Liefhebbers van serieuze droge Duitse Riesling zijn de afgelopen jaren al aardig op hun wenken bediend en krijgen met de dag nog steeds meer keuze. Wat wil je anders, nu iedere zichzelf respecterende wijnhandel om is en inziet niet meer onder deze wijnen uit te kunnen? De afgelopen weken proefde en dronk René van Heusden een aantal Rieslings die je zelfs midden in de winter een zonnig gevoel zouden geven.

Zomerwijnen? Daar doen we niet aan, want steevast valt dan de kreet ‘ongecompliceerde dorstlesser’. Dat is synoniem met goedkoop. En met een kwaliteitsniveau dat schreeuwt om koelen tot tegen het vriespunt. Maar dat wil niet zeggen dat er geen echt lekkere wijnen zouden zijn voor warme dagen, wanneer je je op dat obligate tuinterras bezig dient te houden met het verorberen van die al even obligate ‘gezonde’ salades. Wellicht het ideale wijntype voor de zomer – maar even zo goed ook voor de rest van het jaar – is Duitse Riesling. Vanwege eigenschappen als levendigheid (frisse zuren), verteerbaarheid (beschaafde alcohol), karakter (mineralen) en zuiverheid.

Liefhebbers van serieuze droge Duitse Riesling zijn de afgelopen jaren al aardig op hun wenken bediend en krijgen met de dag nog steeds meer keuze. Wat wil je anders, nu iedere zichzelf respecterende wijnhandel om is en inziet niet meer onder deze wijnen uit te kunnen? De afgelopen weken proefde en dronk ik een aantal Rieslings die je zelfs midden in de winter een zonnig gevoel zouden geven. Al is dat op het moment van schrijven met het kwik boven de 30 graden voorlopig een nogal hypothetische optie…

Altenkirch

Ook Okhuysen is om! Eindelijk, zoals het bedrijf zelf meldde in zijn relatiemagazine Vinée Vineuse. Het heeft inderdaad even geduurd, maar wie het bedrijf een beetje kent, weet dat men in Haarlem nooit over één nacht ijs gaat en altijd pas na zorgvuldige voorbereiding nieuwe producenten in het assortiment opneemt.
Okhuysen heeft gekozen voor een serie wijnen van Weingut Altenkirch in Loch, in het puntje van de Rheingau voorbij de bocht die de rivier naar het noorden maakt. De keuze mag in menig opzicht opmerkelijk genoemd worden, omdat Altenkirch nog niet zo lang geleden een dipje doormaakte en bovendien actief is in een deel van de Rheingau dat wat in de schaduw van de ‘grote gemeentes’ ligt. Recente jaargangen met uitgebalanceerde wijnen getuigen echter van een sterke comeback. Verantwoordelijk daarvoor is de Japanse wijnmaakster Tomoko Kuriyama die het vak leerde in Geisenheim.
De meeste wijnen dragen op hun moderne, strakke etiketten namen die verwijzen naar een bepaalde bodemgesteldheid. Slechts een enkele heeft nog die van een Lage. Alle drie door Okhuysen gevoerde wijnen zijn trocken. Ze dragen geen predikaten, maar komen als Qualitätswein op de markt.

2008 Steillage. De naam staat voor ‘steile wijngaard’ en voor een licht type wijn. Uitgesproken dansante Riesling, super elegant. Dit is Rheingau in de gedaante van Mosel. Nog steeds een lichte koolzuurpareling, slank (11,5%), tintelfris, wat Engelsen ‘crispy‘ zouden noemen, groene appel en citrusfruit, duidelijk minerale toets, mooi droog. Denk hier eens een oesters of een plateau de fruits de mer bij. Hm! Jammer dat ‘ie niet ook op magnum wordt aangeboden… (€ 9,70)
2008 Grauschiefer. Afkomstig van een bodem met grijze leisteen. In alle opzichten net even een beetje rijper, voller en rijker dan de Steillage. Ook hier weer pikante mineralen en markante, nerveuze zuren die voor een delicaat Spiel in de mond zorgen. (€ 11,70)
2007 Lorcher Bodental Steinberg. Dit is dan een Lagewijn met vermelding van de specifieke individuele wijngaard waaruit het fruit afkomstig is. Afwijkend van de twee vorige wijnen door de rijpheid en vulling die kenmerkend zijn voor het oogstjaar 2007. Minder zuren, meer ronding. Duidelijk de charmeur van het trio. (€ 16,50)

Weil

Nog een andere overwegend op de Latijnse wijnwereld gerichte importeur, het Maastrichtse Vojacek, biedt nu ook wijnen uit de Rheingau aan. Het voert sinds kort twee wijnen van het befaamde wijngoed Robert Weil in Kiedrich, beide droog. Een primeur is dit niet, want diverse wijnen van Weil worden ook al een tijdje geïmporteerd door het in Duitsland gespecialiseerde Invivé.
Van Wilhelm Weil werd en wordt nogal eens beweerd hij alleen maar indrukwekkende edelzoete wijnen zou maken, maar dat is een tragische, van bedenkelijke onkunde getuigende misvatting. Proef een wijn als de ‘simpele’ Rheingau Riesling trocken 2009, alias Gutsriesling, en je merkt hoe misplaatst dat vooroordeel is. Dit is een jonge Rheingauer Riesling op z’n aantrekkelijkst, met een fruitaroma dat het glas uitknalt, een en al sappigheid in de smaak en dat lastig te definiëren, maar toch o zo typische Rheingau-accent. Plus dat mooie zuur dat 2009 tot zo’n geweldig jaar maakt, rijp maar spannend. ( € 14,95)

Schönleber, Schäfer & Laible

Ook Gastrovino maakt werk van Duitse Riesling met enkele wijnen die er bovenuitsteken. Om te beginnen twee wijnen uit de Nahe van de ‘conculega’s’ Werner Schönleber (Weingut Emrich Schönleber) en Tim Schäfer (Weingut Schäfer Fröhlich). De Nahe is immers jaarlijks het toneel van een ongewoon boeiende competitie tussen wijngoederen op het best van hun kunnen.

Van Emrich Schönleber voert Gastrovino Lenz 2009, waarvan de naam verwijst naar de lente. Het fruit ervoor komt uit de wijngaarden Frühlingsplätzchen (nog een keer lente dus) en Halenberg. De Lenz is een echte charmeur, met uitbundig fruit in geur en smaak. Hij is niet helemaal droog, maar heeft een discreet zoetje. Sappigheid troef! (€ 13,95)
Ook de Bockenauer Kabinett 2009 van Schäfer Fröhlich smaakt verrukkelijk. Wat een verademing overigens dat er nog ‘ouderwetse’ Kabinett gemaakt wordt. Dat juist iemand als Tim Schäfer, in de eerste plaats toch een meester op het terrein van droge wijnen, dat doet, heeft een delicaat zoete toets die mooi tegenspel krijgt van de zuren. Ook kun je moeilijk voorbij aan het minerale element in de wijn. Die combineert intens fruit met. (€ 16,15)
En dan is er nog Alexander Laible uit Durbach in Baden. Durbach is de Rieslingenclave in dit sterk door Burgunders gedomineerde gebied. Laible op zijn beurt is een fenomeen van de eerste orde. Jong nog, maar ambitieus en zeer getalenteerd. Hij wist in een mum van tijd furore te maken en allerhande onderscheidingen binnen te halen.
Toen chef Jacob Jan Boerma van ** restaurant De Leest, Vaassen twee jaar geleden voor het eerst een wijn van Laible in het glas had zonder te weten wie dat was, was zijn commentaar veelzeggend: “Je proeft hier wijn van een jonge vent die weet wat hij wil.” Weet wie het zei! Maar inderdaad, Laible tekent voor wijnen met spanning, drama en intensiteit. Zie zijn Riesling trocken Alte Reben 2009. Aan predikaten doet Laible niet, maar je zou deze Qualitätswein kunnen situeren op het niveau van Spätlese trocken. Rijp, mondvullend en levendig tegelijk met én diepte (mede dankzij die oude stokken) én precisie. Kortom, een plaatje van een wijn. Rrrrrrrriesling pur sang, voor nu en later! (€ 16,15)

Dreissigacker

Ter afsluiting nog een aanrader uit Rheinhessen, het gebied waar ‘het’ momenteel allemaal gebeurt. Bij een bezoek aan Jochen Dreissigacker in Bechtheim, een nog jonge producent uit de rangen van Message in a Bottle wiens wijnen geïmporteerd worden door Passport, proefde ik een reeks Rieslings 2009 die je het water in en uit de mond doen lopen. Met 2008 was dat trouwens ook het geval. Als rijzende ster is Dreissigacker inmiddels al gepolst voor het lidmaatschap van VDP, en terecht. Trefwoord: precisie. 
De instapwijn heet hier gewoon Riesling trocken en biedt zowel in 2008 als 2009 uitstekende waar voor zijn prijs. Het zijn toonbeelden van zuiverheid, balans en transparantie met én fruit én zuren én mineralen. (€ 9,95)
Zondermeer spectaculair is Dreissigacker Bechtheimer Riesling trocken, ook weer in beide jaren. Het is zijn gemeentewijn, maar met een stevige knipoog richting een nog hoger niveau. Het is een wijn met, zoals de Duitsers dat zeggen, veel ‘druk’. Rijk aan en met een zinderende spanning. Vloeibaar kristal! (€ 17,50)

Importeurs

• Gastrovino, http://www.gastovino.nl
• Invivé, http://www.invive.nl
• Okhuysen, Wijnkoperij, http://www.okhuysen.nl/
• Passport Wijnen, http://www.passportwijnen.nl
• Vojacek Wijnen, http://www.vojacek.nl/

René van Heusden

Wine Society geeft deze aflevering antwoord op een aantal prangende vragen, zoals: maakt Bavaria ook Champagne,  welk media-advies krijgt Marita de Beer, hoe hoog zijn de prijzen op de wijnkaart, hoe kies je de beste wijngids en wat is de situatie in de relatie tussen Anneke Tot en de enige echte Master of Lunch?

Wegens allerhande toestanden, zoals betrekkelijke rust aan het wijnfront en onze eigen remigratie naar en herinburgering in Nederwijnland (inclusief het toestemming verlenen aan nieuwe buren om Oranjeparafernalia aan ons huis te bevestigen), hebben we een aflevering van deze veelgelezen rubriek overgeslagen. De gevoelige documentaire op de site van By the Grape (en ook die van Perswijn) waarin wij zelf op fijnzinnige wijze als Wijnheld geportretteerd worden, zal echter veel goedgemaakt hebben. Het zal de ontwikkelde lezeres (m/v) zijn opgevallen dat de bewuste documentaire in de week van het filmfestival in Cannes online ging. Dit echter terzijde. Maar we kunnen het natuurlijk moeilijk over ons eigen succes hebben. Ook ego’s van wijnschrijvers hebben hun grenzen. En het Echte Leven bood en biedt weer volop reden tot verbazing en vermaak.

Doet ML het met Tot?

De lezeres (m/v) stelle het zich even voor! Tijdens ons bezoek aan een fijn door Perswijn georganiseerd evenement in de grote havenstad R., waar wij ons samen met de welbekende drs. Anneke Tot aandachtig verdiepten in het gebodene, werd ons door een van aanwezigen in alle ernst de vraag gesteld of voornoemde pr-diva onze wederhelft is. Wij moesten degene die de vraag stelde teleurstellen. Of is de term ‘geruststellen’ wellicht beter op zijn plaats? Want nee, dat is niet het geval. Toegegeven, een hoogst intrigerend concept is het natuurlijk wel. We hadden de avond tevoren overigens samen met la Diva uiterst genoeglijk gedineerd in de exclusieve Kralingse dining club Roberta’s Hoeve (ML♥) , waar gewoonlijk Heymann-Löwenstein of August Kesseler & ander fraai Duits uit magnum geserveerd wordt. Select, want uitsluitend op invitatie, dus men make zich liever niet te veel illusies daar ook ooit eens binnen te geraken.

Comtes de Champagne in de polder

Het was de afgelopen weken wat stilletjes aan het importeursfront. Een uitzondering daarop vormde de driedaagse presentatie van Oud Reuchlin & Boelen in de landelijke omgeving van het Fort Wierickeschans bij Bodegraven. We waren er op de dag die in het teken stond van Bavaria. Ja, inderdaad, dat is bier. Net als Heineken, dat een aanzienlijk belang binnen de Zoetermeerse club heeft, maar deze vrijage met een andere brouwer toch wel tolereert. Dit echter terzijde. Anders dan de vorige keer in Zeist was het dit keer allemaal wat bescheidener van opzet. Nieuwszender BNR was bijvoorbeeld niet van de partij. Even wat rustiger aan? Maar daar stonden leerzame ontmoetingen tegenover. We spraken ondermeer met de nieuwe leider Albert van Weteringen. En, wat een verrassing, met de prachtig gerijpte oudgediende Ellen Bax die voor de gelegenheid Hugel vertegenwoordigde. De immer charmante Sara Channell, een van onze favoriete vrouwen in Nederwijnland, was zo attent ons persoonlijk bij de zeer Hollandse broodjeslunch (sic!) een hoogst stijlvolle verfrissing aan te bieden in de vorm van de bijzonder aangenaam smakende Taittinger Comtes de Champagne 1999. Met alle respect voor de brouwers van Bavaria, zo zien wij dat toch liever.

Bert & Otto in Jerez

Hoewel wij ons gelukkig prijzen het edele metier van geliefd & invloedrijk wijnschrijver te mogen beoefenen, dromen wij er soms wel eens van om een succesvol wijnhandelaar te zijn. Dat zit zo. In Jerez dineerden we onlangs in het kader van de Fería met de allerhoogste baas van González Byass in het plaatselijke restaurant El Bosque. Daar bleek, diplomatiek gezegd, de moderne Spaanse keuken nog niet zijn doorgedrongen en 19^e eeuwse , maar de rijkelijk geserveerde wijnen waren meer dan in orde, dus dat maakte veel goed (ML 12/20). En zie, wie kwamen wij bij die gelegenheid ook weer eens tegen? Jawel, het succesvolle wijnhandelaarduo Otto Lenselink en Bert de Boer. Ze waren samen met hun dames op ‘zakenreis’, van de Algarve naar Marbella. Naar het schijnt heeft Otto in Marbella een optrekje. Aangezien Jerez zo’n beetje halverwege ligt, vast ook wel een decente golfbaan heeft en de stad tijdens de Fería tot in de kleine uurtjes feest viert, kon die tussenstop er wel af. Zeg u zelf, de glamour van de wijnschrijverij verbleekt bij die van de wijnhandel. O ja, met dat zwembad van Bert in Constantia, waarover we eerder mochten berichten, is alles weer goed gekomen.

Media-advies voor Marita?

En dan nu iets geheel anders. Met in zekere zin een element van Monty Python (sorry, jeugdige lezers, ML is van een zekere generatie.) Uit de politiek kennen we het fenomeen media-adviseur, iemand die je bijbrengt hoe je op eloquente wijze niets zegt. We vernamen uit doorgaans betrouwbare bron een intrigerend nieuwtje over Carsten Klint, jarenlang de stille kracht achter de successen van de fameuze Wine and Food Association en Gault Millau en in die hoedanigheid een soort Jack de Vries voor leidsman Jan G. T. van Lissum. (Maar dan zonder die merkwaardige interpretatie van normen en waarden.) Carsten is tegenwoordig niet alleen werkzaam bij de SVH, maar zich ook als media-adviseur. In horeca- en wijnland! En dat bijvoorbeeld zou doen voor iemand als Marita de Beer. Hier breekt ons de klomp, want wat moet je Marita nou in vredesnaam adviseren? Dat ze wat langzamer spreekt en niet drie talen tegelijk gebruikt maar één?? Of dat ze minder eerlijk is? Nee, dan kan hij beter zijn diensten als spindokter aanbieden. In horecaland ligt daar immers volop werk voor.

Bekering in Vijlen

Nederlandse wijn houdt ons al een poosje bezig. Sceptisch maar nieuwsgierig als we zijn, waren we onlangs op bezoek in het Zuid-Limburgse Vijlen bij Stan Beurskens, een nog jonge vent die ons telkens charmeert met zijn werkelijk charmante Limburgse tongval, maar meer nog door zijn tomeloze enthousiasme voor de Nederlandse wijnbouw. En die zelf het goede voorbeeld geeft. Kortom, iemand die op overtuigende wijze de daad bij het woord voegt. We moeten daarom iets bekennen. Tot voor kort waren wij uiterst sceptisch ten aanzien van Nederlandse wijnen op basis van kruisingen. Dat je zonder gif te spuiten wijn wil maken, is loffelijk, maar die wijn moet wel smaken. Veel Nederlandse wijnen doen dat (nog) niet. Vandaar onze bedenkingen. Weg met bedenkelijke meuk als Regent, ook al zit die in nog zo’n gelikte designfles en hangt er een ambitieus prijskaartje aan. Maar wij zijn wel een beetje bekeerd. Dankzij Stan. Hij liet ons namelijk een paar rode wijnen uit zijn eigen wijngaard Sint Martinus proeven, gemaakt van de jongste generatie kruisingen zonder storende bijverschijnselen. En wow!, ze smaakten naar echte Wijn. Het kan dus wel. Nu staan de stokken in Vijlen wel op een echte wijngaardbodem met vuursteen en mergel en niet op veengrond of achter een varkensschuur. Trots op Nederlandse wijn? Ja, mits. Beste wijngaardeniers, terroir doet er toe. Echt.

Fees met die Bees

We lunchten met André van Rensburg, nog zo’n kei in zijn vak. André is de markante wijnmaker van het Zuid-Afrikaanse landgoed Vergelegen. We deden dat op het terras van Hofstede Meerzigt te Zoetermeer, een etablissement dat ons steeds beter bevalt (ML 16/20 ♥). Met in de glazen uiteraard alle wijnen van Vergelegen die momenteel op de Nederlandse markt zijn. Wat een feest was dat! Feest met het Beest, want André vertoont in zijn optreden soms trekjes van de door ons bewonderde Jean-Marie Guffens. Maar dat is slechts een pose; in feite is het een aartsgoeie vent. Met zowel ambities als frustraties waar hij geen geheim van maakt – hij wil de beste van Zuid-Afrika zijn en evenveel erkenning krijgen voor zijn rode wijnen als voor zijn witte – en met bovenal een groot gevoel voor humor. Dat zijn gerespecteerde collega Beyers Truter ooit liet optekenen dat hij nie klaar kom nie zonder zijn bijbel, werd de running gag. Die Engelse term is eigenlijk een beetje misplaatst, want het gesprek ging voornamelijk in het Afrikaans en Nederlands. André is weliswaar een internationale ster die perfect Engels spreekt, maar die baie de Afrikaanse cultuur is toegedaan. En die het iets doet om met Nederlanders een gemeenschappelijk te delen. Dat geldt voor wel meer Afrikaners. En dat doet ons ook wat. Vandaar even een vraag: wat spreekt u eigenlijk wanneer u met Afrikaanstaligen omgaat? Toch geen nep Engels, zoals dat ondermeer in de Nederlandse ‘tophoreca’ gangbaar is?

Presentatie in stijl

Nog meer Zuid-Afrika! Hans Lippens van Three Wines Benelux (blijft toch een rare naam) introduceerde op hoogst fijnzinnige wijze zijn nieuwe producent Journey’s End, een nog jong maar al heel goed presterend bedrijf in Helderberg (Stellenbosch) en naaste buur van Vergelegen. Een akkefietje met Waterford en de vrijage van voornoemd bedrijf met de Bloemgroep zal daar mede debet aan geweest zijn, maar dat terzijde. Lippens had gekozen voor een lunch bij Chalet Royal om de gastronomische inzetbaarheid van de wijnen te demonstreren. Want zo hoort dat tegenwoordig. Een kolfje naar de hand van Gerrit Greveling, misschien wel de meest wijndeskundige chef van Nederland. Namens Journey’s End waren Rollo Gabb (tja, over rare namen gesproken), de zeer Engelse bedrijfsleider en zoon van de eigenaar, en de zeer Afrikaanse wijnmaker Leon Esterhuizen overgekomen om wat opwekkende woorden te spreken zonder de uitermate bevredigende maaltijd daarmee al te zeer te storen. Score derhalve ML 17/20. Tophoreca in gunstige zin. Zo zien wij dat graag.

Voorbeeldig geprijsde wijnkaart

Het is niet altijd feest. Somtijds raken wij gedeprimeerd door de in de rechterkolom van wijnkaarten verstrekte informatie. Lees: van prijzen die in geen enkele verhouding meer staan tot de inkoopprijs van de bewuste wijn. Ook al werd het hem door menigeen niet in dank afgenomen, het enige tijd geleden door HD geuite j’accuse was volledig terecht. Want laten we wel zijn, de essentie van een restaurant is toch de keuken en niet de kelder. Een restaurant is immers primair een eetgelegenheid met wijn als aanvulling. En als een gereed product dat als zodanig geen toegevoegde waarde meekrijgt behalve dat het op de juiste wijze geserveerd wordt. Hoe verdedig je met die wetenschap in het achterhoofd op aannemelijke wijze een vermenigvuldigingsfactor 4 (of hoger)? Maak dan liever de gerechten eens wat duurder. Of zijn diezelfde restaurateurs die excessieve wijnprijzen zonder blikken of blozen durven goed te praten daar ineens te schijterig voor? Zeker patroonscuisiniers zou het toch hun beroepseer te na moeten komen dat door derden gemaakte wijn voor hun omzet ongeveer net zo belangrijk is als hun zelf bereide gerechten.

Gelukkig zijn er ook zaken waar én fatsoenlijk gekookt wordt én de wijnprijzen uitgesproken gastvriendelijk gehouden worden. Wij kregen recentelijk van sommelier Robert Pham de nieuwe wijnkaart toegestuurd van restaurant At Sea aan de Scheveningse haven – onder de hand een waar eldorado voor wijnliefhebbers. Bravo! Al zouden de porties op het bord daar misschien wel wat groter mogen zijn.

Populisme

Weg met de onrechtvaardige bubbeltaks, zo meent Vader des Vaderlands. HD, die ooit in een interview in Alliance beweerde niets te hebben met de moderne technologie en zijn schrijfmachine eeuwig trouw zou blijven, riep op zijn site op om een petitie te tekenen die Haagse politici de daver op het lijf moet jagen. Zijn initiatief werd overgenomen door het hippe volkje van By the Grape om de komjoenetie echt te bereiken. Veertigduizend adhesiebetuigingen en de woekeraccijns wordt afgeschaft. In een ideale wereld althans. De realiteit van 2010 lijkt ons echter te dwingen tot een wat genuanceerdere kijk, c.q. de verwachtingen bij te stellen. Kon de zaak maar direct voorgelegd worden aan het volk in de vorm van een bindend referendum. Maar helaas, ook dat is dromerij.

En er is meer. Het initiatief van HD is voortreffelijk, voor zo ver het om champagne gaat. De heffing op treurigheid als prosecco mag wat ons betreft juist verdubbeld worden om het klootjesvolk van slechte gewoontes af te helpen. Een kolfje naar de hand van een betuttelende overheid, niet waar? Jammer ook dat dit initiatief een beetje amateuristisch is aangepakt. Want wat zou het mooi geweest zijn wanneer het iets eerder gelanceerd zou zijn en tot campagnethema dan wel onderwerp van verkiezingsdebatten had kunnen worden. Misschien zou een van de partijen er wel een heus breekpunt van gemaakt hebben. Nou ja, voor wat dat vandaag de dag in Den Haag waard is. We zijn trouwens benieuwd wat men van dit denkt ten kantore van de KVNW, de club die al decennialang beweert zich op nette & discrete wijze in te zetten voor lastenverlichting. Dit echter terzijde. Aan HD zouden we willen adviseren om naar het voorbeeld van de Franse Parti d’en Boire een eigen politieke volksbeweging te beginnen! Bij voorkeur een one issue en getuigenis partij ineen. Partij voor de Bubbels (PvdB) bijvoorbeeld. In het huidige tijdsgewricht valt daarmee minstens tien zetels te halen.

Ondertussen in gidsland

Hoe zou het ondertussen in Gidsland zijn? Van importeurs begrepen we dat het verzoeken om proefflessen regende. Van Nicolaas, Harold en Cuno. Want ja, de strijd gaat er natuurlijk weer om wie de meeste geproefd heeft. Bij de meiskes van de uitgeverijen die over de persberichten gaan, schijnt dat erg te scoren. Hoe meer, hoe indrukwekkender de prestatie. Kwaliteit is bijzaak gelet op de omstandigheid dat selectiecriterium nummer 1 onverminderd prijs is. Maar waarom zou een mens zijn dagen verdoen met het doorworstelen van agge nebbisj uit het grootwinkelbedrijf? En het gemene volk wijnen aanbevelen waar je zelf met een grote boog omheen zou fietsen? Omfietswijnen van de verkeerde soort dus. Zonde van de tijd. Wie het publicitaire en commerciële pleit gaat winnen? Wij zouden het nog niet weten. Durft u, ontwikkelde lezeres (m/v), er al een gokje op te wagen?

En, zomaar even een wild ideetje: zou er tijdens de Nationale Wijnweek niet zoiets te organiseren zijn als een ‘Premierdebat’ tussen de drie Gidsen, inclusief een publieke blindproeverij? Met live uitzending via By the Grape. Carsten Klint kan wellicht tevoren wat media-advies en nuttige spintips verstrekken.

René van Heusden ML

Op de foto, van boven naar beneden en van links naar rechts: drs. Anneke Tot, Sara Channell en Albert van Weteringen, Otto Lenselink en Bert de Boer, Ellen Bax, Stan Beurskens, André van Rensburg, Hubrecht Duijker en señoritas in Andalusia.

Best verrassend eigenlijk, het gegeven dat de Tsjechische Republiek, bierland bij uitstek, bijna 20.000 hectare wijngaarden telt. Dat is niet zo heel vel minder dan de 25.000 van Slovenië. Wijnbouw in Tsjechië is niet iets van vandaag of gisteren, maar kent een eeuwenlange traditie. Dat Tsjechische wijnen niettemin nobele onbekenden zijn, heeft alles te maken met kleinschaligheid en met omstandigheid dat ze tot voor kort uitsluitend voor binnenlandse consumptie bedoeld waren. Maar daar begint langzaam aan verandering in te komen. Een groep van zestien bedrijven kwam onlangs zelfs naar Den Haag, op zoek naar Nederlandse importeurs. Of hun wijnen enige kans maken? Misschien. Een beetje klimaatopwarming zou daar alvast toe bijdragen…

Best verrassend eigenlijk, het gegeven dat de Tsjechische Republiek, bierland bij uitstek, bijna 20.000 hectare wijngaarden telt. Dat is niet zo heel vel minder dan de 25.000 van Slovenië. Wijnbouw in Tsjechië is niet iets van vandaag of gisteren, maar kent een eeuwenlange traditie. Dat Tsjechische wijnen niettemin nobele onbekenden zijn, heeft alles te maken met kleinschaligheid en met omstandigheid dat ze tot voor kort uitsluitend voor binnenlandse consumptie bedoeld waren. Maar daar begint langzaam aan verandering in te komen. Een groep van zestien bedrijven kwam onlangs zelfs naar Den Haag, op zoek naar Nederlandse importeurs. Of hun wijnen enige kans maken? Misschien. Een beetje klimaatopwarming zou daar alvast toe bijdragen…

Tsjechië is ondanks zijn verleden in feite een nog jong wijnland dat pas in de jaren negentig, nadat het van het juk van het socialisme verlost was, serieuze kwaliteitsambities begon te tonen. Kwaliteit van levensmiddelen was in de naoorlogse arbeidersparadijzen van het Oostblok bepaald geen prioriteit geweest. En dus was het bij de productie onverschilligheid troef. Het enige wat telde, waren hectoliters. Evenals andere voormalige broederstaten als Hongarije en Slovenië had Tsjecho-Slowakije wel het voordeel dat ook in de decennia van het alles nivellerende reëel existerende socialisme beperkt particulier grondbezit was toegestaan, in principe een gunstig uitgangspunt voor de ontwikkeling. Bij de splitsing van het land in 1993 kreeg Tsjechië ongeveer een derde van de wijngaarden binnen zijn grenzen.

Waar het sindsdien sukkelen geblazen was in Slowakije, heeft Tsjechië flink wat werk van zijn wijnbouw gemaakt. Zo zeer zelfs dat het nu niet alleen een grotere aanplant heeft dan de buren, maar ook een opmerkelijke technische voorsprong. In de aanloop naar het lidmaatschap van de Europese Unie nam de Tsjechische Republiek in 1995 een nieuwe wijnwet aan die gebaseerd was op de Duitse en die nadien enkele malen is aangepast. In de jaren negentig is veel geïnvesteerd in aanplant en modernisering van productiefaciliteiten. Via het nieuw in het leven geroepen Wijnfonds waren genereuze subsidies beschikbaar om nieuwe wijngaarden aan te leggen voorafgaand aan de toetreding tot de EU in mei 2004. De totale aanplant was in dat jaar toegenomen tot ruim 18.000 hectare tegen 11.000 in 1998. Sindsdien weten de Tsjechische producenten zich echter ook geconfronteerd met de vrije Europese wijnmarkt. Lees: met serieuze concurrentie.

Moravië

De Tsjechische wijnbouw is officieel verdeeld over twee gebieden, Bohemen en Moravië. Van die twee is het eerste van anekdotisch belang. Bohemen is de verzamelnaam voor geïsoleerd liggende wijngaardjes in de omgeving van Praag, o.a. langs de Elbe. Aardig, maar wie Tsjechische wijn zegt, zegt in feite Moravië. Het omvat 96% van het nationale wijngaardareaal. Moravië is onderverdeeld in vier subregio’s. Van west naar oost zijn dat Znojmo, Mikulov, Velké Pavlovice en Slovácko. Ze liggen ten zuiden van de stad Brno (Brünn) en lopen naar het zuiden door tot aan de grenzen met Slowakije en Oostenrijk. Ze sluiten zodoende aan op het Weinviertel en liggen dichter bij Wenen dan bij Praag. Voor het uiteenvallen van het Habsburgse Rijk vormden de gebieden één geheel.

Ook vandaag de dag is er een voorspelbaar grote mate van overeenkomst. Landschappelijk bijvoorbeeld. Veel wijngaarden liggen op zacht glooiende hellingen met op de top meestal bos, terwijl de rest zich bevindt op de golvende vlaktes die aflopen naar het nog vlakkere Donaubassin. In de lager gelegen wijngaarden komen klei en zand in de bodem voor, maar de belangrijkste kwaliteitsfactoren zijn de betrekkelijk lage ligging ervan tussen 100 en 250 meter boven zeeniveau en het continentale klimaat. De hoeveelheid neerslag is hier met amper 500 millimeter vrij gering. De meeste wijngaarden hebben een expositie tussen het zuidwesten en zuidoosten en worden goed beschut door hoger gelegen land meer naar het noorden.

Grensgeval

Toch is Moravië in klimatologisch opzicht een grensgeval, want voor het mooi iets te koel. Het is misschien politiek incorrect om het hardop te zeggen, maar een structurele opwarming van het klimaat zou voor de Tsjechische wijnbouw allesbehalve ongunstig zijn. Nu is het bereiken van voldoende rijpheid de achilleshiel. In de officiële documentatie van de nationale belangenorganisatie wordt zelfs openlijk toegegeven dat gemiddeld een op de vijf jaar ondermaats is. Zoveel eerlijkheid kom je niet vaak tegen!

Naar zich laat raden is de productie in overgrote meerderheid wit, waarbij de aanplant vrij divers is. Over allerhande obscure kruisingen hoeven we het niet te hebben wegens kwalitatief totaal oninteressant. De nabijheid van Oostenrijk komt duidelijk naar voren bij druiven als veltlínské zelené (grüner veltliner) en ryzlink rýnsky (rheinriesling), de variëteiten van het Weinviertel. Verder kom je ook welschriesling, gewürztraminer, pinot blanc en pinot gris tegen, alsmede de ‘internationale’ sauvignon blanc en chardonnay tegen. Rood is van ondergeschikt belang, met als druiven o.a. blaufränkisch, st. laurent en zweigeltrebe.

Aandachtspunten

Je kunt er niet omheen. Wie anno 2010 Tsjechische wijnen proeft, zal ze altijd vergelijken met die uit Oostenrijk, en dan met name die uit het Weinviertel. Hoewel hun progressie in technisch opzicht overduidelijk is en de in Den Haag geproefde wijnen zonder uitzondering zuiver bleken, blijft er voor de Moravische producenten nog het een en ander te doen wanneer ze succesvol willen concurreren met hun buren. Zo zou het voor sommigen bijvoorbeeld geen kwaad kunnen om het eens wat rustiger aan te doen met het gebruik van gecultiveerde gisten. Ook was er bij diverse wijnen sprake van een te nadrukkelijk proefbaar restzoet. De verleiding om met wat restzoet te werken is overigens wel begrijpelijk, gelet op de van nature forse zuurgraad van de wijnen. Een hoeveelheid van 6 gr/l is heel normaal.

De Tsjechen hanteren in hun internationale communicatie hardnekkig Duitse termen als Kabinett, Spätlese en Auslese. Dat is begrijpelijk omdat men de Duitse wijnwetgeving als vertrekpunt voor de Tsjechische genomen heeft, maar toch niet zo slim omdat ze potentiële consumenten makkelijk in verwarring brengen. Het moet toch te denken geven dat heel wat Duitsers zelf liever vandaag dan morgen afscheid nemen van al die predikaten. Bovendien zijn de Tsjechische (eigen)namen zijn al moeilijk genoeg. We blijven de ontwikkelingen met belangstelling volgen, want met de ambities in Moravië zit het wel goed.

www.wineofczechrepublic.cz

René van Heusden

Iedereen heeft het momenteel over biologisch geproduceerde wijnen, maar hoe veel importeurs voegen nu werkelijk de daad bij het woord? Het zijn er nog altijd maar een handjevol. Een bedrijf dat al sinds de oprichting ervan in 2002 een radicale biokoers vaart en zich volledig in dit type wijnen gespecialiseerd heeft, is Pieksman Wijnimport in Amstelveen. Niet alleen laat de nieuwe prijscourant zien dat assortiment zich al maar verder uitbreidt, binnen afzienbare tijd zullen de wijnen ook makkelijker bereikbaar worden voor de liefhebber.

Iedereen heeft het momenteel over biologisch geproduceerde wijnen, maar hoe veel importeurs voegen nu werkelijk de daad bij het woord? Het zijn er nog altijd maar een handjevol. Een bedrijf dat al sinds de oprichting ervan in 2002 een radicale biokoers vaart en zich volledig in dit type wijnen gespecialiseerd heeft, is Pieksman Wijnimport in Amstelveen.

Niet alleen laat de nieuwe prijscourant zien dat assortiment zich al maar verder uitbreidt, binnen afzienbare tijd zullen de wijnen ook makkelijker bereikbaar worden voor de liefhebber.

Volledig gecertificeerd

Vader Auke en zoon Yvo Pieksman werken met een assortiment dat volledig uit gecertificeerd biologische en biologisch-dynamische wijnen bestaat. Nog opmerkelijker is dat het bedrijf zich met deze wijnen tot nu toe sterk op de horeca alsmede op gespecialiseerde wijndetailhandels richtte. Die focus op de horeca vraagt wel enige durf en overtuigingskracht, te meer omdat er naast makkelijk te appreciëren wijnen ook wel eens eigenzinnige of zelfs ronduit controversiële exemplaren bij zitten die wel heel nadrukkelijk ‘biologisch’ overkomen en een nadrukkelijke gebruiksaanwijzing vragen. Maar laat dat maar over aan een markante persoon als Auke Pieksman. Aan spraakwater heeft hij nooit gebrek. En dat is zacht uitgedrukt. Goed nieuws voor geïnteresseerde particulieren: begin juni is de opening van een eigen winkel in Amsterdam gepland. Die wordt gevestigd aan de Hogeweg 19, op de hoek met de Bredeweg.

Twee-derde Frans

Het assortiment van Pieksman Wijnimport is de afgelopen jaren gestaag uitgebreid en telt intussen rond de 230 wijnen, afkomstig van ongeveer tachtig producenten in acht verschillende landen. Ruim twee-derde daarvan komt op rekening van Frankrijk. Nieuwkomers in de prijscourant van dit voorjaar zijn Domaine Grand Guilhem uit Fitou, Mas Foulaquier uit Pic Saint-Loup, Domaine du Loup Blanc uit de Minervois, alsmede Quinta de Sardonia en moederbedrijf Dominio de Pingus in Ribera del Duero. Inderdaad, de producent van cultwijn Pingus. Pieksman biedt daarvan het oogstjaar 2001 aan.

Grote namen

Het assortiment (zie de website) telt trouwens wel meer ‘grote namen’, wat eens te meer aantoont dat biologische wijnbouw een steeds gangbaardere en vanzelfsprekendere praktijk aan het worden is. Toch ligt de grootste aantrekkingskracht van het aanbod wellicht nog meer in de originaliteit van de vele minder bekende producenten. Je houdt ervan of niet, maar commercieel opportunisme is niet bij. Je krijgt hier bio in zijn puurste vorm en niet uit een fabriek.

http://www.pieksman.nl

René van Heusden

Of we dit jaar toch eens wilden proberen om langs te komen bij een van de proeverijen in het Biltse. Gelet op de sympathieke toon van de uitnodiging én de beschikbaarheid van tijd konden we ditmaal moeilijk nee zeggen tegen de uitnodiging van Q-Vignes. Ook niet gelet op de goede reputatie die Q-Vignes geniet. Eind 2006 werd Tjeerd Dijkstra door Hubrecht Duijker tot Wijnkoper van het Jaar uitgeroepen. Dan heb je echt wel bewezen iets in je mars te hebben.

Of we dit jaar toch eens wilden proberen om langs te komen bij een van de proeverijen in het Biltse. Gelet op de sympathieke toon van de uitnodiging én de beschikbaarheid van tijd konden we ditmaal moeilijk nee zeggen tegen de uitnodiging van Q-Vignes. Ook niet gelet op de goede reputatie die Q-Vignes geniet. Eind 2006 werd Tjeerd Dijkstra door Hubrecht Duijker tot Wijnkoper van het Jaar uitgeroepen. Dan heb je echt wel bewezen iets in je mars te hebben.

Samen met Clara Gruben startte Tjeerd in 1993 zijn zaak in De Bilt. Vandaag de dag werkt hij met een team van acht gekwalificeerde wijnenthousiastelingen. Dat woord kan niet genoeg benadrukt worden, want het oprechte enthousiasme druipt er letterlijk en figuurlijk af. Onder de teamleden bevindt zich ook Tim Bos, de man die zich met name met de Utrechtse horeca bezighoudt. Q-Vignes opereert vanuit twee dicht bij elkaar gelegen locaties. Naast het monumentale moederpand (met kelder!) aan de Dorpsstraat in De Bilt werd namelijk kortgeleden een tweede vestiging geopend aan de buitenkant van Bilthoven. Een niet onbelangrijke reden daarvoor was de langdurige afsluiting van de Biltse Dorpsstraat voor ingrijpende werkzaamheden. Menig detaillist kan daar tegenwoordig over meepraten… Ondanks de ligging buiten het centrum is de vestiging in Bilthoven wel opvallend vanwege het moderne exterieur en de ligging op een ‘zichtlocatie’, zodat er heel wat nieuwsgierige nieuwe klanten binnenkomen. In het weekeinde, want de winkels kennen beperkte openingstijden (zie de website).

Op wie richt Q-Vignes zich? In principe op iedereen. Het verkoopt zowel aan de (regionale) horeca als aan particulieren die op zoek zijn naar wijnen buiten de platgetreden paden. Hoe het bedrijf te werk gaat bij zijn selectie en wat voor wijnen het voert? Laten we gemakshalve gewoon even citeren wat er op de site staat:

“Sinds 1993 importeert Q-Vignes Wijnimport rechtstreeks wijnen uit diverse wijnlanden. Authenticiteit en karakter staan hierbij voorop. Dat betekent dat de herkomst (bodem, klimaat, druif) terug te vinden moet zijn in de wijn. Alleen wijnen die het karakter van de regio weerspiegelen en een gunstige wijn/prijs verhouding hebben, worden door ons proefpanel geselecteerd voor import. Maandelijks komt dit proefpanel bijeen om de binnengekomen monsters deskundig te beoordelen. Wij bezoeken vele beurzen in binnen- en buitenland en gaan uiteraard bij de “wijnboer” op bezoek om de sfeer van het bedrijf te proeven.”

In de praktijk klopt dat, want men blijkt het avontuur allerminst te schuwen. In tegendeel zelfs, al ligt de nadruk ligt wel duidelijk op Europa. Zie de diverse wijnen uit weinig gangbare herkomstgebieden of van weinig courante druivenrassen. Landen als Hongarije of Slovenië mogen op evenveel belangstelling rekenen als de meer gangbare. Binnenkort gaan Dijkstra en Bos bijvoorbeeld Hongaarse wijnen met ‘moeilijke’ namen van Zoltán Demeter voeren.

Het zijn stuk voor stuk indicaties dat intrinsieke kwaliteit van een wijn hier nog altijd voor vermeende ‘naam’ gaat. Met andere woorden: etikettendrinkers hebben bij Q-Vignes weinig te zoeken. Liefhebbers van originele wijnen zo veel te meer. Uit de ongeveer vijftig wijnen die te proeven waren bij de voorjaarsproeverij in Bilthoven een aantal coups de coeur. Genoemde prijzen zijn particulier, inclusief BTW en afgerond.

Weingut Kurt Hain, Piesporter Riesling trocken 2008

Typisch Riesling, typisch Mosel, typisch 2008. Frisse zuren, mineralen, lichtvoetigheid, finesse, zeer hoge doordrinkfactor. En nog eens scherp geprijsd ook. Wat wil je nog meer?

€ 6,85

Marquès deAlella, Alella 2009

Een goed voorbeeld van de originaliteit bij Q-Vignes. Zeldzame Spaanse witte uit een klein gebiedje vlakbij Barcelona in Catalonië. Zuiver, mooi balans tussen fruit en fijne kruidigheid. Perfect bij mediterrane visgerechten.

€ 7,10

Quinta do Feital Alvarinho ‘Auratus’, Vinho Regional Minho 2009

Aantrekkelijk Portugees antwoord op de populaire (maar in de regel veel duurdere) Albariño uit Rías Baixas. Heel ranke, vieve en opwekkende wijn met spanning die smeekt om fruits de mer. Ongecompliceerd lekker.

€ 8,10

Cavalchina, Bianco di Custoza ‘Amedeo’ 2009

Wat een charmeur is deze witte Italiaan uit de omgeving van het Gardameer! Sap, sap en nog eens sap. Alsof je een rijpe witte perzik in je mond hebt. Met natuurlijk een beetje van die ‘typisch Italiaanse’ amandel.

€ 10,40

Birgit Eichinger, Roter Veltliner ‘Stangl’ 2009

Opmerkelijke, lichtelijk exotische wijn uit het Oostenrijkse Kamptal van een zeldzame druif. Vol en rond van smaak met een subtiel vleugje ‘gewürz’. (N.B. Ook Eichingers Grüner Veltliner Hasel is voortreffelijk.)

€ 12,20

Ktima Argyros, Santorini ‘Aidani’ 2008

Uitgesproken minerale wijn van het Griekse vulkaaneiland Santorini, gemaakt van de assyrtiko. Mineralen in het kwadraat, pikant, goede vulling. Wijn met uitgesproken karakter, een van de meest intrigerende witte van het hele Middellandse Zeegebied.

€ 14,35

Hermanuspietersfontein, Bloos 2009

Q-Vignes is sterk Europees georiënteerd, maar niet eenkennig. Zie deze lichtgekleurde rosé uit de omgeving van het Zuid-Afrikaanse Hermanus (dat ooit Hermanuspietersfontein heette). Gemaakt als klassieke Bordeauxblend van vijf met ietsje pietsje hout. Allesbehalve doorsnee!

€ 6,55

Nals Margreid, Südtiroler Lagrein 2008

Fraaie rode wijn van de ‘eigen’ blauwe druif lagrein uit het hoge noorden van Italië, geproduceerd door van een van de beste coöperaties in het zuidelijke deel Zuid-Tirol. Pittig, licht rokerig, karaktervol. Uiterst gastronomisch.

€ 10,75

Cavalchina, Valpolicella Superiore Ripasso ‘Torre d’Orti Morari’ 2008

Niet direct een speelse voorjaarswijn, want juist heel rijk en complex van structuur. Intens en extractvol, rijk zwart fruit, specerijen, warm, mooie tannine, prima lengte.

€ 9,70

Poggio Salvi ‘Tosco’, IGT Toscana 2006

Hoezo, klassiek Italiaans? Uitstekende Toscaan gemaakt van brunello (sangiovese grosso) en met een stevige knipoog naar Brunello di Montalcino. Gelaagde wijn met compacte smaak en prachtige complexiteit.

€ 14,25

Vins de Vienne, Crozes-Hermitage ‘Les Palignons’ 2007

Op de valreep nog een Franse rode. Veel hout – zoals ze dat bij Vins de Vienne nogal eens voor een handje hebben -, maar ook enorm veel concentratie en extract. Aangenaam heftig!

€ 19,45

Q-Vignes Wijnimport, Dorpsstraat 44, De Bilt

QV Wijnen, Van Dijcklaan 1, Bilthoven

http://www.qvignes.nl

René van Heusden

Links op de foto Tim Bos, rechts Tjeerd Dijkstra

René van Heusden raakte diep onder de indruk van al het schone volk in de WineSociety deze maand. Hippe Cuno schopt het tot nieuw gezicht van de Wijnalmanak, Annette Badenhorst stuurde de Master of Lunch naar de Kaap en Stéphanie en Dieuwke verschenen hooggehakt bij de lunch.


1 April…

Direct maar even met de deur in huis gevallen. We zijn erin getuind, in de 1 aprilgrap van WineLife met die zogenaamde hotlist van vijftig invloedrijkste Nederlanders op wijngebied. We dachten namelijk een paar dagen lang dat dit dilettantistische samenraapsel vol fouten, dubieuze klasseringen en raadselachtige ex-aequo’s serieus bedoeld was. Totdat we ontdekten dat we de apriluitgave in handen hadden. De grote denker Cruyff had weer eens gelijk: als je goed kijkt, dan zie je ‘t. Het is waarschijnlijk zo gegaan. De girlz van het vineuze meidenblad hadden al een paar biologische proseccootjes te veel op, toen een van hen voorstelde om dudes met strakke kontjes uit IJdorp en omstreken, alsmede wat eigen jeugdvriendjes uit de provincie tot wijniconen te verheffen. Van ‘onder invloed’ naar ‘invloedrijk’ is immers maar een klein stapje. Een paar ‘leken’ mochten de lachwekkendheid nog extra verhogen door types als Jan van Riebeeck toe te voegen. En wij er in onze naïviteit toch nog geloof aan hechten. Een beetje dom.

Bling voor Cuno!

Over coole dudes en hunks gesproken, ons aller hippe Cuno heeft het goed geschoten met zijn benoeming tot nieuw gezicht van de Wijnalmanak. Hij wist dat kennelijk al even voordat dit heuglijke nieuws door het Spectrum wereldkundig werd gemaakt, want we hoorden hem een week eerder op de jongerenzender BNN al hoog opgeven van zijn lunch in het Parijse etablissement L’Arpège, waar hij naar eigen zeggen 670 euro gespendeerd had aan een maaltijd. Bling! Daar kun je als jongere iets mee. Meer iets voor een zakenzender als BNR, dachten we zo. Maar dat terzijde. Terwijl we dit schreven, was onze trendgevoelige jongerenvriend wederom op BNN te beluisteren om La Tulipe van Snorremans aan te bevelen. Tja, dat is dan weer het andere uiterste.

We zien nu al vol spanning uit naar de ongetwijfeld heftige publicitaire concurrentiestrijd die dit najaar zal uitbreken om de gunst van Jan & Mien Publiek. Want met én Nicolaas én Harold ook vol commerciële ambities – ze proeven al dat treurige bocht echt niet louter voor de lol – zal het immers dringen geblazen worden in gidsenland. Misschien aardig om eens een weddenschapje over af te sluiten, want werelden met enkel winnaars bestaan niet. Cuno heeft wel een streepje voor op zijn rivalen. Met zijn team van assistent-proevers, onder wie zelfs de uiterst kundige maar immer bescheiden hoofdredacteur van Perswijn in de rol van meesterknecht, is hij wel de enige van de drie die zich kan meten met de fameuze Robert Parker! Zelf overwegen wij ons ook trouwens in de strijd om de gunst van wijndrinkend Nederland te werpen, maar dan wel met een even exclusieve als smaakvolle uitgave die De Beste Wijnen boven 100 euro zou kunnen gaan heten. Allez, laten we er 50 euro van maken. De crisis is immer nog niet ten einde.

In de wolken

We waren recentelijk weer eens in Zuid-Afrika. Op uitnodiging van het voorheen ‘kittige ding’, maar nu officieel tot wêreldwyf gepromoveerde Annette Badenhorst van WOSA. Ja, ja, daar heb je ‘r weer! Wen daar maar aan, want dit Boeremeissie heeft ons hart gestolen. Een vrouw buiten categorie. En dat supersensuele Afrikaans van haar. Grrr!

Wij dus naar de Kaap. En wie zagen we bij aankomst in Kaapstad as eerste in de aankomsthal? Bert de Boer van L’Exception! Even de miserie van ADO ontvlucht. De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat hij niet op ons stond te wachten, maar we hadden niettemin een prettige en voor ons tegelijkertijd leerzame conversatie over technische details van het zwembad bij zijn optrekje in Zuid-Afrika. Ondanks zijn rare voetbalsympathieën is Bert namelijk wel een succesvol zakenman. Met kennelijk meer verstand van wijn verkopen.Eerder hadden we aan boord van de KLM even alle wijnen uit business class doorgenomen die geheel en al toevallig allemaal uit de stal van Bert en zijn compagnon Otto Lenselink, alias Mister Zuid-Afrika, bleken te komen. Een moment van vertroosting, want vliegen is tegenwoordig niet leuk meer. Nederig als wij zijn, doen wij dat gewoonlijk in economy. Ach ja, ze serveren je daar een ondefinieerbare hap uit de magnetron die door moet gaan voor een ‘Delicious Meal’, ook nog eens ‘specially selected for you’. Tjonge jonge, alleen een kalmeringstabletje ontbrak er nog aan! Maar duidelijk niet bedacht door Margot Janse, onze nationale trots die in Franschhoek de sterren van de hemel kookt. We kregen er een industrieel bijproduct uit Chili als ‘wijn’ erbij. Kennelijk even gekoeld in het bagageruim bij -40 graden. Maar vooruit, er zat wel alcohol in. Om de heilzame werking daarvan enigszins te kunnen ondergaan vroegen we netjes om een extra flesje. Meneer, dat mag ik eigenlijk niet doen, wist de purser ons te antwoorden. O nee, en van wie dan wel niet? We kregen uiteindelijk dus wel ons tweede flesje. En later werd alles goedgemaakt met dat spul uit de bezigheidsklasse. En Zuid-Afrika? Heel bijzonder: een paar gezamenlijke afspraken met Derrick Neleman van By the Grape en zijn twee (!) helpers die daar aan het filmen waren. Sympathieke kerels, daar niet van, maar op z’n zachtst gezegd geen toonbeelden van strakke organisatie. Soit. Als we dagelijks buiten kunnen ontbijten, lunchen en dineren, verdragen we veel. Een paradijsje, die Kaap. Voor ons soort mensen althans.

Brazil on the beach

Nog zo’n ervaring met deprimerende en opwekkende elementen was ons bezoek aan Scheveningen, alwaar een proeverij van Braziliaanse wijnen gehouden werd. Ideetje van Ivens Signorini die voor de ambassade dit soort leuke dingen doet. Locatie: het Braziliaanse restaurant Rodizio. Eerst even een beetje lente opgesnoven op de boulevard. Al waar opvallend veel lelijke en dom uitziende types zich onledig hielden in een allesoverheersende walm van frituurvet. In menig opzicht wel heel ver verwijderd van Copacabana en Ipanima…. Eenmaal binnen was het gelukkig en stuk plezieriger. Want hé, die Braziliaanse wijnen zijn echt leuk. Niks Nieuwe Wereld alcoholbommen, maar eerder Italiaans in stijl. En niet zelden gepresenteerd door zeer aantrekkelijke dames. Laat dat maar aan Brazilië over. Heel wat anders dan die ordinaire types buiten. Ook waren er natuurlijk diverse belangwekkende Nederlandse gasten, van wie zeker Ger Zwitser dienen te noemen, de machtige wijnman uit Zaandam. Hij verklaarde jaloers te zijn op zijn collega Hans Bootsma van de buying desk. Ja, ja, zo heet de afdeling inkoop daar tegenwoordig. Hans was namelijk ook naar Zuid-Afrika afgereisd. We kunnen de lezer verzekeren dat diens naam al rond gonsde toen wij er waren. Grote klanten bepalen immers hoe de wijn moet smaken die zij afnemen, niet de producent. Sterk punt nog voor Brazilië: bij Rodizio tappen ze een lekker pilsje. Zo zien wij dat graag.

Hemelse genoegens

Eindelijk weer eens een superbe lunch op kosten van een derde partij genoten!. Dat zat zo. Wijnkooperij (ja, met dubbel o) de Lange wilde graag even op tastbare en indringende wijze communiceren dat men sinds 1 maart met Champagne Henriot werkt. Zulks ter vervanging van Champagne Ruinart, dat door een interne verschuiving van strategie bij LVMH voortaan door Moët Nederland gevoerd wordt. Maar goed, een partijtje in het teken van Henriot dus. Net huis. En Dolf ten Houte de Lange en Paul Fankhuizen van voornoemde Wijnkooperij de Lange zijn mannen die je om een boodschap kunt sturen. Als locatie voor hun presentatie hadden ze restaurant De Bokkedoorns – voor intimi: De Bok – gekozen. Excellente keuze! Want wat is en blijft dat toch een fantastische zaak. Keer op keer, altijd weer. Als je dan in bepaalde publicaties leest dat de keuken zich onvoldoende zou ontwikkelen, dan kunnen wij daar alleen maar bedrukt van raken. Het supertrio John Beeren, Lucas Rive en Peter Bruins was wederom in topvorm. Maar er is altijd nog een overtreffende trap. Zoals de aanwezigheid van twee onwaarschijnlijk mooie vrouwspersonen in de gedaante van Stephanie Dumoulin van het Champagne Bureau en Ambassadeur de Champagne Dr. Dieuwke Engelsma. Beide hooggehakt en strak gesneden. Va va, wat een ravissante verschijningen! We verzekeren u, we hadden op dat moment nog geen druppel champagne op. Blijde boodschap uiteraard al wel op voorhand gecommuniceerd. Die champagnes smaakten derhalve wonderwel en de maaltijd was mag-ni-fiek! Echt waar. (ML 19,5/20)

Daarna een paar uur in de file om in het gezelschap van de geleerdste, geestigste én stilistisch begaafdste wijnvrouw van Nederland, tevens van fijn griffermeerde huize én schoenfetisjiste, de Matthäus te aanhoren. (Wie zou dát nou weer zijn???) Met champagne van De Sousa na om een voorschotje te nemen op de aanstaande opwekking van de Heer. Kijk, dat zijn nou die louterende dagen waar we intens blij van worden en nog een poosje blij van blijven.

Zen op z’n Zeeuws

Wat heet blij blijven? Op eigen kosten, maar daarom niet minder euforisch stemmend, was ons lunchbezoek aan De Kromme Watergang in het Zeeuws Vlaamse Slijkplaat, de zaak van Edwin en Blanche Vinke in de polder bij de Westerschelde. Voorspelbaar hoog Belgengehalte, wat altijd een bemoedigend teken is. Ja, maar het is zo ‘ver’, zeggen IJdorpers dan. Geneuzel. Hiervoor geldt: vaut le voyage! Slimme mensen begrijpen dat. We kwamen dan ook de in dit soort etablissementen welhaast onvermijdelijke Cees Vos tegen, voorzitter der Nederlandse Sommeliers en derhalve een man met smaak. Eerst even een eetlust bevorderende wandeling gemaakt langs het water. Zilte zeelucht opsnuiven en jezelf betrappen op de voorspelbare Pavlovreactie: onweerstaanbare trek in oesters. Aha! En dan kan de verwennerij beginnen. Champagne aan de Japanse karpervijver, in het zonnetje en in het meest betoverende damesgezelschap dat we ons als heer kunnen dromen. Super oesters natuurlijk. En wat kookt die Vinke machtig mooi! Puur en eerlijk, zouden ze in Zaandam waarschijnlijk zeggen. Geen schuimpjes, torentjes of wat voor technotrucjes. Wel onwaarschijnlijk subtiele bereidingen. Een door ons bewonderde collega van Vinke vertelde ons eens dat eten je tegelijk iets moet doen en rust moet geven. Welnu, dat is daar in Zeeland het geval. (ML 19/20).René van Heusden ML

Op de foto, van boven naar beneden en van links naar rechts: Cuno van ‘t Hoff, hoofdredacteur Ronald de Groot, Annette Badenhorst, Bert de Boer, Derrick Neleman, John Beeren, Ivens Signorini met Braziliaanse wijndames, Stéphanie Dumoulin en Dieuwke Engelsma.

En weer was het zover: Bordeaux presenteerde nog maar eens een ‘jaargang van de eeuw’. Het werkte. De afgelopen week werden alle bezoekrecords gebroken. De jaargang 2009 bracht honderden journalisten en duizenden handelaren uit de hele wereld naar Bordeaux, na een geslaagde ´buzz´ over de nieuwe, geweldige jaargang. Van de 220 aangemelde journalisten konden er ‘maar’ 120 aan de officiële proeverijen van de Union des Grands Crus de Bordeaux deelnemen, overigens al weer twintig meer dan vorig jaar. Maar de grote vraag blijft: hoe goed is 2009 nu eigenlijk? En: gaat dit ook leiden tot betere verkopen? Een eerste indruk na een week van marathonproeverijen.

En weer was het zover: Bordeaux presenteerde nog maar eens een ‘jaargang van de eeuw’. Het werkte. De afgelopen week werden alle bezoekrecords gebroken. De jaargang 2009 bracht honderden journalisten en duizenden handelaren uit de hele wereld naar Bordeaux, na een geslaagde ´buzz´ over de nieuwe, geweldige jaargang. Van de 220 aangemelde journalisten konden er ‘maar’ 120 aan de officiële proeverijen van de Union des Grands Crus de Bordeaux deelnemen, overigens al weer twintig meer dan vorig jaar. Maar de grote vraag blijft: hoe goed is 2009 nu eigenlijk? En: gaat dit ook leiden tot betere verkopen? Een eerste indruk na een week van marathonproeverijen.

Bordeaux blijft een bijzondere streek. Het is al heel bijzonder dat een week met proeverijen zoveel belangstelling trekt van over de hele wereld. Toch zijn ook de eerste kritische geluiden te horen over de nieuwe jaargang. Niet zo vreemd: bij zulke hooggespannen verwachtingen is de kans op teleurstellingen ook groter. Het staat buiten kijf dat de wijnen krachtiger en geconcentreerder zijn dan ooit. Ook de hoeveelheid tannines in de rode wijnen is nimmer zo hoog geweest. Maar dat heeft ook een keerzijde: veel tannines is geen goede eigenschap op zich, zo mochten we constateren. Algemeen wordt erkend dat de druiven begin september nog niet perfect rijp waren. Vroeger zouden ze wellicht tóch zijn geoogst, maar de moderne markt eist wijnen met niet te hoge zuren en met rijpe tannines. Wachten had echter zijn prijs: het alcoholgehalte van de wijnen bereikte recordniveaus. Bij verschillende châteaux in Saint-Emilion en Pomerol ligt de alcohol ruim boven de 15 procent. Toch te vroeg plukken leidde tot wijnen met harde tannines. Laat plukken ging ten koste van de frisheid en het fruit. Nog niet zo gemakkelijk als het lijkt dus. En dus kan zeker voor de rechter oever niet worden gesproken van een volledig geslaagde jaargang.

De eerste indruk is dan ook dat de mooiste wijnen uit het hart van de Médoc komen, met die uit Saint-Julien als hoogtepunt. We waren zeer onder de indruk van Ducru-Beaucaillou, Léoville-las-Cases en Léoville-Barton. Maar ook minder opvallende châteaux als Langoa-Barton, Lagrange of Talbot maakten daar prachtige wijnen. Ook in Margaux proefden we geweldige wijnen, met Margaux en Palmer als toppers. Alexander van Beek maakte prachtige Giscours 2009, zo mochten we met genoegen vaststellen. Pauillac deed het zeer goed, met prachtige wijnen bij de Premiers Crus -Mouton-Rothschild iets minder- en een geweldige Pontet-Canet, wederom. Iets minder waren we te spreken over de beide Pichons, overigens. In Saint-Estèphe één shining star: Montrose. Wát een wijn! Misschien wel dé wijn van de jaargang.

Nu iedereen weer huiswaarts is gekeerd, wordt de prijsvorming met angst en beven afgewacht. De fantastische Premiers Crus -Haut-Brion groots, Latour fantastisch, Ausone briljant- zijn echte speculatiewijnen geworden, die over de hele wereld hoge prijzen zullen behalen. Maar dan? De anderen zullen zich daaraan willen spiegelen -zo zit de Bordeaux in elkaar. Maar of ze dat kunnen is de vraag. In de Verenigde Staten zitten de kelders tjokkievol. Onlangs nog zijn daar grote partijen 2005 (het vorige ‘jaar van de eeuw’) onder de primeurprijzen van eigenaar gewisseld. Bordeaux hoopt op Engeland en Azië. Maar Engeland is nog in crisis, het pond staat laag, en of de Chinezen andere wijnen dan grote namen willen kopen, is heel twijfelachtig. Probleem is dat de châteaux hun wijnen van vorige jaargangen hebben verkocht en dus niet met de problemen van de afgelopen jaren zitten. Daar hebben ze de handel mee opgezadeld. En de handel durft amper tegengas te geven. Theodoor Mostermans formuleert het zo: “We zeggen wel dat de prijzen gematigd moeten zijn, maar niet te hard. We zijn bang dat we dan worden uitgesloten bij de verkoop van de wijnen. En dat kunnen we ons niet permitteren.” Tja. Bordeaux-eigenaren zijn net lemmingen. Allemaal richting afgrond, en dan?

Ronald de Groot

Lees alles over Bordeaux 2009 in Perswijn 3, inclusief meer dan vijfhonderd geproefde wijnen.

Sinds 1 maart 2010 wordt Champagne Henriot in Nederland vertegenwoordigd door Wijnkooperij de Lange. Producent en importeur communiceerden hun gemeenschappelijke boodschap op passende wijze met een proeverij en een lunch in restaurant De Bokkedoorns. Namens Henriot waren exportmanager Antoine Huray en chef de cave Laurent Fresnet naar Overveen afgereisd, met in hun bagage enkele bijzondere magnums – zoals de legendarische 1976! – om hun boodschap extra te ondersteunen. Dat lukte wonderwel.

Sinds 1 maart 2010 wordt Champagne Henriot in Nederland vertegenwoordigd door Wijnkooperij de Lange. Die raakte zelf Ruinart kwijt door verschuivingen binnen de Moëtgroep, terwijl Henriots vorige importeur niet zo goed paste bij de ambities van het huis. Dat ziet zijn wijnen – met nieuwe etiketten – het liefst in de topgastronomie.

Producent en importeur communiceerden hun gemeenschappelijke boodschap op passende wijze met een proeverij en een lunch in restaurant De Bokkedoorns. Namens Henriot waren exportmanager Antoine Huray en chef de cave Laurent Fresnet naar Overveen afgereisd, met in hun bagage enkele bijzondere magnums – zoals de legendarische 1976! – om hun boodschap extra te ondersteunen. Dat lukte wonderwel.

Chardonnay favoriet

Henriot, gesticht in 1808 en gevestigd in Reims, behoort met zijn jaarlijkse productie van ongeveer 1 miljoen flessen tot de weinige nog overgebleven zelfstandige middelgrote huizen. Henriot is tevens eigenaar van Bouchard Père et Fils (Bourgogne), William Fèvre (Chablis), Château Poncié (Fleurie) en Lejay Lagoute (crème de cassis). In de Champagne beschikt het over 35 hectare eigen wijngaarden in Avenay, Chouilly, Epernay en Mareuil-sur-Aÿ. Fruit van nog eens 85 hectare komt van telers met wie al jarenlang samengewerkt wordt. Smaakbepalende druif is de chardonnay, afkomstig uit befaamde cru’s als Chouilly, Oger, Avize, Mesnil-sur-Oger, Vertus en Cramant in de Côte des Blancs. Voor pinot noir zijn dat Avenay, Verzy, Verzenay en Mailly in de Montagne de Reims. Ook wordt wel eens klein beetje pinot meunier gebruikt.

Vijf wijnen

De vinificatie van alle basiswijnen gebeurt op staal, terwijl volledige malolactische gisting eveneens standaardprocedure is. In de Gallo-Romeinse crayères varieert de rijpingstijd voorafgaan aan het dégorgement van ongeveer drie jaar voor de Brut tot soms wel dertien jaar voor de prestigecuvée. Men hanteert een betrekkelijk lage dosage, zij het vanwege het hoge aandeel chardonnay ook weer niet extreem laag. Meestal ligt die tussen 8 en 10 gr/l. Aan Extra Brut doet men niet, aan zoetere types of monocru’s evenmin. Henriot brengt zodoende in totaal slechts vijf wijnen op de markt:

• Rosé Brut

  Assemblage van 58 procent pinot (inclusief stille wijn om kleur te geven) en 42 procent chardonnay. Zalmkleur, discreet en subtiel rood fruit. Stijlvol, levendig en mineraal (niet voor het laatst), beschaafd fruitaccent. Delicate stijl.

• Brut Souverain

  Henriots belangrijkste wijn, goed voor twee derde van de totale productie, met gelijke delen pinot en chardonnay en 20 procent reservewijn. Romige aandronk, toast, frisse citrustoets, aangename ronding. Echte allrounder.

• Blanc de Blancs

  Pure Chardonnay, uiteraard een must voor een huis dat zo graag met die druif werkt. Florale aroma’s, gespierde smaak, vlezig, brioche, pittig mineraal, goede lengte en precisie. Sleutelwoord: spanning.

• Brut Millésimé 1998

  Assemblage van 51 procent pinot en 49 procent chardonnay met zes jaar kelderrijping. Vineuze champagne met duidelijk wat ontwikkeling, roostertoon, boter, honing, champignons. Fraaie zuren, dito lengte en complexiteit. Opvallend goed gelet op het grillige oogstjaar!

• Cuvée des Enchanteleurs 1995

  Prestigecuvée, genoemd naar kelderwerkers die vroeger vaten stapelden, met gelijke delen pinot en chardonnay en tien jaar kelderrijping. Gouden tint, gerijpte en complexe geur, noten, mineraal, paddenstoelen, kamperfoelie. Romige aanzet, veel body, vleugje munt (als rijpe Riesling), toast, hartige mineralen, vitale zuren, pure rijkdom!

Gastronomische champagnes

Henriots primair door chardonnay bepaalde huisstijl is te karakteriseren als verfijnd, mineraal – je proeft de kalkbodem! – en spannend. Elegant, maar zeker niet licht. De wijnen bieden behalve een zacht romige mousse ook behoorlijke vulling. Samen geven die een tastbaar mondgevoel. Gecombineerd met de speelse zuren maakt ze dat tot ideale maaltijdchampagnes. Chef Lucas Rive en maître-sommelier Peter Bruins van De Bokkedoorns demonstreerden dat met de volgende, werkelijk briljante en van groot vakmanschap getuigende combinaties:

Amuses Bouche

Champagne Henriot Rosé

***

Met platte Zeeuwse oesters gevulde kreeft, macedoine van Bresse-kip

en kokkeltjes en julienne van ansjovis, olie van zeewier

Champagne Henriot Blanc de Blancs

***

Gebakken langoustines met een crème van witlof, ham en kaas

Champagne Henriot Millésimé 1998

***

Gebakken en gebraiseerde kalfszwezerik met verse morilles,

braiseerjus en gebrande boter

Champagne Henriot Cuvée des Enchanteleurs 1995

***

Ongefermenteerde chocolade met vulling van azijn en bloedsinaasappel,

sorbet van pure chocolade

&

Mousse van venkel met sabayon van dragon

Champagne Henriot Brut Souverain

Trophée Henriot

Champagne Henriot is de nieuwe sponsor geworden van het Nederlands kampioenschap voor sommeliers. Jarenlang werd die rol vervuld door Ruinart, niet alleen in Nederland maar ook in tal van andere Europese landen. Door andere prioriteiten voor promotie – lees: substantieel minder budget – heeft dit huis zich echter volledig teruggetrokken uit dergelijke sponsoractiviteiten. De wedstrijd om de eerste Trophée Henriot zal gehouden worden op maandag 26 april, ook weer in De Bokkedoorns. Aangezien regerend en meervoudig kampioen Roy Pelgrim ditmaal niet meer meedoet, zal de editie 2010 van het NK hoe dan ook een nieuwe winnaar opleveren. De organisatie is zoals te doen gebruikelijk in handen van het Nederlands Gilde van Sommeliers.

Importeur

Champagne Henriot wordt geïmporteerd door Wijnkooperij de Lange in Oosterhout, tel. 0162-447847, http://www.wijnkooperijdelange.nl.

Wijnkooperij de Lange levert niet direct aan particulieren, maar aan de betere horeca en aan gespecialiseerde wijndetailhandels.

René van Heusden

Ürzig, zondagmiddag 7 maart 2010. Er komt viermaal snoekbaarsfilet op tafel, en een fles Riesling Feinherb Alte Reben van een plaatselijk wijngoed. Ik kijk mijn drie reisgenoten, de topsommeliers Roy Pelgrim, Michael Daals en Martijn Verkerk, tevreden aan: het leven is mooi. We zijn voor anderhalve dag in de Mittelmosel, om deze kort, maar intensief te ‘beleven’. Dat betekent wijngaarden bekijken, lekker eten en vooral heel veel wijn proeven, niet in de laatste plaats die van 2009, een vermeend nieuw topjaar.


Ürzig, zondagmiddag 7 maart 2010. Er komt viermaal snoekbaarsfilet op tafel, en een fles Riesling Feinherb Alte Reben van een plaatselijk wijngoed. Ik kijk mijn drie reisgenoten, de topsommeliers Roy Pelgrim, Michael Daals en Martijn Verkerk, tevreden aan: het leven is mooi. We zijn voor anderhalve dag in de Mittelmosel, om deze kort, maar intensief te ‘beleven’. Dat betekent wijngaarden bekijken, lekker eten en vooral heel veel wijn proeven, niet in de laatste plaats die van 2009, een vermeend nieuw topjaar.

In deze tijd van het jaar moet je mazzel hebben met het weer en dat hadden we. De Mittelmosel was koud, maar zeer zonnig, en dat zorgde voor mooie plaatsjes, ook door het kleine beetje sneeuw dat er hier en daar nog lag. Een van de mooiste plaatjes blijft het uitzicht op de hele bocht van Piesport, komend vanaf de Panoramastrasse hoog boven het dorpje. Langs die route zijn meerdere stopplaatsen, die een geweldig uitzicht geven over de wijngaarden van Piesporter Goldtröpfchen, het mooiste natuurlijke amfitheater van wijnland Duitsland.

Gerijpte Riesling

Beneden aan de rivier hadden we een afspraak bij Weingut Reinhold Haart, en daar bleek al snel dat de roem 2009 niet voor niets vooruit is gesneld. Maar gelukkig trok Johannes Haart, die tegenwoordig veel van het werk van zijn vader Theo heeft overgenomen, ook een paar oudere flessen open. Gerijpte Riesling is nergens mooier dan aan de Moezel en dus is het altijd een feestje wanneer een producent een exemplaar daarvan uit zijn kelder haalt om te laten proeven. Bij Haart dit keer helaas geen Goldtröfpchen Auslese 1971 (wat is dát mooi!), maar een droge 1982-er, de verre voorloper van wat nu hun Grosses Gewächs is. Zo’n droog type rijpt natuurlijk anders en minder goed dan een hoge zoete wijn, maar de wijn was nog goed en interessant.

Apotheke en Altärchen

Na Piesport werden we in Trittenheim verwacht. Dit is een van de meest interessante dorpen van de Moezel, met een flink aantal echt goede producenten, die allemaal Clüsserath, Weiler en Eifel in hun naam hebben. De meest vermaarde wijngaard van het dorp ligt aan de andere kant van de rivier, de brug over: Trittenheimer Apotheke. Van deze Steillage, gelegen op het westen tot zuidwesten, komen de beste wijnen van het dorp, vooral van de oudere stokken. Maar zijn goede naam dankt Trittenheim stiekem misschien wel net zozeer aan de bovengemiddelde kwaliteit van de wijngaarden in de minderwaardige binnenbocht van de Moezel: Trittenheimer Altärchen. De expositie ten opzichte van de zon is hier niet optimaal, maar de wijngaarden krijgen wel lang zon en de gemengde bodems van zand, grind en leisteen zijn beter dan elders in de binnenbocht. Hier kun je bij een goed bekend staande wijnboer met een gerust hart Gutsriesling 2009 kopen!

Steillage

Maar toch, aan de Moezel draait het om Steillagen, dus gingen wij omhoog, de Apotheke in. Eén van de Eifels van het dorp nam ons mee naar een paar van de oudste en boeiendste percelen van de wijngaard, een zeer rotsig stukje, waarbij je je onwillekeurig afvraagt waarom iemand hier in godsnaam wijnbouw wil bedrijven. En inderdaad zijn er nog maar weinig mensen gepassioneerd genoeg om zulke percelen te cultiveren. Apotheke is weliswaar sinds zes jaar helemaal Flurbereinigt (heringedeeld door de staat), maar de daarmee gepaard gaande wegenbouw is maar beperkt hier, want vele stukken kennen een té groot instortingsgevaar. Zoals dat waar wij liepen, over zeer smalle paadjes van verweerde stukken Blauschiefer, met hier en daar een provisorisch aandoende leuning van oude wijnstokken. Dit is terroirbeleving pur sang en van dichtbij vallen natuurlijk dingen op, die je van veraf nooit ziet. Zoals de begroeing van de leisteenrotsen met vetplantjes, die aangeven hoe droog het hier ook kan zijn.

Wurzelechte Reben

Wandelen, zeg maar klimmen, maakt dorstig en gelukkig stond er een uitgebreide Faßprobe op het programma. Zo’n tien verschillende tanks met droge en feinherbe Riesling van 2009 hebben we geproefd en de wijnen lieten zien dat 2009 geweldig kan zijn. Om nu al van een groot jaar te spreken is veel te vroeg, daarvoor moeten we tenminste tot mei wachten, maar in potentie is Mosel 2009 geweldig. De boeiendste wijnen komen meestal van de oudste stokken en daarvan zijn er gelukkig nog veel langs de Moezel. De ware natural treasures van het gebied zijn de zogenaamde Wurzelechte Reben, ongeënte planten, die nog hun eigen oorspronkelijke wortels hebben. Dat kunnen met gemak stokken zijn van meer dan honderd jaar oud en dan weet je niet wat je proeft; de ultieme terroirexpressie.

Paulée in Trittenheim

‘s Avonds zaten we aan tafel met ondermeer twee Duitse heren, een topslager uit Bochum, van wie wij vermoedden dat hij een Allard Bottenga-achtige kelder heeft, en Thomas Kierdorf, bekend wijnkoper uit Essen. Zij keken blij verrast en later wat gegeneerd, toen bleek dat er door de Nederlandse gasten een aantal ‘aardige’ flessen was meegebracht. Taittingers Comtes de Champagne Blanc de Blancs 1998 was het prachtige begin van een onvergetelijke Paulée in Trittenheim. Omdat het zo lekker is om op te schrijven, hier een aantal van de overige wijnen: een bijzondere, want nog helemaal goede Chablis-Grenouilles 1979 van Bouchard Père & Fils; het absolute vineuze hoogtepunt van de avond, Meursault-Genevrières 2005 van Coche-Dury; mooi Italiaans rood van Foradori, Granato 2004; en vele, vele prachtige Duitse wijnen, waaronder een rosé gekleurde Trittenheimer Apotheke Beerenauslese 1976 en een van de beste Weißburgunders van Duitsland, Rebholz’ Siebeldingen Im Sonnenschein Weißburgunder Grosses Gewächs 2002. U kunt zich voorstellen hoe tevreden wij naar bed gingen.Back to reality

Maandagochtend moest er snel nog wat geproefd worden in Wehlen en met wat sublieme Wehlener Sonnenuhr Auslese 2007 in de kofferbak, verlieten we weemoedig het dal van de Moezel; ons Blitzbesuch was voorbij. Om drie uur waren we thuis, en was het back to reality, voor de een werk, voor de ander voetbal en voor de pappa’s kinderen die aandacht behoefden. “Pappa, ben je weer wijntjes wezen proeven?” “Ja, lieffie, maar pappa blijft nu even thuis hoor”.

Lars Daniëls MV.

Met een lunch bij Seinpost wilden châteaux uit de Sauternes laten zien dat hun wijnen kunnen worden gecombineerd met heel andere gerechten dan met deze ‘cliché-combinaties’. Bérénice Lurton president van de club van Grands Crus Classé’s: ‘sauternes moet worden bevrijd van foie gras.

Met een lunch bij Seinpost wilden châteaux uit de Sauternes laten zien dat hun wijnen kunnen worden gecombineerd met heel andere gerechten dan met deze ‘cliché-combinaties’. Bérénice Lurton president van de club van Grands Crus Classé’s: ‘sauternes moet worden bevrijd van foie gras. Sauternes is te veel een wijn met beperkingen bij de maaltijd. Sauternes kan met veel meer gerechten worden gecombineerd dan die obligate eendenlever of het standaard zoete nagerecht. Een bijzondere lunch bij Restaurant Seinpost moest het bewijzen.

In alle eerlijkheid hebben de sauternes ook een commercieel probleem door hun beperkte inzetbaarheid. Zoete wijnen bij nagerechten worden gemakkelijk weggelaten in restaurants, als de alcoholcontroles strenger worden. Maar hoe zijn ze met andere gerechten te combineren? Dat is een lastige vraag. Als ik naar m’n eigen kelder kijk, dan blijven de sauternes toch vaak liggen. Niet omdat ze niet lekker genoeg zijn, maar omdat het niet voor de hand ligt om ze te pakken. Daarom was het goed te zien dat Seinpost de handschoen wilde oppakken. Maar of je het zelf ook zou doen? Ik weet het niet.

Neem een gerecht -het eerste- als ‘op brood gebakken sardines met een saus van opperdoezer ronde, oester, zee-egel en komkommerkruid’. Krachtige smaken, die op een of andere manier inderdaad goed combineerden met de Doisy-Daënes 1997, een elegante, mooi gerijpte Barsac van de befaamde wijnmaker Denis Dubourdieu. Iemand die altijd minder zware zoete sauternes maakt. De rijke smaak van dit gerecht zou gemakkelijk over een droge witte wijn heen gaan, maar kon de mooie sauternes niet ‘klein’ krijgen. Een bijzondere combi, meer een contrast, maar toch goed. Maar: zelf zou je er nooit op komen.

Bij de combinatie van Guiraud 2002 met tarbot was de aansluiting gezocht door deze met perzik en een sausje van Hollandse geitenkaas. De Guiraud was minder fijn dan de wijn er voor, duidelijk zoeter, maar dat ging goed met de geitenkaas. Toch kwam het wat gekunsteld over, omdat de tarbot en de perzik geen ideale combinatie vormden. Een bruggetje dus, maar een wankel bruggetje.

Bij de volgende combinatie was het bruggetje niet wankel, het was er helemaal niet. Lauwwarme oesters met ansjovis is al behoorlijk experimenteel, ondanks een mooie zeewiermarinade. Zeker een spannend gerecht, dat wel. Maar het sloot helemaal niet aan bij de zeer rijke en zoete Clos Haut-Peyraguey 1999, een volle en brede sauternes van het klassieke soort. De wijn versterkte het gerecht niet en het gerecht de wijn niet. Jammer.

Prachtige kreeft uit Bretagne met hachee en rode biet is ook niet gemakkelijk, toch werkt het op de een of andere manier wel. De ui in de hachee overheerst de kreeft iets, maar zoekt wel een goede aansluiting in de klassieke, aangename, maar niet echt grootse Coutet 2004.

De mangochutney en de spicy-elementen van de Thai curry doen goed werk bij de combinatie van mooie gebraiseerde zeeduivel en mosselen met de heerlijke, maar nog heel jeugdige Doisy-Daëne 2007, een wijn met concentratie en mooi, krachtig zoet.

Kip van de barbecue moet een beetje knokken tegen het gelukkig niet zo zware zoet in de Coutet 2004, maar deze wijn heeft toch wat minder complexiteit en edele rotting, zodat de kip het gevecht aardig aankan, geholpen door wat vichy wortel met sauternes, amandel, rudjak en ras el-hanout, die een goede combinatie met de sauternes weten te vormen.

Bij de prachtige, langzaam gegaarde nek van iberico-varken was de vrij belegen Climens 1978 niet direct de ideale partner, maar de saus met ganzenlever en gefermenteerde zwarte bonen maakte hier veel goed. Dat is een beetje de lijn in de combinaties: het gerecht zelf combineert lastig, maar door een verband te leggen met de saus of de andere ingrediënten in het gerecht, kom je toch heel ver. Maar soms gaat het dan ook gewoon té ver. In dit geval zorgt de rijkdom en het vet in de lever toch voor een goede accentuering van de wijn.

De gebraiseerde kalfszwezerik met een vinaigrette van morieljes, spinazie, kerrieblad en witte bonen is eigenlijk het eerste gerecht waarbij het zoet in de betrekkelijk lichte Climens 2002 op een natuurlijke wijze samengaat met de zoetelementen van het hoofdingrediënt, de kalfszwezerik. Jammer dat eigenaresse Bérénice Lurton besloten had om twee mindere jaren neer te zetten. In topjaren is Climens een monument.

Bij de gestoofde lamsschouder met aardappelcapuccino -zeg maar een schuimige puree- is het goede nieuws dat de Guiraud 1998 al vrij belegen is en dus niet meer zo zoet, zodat het nog wel goed komt. Je zou het zelf ook weer niet bedenken, maar het is zonder meer fraai.

Het nagerecht was natuurlijk een inkoppertje -daar is sauternes voor gemaakt. Cliché. Peer was mooi gecombineerd met Hollandse blauwe kaas en frangipane in een knapperig bakje filodeeg. Daarnaast een machtig zoete en mooie Clos Haut-Peyraguey. Een waardige afsluiting van een bijzondere middag.

Seinpost blijft een creatief en trendsettend restaurant, dat zich ook in crisistijd aanpast. Niet alleen door goedkopere menu’s met goedkopere ingrediënten -gekookt op hetzelfde hoge niveau- maar ook door het volledig uitbesteden van de wijnkaart aan een wijnhandel, in dit geval wijnkoperij De Gouden Ton. Dat verzorgt alle wijnen, ook van andere importeurs, en dat spaart weer een sommelier uit. Het niveau blijft ongekend hoog. Dat bleek ook weer deze middag, waarbij inventief en creatief werd gecombineerd met sauternes -geen eenvoudige opgave. Bovendien moest eigenaar Edwin van de Goor zelf alles ‘opwarmen’, zoals hij het zelf noemde, omdat zijn chef Cieremans wegens een medische ingreep ontbrak. Dat is een extra compliment waard.

Ronald de Groot