Nieuws

Klassiek Europa was een groot succes. Meer dan 500 bezoekers aan dit wijnevenement vandaag in het Noordwijkse Palace Hotel proefden meer dan driehonderd wijnen van 24 deelnemende importeurs en konden deelnemen aan vier workshops. Naast de grote en bekende wijnlanden waren ook Griekenland, Bulgarije en Hongarije zeer in trek. Bovendien werd op Klassiek Europa de uitslag van de wijnwinkel-verkiezing bekend gemaakt. Deze werd gewonnen door Van Eyck Wijnkelders uit Helmond. Maar er werden meer oorkondes en prijzen uitgereikt vandaag.
Klassiek Europa was een grootsucces. Meer dan 500 bezoekers aan dit wijnevenement vandaag in het NoordwijksePalace Hotel proefden meer dan driehonderd wijnen van 24 deelnemende importeursen konden deelnemen aan vier workshops. Naast de grote en bekende wijnlandenwaren ook Griekenland, Bulgarije en Hongarije zeer in trek. Bovendien werd opKlassiek Europa de uitslag van de wijnwinkel-verkiezing bekend gemaakt. Dezewerd gewonnen door Van Eyck Wijnkelders uit Helmond. Maar er werden meeroorkondes en prijzen uitgereiktvandaag.

Wijnwinkelwedstrijd
De beste wijnwinkel van 2011 isvan Eyck Wijnkelders uit Helmond. De jury is erg enthousiast: “Een wijnwinkelvan internationale allure, prachtig verbouwd, met een persoonlijke benaderingvan elke klant. Een bezoek aan van Eyck in Helmond is een belevenis. De ritwaard.”
Bloem’s Amstelveen en Joost!Wijn uit Hilversum ontvingen de tweede,respectievelijk derde prijs.
Doelstelling van deze jaarlijkse verkiezingis om wijnspeciaalzaken in het algemeen en hun aanbod in het bijzonder meer voorhet voetlicht te brengen. Perswijnlezers, wijnliefhebbers en vakmensen kondenhun favoriete wijnwinkels nomineren en in een vervolgfase hun stem uitbrengen.Bijna 11000 mensen brachten hun stem uit op allegenomineerde winkels. De tien winkels met de meeste stemmen werden door eenonafhankelijke vakjury onderworpen aan een nauwkeurig onderzoek. Hier kwamen dedrie winnaars uit naar voren.

Op de foto, van links naar rechts: Bloem’s Amstelveen, Joost!Wijn Hilversum, Sjoerd de Groot van Perswijn en dewinnaar Bert van Eyck.

Wijnwebwinkelwedstrijd

Ook werd opKlassiek Europa de prijs uitgereikt voor de beste wijnwebwinkel van 2011.Initiatiefnemer van de wedstrijd, Derrick Neleman van wijnportal By the Grape,reikte de oorkonde uit aan Grapedistrict.com, dat net als vorig jaar eerstewerd. Bolomey.nl en flesjewijn.com werden tweede, respectievelijkderde.

Het professionele proefpanel van Perswijn verdiepte zich inCabernet Sauvignon en Chardonnay tot € 12,50 en kwam tot de volgendewinnaars:

Cabernet Sauvignon

1. Dom de l’Arjolle, Cabernet 2008,Côtes de Thongue IGP Les Généreux, € 12,15
2. Soraighe, Gadum 2007,Veneto IGT Boonstra, € 8,90
3. Borgo Molino, Vigna Melo­netto 2005, LisonPramaggiore Silletti, 3

Chardonnay

1. Clos des Rocs, Le Domaine2009, Mâcon Loché Tamis-Vino Via, 5
2. Dom. Jessiaume 2008, Bourgogne,Cave de Santenay, €10,-
3. Dom. d’Antugnac, Les Grands Penchants 2009,Haute Vall­ée de l’Aude

De 100 mooiste wijnen vanSpanje
2010 is het jaar van de tweede editie van het Spaanse wijnconcoursgeorganiseerd door ICEX/Viños de España en wijntijdschrift Perswijn. De 100mooiste wijnen werden door een onafhankelijke vakjury geselecteerd uit bijna1100 aanmeldingen. Wijnen in alle kleuren en in alle prijsklassen, dus nietalleen dure, maar ook heel betaalbare wijnen! Dhr. Santiago Miralles (directeplaatsvervanger van de Ambassadeur van Spanje, presenteerde de lijst aan alleaanwezigen. Een volledig overzicht is te vinden opwww.vinos-de-espana.nl/100mooistespaansewijnen

Supermarkt Plus, digitaal platform By the Grape en webwinkel Vindict hebben alledrie een wijnmarketingprijs gewonnen. De prijzen werden door het Productschap Wijn uitgedeeld op het vaksymposium Wijn & Marketing. De Wijn Marketing Awards worden gegeven aan de beste marketinginspanningen in de branche.

Supermarkt Plus, digitaal platform By the Grape en webwinkel Vindict hebben alledrie een wijnmarketingprijs gewonnen. De prijzen werden door het Productschap Wijn uitgedeeld op het vaksymposium Wijn & Marketing. De Wijn Marketing Awards worden gegeven aan de beste marketinginspanningen in de branche.

Supermarkt Plus won een prijs in de categorie Wijnimporteur met het concept ‘De wijnadviseur in de supermarkt’, een gezamenlijk project van Plus en wijnuitzendbureau Wine Masters. In zes supermarkten staat drie uur per week een wijnadviseur, die klanten kan helpen bij het kiezen van de juiste wijn.
By the Grape was genomineerd in de categorie Niet-Wijnimporteur. Op de website zijn artikelen te lezen van wijnschrijvers, maar vooral van amateur-schrijvers uit alle hoeken van de wijnwereld. By the Grape brengt ook een tijdschrift uit en initiatiefnemer Derrick Neleman richt zich op marketing voor wijnbedrijven.
Een aanmoedigingsprijs ging naar Vindict, die in een flower power guerilla-actie straatmeubilair opvrolijkten.

De marketingprijzen werden dit jaar voor de tweede keer uitgereikt. Op www.wijn.info kunnen initiatieven worden aangemeld voor de verkiezing van 2011.

GrootSpraak, de restaurantgids voor wijnliefhebbers, komt 21 november uit met de nieuwe editie. Waar is het eten goed en de wijnkaart dik in orde? Dat staat in de nieuwe GrootSpraak.

Grootspraak is dé restaurantgids voor de wijnliefhebber. Geschreven met het hart op de tong en met verstand van zaken. Toegegeven; er bestaan al diverse restaurantgidsen, maar in vrijwel alle gidsen ontbreekt die extra aandacht voor de wijn. Grootspraak is restaurantgids van journalistiek hoge kwaliteit met als bijzondere insteek juist die aandacht. Waar kun je dus goed eten maar is ook de wijn in orde? Voor iedereen die antwoord wil op die vraag is er Grootspraak. De nieuwste editie verschijnt op 21 november.

Bestellen kan via www.grootspraak.nl, de gids  (ISBN: 978-90-78172-04-8) kost € 12,50.
De gids is voor € 1,49 ook als iPhone App verkrijgbaar.

Roelof en Ilse Visscher, bekend van hun Wijngaard Hof van Twente, openden onlangs in Bentelo Neerlands Wijnmakerij. De feestelijke openingshandeling werd verricht door Thérèse Boer, haar wijn Kus van Thérèse wordt door Roelof en Ilse gemaakt.

Roelof en Ilse Visscher begonnen tien jaar geleden in de landelijke omgeving van het Overijsselse Bentelo met het maken van wijn. Niet bij wijze van leuke hobby, maar serieus. Ze namen er bewust grote risico’s voor.
Naar nu blijkt, was dat destijds een goede beslissing. Hun Wijngaard Hof van Twente is immers uitgegroeid tot een van de kwalitatieve smaakmakers onder de Nederlandse wijnen.
De afgelopen jaren zijn ze ook hand- en spandiensten gaan verlenen aan collega’s. En hoe! Twee van de vier wijnen die bij de recente Nederlandse Wijnkeuring een gouden medaille toegekend kregen, zijn gevinifieerd in Bentelo. Verder hebben ze hebben met inbreng van hun expertise een belangrijke bijdrage geleverd aan de creatie van de wijnen met het label Kus van Thérèse. Inderdaad, de Thérèse uit Zwolle.

Uniek in zijn soort
Diezelfde Thérèse was in het gezelschap van Jonnie (wie anders?) op zaterdag 25 september naar Bentelo gekomen om er door het oplaten van een grote tros (!) ballonnen de officiële openingshandeling te verrichten voor de splinternieuwe wijnmakerij die in de voorbije maanden op het terrein van Wijngaard Hof van Twente verrezen is. De naam ervan luidt Neerlands Wijnmakerij, het mag tamelijk uniek in zijn soort genoemd worden. Je moet al ver de oceaan over, naar Napa bijvoorbeeld, om een vergelijkbare faciliteit te vinden.
Overbodige luxe of megalomanie is de bouw van het nieuwe pand geenszins. Wel een bewijs van zakelijk inzicht en een duidelijke toekomstvisie. De oorspronkelijke kelder was veel te krap geworden om de wijn van een groeiend aantal verschillende bedrijven op maat te kunnen vinifiëren. Met de nieuwbouw is daar volop ruimte voor gekomen. De capaciteit bedraagt 150.000 liter, terwijl er 50 verschillende wijnen tegelijk gemaakt kunnen worden. Daarnaast biedt Neerlands Wijnmakerij zijn klanten ook nog allerhande vormen van aanvullende dienstverlening op het terrein van product en marktwikkeling. Kortom, een voor Nederlandse begrippen hoogst professionele benadering van wijn.

Symbolisch
De opening betekende het startsein voor een feestelijk wijnweekeinde. Met zonnige perioden maar af en toe ook gemene regenbuien. Symbolisch voor 2010? Binnenkort zal in Bentelo de oogst van tien wijngaardeniers uit de omgeving gevinifieerd worden, waaronder die van de Reestlandhoeve. Met professionele kelderapparatuur (o.a. een Willmes pers, roestvrij stalen tanks in diverse groottes, een bottellijn etc.) plus een uitgebreide knowhow. Knowhow en technische armslag zouden in 2010 wel eens van grote waarde kunnen blijken, want door het natte weer van de afgelopen weken zijn de vooruitzichten verre van ideaal. Het is niet altijd feest zoals in 2009. 2010 lijkt een jaar van de wijnmaker te gaan worden. In dat opzicht is de opening van de nieuwe wijnmakerij perfect getimed. En los van oogstjaren, deze faciliteit zal ongetwijfeld gaan zorgen voor een krachtige kwaliteitsimpuls binnen de Nederlandse wijnbouw.

Eigen merkwijn
Behalve met vinificatie van de eigen domeinwijnen van Hof van Twente en die van tien andere producenten wil Neerlands Wijnmakerij zich vanaf 2011 ook gaan bezighouden met maken van een eigen merkwijn van aangekochte druiven. Roelof Visscher zou die dan in 2012 het liefst voor net even onder een het psychologische prijspunt van een tientje op de markt brengen. Eerste contacten met telers hiervoor zijn al gelegd.
Nieuw in Bentelo is ook een winkel waar amateur wijn-, bier- en kaasmakers terecht kunnen voor het aanschaffen van allerhande producten voor hun metier. ‘Gewone’ wijnliefhebbers zijn op afspraak meer dan welkom voor een rondleiding en een proeverij. Bentelo is een uitstapje dubbel en dwars waard. Hier vind je immers een Nederlands wijnbedrijf om zonder mitsen of maren heel blij van te worden. Proficiat!

Meer informatie:

• www.twentewijn.nl
• www.neerlandswijnmakerij.nl

René van Heusden

Nederlanders met een wijngoed in Frankrijk zijn algemeen bekend. Nederlanders die in Duitsland wijn maken: daar hoor je veel minder van. René van Heusden ontdekte Jan-Paul Driessen, eigenaar van DREI Wines in Kröv.

Heel wat Nederlanders zijn inmiddels actief als wijnmaker in Frankrijk, al moet dat wijn ‘maken’ soms wel met een korreltje zout genomen worden. Laten we het er liever op houden dat heel wat Nederlanders eigenaar zijn van een wijngoed. Het aantal Nederlanders dat zich in andere buitenlanden met het produceren van wijn bezighoudt, is daarentegen heel gering. Neem Duitsland. We kennen daar natuurlijk Jacob Duijn die in Baden serieuze Spätburgunders maakt. Maar verder? Welnu, sinds kort is ook een Nederlander neergestreken aan de Moezel om daar wijn te maken. En wie Moezel zegt, zegt natuurlijk in één adem Riesling.

Die Nederlander is Jan-Paul Driessen. Hij is eigenaar van DREI Wines dat vanuit het dorpje Kröv opereert. Driessen was tot 2008 werkzaam in de hotelbranche maar gaf zijn carrière op om zich helemaal te kunnen wijden aan zijn passie voor wat de ultieme Riesling genoemd mag worden, die van de Moezel. In 2005 was hij al verliefd geworden op het Moezeldal en het was enkel een kwestie van tijd dat die liefde zou omslaan in professie. Zijn missie: Riesling produceren die niet zoet smaakt en een oubollig etiket draagt, maar min of meer droog is en waarvan de fles er eigentijds uitziet. De naam DREI zegt in dat opzicht genoeg, al je ‘m tenminste op zijn Engels uitspreekt. Tongue in cheek, om zo te zeggen. Op de voor Engelstaligen bedoelde informatiesite serious-about-taste.de krijg je overigens iemand te horen die Engels spreekt met een loodzwaar Duits accent…

Je als beginnend producent van moderne Riesling associëren met Kröv getuigt van durf. De naam ervan is immers gekoppeld aan de meest platvloerse Grosslage van heel Duitsland. Platvloers qua benaming en qua wijnen. Zoiets komt de beeldvorming niet bepaald ten goede. Maar nuance is geboden. Ook al ligt Kröv net even stroomafwaarts van Traben-Trarbach, en daarmee in dat deel van het Moezeldal dat door de wijnpers nogal eens over het hoofd gezien wordt, er kunnen hier wel degelijk fraaie wijnen gemaakt worden. Voorbeelden daarvan zijn er te over. Immers, ook hier zijn de voor de Moezel emblematische steile hellingen met leisteenbodems te vinden, dé omgeving voor Riesling.

Jan-Pauls eersteling, zijn nog als aardigheidje geproduceerde feinherbe DRIESLING 2008, kreeg een lovende kritiek van Stuart Piogott. Zoiets telt in Duitsland. De Driesling heeft ondertussen plaatsgemaakt voor Blütezeit, een verwijzing naar de glorietijd van de grote Rieslingwijnen rond 1900. Driessen brengt deze wijn en de lead brand DREI uit in samenwerking met Jan Matthias Klein, een ‘echte’ Winzer van Weingut Staffelter Hof. Fruit ervoor wordt aangekocht van boeren in Kröv met percelen in Steillagen. De stijl ervan is elegant en vol finesse, bescheiden in alcohol en met een mooi evenwicht tussen speelse zuren en een subtiel puntje restzoet.

Wijnen van Jan-Paul Driessen zijn volgens de producent in Nederland verkrijgbaar via Drei Wines Nederland in Nijmegen, maar concrete contactinformatie ontbreekt momenteel nog. Ook de website www.dreiwines.de kan wel een upgrade gebruiken. Niettemin een positief besluit. Jan Paul Driesen zal op 3 oktober zijn wijnen persoonlijk komen voorstellen tijdens Klassiek Europa in het Palace Hotel te Noordwijk aan Zee. Zeker even langsgaan!

René van Heusden

Frankrijk kent de omschrijving crémant voor mousserende wijnen afkomstig uit streken buiten de Champagne. Italië heeft Frizzante of Spumante, Spanje cava, Duitsland sekt en Zuid- Afrika vonkelwyn en ga zo maar door. Maar hoe heten Nederlandse bubbels? Verzin een naam en win de Perswijn verkiezing.
Frankrijk kent de omschrijving crémant voor mousserende wijnen afkomstig uit streken buiten de Champagne. Italië heeft Frizzante of Spumante, Spanje cava, Duitsland sekt en Zuid- Afrika vonkelwyn en ga zo maar door. Maar hoe heten Nederlandse bubbels?

Nederlandse wijnboeren zoeken samen met wijntijdschrift Perswijn een algemene naam voor in ons land geproduceerde mousserende wijnen. U kunt ze helpen bij deze zoektocht. Hebt u een gouden ingeving? Doe dan mee en maak kans op een bruisende prijs! De winnaar krijgt namelijk vijf jaar lang jaarlijks twaalf flessen Nederlandse mousserende wijn. En de nummers twee en drie mogen twee jaar lang jaarlijks zes flessen Nederlandse mousserende wijn in ontvangst nemen. Stuur uw idee voor een passende naam vóór 21 oktober 2010 op naar:

• Perswijn
  Postbus 95007
  1090 HA Amsterdam
  of naar wijnpers@wijnpers.nl

Alle inzendingen worden door een vakkundige jury beoordeelt op originaliteit en toepasbaarheid. De jury bestaat uit Ronald de Groot, hoofdredacteur en uitgever van Perswijn, René van Druenen van Viticonsult en wijnjournalist Hubrecht Duijker. De uitslag wordt bekendgemaakt Perswijn nummer 8.

De ontknoping van de zoektocht naar de beste wijnwinkel van Nederland komt steeds dichterbij. De vijf finalisten zijn bekend. Wie van deze vijf mag zich een jaar lang Wijnwinkel van het Jaar 2011 noemen? Een onafhankelijke vakjury, bezocht de afgelopen weken de tien door het publiek gekozen halve finalisten. Hier zijn niet drie, maar vijf winkels uit naar voren gekomen. Op het wijnevenement Klassiek Europa op 3 oktober in Noordwijk wordt de winnaar bekendgemaakt.
De ontknoping van de zoektocht naar de beste wijnwinkel van Nederland komt steeds dichterbij. De vijf finalisten zijn bekend. Wie van deze vijf mag zich een jaar lang Wijnwinkel van het Jaar 2011 noemen? Een onafhankelijke vakjury, bezocht de afgelopen weken de tien door het publiek gekozen halve finalisten. Hier zijn niet drie, maar vijf winkels uit naar voren gekomen. Op het wijnevenement Klassiek Europa op 3 oktober in Noordwijk wordt de winnaar bekendgemaakt.

De vijf finalisten zijn:

• Van Eijck’s Wijnkelders uit Helmond
• Bramasole Wijnen uit Rijswijk
• Rood, wit & rosé uit Dordrecht
• Wijnkoperij Henri Bloem uit Amstelveen
• Joost! Wijn uit Hilversum

De Oude Wereld, dat is Europa. En de Nieuwe Wereld is alles daarbuiten. Europese wijn is synoniem met finesse, elegantie en klasse, alle andere wijn met log, zwaar en zwanger van alcohol. Toch? Niet helemaal. Vooral Zuid-Afrika bewijst dat deze indeling achterhaald is, of op zijn minst te simplistisch. Zuid-Afrika combineert juist het beste van beide werelden, schrijft Thijs Akkerman, de winnaar van de Perswijn-schrijfwedstrijd.
De Oude Wereld, dat is Europa. En de Nieuwe Wereld is alles daarbuiten. Europese wijn is synoniem met finesse, elegantie en klasse, alle andere wijn met log, zwaar en zwanger van alcohol. Toch? Niet helemaal. Vooral Zuid-Afrika bewijst dat deze indeling achterhaald is, of op zijn minst te simplistisch. Zuid-Afrika combineert juist het beste van beide werelden.

De ogen van Gerard Keijzer, eigenaar van de Haagse wijnhandel Le Bouchon en kenner van Kaapse wijnen, twinkelen. “Ik weet nog goed dat ik mijn eerste Zuid-Afrikaanse wijn dronk. Een zondoorstoofde Pinotage. Geweldig.”

Het is een warme zaterdagmiddag wanneer ik hem de vraag ‘Zuid Afrika: Oude Wereld of Nieuwe Wereld?’ voorleg. We zitten aan de lange houten tafel achterin zijn zaak, onder het opengeschoven glazen dak. Om ons heen, hoe kan het ook anders, kasten en dozen met wijn. Wat opvalt, is dat het in de meeste gevallen om Zuid-Afrikaanse wijn gaat. Dat is geen toeval. Le Bouchon bezit veruit de grootste collectie Zuid-Afrikaanse wijnen van ons land. Dertig jaar geleden was het bedrijf een van de pioniers op dit gebied. “We wilden de Franse hegemonie op onze wijnmarkt doorbreken. Wilde ik in die tijd de wijnen van bepaalde Franse producenten afnemen, dan kwamen ze op bezoek, gingen uitgebreid op mijn kosten dineren in een chique Haagse tent en moest ik ook nog eens voor veel geld allemaal promotiemateriaal van ze afnemen. Daar wilde ik tegenwicht aan bieden. Maar de echte aanleiding was die zondoorstoofde Pinotage.”

Europa vs de rest

Wij in Europa zijn nogal eens geneigd met een wat hooghartige blik naar de rest van de wereld te kijken. Wij lopen voorop, de rest volgt. Althans, dat denken we. Zie de aanloop naar het wereldkampioenschap voetbal in Zuid-Afrika. Zouden de stadions wel op tijd klaar zijn? Zouden er wel genoeg bezoekers komen nu je op elke straathoek beroofd kon worden? Uiteindelijk kwam het allemaal meer dan goed. Zuid-Afrika organiseerde een spetterend voetbalfestijn, waarbij dankzij oogstrelend camerawerk verrassende wedstrijden werden uitgezonden, die gespeeld werden in hypermoderne stadions.

Die arrogantie van Europa komen we ook nogal eens tegen in de wijnwereld. Neem het hiervoor genoemde onderscheid tussen Oude en Nieuwe Wereld. De Oude Wereld, dat is Europa. De Nieuwe Wereld, dat is de rest. Vaak blijft het niet bij deze puur geografische indeling. Nee, in de ogen van de meeste Europeanen staat hun wereld voor finesse, elegantie en klasse en die andere wereld voor log, zwaar en zwanger van alcohol. Kortom: wij weten hoe je goede wijn moet maken, de rest probeert maar wat. Op economisch en cultureel gebied lijkt Europa echter zo langzamerhand het onderspit te delven ten opzichte van Azië, Brazilië en Zuid-Afrika. Maar ook op wijngebied moeten we oppassen niet ingehaald te worden.

Koel of heet?

Volgens Keijzer is het onzinnig om als het om wijn gaat nog langer te spreken van een Nieuwe en een Oude Wereld. De Oude Wereld, dat was Europa. De Nieuwe Wereld de landen waar wij Europeanen naartoe emigreerden, terwijl we de wijnstokken meenamen. Denk aan Argentinië, Chili, Australië, Zuid-Afrika. Maar hoe lang is dat niet geleden? De Nederlander Jan van Riebeeck plantte in 1655 wijnstokken in Zuid-Afrika, nadat hij in 1652 een verversingspost voor VOC-schepen op weg naar Azië had gesticht op Kaap de Goede Hoop. De wijnbouw kwam hiermee, wegens zijn gebrek aan ervaring, nog niet echt van de grond, maar zijn opvolger, Van der Stel, bracht daar in 1679 verandering in. Hij was een gedreven en kundig wijnmaker die aan de wieg stond van het domein Constantia. Maar dit hele verhaal is dus al bijna 350 jaar geleden en er zijn zelfs stemmen die beweren dat er 7000 jaar geleden al wijnbouw was in Zuid-Afrika. Het land kent hoe dan ook een langere ononderbroken wijnbouwgeschiedenis dan bijvoorbeeld Australië of Nieuw-Zeeland.

Wat Keijzer betreft, is het veel zinvoller onderscheid te maken tussen koele en warme klimaten. De consument heeft er meer aan te weten of een wijn een ‘koelklimaatstijl’ of een ‘warmklimaatstijl’ heeft. “Kies in het eerste geval bijvoorbeeld voor de naam Syrah op het etiket en in het tweede geval voor Shiraz. Steeds meer Zuid-Afrikaanse wijnmakers doen dit inmiddels. Veel duidelijker, de consument weet precies waar hij aan toe is. Ik pleit daar al jaren voor.” Dit onderscheid is des te meer gewenst nu beide stijlen steeds vaker in zowel de Oude als de Nieuwe Wereld voorkomen. Zo maakt Boekenhoutskloof in Franschhoek een Syrah in de stijl van de noordelijke Rhône en zie je in de Languedoc soms gestoofde wijnen die je eerder in de Nieuwe Wereld zou verwachten. Met de opwarming van de aarde zal de temperatuur ook in Europa verder stijgen, evenals de bijbehorende alcoholpercentages. Schrok men vroeger van de alcoholpercentages in Nieuwe Wereldwijnen, tegenwoordig gaat veel Bordeaux ook richting de 14%.

Wijnen met knipoog

Zuid-Afrika is wat betreft wijnbouw een mix tussen de Oude en de Nieuwe Wereld. Je vindt er zongerijpte wijnen, maar ook cool climate wijnen. Vooral producenten aan de kust profiteren van de koele Benguela Golfstroom. Een van hen is Iona in de ward Elgin, een bedrijf dat Sauvignon Blancs maakt die veel weg hebben van hun wufte zusjes uit de Loire. Of wat te denken van de rode en witte blends van The Sadie Family uit Swartland, Winery of the Year in Platters wijngids van 2010? Maar ook het district Robertson en de wards Durbanville en rijzende ster Elim brengen slanke wijnen voort van sauvignon blanc en pinot noir.

Veel Zuid-Afrikaanse wijnen uit koelere streken zijn een knipoog naar hun evenknieën in bijvoorbeeld Frankrijk. De wijnmakers zijn vaak aan Franse of Duitse wijnbouwfaculteiten opgeleid, hebben geleerd van de moderne technieken die zijn overgekomen uit Australië en maken wijnen met net zoveel finesse, maar dan zo dat je ze niet eerst tien jaar hoeft te laten liggen. “Ze zijn rijper, je kunt ze direct drinken. Maar wat veel mensen niet weten, is dat je ze ook lang kunt bewaren, waarbij ze prachtig ouderen”, aldus Keijzer. Klassiek dus, maar toch soepel in de jeugd. Of vol en gerijpt en culinair goed inzetbaar bij bijvoorbeeld stoofpotten en kruidige gerechten.

Geen nukkige wijnboeren

Zuid-Afrika is als wijnland echter niet alleen een mix, het heeft ook een heel eigen stijl, met eigen druiven. Neem de pinotage. Die doet het vooral in veel blends goed: hij maakt bijvoobreeld de soms wat hoekige cabernet sauvignon een stuk ronder. Het eigen karakter wordt nog eens versterkt door het groeiende besef van terroir, net als in de Oude Wereld. Heb ik mijn druiven op het juiste stukje grond staan? Op welk moment oogst ik de ene soort en wanneer de andere soort? Vooral de pinotage, een uiterst kieskeurige druif, heeft veel baat bij deze benadering. Hierbij is het goed je te realiseren dat de bodem in Zuid-Afrika vaak miljarden jaren oud is, terwijl de meeste Europese bodems, door de verschillende ijstijden die daar plaatsgevonden hebben, ‘slechts’ een paar miljoen jaar oud zijn. Blijkt de Oude Wereld ineens een stuk minder oud…

Weer helemaal in de stijl van de Nieuwe Wereld is de vermelding van de druivenrassen op de etiketten. Moet je bij Franse of Italiaanse wijnen vaak gissen van welke druiven ze gemaakt zijn, de Kaapse etiketten zijn daar meestal uitermate helder over. Daarnaast heeft het wijntoerisme in het land zich sterk ontwikkeld. Er bestaat bijna geen groter contrast dan tussen de nukkige wijnboer in de Bourgogne die net aan zijn lunch is begonnen en liever niet gestoord wil worden en de prachtige, netjes uitgestippelde wijnroutes door de Kaapprovincie, waar elke deur voor je openstaat.

Weer geweldig

De deurbel van Le Bouchon rinkelt, Keijzer staakt zijn betoog. Een wat oudere man komt naar ons toe lopen. “Gerard, die wijn die je ons aanbevolen hebt vorige week was weer geweldig. Slank, maar toch kruidig. Paste prima bij het eten.” De eigenaar van Le Bouchon antwoordt: “Dat is fijn”, buigt zich over de tafel heen en mompelt met weer die twinkeling in zijn ogen: “Dat was een Zuid-Afrikaanse wijn.”

[einde kader]

Op 27 augustus is Thierry Manoncourt, voormalig eigenaar van Château Figeac, op datzelfde château overleden. Manoncourt was een van de laatste nog levende vertegenwoordigers van een nu bijna uitgestorven generatie van echte Bordelaise kasteelheren. Een man met stijl en klasse, en in die hoedanigheid trotse hoeder van een familiebezit. Zoals Jean-Eugène Borie van Ducru-Beaucaillou dat was in de Médoc.

Op 27 augustus is Thierry Manoncourt, voormalig eigenaar van Château Figeac, op datzelfde château overleden. Manoncourt was een van de laatste nog levende vertegenwoordigers van een nu bijna uitgestorven generatie van echte Bordelaise kasteelheren. Een man met stijl en klasse, en in die hoedanigheid trotse hoeder van een familiebezit. Zoals Jean-Eugène Borie van Ducru-Beaucaillou dat was in de Médoc.

Hoewel Manoncourt van geboorte een Parijzenaar was, wijdde hij zich vanaf 1947 volledig aan het familiebezit in Saint-Émilion. Onder zijn leiding werden daar tal van vernieuwingen doorgevoerd, zoals het zaaien van gras tussen de rijen, het afschaffen van giftig koper voor behandeling van de stokken tegen ziektes en het uitbrengen van een tweede wijn (vanaf 1951).

Niettemin was de Figeac van Manoncourt Bordeaux van de oude stempel. In de regel ‘elegant’, wat zich laat vertalen als soms een toppunt van verfijning maar ook wel eens als aan de gevaarlijk dunne kant. Manoncourt hield consequent vast aan zijn stijl en was niet vatbaar voor  kritiek. Manoncourt was wars van trucs om zijn wijn heftiger te doen smaken. Aan Parkerwijnen had hij geen boodschap.

Zoals de eminente Zwitserse Bordeauxkenner René ‘Weinwisser’ Gabriel het omschrijft, was Figeac van Manoncourt nogal eens een tricky wijn. Een wijn die zich in zijn jeugd namelijk nogal eens onaantrekkelijk en teleurstellend toonde, op het randje van onzuiverheid, om na verloop van tijd volledig van gedaante te wisselen en die geroemde finesse te ontplooien. Hij noemt als voorbeeld 1982, aanvankelijk volstrekt ondermaats, later glorieus. Uit persoonlijke ervaring met dezelfde wijn kan ik die observatie volledig delen.

Hoewel ik van een generatie ben voor wie echte wijn aanvankelijk alleen uit de Médoc kon komen, heb ik toch enkele mooie herinneringen aan die slanke Saint-Émilions van Manoncourt. Het kan bijna niet anders of dat moet iets te maken hebben gehad met het ongewoon hoge aandeel cabernet franc in Figeac. In mijn prille begintijd als wijnliefhebber heb ik ooit twee flessen 1978 gekocht van het geld dat het bezorgen van een huis-aan-huisblad had opgeleverd. Het hadden er best meer mogen zijn, want het was een zeer geslaagde wijn. Maar ja, vijfentwintig, dertig gulden (of daaromtrent) was wel een astronomisch bedrag voor een fles wijn. Temps perdu.

Later volgde het onvermijdelijke bezoek aan het château zelf. Zo’n bezoek aan Figeac in de dagen van Manoncourt gaf je werkelijk het gevoel een kasteel te bezoeken, want je werd er ontvangen door een heer van stand. Soft spoken, zoals de Engelsen zouden zeggen, maar wel iemand die precies wist wat hij wel en niet wilde. Zoals die elegante stijl van zijn wijn. In bepaalde jaren leverde dat fantastische resultaten op. De mooiste Figeac die ik ooit in Bordeaux zelf heb mogen proeven was 1959. Geweldig! Ook hiervoor geldt helaas: temps perdu. Maar gelukkig is er wel een blijvende herinnering.

Ik koester ook dierbare herinneringen aan Figeacproeverijen in Nederland in het bijzijn van Manoncourt. De eerste daarvan was een proeverij van het roemruchte Jan Sebastian Panel van Jan van Lissum en diens Proefschrift, begin jaren negentig. Het was, zoals zo vaak het geval, op een zaterdagmorgen in De Echoput. In het bijzijn van Manoncourt en van wijlen Jaap Klosse, respectievelijk de grand seigneur van Saint-Émilion en de grand seigneur van de Nederlandse restaurateurs. Heren van een slag dat helaas zeldzaam geworden is. Manoncourt was geen man van praatjes; hij liet gewoon zijn wijnen voor zich spreken. Mogen we zeggen: ware adel?

Een paar jaar later waren Manoncourt en zijn echtgenote Marie-France te gast in den Haag. Op de residentie van de toenmalige Franse ambassadeur Bernard de Montferrand. De Montferrand en Manoncourt waren immers goed bevriend. Aangezien De Montferrand en zijn vrouw graag partijtjes organiseerden waarbij niet kinderachtig geschonken werd – nogmaals: temps perdu! – gaven ze voor de fine fleur van Nederwijnland eens een Figeacdiner. Stijl en smaak, daar win je harten mee. En al helemaal met grote Franse wijnen.

Vanaf 1988 heeft Manoncourt de verantwoordelijkheid voor het reilen en zeilen van Figeac geleidelijk overgedragen aan zijn schoonzoon Eric d’Aramon. Ook zorgde hij ervoor dat het wijngoed in handen kon blijven van zijn kinderen. Dat is in Frankrijk, met zijn torenhoge successierechten, geen vanzelfsprekendheid. Thierry Manoncourt is 92 jaar oud geworden.

René van Heusden

Château Angélus, premier grand cru classé in Saint-Emilion, is toegelaten tot de Olympus van de Franse wijnbouw. In de pas verschenen editie 2011 van de toonaangevende Guide Vert van de Revue du vin de France, alias Les meilleurs vins de France, is het bedrijf namelijk beloond met een derde ster. Deze beloning is gebaseerd op de uitstekende prestatie van Angélus in het grootse 2009, maar evenzeer op die in lastiger jaren als 2008, 2007 en 2006.

Château Angélus, premier grand cru classé in Saint-Emilion, is toegelaten tot de Olympus van de Franse wijnbouw. In de pas verschenen editie 2011 van de toonaangevende Guide Vert van de Revue du vin de France, alias Les meilleurs vins de France, is het bedrijf namelijk beloond met een derde ster. Deze beloning is gebaseerd op de uitstekende prestatie van Angélus in het grootse 2009, maar evenzeer op die in lastiger jaren als 2008, 2007 en 2006.

Coup de coeur
Het succes van Angélus in wat de Bordelais met enig gevoel voor eufemisme plegen te omschrijven als ‘klassieke jaargangen’ wordt bevestigd in de nieuwe editie van de in Frankrijk eveneens hoog aangeslagen Guide Hachette. Voor de proevers van deze gids was Angélus 2007 een coup de coeur waard, de hoogste onderscheiding die een wijn ten deel kan vallen.

Terroir niet je dat
Niet gek voor eigenaar Hubert de Boüard de Laforest. Want hoe vaak is er niet gezegd dat zijn terroir eigenlijk niet helemaal je dat zou zijn? Maar ach, dat wordt van Pétrus in Pomerol ook wel eens beweerd. Saillant detail: de helft van de aanplant van Angélus bestaat uit cabernet, om precies te zijn 47 procent cabernet franc en 3 procent cabernet sauvignon. De andere helft is uiteraard merlot. Mede dankzij structureel lage opbrengsten van slechts 30 à 35 hectoliter per hectare is de stijl van de wijnen in de regel vol en krachtig. Zoals gebleken is, valt een dergelijke stijl niet alleen bij Amerikaanse critici in de smaak, maar net zo goed bij Franse. Gelukkig maar.

René van Heusden