Ürzig, zondagmiddag 7 maart 2010. Er komt viermaal snoekbaarsfilet op tafel, en een fles Riesling Feinherb Alte Reben van een plaatselijk wijngoed. Ik kijk mijn drie reisgenoten, de topsommeliers Roy Pelgrim, Michael Daals en Martijn Verkerk, tevreden aan: het leven is mooi. We zijn voor anderhalve dag in de Mittelmosel, om deze kort, maar intensief te ‘beleven’. Dat betekent wijngaarden bekijken, lekker eten en vooral heel veel wijn proeven, niet in de laatste plaats die van 2009, een vermeend nieuw topjaar.


Ürzig, zondagmiddag 7 maart 2010. Er komt viermaal snoekbaarsfilet op tafel, en een fles Riesling Feinherb Alte Reben van een plaatselijk wijngoed. Ik kijk mijn drie reisgenoten, de topsommeliers Roy Pelgrim, Michael Daals en Martijn Verkerk, tevreden aan: het leven is mooi. We zijn voor anderhalve dag in de Mittelmosel, om deze kort, maar intensief te ‘beleven’. Dat betekent wijngaarden bekijken, lekker eten en vooral heel veel wijn proeven, niet in de laatste plaats die van 2009, een vermeend nieuw topjaar.

In deze tijd van het jaar moet je mazzel hebben met het weer en dat hadden we. De Mittelmosel was koud, maar zeer zonnig, en dat zorgde voor mooie plaatsjes, ook door het kleine beetje sneeuw dat er hier en daar nog lag. Een van de mooiste plaatjes blijft het uitzicht op de hele bocht van Piesport, komend vanaf de Panoramastrasse hoog boven het dorpje. Langs die route zijn meerdere stopplaatsen, die een geweldig uitzicht geven over de wijngaarden van Piesporter Goldtröpfchen, het mooiste natuurlijke amfitheater van wijnland Duitsland.

Gerijpte Riesling

Beneden aan de rivier hadden we een afspraak bij Weingut Reinhold Haart, en daar bleek al snel dat de roem 2009 niet voor niets vooruit is gesneld. Maar gelukkig trok Johannes Haart, die tegenwoordig veel van het werk van zijn vader Theo heeft overgenomen, ook een paar oudere flessen open. Gerijpte Riesling is nergens mooier dan aan de Moezel en dus is het altijd een feestje wanneer een producent een exemplaar daarvan uit zijn kelder haalt om te laten proeven. Bij Haart dit keer helaas geen Goldtröfpchen Auslese 1971 (wat is dát mooi!), maar een droge 1982-er, de verre voorloper van wat nu hun Grosses Gewächs is. Zo’n droog type rijpt natuurlijk anders en minder goed dan een hoge zoete wijn, maar de wijn was nog goed en interessant.

Apotheke en Altärchen

Na Piesport werden we in Trittenheim verwacht. Dit is een van de meest interessante dorpen van de Moezel, met een flink aantal echt goede producenten, die allemaal Clüsserath, Weiler en Eifel in hun naam hebben. De meest vermaarde wijngaard van het dorp ligt aan de andere kant van de rivier, de brug over: Trittenheimer Apotheke. Van deze Steillage, gelegen op het westen tot zuidwesten, komen de beste wijnen van het dorp, vooral van de oudere stokken. Maar zijn goede naam dankt Trittenheim stiekem misschien wel net zozeer aan de bovengemiddelde kwaliteit van de wijngaarden in de minderwaardige binnenbocht van de Moezel: Trittenheimer Altärchen. De expositie ten opzichte van de zon is hier niet optimaal, maar de wijngaarden krijgen wel lang zon en de gemengde bodems van zand, grind en leisteen zijn beter dan elders in de binnenbocht. Hier kun je bij een goed bekend staande wijnboer met een gerust hart Gutsriesling 2009 kopen!

Steillage

Maar toch, aan de Moezel draait het om Steillagen, dus gingen wij omhoog, de Apotheke in. Eén van de Eifels van het dorp nam ons mee naar een paar van de oudste en boeiendste percelen van de wijngaard, een zeer rotsig stukje, waarbij je je onwillekeurig afvraagt waarom iemand hier in godsnaam wijnbouw wil bedrijven. En inderdaad zijn er nog maar weinig mensen gepassioneerd genoeg om zulke percelen te cultiveren. Apotheke is weliswaar sinds zes jaar helemaal Flurbereinigt (heringedeeld door de staat), maar de daarmee gepaard gaande wegenbouw is maar beperkt hier, want vele stukken kennen een té groot instortingsgevaar. Zoals dat waar wij liepen, over zeer smalle paadjes van verweerde stukken Blauschiefer, met hier en daar een provisorisch aandoende leuning van oude wijnstokken. Dit is terroirbeleving pur sang en van dichtbij vallen natuurlijk dingen op, die je van veraf nooit ziet. Zoals de begroeing van de leisteenrotsen met vetplantjes, die aangeven hoe droog het hier ook kan zijn.

Wurzelechte Reben

Wandelen, zeg maar klimmen, maakt dorstig en gelukkig stond er een uitgebreide Faßprobe op het programma. Zo’n tien verschillende tanks met droge en feinherbe Riesling van 2009 hebben we geproefd en de wijnen lieten zien dat 2009 geweldig kan zijn. Om nu al van een groot jaar te spreken is veel te vroeg, daarvoor moeten we tenminste tot mei wachten, maar in potentie is Mosel 2009 geweldig. De boeiendste wijnen komen meestal van de oudste stokken en daarvan zijn er gelukkig nog veel langs de Moezel. De ware natural treasures van het gebied zijn de zogenaamde Wurzelechte Reben, ongeënte planten, die nog hun eigen oorspronkelijke wortels hebben. Dat kunnen met gemak stokken zijn van meer dan honderd jaar oud en dan weet je niet wat je proeft; de ultieme terroirexpressie.

Paulée in Trittenheim

‘s Avonds zaten we aan tafel met ondermeer twee Duitse heren, een topslager uit Bochum, van wie wij vermoedden dat hij een Allard Bottenga-achtige kelder heeft, en Thomas Kierdorf, bekend wijnkoper uit Essen. Zij keken blij verrast en later wat gegeneerd, toen bleek dat er door de Nederlandse gasten een aantal ‘aardige’ flessen was meegebracht. Taittingers Comtes de Champagne Blanc de Blancs 1998 was het prachtige begin van een onvergetelijke Paulée in Trittenheim. Omdat het zo lekker is om op te schrijven, hier een aantal van de overige wijnen: een bijzondere, want nog helemaal goede Chablis-Grenouilles 1979 van Bouchard Père & Fils; het absolute vineuze hoogtepunt van de avond, Meursault-Genevrières 2005 van Coche-Dury; mooi Italiaans rood van Foradori, Granato 2004; en vele, vele prachtige Duitse wijnen, waaronder een rosé gekleurde Trittenheimer Apotheke Beerenauslese 1976 en een van de beste Weißburgunders van Duitsland, Rebholz’ Siebeldingen Im Sonnenschein Weißburgunder Grosses Gewächs 2002. U kunt zich voorstellen hoe tevreden wij naar bed gingen.Back to reality

Maandagochtend moest er snel nog wat geproefd worden in Wehlen en met wat sublieme Wehlener Sonnenuhr Auslese 2007 in de kofferbak, verlieten we weemoedig het dal van de Moezel; ons Blitzbesuch was voorbij. Om drie uur waren we thuis, en was het back to reality, voor de een werk, voor de ander voetbal en voor de pappa’s kinderen die aandacht behoefden. “Pappa, ben je weer wijntjes wezen proeven?” “Ja, lieffie, maar pappa blijft nu even thuis hoor”.

Lars Daniëls MV.

Met een lunch bij Seinpost wilden châteaux uit de Sauternes laten zien dat hun wijnen kunnen worden gecombineerd met heel andere gerechten dan met deze ‘cliché-combinaties’. Bérénice Lurton president van de club van Grands Crus Classé’s: ‘sauternes moet worden bevrijd van foie gras.

Met een lunch bij Seinpost wilden châteaux uit de Sauternes laten zien dat hun wijnen kunnen worden gecombineerd met heel andere gerechten dan met deze ‘cliché-combinaties’. Bérénice Lurton president van de club van Grands Crus Classé’s: ‘sauternes moet worden bevrijd van foie gras. Sauternes is te veel een wijn met beperkingen bij de maaltijd. Sauternes kan met veel meer gerechten worden gecombineerd dan die obligate eendenlever of het standaard zoete nagerecht. Een bijzondere lunch bij Restaurant Seinpost moest het bewijzen.

In alle eerlijkheid hebben de sauternes ook een commercieel probleem door hun beperkte inzetbaarheid. Zoete wijnen bij nagerechten worden gemakkelijk weggelaten in restaurants, als de alcoholcontroles strenger worden. Maar hoe zijn ze met andere gerechten te combineren? Dat is een lastige vraag. Als ik naar m’n eigen kelder kijk, dan blijven de sauternes toch vaak liggen. Niet omdat ze niet lekker genoeg zijn, maar omdat het niet voor de hand ligt om ze te pakken. Daarom was het goed te zien dat Seinpost de handschoen wilde oppakken. Maar of je het zelf ook zou doen? Ik weet het niet.

Neem een gerecht -het eerste- als ‘op brood gebakken sardines met een saus van opperdoezer ronde, oester, zee-egel en komkommerkruid’. Krachtige smaken, die op een of andere manier inderdaad goed combineerden met de Doisy-Daënes 1997, een elegante, mooi gerijpte Barsac van de befaamde wijnmaker Denis Dubourdieu. Iemand die altijd minder zware zoete sauternes maakt. De rijke smaak van dit gerecht zou gemakkelijk over een droge witte wijn heen gaan, maar kon de mooie sauternes niet ‘klein’ krijgen. Een bijzondere combi, meer een contrast, maar toch goed. Maar: zelf zou je er nooit op komen.

Bij de combinatie van Guiraud 2002 met tarbot was de aansluiting gezocht door deze met perzik en een sausje van Hollandse geitenkaas. De Guiraud was minder fijn dan de wijn er voor, duidelijk zoeter, maar dat ging goed met de geitenkaas. Toch kwam het wat gekunsteld over, omdat de tarbot en de perzik geen ideale combinatie vormden. Een bruggetje dus, maar een wankel bruggetje.

Bij de volgende combinatie was het bruggetje niet wankel, het was er helemaal niet. Lauwwarme oesters met ansjovis is al behoorlijk experimenteel, ondanks een mooie zeewiermarinade. Zeker een spannend gerecht, dat wel. Maar het sloot helemaal niet aan bij de zeer rijke en zoete Clos Haut-Peyraguey 1999, een volle en brede sauternes van het klassieke soort. De wijn versterkte het gerecht niet en het gerecht de wijn niet. Jammer.

Prachtige kreeft uit Bretagne met hachee en rode biet is ook niet gemakkelijk, toch werkt het op de een of andere manier wel. De ui in de hachee overheerst de kreeft iets, maar zoekt wel een goede aansluiting in de klassieke, aangename, maar niet echt grootse Coutet 2004.

De mangochutney en de spicy-elementen van de Thai curry doen goed werk bij de combinatie van mooie gebraiseerde zeeduivel en mosselen met de heerlijke, maar nog heel jeugdige Doisy-Daëne 2007, een wijn met concentratie en mooi, krachtig zoet.

Kip van de barbecue moet een beetje knokken tegen het gelukkig niet zo zware zoet in de Coutet 2004, maar deze wijn heeft toch wat minder complexiteit en edele rotting, zodat de kip het gevecht aardig aankan, geholpen door wat vichy wortel met sauternes, amandel, rudjak en ras el-hanout, die een goede combinatie met de sauternes weten te vormen.

Bij de prachtige, langzaam gegaarde nek van iberico-varken was de vrij belegen Climens 1978 niet direct de ideale partner, maar de saus met ganzenlever en gefermenteerde zwarte bonen maakte hier veel goed. Dat is een beetje de lijn in de combinaties: het gerecht zelf combineert lastig, maar door een verband te leggen met de saus of de andere ingrediënten in het gerecht, kom je toch heel ver. Maar soms gaat het dan ook gewoon té ver. In dit geval zorgt de rijkdom en het vet in de lever toch voor een goede accentuering van de wijn.

De gebraiseerde kalfszwezerik met een vinaigrette van morieljes, spinazie, kerrieblad en witte bonen is eigenlijk het eerste gerecht waarbij het zoet in de betrekkelijk lichte Climens 2002 op een natuurlijke wijze samengaat met de zoetelementen van het hoofdingrediënt, de kalfszwezerik. Jammer dat eigenaresse Bérénice Lurton besloten had om twee mindere jaren neer te zetten. In topjaren is Climens een monument.

Bij de gestoofde lamsschouder met aardappelcapuccino -zeg maar een schuimige puree- is het goede nieuws dat de Guiraud 1998 al vrij belegen is en dus niet meer zo zoet, zodat het nog wel goed komt. Je zou het zelf ook weer niet bedenken, maar het is zonder meer fraai.

Het nagerecht was natuurlijk een inkoppertje -daar is sauternes voor gemaakt. Cliché. Peer was mooi gecombineerd met Hollandse blauwe kaas en frangipane in een knapperig bakje filodeeg. Daarnaast een machtig zoete en mooie Clos Haut-Peyraguey. Een waardige afsluiting van een bijzondere middag.

Seinpost blijft een creatief en trendsettend restaurant, dat zich ook in crisistijd aanpast. Niet alleen door goedkopere menu’s met goedkopere ingrediënten -gekookt op hetzelfde hoge niveau- maar ook door het volledig uitbesteden van de wijnkaart aan een wijnhandel, in dit geval wijnkoperij De Gouden Ton. Dat verzorgt alle wijnen, ook van andere importeurs, en dat spaart weer een sommelier uit. Het niveau blijft ongekend hoog. Dat bleek ook weer deze middag, waarbij inventief en creatief werd gecombineerd met sauternes -geen eenvoudige opgave. Bovendien moest eigenaar Edwin van de Goor zelf alles ‘opwarmen’, zoals hij het zelf noemde, omdat zijn chef Cieremans wegens een medische ingreep ontbrak. Dat is een extra compliment waard.

Ronald de Groot

De ervaren & objectieve Master of Lunch genoot de afgelopen maand met volle teugen. Van de attenties die hij aan het einde van vorig jaar ontving, van de ontwikkelingen op internet en bovenal van de Greatest Wine Show on Earth.

Wat een hartverwarmende opmaat voor 2010! Van diverse gewaardeerde vaderlandse importeurs ontvingen we van namelijk ontroerende schriftelijke mededelingen waarin ons uit de doeken gedaan werd dat 2009 wegens mondiale crisisverschijnselen een jaar met enige uitdagingen geweest was, maar dat dankzij de fabelachtige inzet van eenieder en een geniaal beleid van de leiding in het bijzonder het allemaal toch wonderwel verlopen was. Gelukkig was men zo attent geweest enige tastbare bewijzen van de succesvolle inkoop mee te sturen. Onze oprechte dank voor al dat fijns. Zulke vloeibare attenties helpen immers de winterdip, de kerstverschrikkingen en het lunchloze tijdperk op acceptabele wijze te overwinnen. En sterken het vertrouwen in de wijnhandelende medemens.

Genoten hebben we natuurlijk ook van dat werkelijk ontroerende filmpje op Wijnplein. Waarin de wereldberoemde Flying Wine Writer met zijn Chileense assistente Paula Pereira – jawel, ze mocht aan het eind heel even in beeld komen! – in het Argentijnse Mendoza een toast uitbrengt op het nieuwe jaar. Zijn sterreporter Charlotte van Zummeren heeft het niettemin bij hem voor gezien gehouden en is, zeer origineel, een eigen site begonnen. We kregen daar een officieel & ronkend persbericht over, dus snel even gezien hoe of wat winebusiness.nl dan wel aan de doelgroep, zijnde de ‘internationale wijnhandel in Nederland’ te bieden heeft. In-ter-na-tio-na-le wijn-han-del. Tja, hoe zullen we het netjes zeggen? We zijn in principe best voor vrijheid van meningsuiting – zelfs Twitter doortwits moet kunnen voor wie zo nodig net als die enge minister de exhibitionist wil uithangen -, maar toch zouden we al die zelfbenoemde uitvind(st)ers van het wiel willen aanraden eerst even grondig na te denken alvorens tot daadjes over te gaan. Over gebabbel op sites gesproken, op By the Grape zie je tegenwoordig door de Angels (sic…) het bos niet meer. Hellup!!!

En dan nu het waarlijk grootse en meeslepende werk, de daverende opening van het seizoen! Uiteraard met wat we zo onder de hand toch zonder aarzeling wel The Greatest Wine Show On Earth zouden willen noemen, Wine Professional! Met in kleine lettertjes Emsterdem Gastronomy. Niet dat er zo veel Engelstaligen komen, maar ja, de befaamde vaart der volkeren, niet waar? Iedere weg, de achtste editie al weer, want het concept – een wijnbeurs voor de horeca tegelijk met de Horecava – is een schot in de roos gebleken. Het spijt ons voor de verdwaalde gewone man/vrouw die dit leest – hypothetisch, al weet je maar nooit -, maar dit is een exclusieve hoogmis voor zorgvuldig geselecteerde bezoekers en niet voor gepeupel dat met zuur verdiende centjes wijn zelf af moet rekenen. Nee, dit is Horeca! Volgens de organiserende Wine and Food Association uitsluitend voor ‘personen met beslissingsbevoegdheid uit de topgastronomie, de wijnhandel en aanverwante bedrijfstakken’. Zo, m’as-tu vu??? Zelf hadden we uiteraard, speciaal voor de gelegenheid, een sjaal aangelegd naar het voorbeeld van de trendsettende leider van GaultMillau!

Het thema dit jaar was een tikje modieus: duurzaamheid. Het zal best wel. Verreweg de meeste wijnen waren allesbehalve bio, laat staan biodynamisch. En dat is niet zo heel erg. Vaste waarden zijn en blijven nep Latijn, pijnlijk Engels en Theater! Het viel ons, als ervaren & objectief Master of Lunch, overigens wel op dat de écht grote chefs er ditmaal voor pasten om hun kunstjes te komen vertonen in het daartoe bestemde GaultMillau Theater. De complete top 5 schitterde in ieder geval door afwezigheid. Maar niet al te zeer getreurd, de afwezigheid van Sergio, Jonnie (en Thérèse), Jacob Jan (en Kim), Hans en Jannis werd gecompenseerd door een heuse Miss Wine Professional 2010! Jammer alleen dat er geen missverkiezing was. Doch niet getreurd, want al bij de ingang liepen wij een zongebruinde Anneke Tot tegen het lijf die onderweg bleek van Oman naar de Elzas, herstel: Alsace. Tja.

Binnen wemelde het uiteraard van de Belangrijke Spelers, te veel om allemaal te noemen, dus zie vooral de bijgevoegde afbeeldingen. Wel dienen wij de heren Jaap Kwast en Erik Sauter wel even met naam en toenaam te noemen. De eerste vanwege de fijne champagne op zijn stand, de tweede vanwege de dito mayonaise (ook al zat er een zoetje in). Erik is, zoals bekend, weer mede-eigenaar van de zaak die zijn familienaam draagt en tot voor kort bij de Kwastgroep hoorde. Maar Kwast zag naar zijn eigen zeggen in dat hij niet én handelaar én winkelier tegelijk kon spelen. Vandaar. JJC is in onze optiek overigens wel een veel betere standwerker dan in Amsterdam lichtelijk gegeneerd overkomende Sauter. Hij vertrouwde ons toe dat één dag voor hem wel genoeg was. Zit iets in.

Tja, wat kunnen we verder nog te berde brengen? Dat het gebeuren misschien wel een restrictiever toelatingsbeleid voor bezoekers hanteert, maar dat zulks niet geldt voor exposanten? We signaleerden in ieder geval stands van enkele zeer grote bedrijven te Maartensdijk en Waddinxveen die, met alle respect, hun omzet eerder halen uit het supermarktsegment dan uit de ‘tophoreca’. En die dus makkelijk de volle prijs voor een stand kunnen neertellen.

Wie er niet was, was Poot Agenturen. Dat komt omdat Poot al weer een tijdje zijn eigen partij organiseert. Geheel en al in lijn met de nuchterheid van de familie Poot gebeurde dat in De Gouden Leeuw in Voorschoten. Een klassieke Van de Valklocatie met een service waar menig groot ***** hotel een puntje aan kan zuigen. Het is maar een weet. Godfather Frank Poot senior – buiten de grenzen bekend als Frenk Poet – wilde ons persoonlijk even spreken naar aanleiding van een commentaar in de veelgelezen rubriek Andermans Woorden op deze site. We hadden het gewaagd de afdeling De Lier te beschuldigen van ‘interessantdoenerig’ gebruik van het Engels. Dat was niet zo prettig overgekomen. Want zo voelen de Poots zich niet. Klopt, normaliter zijn ze de al gesignaleerde nuchterheid zelve. Maar van dat nodeloze Engels houden wij niet, zeker niet als er ook nog een fout in staat. Zo, dan is dat misverstand ook weer opgelost. Dochter Judith liet zich overigens onze knuffel welgevallen. Zo zien wij dat graag!

Een ander leerzaam bezoek legden we af te Nieuwkuijk, al waar Floris Verlinden ons op een ‘zichtlocatie’ ontving om oner het genot van een glas Bollinger eens even bij te praten over de ontwikkelingen bij Wijn Verlinden. Een jaar geleden stevende dat af op een faillissement waar de wijnwereld danig van opkeek. Het bedrijf had dat overigens zelf aangevraagd om de schadelijke gevolgen van de financiële crisis waarin het geraakt was zo veel mogelijk te beperken. Zodoende bestaat het bedrijf nog steeds en lijkt de doorstart aardig te zijn gelukt. Het behaagde zelfs de Majesteit om wederom het predicaat Hofleverancier te verlenen. Hoewel wij persoonlijk allesbehalve monarchistische en orangistische sympathieën koesteren, waarderen wij deze geste. Eindelijk eens een actie van het koninklijk huis die wel van goede smaak getuigt.

Als champagneliefhebber moesten we natuurlijk een keer op audiëntie bij de regerende Ambassadeur de Champagne. Of liever: Ambassadrice, want voor de vierde keer in vijf jaar is het ene vrouw die deze titel wist te behalen. En wat voor een! Dieuwke Engelsma heet ze. We hadden al eens een plaatje van haar gezien in het kwaliteitsblad AllerHande, maar er gaat niets boven een ontmoeting in het echt. Super slim, super enthousiast, helemaal wijngek en nog niet bedorven door cynisme. Heerlijk er ook nog zulke mensen rondlopen in wijnland. We werden er in ieder geval echt blij van. Binnenkort alle details daarover in Perswijn.

Tot slot nog even aandacht voor de promotie van Josée van Rooij, met afstand de bijdehandste medewerkster (m/v) van het Hoofdproductschap Akkerbouwproducten (HPA). Na vele jaren de communicatie voor het Wijninformatiecentrum te hebben verzorgd, is ze, naar wij uit betrouwbare bron in Den Haag vernamen, door een zeer hoog geplaatst iemand binnen dat HPA gevraagd om een senior beleidsfunctie op het gebied van agitatie en propaganda binnen die club te gaan vervullen. Niet meer wijn alleen dus, maar nu ook de spijs erbij. Proficiat!

René van Heusden ML

Foto’s van boven naar beneden, van links naar rechts: Anneke Tot, Erik Sauter (Sauter Wijnen), Tjitske Brouwer (Vinoblesse), Josée van Rooij, Paul Molleman (California Wine Institute) en Marco Tiggelman (ex-Australian Wine Bureau), Mick Kooistra (Horizon Wines), Alain & Gisela Jacobs (Informatiebureau voor Duitse Wijn), Allard Botenga (collectioneur) en Jaap Kwast (JJC Kwast Wijnkopers).

"Leve de klimaatsverandering," zegt Erick de Sousa hardop. Want de opwarming van de aarde stelt hem en andere Champagneboeren in de gelegenheid steeds vaker echt rijpe druiven te oogsten, die voldoende rijk zijn aan suiker en andere waardevolle inhoudsstoffen, zoals mineralen. Alleen van dat soort rijpe druiven is het mogelijk echte vin de terroir te maken. De Sousa streeft altijd naar die rijpheid.
“Leve de klimaatsverandering,” zegt Erick de Sousa hardop. Want de opwarming van de aarde stelt hem en andere Champagneboeren in de gelegenheid steeds vaker echt rijpe druiven te oogsten, die voldoende rijk zijn aan suiker en andere waardevolle inhoudsstoffen, zoals mineralen. Alleen van dat soort rijpe druiven is het mogelijk echte vin de terroir te maken. De Sousa streeft altijd naar die rijpheid. Zijn wijnen hoeven niet gechaptaliseerd te worden, noch overmatig gedoseerd. Het resultaat zijn wijnen die een verademing zijn binnen de enorme zee aan matige Champagnes: karaktervolle, droge wijnen, die alle bijzondere kenmerken van hun nobele herkomst fier in zich dragen.

Het is al weer even geleden, maar op maandag 30 november was Erick de Sousa met zijn vrouw in Nederland. Met hen meegekomen was Andreas Larsson, Meilleur Sommelier du Monde 2007 en De Sousa’s internationale ambassadeur. Dit alles op verzoek van de twee bekende importeurs van Champagne De Sousa & Fils, Vinoblesse uit Baarn en Les Généreux. Zij organiseerden niet zomaar een proeverij, maar een uitgebreide presentatie van de wijnen van De Sousa, gevolgd door een voortreffelijke lunch. En daarvoor hadden ze de perfecte locatie uitgekozen: De Nederlanden in Vreeland aan de Vecht. Want dit hotel-restaurant met zijn onovertroffen ligging, is de laatste tijd onder leiding van chef-kok Wilco Berends en sommelier Martijn Verkerk goed in vorm.

Plein in het dorp

La Maison De Sousa is gelegen aan een pleintje in Avize, een van de belangrijke wijndorpen in de Côte des Blancs. Het is een echt familiedomein, met circa 9 hectare aan wijngaarden in eigen bezit, waaronder een groot percentage Grand Cru. Het staat los van De Sousa’s handelshuis dat hij in 2004, om aan de vraag naar zijn wijnen te kunnen voldoen, startte en dat Champagnes met de naam ‘Zoémie de Sousa’ op de markt brengt.

De Sousa & Fils bezit vooral zeer goede percelen in de dorpen van de Côte des Blancs (onder andere Avize, Le Mesnil-sur-Oger, Cramant), dus beplant met chardonnay en allemaal van de status Grand Cru. Zijn beste pinot noir stamt uit Aÿ en Ambonnay in het Montagne de Reims, maar er zijn ook wijngaarden in de Vallée de la Marne en één van de beste dorpen van de Côte des Bar, Essoyes.

De Sousa staat al jaren bekend als een van de allerbeste kleinere, onafhankelijke Champagneboeren. Deze waardering heeft hij door middel van veel hard werk, passie en intelligentie verworven. Als je zijn wijnen proeft en daarbij zijn uitleg hoort, wordt de combinatie van factoren die deze Champagnes zo goed en individueel maken, mooi duidelijk.

Echt oude stokken

Aan de basis staan natuurlijk die hoogwaardige Grand Cru-wijngaarden, waarbinnen vele percelen met echt oude stokken die de gemiddelde leeftijd optrekken naar meer dan 45 jaar. Ze hebben een typerende basisbodem van dikke lagen krijt en worden tegenwoordig biodynamisch bewerkt. De druiven worden zeer laat geoogst, met een rijpheid die vrij zeldzaam is voor het gebied. Ze leveren basiswijnen op van 11 procent à 11,5 procent natuurlijke alcohol, wat chaptalisatie overbodig maakt. Maar belangrijker is dat de druiven de tijd en de energie hebben om de unieke en gezonde bodemeigenschappen ook daadwerkelijk in zich op te slaan. Zulke druiven zijn namelijk de voorwaarde voor het maken van échte terroirwijnen, die een zeldzaamheid zijn in Champagne. Vele Champagnes zijn wel degelijk uniek en herkenbaar, maar dat komt niet door hun wijngaardkarakter, maar veel eerder door de combinatie van een bepaald streekkarakter en de gebruikelijke opvoeding.

B

asiswijn om te beginnen

De proeverij begon direct interessant, met vier vins clairs, stille basiswijnen die nog ‘gechampagniseerd’ gaan worden. De basiswijn voor De Sousa’s topcuvée Caudalies uit het ook in Champagne voortreffelijke 2009 sprong er uit en was op zich al interessant en prima drinkbaar.

Met de Brut Tradition kwam de eerste Champagne aan bod. Het is De Sousa’s Brut Sans Année (BSA), een vrij gerijpt overkomende Champagne, op basis van wijn uit 2003, 2004 en grotendeels 2005.

De Brut Réserve Grand Cru is een zeer karaktervolle Champagne van 100 procent chardonnay uit de Grand Cru-dorpen Avize, Cramant, Oger en Le Mesnil-sur-Oger. De dosage ligt hier met minder dan 4 gram zeer laag; de wijn is mooi droog en mineralig.

De Sousa liet ook een nieuwe wijn proeven, de Brut Cuvée 3A Grand Cru, van 50procent chardonnay en 50procent pinot noir. 3A staat voor de drie Grand Cru-dorpen waar het fruit voor deze wijn vandaan komt, allen beginnend met een A: Avize (voor de chardonnay), Aÿ en Ambonnay (voor de pinot noir). Wat mij betreft een absolute aanwinst voor het aanbod van De Sousa!

De topwijnen dragen de naam Cuvée des Caudalies en hiertoe behoren een Brut, een Extra-Brut, een Rosé en natuurlijk een Millésimé (een Vintage Champagne). De Caudalies BSA is heel puur en mineralig, de Millésimé 2002 heel zacht, elegant en mooi gerijpt. Caudalies 2003 is atypisch, maar erg boeiend en nerveus, mede doordat een groot deel van de wijn geen malolactische ontzuring heeft ondergaan. De wijn vormde een mooi en verrassend slot van de proeverij.

De lunch die volgde gaf duidelijke hints omtrent de mogelijkheden en onmogelijkheden van Champagne aan tafel. Die themathiek verdient een apart artikel.

Notion de terroir

Het gemak waarmee er met betrekking tot Champagnes over terroirexpressie wordt gesproken, heeft mij altijd gestoord. Want ook al heb je nog zo’n uniek klimaat en nog zo’n unieke bodem, een terroirwijn kan nooit gemaakt worden van onrijpe druiven. De Sousa vindt dat ook storend en wijst uiteraard op de basis-Champagnes van enkele Grandes Marques. Die wijnen hebben niets met terroirwijnen van doen, maar zijn vins de producteur, gemaakt in de kelder in plaats van in de wijngaard. Dat doet op zich niets af aan de wijnen, maar ze vormen wel een grote tegenstrijdigheid binnen hét wijnland van de wereld. Want de best verkopende en tegenwoordig wellicht ook meest vermaarde wijn van het land dat ons bekend heeft gemaakt met de notion de terroir, is uitgerekend de wijn die daar vaak het minst mee te maken heeft. De wijnen van De Sousa bewijzen over de gehele linie dat het ook anders kan, wanneer het uitgangsmateriaal, de druiven, maar rijp en hoogwaardig is. En dat maakt zijn slogan Le vin de Champagne est issu de la terre dont il est la traduction, tot veel meer dan een marketingleuze.

Lars Daniëls MV

Zo ploeter je op maandagochtend door de sneeuw naar een afgeladen RAI, zo zit je achter een proeftafel met een paar glazen Beaucastel. En gelukkig maar, want Matthieu Perrin vertelt daar over de dertien, ohnee zeventien druivenrassen in zijn Châteauneuf, over de wonderbaarlijke wederopstanding van overleden witte wijn en natuurlijk over zijn opa’s mourvèdre.


Zo ploeter je op maandagochtend door de sneeuw naar een afgeladen RAI, zo zit je achter een proeftafel met een paar glazen Beaucastel. En gelukkig maar, want Matthieu Perrin vertelt daar over de dertien, ohnee zeventien druivenrassen in zijn Châteauneuf, over de wonderbaarlijke wederopstanding van overleden witte wijn en natuurlijk over zijn opa’s mourvèdre.

Beaucastel, dat is de beroemdste wijn van Châteauneuf-du-Pape. Een streek waar ze het wijnblenden tot in het absurde doorvoeren, want in het rood mogen dertien verschillende druivenrassen worden gemengd. Dat doet bijna niemand, want het is veel te ingewikkeld, dus de meeste wijnmakers houden het bij de grote drie: grenache, syrah, en mourvèdre. Maar Château de Beaucastel blijft bij zijn tradities en draait dertien verschillende basiswijnen door elkaar. Meer zelfs, verzekert Beaucastel-importeur Erik Sauter de deelnemers aan zijn proeverij ‘Beaucastel 300 punten’ op de Wine Professional. “Dertien, dat is een mythisch getal in Frankrijk. Het betekent eigenlijk: veel. In feite zitten in deze wijn zeventien druivenrassen, ook obscure Franse druifjes als muscardin, vaccarèse, terret noir en counoise.”

Mourvèdre als eerbetoon

De wijnmaker van Beaucastel, Matthieu Perrin, heeft speciaal voor de wijnbeurs zijn kaplaarzen en fleecejack verruild voor een keurig overhemd. Hij geeft een simpele verklaring voor al die druivenrassen in zijn wijnen. “Blenden is deel van onze geschiedenis, dus doen we dat. We spelen met de verhoudingen om de kwaliteit te verhogen.” Alle druiven zijn gelijk, maar sommige zijn gelijker dan andere: “Mourvèdre gebruiken we veel. Het is een bijzondere druif voor ons. Mijn grootvader bracht hem naar onze wijngaarden, vandaar.” In alle wijnen speelt de mourvèdre de hoofdrol, als een hommage aan het werk van opa. Eén uitzondering: Beaucastel 1991. Die stond bol van de grenache. “Het was een afwijkend jaar, dus we moesten anders blenden.” De mourvèdre geeft de wijn die kenmerkende woeste geur, die je in de speciale Hommage à Jacques Perrin tegenkomt. En die wijn is een eerbetoon aan de grondlegger van het kasteel, de wijn wordt alleen in uitstekende oogstjaren gemaakt.

Puntengedoe of niet

De proeverij draait niet alleen drie honderd-punten wijnen van Beaucastel, maar ook Vinsobres, Gigondas, Vacqueyras en Coudoulet de Beaucastel komt voorbij. Een snelle optelsom: dat zijn wel vijfhonderd punten, of meer! “Ik hoop dat jullie dit niet al te serieus nemen,” zegt Sauter. “Ik hou helemaal niet van dat puntengedoe. Een wijn is lekker, of hij is het niet.” Puntengedoe of niet, de Château de Beaucastel 2007, 1989 en de Hommage à Jacques Perrin 1998 zijn alledrie bijzondere wijnen. Bij deze drie wijnen proeven we de drie fasen van een echte Beaucastel, legt Perrin uit. “Het helderrode glas uit 2007 vertegenwoordigt de eerste fase: de wijn is jong en verleidelijk. Het fruit barst eruit.” Een paar jaar later krijgt de wijn een ruiger karakter, met onstuimige dierlijke, intense geuren, zoals we in de 1998 proeven. En in de derde fase ‘keert de wijn terug naar de aarde’, zoals Perrin dichterlijk beschrijft. De 1989 is complex, aards en boers.

Houden of weggooien?

En nu we het toch over ouderen hebben, deelt Perrin een interessante observatie: witte wijnen die na jaren volledig over de kop leken, krijgen na nog wat geduld weer een nieuwe frisheid. Importeur Sauter en wijnverzamelaar Botenga beamen dat. Sauter: “Ik heb het meegemaakt, een partij wijn was helemaal donkergeel en oxidatief. Zet hem maar weg, adviseerde ik de wijnmaker. En wat denk je, een paar jaar later was hij verrukkelijk. En dat komt ook met Beaucastel voor.” Daar is een ingewikkelde chemische verklaring voor, die door krakende microfoons en geroezemoes van deelnemers niet helemaal te volgen is, maar de boodschap is duidelijk: gooi overleden witte wijn niet weg. Of toch? “Ja, het geldt natuurlijk alleen voor mooie witte wijn, zoals Bourgognes of deze Beaucastel. Goedkope rotzooi kan gewoon door het putje.”

Proefnotities

Coudoulet de Beaucastel blanc 2007 A.C. Côtes du Rhône

Lichtgeel, bloemig, rijp wit fruit, abrikozen, witte perzik, venkel. Frisheid, mooi bittertje, mineraal, honing, wel goed droog.

16,5/20

Coudoulet de Beaucastel Rouge 2007 A.C. Côtes du Rhône

Nog paars. Zoet fruit, pruim, rijp, kersen, getypeerd. Heel rijpe smaak, klein zoetje, brandewijn, fijne en rijpe tannine.

16,5/20

Château de Beaucastel 2007 A.C. Châteauneuf-du-Pape

Heel open, rijp, zoete pruimen, viooltjes, diepgang, chique. Vol en sappig, kersenbonbons, dik, veel alcohol.

18+/20

Château de Beaucastel 1989 A.C. Châteauneuf-du-Pape

Veel depot. Heel boers, zwarte olijf, bittere chocolade, koffie, boeiend. Volledig gerijpt, heel mild, chocolade, boers en aards. Volledig op dronk, niet lang meer bewaren.

18,5/20

Château de Beaucastel 1998 Hommage à Jacques Perrin A.C. Châteauneuf-du-Pape

Iets gesloten, donker, kruidnagel, zwarte olijf, zwarte kersen, herfstbos. Nog jong, fijne zuren, fraaie tannine’s, balans, lengte.

19/20

Château de Beaucastel 2007 Blanc Rousanne Vieilles Vignes A.C. Châteauneuf-du-Pape

Licht goudgeel. Honing, zeer rijpe abrikoos, zoet fruit, kruidig. Vol, dik, sappig, rijk, honing, boter.

17,5/20

Château de Beaucastel 1989 Blanc A.C. Châteauneuf-du-Pape

Donker goud. Zeer rijp, sherry, noten. Veel evolutie, bitter, oxidatie. Te oud, voor de liefhebber en daarom geen score.

Tekst: Sabina Posthumus

Proefnotities: Udo Göebel

Foto: www.beaucastel.com

We kunnen het niet vaak genoeg herhalen: mensen maken het verschil! Zeker in Nederwijnland waar verpakking er vaak meer toe lijkt te doen dan inhoud. Wat telt, is hoe je overkomt. Minder of je werkelijk te melden hebt, maar dat terzijde. Bij wijn is het verhaal is immers belangrijker dan de feiten.

We kunnen het niet vaak genoeg herhalen: mensen maken het verschil! Zeker in Nederwijnland waar verpakking er vaak meer toe lijkt te doen dan inhoud. Wat telt, is hoe je overkomt. Minder of je werkelijk te melden hebt, maar dat terzijde. Bij wijn is het verhaal is immers belangrijker dan de feiten.

JR géén vader

Nostra culpa, nostra culpa, nostra maxima culpa! Wij dienen even iets recht te zetten. In tegenstelling tot wat wij eerder dit jaar in deze veel gelezen en invloedrijke rubriek suggereerden, is JR, alias de Flying Winewriter, in 2009 géén vader geworden van een Chileense love baby. Onze doorgaans betrouwbare bron van destijds bleek, naar hij ons recentelijk toevertrouwde, zelf door een mogelijk kwaadwillende (?) derde partij foutief te zijn geïnformeerd. Ach, het was ook al te mooi om waar te kunnen zijn. En wellicht ook te onwaarschijnlijk.

Rudolf Th. volgens HD

Het was ons wat met die golf van egopersberichten die ons gedurende 2009 overspoelden! Half november mochten we er een ontvangen van Rudolf Th. Bijleveld, die enige weken eerder na ‘goed onderling overleg’ opstapte bij de WeetvanWijnSpecialist te Zoetermeer. Wellicht tot zijn niet geringe eigen verbazing werd hij door HD niettemin uitgeroepen tot diens Wijnkoper van het Jaar. Ook wij waren nogal verbaasd, en wel door het artikel van HD in het Financieele Dagblad waarin van een en ander kond gedaan werd. Met geen woord werd namelijk gerept over de toch nogal abrupte wending die de carrière van de laureaat tevoren genomen heeft. Alsof de tekst al weken op voorhand geschreven was en de schrijver niet op de hoogte was van het gebeurde. Raadselachtige zaak.

Comeback kid

Een bijzonder manneke en dat is ‘ie, Nederlands naar eigen zeggen beroemdste en meest gelauwerde ‘wijnmaker’ in Bordeaux. En daarmee in de ganse wereld. Die met die opvallende gezichtsbegroeiing dus, die als geen ander de ‘media’ weet te bespelen. Volgens de immer objectieve beoordelaar J. Bindels heeft de Beroemde Wijnmaker zich met zijn jongste opus Slurp! wederom overtroffen en het ‘establishment’ een uitwerpsel laten ruiken, dus haast u naar de boekhandel om dit ongetwijfeld gevoelige meesterwerk te bemachtigen. De Beroemde Wijnmaker wist trouwens ook als Angel (sic!) binnen te dringen bij de website By the Grape. Dat zal wel voor niets gebeurd zijn, maar gratis is vragen om moeilijkheden. En zeker om gebrek aan niveau. Vraag derhalve aan de webmeester van deze fijne site: wel eens van het paard van Troje gehoord? Zo niet, dan snel even googlen. En passende maatregelen nemen a.u.b.

Matt zakt door het ijs

Herinneren we ons Matt Skinner nog, die Australische hippie nerd in dat matrozentruitje die gepusht werd als het getapte wijnvriendje van Jamie Oliver? De man die zo leuk en fel realistisch voor ‘jongeren’ schreef – doe eens lekker bling, trek een Yquemmetje open! Matt bleek bij bepaalde wijnen die op het moment van schrijven van zijn jaarlijkse gidsje nog niet uitgekomen waren de proefnotities gewoon bij elkaar te fantaseren. Een slecht voorbeeld door iemand die als rolmodel wil dienen. Volgende kandidaat!

Cuno for girlzzz!

Nee, geef ons dan maar liever Matts (vroegere) Nederlandse kompaan en navolger Cuno. Die heeft sinds vorig jaar ook zijn eigen gidsje. Getooid met zijn eigen naam en heel veel foto’s van zichzelf. We telden er ditmaal twaalf. Al tweemaal bekroond bij de Gourmand Cookbook Awards als ‘beste wijngids van Nederland’, zo wist de uitgeverij ons te melden. Zo, zo, door wie dan wel? In ieder geval door mensen die geen Nederlands lezen. Of verstand van wijn hebben. Want wat zien we telkens bij de proefnotities staan: ‘proeven en ruiken’. Les 1 van de beginnerscursus wijn: eerst ruiken, dan proeven!

Van al dat popi gejij en gejou worden we al evenmin blij. Maar goed, wij behoren ook niet tot de doelgroep. Het gidsje lijkt primair gericht op jongedames die net de meidenbladen en de prosecco ontgroeid zijn, maar nog wel helemaal vol zijn van stoere hunks en dudes. Met bijbehorende macho looks natuurlijk. We zien Cuno dan ook een paar keer afgebeeld als een soort commando, gemillimeterd en met macho zonnebril. Heftig, hoor. En de damesfantasie prikkelend.

Nicolaas krijgt eigen glossy

Eindelijk is het zo ver: Nederwijnland krijgt in 20101 een heuse personality glossy! Nou ja, we moeten die wel eerst even zien voordat we het echt geloven. Maar goed, volgens de plannen van uitgever Derrick Neleman was het de hoogste tijd voor een glossy die opgehangen wordt aan een populaire wijnpersoonlijkheid. Het wordt Nicolaas, met in de sterrenrol Derricks grote promotor Nicolaas Klei, wereldberoemd te Amsterdam Oud Zuid. Geen bakvissenidool als ruige doch gevoelige Cuno, maar wel een cultfiguur. Meer een beetje in de lijn van Heer Bommel, maar dan wat alternatiever. Al was het maar vanwege die fiets…

We hadden natuurlijk al eens gefantaseerd over personality magazines in Nederwijnland. Kanperswijnen genoeg. Wat te denken bijvoorbeeld van een Ronald, gewijd aan de avontuurlijke belevenissen van onze eigenste, alom geliefde en gerespecteerde Hoofdredacteur? De Engelse versie zou eventueel Cave Man kunnen heten. Maar ja, hoewel sommige dames hem graag vergelijken met Gérard Depardieu, is hij daar te bescheiden voor. Dat wordt zo onder de hand een zeldzame eigenschap in wijnland.

En de Jannemannen?

Aangezien de naam ‘Jan’ naar het schijnt al vergeven is aan een liedjeszanger uit Volendam, zou de al genoemde Winewriter JR met zijn immer leerzame observaties inzake zwembaden op het zuidelijk halfrond wellicht de kolommen van de Flying Dutchman kunnen vullen. De belangrijkste Jan, JvL, die zo graag invloed in horecaland wil hebben en daarmee centjes binnenhalen – honni soit qui mal y pense! -, heeft in feite al een eigen personality magazine in de vorm van De Proefkrant. Erg leerzaam was de recente uitgave van voornoemde publicatie waarin elf (11) keer zijn foto te bewonderen viel. Waarvan, als we goed geteld hebben, negen keer met sjaal. Een beetje in navolging van de louter als schouderbedekking dienende trui van Nico McGough en, heel lang geleden al weer, de befaamde choker van HD, de Moeder aller Accessoires? We zouden daarom de naam Sjaalman willen voorstellen. Hopelijk voelen Multatuliliefhebbers zich hierdoor niet gekwetst.

Een geheim van Ellen

Tot nu toe hadden we alleen maar manspersonen-met-geldingsdrang in de aanbieding, maar pas op, het werkelijk lekkere hapje – een Vrouw dus – hebben we wel voor het bijna laatst bewaard. Het betreft een van Nederlands markantste wijnvrouwen in de persoon van Ellen Dekkers. Een hele generatie vinologen kent haar inmiddels als cursusleidster van de Wijnacademie. En als een echte schat in die functie, want betrokken bij het wel en wee van alle kanperswijnen. Uit persoonlijke ervaring kunnen we daar aan toevoegen dat wanneer je door Ellen als docent geïntroduceerd wordt, je ineens een zeldzaam goed gevoel over jezelf krijgt. (Geen duurbetaalde therapeut zou haar dat ooit kunnen nadoen!) Wij vernamen echter al weer enige tijd geleden uit zeer betrouwbare bron dat Ellen de Wijnacademie gaat verlaten. Nu hadden wij de indruk gekregen dat voornoemde Wijnacademie, jarenlang nog meer gesloten dan het Kremlin, aan glasnost en perestrojka tegelijk was gaan doen – TOT PR werd zelfs ingehuurd om externe communicatie te gaan bedrijven! -, maar inzake het nakende vertrek van Ellen heers(t)en een oorverdovende stilte en ouderwetse geheimzinnigdoenerij. Tja, in de Sovjet Unie dacht men Tsjernobyl destijds ook geheim te kunnen houden.

Nóg een geheim van Ellen

We kregen eind december een cryptisch persbericht van Vinos de España waarin gewag gemaakt werd van een ‘enthousiaste winnares’ van de persprijs die pas in januari door die club wordt uitgereikt. Een naam werd echter niet genoemd. De prijs gaat zogenaamd naar een van de mensen die daarvoor eerst hun lovende stukjes over Spaanse wijnen moeten hebben ingestuurd. Ach ja. Of het in werkelijkheid zo gaat? Wij hebben daar zo onze twijfels over. En waarom die halfslachtige interessantdoenerij? Hoewel Vinos het nog niet met zo veel woorden zei, durven wij nu al onthullen dat de prijs aan, daar heb je er weer, Ellen Dekkers is toegekend.

ML niet aan de yoga

Vrouwmensen als Ellen vormen het zout der aarde. En de peper. Al helemaal in de 21^e eeuw. Vandaar dat wij er trots op zijn als niet-bedreigende man te mogen resideren over een harem lunchgezellinnen waarvan de een nog briljanter, slimmer, geestiger en geleerder is dan de ander. Wat blijkt? Bijna al die Powerfrauen doen aan yoga of aanverwante rek- en strekoefeningen. Schijn je rustig van te worden. En lenig. We hebben even overwogen ons zelf in een strak pakje te hijsen om van een en ander deelgenoot te mogen worden. Het zal echter niet zo zijn, al was het maar om redenen van esthetische aard. Laten we volstaan met het credo van Sir Winston Churchill. Want wat antwoordde deze aartshedonist en groot genieter van én drank én eten én tabakwaren op de vraag hoe hij ondanks zijn levenswijze op zeer hoge leeftijd nog in uitstekende conditie verkeerde? Geen sport! Een man naar ons hart. Wij houden het in 2010 op lange liquide lunches. Daar word je namelijk ook rustig van!

René van Heusden ML

P.S. In het kader van de opbloeiende persoonlijkheidscultus in Nederwijnland hebben wij, trendgevoelig als altijd, besloten het beeldmateriaal aan de tijdgeest aan te passen! Vanwege de uitstraling, en zo.

De Champagne kent behalve het clubje wereldbekende ‘grote’ merken een veelheid aan nobele onbekenden. Dat zijn in de regel kleine familiebedrijven die in de categorie récoltants vallen. Ze blijken zich bij herhaling uitstekend te kunnen meten met hun veel grotere en beroemdere collega’s. Het voornaamste verschil lijkt hem te zitten in de omvang van de beschikbare budgetten voor publiciteit en marketing. Die kleine champagneproducenten durven nogal eens wat verder te gaan van grote huizen qua profilering op het vlak van herkomst en stijl. Zie een bedrijf als Champagne Henri Giraud in Aÿ. Twee wijnen daarvan kregen in Perswijn nummer 7 hoge scores. Dat was geen toeval.

De Champagne kent behalve het clubje wereldbekende ‘grote’ merken een veelheid aan nobele onbekenden. Dat zijn in de regel kleine familiebedrijven die in de categorie récoltants vallen. Ze blijken zich bij herhaling uitstekend te kunnen meten met hun veel grotere en beroemdere collega’s. Het voornaamste verschil lijkt hem te zitten in de omvang van de beschikbare budgetten voor publiciteit en marketing. Die kleine champagneproducenten durven nogal eens wat verder te gaan van grote huizen qua profilering op het vlak van herkomst en stijl. Zie een bedrijf als Champagne Henri Giraud in Aÿ. Twee wijnen daarvan kregen in Perswijn nummer 7 hoge scores. Dat was geen toeval.

Importeur Erik Muller van Pasteuning in Amsterdam organiseerde op zondag 29 november een lunchproeverij met de sinds begin dit jaar door hem gevoerde wijnen van Giraud in het hoofdstedelijke restaurant Christophe. Een passend initiatief, want Muller is zelf een hedonist van het zuiverste water, terwijl de bewuste champagnes zich laten typeren als bij uitstek ‘gastronomisch’. Met nadere woorden: door hun structuur en rijkdom komen ze het best tot hun recht bij de maaltijd. Speciaal voor de proeverij was uit Aÿ Emmanuelle Giraud overgekomen, de huidige algemeen directeur van Champagne Henri Giraud. Ze hoort tot de dertiende generatie binnen het in de zeventiende eeuw door haar verre voorvader François Hémart opgerichte familiebedrijf.

Pinot noir in de hoofdrol

De 10 hectare wijngaarden van Henri Giraud liggen verspreid over diverse percelen allemaal binnen de grenzen van Aÿ, een van de Grands Crus aan de zuidkant van de Montagne de Reims. Het gaat daarbij zonder uitzondering om stokken met een behoorlijke hoge leeftijd, d.w.z. minimaal 30 jaar oud. De dominante druif in Aÿ is de pinot noir, die er perfect gedijt op de naar het zuiden gelegen hellingen met hun slechts 20 centimeter diepe bodem en een 200 meter dikke ondergrond van krijt. Een arme bodem dus en de term ‘bijzonder terroir’ is in dit geval beslist niet misplaatst. In de meeste cuvées van Giraud speelt pinot noir dan ook nadrukkelijk de hoofdrol met doorgaans een aandeel van 70 procent binnen de assemblages. Chardonnay zorgt voor de resterende 30 procent, want pinot meunier is niet aangeplant. Op grond van dat hoge aandeel pinot noir ben je geneigd om een brede, zogeheten ‘vineuze’ stijl champagne te verwachten. Welnu, die verwachting wordt volledig bewaarheid!

Houtopvoeding

Een tweede belangrijk stijlbepalend element is het gebruik van kleine houten vaten voor de opvoeding van een deel van de basiswijnen. Giraud is een van de circa 150 producenten in de Champagne die nog aan deze traditionele manier van werken vasthouden. Opmerkelijk is dat men daarbij niet terugdeinst voor hout dat zijn aromatische stempel op de wijnen drukt. Het zijn bepaald geen oude vaten die je in Aÿ ziet liggen. Voor de liefhebbers van details: favoriet bij Giraud is het eiken uit het Forêt d’Argonne in het zuiden van de Franse Ardennen. Het bedrijf heeft zich zelfs actief ingezet voor de herontdekking van dit eikenhout uit de omgeving van de Champagne door tonneliers. Afhankelijk van de cuvée neemt de vatopvoeding zes tot twaalf maanden in beslag, wat zorgt voor een licht oxidatief accent. Bij basiswijnen voor de standaardcuvées blijft houtopvoeding overigens achterwege, maar is wel sprake van een jaar lang ononderbroken lagering in de tank op het gistbezinksel. Ook dit draagt bij aan een volle, rijke stijl champagne. De dosage ligt bij Giraud gemiddeld rond 7 gram per liter.

Proef op de som

De volgende wijnen kwamen in het glas. Ze zijn overwegend geproefd zijn uit een ‘gewoon’ wijnglas in plaats van een gebruikelijke flûte, aangezien ze gebaat blijken bij beluchten.Esprit de Giraud Blanc de Blancs

Met een samenstelling van 100 procent chardonnay de uitzondering op de regel dat pinot noir bij Giraud het dominante druivenras is. Jeugdige tint, fijne belletjes. Geur van citrusfruit, hazelnoot en bloesem. Fris en levendig van smaak, pikant, mineralen, mooie zuren. Prima aperitiefchampagne.

€ 34,95

Esprit de Giraud

Hert equivalent van een Brut Sans Année. Assemblage van 70 procent pinot noir en 30 procent chardonnay. Licht gouden tint, duidelijk wat intenser dan de Blanc. In de neus wit fruit en een zekere hartigheid. Volle, vlezige smaak, breed en kruidig, wat tannine, mineraal bittertje en rijpheid. Door zijn structuur al behoorlijk ‘gastronomisch’.

€ 32,95

Hommage à François Hémart Aÿ Grand Cru

Assemblage van 70 procent pinot noir en 30 procent chardonnay met 6 maanden houtopvoeding. Diepe, rijke kleur, gaat richting amber. Complexe geur met slechts geringe oxidatie, geel fruit, hazelnoot, munt. Prachtige smaak, extractrijk, heel vol en breed, vineus, très pinot. Vlezig maar ook verfijnd met een markante minerale ondertoon. Eten en drinken tegelijk. Zeer aanbevolen vanwege de buitengewoon aantrekkelijke verhouding tussen prijs en kwaliteit!

€ 42,95

Esprit de Giraud Rosé

In de lijn van de witte Esprit, maar dan met toevoeging van 8 procent stille rode wijn van pinot noir met houtopvoeding. Vrij veel kleur met oranje toets. Fruitrijke neus, aardbei, kruiden, rozen, ook een zekere rijpheid. Fruitige aanzet, flink wat vulling, tegelijk heel rond en soepel én verfrissend. Om ofwel op zichzelf te drinken, ofwel aan tafel te schenken.

€ 39,95

Code Noir

Een onvervalste Blanc de Noirs, of, zoals men bij Giraud zelf zegt, Blanc de Grands Noirs van 100 procent pinot noir met houtopvoeding. Wederom een vrij diepe kleur. De neus is wel even wennen, want die doet sterk denken aan… roodbacteriekazen. En aan zuurkool. (Heel wat anders dan de vruchtjes en bloemetjes waarvan men in de officiële fiche technique melding maakt!) Gelukkig is dit allemaal wat minder nadrukkelijk het geval in de smaak. Die is rijk en romig met zachte tannines en de voorspelbare mineraliteit. Een volwaardige maaltijdchampagne. Die neus blijft alleen een raadsel.

€ 79,95

Code Noir Rosé

Rosé van wit gevinifieerde pinot noir met toevoeging van 10 procent stille rode wijn met houtopvoeding. Diepe koperkleur. Mooie, intense fruitneus (kersen), specerijen en heel in de verte wat hout. Puur en geconcentreerd, geweldige structuur, krachtig, uitgebalanceerd, lengte, levendig. Champagne om rustig bij rood vlees te serveren. Ja, zo mag rosé!

€ 89,95

Cuvée Fût de Chêne Aÿ Grand Cru 1999

De vertrouwde assemblage van 70 procent pinot noir en 30 procent chardonnay. Diep goudgeel. Doet in zowel geur als smaak denken aan de stijl van Krug, zij het wellicht een fractie minder oxidatief. Rijk en intens, gedroogd fruit, hout, hazelnoot, geroosterd brood, mineralen, kortom heel complex. Idem in de smaak. Pittige aanzet met veel structuur en extract. In de voortzetting zwoel en mondvullend met een mooie aardsheid en opwekkende citruszuren. . Alle aroma’s van de neus komen nog een keer terug in de eindeloze afdronk. Een hele grote!

€ 134,95

Coteaux Champenois blanc 2006

In menig opzicht een curiosum, deze stille witte wijn op basis van 100 procent op hout gevinifieerde chardonnay. In de neus herkenbaar chardonnaykarakter (meloen) plus het nodige hout. Moeilijke, want dunne, rabarberachtige smaak vanwege de zeer hoge zuurgraad en het gebrek aan rijpheid. Van dit soort wijn moet je echt houden en er de wel zeer ambitieuze prijs voor overhebben. Aan mij is dit niet besteed. (Gelukkig maken de Champenois er meestal een mousserende versie van.)

€ 84,95

Ratafia de Champagne

Nog een zeldzaam product uit de Champagne, deze ratafia van al weer 70% pinot noir en 30% chardonnay. Ratafia? Ratafia de Champagne wordt gemaakt door de gisting van de druiven te onderbreken middels toevoeging van wijnalcohol, en dan bij voorkeur van Marc de Champagne. De daaruit resulterende restzoete drank ondergaat een opvoeding op eiken vaten volgens het solerasysteem. Amber van kleur. Geur met zowel hout- als fruittonen (gekonfijte vruchten (kweepeer, sinaasappel), kaneel en wat chocolade. Licht rancio (als langdurig oxidatief opgevoede Vin Doux Naturel). Complex en soepel in de mond, fruitig (gedroogde abrikoos), decent zoet, vleugje cacao, frisse finale. Deze rariteit heeft wél recht van bestaan.

€ 24,95

Importeur:

Pasteuning Wijn & Catering

www.pasteuning.nl

Vermelde prijzen zijn particuliere prijzen incl. BTW.

René van Heusden

Mijn goedheid, wat gebeurde er in de afgelopen weken weer veel in Nederwijnland! We hadden daarom echt een extra weekje débourbage in november nodig gehad om al dat opwindends even rustig op een rijtje te krijgen. Maar het is gelukt. Goed voor een extra gevulde aflevering van Wine Society. Want ja mensen, crisis of niet, we leven wel in super opwindende tijden!

Eviva España! Mijn goedheid, wat gebeurde er in de afgelopen welken weer veel in Nederwijnland! We hadden daarom echt een extra weekje débourbage in november nodig gehad om al dat opwindends even rustig op een rijtje te krijgen. Maar het is gelukt. Goed voor een extra gevulde aflevering van Wine Society. Want ja mensen, crisis of niet, we leven wel in super opwindende tijden!

Minnetje

Laten we niettemin in mineur beginnen. Geen uitnodiging gekregen voor een lunch met Bollinger champagne in een gunstig bekendstaand etablissement te Zwolle! Quelle impertinence! Rode kaart voor de importeur derhalve! Te meer omdat de familie Boer zich laat voorstaan op het ambassadeurschap van Krug. Dit echter terzijde.

Krap kontkeren

De Nieuw-Zeelandse ambassadeur stelde haar optrekje in Wassenaar beschikbaar voor een proeverij van wijnen uit haar land. Aardig gebaar, maar in de praktijk niet erg praktisch. Wanneer er nu sprake was geweest van een nette lunch voor een select publiek, is zo’n residentie een fijne locatie. Voor een evenement waarbij iedereen mag langskomen zou echter een wat ruimer bemeten locatie welkom zijn. Je kon er nu je achterwerk niet keren. Even aangekaart bij Ghislaine Melman die het partijtje georganiseerd had. Tja, umme, er is geen budget en de ruimte gratis. Ach zo. Gelukkig was de kaas wel goed. Locatie: ML 11/20. Kaas: ML 15/20.

Mega Tasting

Op uitnodiging van Annette Badenhorst, de nieuwe vertegenwoordigster van WOSA in Nederland en een lekker kittig ding, bezochten we de Mega Tasting van Zuid-Afrikaanse wijnen in Londen. Dat proeft anders dan aan de Kaap zelf, waar je door het vakantiegevoel al snel geneigd bent om alles lekker te vinden. Het verschil in catering aan de Kaap en in Londen bleek ronduit verpletterend. Lunchzakken met crisps en enkel frisdrank of water als drankopties in een ruimte die op een noodopvang voor slachtoffers van een natuurramp leek, stemden ons niet vrolijk. Dikke onvoldoende dus: ML 7/20. Engelsen lijken nog steeds de overtuiging te hebben dat eten gelijk moet staan aan ultieme vreugdeloosheid. Het WOSA-diner in het vermeend trendy Timber was nog erger. Best wel knap eigenlijk. ML 5/20…

Erg leerzaam was de presentatie van de brand South Africa. We kregen we een paradijselijk beeld voorgeschoteld, zoals je dat in folders van Jehova’s Getuigen ook wel ziet. Hoe mooi en fijn het land wel niet is. Met schitterende landschappen vol kleurige bloemen, witte stranden, blauwe oceanen en blije mensen. Waarom Zuid-Afrika de favoriet van de Fairtraders is, werd er niet bij gezegd. Tja, in geen enkel wijnland wonen zo veel zielige gekleurde mensen als in Zuid-Afrika. Ideaal dus voor de liefdadigheidsindustrie. Zie de Granny-wijn, bedoeld om misdeelde opa’s en oma’s te helpen. HD, als grootvader zelf ervaringsdeskundige, zorgde volgens de persmededeling voor een verantwoorde samenstelling, herstel: compositie, van de wijn. Hopelijk heeft hij meer verstand van assembleren dan van investeren…

Nog even terug naar Londen. Verheugend daar was de aanwezigheid van Udo Göebel (WineMatters) en diens even charmante als bijdehante wederhelft Sabina Posthumus. Göebel dwong ons met aanstekelijk enthousiasme enkele fijne wijnen van zijn leveranciers te proeven. Hij verstaat zijn vak, zodat alles toch nog reg kwam.Weg in onderling overleg

Toch wel verrassend was de cryptisch mededeling waarin kond gedaan werd van het onmiddellijke vertrek van Rudolf Th. Bijleveld als opperhoofd van Oud Reuchlin & Boelen. ‘In goed onderling overleg,’ heette het. Tja, en gij gelooft dat? We begrepen dat er wel sprake was van een ‘ontslagvergoeding’. De bijstand kan dus nog wel even wachten. Opwekkender nieuws bereikte ons dan weer dan weer uit Maastricht: Dirk Booij, ex Sauter en ex Thiessen – al waar hij ooit ‘in goed onderling overleg’ en zelfs ‘met terugwerkende kracht’ (!) wegging – is partner geworden van de gebroeders Vojacek.

Nieuw Centraal Comité KVNW

De KVNW kreeg in oktober een nieuw bestuur! Daar mag men niet licht over denken, want dit een organisatie van grote importantie. Nieuwe voorzitter werd Jean Marc van de Kant, zoon van Joop die deze prestigieuze functie ook al eens bekleedde. Xavier Kat, ook een ‘zoon van’, is vicevoorzitter Zeer belangwekkend is de samenstelling van het bestuur. Dat telt zowat even veel leden en plaatsvervangende leden als de hele vereniging. Het zijn er maar liefst 24! Alsof je bij een prijsuitreiking van de Wine and Food Association of GaultMillau bent aangeland. En ja, onder die 24 bestuurders telden we nu maar liefst vijf (5!) vrouwen, onder wie Regina Meij die ooit als eerste vrouw bestuurslid van de KVNW werd. Nog even en we hebben een vrouw als voorzitter. Of: hoe de KVNW midden in de moderne samenleving staat!Nieuwe voorzitter Alliance

Ook bij de Alliance zit er een wisseling van de wacht aan te komen. John Beeren, vermaard party animal, zal het voorzitterschap van de prestigieuze restaurantclub overdragen aan Gerrit Greveling, patron van Chalet Royal in ‘s-Hertogenbosch. Greveling liet ons weten dat hij zichzelf niet kandidaat gesteld had, maar dat hij bij acclamatie toch tot nieuwe voorzitter was uitgeroepen. Hij zal voor wetenschappelijke kwesties terzijde gestaan worden door de Apeldoornse smaakexpert Dr. Peter Klosse. We zijn benieuwd wat voor beleid de nieuwe Alliancetop gaat voeren als het gaat om sponsoring door grote champagneproducenten. Eerlijk gezegd hebben we wel zo onze vermoedens. Kwestie van mercantiel denken.

Quel honneur

Oktober was ook de maand van de Franse landbouwlintjes, ook wel bekend als Mérite Agricole. De wijnhandelaren Ron Sanders en Eric de Bruijn werden benoemd tot chevalier, terwijl schrijver en presentator Gert Crum bevorderd werd tot officier. Het zal je maar gebeuren. Het MW-persbericht van Cees van Casteren, dat wij in de vorige Wine Society uitvoerig geduid hebben en waarvan de auteur naar het schijnt ver gevorderde plannen heeft om naar Zuid-Afrika te verhuizen, heeft kennelijk school gemaakt, want alle geridderden meenden de wereld met zelf opgestelde persberichten te moeten verblijden. In dat van de kersverse officier lazen we onder meer de oproep om toch vooral diens meesterwerk Wijnagenda 2010 aan te schaffen. We kunnen op basis van eigen inzage melden dat er zeer stemmige plaatjes in staan.Eviva España!

En of we nog plezierig geluncht hebben? Nou en of! Vooral in Spanje, waar wij in het hoogst aantrekkelijke gezelschap van Alicia Martinez Rolland Catalonië bezochten. We hadden haar tevoren gevraagd om zo weinig mogelijk bedrijfsbezoeken te plannen en zo veel mogelijk verantwoorde maaltijden. Wel, we zijn op onze wenken bediend. Bij onze goede vriend Miguel Torres bijvoorbeeld. Die corrigeerde ter plaatse zijn staf door de Mas La Plana te laten vervangen door de Gran Coronas Black Label 1981. Zo vaak krijgt hij de Master of Lunch immers niet op bezoek. Fijne geste, een man naar ons hart. ML 18/20

O ja, bij een Spaans partijtje in Den Haag ontmoetten we Marianne Nuberg, die tot eind vorig jaar Vinos de España deed. Ze zou wel weer ‘wat willen doen’. Het is maar een weet.

Spijswijn

Ter afsluiting nog een impressie van een exclusief partijtje dat door Jaap Kwast georganiseerd in het reeds genoemde Chalet Royal. Ook Jaaps zoon en beoogde opvolger Martijn – recentelijk in de Proefkrant nog gekoppeld aan Kyra van Lissum, ‘dochter van’ – gaf acte de présence. Toeval of niet, vader Jan was ingehuurd voor de ‘animatie’. Aha! Het partijtje behelsde om te beginnen een proeverij van exclusieve Ermitage (inderdaad, zonder H) van Michel Chapoutier. Aangenaam spul wel. Eveneens zeer aangenaam was de aansluitende lunch, die uiteraard het tegenwoordig obligate ‘wijn-spijskarakter’ diende te dragen. Niet dat chef Greveling de geschonken wijnen tevoren had kunnen proeven, maar gelukkig kookt hij gewoon erg lekker. En zoals iedereen wel weet, gaan heel veel combinaties probleemloos. Niet veel neuzelen en flauwekul bedrijven. Gewoon zorgen voor puike gerechten, dito flessen en goed tafelgezelschap. En die waren er. ML 17/20

Boodschap – Chapoutier is erg goed & gastronomisch uitermate verantwoord – derhalve effectief gecommuniceerd. Bel nu met Nieuw Vennep! Zulke partijtjes zouden importeurs daarom best wel eens wat vaker mogen organiseren. Het is maar een suggestie.

René van Heusden ML

Op de foto, van boven naar beneden, van links naar rechts: Ghislaine Melman, HD, Annette Badenhorst, Udo Göebel en Carla Kretzel van Lammershoek, Rudolf Th. Bijleveld, Regina Meij, Gerrit Greveling, Gert Crum, Ron Sanders, Alicia Martinez Rolland, Miguel Torres, André Sauerbier, Marianne Nuberg en ML himself, Martijn Kwast, Jaap Kwast en Michel Chapoutier.

De Wine Society beeft en schudt, want Master of Lunch René van Heusden deelt punten uit. Evenementen worden beoordeeld op zijn ML-schaal van 20. Opvallende scores genoeg deze maand, dus hou kalmeringstabletten bij de hand.

Een nieuwe herfst, een nieuw geluid! Het zijn waarlijk weer opwindende tijden in professioneel Nederwijnland! Alles en iedereen is er de voorbije weken met volle kracht tegenaan gegaan om blijde bodschappen te communiceren. Geweldig! We zetten daarom de belangrijkste gebeurtenissen van de maand september even op een rijtje. En daarbij blijft het niet. Nieuw in deze editie is namelijk de introductie van evenementratings op de ML-schaal van 20! We kunnen alvast verklappen dat er enkele opvallende scores bij zitten. Kalmeringstabletten bij de hand???

Is hij het al wel, of is hij het (nog) niet?

Onze gewaardeerde collega Cees van Casteren verblijdde het wereldje begin september met een heus ‘persbericht’, door hem zelf geschreven en met hem zelf als onderwerp! Boeiende lectuur derhalve, deze uitvoerige Sebstdarstellung vol leerzame details die ons tot glimlachen dwongen. De strekking ervan: hij mag zich bijna MW noemen. Dat mocht ook wel na al die jaren, maar dat terzijde. Hij zit er nu echt dicht bij wegens geslaagd voor alle examens, en zoiets is beslist een felicitatie waard. Hij moet alleen nog wel een dissertatie schrijven. En die inleveren vóór de daarvoor gestelde deadline verstreken is. Wat voor Cees, een aardige vent maar ook een fervent aanhanger van de chaostheorie, altijd weer een opgave van jewelste is. We houden ons hart vast. Niettemin ontvangen we volgend jaar graag dat allerlaatste, verlossende persbericht. Wanneer hij zich écht MW mag noemen. Zet ‘m op, Cees! Yes, you can!

Coole look!

Even iets luchtigs, letterlijk en figuurlijk. Edwin Raben, sommelier en entertainer pur sang, heeft zich na de vakantie gepresenteerd met een opvallende nieuwe look. Hij heeft significant minder schedelbedekking dan voorheen. Discrete navraag bij enkele moderne trendgevoelige vrouwen leerde ons dat hij daarmee gevoelig aan sex appeal heeft gewonnen. Waarvan akte. Is hij aan een nieuwe fase in zijn leven begonnen? Het lijkt er sterk op. Raben is trouwens niet langer meer sommelier bij De Echoput, maar doet daar alleen nog educatieve dingen. Cursussen en zo. We zijn benieuwd of hij binnenkort nog meer verrassingen in petto heeft.

Wagner in Wolfslaar

Met de komst van de maand september is het lunchseizoen weer in alle hevigheid losgebarsten. Liquide presentaties en communicatieve maaltijden worden derhalve weer aan de lopende band georganiseerd. Zo zien wij dat graag. We waren om te beginnen twee keer kort achter elkaar te gast in Wolfslaar – waar Raben ooit werkzaam was en dat dit jaar zijn 10-jarig jubileum viert – voor educatieve lunches. Tweemaal hebben we er verrassend goed gegeten en gedronken. Beter dan ooit zelfs. Chapeau derhalve voor chef Maarten Camps, sommelier Jeroen Smeenk en hun opperhoofd Ton Pinxten.

De eerste lunch was een initiatief van Jacob Molendijk, de man-met-een-missie van RieslingPartners & Co., ter ere van zijn leverancier Daniel Wagner die zijn Weingut Wagner-Stempel tot grote hoogste heeft weten op te stuwen. Der Jacob wist zich tegen zijn gewoonte in heel gedeisd op de achtergrond te houden, de Rieslings van Wagner waren super en de wijn-spijscombinaties uit de kunst. Kortom, Spitze!

(Beoordeling: ML 17,5/20)

Vega Sicilia voor gevorderden

Een paar dagen later was het de beurt aan niemand minder dan Henk Maas van Le Vin en direct! Zoals gevoeglijk bekend heeft die alleen maar voeling met Echte Wijnen voor gevorderde wijndrinkers. Zo zien wij dat graag. Maas wenste ons op de hem eigen verfijnde wijze een boodschap te communiceren over nieuwe jaargangen uit de stal van Vega Sicilia. Dat die lekker zijn, en zo. Zulks in zeer tastbare wijn-spijsvorm en in het animerende gezelschap van wijnmaker Xavier Ausás en de allerminst puriteinse exportmanager Purificacion (Puri) Manchebo Lobete (wat een naam!). Met het team van Wolfslaar wederom in bloedvorm. En een glas decente champagne na op het zonovergoten terras. Het moge duidelijk zijn dat ook deze exercitie geen straf was. Want ja, die wijnen zijn inderdaad akelig lekker. Maar dat mag ook wel gelet op hun prijs. Ook iets voor gevorderden. Saillant detail: Henk rijdt tegenwoordig in een opmerkelijk kleine, zij het wel uiterst opzichtig met blauwe druiven (naar zijn eigen zeggen uit de wijngaard La Tâche!) beschilderde voiture over ‘s Heeren wegen…

(ML 19/20)

Luxe voor gewone drinkers

Eenvoudigen van geest, voor wie de wijnen van Henk Maas en Vega Sicilia wellicht wat te hoog gegrepen zijn, zouden we voor een vertroostend alternatief graag verwezen hebben naar de speciaal voor ‘gewone drinkers’ gelanceerde ‘nationale’ website. Maar helaas, alle ronkende intentieverklaringen en zelfverheerlijking ten spijt (zie de vorige aflevering van Wine Society), blijkt de dolende moraalridder die voornoemde site vult er merkwaardige mores op na te houden. We signaleerden de tragische held namelijk bij een door Verbunt op Prinsjesdag georganiseerd luxe partijtje met champagnes van Pol Roger in de gunstig bekenstaande Rotterdamse eetgelegenheid Parkheuvel. Met als gast Hubert de Billy namens voornoemd champagnehuis. Reken maar dat John Quichot het zich allemaal duchtig liet smaken! Want gratis! Vandaar dat de opperfreeloader van de natie een zelfs voor zijn doen zeldzaam slijmerig stukje afscheidde waarin de ‘gewone wijndrinker’ voorgehouden wordt hoe fijn de Cuvée Sir Winston Churchill 1996 wel smaakt. Dit echter terzijde. Het was een hoogstaande bijeenkomst. Met prachtige wijnen uit Epernay en chef Erik van Loo in beste doen. Complimenten ook aan sommelier Alexander Renner voor diens uiterst attente en bijgevolg professionele schenkgedrag. Hij houdt niet van lege glazen. Wij ook niet. (En John Quichot al evenmin, mits gratis door importeurs ter beschikking gesteld) Een welgemeende aanmoediging ook aan het adres van aartsepicurist Peter van Houtert van Verbunt, die wederom manmoedig een dieet volgt om wat gewicht kwijt te raken. Volhouden, Peter! Als het je lukt, gaan we lekker lunchen. Tip: lees het meesterwerk Soignez-vous par le vin van Dr. Maury. Die schrijft voor een afvaldieet namelijk champagne en rode bordeaux voor.

(ML 18,5/20)

Ook DGS weerde zich de afgelopen weken duchtig. Eerst met een grote assortimentsproeverij in Waddinxveen, later met een wat intiemer gebeuren rond de Australische botrytiswijn Noble One in, ja wel, nogmaals Parkheuvel. Bezoekers in Waddinxveen kregen voor onderweg een heuse goody bag mee met ondermeer twee kurkentrekkers (zeer nuttig!) en een pamfletje voor een nieuw wijnblad dat het ook al gemunt heeft op die beklagenswaardige ‘gewone wijndrinker’. Daar zaten we dus niet echt op te wachten. Het was niettemin een fijn en leerzaam evenement.

Producent Darren de Bortoli mocht in Rotterdam onder het toeziend oog van CEO Joris Snelten (die we de afgelopen weken wel heel erg veel zijn tegengekomen) zijn liquide snoepjes met de naam Noble One laten proeven. Aangenaam spul, maar wij zouden er zelf geen serie premiers crus Sauternes 2001, inclusief een onwaarschijnlijk fraaie Yquem, tegenaan gezet hebben. Hoe ‘studieus’ bedoeld ook. Omwille van deze kostbare grap was kennelijk nogal bezuinigd op het aperitief en de wijnen aan tafel. Onbalans dus. Jammer, want je dient bij dit soort partijtjes juist een stijgende lijn aan te houden. We moeten nu daarom vrij streng zijn in onze beoordeling, maar bieden tegelijk ruimte voor glorieuze herkansing..

(ML 15/20)

At Sea

En dan de warme middagmaaltijd in het recentelijk geopende At Sea van Halil Asar (ex Parkheuvel) aan de jachthaven van Scheveningen. Leuke zaak waar met heel redelijke marges op de wijn gewerkt wordt. (Zolang het tenminste maar geen Krug is…). Ga er beslist maar eens heen. Aan de bar vind je er zelfs je favoriete wijntijdschrift te lezen. Alleen al om deze blijk van goede smaak van harte aanbevolen. Gastheer en gastvrouw waren John en Tanja Schell van het Maastrichtse New World Wineries. We mogen het misschien niet hardop zeggen, maar de geschriften van John, ooit een bedachtzaam formulerend man vanwege zijn arbeidsverleden als rechter, vertonen steeds meer gelijkenis met de extatische teksten die een voormalig malafide wijnhandelaar te Heerlen wist te produceren. We zijn benieuwd of hij daarvoor geestverruimende middelen tot zich neemt of zich simpelweg door zijn charmante Tanja laat inspireren. Maar ter zake. Aanleiding voor dit lunchgebeuren waren een assortimentsproeverij en een bezoek van Martin en Anne Shaw van het Australische Shaw & Smith. Dit bedrijf onderscheidt zich ondermeer met fraaie Sauvignon Blanc en lekkere Chardonnay (!), terwijl ook de Pinot Noir in prettige zin opviel. We signaleerden zodoende de fine fleur van de Nederlandse wijndetaillisten, verenigd in de club van Ambassadors voor Australische wijn, alsmede een van onze favoriete sommelières in de persoon van Anjo de Bont (De Moerbei, Warmond). Kortom, een alleszins inspirerende bijeenkomst met niveau.

(ML 16,5/20)

Marketing? Marketing!

Voor het eerst van ons leven zijn wij naar een symposium over wijn en marketing geweest, georganiseerd door het onvolprezen Productschap Wijn in het World Forum (wel ja!) te ‘s Gravenhage. Een mens moet ten slotte voeling houden met de trends in de maatschappij en zo. Welnu, het was een bijna perfect georganiseerde, fijne dag. Vol wetenswaardigheden. En verbazingwekkends. Bijvoorbeeld dat de Marketing Awards uitgedeeld werden aan een dubieus product als de Rosafino en aan de voor moderne vrouwen nogal denigrerende emo-moodcampagne van Altergo – waarin courante stemmingen als depri, chagrijnig, ziek-zwak-en-misselijk vreemd genoeg niet voorkomen en waarin trieste Franse brol gepusht wordt. Nu ja, dat zal de tijdgeest wel zijn. Doelgroepgericht denken. We onthielden van het symposium vooral dat je je ook antitrendmatig kunt profileren… geruststellen. En, opwindend gegeven, dat Josée van Rooy er weer eens va va bijliep. Boodschap gecommuniceerd!

De enige smet op deze verder zo opwekkende studiedag was het niveau van de verstrekte wijn. Dat was namelijk abominabel. Kwaliteit: non-existent. We zouden daarom bijna vermoeden dat de selectie gepleegd was door een vreugdeloze antigenotclub als de Stichting Alcoholpreventie (STAP). Maar aan de andere kant, sprak wijnmaker Jean-Marie Guffens niet ooit de beroemde woorden: marketing is het verkopen van rotzooi aan idioten?

(Symposium ML 18/20, Wijn ML 1/20)

Jammer, maar niet helaas

Direct aansluitend was er een diner in Calla’s. Met Rhônewijnen. Een ideetje van Inter Rhône. Dat leek veelbelovend. Gastvrouw was de supercharmante en, zoals het een ware Française betaamt, in zeer stijlvol roze tenue geklede Michèle Laîné namens Sopexa, gastheer Arnaud Pignol namens de Rhône. Gelet op een eerdere lunchervaring in voornoemd etablissement én onze ervaringen met overheerlijke Rhônewijnen waren onze verwachtingen hooggespannen. Maar helaas, die verwachtingen werden maar zeer ten dele waargemaakt. Laten we het netjes formuleren: de wijn-spijscombinaties waren in de meeste gevallen niet overmatig enthousiasmerend. Had men daar nu echt niet even wat beter over kunnen nadenken? Een gemiste kans. Het leed werd echter aanmerkelijk verzacht door de aanwezigheid van enkele zeer aantrekkelijke dames va het type moderne vrouw dat zich wel aangetrokken voelt tot business, maar niet to persoonlijke consumptie van Franse brol als JP Chenet. Wij signaleerden ondermeer de bijdehante Clara van Otterloo van DGS – half Waddinxveen was er zo’n beetje -, de altijd wat mysterieuze Birthe van Meegeren van Gall & Gall – dat meende met de Wine and Food Association in zee te moeten gaan voor ‘speciale selecties’ en zodoende kennelijk extra dik in de prijzen viel bij het 21^e Proefschrift Wijnconcours, een prima evenement, maar met veel te veel prijzen – en onze favoriete Sara Channell van Oud Reuchlin & Boelen. Ha, zo zien wij dat nog eens graag!

(Gezelschap ML 18/20, Wijn-spijs ML 11/20)

Chevalier

Mag er over MW-schap en marketing awards wel eens twijfel bestaan, waar helemaal géén twijfel over mogelijk is, is het talent van de markante Leidse wijnhandelaar Ron Sanders. In zijn favoriete wijnland Frankrijk hebben ze dat goed begrepen. Om die reden zal Ron op 21 oktober uit handen van de Franse ambassadeur de Ordre du Mérite Agricole krijgen. Dat is niet niks, dus reken maar dat deze heuglijke gebeurtenis allesbehalve onopgemerkt aan de Leidse tophoreca voorbij zal gaan! Er zou wel eens heel veel Bourgogne van de betere soort kunnen gaan vloeien, want in dat soort zaken pleegt onze ridder niet kinderachtig te zijn. Wat ons betreft alvast proficiat!

(Op voorhand: ML 20/20)

René van Heusden ML

Op de foto, van boven naar beneden en van links naar rechts: Cees van Casteren, Edwin Raben, Team Wolfslaar, Hubert de Billy, Erik van Loo, Henk Maas en Spaanse gasten, Joris Snelten, Anjo de Bont, Jean-Marie Guffens, Michèle Laîné en Arnaud Pignol, Birthe van Meegeren en Sara Channell

Laten we het vooral simpel houden in de Wine Society, bepleit René van Heusden. Gelukkig zijn er meer mensen die dat nastreven: een nieuwe website bijvoorbeeld, en nog eentje die tracht het gapende infogat (sic!) tussen wijnschrijver en wijnconsument te dichten. Hoe simpel? Gewoon weer terug in het familiebedrijf bijvoorbeeld, of gewoon wijn proeven aan de boer’ntafel in Bentelo. En voor de meest simpele lieden is er dan de Magister Vini-opleiding, opdat zij zich verheffen.

Niets is zo vergankelijk als het succes van wijnsites. Ze komen en gaan. Zie de teloorgang van Wijnplein, ooit een pionier en spraakmakend in de gunstige betekenis van het woord. En dan had je Lekker Wijntje, die site met die vreselijke naam. Bestaat niet meer, want opgekocht door Derrick Neleman, die na de verkoop van zijn belang in Lovian aan Baarsma een man in bonus is geworden.

Maar dan wel één die niet op een paar centen meer of minder hoeft te kijken en die aan de weg durft te timmeren. Eerst met zijn documentaire Kissed by the Grape en sinds kort ook met zijn eigen website By the Grape die in de plaats gekomen is van het reeds genoemde Lekker Wijntje.

Volgens een hip concept met allemaal kek en kuuks ogende ‘recensenten’ die aan de lopende band ‘reviews’ schrijven. Ach ja, dat zijn gewoon lieve kolommetjes en/of promoverhaaltjes, maar een kniesoor die daar om maalt. Voor beginnende wijndrinkers die niet ‘geïntimideerd’ wensen te worden door echte wijnkennis zijn er zelfs tekenfilmpjes waarin wijn aan 21^e eeuwse arbeiders verklaard wordt. Op humoristisch bedoelde wijze, naar wij begrepen hebben.

Wijn voor de gewone man (m/v)

Een blauwe maandag scheidde ook de voormalige hofnar en gepatenteerde piskijker van Lekker Wijntje op deze vrolijke site met zijn hoge Taste!-gehalte zijn vreugdeloze stukjes af. Het was zelfs beginnende wijndrinkers van begin af aan duidelijk dat dit anachronisme niet lang zou duren. Die veronderstelling bleek maar al te juist te zijn.

Onderstaand, bij wijze van hoge uitzondering, een extra aflevering van Andermans Woorden, en wel met het ‘persbericht’ dat een week of wat geleden de wereld rondging om de komst te melden van de ‘nationale’ wijnsite die alle andere sites overbodig zou moeten maken. Stoelriemen vast en extra werkzame kalmeringstabletten binnen handbereik a.u.b.

” Nieuwe nationale (sic!) website wil infogat (sic!!) dichten

Op ‘instapniveau’ is de voorlichting aan wijnconsumenten onvoldoende of te pover. Dat hebben onderzoekbureaus al vaker vastgesteld. De bestaande info is te sterk verbrokkeld. Vaak te hoog gegrepen. En over allerlei doelgroepen gespreid.

Dat vinden de initiatiefnemers van een nieuwe nationale wijnwebsite voor consumenten: www.WIJNWIJS.eu. Zij willen daarmee het informatiegat in de bestaande media dichten. Wijnconsumenten ergeren zich bovendien aan informatie die van commercie is doortrokken. Ze keren zich af van wijnwebsites en wijnbladen die promotie en reclame verpakken in schijnbaar ‘objectieve’ reportages of berichten, hebben de initiatiefnemers vastgesteld.

Wie maken WIJNWIJS? Uitsluitend wijnjournalisten en wijnschrijvers die hebben bewezen wars te zijn van commercie als ‘pakpapier’ voor als ‘onafhankelijk’ verkochte berichtgeving. WIJNWIJS kent ook geen sponsors of geldschieters uit reclame- of promotie- circuits.

Wijnwijs bericht over wijnkwaliteit. Over wat er achter etiketten schuil gaat. Over informatie-onzin en misleiding. Over wat er aan wijn wel en niet deugt en waarom. Over nieuwigheden op proeverijen, wijnpresentaties en wijnevenementen. Over knoeierijen en miskopen. Over het gedoe van ‘kenners’ en handelaren die niet van daglicht houden. Kortom, over alles wat de beginnende wijn consument interesseert.

WIJNWIJS is een pro-actieve (sic!) wijnwebsite onder hoofdredacteurschap van John Bindels, bekend als kritisch wijncolumnist (sic!!!). Webmaster is de culinair journalist (?) Cornelis Heystek. WIJNWIJS […] streeft naar ongekleurde informatie in simpele taal. “

Einde citaat. Tja, op dit soort zieke complottheorieën, egotherapeutisch steken van veren in het moreel superieur geachte eigen achterwerk door een paar zure heren op leeftijd en onleesbare tekstgedrochten zaten al die beginnende wijnconsumenten natuurlijk echt al jarenlang te wachten. Tip: gooi er ook nog een fijn nationaal personality magazine met de naam John achteraan en het succes wordt verpletterend! Eerlijk gezegd beginnen wij heimelijk een beetje terug te verlangen naar de door leden van zijn Business Club zwaar gesponsorde avonturen in exotische oorden van ons aller koene Flying Winewriter. Je hebt immers treurig fout en glimlach opwekkend fout. Soit. Nu het echte leven.

Symbolische gerechtigheid

Waar wij dan weer wel een warm gevoel bij krijgen, zijn zaken als de terugkeer van (de naam) André Kerstens bij de familie met die naam. Ooit was dit een vooraanstaande wijnhandel, maar na de overname in 1990 door multinational Pernod Ricard is het bedrijf helemaal uitgekleed. Zoals dat helaas zo vaak gegaan is met gerenommeerde wijnhandels die opgeslokt zijn door grote drankenconglomeraten. Schaalvergroting zou heilzaam zijn? Vergeet dat soort onzin alsjeblieft snel. Voor wijn geldt echt small is beautiful. Nu is de naam André Kerstens dus in handen gekomen van mr. Olaf Kerstens, die samen met zijn vader mr. André  (Dré binnen het wereldje) in 1999 Partners in Wijn had opgezet. Beide zijn directe afstammelingen van stichter André. We vroegen ons eerder al in alle gemoede af wat er nog over was van André Kerstens behalve een lege huls, maar het gaat hier om het principe. En een beetje wijnwijs principe, die naam waardig, kan wijnland best wel gebruiken.

Partir, c’est un peu mourir

Enige dagen voor zij ons vroeg waar je in de Côte de Beaune een decente warme maaltijd op sterrenniveau kunt genieten, ontvingen wij van drs. Anneke Tot – daar heb je haar weer! – en haar rechterhand José Cretier  de mededeling dat Wines of South Africa niet meer verder wenst samen te werken met haar bureau Tot PR. Verrassend was die mededeling niet echt, want het budget was al enige tijd on hold, maar toch. Niet zo mooi, want als volstrekt pervers vertegenwoordiger van dat door morele scherpslijpers zo verfoeide wereldje denken wij met veel genoegen terug aan diverse verrukkelijke studieuze gratis uitstapjes naar de Kaap. Waar het altijd mooi weer is, de braai legendarisch en de swartmens vriendelijk. Een enkele zelfbenoemde ‘kritische wijnjournalist’ – die al zijn uitstapjes vanzelfsprekend geheel en al uit eigen zak betaalt en nooit met chantage dreigt als hij niet uitgenodigd wordt – zal in zijn even groezelige als jaloerse vuistje lachen. Maar daar wordt de gewone man niet wijnwijzer van. Want je moet toch echt wel ergens geweest zijn om er over te kunnen oordelen. Dit echter terzijde. We wachten de verdere ontwikkelingen met belangstelling af, want we zouden zo onder de hand best wel weer eens een keer richting Kaapstad willen vliegen. En wat drs. Tot betreft, die trekt gewoon haar wijnwijze plan.

Uit in eigen land

Bij de strandpartijtjes in Bloemendaal voor jeugdig personen georganiseerd door een nette organisatie als Perswijn gaat het weliswaar nooit zo wild toe als bij dansfeesten zoals die in Hoek van Holland, maar zelfs als niet-trendgevoelige oudere provinciaal nemen wij altijd met belangstelling kennis van wat het hippe volkje nu weer als favoriete drankjes bij deze beach events aanwijst. Voeling met de jeugd en de beginnende wijndrinker (m/v) houden is dat!

Bij Rosé aan Zee bleek de favoriet voor de derde keer een Nederlandse rosé te zijn, en wel die van Wijnmakerij Hof van Twente. Het toeval wilde dat wij dit voorjaar tijdens een geanimeerd lunchpartijtje in *** De Librije te Zwolle ter gelegenheid van de lancering van de Nederlandse wijnlijn Kus van Thérèse kennis gemaakt hadden met het sympathieke echtpaar Ilse en Roelof Visscher, uitbaters van voornoemde Hof van Twente. Of we eens een keer wilden langskomen. Zo gezegd, zo gedaan. En wel in het even charmante als bijdehante gezelschap van dr. Anda Schippers, de geniale eindredacteur van Perswijn, maar ook een rijzende ster op By the Grape. Met andere woorden, Jancis kan het voortaan wel schudden.

Dit keer werd het een lunch aan de keuk’ntafel in Bentelo. Tosti, sneetje brood met iets hartigs en ondertussen proeven. Heerlijk. Voor ons, tot op het bot verwend als we zijn, een hoogtepunt in het jaar. Omdat de Visschers net zo deugen als hun wijnen. Echt en ongekunsteld. Daar worden we blij van. Meer zeggen we er nu niet over. Binnenkort meer hierover in Perswijn, het nationale wijnwijze wijntijdschrift.

Master kandidaat-magister

Waarin een klein land kl…, nee, opvallend kan zijn. Nederland telt momenteel drie personen die de titel Magister Vini mogen dragen. Dat is niet niks. Vandaar dat er een Vereniging Magister Vini is opgericht, met als leden hoofdzakelijk niet-MV’s, maar dan wel van het type dat op overtuigende wijze heeft aangetoond echt verstand wijn van te hebben. Zoals de internationaal gezaghebbende hoofdredacteur van Perswijn bijvoorbeeld, de man die op eigen kosten zelfs de wildste wildernissen doordringt op zoek naar fijne wijnen voor de beginnende wijndrinker! En schrijver dezes, uiteraard, die dan weer de decadent-elitaire strekking is toegedaan. In ieder geval geen nepjournalisten, relnichten of andersoortige nitwits dus. Toch namen we met enige verbazing kennis van de ledenlijst. Want wie zagen we daarop genoemd als ‘kandidaat-lid’? Frank Smulders, Nederlandse enige echte MW! Moet die soms nog bewijzen voldoende verstand van wijn te hebben? Hé Frank, weet je wat jij misschien eens zou moeten doen? Een wijncursus volgen! Daar word je namelijk wijnwijs van, zeggen ze.

René van Heusden ML

Op de foto, van boven naar beneden en van links naar rechts: Derrick Neleman, John Bindels, Olaf en André Kerstens, Anneke Tot, José Cretier, Ilse en Roelof Visscher, Anda Schippers, Ronald en Fieke Lamoraal Wichers, Frank Smulders