Eten & Drinken

Nick Faldo: geen golfcourse meer zonder wijn

Filmster Gerard Depardieu heeft ze: eigen wijngaarden. Gewezen tieneridool Cliff Richard ging in de Heer, maar later ook in wijn. Popster Sting kocht een eigen wijndomein in Toscane, en niet alleen om zijn nieuwste DVD op te nemen. Sinds vorig jaar zijn er nu ook wijnen onder de naam Nick Faldo, een van de meest succesvolle Europese golfspelers ooit. Maar anders dan bij de andere beroemdheden, dragen de wijnen wel zijn naam, maar zijn het geen wijnen van eigen wijngaarden. Evenmin is Nick Faldo wijnmaker geworden. Het zijn gewoon wijnen van een Australisch wijnbedrijf, Katnook Estate, die onder dit label op de markt worden gebracht. Waarschijnlijk wil Katnook Estate door middel van de naam Nick Faldo bereiken dat de wijnen geschonken worden in de clubhuizen van het almaar groeiende aantal golfcourses. De Engelse markt zal er wel op reageren, omdat Faldo daar een echte beroemdheid is, in elk geval onder de golfers. Maar of de wijnen in ons land zullen verkopen op de naam van deze golfspeler, lijkt eerlijk gezegd maar de vraag. Maar de moderne marketing heeft zo zijn eigen wetten en golfen is tegenwoordig in veel bedrijfstakken een populaire sport om de producten mee te associëren. Tsja.
Er zijn drie ‘Nick-Faldo’-wijnen op de markt: een Sauvignon blanc, een Shiraz en een Cabernet-sauvignon. Voor elke liefhebber wat. Sterk punt is dat de Sauvignon blanc sterk doet denken aan een golfbaan: het versgemaaide gras vliegt het glas uit, zo grassig is deze wijn. Daarmee wordt een stijl neergezet, die is gekenmerkt door frisheid en elegantie, en die we ook terugzien in de shiraz en zelfs de Cabernet-sauvignon. Met een gehalte van 12,5% is de Shiraz zelfs uitgesproken laag in alcohol, zeker voor een Australisch exemplaar. Hoewel de herfstregens inmiddels begonnen zijn, past de Sauvignon blanc het beste bij dit zomerse jaargetijde. De Sauvignon heeft een krachtige exotische geur, is aangenaam grassig, met kruisbessen, heel modern en expressief, asperges, aangenaam sap en frisheid in de smaak, maar ook even een licht zoetje, om alle strengheid weg te nemen.

Importeur: Vinites; prijs ongeveer € 12,50
www.vinites.com

De opmars van de viognier-druif lijkt niet meer te stuiten. In het verleden was de viognier dé druif van de witte wijnen van de noordelijke Rhônestreek, met natuurlijk de Condrieu als het absolute vlaggenschip. Dat vraagt uiteraard om navolging in een wijnwereld waarin al het goede zoveel mogelijk wordt gekopieerd –en met succes. In Frankrijk zelf is de viognier tegenwoordig zeer populair in de Languedoc, de grootste wijnstreek van wijnland Frankrijk. Wel is het karakter van de wijnen anders: voller en steviger, en minder fris.

De Franse bewakers van de regels voor de appellations zien het verschijnen van de viognier in andere streken van de Rhône niet graag. In elk geval heeft het instituut dat de appellations ‘bewaakt’, het INAO, vooralsnog geweigerd de viognier toe te laten bij het maken van de officiële appellationwijnen van de Languedoc, zoals bijvoorbeeld Coteaux du Languedoc, Saint-Chinian en Faugères. Het weerhoudt de boeren er niet van de druif gewoon aan te planten. Er kan altijd nog een landwijn van worden gemaakt, een in deze streek o zo populaire Vin de Pays. En ach, in de toekomst zullen de hoogmogende heren onder druk van de markt waarschijnlijk wel een keertje door de bocht gaan, zodat de viognier gewoon in de appellationwijnen mag worden gestopt. In Parijs lopen ze wat dat betreft altijd keurig een paar jaartjes achter de feiten aan, dat weet inmiddels iedereen.

Daarmee vinden we de viognier overal, onder andere bij het Faugères-domein Moulin de Ciffre, van de voormalige Bordeaux-boer Bernard Lesineau. Hij maakt er een fraaie landwijn van, Vin de Pays des Coteaux de Murviel. Het is een typische, zeer krachtige viognier, ongetwijfeld mede door het jaar, in de geur bloemen, amandelen, rozijnen, honing, intens van smaak, perzik en meloen, niet al te veel zuren, maar levendig genoeg. Hij is zo krachtig, dat hij zelfs zou kunnen worden gecombineerd met een fruitdessert.

Importeur: Wijnkoperij Okhuysen, € 9,90
www.okhuysen.nl

Wie drinkt er tegenwoordig nog Bordeaux? Behalve wat rijken die het niet uitmaakt wat ze betalen voor hun Mouton of Lafite willen weinig mensen nog met een Bordeaux in het glas te worden gezien. Vreemd toch, want dit gebied brengt zulke prachtige wijnen voort. Zo fraai, dat ze in feite overal ter wereld worden gekopieerd, of in elk geval worden de druiven uit de Bordeaux overal ter wereld uitbundig gebruikt. En dat geldt niet alleen voor de druiven voor de rode wijnen, merlot en cabernet, maar steeds meer ook voor die van de witte wijnen: semillon en sauvignon. Zoals in de Scrubby Rise van Wirra Wirra, een compositie van sauvignon met semillon en zelfs nog een scheutje viognier, om het spannend te houden.

Vroeger werd gedacht dat witte Bordeaux-druiven in Australië zich moeilijk zouden kunnen aanpassen aan het warme klimaat. Maar op plaatsen waar de koele Oceaan een sterke invloed heeft, zoals in McLaren Vale, ten zuiden van Adelaide, lukt het prima om er frisse wijnen van te maken. Dat is bij uitstek wat het innoverende bedrijf Wirra Wirra heeft gedaan: een wijn maken die wel de druiven bevat uit de Bordeaux, maar die in stijl in feite helemaal zichzelf is en bepaald niet als twee druppels water lijkt op de evenknie van het noordelijk halfrond. Dat effect wordt versterkt door het toevoegen van wat viognier, de witte druif uit het Rhônedal. Zo ontstaan een grappige en eigenzinnige combinatie. Sauvignon blanc geeft geurigheid, semillon vet en molligheid, viognier sap en volheid. Een geslaagde combinatie.
De geur is heel krachtig, met veel exotisch fruit, meloen, peer, een vleugje grassigheid zelfs, groente, om hem spanning te geven. Die vinden we ook terug in de smaak, die levendig is en fris, met krachtige zuren, een vleugje groente en gras, mooi vol en tegelijk elegant. Een heerlijke wijn voor een van de mooie zomeravonden van de komende week.

Wirra Wirra Scrubby Rise 2003, Sauvignon blanc, Semillon en Viognier
Wijnkoperij de Gouden Ton, € 10,95

Nu de temperaturen eindelijk omhoog gaan, wordt het tijd om nog eens aan rosé te denken, voor het te laat is. Rosé blijft ideaal voor zomerdagen, als je zin hebt in een glas wijn met wat stevigheid en karakter, maar een rode wijn te zwaar vindt. En dan komt er nu ook rosé met schroefdop, zoals de Goedgevonden Pinotage, zodat je kunt gaan picknicken of op het strand kunt zitten met een lekkere rosé zonder dat je een kurkentrekker nodig hebt. Je draait de fles weer gemakkelijk dicht als er nog wat over is. Wat willen we meer als we lekker lui zijn en toch willen genieten van het goede leven?

Zuid-Afrika koestert sinds een jaar of dertig zijn eigen bijzondere druif, de pinotage. Dat ondanks de nodige kritiek van wijnrecensenten, die de wijnen van deze druif vaak moeilijk vonden, te hard en niet fruitig genoeg. Maar in de loop der jaren is het wijnmaken hier geperfectioneerd en zijn de pinotage-wijnen eleganter geworden en soepeler, zodat ze toch door veel wijnliefhebbers worden gewaardeerd. Er is ook meer fruit in gekomen, met geuren die vaak doen denken aan frambozen, maar ook meer exotische vruchten, zoals banaan. Toch is, ondanks alle moderne techniek, het maken van een rosé van pinotage niet eens een gemakkelijke opgave. De wat stevige looizuren, tannines, van de pinotage, maken een rosé snel wat droog en bitter. Maar ook hier zien we de nodige vooruitgang en steeds betere resultaten. Het leuke is natuurlijk als de eigenschappen van de pinotage, toch ook herkenbaar blijven, zoals in deze smaakvolle rosé, die mooi zacht is, met goed fruit, kersen, een aangename frisheid, mild, niet beendroog, ook wat banaan; een heel aangenaam glas rosé. En van de jaargang 2004, dus dit voorjaar geoogst en daardoor nog sprankelend fris. Zo hoort het. En dan met een schroefdop, voor een geslaagde picknick!

Gall & Gall, € 4,49
www.gall.nl

Voor veel Fransen is het simpelweg een vorm van heiligschennis. Hun eigen druif, de chardonnay, wordt overal ter wereld aangeplant en breed uitgemeten op het etiket vermeld. En dat met een geweldig succes. In vrijwel alle wijngebieden van de wereld vinden we tegenwoordig chardonnay-druiven en dus ook wijn van deze druiven. Maar het klassieke wijngebied van deze druif is natuurlijk de Bourgogne, hartje Frankrijk. Maar Frankrijk wil zich onderscheiden van al die streken waar ‘gewoon’ Chardonnay wordt gemaakt: in de klassieke Franse appellations in de Bourgogne wordt geen ‘Chardonnay’ op het etiket vermeld. Zelfs niet in de Mâcon, het zuidelijke en meest gewone deel van de Bourgogne, tegen de Beaujolais-streek aan. Maar het blijft Chardonnay. En lekkere ook.

De Mâcon is een fraai wijngebied, officieel onderdeel van de Bourgogne, maar allemaal wat minder hoogdravend en prestigieus dan meer naar het noorden, waar de grote wijnen vandaan komen. Uitzondering is de Pouilly-Fuissé, een dure wijn afkomstig uit de wijngaarden rond het gelijknamige dorpje in het zuiden van de Mâcon. Ook Saint-Véran, het buurstreekje, verkoopt zijn wijnen nog voor een flinke prijs, maar de gewone Mâcon is nog heel betaalbaar. Goede Mâcon heeft het typische vet en wat rijkdom van de Chardonnay-druif, in combinatie met een aangename frisheid en levendigheid, die we vaak missen in wijnen uit warme streken. De betere wijnen komen uit de dorpen die recht hebben op de aanduiding ‘Villages’, omdat hun wijngaarden zich op de betere hellingen bevinden.

Goede en betaalbare Mâcon-Villages wordt gemaakt door verschillende coöperaties in de streek. In het Mâcon-gebied vinden we een aantal actieve en kwalitatief goede coöperaties. Fransen zijn werkelijk de kampioenen van de Caves Coöperatives, die passen in het Franse systeem, waarin een vorm van solidariteit altijd als heel belangrijk wordt ervaren. In dit geval is het zelfs een gefuseerde cave, van de dorpen Prissé, Sologny en Verzé, die een serie smakelijke en betaalbare Mâcons maakt, die we in verschillende winkels en met verschillende etiketten in ons land tegenkomen. Dit is een prima Villages voor zijn prijs, fris en sappig, open, lekker mineralig en smakelijk, een prima glas Chardonnay, met alles op zijn plek.

Dirck III, € 4,99

Slecht nieuws voor de kurkproducenten. De schroefdop rukt onweerstaanbaar op. Niet alleen goedkope wijnen zijn voorzien van een schroefdop, maar ook steeds meer duurdere. Australië vervult hierin een voortrekkersrol. De wijnmakers hebben daar al lang genoeg van de bedervende kurksmaak in de wijn en niet alleen vrijwel alle Australische Riesling, maar ook Sauvignon blanc wordt steeds meer met schroefdop gebotteld. Zo ook deze voortreffelijke Sauvignon blanc van Shaw and Smith, die met elegantie ook wordt geschonken in restaurant Parkheuvel, een van de twee Nederlandse restaurants met 19 punten in de Gault Millau gids.

Mooie Sauvignon blanc uit Australië is in feite een zeldzaamheid, laten we eerlijk zijn. Het klimaat is meestal niet zo geschikt voor deze druif. Technische ingrepen kunnen veel bereiken, maar een goed evenwicht tussen techniek en eigen karakter van deze druif wordt moeilijk bereikt. Imiteren van de Franse versie is zinloos. De wijnen van Sancerre of Pouilly-Fumé hebben dat bijzondere karakter, die mineraligheid en frisheid, die we van deze wijnen zo gewend zijn –behalve dan in het zeer atypische jaar 2003. Deze wijn van Shaw and Smith doet geen poging in die richting. Het is een typische Sauvignon-blanc in de Nieuwe-Wereld-stijl: mooi exotisch, met een beetje grassigheid, veel fruit, veel aroma en smaak. Dit bedrijf, in 1989 gesticht door twee neven (Shaw en Smith, u raadt het al), ligt dan ook heel gunstig, in het koele klimaat van de Adelaide Hills, direct onder de invloed van de zuidelijke, koude oceaan. Ook dat is mogelijk in Australië, een bijzonder wijnland. Hij is mooi breed en grassig, met heerlijk exotisch fruit, kruisbessen, asperges, passievrucht, complexiteit, kracht, leng­te, veel materie.

Importeur:
New World Wineries, € 12,50
043-4512495

Helaas, helaas, het is niet altijd mogelijk iedereen tevreden te stellen. Wijnen die worden geselecteerd voor deze rubriek en voor het blad Perswijn kunnen te koop zijn bij het grootwinkelbedrijf, maar ook bij een kleine importeur. Overal kan iets leuks worden gekocht, en wat we vinden, bevelen we aan. Natuurlijk is een wijn uit de supermarkt gemakkelijker. Je gaat naar de winkel, gooit een fles of een doos in je winkelwagen en op het parkeerterrein voor de deur in je auto.

Bij wijnen van kleine importeurs moet je wat meer moeite doen. Tegelijk een doos (van zes of twaalf) bestellen in het vertrouwen dat het echt goed is, of de importeur mailen of bellen waar in de beurt de betreffende wijn los te koop is en daar heen gaan. Vaak gaat het dan om wat kleinere, gespecialiseerde wijnwinkels, die tegenwoordig niet zo dik gezaaid zijn. En dan gaat het vaak ook nog om wijnen die wat duurder zijn. Om de kleine wijnboer, die niet zo efficiënt kan werken als een grote wijnfabriek, fatsoenlijk te betalen, is een bedrag van een paar euro nu eenmaal niet genoeg.
Dit verhaal gaat bij uitstek op voor de voortreffelijke Rosé van het Domaine des Espiers uit de Franse Rhônestreek. In de jaargang 2003 is hier met de Rosé een voortreffelijke prestatie geleverd. Na de verschroeiende hitte van deze uitzonderlijke zomer was het niet gemakkelijk een uitgebalanceerde Rosé met voldoende frisheid te maken. Het zuurgehalte in de druiven daalde even hard als het suikergehalte steeg, met als risico dat de wijn zwaar zou worden door veel alcohol en laf door het zuurgebrek. Niet lekker dus. Bij Espiers is men er in geslaagd de wijn fris te houden, met veel smaak en kracht. Hij heeft heerlijk sap en fruit, kersen en frisheid, een uitstekende lengte en mooie zuren, een lekker bitter, veel kracht en smaak. Heerlijke Rosé. Maar… Wilt u hem kopen? Bij de importeur alleen per doos, of u moet even informeren waar hij te koop is. Een kleine moeite.

Importeur: Vinoblesse, € 7,25
www.vinoblesse.nl
e-mail: info@vinoblesse.nl
tel: 035-5426260

Een van de klassieke druiven van Frankrijk, meester van de rode Bourgogne, is de Pinot noir. Maar, anders dan de broertjes Merlot en Cabernet-sauvignon, vonden we hem niet zo vaak in de wijngaarden van de Nieuwe Wereld. Maar daar lijkt verandering in te komen. In het verleden wist men niet zo goed raad met deze moeilijke druif, maar men heeft zo langzamerhand weten uit te maken waar hij het beste kan worden aangeplant. Essentieel is een koel klimaat, en dat is nu eenmaal weinig voorhanden in de warme klimaten van de Nieuwe Wereld. Frisheid van de zee is de meest gebruikelijke oplossing.

De beste Pinot Noirs vinden we daarom ook in het koele Nieuw-Zeeland, weinig in het warme Australië, in Sonoma Coast, ten noorden van San Francisco, en in Chili Casablanca Valley, een gebied dat direct onder de invloed ligt van de Indische Oceaan met zijn koude golfstroom. De Chileense exemplaren zijn ongetwijfeld wat minder spectaculair dan die uit Californië of Nieuw-Zeeland, maar ze hebben één groot voordeel: ze zijn veel goedkoper. Dat blijft een van de sterke punten van de Chileense wijnbouw. De kosten van de grond zijn hier veel lager en arbeidsloon is een fractie van het bedrag dat door wijnproducenten in het rijke westen moet worden neergeteld.
Dat betekent nog niet dat de Quintus Pinot Noir een goedkope wijn is, maar voor een goede Pinot noir is het in feite geen geld. Importeur Pieter Wielinga was zo onder de indruk van deze wijn, dat hij de hele oogst kocht en op vat liet leggen. Een voortreffelijk idee, met een mooi resultaat. Het blijft ook mooi getypeerd Pinot Noir, het eiken domineert niet, er is heerlijk bosfruit, mooi zoet pinot in de geur, rokerig, een beetje stinkerig ook, zoet fruit, kersen, een goede smaak, wat bitters, weinig tannines, heel
lekker en klaar om direct te drinken.

Importeur: Wielinga, 6,50
www.wielinga.nl
Molenstraat 34 8913 BC Leeuwarden
Telefoon 058 – 212 58 06
E-mail: info@wielinga.nl

Zelfs in militaire kringen wordt ‘de wijn van de week’ gelezen. Een adjudant vertrouwde me van de week toe dat hij wel eens wil kijken naar een goede tip, als we het maar een beetje betaalbaar houden. Tsja, de salarissen die het Ministerie van Defensie aan zijn personeel betaalt, zijn tegenwoordig geen vetpot. Maar de zoektocht naar betaalbare wijnen heeft niet altijd succes. En bovendien, wat is betaalbaar. In Oostenrijk proefden we onlangs de voortreffelijke Grüner Veltliners van het domein Bernhard Ott. Fantastische wijnen, maar de goedkoopste kost nog altijd € 7,75. Is dat betaalbaar of niet? Ten opzichte van zijn duurste wijn, die € 24,90 doet, wel. Maar voor supermarktbegrippen is het prijzig. Sorry, adjudant.

Het wijngoed Ott is een van de beste producenten in Donauland, de grote wijnstreek ten noorden van Wenen, in het vlakke dal van de Donau. Vruchtbare grond, waar je de plaats van aanplant van druivenstokken zorgvuldig moet kiezen, anders krijg je te hoge opbrengsten en slappe wijnen. Bij Ott is dat zeker niet het geval.
Onlangs kregen we de nieuwe jaargang binnen van de Grüner Veltliner van Ott, de ‘Am Berg’ 2003. De witte druif grüner veltliner is een van de paradepaardjes van de Oostenrijkse wijnbouw, maar in 2003 had men het er maar moeilijk mee. De grote hitte beroofde hem nogal eens van zijn frisse zuren, en de wijnboeren hadden grote moeite om hem in balans te houden en geen te zware wijn te maken. Ott heeft dit probleem opgelost door de druif op tijd te oogsten, zodat deze ‘Am Berg’ toch een frisse en betrekkelijk lichtvoetige stijl heeft gehouden. Dat moet ook, want deze wijn moet niet te moeilijk zijn en is bedoeld om direct te drinken, liefst nog deze zomer op een zonnig terras.
Het is een heerlijke bloemige Grüner Veltliner, open, geurig, met wat wit fruit, voorjaarsbloemen en een uitgesproken sappige smaak, lichtvoetig, maar tegelijk ook krachtig, heel typerend voor deze druif. Een beetje extra koolzuur helpt hem aan een aangename tinteling. Volgende week weer een nóg betaalbaarder wijn…

Importeur: Sauter Wijnen, Maastricht
Tel: 043-3637799
e-mail: info@sauterwijnen.nl
web: www.sauterwijnen.nl

Rosé slaat weer toe. Het weer mag dit voorjaar niet heel bijzonder zijn, maar de stijging van de verkopen van de laatste jaren gaat onverdroten verder, ook dit jaar. Dat gaat vooral ten koste van de rode wijnen, die duidelijk moeten inleveren. Opvallend is dat we met zijn allen ook best wat meer willen betalen voor een fles rosé, als hij maar lekker is. En hoewel we zelf best van een elegante lichtgekleurde rosé houden, willen de meeste wijndrinkers hem liever donker van kleur. Vreemd eigenlijk.

Voor Perswijn staat dit weekeinde alles in het teken van de Rosé. Het zijn de twee dagen van Rosé aan Zee 2004, de tweede editie van ons evenement, dat wordt gehouden op het Noorderstrand van Scheveningen. Niet alleen zijn hier meer dan 200 verschillende rosé’s te proeven, ook wordt er voor de liefhebbers een lekkere barbecue bij geserveerd. De auteurs van twee nieuwe roséboeken komen hun geesteskind signeren: het duo Magda van der Rijst en Cees van Casteren en de acteur Sjoerd Pleijsier geven acte de présence. De zaterdag is al helemaal volgeboekt, voor de zondag zijn nog enkele laatste kaartjes beschikbaar.

Veel van de rosé op dit evenement is ook geproefd voor de komende editie van Perswijn. Sommige wijnen bereikten ons helaas te laat. In sommige gevallen echt helaas, omdat we de kwaliteit wel heel goed vinden. Bijvoorbeeld van de Viña Castelo 2003, Bodegas Castelo de Medina, een landwijn uit Castilla y Leon. Deze wijn is afkomstig uit de bekende streek Rueda, de streek bij Valladolid, waar tegenwoordig voortreffelijke droge en frisse witte wijnen worden gemaakt. Bodegas Castelo de Medina heeft dan ook alle techniek in huis om frisse wijnen te maken, en waarom zou deze techniek dan niet worden toegepast bij de populaire rosé? Het resultaat mag er zijn. Hij is heerlijk bloemig en lichtvoetig, mooi sap, fruit, niet beendroog, aardbeien en frambozen, zacht, met een mooi bitter na. Heerlijk voor de komende zomerdagen.

Importeur: Les Généreux, € 4,95
Zutphen (0575-543667)
www.wijnen.net