Nieuws

Robert Mondavi, dé icoon van de Californische wijnindustrie en al bij zijn leven een legende, is op vrijdag 16 mei overleden in zijn huis in Yountville, Napa. Mondavi was de stichter van het naar hem genoemde wijnbedrijf en een onvermoeibaar promotor van Californische wijnen in het algemeen. Visionair, pionier,

Robert Mondavi, dé icoon van de Californische wijnindustrie en al bij zijn leven een legende, is op vrijdag 16 mei overleden in zijn huis in Yountville, Napa. Mondavi was de stichter van het naar hem genoemde wijnbedrijf en een onvermoeibaar promotor van Californische wijnen in het algemeen. Visionair, pionier, ambassadeur, marketinggenie, energiek, ambitieus, invloedrijk, het zijn allemaal kwalificaties die op Mondavi van toepassing waren. Pas op 52-jarige leeftijd, in 1966, begon Mondavi met zijn eigen winery in Napa en liet zich in de jaren daarna sterk inspireren door wat hij in Europa proefde. Vooral Bordeaux maakte indruk op hem. Dat leidde uiteindelijk tot een joint venture met een andere grootheid, Baron Philippe de Rothschild. Ze noemde hun gezamenlijke wijn Opus One.

Mondavi’s eigen winery in Oakville was jarenlang dé referentie voor Californische wijn en een trekpleister voor wijnliefhebbers uit de hele wereld. In 2004 werd de inmiddels tot een conglomeraat uitgegroeide beursgenoteerde onderneming mede door interne problemen binnen de familie Mondavi gekocht door Constellation. Op dat moment hoefde Mondavi zich echter al lang geen zorgen meer te maken over zijn privé financiën, want als raszakenman mocht hij zich multimiljonair noemen. Het sierde hem dat hij zijn vermogen niet alleen voor zichzelf hield, maar op grote schaal donaties verleende aan culturele, gastronomische en wetenschappelijke projecten die een link met wijn hadden. Met tientallen miljoenen dollars tegelijk, want hij hield van een leven in grootse stijl. Robert Mondavi is 94 jaar oud geworden.

Als men het over Riesling uit Baden heeft, heeft men het al gauw over Andreas Laible uit Durbach. Het is aan Nederlanders vaak moeilijk om uit te leggen hoe goed zijn wijnen zijn, want ze zijn nauwelijks verkrijgbaar en onbekend. Dus verwijs ik vaak naar gidsen als Gault Millau en Eichelmann, die Laible al jaren tot de absolute top van Duitsland rekenen.

Top-Riesling uit Baden

Als men het over Riesling uit Baden heeft, heeft men het al gauw over Andreas Laible uit Durbach. Het is aan Nederlanders vaak moeilijk om uit te leggen hoe goed zijn wijnen zijn, want ze zijn nauwelijks verkrijgbaar en onbekend. Dus verwijs ik vaak naar gidsen als Gault Millau en Eichelmann, die Laible al jaren tot de absolute top van Duitsland rekenen. Dé wijngaard die Laible beroemd heeft gemaakt (en andersom), is de indrukwekkende Durbacher Plauelrain, waar verweerd graniet uit het Zwarte Woud de bodem typeert. Die bodem, in combinatie met de ligging op het zuiden én in de wind, maakt deze helling tot één van de weinige plekken in Baden, die echt geschikt zijn voor riesling. Er stonden drie prachtige Rieslings van de Plauelrain, de kabinett trocken, de spätlese trocken “SL” en de spätlese trocken “Achat” op tafel. Die laatste wijn is eigenlijk altijd geweldig, ook die uit 2007, hoewel deze nog haast té jong was om echt te beoordelen.

Tot de weinige Rieslingprotagonisten in Baden behoort zeker ook Weingut Burg Ravensburg uit Sulzfeld, dicht tegen de grens met Württemberg. De bodems hier lijken op die in bepaalde delen van Württemberg, met hun aandeel aan gips. De 2007 Burg Ravensburg Riesling kabinett trocken heeft een vulling en een sappigheid, die mij deed denken aan een goede kabinett uit de Pfalz. Geweldig vond ik hun 2006 Burg Ravensburger Husarenkappe Riesling Grosses Gewächs, wiens sterke karakter wordt bepaald door het Gipskeuper van de bodem en het deel botrytis van de druiven.

Riesling uit de warmte

Om het plaatje compleet te maken, was het nodig ook de 2007 Ihringer Winklerberg Riesling spätlese trocken van Dr. Heger te proeven, een wijn aan het warme, droge uiteinde van het Duitse rieslingspectrum (de Winklerberg is de warmste wijngaard van Duitsland; eigenlijk wat té warm voor riesling). De warmte is natuurlijk merkbaar in de wijn; de wijn is erg goed gemaakt, maar mist wat aromarijkdom en smaakdiepgang, door een kortere rijpingstijd.

Württemberg

Mijn interesse in de wijnen uit Württemberg is de laatste jaren toegenomen, ook in de Rieslings uit het omvangrijke gebied. Op Prowein was ik al bij twee van de beste producenten geweest, Gerhard Aldinger en Karl Haidle. Deze keer waren Weingut Jürgen Ellwanger en Weingut Schnaitmann aan de beurt, die beiden niet direct bekend staan om hun Riesling.

Ellwanger had maar één Riesling meegenomen, de 2007 Schondorfer Grafenberg Riesling kabinett halbtrocken, een expressieve licht zoete wijn, waarin druif én terroir mooi naar voren komen.

Ook bij Schnaitmann was er slechts één Riesling, een vatmonster van de 2007 Fellbach Riesling ** trocken, een wijn met veel natuurlijke kracht. Overigens, een wijn die je bij Schnaitmann niet mag missen, is zijn Sauvignon blanc *** trocken, één van de beste wijnen van dit aromatische druivenras van heel Duitsland. Ook die van 2007 is prachtig: geconcentreerd, vol sap, enorm rassig, maar ook mineralig.

Een uitmuntend jaar voor Duitse Riesling

Aan het eind van een lange middag proeven, kon er maar één algemene conclusie zijn, die zich op Prowein al duidelijk had aangetekend: 2007 is een uitmuntend jaar voor Duitse Riesling. Was op Prowein nog slechts een beperkt aantal wijnen uit 2007 klaar en afgevuld, op de Mainzer Weinbörse waren dat er al veel meer, hetgeen het beeld van de jaargang nog overtuigender maakt. Het is nu nog slechts met enig ongeduld wachten op de presentatie van de topwijnen van het jaar, in september 2008. Dan komen de droge Grosses Gewächse 2007 op de markt, waarvan die van bepaalde producenten al bij voorintekening zullen zijn uitverkocht. En op de verschillende veilingen van de regionale afdelingen van de VDP zijn dan de bijzondere Versteigerungsweine te proeven, veelal (edel-) zoete wijnen van de hogere predikaten, met als extra kwaliteitskenmerk de bekende goudkleurige capsules, Goldkapsel of Lange Goldkapsel. Dan zal ik met waarschijnlijk nog groter enthousiasme mijn verslag-drieluik over Duitse Riesling 2007 voltooien en voor de derde maal dezelfde conclusie trekken.

Lars Daniëls MV.

Jaap Sonnemans, een van de meest markante en creatieve marketeers binnen de Nederlandse wijnhandel, verlaat Groupe LFE voor een nieuwe baan in Australië. Hij wordt daar global brand manager van Tempus Two en zal gaan opereren vanuit Sydney. Sonnemans liet Nederland de afgelopen jaren onder meer kennismaken met de avontuurlijke wereld van Hardys,

Jaap Sonnemans naar Australië

Jaap Sonnemans, een van de meest markante en creatieve marketeers binnen de Nederlandse wijnhandel, verlaat Groupe LFE voor een nieuwe baan in Australië. Hij wordt daar global brand manager van Tempus Two en zal gaan opereren vanuit Sydney. Sonnemans liet Nederland de afgelopen jaren onder meer kennismaken met de avontuurlijke wereld van Hardys, de fameuze feestvierende ‘urban dwellers’ van Castel – inclusief de baders op de Castelboot tijdens de Gay Canal Parade – en het kleuren van de Osbornestier.

Dat Sonnemans naar Australië gaat, komt niet helemaal als een verrassing. De afgelopen jaren was dat al een beetje zijn tweede vaderland geworden. Hij had er zijn hart aan verpand Bovendien klikte het naar zijn zeggen direct tussen hem en Lisa McGuigan, de sterk op marketing georiënteerde wijnmaakster van Tempus Two. LFE werkt sinds afgelopen jaar met de wijnen ervan. We wensen Jaap Sonnemans van harte proficiat met het uitkomen van deze droom! En laat de rest van de wereld nu de borst maar nat maken…

www.tempustwo.com.au

Wat gaan we deze zomer doen om de vakantie draaglijk te maken? Voor de een zal het allemaal sport zijn, voor een ander op het strand liggen en loungen in ‘beach clubs’ en voor weer een ander Cultuur. De ware vakantievierder gaat natuurlijk op wijnreis. Leuk, leerzaam en goed

Modern leven: Wijn-Visum van Gastrovino

Wat gaan we deze zomer doen om de vakantie draaglijk te maken? Voor de een zal het allemaal sport zijn, voor een ander op het strand liggen en loungen in ‘beach clubs’ en voor weer een ander Cultuur. De ware vakantievierder gaat natuurlijk op wijnreis. Leuk, leerzaam en goed voor de onderlinge verstandhouding binnen het gezin. Minder leuk voor importeurs werd het grote aantal aanvragen om een bezoek te regelen. Bij Gastrovino heeft men daarom besloten een en ander te stroomlijnen. Het heeft geresulteerd in een heel leuk initiatief, het Wijn-Visum

Het Wijn-Visum ziet eruit als een heus paspoort en biedt de bezitter ervan vrije toegang tot enkele tientallen wijnbedrijven, hoofdzakelijk in de klassieke wijnlanden van Europa, maar ook in andere continenten. Maar liefst 35 leveranciers van Gastrovino hebben aan dit originele idee hun medewerking verleend. Iedere visumpagina bevat essentiële informatie over het bedrijf, zoals adresgegevens, bezoektijden en de naam van de contactpersoon. Een kind kan de was doen, ook bij afspraken die pas op korte termijn gemaakt worden.

Het programma kan bestaan uit een rondleiding door de kelders en de wijngaarden, alsmede een proeverij van de jongste wijnen. Een groot aantal huizen geeft ook nog een fles mee om thuis eens na te proeven. Voor de wijnliefhebbers is er ook nog een bonus te behalen. De deelnemende wijnhuizen kunnen met een stempel op hun pagina aangeven dat de houder van het Visum op bezoek is geweest. Dat geeft recht op 10% korting op de wijnen van dat huis na thuiskomst.

Abonnees op de wijnbrief van Gastrovino krijgen het Wijn-Visum automatisch toegestuurd. Andere belangstellenden kunnen voor informatie terecht op www.gastrovino.nl

René van Heusden

Jean-François Quenin, eigenaar van Château de Pressac in Saint-Etienne de Lisse, is verkozen tot president van het Syndicat Viticole van Saint-Emilion. Hij is de opvolger van Hubert de Boüard (Château Angélus) die deze positie vanaf 1999 bekleed heeft en zich niet meer herkiesbaar had gesteld.

Jean-François Quenin, eigenaar van Château de Pressac in Saint-Etienne de Lisse, is verkozen tot president van het Syndicat Viticole van Saint-Emilion. Hij is de opvolger van Hubert de Boüard (Château Angélus) die deze positie vanaf 1999 bekleed heeft en zich niet meer herkiesbaar had gesteld. De Boüard blijft overigens wel actief in de wijnbouwpolitiek, onder meer als vicepresident van het Syndicat Viticole, president van het regionale comité van het INAO en lid van het nationale comité van datzelfde INAO.

De 59-jarige Jean-François Quenin was jarenlang actief in het zakenleven. In 1996 wisselde hij van carrière en koos hij voor de wijnbouw. Een jaar later kocht hij Château de Pressac.

Quenin was de afgelopen jaren al sterk betrokken bij het reilen en zeilen van de wijnen uit Saint-Emilion. Tot zijn verantwoordelijkheden behoorden de buitenlandse promotie voor Saint-Emilion en het voorzitterschap van de unie van wijnproducenten in Saint-Emilion, Pomerol en Fronsac. Sinds juli 2003 mag hij zich ook ‘Jurat’ noemen, een grote eer in Saint-Emilion.

Promotie van de wijnen uit Saint-Emilion blijft een prioriteit voor de nieuwe president. Daarnaast zal hij nauw betrokken zijn bij het opzetten van een nieuw systeem voor kwaliteitscontrole in samenwerking met de organisatie Qualibordeaux. Het systeem moet nog dit jaar van kracht worden en is gebaseerd op de nieuwe specificaties voor de appellations Saint-Emilion, Saint-Emilion Grand Cru, Lussac-Saint-Emilion and Puisseguin-Saint-Emilion.

Slow Food Nederland houdt zaterdag 17 en zondag 18 mei de eerste Nederlandse Terra Madre, een bijeenkomst over ambachtelijke en kleinschalige culinaire producten. Er worden Slow Food films vertoond, er zijn proeverijen van lokale producten zoals Nederlandse wijn en Nederlands bier en er wordt gediscussieerd over actuele ontwikkelingen.
Slow Food Nederland houdt zaterdag 17 en zondag 18 mei de eerste Nederlandse Terra Madre, een bijeenkomst over ambachtelijke en kleinschalige culinaire producten. Er worden Slow Food films vertoond, er zijn proeverijen van lokale producten zoals Nederlandse wijn en Nederlands bier en er wordt gediscussieerd over actuele ontwikkelingen.

Voorbeeld voor de bijeenkomst in de Abdij van Middelburg is de tweejaarlijkse Terra Madre in Turijn, de hoofdstad van de Slow Food beweging. Het Italiaanse evenement duurt vijf dagen en trok in 2006 bezoekers uit de hele wereld. “We hebben in Nederland niet de Italiaanse eetcultuur,” zegt Jan Wolf, voorzitter Slow Food Nederland, “maar toch zie je hier een stijging van het aantal consumenten dat waarde hecht aan lekker, puur en eerlijk eten. Slow Food in Nederland wil dat stimuleren.”

Slow Food wil een tegenwicht bieden aan massaproducten, door de nadruk te leggen op kleinschalige, ambachtelijke producenten. Tijdens Terra Madre kunnen bezoekers die streekproducten proeven. In ‘smaaktheaters’ zullen producenten presentaties geven over hun werk. Op het programma staan verder een “Dutch Enoteca” met proeverijen van Nederlandse wijn en bier, en vertoningen van Slow Food films. Belangrijke onderdelen van de Terra Madre Nederland 2008 zijn verder de symposia, die producenten een platform bieden om actuele ontwikkelingen onder de loep te nemen en kennis en ervaringen uit te wisselen.

Meer informatie staat op http://www.terramadre2008.nl/

Eddy Gravemaker beschouwt Engeland als zijn tweede vaderland. Hij heeft er lang gewoond en reist regelmatig af naar Engeland om zijn Australische wijnvoorraad aan te vullen. Waarom koopt hij eigenlijk geen Engelse wijn? Eerst maar eens proeven…

Ik beschouw Engeland als mijn tweede vaderland. Vanaf midden jaren zeventig heb ik vijfentwintig jaar lang zes maanden per jaar in Engeland gewoond. Ik heb ook vijftien jaar in België gewoond en ik woon nu al zeven jaar in Frankrijk, maar ik heb met geen enkel ander land meer binding dan met Engeland. Het was dan ook slechts om klimatologische redenen dat ik in 2001 naar Frankrijk ben verhuisd. Maar dat wil niet zeggen, dat ik niet regelmatig naar Engeland afreis. Al was het alleen maar om mijn Australische wijnvoorraad aan te vullen. Er is geen land ter wereld, behalve Australië uiteraard, waar ze een ruimere keuze hebben aan Australische wijnen dan in Engeland. Je kunt natuurlijk heel sjiek in Londen bij Harrods of Harvey Nichols gaan wijnwinkelen, maar ook de wijnwinkelketens en supermarkten in Engeland verkopen uitstekende Australische wijnen. Op mijn laatste reis door Engeland vond ik een droom van een wijnwinkel, Byrne’s wineshop in het provinciestadje Clitheroe in Lancashire. Aan de buitenkant doet deze wijnwinkel niet vermoeden hoeveel prachtige wijnen er binnen te koop zijn. De winkel zelf is klein, maar de kelders, die onder de straat doorlopen, zijn groot en tot aan de nok gevuld met een schat aan internationale wijnen. Beslist de moeite waard om voor om te rijden. In de jaren zeventig en tachtig kon je het beter uit je hoofd laten om wijn te bestellen in een pub. Dat is sinds de jaren negentig drastisch veranderd. Elke goede pub heeft tegenwoordig een wijnkaart waar mening eetcafé in Nederland jaloers op kan zijn. Ook in veel restaurants toveren ze nowadays een wijnlijst tevoorschijn om van te watertanden. In een restaurant in een middelgrote stad stonden wijnen uit vier continenten en meer dan twintig verschillende landen op de wijnkaart. Wat een weelde, zeker vergeleken met de oh zo saaie wijnkaarten die je in Frankrijk over het algemeen krijgt voorgeschoteld. De ruime internationale keuze in de Engelse horeca vloeit natuurlijk ook voort uit het feit dat er in Engeland zelf geen wijn van enige betekenis wordt geproduceerd. De wijnboer die ik in Worcestershire ontmoette, verwoordde het als volgt: “In Engeland wordt geen wijn gemaakt, maar er wordt geëxperimenteerd met het maken van wijn.” Ondanks dat vullen Jonty Daniels en zijn vrouw Janet Baldwin elk jaar tienduizend flessen met de opbrengst van een twee hectare grote wijngaard, Astley vineyards genaamd. De wijngaard ligt in het redelijk noordelijke Worcestershire. De gemiddelde temperatuur is hier per jaar slechts twee graden lager dan in Champagne, maar de hoeveelheid neerslag bijna het dubbele. De meeste aangeplante druif is Kerner, een druif van Duitse afkomst. Verder vond ik in de wijngaard de druiven Madeleine Angevine, Siegerrebe en Phoenix. Voorwaar geen rijtje van de meest gangbare druivensoorten. Ik denk dan ook niet dat ik ooit mensen op een terras luid een “Madeleine Angevine” of een “Siegerrebe” zal horen bestellen in plaats van een “Sjardonnee”. Ik proefde tijdens mijn bezoek aan Astley vineyards vijf verschillende witte wijnen, de meeste gemaakt van blends van bovengenoemde druiven. Vier stuks vond ik ronduit tegenvallen: weinig fruit, waterig en saai. De vijfde, gemaakt van Kerner old vine, leek nog het meest op een riesling. Hij had een zoetje en redelijk wat fruit. Uit beleefdheid heb ik drie flessen gekocht van de laatste wijn. Engeland blijft een van mijn favoriete wijnlanden, maar niet om de wijn die er wordt gemaakt. Eddy Gravemaker

De meeste aangeplante druif is Kerner, een druif van Duitse afkomst.

Er zijn weinig gegevens over zonneschijn gepubliceerd, omdat maar weinig weerstations zonneschijn meten. In het artikel ‘Estimating spatial and temporal variations in solar radiation within Bordeaux winegrowing region using remotely sensed data’ bespreekt Kees van Leeuwen een methode om zonneschijn te meten met satelliet data.
Estimating spatial and temporal variations in solar radiation within Bordeaux winegrowing region using remotely sensed data

Er zijn weinig gegevens over zonneschijn gepubliceerd, omdat maar weinig weerstations zonneschijn meten. In bijgevoegd artikel bespreken we een methode om zonneschijn te meten met satelliet data. We passen deze methode toe op de Bordeaux streek. De hoeveelheid zonneschijn dat een perceel ontvangt hangt voornamelijk af van het hellingspercentage en de ligging. Benjamin Bois is in 2007 bij Kees gepromoveerd op een klimaatstudie van de Bordeaux streek.

Lees meer artikelen van Kees van Leeuwen.

Een restaurantrecensie van een ontbijt? Dat kan, op GrootSpraak. Het ontbijt van Le Défi in Sprang-Capelle was bijzonder: lekkere koffie, vers sap en eitje a la minute.Lees meer op GrootSpraak.nl
Een restaurantbespreking die begint bij het ontbijt op de ochtend van vertrek? Zeker, want het was een bijzonder ontbijt. Minstens even liefdevol gemaakt als bij de groten, Souvereins ooit of aan het zwembadje bij de heren Pourcel. Niks geen buffet, maar heerlijke kleinigheden opgediend door de chef zelf. Mini-viennoiserieën, geroosterde sandwiches van brood en van brioche, versierd met lekkernijen. Overheerlijke muesli met verse yoghurt. Uitstekende confiture. Eitje a la minute naar wens. Heerlijk vers sap. En ongekend lekkere koffie. “Wij drinken overdag zelf ook Palombini.” Alsof je bij iemand thuis bent. Kijk, dat willen wij.

Laat Onno Kleyn een telefoonboek of de gebruiksaanwijzing voor een videorecorder schrijven en zelfs dan krijg je gegarandeerd nog meeslepende lectuur. Weinig culinaire schrijvers in het Nederlandse taalgebied hebben zo’n vlotte en lekker makende schrijfstijl als hij. Lees zijn artikelen of boeken, en je krijgt gegarandeerd trek.

Laat Onno Kleyn een telefoonboek of de gebruiksaanwijzing voor een videorecorder schrijven en zelfs dan krijg je gegarandeerd nog meeslepende lectuur. Weinig culinaire schrijvers in het Nederlandse taalgebied hebben zo’n vlotte en lekker makende schrijfstijl als hij. Lees zijn artikelen of boeken, en je krijgt gegarandeerd trek. Een beetje zoals vroeger het geval was bij Wina Born. Hij heeft behalve verstand van zaken bovendien een lichtjes baldadig gevoel voor humor dat de leesbaarheid van zijn publicaties extra ten goede komt. Ik zelf ben helemaal verkocht sinds ik zijn ‘Lekker Italië’ las. En wacht met smart op een nieuwe uitgave daarvan. Aangename leesbaarheid is ook de eerste kwalificatie die van toepassing is op een serie van drie culinaire reiswoordenboekjes van Kleyns hand die recentelijk gepubliceerd zijn door uitgeverij Het Spectrum. Het gaat daarbij gedeeltelijk om geactualiseerde versies van eerdere uitgaven. Ze zijn gewijd aan populaire vakantielanden met en rijke gastronomische cultuur, te weten Frankrijk, Italië en Spanje. Behalve woordenlijsten – in de aan Spanje gewijde uitgave zelfs in zowel Castiliaans (Spaans), Catalaans, als Baskisch – bevatten ze ook allerhande praktische gedragstips voor een plezierige ervaring in de verschillende typen horecagelegenheden in de bewuste landen. Van kinderstoeltjes en rookpolitiek tot allergieën en fooien aan toe. En hoe je dat zegt in de taal van het land. Heel praktisch dus, zeker wanneer je wel eens avontuurlijk uit eten wilt gaan of op de markt inkopen wilt doen. Gelukkig spreekt nog niet iedereen Engels… Maar daarbij blijft het niet. Kleyn geeft ook beknopte uitleg over eetgewoonten, gastronomische specialiteiten, wijn en andere dranken in de beschreven landen, daarbij en passant soms even afrekenend met hardnekkige misverstanden, zoals de uitspraak van sangría. Ook al heb je geen concrete reisplannen, het is gewoon een plezier om deze teksten te lezen. Sterker nog, ze zetten je juist aan tot het maken van reisplannen. Voor de woordenlijsten geldt hetzelfde, want de auteur laat merken dat hij weet wat er in de door hem beschreven landen actueel gaande is. Zie bijvoorbeeld een modieuze term als déclinaison die je tegenwoordig op zowat elke Franse menukaart tegenkomt. Warm aanbevolen derhalve. Al was het maar om thuis een beetje vakantie te vieren. René van Heusden

Onno Kleyn: Culinaire reiswoordenboeken Frans, Italiaans en Spaans Paperbacks in zakformaat, uitgaven van Het Spectrum. Prijs per deel: € 9,95