Geproefd & Beoordeeld

Grote champagne is het summum van meesterlijke opvoeding, van perfecte rijping. Dat bleek maar weer eens tijdens de introductie van een nieuwe prestige champagne door Henriot: Cuve 38.

Tot zo’n vijf jaar geleden was ik nogal sceptisch over champagne. Champagne is geen terroirwijn, vond ik leuk om te zeggen, gemaakt van onrijpe druiven. En veel van de wijnen vielen (en vallen) eigenlijk tegen, als je de prijs ervan in ogenschouw neemt. Een en ander veranderde toen ik steeds vaker grote en beroemde champagnes mocht proeven en drinken. Ineens viel het kwartje en sindsdien behoort champagne ook voor mij tot de grote wijnen ter wereld.

Meesterlijke opvoeding

Natuurlijk doet ook in Champagne terroir ertoe, ook daar zijn bepaalde delen en wijngaarden beter dan andere; dat is zelfs proefbaar in druiven van 10,5% potentiële alcohol en minder bij oogst. Maar veel meer dan van goede terroir is de klasse van champagne -naar mijn mening- het resultaat van een lange traditie van focus op één product en de maitrise van het kelderwerk (een wijnmaker heet in Champagne niet voor niets chef de cave) die dat heeft opgeleverd. Grote champagne is het summum van meesterlijke opvoeding, van perfecte rijping. Dat bleek maar weer eens duidelijk tijdens de introductie van een nieuwe prestige champagne door Henriot: Cuve 38.

Bedrijfs-DNA

Het was aanvankelijk geen nieuw idee: een vat (lees tank van 47.600 liter) apart houden voor vin de réserve, een tank die elk jaar wordt bijgevuld met een deel van de beste wijn van de bewuste jaargang, opdat de wijn in de tank na verloop van tijd een soort van DNA van het bedrijf zou gaan vormen. In 1990 was Joseph Henriot, eigenaar van Champagne Henriot, ermee begonnen, met een tank (nummer 38) van zijn allerbeste Chardonnay, de belangrijkste druif bij Henriot, uit Grand Cru-wijngaarden (Avize, Chouilly, Oger en Le Mesnil-sur-Oger) te vullen en het deel dat er ieder jaar als reservewijn uit werd gehaald (3% tot 20% van het volume) uiteraard weer te vervangen.

18 jaargangen

Tot 2009 fungeerde cuve 38 dus als tank met de meest hoogwaardige reservewijn, maar er ontstond een nieuw heel origineel idee. Thomas, zoon van Joseph, was inmiddels in het bedrijf gekomen en besloot om op basis van wijn uit cuve 38 een prestigechampagne te maken. En sindsdien wordt een kleine 3% van het volume van de tank jaarlijks daarvoor gebruikt, voor die nieuwe topcuvée, simpelweg genaamd Cuve 38. De 1000 eerste magnums zijn dit najaar, na zo’n vijf jaar rijping sur lie op fles, uitgebracht. Die champagnes bevatten aandelen van maar liefst 18 jaargangen, van 1990 tot en met 2007.

FG Restaurant: ongehoord lekker

En afgelopen woensdag was een select gezelschap door Henriot’s importeur, Wijnkooperij De Lange uit Oosterhout, uitgenodigd voor de Nederlandse introductie, tijdens een lunch bij FG Restaurant in Rotterdam. Heel even daarover: wat kan die François Geurds toch ongehoord lekker koken. De gerechtjes waren origineel en complex, soms met het nodige spektakel, als een soort van hoogwaardige, zeer creatieve fastfood, om het zeer direct bevredigende gevoel dat ze geven. Maar in tegenstelling tot gewone fastfood gaan de creaties van FG niet vervelen. En ze gingen wonderwel goed samen met de verschillende champagnes.

‘Complete’ Blanc de Blancs

Want we waren weliswaar gekomen voor die Cuve 38, maar De Lange had er uiteraard voor gezorgd dat ook al die andere mooie champagnes van Henriot de revue passeerden. Als aperitief was er de reeds bijzonder fijne Brut Souverain van 50% chardonnay en 50% pinot noir, perfect gedoseerd met 8 gram suiker per liter. De Brut Rosé is goed en de Blanc de Blancs zalig. En die laatste is ook zeldzaam compleet, in de zin dat de wijn is samengesteld op basis van Chardonnay uit vele chardonnay-gebieden van Champagne: Avize, Chouilly, Mesnil-sur-Oger en Vertus vertegenwoordigen de Côte des Blancs, Trépaille het Montagne de Reims en druiven uit Vitry-le-François, Sézanne en Montgueux completeren de champagne. “La quintessence des meilleurs Chardonnays de Champagne”, zei Laurent Fresnet, chef de cave, met terechte trots.

Twee Millésimés

Ook twee Millésimés, champagnes van één oogstjaar, kwamen voorbij. De Brut Millésimé 2006 is goed en heeft lengte, maar is ook typerend 2006, dus nogal rond en net niet zo spannend als andere jaren. Maar voordat u medelijden krijgt, de daarop volgende wijn was weer ronduit groots: Cuvée des Enchanteleurs 1998. Dit is zo’n wijn die alle scepsis over champagne in een keer wegblaast. Wat een precisie, wat een diepgang, intensiteit en lengte, maar ook wat een elegantie en heerlijke nervositeit! De wijn is prachtig gerijpt, maar nog opvallend aromatisch (allerlei citrusfruit).

Cuve 38, magistrale champagne

En hoe is die Cuve 38? Eerlijk gezegd, we hadden die al vóór het eten mogen proeven, om de wijn schoon te kunnen beoordelen. Nog even voor de volledigheid: 100% chardonnay, 100% Grand Cru, op basis van aandelen wijn uit alle jaren van 1990 tot en met 2007. De dosage bedraagt minder dan 5 gram per liter en die lijkt mij perfect voor de wijn. Cuve 38 is aromatisch heel boeiend en fijn geschakeerd, met heel veel frisheid en mooi fruit (wat perzik, kweepeer en citroen), wat brioche en rokerigheid, en mooie rijpingstonen (iets zwarte thee en noten) op de achtergrond. In de complexe, ook weer fijne smaak vallen de zeer fijne mousse en de schitterende zuren op, die sterk bijdragen aan de grote lengte van Cuve 38. Algemeen oordeel: dit is een magistrale champagne, een ervaring om te mogen drinken en een bewijs te meer dat in perfecte assemblage en meesterlijke rijping de ware kracht van champagne schuilt.

Champagne Henriot wordt geïmporteerd door Wijnkooperij De Lange. Cuve 38 is alleen op magnum verkrijgbaar en kost € 500,00 inclusief BTW.

In Perswijn nummer 7 staat een artikel over Chenin Blanc in de Loire, met als onderwerp de wijnen uit de Coteaux du Layon (van Pierre Bise) en uit de Savennières. Hier treft u, zoals aangegeven bij het artikel, een overzicht aan van de geproefde wijnen.

Coteaux du Layon – Pierre Bise (tenzij anders vermeld)

Quarts de Chaume 2011

Breed en intens, sinaasappel en mandarijn, prachtige pourriture, groots, prachtige balans. 18.5 pnt.

Clos de la Soucherie 2011, Coteaux du Layon Beaulieu

Abrikozen, geweldige pourriture, sinaasappel, confiture, mandarijnen, mooie zuren en diepte, frisheid. 16.5 pnt.

(ook in selectie Loire)

Chaume Premier Cru 2011, Coteaux du Layon

Van oude stokken; meer wind, daardoor droogt de botrytis iets meer in; prachtige zuren en elegantie, fraaie balans zuur/zoet. 17 pnt.

Les Rouannières 2010, Coteaux du Layon Beaulieu

Eerste plukgang op hoog niveau, maar altijd blend met latere plukgangen om een echte ‘jaarwijn’ te maken; bloemen, sinaasappel, abrikozen, breed, mooie zuren, elegantie, mooi zoet. 16 pnt.

Patrick Baudoin, Les Coteaux 2012, Coteaux du Layon

Elegant zoet, kweepeer en mango, zacht, bloemen, fijne zuren, blijft 2012, aangenaam. 15 pnt.

Coteaux du Layon Beaulieu 2012

Noten, abrikozen, sinaasappel, rozijnen, licht, niet genoeg zuren om groot te zijn, door veel regen. 15 pnt.​

De Savennières

Domaine du Closel, Clos du Papillon 2008

Truffel, honing en bijenwas, amandelen en toast, prachtig, wat botrytis, sinaasappel, mooie zuren, iets ontwikkeld. 17 pnt.

Domaine du Closel, Clos du Papillon 2010

Heel elegant, gesloten, breed en intens, grapefruit, acacia, geweldige zuren en bitters, groots. 17 pnt.

Pierre Bise, Roche aux Moines 2012

Exotisch, breed, honing en abrikozen, prachtig complex, rokerig, prachtige zuren, fraai. 16.5 pnt.

Domaine du Closel, Clos du Papillon 2009

Rijp fruit, peer en perzik, mango en kweepeer, noten en amandelen, rijk en breed, fraai. 16.5 pnt.

Domaine du Closel, Clos du Papillon 2011

Droog en weelderig, mango, vleugje karamel, noten, complex, rokerig, fijne zuren en lengte. 16.5 pnt.

Pierre Bise, Clos de Coulaine 2011

Noten en amandelen, rokerig, mango en bloemen, sinaasappel, abrikozen, mooie zuren. 16 pnt.

Domaine du Closel 2007

Toast, noten en amandelen, mango, smaakvol, tikje gerijpt, breed en fraai, vleugje oxidatief. 16 pnt.

(ook in selectie Loire)

Domaine des Baumard, Clos du Papillon 2006

Acacia, rijp en krachtig, boenwas, fijne zuren, honing, klassieke stijl, balans, fijne zuren. 16 pnt.

Richou, La Bigottière 2012

Bloemen, peer en perzik, nectarines, acaciahoning, fruitige stijl, sappig en elegant. 15.5 pnt.

Domaine des Baumard, Clos du Papillon 2009

Fruitig, iets lichtvoetiger, bloemig, acacia, zacht en toegankelijk, maar minder diepgang. 15.5 pnt.

Pierre Bise, Clos le Grand Beaupré 2011

Elegantie, open, bloemen en gele pruimen, elegant, kruisbessen, fijne zuren, iets minder rijp. 15.5 pnt.

Patrick Baudoin 2010

Acacia, peer en meloen, rijpe appel, lichtvoetig, aangenaam in de bloemige en fruitige stijl. 15 pnt.

Domaine du Closel, Clos du Papillon 2006

Toast en honing, kweepeer en gele pruimen, lichtvoetiger dan de latere jaren. 15 pnt.

Ch. des Vaults, Dom. du Closel, La Jalousie 2012

Mango en perzik, fijn chenin fruit, frisheid, zacht, lekker, karamel en noten. 15 pnt.

Pithon Paillé, Clos Pirou 2012

Exotisch fruit, appel en acacia, droge en elegante stijl, frisheid, lekker sap. 14.5 pnt.

Lidl brengt de foire au vins, in de Franse supermarkt een begrip, nu ook naar Nederland. In een persbericht kondigt Lidl de actie als volgt aan: “Château Giscours, Puligny-Montrachet, Côte Rôtie, Meursault; dit zijn namen die bij alle wijnkenners het hart sneller laat kloppen.

Lidl verrast Nederland met dit bijzondere assortiment wijnen van 18 september tot en met 1 oktober. Gedurende twee weken worden er ruim vijftig uitzonderlijk goede Franse wijnen aangeboden buiten het reguliere assortiment.”

Uitsluitend Frankrijk

Daarmee wordt duidelijk dat Lidl (ook) op wijngebied breekt met harde discount en mikt op een publiek dat bereid is meer geld uit te geven voor zijn boodschappen. De wijnen variëren in prijs tussen de € 3,33 en € 39,99. Opvallend genoeg zijn ze uitsluitend afkomstig uit Frankrijk. Dat komt omdat de foire aux vins in feite is georganiseerd door de Franse tak van Lidl. Deze haalde inkopers van Lidl uit heel Europa in januari naar Frankrijk, om daar zo’n 3000 monsters door te proeven. In Frankrijk liggen 150 wijnen in de winkels. In Nederland zijn het er (helaas) maar 50. Helaas, omdat een aantal krenten in de pap ontbreken, zoals de Château Fombrauge 2007 voor € 17,99. Toch zijn er nog wel een aantal interessante wijnen beschikbaar, al zal lang niet iedereen bereid zijn om 20, 35 of 40 euro per fles uit te geven.

Ongenoegen in Bordeaux

In de Bordeaux heerst hier en daar het nodige ongenoegen over deze actie van Lidl. Dat de wijnen in Frankrijk in de supermarkt worden verkocht, is tot daar aan toe. Maar in Nederland… “We hebben er jaren aan gewerkt om in Nederland een markt voor onze wijnen op te bouwen via de traditionele vakhandel. Dat wordt door dit soort acties kapotgemaakt. Nederland heeft een heel andere marktstructuur dan Frankrijk. Daar zijn consumenten gewend hun wijnen bij de hypermarché te kopen. In Nederland gaat de liefhebber voor een goede fles naar de betere wijnhandel,” aldus een bron in Bordeaux.

Wat hen vooral stoort is hoe de inkoop van de wijnen wordt omschreven: “De scherpe prijzen zijn tot stand gekomen doordat Lidl de wijnen direct inkoopt, zonder tussenkomst van andere partijen.” Dit suggereert dat de wijnen bij de châteaux zouden zijn gekocht. In de praktijk worden veel ‘grote’ Bordeaux verhandeld via een open systeem op de ‘place de Bordeaux’, waar iedereen ze kan kopen. Omdat er voortdurend handelaren zijn die partijen wat oudere of minder courante jaargangen kwijt willen om cash te genereren, is er altijd handel in deze wijnen. Dat is ook de schuld van de châteaux zelf. Ze verkopen de primeurwijnen veel te duur, waardoor bij de handel een tekort aan ‘liquiditeit’ ontstaat.

Scherp geprijsd

Een voorbeeld is de Les Ormes de Pez 2007, een wijn die ook door Lidl wordt aangeboden. Inmiddels een wat oudere jaargang, die nu mooi gedronken kan worden. Scherp geprijsd op € 24,99, maar van een echt ‘koopje’ kun je ook niet spreken. Als je in de catalogus gaat snuffelen naar leuke betaalbare Bordeaux, dan kom je uit op wat minder bekende wijnen als Tour de Pez 2007 (Saint-Estèphe, € 14,99), of Château Baret (Graves, € 12,99). Hier betaal je echt niet de hoofdprijs, dus dat is interessanter.Opvallend, maar niet onverwacht, is de keuze voor risicoloze namen en –gebieden. Chablis, Pouilly-Fumé, Saint-Emilion, Graves, Saint-Julien. Niet erg, maar op zich wijnen waar je al meer voor betaalt vanwege de naam en/of de appellation op het etiket. Dat komt de koopwaardigheid niet ten goede.

Geproefd

Ok, genoeg gezeurd. Er zijn gewoon wijnen bij die lekker scherp zijn geprijsd voor wat het is, en die nog lekker zijn ook. Hieronder een sneak preview:

Michel Rolland 2009, Bordeaux

zacht en sappig, typisch bordeaux, frisheid, goede zuren, rondeur, smakelijk, lekker glas, maar je betaalt wel wat extra voor de naam van Michel Rolland.

€ 8,99

Domaine Gaudry 2013, Pouilly-Fumé

lichtvoetig en grassig, asperges en tomatensteeltjes, buxus, droog, goede zuren; voor wie van dit type sauvignon-wijnen houdt –wat nieuw-zeelands van stijl- is hier uitstekend mee af.

€ 8,99

Château Baret 2010, Pessac-Léognan wit

bloemen, vanille, licht gerijpt, gele pruimen en nectarines, honing, krachtig, droge stijl met goede zuren, klassieke witte graves, smaakvol; je moet hier van houden, dit is een typisch ‘Franse’ keuze in de lijst.

€ 12,99

Henri Larue 2011, Meursault

boterig, hazelnoten en karamel, tikje gerijpt, maar een lekker vet en rijp glas meursault; what you see is what you get, smakelijk, een van de interessante wijnen in de serie.

€ 19,99

Louis Drevon, Domaine de Rosiers 2003, Côte-Rôtie

kruiden en zwoelheid, vrij gerijpt, niet over de kop, maar gewoon wat minder fruit, leer, tabak, pepertje, niet opwindend, niet de moeite waard.

€ 24,99

Les Ormes-de-Pez 2007, St. Estèphe

heerlijk fruit en sap, kersen en vanille, romig, heel goede balans, fijn fruit en en mooi hout, aangenaam gerijpt inmiddels, maar vrij duur voor wat het is.

€ 24,99

Andere wijnen:

Château Prieuré-Lichine 2008 (€ 34,99); prachtige wijn uit een klassiek jaar, redelijk scherp geprijsd, maar geen koopje; Château Giscours 2011 (€ 39,99): ongetwijfeld een van de mooiste wijnen in het aanbod, rijp en sappig, rond en verleidelijk. De foire au vins van Lidl start op donderdag 18 september, in alle Lidl-vestigingen.

www.lidl.nl

De wijnwereld is een vrij gemoedelijke wereld. Zeker als je ‘m vergelijkt met andere segmenten van de zakelijke samenleving. Het is dan ook niet verbazingwekkend dat mensen die in die wereld werkzaam zijn, echte vriendschappen opbouwen door de jaren heen.

Dat is uiteraard prachtig, maar kan ook zo zijn problemen geven, voor importeurs bijvoorbeeld wanneer men zakelijk moet onderhandelen, maar zeker ook voor journalisten cq. wijnschrijvers, waarvan een behoorlijke mate van objectiviteit mag worden verwacht. Dit alles moet echter geen reden zijn geforceerd afstandelijk te zijn: vriendschap is zó veel waardevoller dan geld, status of wat dan ook, zo werd onlangs in een privésituatie weer eens al te duidelijk. Maar de voorwaarde in de omgang, naar buiten toe en naar elkaar, is eerlijkheid.En dus zal ik direct maar eerlijk zijn: de producent van de wijnen waarover ik nu schrijf is niet gewoon een bekende van me, maar een vriend. Ik heb Lionel Gosseaume, een stoere maar zeer warmhartige kerel, leren kennen als opmerkelijk ontvankelijke vicepresident van de appellatie Touraine en als zeer bekwaam wijnmaker van Sauvignon Blanc, ander wit en ook Gamay. Sinds een jaar of wat echter is die bekendheid een vriendschap geworden, die er ondermeer toe heeft geleid dat ik met mijn vrouw en kinderen onze zomervakantie ben gestart met een dagje bij Lionel thuis. Een geweldig leuke ervaring trouwens, om nooit te vergeten -en een die we niet hadden willen missen dus!-, met een heerlijke BBQ en een gezellige avond in zijn huis in Choussy, terwijl het onweer buiten tekeer ging.Waarom ik toch denk dat ik objectief genoeg -eerlijk dus- over zijn wijnen kan schrijven? Die kende ik eerder dan Lionel, volg ik al geruime tijd -trouwens ook omdat sauvignon blanc een druif is die me fascineert, als een soort tegenpool van riesling- en zijn goed.

Geboortegrond

Lionel Gosseaume stamt uit een familie van wijnboeren -zijn ouderlijk domein ligt op steenworp afstand van Lionel’s woning- maar verkoos een leven ver weg van de wijnbouw. Toch kwam hij op zijn 37e terug naar zijn geboortegrond en nam hij in 2007 de wijngaarden van Jean-Claude Maurice over, die ze vanaf de jaren zestig verstandig had bewerkt. Zijn domein beslaat nu meer dan 15 hectare, waarvan sauvignon blanc 75% uitmaakt en gamay zo’n 15%. Ook heeft hij wat côt en cabernet sauvignon. Maar de meest bijzondere variëteiten bij Lionel Gosseaume zijn menu pineau en vooral meslier Saint François. Die laatste is een oude lokale variëteit (een natuurlijke kruising tussen gouais blanc en chenin blanc) die bijna is uitgestorven en waarvan Lionel een van de weinige producenten ter wereld is. Hij heeft 0,3 hectare en de opbrengst daarvan, die hij laag houdt vanwege de stevige zuren van meslier Saint François, assembleert hij met sauvignon blanc tot de zeer originele en heerlijke Vin de France die Climat Nº2 heet.

Sauvignon habitat

Maar de twee wijnen die het belangrijkst zijn in het portfolio van Lionel’s Domaine de Pierre -vernoemd naar zijn vader, hoewel je die naam nauwelijks tegenkomt op zijn flessen of in zijn brochures- zijn de Sauvignons. Hoe kan het ook anders, Touraine-Oisly, halfweg tussen de schitterende kastelen van Chambord en Chenonceau, is prime sauvignon habitat: de druif voelt zich uitstekend thuis op de zanderige kleibodems van het plateau tussen de rivieren Loire en Cher, dat in het hart van de Touraine ligt en La Sologne viticole wordt genoemd.

Touraine Sauvignon ‘Les Sauterelles’ (nu jaargang 2013) is een assemblage van meerdere percelen. De wijn wordt op vrij lage temperatuur gevinifieerd en daarna vijf maanden op zijn gisten opgevoed. Resultaat is een wijn die eigenlijk ieder jaar alles is dat een Sauvignon moet zijn, een met typerend sauvignonkarakter en bijbehorende frisheid, maar op een beschaafd expressieve, zelfs elegante wijze.

14,5/20 punten

De andere Sauvignon is Touraine-Oisly Climat Nº1. Dit is Lionel’s ‘cru’ en een wijn die die zo misbruikte term waarlijk verdient. Het gaat om 100% sauvignon blanc uit zijn beste percelen binnen de nieuwe appellatie Touraine-Oisly, met name die rondom zijn nieuwe wijnmakerij. De wijn uit het lastige jaar 2013 is mooi compact en rijp, met een hint van honing naast rijpe grapefruit en tonen van asperges. Hij heeft goede smaakdiepte, mooi sap en een opvallend goede structuur voor Sauvignon blanc, met mooie zuren en goede lengte; heerlijke, zeer goede Sauvignon Blanc.

16/20 punten

Meslier Saint François en côt

Naast de Sauvignons maakt Lionel nog drie andere wijnen. Allereerst aandacht voor die bijzondere Vin de France blanc Climat Nº2 (meslier Saint François en sauvignon blanc), waarvan ik onlangs 2011 proefde. In de geur direct intrigerend, mooi rijp met een lichte muskaattoon, iets van appeltaart, oranje citrusfruit en kruidigheid, alles mooi zuiver en wat aards. De wijn heeft een ronde aanzet, met rijp fruit en een hint van honing, dan opvallende zuren en goede lengte; zeer origineel en lekker.

15,5/20 punten

Touraine rosé Les Galipettes is een rosé gemaakt door middel van directe persing van gamay en een beetje cabernet sauvignon en côt (malbec). 2013 heeft een geur en smaak die je verwacht van een goede Loire-rosé, met klein rood fruit en iets snoeperigs, die Lionel bewust heeft afgevuld met nog 3,4 gram restsuiker, “omdat mijn markt dat vraagt”. Keurige zomerwijn.

14/20 punten

Gek op Gamay

Ook met zijn rode wijn tot slot, Touraine rouge Les Marcottes van 100% gamay, heeft Lionel al enige furore gemaakt. “Ik ben gek op gamay”, zegt hij altijd, “vooral vanwege zijn knapperige fruit”. Hij beseft dat hij de mazzel heeft gehad dat hij gezonde gamaywijngaarden kon kopen met een mooie leeftijd (gemiddeld 35 jaar en ouder), waardoor de opbrengsten van nature wat lager liggen, hetgeen zo belangrijk is bij gamay. De wijn maakt hij à la Beaujolaise, door middel van een macération semi-carbonique van zo’n 10 dagen, gevolgd door rijping op tank tot botteling na de zomer. 2013 valt op door zijn schone geur van vers rood fruit en het vrijwel ontbreken van snoeperige tonen (van esters als isoamylacetaat, die menig wijn verkregen door macération carbonique en vergist met speciale gisten té veel naar perendrups en bananensnoepjes kan doen ruiken). In februari 2014 was de smaak mooi levendig maar wat streng nog; zal nu heerlijk drinken.

15/20 punten

Kwantitatief goed

Voor de toekomst heeft Lionel maar een grote wens: weer eens een oogst die niet alleen kwalitatief maar ook kwantitatief goed is. 2014 zag er wat dat betreft tot nu toe goed uit, al was de schimmeldruk in juni en juli 2014 hoger dan ooit tevoren… Verder zijn er vooral realistische plannen. Eind augustus moet het eerste deel van zijn nieuwe chai af zijn, zodat de oogst van 2014 daar gevinifieerd kan worden. Later moet er een tweede gebouw bijkomen, met een ontvangstruimte ervoor, opdat zijn domein door kan groeien naar de 20 hectare die hij ambieert, voordat hij vijftig is. Hem kennende gaat het hem lukken zijn plannen te verwezenlijken.

Sicilië is misschien wel het meest dynamische wijngebied van heel Italië. Een analyse van het hoe en waarom valt te lezen in Perswijn nummer 5. Die dynamiek in combinatie met de enorme omvang van het eiland – het grootste van de Middellandse Zee – heeft geleid tot een veelheid aan stijlen en smaken. En niet te vergeten (merk)namen.

Je komt er terroirwijnen tegen, wijnen die hun naam ontlenen aan een specifiek productieproces, cépagewijnen in ‘internationale’ stijl, assemblages, inheemse druiven, internationale rassen. Behalve bij de eerste twee categorieën lijkt de herkomstaanduiding van volstrekt ondergeschikt belang: het merendeel van de wijnen komt op de markt onder generieke benamingen als DOC/DOP Sicilia of IGT Terre Siciliane. Dat is een bewuste keuze met het oog op wereldwijde herkenbaarheid; over de kwaliteit zegt het weinig of niets. Wel iets om een voorzichtig vraagteken bij te zetten: het soms eindeloos uitdijende aanbod van sommige bedrijven, zoals we dat ook elders in Italië nogal eens tegenkomen. Houd het a.u.b. een beetje overzichtelijk.

Wijnen van de onderstaande, in alfabetische volgorde genoemde producenten zijn geproefd tijdens het jaarlijkse evenement Sicilia en Primeur waarvan de editie 2014 op het Eolische Isola del Vulcano is gehouden. De wijnen van Pellegrino tijdens een afzonderlijk bezoek aan dat bedrijf in Marsala en beoordeeld.

Baglio di Pianetto

Door een graaf gesticht wijngoed met twee vestigingsplaatsen, Pianetto in Santa Cristina Gela bij Palermo in de DOC-zone Monreale en Baroni in Noto bij Siracuse. In beide gevallen werkt men met inheemse rassen als nero d’avola en internationale als viognier, merlot en syrah. In het geval van de Shymer 2011, half syrah uit Noto en half merlot uit Palermo, werkt die tweede optie nog prima ook. Idem de 100% petit verdot in Carduni 2007, een karaktervolle wijn voor wie wel tegen een beetje tannine en boersheid van de charmante soort kan. Pas dit voorjaar gelanceerd is de Agnus 2010 ♥, een vino rosso waarvan de samenstelling (voorlopig) geheim is. Heel puur, afgerond en elegant met een fijne houttoets. Als snoepje na Ra’ís 2010, een interessante Moscato uit het daarin gespecialiseerde Noto met 90 g/l restsuiker en citrusfruit (citroen) om het levendig te houden. Tussen haakjes: Baglio di Pianetto behoort ook tot de betere Siciliaanse adressen voor agriturismo.NL: Ferraro Wijnimport en Brunello Wijnimport

Caruso & Minini

Helaas, de beroemde tenor Enrico Caruso was geen Siciliaan maar een Napolitaan. Maar Caruso & Minini produceert wel de nodige wijnen waar muziek in zit. Ik proefde er een kleine twintig (!), zonder uitzondering technisch verzorgd maar ook weer niet allemaal even spannend. Minder wijnen voor alle denkbare doelgroepen zou misschien beter zijn. In noem daarom alleen een paar highlights. Bij wit o.a. Inzolia en Grecanico Terre di Giumara 2013 met Duitse frisheid en elegantie, Grillo Timpune 2013 en Isola 2013, een pure cataratto. Bij rood een Sachia Perricone 2012, gemaakt van de zeldzame druif perricone en een zeer geslaagde, want levendige en fruitige Nero d’Avola 2011 ♥. Dat is bij Siciliaanse nero d’avola lang niet altijd het geval.NL: Hosman Vins

COS

Pionier in bio en amfora’s, en voor menigeen een voorbeeld. Zoals voor Elisabetta Foradori in Trentino, die bij COS het idee voor haar eigen amfora’s opdeed. Tussen haakjes: slechts voor een paar wijnen van COS worden die amfora’s echt gebruikt; het merendeel vergist in betonnen cuves – op een vrij hoge temperatuur – en rijpt aansluitend op hout. Die wijnen van COS zijn op afstand herkenbaar aan hun eigen, ietwat gedrongen flesvorm. Doorgaans duurder dan anderen, maar daar krijg je dan wel iets bijzonders voor. Siciliaans voor gevorderden. Cerasuolo di Vittoria 2010, Pithos 2011 met identieke blend van frappato en nero d’avola maar gevinifieerd op amfora, Ramì 2011, een blend van inzolia en grecanico, met ook hier een Pithos-versie. Anders dan alle andere.NL: Heisterkamp Wijnkopers

Cottanera

Wijngoed op de hellingen van de Etna met ondermeer een kenmerkende Etna Bianco 2013, vol spanning en pit, en een imposante Etna Rosso 2010 ♥ met een geweldige lengte. Een must is hier de intens gekleurde L’Ardenza 2009, gemaakt van de druif mondeuse uit de Savoie. Een ras dat je hier niet zo een, twee, drie zou verwachten. En daarmee dus een wijn die je echt keer geproefd moet hebben.NL: Passport Wijnen

Cusumano

Bedrijf met 500 hectare wijngaard in de omgeving van Palermo en veel wijnen in het aanbod. Modern gemaakt, en dat is beslist niet negatief bedoeld. Ze dragen allemaal hun eigen exotische naam. Alleen wit geproefd, met daarbij ondermeer Angimbé 2013 van inzolia met aanvulling van

chardonnay, en de heerlijke Shamaris Grillo 2013 ♥. Voor

de liefhebbers van het edelzoete werk: Passito del Zucco 2009.NL: Grand Cru wijnen en Vojacek

De Gregorio

Producent met wijngaarden tussen Sciacca en Menfi aan de zuidkant van Sicilië waarvan ik enkele plezierige witte wijnen proefde. In die van de vier komt cataratto voor. In de fruitige Lotto 2013 met viognier, in de Cataratto 2013 solo en in de Ruanello 2013 met inzolia. De notities spreken telkens van sap met wat kruidigheid. Ook de soepele Inzolia 2013 drinkt herlijk weg, maar de rode Nero d’Avola 2012 mag wel wat minder ‘herfstachtig’ smaken.

NL: geen

Donnafugata

Wanneer je als bedrijf een vrouw als Josè Rallo hebt, dan heb je op voorhand alle wijnschrijvers (m/v) al voor je gewonnen. PR is hier tot Kunst verheven.

Een complicerende factor is alleen wel de enorme hoeveelheid wijnen, de een met een nog fraaiere naam dan de andere, maar niettemin. Een kleine greep daarom. Leuke, ‘commerciële’ Vigna di Gabri 2013, een blend van inzolia met diverse internationale rassen. Mooi rood biedt Sedàra 2012, nero d’avola met internationale ondersteuning. Uit de wereld van duizend en een nacht noem ik behalve de terecht welbekende Milleuna Notte 2008 ♥ ook graag de Sheherazade 2013 als voorbeeld van een pittig-fruitige versie van nero d’avola. Cabernet zorgt voor pit in de Tancredi 2009, een Siciliaan voor Bordeauxliefhebbers. Het edelzoete einde komt bij Donnafugata met de Ben Ryè 2011 ♥, een van de allerbeste passito’s van Pantelleria. Olieachtige viscositeit, sinaasappelschil, gedroogde abrikozen enz. enz.NL: Intercaves

Feudo del Pisciotto

Siciliaans dochterbedrijf van het Toscaanse Castellare in het zuidoosten van het eiland. In dat opzicht vergelijkbaar met Zisola, eigendom van de familie Mazzei van Castello di Fonterutoli. Voor Castellare lijkt wijn alleen wel verdacht veel tot big business te zijn geworden. Zie de erg nadrukkelijke branding met bontgekleurde etiketten en namen van designers als Valentino, Versace, Gianfranco Ferré, Giambattista Valli, Alberta Ferretti, Carolina Marengo en wat die meer zij. En vrijwel altijd stevig gebrand hout. Een ‘lifestyleconcept dus’, en daar moet je van houden. Voor mij hoeft dat niet zo, want wat voor alles telt is de inhoud. Valentino en Versace doen het nog het best met respectievelijk Merlot 2011 en Nero d’Avola 2011. Maar toegegeven, van die etiketten gaan er geen dertien in een dozijn.NL: Unique Holland

Feudo Principi di Butera

Adellijk landgoed in het centrale deel van Sicilië. Nadruk op cépagewijnen. Aardige Grillo 2013 en dito Insolia 2013 – Sicilië is nu eenmaal niet voor niets primair producent van wit –, maar ook over de rode Merlot 2012 en Syrah 2012 valt niets negatiefs te zeggen. Toch wordt het pas echt spannend met nero d’avola. Een daarvan komt als prima DOC Riesi 2012 ♥ met 20% syrah en de nodige frisheid, een andere in pure vorm als Deliella 2011 ♥, een prestigewijn met chic hout (zonder dat het ineens internationaal wordt) die alleen in goede jaren gemaakt wordt. In een beperkte oplage  van slechts 3000 flessen.

NL: geen

Graci

Dit was voor mij een nieuwe naam en, belangrijker, een echte eyeopener. Wit en rood van de Etna, uit percelen die tussen 600 en 1000 meter hoogte liggen en in bepaald gevallen beplant zijn met wel 70 jaar oude stokken. Even opvallend als bemoedigend: uiterste terughoudendheid met hout; cement heeft meestal de voorkeur. Etna Bianco 2013 is een blend van carricante met aanvullende cataratto, strak, pittig en fris met een zilte afdronk. Bijzonder fraai: Arcuria 2012 ♥, een cru van 100% carricante. Expressieve terroirwijn, rijp, rokerig mineraal, hoogst complex. Als intermezzo de serieuze Rosato 2013 van nerello mascalese, gevinifieerd als een vin gris en meet een sterk mineraal karakter.  De standaard  Etna Rosso 2012 combineert soepel fruit met de voor Etna kenmerkende minerale hartigheid. Ook hier een superieure Rosso in de vorm van de Arcuria 2011 ♥, een wijn van én én, d.w.z. met fruit en mineralen en een complexiteit om u tegen te zeggen. Louter positieve impressies dus.

NL: geen

Le Casematte

Interessant klein wijngoed van 7 hectare in de omgeving van Messina en binnen de DOC Faro. Werkt behalve met nerello mascalese en nerello cappuccio ook met nocera. De stijl van de wijnen varieert van fruitig en Beaujolaisachtig in de Figlio Ennenne 2012 tot vrij stevig in de tannine en meer Rhôneachtig in de Quattroenne 2012. In deze DOC Faro zit behalve de drie al genoemde rassen ook nog wat nero d’avola.NL: Villa Fattoria

Pietradolce

Nog een zeer goede producent van Etnawijnen. Zelf nog geen tien jaar oud. Een deel van het geheim zijn echter oude stokken aan de noordkant van de Etna, waar ze tot op 1200 meter hoogte staan aangeplant. De oudste ervan hebben er al 120 jaar opzitten! Het resultaat: wijnen met een enorme intensiteit. Witte Archineri 2013 ♥ van 120 jaar oude carricante. Wow, hoezo sapido! Etna Rosato 2013 en Rosso 2013 van jonge nerello mascalese, allebei zo mineraal als wat. Grootse Archineri rosso 2010 ♥, mineraal in de overtreffende trap, hartig, complex en volstrekt enig in zijn soort. U zei ‘karakter’?  Dan ook nog maar de Vigna Barbagalli 2011 ♥, een cru met nerello mascalese tussen d e 80 en 100 jaar oud op 900 meter. Zoiets kan zonder aarzeling een Terroirwijn genoemd worden. Want als Sicilië ergens een terroir hors catégorie heeft, dan is het wel op de Etna.NL: Villa Fattoria

Planeta

Misschien wel dé belichaming van het moderne Sicilië bij uitstek. Familiebedrijf dat zich bezighoudt met olijventeelt, wijnbouw en wijntoerisme op hoog niveau. Vijf afzonderlijke wijnmakerijen in Menfi en Ulmo in het zuidwesten, in Vittoria en Noto in het zuidoosten, en de meest recente bij de Etna. Motto: ieder terroir zijn eigen wijnmakerij. Eigenlijk is elke wijn van Planeta een aanbeveling waard, van de authentiek Siciliaanse Etna bianco van Feudo di Mezze op basis van 100% carricante tot en met de extreem internationale maar gewoon heel goede Chardonnay. Kortom, een voorbeeldige producent ♥ waarvan je de wijnen blind kunt kopen. Nou ja, bij wijze van spreken.NL: Anfors

Rallo

Bedrijf in Marsala, ooit eigendom van de familie Rallo – tegenwoordig eigenaar van Donnafugata –, maar sinds in handen van Behalve als producent van Marsala ook actief als producent van goede witte tafelwijnen uit Alcamo. Rood kon me minder bekoren. In de knisperfrissende sfeer wijnen als Bianco Maggiore 2013 van grillo, Evrò 2013 van inzolia en de droge al Qasar 2013 van de plaatselijke muskaatvariant zibibbo (muscat d’alexandrie). Ook nog twee voortreffelijke wijnen in respectievelijk de versterkte en zoete categorie. Soleras, Marsala Vergine Reserva 20 Anni ♥, en Bugeber, Moscato di Pantlleria Passito Naturale 2011 ♥. Hoewel totaal anders van smaak – de eerste droog en oxidatief, de tweede intens zoet en fruitig – tweemaal de essentie van mediterraan wijnmaken.NL: Sauter Wijnen en Silletti

Settesoli

Gigantische coöperatie in Menfi die het avontuur niet schuwt. Soms pakt dat goed uit, soms ook wel eens wat minder. Een kleine greep. De spumante Mandrarossa op basis van chenin blanc kon mij niet overtuigen. Al evenmin de wat Chileens aandoende Sauvignon Blanc 2012 Urra di Mare. Wel de moeite waard vond ik de Santanella 2012, een blend van 70% fiano en 30% chenin. Nog meer de Mandrarossa Petit Verdot 2013, een wijn voor liefhebbers van chocolade. Opmerkelijk goed: Mandrarossa Syrah 2012, licht reductief sauvage zoals je dat in de Noord-Rhône tegenkomt en absoluut niet jamachtig. Misschien niet ‘typisch Siciliaans’, maar wel een wijn die het proberen waard is.NL: Albert Heijn

Tasca d’Almerita

Een producent die Richard Wagner eert met een special aan diens muziekdrama Parsifal opgedragen cuvée Cygnus, verwijzend naar de (dode) zwaan die daarin voorkomt. Hoe dat zo? Wel, Wagner was te gast in de villa van de adellijke familie Tasca d’Almerita even buiten Palermo in de tijd dat hij aan Parsifal werkte. In Palermo zijn ze dat ook niet vergeten en hebben ze een straat naar de componist vernoemd, de via Wagner. Maar ter zake. Tasca was ooit in Nederland een wegbereider voor Sicilië met Regaleali. Tegenwoordig biedt het behalve de witte en rode Regaleali nog een hele rits andere wijnen, tot spumante aan toe. Bij bepaalde wijnen lijkt men nogal enthousiast met hout om te gaan.Als altijd keurige blend Regaleail bianco 2013 en, tamelijk zeldzaam, de Didyme Malvasia di Lipari 2013. Witte kampioen is en blijft Nozze d’Oro 2011 ♥, een bewaarwijn (!) op basis van oude inzolia met toevoeging van sauvignon, Bij rood de Regaliali rosso 2012 van nero d’avola en de Rosso del Conte 2010 ♥ van nero d’avola en beide cabernets. Ook Tasca d’Almerita heeft de Etna ontdekt en maakt daar tegenwoordig een fraaie Tascante 2010 ♥, van nerello mascalese natuurlijk.NL: Vinites

Wiegner

Voluit Wiegner Wine. Producent van Duitse origine, maar niet te verwarren met Wagner die bij Tasca d’Alemerita te gast was. Kleinschalig bedrijfje met 6 hectare wijngaarden op de flanken van de Etna. Dat merk je ook zonder voorkennis wel. Ik proefde hier twee fraaie rode: Treterre 2010, een pure nerello mascalese van 750 meter hoogte, en Artemisio 2009, een wijn van – heel verrassend – 100% cabernet franc die ook op 750 meter hoogte groeit. Twee voortreffelijke wijnen met een geheel eigen stijl, tegelijk ‘spicy’ en met finesse.

NL: geen

Pellegrino

Voluit: Carlo Pellegrino, bij wijze van hommage aan de stichter van dit bedrijf in Marsala. Een bedrijf dat stevig aan de weg timmert, letterlijk en figuurlijk. In het verder nogal slaperige en vervallen ogende Marsala bouwde het een splinternieuwe proefruimte die in Napa Valley niet zou misstaan, terwijl een voormalige graansilo eerder al werd verbouwd tot multifunctionele ruimte waarin ondermeer een gastronomisch festival gehouden wordt. Pellegrino is een van de grootste producenten van Marsala, de grootste op het eiland Pantelleria en houdt zich daarnaast ook nog bezig met de productie van tafelwijnen. Die laatste komen op de markt onder de merknaam Duca di Castelmonte.   De moeite waard bij wit is o.a. Cent’Are 2013 van inzolia met een beetje chardonnay. Vrij neutraal, slechts 11,5% alcohol, fijn bittertje prima doordrinker. Wat complexer is de op hout vergiste Dinari del Duca Grillo 2013, een wijn die genipt lijkt voor vis, op hout vergist. Het meest intens en ook zuiders smaakt de Dianthà 2013, een assemblage van malvasia en grecanico. De vrolijkste wijn die je je kunt wensen is de Gibelè 2013 ♥, een droog  gevinifieerde zibibbo met maar 11,5% alcohol, fris, droog en sappig. Ongecompliceerd Lekker. Van de rode met nero d’avola kon ik niet opgewonden raken, maar dat werd dan weer in een klap goedgemaakt door de prestigewijn Tripudium 2010 ♥, een assemblage van nero d’avola met telkens 20% cabernet en syrah met mooie tannine en voorbeeldig gedoseerd hout. Gambero Rosso had er tre bicchieri voor over, en terecht.Pellegrino produceert Marsala in heel uiteenlopende varianten wat betreft leeftijd en restsuiker. Zo heeft de enigszins madeira-achtige Vergine Riserva 1981 ♥ slechts 13 g/l, de Ambra Riserva 1985, mooi voor bij een sigaar, 57 g/l en de Riserva Oro (4jaar oud) wel 137 g/l. Ik heb zelf een voorkeur voor de droge(re) varianten, maar dat is en kwestie van persoonlijke smaak. Het zijn hoe dan ook bijzondere wijnen die meer aandacht verdienen. Tot slot Pellegrino’s paradepaardje van Pantelleria, de NES 2010 ♥, natuurlijk edelzoet – passito naturale – van ingedroogde druiven. Zibibbo in uiterste intensiteit, de essentie van abrikozen met 14,5% alcohol en 142 g/l restsuiker. Tegelijk rijk en verfijnd, een prachtwijn.NL: Intercaves

Importeur Okhuysen organiseerde recentelijk een proeverij van twintig jaargangen Mas de Daumas Gassac, de ‘grand cru’ van de Languedoc, in het bijzijn van bedrijfsleider Samuel Guibert. Samuel is de oudste zoon van Aimé Guibert, de man die het wijngoed in de jaren zeventig stichtte. Een uitvoerig profiel van dit bedrijf staat in Perswijn nummer 5.

Twintig oogstjaren proeven van Mas de Daumas Gassac is een leerzame ervaring. Hoewel er zeker sprake is van een min of meer vaste basisstructuur en een bijbehorend globaal smaakprofiel, zijn er toch behoorlijk grote verschillen tussen de afzonderlijke oogstjaren. Die jaren lopen lang niet altijd parallel met die voor de Languedoc als geheel. Ook hierin betoont Mas de Daumas zich een bedrijf dat niet in een hokje valt te plaatsen. Bovendien blijken sommige jaren zich veel sneller te ontwikkelen dan andere. Lange houdbaarheid behoort tot de mogelijkheden, al dat gaat niet voor iedere wijn op.

Terughoudend

De wijnen zijn blind beoordeeld tijdens een proeverij in restaurant Latour van Grand Hotel Huis ter Duin in Noordwijk. Of het iets met de onmiddellijke nabijheid van de zee te maken had of niet, de wijnen kwamen in de neus zonder uitzondering erg terughoudend over. Volgens de aanwezige bedrijfsleider Samuel Guibert (foto rechts) was dat een opvallend verschijnsel, omdat het zich een dag eerder bij een proeverij in Amsterdam niet had voorgedaan. Ook kan hierbij nog worden opgemerkt dat de voor Noordwijk gekozen datum volgens de Steineriaanse kalender een geschikt was. Moraal: proeven is en blijft een gecompliceerde zaak waarbij je je dient te wachten voor al te stellige uitspraken. Hoewel dat bij de aanwezigen niet bekend was, werden de wijnen gewoon in volgorde van jong naar oud geschonken, telkens in series van vijf jaargangen.

Uitzonderlijk bij Mas de Daumas Gassac is hoe nauwgezet het bedrijf zijn wijnen vanaf het prilste begin geanalyseerd heeft en de gegevens daarvan graag deelt. In dat opzicht waan je je eerder in Duitsland dan in Frankrijk, waar men doorgaans een broertje dood heeft aan analyses en feitelijkheden in het algemeen.

Niet dat je je bij de beoordeling van de afzonderlijke wijnen blindelings moet laten leiden door die analyses, want dan zou je makkelijk bedrogen kunnen uitkomen. Smaak is oneindig veel meer dan een verzameling cijfers. Maar helemaal onzinnig zijn al die cijfers natuurlijk ook weer niet.

Assemblage

De samenstelling van de assemblage voor Mas de Daumas, met als dominant ras cabernet sauvignon, is ieder jaar anders. Vergelijking van de percentages per druivenras over de afgelopen 35 jaar biedt even fascinerende als intrigerende informatie en getuigt van wisselende inzichten ten aan zien van gewenste stijlnuances. Ter illustratie hiervan staat daarom bij alle geproefde wijnen de gedetailleerde samenstelling in exacte percentages weergegeven. Daarbij zijn de volgende afkortingen gebruikt: CS = cabernet sauvignon, ME = merlot. CF = cabernet franc, TA = Tannat, MA = malbec, PN = pinot noir, SY = syrah, terwijl OV de noemer is voor alle overige druivenrassen. Bij Mas de Daumas zijn dat buitenlandse exoten die onder de noemer variétés rares vallen.

Onderstaand een overzicht van de hoogste en laagste percentages van de afzonderlijke druivenrassen in de assemblages tussen 1978 en 2012 met de aantekening dat syrah voor het laatst gebruikt werd in 2008.

Druivenras Cabernet sauvignon Merlot Cabernet Franc Tannat Malbec Pinot noir Syrah Overige rassen

Hoogste % 86,7 12,4 13,1 19,0 10,0 4,3 21,0 10,8

Jaar 1978 2000 1997 1979 1986 2002 1993 2011

Laagste % 59,0 3,9 1,8 0,3 1,4 1,0 1,4

Jaar 1993 1997 1989 2001, 2003 2000 1985, 2006, 2007 2008

Chemie

Bij de gegevens voor de chemische analyse staat de hoeveelheid alcohol aangegeven in volume %, de hoeveelheid zuren (acidité totale), glycerol en droog extract in g/l. Voor de pH, c.q. de zuurgraad (acidité réelle) van de wijnen, die als indicatie voor de kracht van de zuren relevanter voor de feitelijke smaak is dan de hoeveelheid, wordt een logaritmische schaal gebruikt. Hoe lager de waarde, des te krachtiger de zuren.

De bij Mas de Daumas hoogst gemeten pH was 3,71 in 1998, de laagste 3,34 in 1986. Nog meer uitersten: het jaar met het minste droge extract was 1979 met 24,0 g/l, dat met het hoogste tot nu toe 2003 met maar liefst 36,2. Bij glycerol scoorde 2009 het hoogst met 11,0 g/l, terwijl 2005 bleef steken op 4,5.Een indicatie voor tannines is de Folin index, voluit Folin-Cocialteu index, die betrekking heeft op de totale hoeveelheid polifenolen in een wijn. Voor de bepaling van de Folin index wordt bij Mas de Daumas tweemaal gemeten, de eerste keer na afloop van de vergisting en de tweede eer voor de botteling. De bij Mas de Daumas gemeten waarden zijn gemiddeld hoog, volgens Samuel Guibert 20 tot 30 punten hoger dan bij wijnen uit de Médoc die voor zij vader Aimé destijds model stonden toen die met zijn eigen wijnproject begon. Alles goed en wel met die analyses, maar hoe smaakten die wijnen nu eigenlijk?

In het glas

Mas de Daumas Gassac 2012 ***(*) / ****

CS 75,6%

ME 5,5%

CF 3,9%

TA 4,4%

MA 1,8%

PN 1,8%

OV 7,0%

Alcohol 13,4

Zuren 3,33

pH 3,63

Folin 56

Glycerol 6,7

Droog extract 26,8

De benjamin in het gezelschap, erg jong. Te jong eigenlijk, want nog niet alle onderdelen zijn optimaal versmolten. Hechte kleur. Middelintense neus, pittig, gedomineerd door zwart fruit en met ook nogal wat hout. Ook in de smaak nog wat roostertonen van hout, evenals het uitgesproken zwarte fruit, duidelijk cabernetkarakter, markante tanninebitters, goede lengte en potentieel.

Mas de Daumas Gassac 2011 ****

CS 71,6%

ME 5,6%

CF 5,0%

TA 2,8%

MA 1,6%

PN 2,6%

OV 10,8%

Alcohol 13,8

Zuren 3,44

pH 3,54

Folin 65

Glycerol 5,6

Droog extract 28,7

Fractie dieper van kleur dan 2012. Gesloten in de neus. Plantaardig trekje, niet negatief, maar ‘typisch’ cabernet. Compacte en pikante smaak, met bijna een half procent meer alcohol, net even wat voller dan 2012, krachtige tannine, tabak, ‘spicy’. Lijkt zich momenteel te sluiten en komt daardoor wat afstandelijk over. Voorlopig dus maar even met rust laten.

Mas de Daumas Gassac 2010 ****(*)

CS 70,0%

ME 5,3%

CF 6,2%

TA 3,2%

MA 2,0%

PN 3,6%

OV 9,7%

Alcohol 13,6

Zuren 3,64

pH 3,46

Folin 67

Glycerol 9,3

Droog extract 29,6

De eerste wijn die echt ‘iets doet’ en er bovenuit springt. Goede kleurintensiteit, maar nu zonder de paarse trekjes van de twee vorige wijnen. Middelintense geur, uitgesproken pittig en aards. Krachtige smaak, machtige tanninestructuur, maar van de wenselijke soort, flink wat body en ook de nodige zuren, nog een spoortje hout, strenge finale. Zeer goede wijn die een lang leven voor zich heeft. Klassieke Mas de Daumas die (veel) geduld vraagt. Liefst pas vanaf 2020 drinken.

Mas de Daumas Gassac 2008 *** (?)

CS 70,0%

ME 6,5%

CF 5,3%

TA 3,7%

MA 1,9%

PN 4,1%

SY 1,4%

OV 7,1%

Alcohol 13,1

Zuren 3,40

pH 3,44

Folin 55

Glycerol 6,9

Droog extract 26,6

Een flinke stap terug na 2010. Ontwikkeling in kleur en meer nog in de geur. Beetje boers, dierlijk, vleugje Brett (?), ook wat metalig, mist precisie. Vrij losse smaakstructuur zonder veel beet of diepte, groene paprikatoets, balans niet optimaal. Een van de mindere wijnen van de proeverij. Niet helemaal rijp? Lastige fase? Enige twijfel is wel op zijn plaats.

Mas de Daumas Gassac 2007 ***(*)

CS 71,0%

ME 6,2%

CF 5,6%

TA 2,8%

MA 2,1%

PN 1,0%

SY 2,7%

OV 8,6%

Alcohol 12,9

Zuren 3,56

pH 3,49

Folin 64

Glycerol 5,8

Droog extract 30,2

Ook 2007 lijkt geen topjaar te zijn. Al verrassend ver ontwikkelde neus, zuiders, Provençaals kruiden en een vleugje jodium. Die jodiumimpressie doet zich ook in de nogal lichte en geëvolueerde smaak voor, terwijl de bitters aan de straffe kant zijn. Volledig op dronk en niet te lang meer laten liggen. Beetje teleurstellend eerlijk gezegd.

Mas de Daumas Gassac 2004 ***

CS 72,4%

ME 6,3%

CF 4,4%

TA 3,6%

MA 2,6%

PN 3,1%

SY 5,8%

OV 1,8%

Alcohol 13,2

Zuren 3,44

pH 3,49

Folin 53

Glycerol 6,8

Droog extract 29,7

En nog een wijn die vraagtekens oproept. Roest in de kleur. Gesloten en weinig intense neus, lijkt wat oxidatief, soupçon van een putluchtje, maar dat trekt gelukkig bij na beluchten. Ook de smaak, hoewel beslist niet dun, komt al ver ontwikkeld over en heeft vreemde, metalige tannine. Sterk vermoeden dat de fles niet in optimale conditie verkeerde, omdat de wijn bij eerdere gelegenheden beter presteerde. Definitief oordeel daarom voorbehouden.

Mas de Daumas Gassac 2002 ****

CS 69,2%

ME 9,0%

CF 8,2%

TA 1,1%

MA 2,2%

PN 4,3%

SY 3,2%

OV 2,8%

Alcohol 12,8

Zuren 3,35

pH 3,47

Folin 50

Glycerol 4,8

Droog extract 31,8

Met 2002 een wijn die gelukkig geen mitsen en maren nodig heeft. Volledig op dronk, dat wel, zonder dat haast geboden is. Sporen van verkleuring. Middelintense geur, ook met ontwikkeling, wat plantaardig, eucalyptus (eenmalig, want alleen in dit jaar waargenomen). Een voor Mas de Daumas soepele smaak, aan de elegante kant qua body, evenwichtig, geen droge tannine, fijne zuren. Nu of in de volgende vijf jaar drinken.

Mas de Daumas Gassac 2000 ***(*)

CS 69,5%

ME 12,4%

CF 3,0%

TA 1,3%

MA 4,0%

PN 1,4%

SY 7,4%

OV 1,0%

Alcohol 12,8

Zuren 3,35

pH 3,47

Folin 50

Glycerol 4,8

Droog extract 31,8

Ontwikkeling in de kleur, randje. Gesloten, animale toets, na opening zwart fruit in confiturevorm en specerijen. Behoorlijk ver gerijpte smaak, roostertoon, nootachtig, maar paradoxaal genoeg ook een vegetaal accent, qua body veel lichter dan in 2000 misschien verwacht zou hebben, tannine in orde, voor het mooi echter te weinig zuren, mist daardoor focus en spanning. Liever niet te oud laten worden.

Mas de Daumas Gassac 1998 ****(*)

CS 64,5%

ME 8,8%

CF 6,6%

TA 1,4%

MA 5,6%

PN 2,5%

SY 8,0%

OV 2,6%

Alcohol 13,1

Zuren 3,59

pH 3,71

Folin 67

Glycerol 8,6

Droog extract 29,2

Voor de verandering eens een neus die wel open is, lijkt meer cabernet te bevatten dan er in zit, ontwikkeld, vrij kruidig, tabak, ietsje boerderij. Bordeauxachtige smaak, weer een (licht) dierlijke toets, samen met leer en kruidigheid. Evenwichtige structuur. Gerijpt en op dronk, maar met voldoende potentieel om de twintig jaar probleemloos vol te maken. Heel goed.

Mas de Daumas Gassac 1997 ****(*)

CS 70,3%

ME 3,9%

CF 13,1%

TA 2,1%

MA 2,8%

PN 1,3%

SY 5,1%

OV 1,4%

Alcohol 12,9

Zuren 3,34

pH 3,60

Folin 50

Glycerol 8,0

Droog extract 27,3

Ontwikkelde kleur. Intrigerende neus. Eerst gesloten en aards, later mooi uitwaaierend. Ondanks het royale aandeel cabernet meer Languedoc dan Bordeaux, garrigue, Provençaalse kruiden. Ontwikkelde en soepele smaak, volledig op dronk, alle elementen in voorbeeldige harmonie, umamikarakter, complexe finale, uitstekende lengte. Nu op zijn top. Gewoon erg lekker dus.

Mas de Daumas Gassac 1995 ****(*)

CS 68,0%

ME 6,5%

CF 7,0%

TA 1,5%

MA 6,0%

PN 2,0%

SY 8,0%

OV 1,0%

Alcohol 12,9

Zuren 3,34

pH 3,60

Folin 50

Glycerol 8,0

Droog extract 27,1

Eerste fles geoxideerd. Tweede fles gelukkig wel zeer overtuigend. Kleur begint te bruinen. Gerijpte maar nog niet echt tertiaire neus, fijne specerijen, ceder. Uitgebalanceerde smaak, vlezig en gespierd tegelijk, fruit met pikante ondertoon, vitaal, nog volop toekomstpotentieel. Nog maar eens een voorbeeld van een piekende Mas de Daumas tussen 15 en 20 jaar oud.

Mas de Daumas Gassac 1993  ***

CS 59,0%

ME 6,0%

CF 3,0%

TA 1,0%

MA 7,0%

PN 2,0%

SY 21,0

OV 1,0%

Alcohol 12,6

Zuren 3,80

pH 3,61

Folin 64

Glycerol 7,8

Droog extract 30,5

Een mindere wijn uit een ‘uitdagend’ jaar. Gevaarlijk vluchtig zuur, meer passend bij azijn dan bij wijn. Ook de smaak met zijn gemiddelde vulling is er allesbehalve vrij van, terwijl er een onmiskenbaar ouderdomstoontje is waar te nemen. Diepte en lengte zijn zo zo. Zwakke broeder in het gezelschap.

Mas de Daumas Gassac 1992 **** / ****(*)

CS 70,2%

ME 7,2%

CF 4,5%

TA 1,4%

MA 5,8%

PN 2,1%

SY 7,8%

OV 1,0%

Alcohol 12,5

Zuren 3,64

pH 3,76

Folin 44

Glycerol 7,2

Droog extract 28,4

Opvallend goede kleurdiepte. Nog opvallender neus met evenals de 2002 een sterke impressie van eucalyptus. Harmonieus gerijpte smaak, middelintens, nog wat fruit, merkbare tannine van het aangenaam pittige type, cederaroma, specerijen, keurige lengte. Volledig op dronk, niet meer bewaren.

Mas de Daumas Gassac 1991 ***(*)

CS 71,7%

ME 4,9%

CF 3,5%

TA 1,7%

MA 3,5%

PN 3,5%

SY 10,2%

OV 1,0%

Alcohol 12,9

Zuren 3,64

pH 3,59

Folin 58

Glycerol 9,5

Droog extract 27,0

Ver ontwikkelde wijn waarvan de neus maar matig kan overtuigen. Tawny-achtig, oxidatief, komt precisie tekort.  De smaak geeft een betere indruk, onmiskenbaar door cabernet gedomineerd, stevige tannine zonder dat het erg bitter of droog wordt. Allesbehalve groots, wel voldoende.

Mas de Daumas Gassac 1989 ****

CS 66,9%

ME 6,0%

CF 1,8%

TA 1,7%

MA 7,0%

PN 1,6%

SY 14,0%

OV 1,0%

Alcohol 13,0

Zuren 3,80

pH 3,60

Folin 57

Glycerol 9,0

Droog extract 31,3

Evenals bij de 95er flesvariatie, zoals ook vastgesteld is door andere proevers  bij andere proeverijen. Men zij wat dat betreft dus gewaarschuwd. In het geval van een fles in goede conditie is dit een wijn waarmee je best gestraft wilt worden. Ook hier is de neus weer lastig. Frisse, pittige smaak, tikje drogend. Kortom, een wijn voor aan tafel. Nu drinken.

Mas de Daumas Gassac 1988 ****(*)

CS 70,0%

ME 5,4%

CF 4,3%

TA 1,6%

MA 5,6%

PN 1,5%

SY 9,6%

OV 1,0%

Alcohol 12,8

Zuren 3,50

pH 3,63

Folin 57

Glycerol 8,4

Droog extract 29,7

Een heel goede Mas de Daumas, deze 88er. Prachtig gerijpte neus, puur cabernet, bordeauxachtig (‘sigarenkistje’), harmonieus. Verleidelijke smaak, rond, soepel en evenwichtig, perfect versmolten tannine, meer finesse dan kracht. Perfect op dronk, dus waarom nog langer wachten?

Mas de Daumas Gassac 1986 **(*)

CS 65,0%

ME 5,0%

CF 4,0%

TA 2,0%

MA 10,0%

PN 2,0%

SY 11,0%

OV 1,0%

Alcohol 12,7

Zuren 3,90

pH 3,57

Folin 44

Glycerol 9,9

Droog extract 27,6

De minste wijn van de proeverij. Ver ontwikkel in zowel kleur als geur. Oxidatief en onaangenaam aards, sterk tertiair, geen precisie. Ook in de smaak oxidatief met Firne karakter, geen fruit, wel; zilt, hartig en drogend. Heeft zijn beste tijd duidelijk achter de rug.

Mas de Daumas Gassac 1983 ***(*)

CS 67,0%

ME 4,0%

CF 4,0%

TA 2,0%

MA 8,0%

SY 14%

OV 1,0%

Alcohol 13,4

Zuren 3,30

pH 3,66

Folin 47

Glycerol 10,0

Droog extract 29,4

Een van de meest alcoholische jaren met tegelijkertijd hel weinig zuren. Intrigerende, want jeugdige tint. In de neus wel teken van ouderdom, oxidatief, tertiair, jodium, leer, aards. Voor een ver gerijpte Mas de Daumas ongewoon volle en ronde smaak, tannine ietsje drogend, nogmaals jodium, hartig, dropachtig en kruidig.

Mas de Daumas Gassac 1981 ****

CS 80,0%

ME 6,3%

TA 5,6%

MA 3,2%

PN 3,9%

OV 1,0%

Alcohol 12,5

Zuren 3,40

pH 3,48

Folin 45

Glycerol 9,2

Droog extract 26,8

Ver ontwikkelde kleur, oranjebruin. Aanvankelijk problematische neus, putluchtje, trekt snel bij, na beluchten gerijpte aroma’s als bij madeira, sterke rooktoon als bij Schotse whisky. Toegankelijke aanzet, redelijk soepel, elegant (nog uit de tijd voordat 13% alcohol normaal werd), tannine een beetje drogend maar niet erg storend, bevredigende afdronk. Wijn in een nog verrassend goede conditie voor zijn leeftijd.

Mas de Daumas Gassac 1979 ***

CS 75,0%

TA 19,0%

MA 6,0%

Alcohol 12,0

Zuren 3,40

pH 3,40

Folin 40

Glycerol 8,0

Droog extract 24,0

Eerste commerciële jaargang van Aimé Guibert en van alle tot nu toe geproduceerde jaargangen die met het op twee na hoogste percentage cabernet sauvignon en een waarschijnlijk nooit meer te evenaren aandeeldeel tannat. Een inmiddels (te) ver ontwikkelde wijn, maar ondanks ouderdomsverschijnselen – hij is al een poosje over zijn hoogtepunt heen – nog wel drinkbaar. Roestbruine tint. Het meest intrigerend is de neus: intens, balsamiek als oude port, aards en uitgesproken kruidig. Ouderwets lichte smaak, hartige, zilt en leerachtig, waaruit het fruit volledig verdwenen is en waarin gevaarlijk droge tannine de toon zet. Wat had je anders verwacht bij zo’n samenstelling? De complexe afdronk maakt dat slechts ten dele goed. Maar, alis het een cliché, je proeft natuurlijk wel een uniek stukje wijnhistorie.

Van 11 tot en met 16 mei werd in Alba voor de vijfde maal Nebbiolo Prima georganiseerd, voorheen Alba Wines Exhibition. Dit is de primeurproeverij (een zogenaamde anteprima) van de nebbiolo-wijnen van Roero, Barbaresco en Barolo, georganiseerd door Albeisa, een vereniging van wijnproducenten van Alba, in samenwerking met het toezichthoudende consortium van Barolo, Barbaresco, Alba, Langhe en Roero.

Gedurende vijf dagen kwamen de nieuwe (actueel inmiddels verkrijgbare) Barolo’s, Barbaresco en Roero’s voorbij, om te worden beoordeeld door de Italiaanse en internationale wijnpers. Wat betreft Roero en Barbaresco ging het om jaargang 2011, voor Barolo 2010, voor Roero Riserva 2010, Barbaresco Riserva 2009 en Barolo Riserva 2008.Dit zijn zeer veeleisende proeverijen, die een ware aanslag zijn op je palet; het eiwit in je speeksel raakt steeds meer op en dus moet je echt je waardering van de tannine ‘corrigeren’, want alles is min of meer drogend en bitter na 50+ wijnen. De proeverijen geven een uitstekende indruk van een jaargang en een goed idee van de kwaliteit en stijl van de individuele wijnen. Maar op basis ervan kan nooit meer dan een voorlopig oordeel worden gegeven uiteraard. In een drieluik van artikelen komen Roero, Barbaresco en Barolo voorbij, in die volgorde.

Na Roero (zie deel 1) en Barbaresco (zie deel 2) is dit het derde en laatste deel, gewijd aan Barolo.

Barolo

Van alle wijnbouwzones van Piëmonte is Barolo ontegenzeggelijk de beroemdste. Ruim voordat Barbaresco enige renommee kreeg, was Barolo al tot over de grenzen van de regio bekend, mede vanwege de populariteit van de wijn aan het hof van Savoye in Turijn. Als drijvende krachten achter dat succes worden immer Giulietta Colbert Falletti, de markgravin van Barolo die er ondermeer voor zorgde dat Barolo Barolo heet, en Camillo Benso di Cavour genoemd. Die laatste zou de eerste minister-president van het Koninkrijk Italië worden, maar daarvoor haalde hij de Franse oenoloog Oudart naar Grinzane Cavour om de eerste droge Barolo’s te maken (tot midden 19e eeuw was Barolo een zoete, lichtrode wijn). Barolo werd in 1980 gepromoveerd tot DOCG en de wijn Barolo mag buiten het dorp Barolo zelf tegenwoordig komen uit (delen van) La Morra, Monforte d’Alba, Serralunga d’Alba, Castiglione Falletto, Novello, Grinzane Cavour, Verduno, Diano d’Alba, Cherasco and Roddi. Het totale wijngaardareaal voor Barolo (dus van nebbiolo bestemd voor DOCG) bedraagt zo’n 2.098 hectare.

Terroir en wijnkarakter

Nergens anders in Italië is dat wijngaardareaal en het terroir zo goed in kaart gebracht als in Barolo (en Barbaresco trouwens ook). Niet alleen bestaan er sinds een aantal jaren gedetailleerde kaarten van alle cru’s van Barolo en Barbaresco (uitgegeven door Alessandro Masnaghetti, zelfs te kopen via iTunes), ook op wetenschappelijk niveau is met name Barolo goed onderzocht. Aangaande de bodems van Barolo heeft het wetenschappelijke onderzoek van Soster en Cellino in 2000 geresulteerd in de Carta della Unità di Terre del Barolo, die de wijnbouwzone in acht homogene subzones verdeeld. De verdeling vormt een nuancering van de drie geologische hoofdformaties in de DOCG Barolo, allen afgezet gedurende bepaalde perioden van het Mioceen (zo’n 14 tot 7 miljoen jaar terug), te weten:

–    Marni di Sant’Agata Fossili: blauwgrijze kalkrijke mergels van La Morra en een deel van Barolo.

–    Formazione di Lequio: vettige rode mergels met meer klei en ijzer van Serralunga d’Alba en een deel van Monforte.

–    Arenarie di Diano d’Alba: grijsbruine bodems op basis van zandsteen van Castiglione Falletto en Bussia in Monforte.

Alhoewel er binnen de DOCG Barolo met zijn vele heuvels uiteraard ook vele topoklimaten bestaan en expositie en (hoogte)ligging van beduidend belang zijn voor de wijnbouw, wordt met name de rol van de bodem benadrukt. Zoals Luca Currado van Vietti onlangs zei: “Ik ben van mening dat de bodem het belangrijkste terroiraspect is voor nebbiolo”.

De bodems staan er, zoals in de Bourgogne, aan de basis van subtiele, maar o zo belangrijke karakterverschillen tussen de wijnen van DOCG Barolo. Omdat de aandelen zand/silt, kalk en klei, ook in bodems die tot dezelfde formaties worden gerekend, flink kunnen verschillen en de manier van wijn maken uiteraard van grote invloed is op de stijl van wijn, is generaliseren gevaarlijk. Desondanks en niet in de laatste plaats gebaseerd op de grote ervaring en kennis van de lokale producenten, gaat de traditionele typering van de wijnen van Barolo nog steeds op.Luca Sandrone, verantwoordelijk voor het wijngaardbeheer bij Azienda Agricola Luciano Sandrone, zei het zo: “Serralunga heeft oudere bodems met meer klei dat rijk is aan ijzer en boron, die de wijnen structuur, kracht en tannine geven. De bodems van La Morra zijn jonger, lichter en zanderiger, waardoor de wijnen wat aromatischer en eleganter zijn”. Dus de wijnen van Serralunga en Monforte hebben in het algemeen meer tijd nodig om zich te openen en hebben doorgaans een groter ouderingspotentieel dan die van La Morra en Barolo. De Barolo’s van Castiglione zijn lastig te karakteriseren, maar zitten er doorgaans wat tussenin.

Recente jaren

Barolo presenteerde tijdens deze Nebbiolo Prima twee jaargangen: 2010 voor gewone Barolo, 2008 voor Riserva. Twee relatief koele, of niet heel warme jaren dus. Wat betreft de klimatologische omstandigheden in 2010, verwijs ik u graag naar het eerste deel van deze serie. Want alhoewel dat over Roero gaat, geldt die typering ook wel voor Barolo. Belangrijker voor u is echter: 2010 wordt, nu de wijnen door zo’n beetje iedere kenner zijn geproefd, beoordeeld als een zeer goed tot groot jaar; het beste sinds 2004, zeggen sommigen. Kopen, zeg ook ik.

Ook 2008 was een relatief koel jaar, met vooral een koele, vrij natte zomer, maar nebbiolo werd gered door een mooie nazomer. Eind augustus begon een lange periode met stabiel weer: milde dagen en koele nachten, zonder problemen met neerslag. Uiteindelijk werden heel goede nebbiolodruiven geoogst, met de aangename combinatie van hoge suikergehalten, rijpe tannine én goede zuren.

Favorieten Barolo 2010 en Barolo Riserva 2008

Twee koelere jaren, veel goede wijnen dus. Want inderdaad, de Nebbioli uit wat minder warme jaren zijn doorgaans veel fraaier (eleganter, aromatischer en meer in balans) dan die uit warme jaren, wanneer ze nogal fors kunnen zijn. Dit gaat zeker op voor Barolo 2010, een inderdaad zeldzaam goed en kwalitatief ook homogeen jaar: er waren echt weinig uitvallers dit keer, bijna geen wijnen waarvan je je afvraagt waarom ze gemaakt zijn.En vele wijnen die bijzonder aanbevelenswaardig zijn, sommige om al snel te kunnen drinken, andere om nog lang weg te (kunnen) leggen. Vandaar dat het een flinke lijst is geworden, ook omdat er maar liefst zo’n 270 Barolo’s en circa 30 Barolo Riserva’s op tafel kwamen. Dit zijn dus alleen de wijnen die voor mij boven die goede middelmaat uitsteken en nog niet eens alle….

Barolo 2010:

Ceretto, Barolo Bricco Roche 2010

Mooie, wat etherische geur van Barolo, heeft inhoud maar niet heel vol, mooi floraal, iets kruidig; smaak is intens, heel verfijnd voor dit deel Barolo, dan komen de tannines, stevig en typisch maar fijne nahang, erg goed, enorme reserve.

18+ punten

Luciano Sandrone, Barolo Le Vigne 2010

Vrij donker van kleur; hier wat nieuw hout, beetje tabak, zoethout, pruimen, kruidig ook; vrij zachte tannine, hout goed geïntegreerd, rustige en complexe smaak, heel goed, heeft nog paar jaar tijd nodig.

18+ punten

Pecchenino, Barolo San Giuseppe 2010

Mooie geur, echt nebbiolo, rozen, wat teer maar niet te veel, iets etherisch maar niet storend, kersen op alcohol; smaak ook helemaal goed, stevige, maar goede tannine, veel sap, mooie zuren, prachtige smaakbalans, verfijning en veel reserve.

18+ punten

Vietti, Barolo Brunate 2010

Vrij compact, aards, pruimen en gedroogde kersen, hazelnoot, rozen, iets oxidatief; stevige tannine, heel elegante smaak, geen krachtpatser, maar klassewijn met grote lengte.

18+ punten

Barale Fratelli, Barolo Castellero 2010

Serieuze geur, compact, mooi geconcentreerd; veel intensiteit en power, maar heel natuurlijk, met mooi fruit, geweldige zuren, spanning, grote lengte.

17,5+ punten

Bartolo Mascarello, Barolo 2010

Goede geur, precies, goed fruit, iets floraal; niet zwaar, precies mooi extract, iets warmte na, maar ook frisheid, da’s toch unieke combinatie, goede afdronk.

17,5+ punten

Cascina Adelaide, Barolo Pernanno 2010

Sterk floraal, bodemtonen, lijkt oude-stokken-nebbiolo, prachtig sap, stevige, maar goede tannine, mooie frisheid, wat warmte na, grote lengte.

17,5+ punten

Paolo Scavino, Barolo Monvigliero 2010

Behoorlijk geconcentreerd, geur met vele facetten van nebbiolo, voldoende rijp; niet zwaar, haast koel qua fruit (ligt ook aan goede schenktemperatuur), rozen, iets framboos, droog, tannine goed, mooie zuren, prima.

17,5+ punten

Virna Borgogno, Barolo Cannubi Boschis 2010

Aards, amandel, hazelnoot, morellen op alcohol, kruidig; heel goede balans, met zoet, iets gekonfijt fruit, mooie zuren, goede tannine, heel goede lengte, verfijning hier.

17,5+ punten

Virna Borgogno, Barolo Sarmassa 2010

Heeft meer kleur, meer fruit ook, daarachter boeiende aardse tonen; goede Barolo, met kracht en verfijning, mooie warmte, rijpe tannine, zuren, grote lengte.

17,5+ punten

Alessandria Fratelli, Barolo Monvigliero 2010

Echt rozen, ook wat gedroogd fruit, iets teer; smaak is goed, erg Barolo, beetje hout, goede balans, mooie elegantie en lengte. Heeft klasse.

17+ punten

Ceretto, Barolo Brunate 2010

Heel precies, compact, mooi fris en goede lengte.

17+ punten

Giacomo Fenocchio, Barolo Villero 2010

Cola, vuursteen, amandelen, gewelde pruimen; intens vanaf aanzet, echte stevige Barolo, tannine is goed, heeft ook frisheid, dit komt goed.

17+ punten

Gianfranco Alessandria, Barolo San Giovanni 2010

Liquoreux qua fruit, noten, smaak heeft veel inhoud, iets rulle tannine, veel kracht, goede zuren, grote lengte, heel goed.

17+ punten

Josetta Saffirio, Barolo 2010

Meer power, meer extract, fruit is goed (pruimen, kersen), ook wat kruidigheid en florale tonen; compacte smaak, frisheid, balans, mooie tannine, erg goed.

17+ punten

La Torricella, Barolo 2010

Vrij compact en redelijk fruitig voor Barolo, kersen, beetje rozen; knappe smaak, intens maar elegant, mooi fris, erg goede lengte.

17+ punten

Malvira’, Barolo 2010

Concentratie, veel kleur, compacte geur; moderne stijl, enorm intens, mooie tannine en warmte, ook frisheid, in stijl prachtige wijn, goede balans.

17+ punten

Pio Cesare, Barolo Ornato 2010

Elegante geur, met rozen, pruimen, wat tabak, maar niet veel extract; smaak mooi intens, wat gerijpt, frisheid en bepaalde rondeur zelfs, erg goed, ook afdronk houdt mooi aan.

17+ punten

Rinaldi Francesco & Figli, Barolo Brunate 2010

Heeft kracht, niet veel fruit, maar mooie balans zoet-zuur-tannine, bepaalde fijnheid en klasse wel, mooie nahang.

17+ punten

Vietti, Barolo Lazzarito 2010

Geur niet intens, wel rustig, piepjong nog; smaak intens, met zoet rood fruit, mooie zuren, precisie en lengte, zit alleen nog wat dicht.

17+ punten

Barolo Riserva 2008:

Cavallotto, Barolo Riserva Vignolo 2008

Mooie concentratie, donker fruit, wilde kruiden, rozen, tabak; wauw, heel goede vulling zonder dat het té veel extract is, vlezige tannine maar geen nieuw hout volgens mij, zoet fruit, genoeg zuren, mooie balans, neoklassieke goede Riserva.

18 punten

Paolo Scavino, Barolo Riserva Rocche dell’Annunziata 2008

Compact, fris, heel veel balans, mooi fruit nog, warmte, flinke tannine, wat hout maar komt helemaal goed dit.

17,5 punten

Conterno Franco, Barolo Riserva Bussia Munie 2008

Ook dit heeft ontwikkeling maar ook nog levendigheid, kracht, goed tannine, goede lengte.

17,5 punten

Casetta Figlie, Barolo Riserva 2008

Dit is goed, volle wijn, met flinke structuur, maar kan het hebben, mooi hout, grip, warmte en lengte, zeer goed.

17 punten

Bij Heisterkamp Wijnkopers in Ootmarsum maakt men er geen geheim van een uitgesproken voorkeur te hebben voor wijnen uit ‘klassiek’ Europa, als het even kan biologisch geproduceerd. Dat tweede aspect heeft voor de verandering eens niet met trends en hypes te maken, want het bedrijf was daar jaren geleden al een pionier in.
Zonder dat bio heilig is, want op de eerste plaats komen smaak en karakter. Het assortiment omvat dan ook tal van wijnen die je als eigenzinnig en/of origineel kunt typeren. Wijnen waarvan er geen dertien in een dozijn gaan. Of zoals ze het in Ootmarsum zelf zeggen: van nature vol karakter.Ik proefde een zestal wijnen dat recentelijk in het assortiment van Heisterkamp is opgenomen. Stuk voor stuk zijn ze een aanbeveling waard:

Vermentino di Sardegna ‘Nord Est’ 2013

Cantina del Vermentino

Ook zo moe van al die saaie, übertechnische en beperkte Sauvignons die ongeacht hun herkomst allemaal op elkaar lijken? Dan wordt het tijd voor origineel mediterraan wit dat het niet van kunstgrepen hoeft te hebben, maar zijn karakter ontleent aan een druif die zich helemaal thuis voelt in zijn omgeving. Vermentino bijvoorbeeld. Het is de specialiteit van Noord-Sardinië, wat wel mag blijken uit de DOCG Vermentino di Gallura. Hier hebben we te maken met een ‘gewone’ DOC Vermentino di Sardegna. Uit wijngaarden in het noordoostelijk deel van het eiland, op verweerd graniet en op 300 tot 450 meter boven zeeniveau. Hebben we ‘m dan wat betreft terroir?  Heerlijk ongecompliceerde, maar toch ook heel karakteristieke wijn. Reductief gevinifieerd op staal. Jeugdig, bleek geel van kleur met groene reflexen en wat koolzuurbelletjes. Open, middelintens, bloesem, zacht kruidig, vuursteentje. Verleidelijke aanzet, soepel, 12,5% alcohol, gistaroma’s, fruitig, houtvrij, bescheiden maar voldoende zuren en dat typisch Italiaanse amandelbittertje, droog. En wat een hoge doordrinkfactor! Ik dronk hem tijdens het kijken naar de voor de Azzurri dramatisch verlopen wedstrijd tegen Uruguay tijdens het WK voetbal. Als Sauvignon aan bijter Luis Suárez doet denken, dan doet deze Vermentino dat aan stilist Andrea Pirlo. Vertroostende gedachte.

€ 8,23

Ribera del Duero 2013, Nexus One ‘kosher’

Spanje is niet altijd even zachtzinnig omgegaan met zijn joodse bevolking. Gelukkig laat het land zich tegenwoordig van een heel andere kant zien als producent van voortreffelijke koosjere wijnen die ook bij gojim in de smaak moeten vallen. Zie de kashrus (koosjere) versie van de rode Nexus One uit Ribera del Duero. Koosjere productie impliceert non-interventionistisch wijnmaken en daarmee in feite een soort vin nature. Van de lekkere soort, wat helemaal past bij de filosofie van de importeur.

Gemaakt van 100% tempranillo. Een en al jeugdigheid en frivoliteit. Helder karmozijn. In geur en smaak een en al fruit, fruit en nog eens fruit. Kersen vooral. Verleidelijk als een Beaujolais: houtvrij, lichtvoetig, 13% alcohol, klein bittertje na. Bij uitstek zomerse wijn om koel serveren. Koosjer dus, maar ook aanhangers van andere religieuze gezindten en zij die nergens aan doen zullen dit gegarandeerd lekker vinden. Om Psalm 104 te citeren: we hebben hier te maken met ‘wijn die het mensenhart verheugt’!

€ 14,47

Klumpp

Iets geheel anders nu: wijngoed Klumpp in het Badense Bruchsal bij Karlsruhe. Het is een betrekkelijke nieuwkomer, want het werd, heel bescheiden van omvang, pas in 1983 opgericht door Ulrich en Marietta Klumpp. In 1990 verhuisden ze naar een modern onderkomen en in 1996 maakten ze de stap naar gecertificeerd bio. Klumpp is een schoolvoorbeeld van een Duits bedrijf dat nog een extra kwaliteitsimpuls heeft gekregen door de komst van een volgende nieuwe generatie. In dit geval gaat het om Markus Klumpp die in 2004 als keldermeester aan de slag ging. Broer Andreas kwam er in 2010 bij. Klumpp werd in de editie 2014 van de gids van Eichelmann, de enige werkelijk kritische van Duitsland, uitgeroepen tot Aufsteiger des Jahres en kreeg een waardering van ****. Dan ben je goed bezig.

Ik proefde twee wijnen die onder het etiket van Klumpp uitgebracht worden, en twee die onder het label Hand-in-Hand op de markt komen en waarmee Markus Klumpp ook heel veel te maken heeft. Om te beginnen die van Weingut Klumpp:

Weissburgunder 2012, Baden

Geen wijngaard- of cuvéenaam, welnee, gewoon Weissburgunder trocken. Maar wat voor een Weissburgunder! Voor de liefhebbers: gemaakt van druiven van een steile zuidhelling (35%) met een bodem van kalksteen en löss. Spatzuiver en spannend. Geur van meloen, perzik, abrikoos, citrusfruit en ‘mineralen’ die je eigenlijk niet zo mag noemen. Soit. Tegelijk soepele en levendige smaak, 13% alcohol, sappig, verleidelijk, weer dat ongelooflijk lekkere fruit, opwekkende zuren, mineralen, bijna zilte afdronk. Sapido, zoals Italianen dan zeggen. Toonbeeld van precisie, puurheid en doordrinkbaarheid. Zo’n wijn waar je gewoonweg niet meer van af kunt blijven als je er eenmaal aan begonnen bent. Coup de coeur!

€ 14,22

Cuvée No. 1 2011, Baden

Rood in een zeker voor Baden – en niet alleen daar – nogal ongebruikelijke assemblage van 50% lemberger (alias Oostenrijkse blaufränkisch), 20% spätburgunder, 20% st. laurent en 10% cabernet sauvignon, duidelijk op het fruit gevinifieerd en met dus een discrete rol voor hout. Helder, karmozijnrood. Gemiddelde intensiteit, puur rood fruit, zure kersen, zuiver. Fijne aanzet, weer kersen, frambozenlikeur, nauwelijks merkbaar en dus voortreffelijk gedoseerd hout (bravo!), frisse zuren, beschaafde tannine, cacaobittertje na. Ook hier weer veel spanning. Echt gastronomische wijn in de gunstige betekenis van het woord.

€ 14,67

Hand-in-Hand

Hand-in-Hand is het gezamenlijke project van Markus Klumpp en Meike Näkel. Meike is een dochter van Werner Näkel en in die hoedanigheid verbonden aan Weingut Meyer-Näkel in Dernau aan de Ahr. Een naam die staat voor de absolute top in dat gebied. Markus en Meike zijn sinds 2010 man en vrouw. Gelet op hun gedeelde interesse is het niet zo verwonderlijk dat ze samen op projectbasis – een beetje zoals dat ook in de Nieuwe Wereld nogal eens gebeurt – wijnen maken, d.w.z. los van de familiewijngoederen waaruit ze allebei uit voortkomen. Ze doen dat in Baden onder de noemer Hand-in-Hand. Nadere uitleg overbodig.Bijna vanzelfsprekend gelet op hun achtergrond begonnen ze met Spätburgunder. Gesterkt door het onmiddellijke succes daarvan hebben ze zich vervolgens ook gestort op een Grauburgunder. De wijnen zijn niet alleen inhoudelijk erg goed, ze vallen ook op door de even originele als artistieke vormgeving van het etiket, met de A van Ahr en de B van Baden.

Grauburgunder ‘Hand in Hand’ 2013, Baden

Duiven van alte Reben, oude stokken. Vrij diepe kleur, strogeel. Open, geel fruit, vuursteen, licht rokerig. Brede, volle smaak, romig, 13% alcohol, weer vuursteen, bittertje, zwoel exotisch, ronder en vetter dan de nerveuze Weissburgunder, goede zuren maar minder present dan in die Weissburgunder. De onmiskenbare rijkdom in het mondgevoel komt van een maandenlang gistcontact op vat.

€ 16,27

Spätburgunder ‘Hand in Hand’ 2012, Baden

De onbetwiste specialiteit van Baden. Mooie hechte kleur, diep robijnrood. Middelintense neus die zich na enig beluchten steeds verder ontplooit, vol, rijp, zacht rood fruit, framboos, vanille. Soepele aanzet, vanillearoma en rokerige toets van nog niet helemaal versmolten getoast eiken (de wijn kreeg 9 maanden hout), vlezig, 13,5% alcohol, tegelijk romig en fris droog, aards bitter, veel lengte, bessen. In de smaak eveneens de nodige ontwikkeling in het glas, waarbij de wijn steeds fluweliger lijkt te worden en aan complexiteit wint. Idealiter zou hij onder de 20 euro blijven, maar we kennen inmiddels de accijnsbedoelingen van de inhalige Nederlandse overheid. Niettemin.

€ 20,57 Importeur: Heisterkamp Wijnkopers

Vermelde prijzen zijn consumentenprijzen inclusief BTW.

Van 11 tot en met 16 mei werd in Alba voor de vijfde maal Nebbiolo Prima georganiseerd, voorheen Alba Wines Exhibition. Dit is de primeurproeverij (een zogenaamde anteprima) van de nebbiolo-wijnen van Roero, Barbaresco en Barolo, georganiseerd door Albeisa, een vereniging van wijnproducenten van Alba, in samenwerking met het toezichthoudende consortium van Barolo, Barbaresco, Alba, Langhe en Roero.

Gedurende vijf dagen kwamen de binnenkort vrijgegeven nieuwe Barolo’s, Barbaresco en Roero’s voorbij, om te worden beoordeeld door de Italiaanse en internationale wijnpers. Wat betreft Roero en Barbaresco ging het om jaargang 2011, voor Barolo 2010, voor Roero Riserva 2010, Barbaresco Riserva 2009 en Barolo Riserva 2008.Dit zijn zeer veeleisende proeverijen, die een ware aanslag zijn op je palet; het eiwit in je speeksel raakt steeds meer op en dus moet je je waardering van de tannine ‘corrigeren’, want alles is min of meer drogend en bitter na 50+ wijnen. De proeverijen geven een uitstekende indruk van een jaargang en een goed idee van de kwaliteit en stijl van de individuele wijnen. Maar op basis ervan kan nooit meer dan een voorlopig oordeel worden gegeven uiteraard. In een drieluik van artikelen komen Roero, Barbaresco en Barolo voorbij, in die volgorde.Na Roero (zie deel 1) is het nu dus de beurt aan Barbaresco.

Barbaresco

Barbaresco behoeft ongetwijfeld minder introductie dan Roero. Het wordt al tijden in een adem genoemd met Barolo, zij het vrijwel altijd ná zijn nog beroemdere grote buur. En dat is begrijpelijk – hoewel zeker niet altijd terecht – om vele redenen. Want hoewel Barbaresco tegelijk met Barolo eerst de eigen DOC-status (in 1966) en later de DOCG-status (in 1980) kreeg toebedeeld, gaat historisch gezien de faam van Barolo veel langer terug dan die van Barbaresco.

Tot in de 20e eeuw werden druiven uit Barbaresco aan Barolo voor Barolo verkocht, volgens Aldo Vacca van Produttori del Barbaresco.Vanaf het einde van de jaren ’60 nam ook internationaal de bekendheid van Barbaresco toe, met name door producenten als Angelo Gaja en Bruno Giacosa, die niet alleen zeer goede wijnen gingen maken, maar -zeker in het geval van Gaja- ook wisten hoe ze hun wijnen onder de aandacht moesten krijgen. Ook de coöperatie (Produttori del Barbaresco) was destijds nieuw leven ingeblazen. Belangrijk voor de erkenning van Barbaresco als productiegebied voor topwijnen was de introductie, wederom door Gaja, maar ook door Produttori del Barbaresco, van de zogenaamde cru-wijnen, afkomstig uit een enkele beroemde wijngaard. En net zo belangrijk voor erkenning is dat bepaalde van dat soort wijnen, zoals Sorí San Lorenzo, Sorí Tildin en Costa Russi van Gaja, maar ook Bruno Giacosa’s Asili en Rabajà (veel) meer dan € 100,00 zijn gaan kosten.

Anders

De wijnen van Barbaresco zijn om een aantal redenen in het algemeen wat anders dan die van Barolo. ‘In het algemeen’ is hier een zeer belangrijke toevoeging, want er zijn vele uitzonderingen op de regel, met name indien de producent sterk zijn stijl aan de wijn oplegt.Het eerste verschil dat immer genoemd wordt, heeft te maken met de bodems. Het grootste en bekendste deel van de DOCG Barbaresco, dat van de gemeenten Barbaresco en Neive, heeft bodems van kalkrijke mergel (marni di Sant’Agata Fossili), die in Barolo alleen in de gemeente La Morra en delen van Barolo voorkomen. In andere dorpen van Barolo, zoals Serralunga d’Alba en Monforte d’Alba, bevatten de bodems meer klei, hetgeen de wijnen een zekere stevigheid geeft die je in Barbaresco alleen kunt aantreffen in de zone van Treiso, dat bodems heeft die tot dezelfde formatie behoren als die van Serralunga d’Alba en Monforte d’Alba (Formazione di Lequio).Andere algemene verschillen beïnvloeden de lokale klimaten. De gemiddeld lagere ligging van de wijngaarden van Barbaresco en het feit dat ze vaak dichter bij de Tanaro liggen, maken dat het klimaat in Barbaresco iets milder en warmer is. Hierdoor is nebbiolo er doorgaans eerder rijp dan in Barolo, hetgeen samen met de wat lichtere bodems ervoor zorgt dat de wijnen van Barbaresco meestal wat eleganter en minder streng zijn (in hun jeugd) dan die van Barolo.

Afbeelding: de gemiddelde minimale (TM) en maximale (TX) temperaturen tijdens  de rijpingsmaanden augustus en september in 2009 en 2011. De rijpingsperiode van 2011 was nog wat warmer dan die van 2009.

Recente jaren

Ook voor ‘gewone’ Barbaresco (lees niet-Riserva) is de actuele jaargang 2011. En net als in Roero, aan de andere kant van de Tanaro, was 2011 ook in Barbaresco een warm jaar (voor meer achtergrond over 2011: zie deel 1). 2009, de jaargang waarvan nu de Riserva’s op de markt komen, was dat ook, maar zonder echte extremen. “2009 had een heel gelijkmatig klimaat, warm maar zonder grote pieken in hitte of koude”, zegt Luciano Taliano (foto) van Azienda Agricola Montaribaldi in Barbaresco. “De Barbaresco’s van 2009 hebben heel fijne etherische geuren, ze doen me vaak meer aan bloemen dan aan fruit denken. Het aroma is minder intens dan in het koelere 2010. In de smaak zijn onze Barbaresco’s van 2009 ook vrij delicaat, met zachte, ronde tannine.”

Favorieten Barbaresco 2011 en Barbaresco Riserva 2009

Zowel 2011 als 2009 hebben vele goede wijnen voortgebracht in Barbaresco, maar weinige echt grote. Tenminste, op basis van de afgelopen jaren Nebbiolo Prima. Een koeler jaar als 2010 kan vele liefhebbers meer bekoren, ook mij in het algemeen. Maar ondanks de iets mindere productiehoeveelheid is een jaar als 2011 commercieel gezien waarschijnlijk beter dan 2010, met meer al in hun jeugd vrij toegankelijke wijnen. Aangezien 2009 qua jaargang veel overeenkomsten heeft met 2011 en Riserva simpelweg een langere (hout)rijping betekent, is Barbaresco Riserva 2009 voor mij meestal niet van toegevoegde waarde.

Castello di Verduno, Barbaresco Rabajà 2011

Behoorlijk fruitig, iets pittig, ook wat aards, en floraal; mooie smaak, fruitig, fris, met goede tannine, mooie lengte, klasse.

17,5+ punten

Ceretto, Barbaresco Asili 2011

Dit heeft zeer goede geur, met meer fruit, smaak ook fruitiger dan andere, mooi in balans en fris, met goede tannine en mooie lengte. Over paar jaar heerlijk, nu al drinkbaar.

17,5+ punten

Albino Rocca, Barbaresco Ronchi 2011

Veel kleur; compacte geur; smaak is goed, jong, fris, lekker stevig met voldoende fruit, goede lengte, voor middellange termijn.

17+ punten

Prunotto, Barbaresco 2011

Fraaie geur, klassiek en wat ingetogen, iets etherisch; smaak is mooi, frisheid, elegantie, rijpe tannine, erg mooie stijl, goede tot zeer goede lengte.

17+ punten

Adriano Marco e Vittorio, Barbaresco Sanadaive 2011

Iets sprokkelhout, morellen, beetje spicy; smaak vrij puur en elegant, duidelijke tannine, mooie zuren, heeft alles om te rijpen en over 3-4 jaar lekker te drinken. Prima. Goede lengte ook.

17+ punten

Michele Chiarlo, Barbaresco Asili 2011

Wat ontwikkelde geur en heel licht overrijp qua fruit, maar mooi etherisch; goede balans, tannine op zijn plaats, rustige wijn, prima.

17+ punten

Pelissero Pasquale, Barbaresco Bricco San Giuliano 2011

Goede geur, expressief, gezond vers fruit, zeer compact, ook wat floraal en aards; heel puur en intens, mooi fruit, goede tannine, beetje hout denk ik maar volledig goed gedaan, mooie frisheid, zeer goed dit.

17+ punten

Castello di Verduno, Barbaresco Riserva Rabajà 2009

Dit is iets minder vol, maar wel goed, vrij klassiek en puur, met minerale ondertoon, fijne tannine, goede lengte.

17+ punten

Produttori del Barbaresco, Barbaresco Riserva Muncagota 2009

Dit is goed, vrij pure stijl, niet veel extract, wel rijpheid, goed fruit nog, duidelijk tannine, mooie kruidigheid, goede zuren en lengte.

17+ punten

Cortese Giuseppe, Barbaresco Rabajà 2011

Fijne geur dit, elegante Barbaresco, met rozen en bosbodem; zachte, elegante smaak, genoeg inhoud en lengte, warmte komt iets terug.

16,5 punten

Oddero Poderi e Cantine, Barbaresco Gallina 2011

Meer etherisch, rozen, sprokkelhout, vrij lichte stijl, tannine heeft nog tijd nodig, wijn met zekere klasse toch, lengte goed.

16,5+ punten

Rizzi, Barbaresco Nervo 2011

Rozen, frambozen, heel fruitig-floraal, fijne smaak, licht, elegant, niet zeer lang, maar verrassend.

16,5+ punten

Montaribaldi, Barbaresco Palazzina 2011

Meer inhoud, wel wat hout denk ik, kruidig en Würze, smaak is prima, vrij zachte tannine, kruidig, met inhoud maar niet zwaar.

16,5+ punten

Sarotto Roberto, Barbaresco Riserva Curra 2009

Krachtig, ook wat ontwikkeling, teer, tabak, pruimen; heel typisch, mooi vol maar niet vlezig, goede tannine en zuren, erg goede lengte.

16,5+ punten

Casetta Fratelli, Barbaresco Riserva 2009

Meer fruit en rozen, intense geur, ook noten en teer; heerlijk complete smaak, mooie tannine, mooie frisheid ondanks vrij lage zuren, mooi gerijpt, komt wel redelijk snel op dronk, denk ik.

16,5+ punten

Perswijn bezocht het grensgebied van Friuli en Slovenië en deed daar fascinerende ontdekkingen. Zie de artikelen hierover in de uitgaven nr. 3 en 4. Na Collio en Goriska Brda was het de beurt aan Colli Orientali del Friuli, Isonzo en Carso aan Italiaanse kant en aan het Sloveense Vipavska dolina. De variatie aan druivenrassen is in al deze gebieden werkelijk enorm.
Jammer genoeg zijn al die herkomstbenamingen maar in zeer bescheiden mate op de Nederlandse markt vertegenwoordigd. Een verklaring daarvoor is niet zo moeilijk te vinden: de prijzen in het oostelijke deel van Friuli zijn doorgaans stevig. Als particulier betaal je al gauw 20 euro of meer per fles. Maar goed, daar krijg je dan wel wat voor terug.

Colli Orientali del Friuli

Colli Orientali del Friuli bulkt van de goede producenten. Vandaar dat ik me, zonder tekort te willen doen aan wie dan ook, beperk tot het noemen van die producenten die tijdens de proeverijen ter plaatse de meeste indruk hebben gemaakt.Een daarvan is de eigenaar van Ronco del Gnemiz, met de ietwat merkwaardig klinkende naam Chistian Patat (foto). Over zijn wijnen, waaronder een uitstekende Friulano San Zuan en de Bordeauxblend Rosso, kunnen flauwe grapjes niettemin maar beter achterwege blijven.

Karakter Wijnimport

Ook van Alessio Dorigo kreeg ik een onberispelijke serie wijnen ingschonken, met ook hier weer zo’n puike Friulano en een dito Bordeauxblend met de naam Monsclapade.

Werkhoven Wijnen

Voor zo ver mij bekend niet in Nederland geïmporteerd, maar beslist het vermelden waard zijn verder de wijnen van Grillo, Petrussa, Vigna Petrussa (een ander bedrijf dan Petrussa) en Ronchi di Cialla. Elk van deze wijngoederen produceert binnen de gemeente Prepotto de lokale specialiteit Schioppettino en daarnaast de nodige andere rode en witte wijnen, inclusief Refosco of edelzoete Picolit. Als pionier voor de comeback van schioppettino en omwille van zijn bijzondere ligging heeft Ronchi di Cialla een eigen subappellation gekregen voor zijn pionierswerk. Dat is dik verdiend.

Isonzo & Carso

Een toonaangevend wijngoed in Isonzo is Vie di Romans van Gianfranco Gallo (foto). Gallo produceert een werkelijk formidabel gamma wijnen, waarbij de kaart van verschillen tussen bodemtypen volledig wordt uitgespeeld in combinatie met een perfectionistische vinificatie. Van Friulano tot Pinot Grigio en van Sauvignon tot Chardonnay, alles is van zeer hoge kwaliteit. Samen met Simčič in Brda mijn hoogst gewaardeerde producent van een hele week proeven. Zeer aanbevolen daarom!

Enoteca Sprezzatura

Eveneens een warme aanbeveling waard zijn de Isonzowijnen van Lis Neris. Proef van dit bedrijf maar eens de Pinot Grigio om te merken dat daarvan ook iets bijzonders gemaakt kan worden.

Brand Wijnimport

Wijnen uit Carso zijn per definitie zeldzaamheden. Des te aardiger is het dat die van Sandi Skerk zo waar in Nederland verkrijgbaar zijn, o.a. zijn Malvasia en de lokale Vitovska voor wit en Terrano voor rood. Uitgebracht als IGP, niet goedkoop, wel heel origineel en heel goed.

Eck en Maurick

Vipava

Tot slot Vipavska dolina, kortweg Vipava, dat publicitair voorlopig nog in de slagschaduw ligt van Slovenië’s beroemdste wijngebied Brda. Het is in commercieel en marketingtechnisch opzicht ook nog lang niet zo ver ontwikkeld als Brda. Gelet op de zeer kleinschalige manier van werken bij vrijwel alle producenten is dat niet zo verwonderlijk. Wijnbouwtechnisch gesproken gebeuren hier echter spannende dingen, reden waarom we er in de niet al te verre toekomst nog spannende zaken van kunnen verwachten. Op het gebied van Pinot Noir bijvoorbeeld.

Producenten om op te letten zijn o.a. Guerila met zijn aparte, onconventionele presentatie (what’s in a name?) en meer nog smaakmakers als Tilia en Burja. Zie wat betreft die laatstgenoemde de informatieve website van het bedrijf: www.burjaestate.com!

Good Grapes en Imperial Wijnimport