Achtergrond & Interviews

Een beetje zichzelf respecterende kok brengt tegenwoordig een duur uitziend kookboek uit. Om precies te zijn: laat zo’n kookboek uitbrengen. Of de beschreven recepten voor een amateurkok uitvoerbaar zijn, lijkt daarbij in de regel niet prioriteit nummer 1 te zijn. Die kookboeken lijken eerder bedoeld voor gebruik op de salon dan op de keukentafel. Zo niet bij John Halvemaan, een cuisinier die wars is van trendy celebritygedoe en al jaren gewoon zijn eigen gang gaat.
Een beetje zichzelf respecterende kok brengt tegenwoordig een duur uitziend kookboek uit. Om precies te zijn: laat zo’n kookboek uitbrengen. Of de beschreven recepten voor een amateurkok uitvoerbaar zijn, lijkt daarbij in de regel niet prioriteit nummer 1 te zijn. Die kookboeken lijken eerder bedoeld voor gebruik op de salon dan op de keukentafel.
Zo niet bij John Halvemaan, een cuisinier die wars is van trendy celebritygedoe en al jaren gewoon zijn eigen gang gaat. Niet alleen in de keuken, maar nu ook op het gebied van culinaire publiciteit Hij bundelde 40 van zijn beste recepten in ‘Savourieën van John Halvemaan’. Savourieën – dat woord betekent zo veel als ‘kleine gerechten’ of ‘hapjes’ – is een foudraal met daarin even zo veel kaarten waarop echte Halvemaanklassiekers beschreven staan, variërend van aardappel en oester tot en met zult. Volgens de chef zelf zijn die recepten speciaal op maakbaarheid uitgekozen. Ze zijn bovendien geïllustreerd door Gidi van Liempd. Diens tekeningen loodsen de thuiskok stap voor stap door de hele uitvoering van recept. Al even praktisch: temperaturen zijn soms met een marge aangegeven, zowel voor koken met gas, elektriciteit of inductie! Wat je bij al dat lekkers wil drinken, mag je als lezer gewoon zelf bepalen. Best wel verfrissend in tijden van clichématige of juist fel onrealistische wijn-spijscombinaties. Kortom, dit is nu eens écht een origineel en stijlvol geschenkidee, ook na Kerstmis. Niet te lang mee wachten, want Savourieën is uitgebracht in een gelimiteerde oplage van slechts 750 genummerde exemplaren.
Te bestellen via http://www.halvemaan.nl/ en te koop in het restaurant zelf.
Prijs: 38 euro.

De broers Jacques en François Lurton, flying winemakers in Bordeaux, Zuid-Frankrijk, Spanje, Chili en Argentinië gaan na jaren van samenwerking uit elkaar. Het door hen opgerichte bedrijf JFL komt volledig in handen van François, die de aandelen van Jacques heeft overgenomen. Jacques zal wel oenologische adviezen aan JFL blijven verlenen. Verder gaat hij zich bezighouden met de leiding van de familiebezittingen in Bordeaux en met de ontwikkeling van zijn eigen wijngoed in Australië.
De broers Jacques en François Lurton, flying winemakers in Bordeaux, Zuid-Frankrijk, Spanje, Chili en Argentinië gaan na jaren van samenwerking uit elkaar. Het door hen opgerichte bedrijf JFL komt volledig in handen van François, die de aandelen van Jacques heeft overgenomen. Jacques zal wel oenologische adviezen aan JFL blijven verlenen. Verder gaat hij zich bezighouden met de leiding van de familiebezittingen in Bordeaux en met de ontwikkeling van zijn eigen wijngoed in Australië.

Rioja produceert mooie rode wijnen, die over de hele wereld een zeer goede bekendheid en reputatie genieten. De top Rioja's van de betere bodega's kunnen heel oud worden, vooral de Gran Reserva's.In het charmante gezelschap van Maria Jose Lopez de Heredia dronk ik deze zomer in Haro Rioja een rodeVina Bosconia Gran Reserva uit 1947 van de bodega van mijn tafeldame.Een goddelijk mooie wijn, bijna 60 jaar oud, maar nog altijd zeer vol en krachtig, met mooie zachte tannines bessen en chocola. Vergelijkbaar met een grote Bordeaux, bijvoorbeeld een Latour uit 1945.

Witte en rosé Gran Reserva van Lopez de Heredia “de vergeten wijnen”.

Rioja produceert mooie rode wijnen, die over de hele wereld een zeer goede bekendheid en reputatie genieten.

De top Rioja’s van de betere bodega’s kunnen heel oud worden, vooral de Gran Reserva’s.

In het charmante gezelschap van Maria Jose Lopez de Heredia dronk ik deze zomer in Haro Rioja een rodeVina Bosconia Gran Reserva uit 1947 van de bodega van mijn tafeldame.

Een goddelijk mooie wijn, bijna 60 jaar oud, maar nog altijd zeer vol en krachtig, met mooie zachte tannines bessen en chocola. Vergelijkbaar met een grote Bordeaux, bijvoorbeeld een Latour uit 1945. Die vergelijking is niet uit de lucht gegrepen, want uiteindelijk hebben ze in Rioja het wijnmaken geleerd van de wijnbouwers uit Bordeaux.

Wat minder bekend is, dat in Rioja ook een witte wijn Gran Reserva wordt gemaakt.

Niet vreemd, in aanmerking genomen, dat er op dit moment nog slechts één bodega in de Rioja is, die deze unieke en echt zeer bijzondere en krachtige wijn maakt, namelijk Lopez de Heredia.

Deze vrijwel onsterfelijke witte wijnen krijgen na 25 tot 50 jaar gerijpt te hebben een vale gele kleur en hebben een unieke smaak.

Het best komt deze wijn tot zijn recht bij een Oosters gerecht of een vette vis.

Zoals Hugh Johnson ooit zei “ ook de duurste wijn is slechts gemaakt om de maaltijd mee weg te spoelen “ en dat doet deze wijn met verve.

Wat je overhoudt is een volle en krachtige afdronk, die wel een minuut lang je gehemelte blijft strelen.

Recent dronk ik een witte Vina Tondonia Gran Reserva 1957 bij een Indiaas gerecht. Ik kreeg  de tranen in mijn ogen van genoegen. Dat mag je nog eens een “ oral pleasure ” noemen.

Nu is de witte 1957 Vina Tondonia Gran Reserva niet op elke hoek van de straat te koop, maar de 1981 daarentegen is wel gewoon te koop bij de bodega in Haro Rioja.

Let wel! Deze wijn is dus 26 jaar vertroeteld en nu te koop af bodega voor slechts

Euro 30,30!

Wat nog minder bekend is, dat er ook een rosé Gran Reserva bestaat.

Zeer wel te begrijpen, daar de rosé Gran Reserva van Lopez de Heredia de enige rosé Gran Reserva is, die ooit geproduceerd is.

Deze rosé is verrukkelijk op een hete zomerdag bij een rijke lunch met tapas.

Maar ook in plaats van een gekoelde rode Loire bij een pepersteak is deze wijn een bijzonder genoegen.

De 1997 kost Euro 7,75 bij de bodega Lopez de Heredia in Haro Rioja, wederom een zeer redelijke prijs voor een wijn van 10 jaar oud, die bovendien nog zeker 10 jaar kan liggen.

Voor de echte wijnliefhebber is een bezoek aan Haro Rioja een must.

Alles draait hier om wijn, hele straten met alleen maar bodega’s.

In veel bodega’s kan geproefd worden en een rondleiding is op afspraak vrijwel overal mogelijk.

In het centrum van Haro bevinden zich tientallen tapas-bars met een ruime keuze aan tapas, waarbij vrijwel alle wijnen uit de omgeving worden geschonken.

Details van boven beschreven wijnen:

Vina Tondonia Blanco Gran Reserva 1981

Druiven: Viura (85%) Malvasia (15%)

Rijping: Amerikaans eiken vaten minimum 6 jaar. Fles 6 jaar of meer.

Kleur: goud

Schenk temperatuur: 14 graden

Smaak: zacht en volledig uitgerijpt, maar toch gespierd en volledig in balans met een werkelijk spectaculair lange afdronk.

Vina Tondonia Rosé Gran Reserva 1997.

Druiven: Tempranillo, Garnache en Viura.

Rijping: Amerikaans eiken vaten 4 jaar. Fles 4 jaar of meer.

Kleur: Perzik

Schenk temperatuur: tussen de 8 en 12 graden

Smaak: zacht en fris, met veel vanille.

Producent:

R. Lopez de Heredia Vina Tondonia

Avda. De Vizcaya, 3. 26200 Haro ( La Rioja ) Spanje

Tel : 00-34-941-310127

Fax : 00-34-941-310788

Internet : http://www.lopezdeheredia.com/

e-mail: bodega@lopezdeheredia.com

Lopez de Heredia Vina Tondonia heeft een officiële importeur in Nederland (Casa Marmelac, http://www.marmelac.nl/) hun wijnen zijn in Nederland ook te koop bij:

• Van Wageningen & de Lange in Utrecht, 030-2310841

• Wijnhandel Herman in Axel, 0115-561860

• Casa Marmelac in Lelystad, 032-0216799

Sinds 2015 is André Kerstens exclusief importeur van de wijnen van Viña Tondonia. Kijk voor de gegevens op www.andrekerstens.nl

Eddy Gravemaker

Le Temple sur Lot

Frankrijk

Wijn en spijs is hot, maar persoonlijk grijpt het mij langzamerhand naar de strot. Vijf en twintig jaar geleden zat ik op de Hotelschool, en kreeg mijn eerste lessen over wijn. Toen al viel het mij op dat de wijn-spijs lessen wel erg onwetenschappelijk  waren ingericht. Zo van: soms is contrastwerking fijn, soms echter mogen het gerecht en de wijn ook in elkaars verlengde liggen. Het trof mij toen al als klinkklare onzin.
En dan te bedenken dat de keuken in die tijd nog overzichtelijk was. De Klassieke Franse keuken zette nog de toon, hoewel enkele deugnieten inmiddels de Nouvelle Cuisine hadden omarmd.
Wijn en spijs is hot, maar persoonlijk grijpt het mij langzamerhand naar de strot. Vijf en twintig jaar geleden zat ik op de Hotelschool, en kreeg mijn eerste lessen over wijn. Toen al viel het mij op dat de wijn-spijs lessen wel erg onwetenschappelijk  waren ingericht. Zo van: soms is contrastwerking fijn, soms echter mogen het gerecht en de wijn ook in elkaars verlengde liggen. Het trof mij toen al als klinkklare onzin.
En dan te bedenken dat de keuken in die tijd nog overzichtelijk was. De Klassieke Franse keuken zette nog de toon, hoewel enkele deugnieten inmiddels de Nouvelle Cuisine hadden omarmd. Maar je wist wat je ging krijgen, en het kiezen van de bijpassende wijn leverde niet al teveel problemen op. Bij vis Chablis en dat soort werk, dat in al zijn eenvoud meestal toch wel klopte. Chinees kreeg je toen nog bij  een afhaalrestaurant om de hoek waar een eenvoudige doch meer dan voedzame hap in oude kranten werd verpakt. Gezien de zoete rode saus, de sambal en de Ve-Tsin, was bier de enige juiste begeleider, en daar was niets mis mee.
In die goede oude tijd wist je dus nog wat je op je bordje kon verwachten. Nu niet meer. Bij mij in de buurt (regio Eindhoven) zitten minstens twee topadressen (met een echte ster) waar de Oosterse keuken heel veel invloed heeft. Diverse gerechten blijken onverwachts zoet, of sterk overheerst door bijvoorbeeld sesam of soja. Soms wel lekker hoor, maar voor wijn een ramp. Sowieso is het kiezen van een gerecht in de moderne Nederlandse topkeuken tegenwoordig alsof je deelneemt aan de Lotto. Je krijgt een opsomming van ingrediënten, waarna het afwachten is wat de verhoudingen zijn en wat nou precies de boventoon gaat voeren in de smaakbeleving. Voor een goede wijnkeuze: een ramp. En over de laatste modegril, de moleculaire keuken, kunnen we al helemaal kort zijn, met al die schuimen, vloeistoffen en zalfjes: voor wijn een tsunami aan smaken en texturen, een echte ramp dus.
Des te opmerkelijker vind ik de schier onophoudelijke stroom wetenswaardigheden waar mee wij overspoeld worden aangaande wijn-spijs combinaties. Wij hebben in Nederland het geluk over Peter Klosse te beschikken: de eerste die letterlijk wetenschappelijk onderzoek naar het thema heeft gedaan en daar zeer wetenswaardige boeken over schrijft en cursussen over geeft. Je zou denken dat hiermee het onderwerp voor de komende tien jaar is afgedekt, maar nee. Er verschijnen nog steeds nieuwe boeken en boekjes, er worden stapels artikelen in de gespecialiseerde pers aan gewijd, en de talrijke wijn-spijs wedstrijden bezorgen menig ambitieus kok of sommelier slapeloze nachten.
Mij ook trouwens. De kletspraat, de totaal irrelevante combinaties van onmogelijke gerechten met onverkrijgbare wijnen die worden opgevoerd, Gecontroleerde Gastronomische Wijnen, waar hebben we het in hemelsnaam over?  Wie leest dit, wie doet dit? Ik niet in ieder geval. Thuis wil ik gewoon lekkere, eenvoudige gerechten waar ik niet de hele zaterdagmiddag voor in de keuken hoef te staan, en waar je gemakkelijk een mooie wijn uit je kelder bij kunt kiezen. En in een restaurant krijg ik de menukaart vaak niet meer ontcijferd, dus moet ik mijn lot in handen van de sommelier leggen. Maar die komt er ook niet meer uit. Want aangezien de chefkok meestal de eigenaar en dus ook de baas is, en in ieder geval altijd hoger in rang staat dan de wijnkelner, en dezelfde chefkok zich momenteel specialiseert in gerechten die zo hoog op smaak en vooral zoet zijn, dat de wijnkeuze een hele lastige wordt, maar deze dat van ondergeschikt belang vindt, is dezelfde sommelier in de regel de weg ook volledig kwijt. U moet voor de lol de bediening maar eens vragen de smaken in het gerecht te beschrijven. Wedden dat hij/zij er vrijwel nooit iets zinnigs over kan zeggen?
Mijn advies aan iedereen: neem een gerecht dat U lekker lijkt, neem vervolgens een wijn die U lekker lijkt en het gerecht niet al te veel schoffeert. De kans dat U hiermee een mooie avond beleeft is net zo groot als wanneer U zich laat leiden door de sommelier of door de zoveelste wijn-spijs specialist die daarover een artikel of boek schreef. En valt het dan onverhoopt toch nog verkeerd uit, ach, dan is het in ieder geval Uw eigen keuze geweest. Zoiets als geld kwijt raken aan een bekeuring of geld kwijt raken aan de Lotto: beiden is zonde en dom, maar het laatste was je eigen keuze, en dat voelt veel beter!

Op een druilerige maandagavond was het feest in restaurant hotel de Goudfazant in Amsterdam. De Amsterdamse Huiswijncompetitie kwam ten einde, er moesten prijzen uitgereikt worden. Restaurantgids Iens had, in samenwerking met Cuno van ‘t Hoff, een mooie proeverij in petto voor de bezoekers. Het oversteken van het IJ bleek voor de gasten geen probleem. Het was af en toe zo druk dat je moeilijk van de ene kant naar de andere kant van de zaal kwam. Het mocht de pret gelukkig niet drukken. Ondanks de volle zaal was het prima in orde met de atmosfeer.
Op een druilerige maandagavond was het feest in restaurant hotel de Goudfazant in Amsterdam. De Amsterdamse Huiswijncompetitie kwam ten einde, er moesten prijzen uitgereikt worden. Restaurantgids Iens had, in samenwerking met Cuno van ‘t Hoff, een mooie proeverij in petto voor de bezoekers. Het oversteken van het IJ bleek voor de gasten geen probleem. Het was af en toe zo druk dat je moeilijk van de ene kant naar de andere kant van de zaal kwam. Het mocht de pret gelukkig niet drukken. Ondanks de volle zaal was het prima in orde met de atmosfeer. Na het proeven van de wijnen en het uitreiken van de prijzen gingen de tafels aan de kant. Tijd om te dansen.

De winnaars op een rij:

Eetcafé’s
– Letting, wit: Colombelle d’André Daguin 2005, importeur: Pasteuning
– Simpel, rosé: Montemar 2005, importeur: van Krimpen/les Généreux
– ‘t Weesperplein, rood: Osaado 2005, importeur: Hocras

Restaurants
– Witte Uyl, wit: François Chidaine 2005, importeur: Wijntapperij 143
– Gespot, rosé: Mirambeau 2005, importeur: Kwast
– Burgers Patio/Palladio/District V, rood: Branciforti 2004, importeur: Douwe Walinga

Toprestaurants
– Het Tuynhuis, wit: Abadal 2005, importeur: Okhuysen
– Ciel Bleu, rosé: Hoya de Cadenas 2004, importeur: Oud Reuchlin & Boelen
– The Dylan, rood: Baron Philippe de Rothschild 2003, importeur: Fourcroy Lenselink

Onder het motto “Wijnfeest in Hotel de Goudfazant” zal Harold Hamersma namens de jury op 11 december om 18.00 uur de winnaars bekendmaken en huldigen. De bezoekers mogen aansluitend alle genomineerde wijnen gratis proeven onder het genot van een hapje. Tegelijkertijd zijn er diverse workshops te volgen: ‘wijnbegrijpen en wijn drinken’ door Ilja Gort en ‘bitter, zoet, zout en zuur’ door Hans Melissen
Onder het motto “Wijnfeest in Hotel de Goudfazant” zal Harold Hamersma namens de jury op 11 december om 18.00 uur de winnaars bekendmaken en huldigen. De bezoekers mogen aansluitend alle genomineerde wijnen gratis proeven onder het genot van een hapje.

Tegelijkertijd zijn er diverse workshops te volgen: ‘wijnbegrijpen en wijn drinken’ door Ilja Gort en ‘bitter, zoet, zout en zuur’ door Hans Melissen (auteur van “Wijnen met een lange neus”). Na afloop gaan de tafels en stoelen aan de kant en is er gelegenheid voor een vrolijk dansje.
Het wijnfeest is openbaar en voor iedereen toegankelijk. Inschrijven kan via http://www.iens.nl/. Voorafgaand aan het feest is er het Amsterdamse Huiswijndiner verzorgd door Hotel de Goudfazant. De 4de Amsterdamse Huiswijncompetitie wordt georganiseerd door IENS Independent Index in samenwerking met Cuno van ‘t Hoff van wijnsuggestie.

Frankrijk heeft al een poosje te maken met wat in het land zelf als ‘la crisis viticole’ wordt omschreven. De positie van de tot voor kort nog onaantastbaar geachte wijnsupermacht is ernstig aan het wankelen geraakt, nu het ooit als vanzelfsprekend geldende respect voor Franse wijnen in brede lagen van de samenleving is ingeruild voor scepsis.
Grands crus hebben daar misschien weinig van te duchten, maar voor wijnen in het midden- en basissegment van de markt ligt dat anders. Waarom spreken ze grote groepen consumenten niet meer aan?

Frankrijk heeft al een poosje te maken met wat in het land zelf als ‘la crisis viticole’ wordt omschreven. De positie van de tot voor kort nog onaantastbaar geachte wijnsupermacht is ernstig aan het wankelen geraakt, nu het ooit als vanzelfsprekend geldende respect voor Franse wijnen in brede lagen van de samenleving is ingeruild voor scepsis. Grands crus hebben daar misschien weinig van te duchten, maar voor wijnen in het midden- en basissegment van de markt ligt dat anders. Waarom spreken ze grote groepen consumenten niet meer aan? Het probleem   Een van de boodsdoeners lijkt het nogal ingwikkelde systeem van appellations d’origine contrôlées (AOC’s). Appellations zijn destijds ingevoerd ter bescherming van wijnen met een uitgesproken, eigen karakter, gebaseerd op terroir. Ze vormden daarmee impliciet ook een kwaliteitsgarantie. Immers, een wijn(gebied) toont alleen dan een uniek karakter wanneer de kwaliteit in orde is. Frankrijk telt inmiddels zo’n 450 AOC’s, plus nog de nodige andere herkomstbenamingen op een – in theorie – iets lager niveau. Vins de pays bijvoorbeeld. De vraag is in hoe verre al die herkomstbenamingen garant staan voor wijnen van een aantrekkelijke kwaliteit. Het antwoord is: nee. In de praktijk worden gewoon veel te veel matige wijnen met een AOC aangeboden. Zijn die AOC’s te makkelijk toegekend? Zelker is wel dat er iets schort aan de concrete invulling van regels en controlemechanismes. Over verbetering van het systeem is, mede dankzij de harde economische realiteit, al wel nagedacht en veel gesproken, maar het is nog steeds wachten op de concrete omzetting in daden. Fransen houden van revolutie spelen, maar hebben een broertje dood aan het doorvoeren van veranderingen. De tijd begint echter te dringen. Al maar meer consumenten haken af bij die onmogelijke, nietszeggende namen. Ook de gemiddelde Fransman weet echt niet waar al die Côtes en Coteaux liggen. Mysterieuze vlaggen voor een vaak teleurstellende lading. Een overgrote meerderheid van producenten vindt het niettemin nog steeds niet nodig om op rugetiketten wat extra informatie te verschaffen. Over druivenrassen bijvoorbeeld. Daar heeft een potentiële koper uiteindelijk toch meer aan dan mysterieus gedoe over terroir. Ter waar? Niet voor niets kennen juist vins de pays de cépage uit de Languedoc, geproduceerd naar het Angelsaksische wijnmodel, een groot commercieel succes. De reden: een begrijpelijke voorstelling van zaken. Vandaar de stelling: Frankrijk moet het aantal appellations met minstens de helft terugbrengen. Pleiters Tegen de stelling pleit wijnhandelaar Karel de Graaf, een man die zelfs op zijn leeftijd nog heilig gelooft in de Bourgogne, hét toonbeeld van ondoorzichtigheid als het om appellations gaat. Karel vindt echter dat hij altijd gelijk heeft, en zo zien we dat graag. Hij is in consumptief opzicht  bovendien een ervaringsdeskundige van de eerste orde. Voor hem mag Frankrijk al die honderden appellations houden. Wijn moet niet te makkelijk zijn! Voor de stelling pleit Anda Schippers, sinds enkele maanden de nieuwe eindredacteur van Perswijn. Ze heeft niet alleen grote kennis van tekstuele zaken, maar ook van wijn. Zij vindt dat de Fransen het zowel zichzelf moeilijk maken als wijndrinkers die nog wel wat anders te doen hebben dan alleen wijnboeken lezen en vervolgcursussen volgen. Van haar mogen daarom zelfs alle appellations afgeschaft worden. Elitair gedoe! Reageer via wijnpers@wijnpers.nl wij plaatsen uw reactie op onze website en in Perswijn. René van Heusden
Voor: Toevallig las ik onlangs een interview met Karel de Graaf. Daarin zegt hij dat Nederlanders veel meer over wijn zouden moeten lezen. Daar ben ik het natuurlijk helemaal mee eens. Want zonder een grondige kennis van Franse wijnstreken, klimaten, druivenrassen en producenten, en dus een kast vol boeken daarover, sta je op zaterdagochtend weer eens fijn voor gek bij de slijter als die je een fles Menetou-Salon overhandigt en jij zegt: ‘Nee, ik wilde een Sauvignon.’ Waaruit blijkt dat het appellationsysteem zeer ondoorzichtig is voor de gewone mens. En hoe meer appellations er zijn, hoe groter de nachtmerrie wordt voor de wijndrinker. Nog maar een boek kopen? Of weer eens op wijncursus? Daar komt nog bij dat het systeem niet functioneert. Een Bourgogne Blanc is niet te vergelijken met een Corton-Charlemagne, hoewel het ogenschijnlijk om dezelfde kwaliteitsklasse gaat. Fraude is moeilijk te controleren en aan te tonen, zelfs door de Service de la Répression des Fraudes. En hoe meer appellations er zijn, hoe lastiger dat wordt. Heel jammer voor de Fransen is dat al die appellations ook nog eens de toekomst van hun wijn in de weg staan. Intelligente of gewoon leuke experimenten met druivenrassen of wijnmaaktechnieken zijn immers uitgesloten. En dat terwijl de concurrentie groeit: wijnen uit landen als Australië, Nieuw-Zeeland en Chili worden in hoog tempo steeds beter. De zelfmoordwijnen – van die in your face fruit- en houtexplosies – waar zoveel liefhebbers van Franse wijnen een hekel aan hebben, zijn bezig te veranderen in goed gemaakte, elegante wijnen. Wijnen die bovendien als voordeel hebben dat je gewoon op het etiket kunt zien van welke druif ze zijn gemaakt, waar ze vandaan komen et cetera. Het is natuurlijk niet moeilijk een nieuwe of aangepaste kwaliteitsclassificatie te bedenken voor Frankrijk. Maar het appellationsysteem wordt, net als elk ander systeem, in stand gehouden en verdedigd door mensen die eraan verdienen – zoals producenten, ambtenaren, handelaren en wijndocenten -, door romantici die de wijnwereld graag in een mystiek waas zien en door mensen die na lang studeren eindelijk weten hoe het in elkaar zit. Die vinden dan dat anderen die moeite ook maar moeten nemen, en dat ‘we de dingen niet altijd moeten willen oversimplificeren. Waarom moet alles maar makkelijk en in kleutertaal zijn?’, enzovoort. Nu de SP zoveel zetels gewonnen heeft, durf ik wel weer te zeggen dat dat een buitengewoon elitaire opstelling is. Ik zeg dus: halveer het aantal appellations (of doe ze maar helemaal weg) en geef de Franse wijn terug aan de man en de vrouw in de straat.	Tegen: In 1935 is in Frankrijk de wet op de gecontroleerde herkomstbenamingen (AOC’s) ingevoerd. Die bestaan niet alleen voor wijn, maar ook voor kazen en zelfs voor kippen. Het toezichthoudende orgaan is het INAO (Institut National des Appellations d’Origine) in Parijs. Het AOC-systeem is gebaseerd op historische fundamenten en de terroir-gedachte. Terroir is overigens een veel misbruikte term. Dat sommige Nederlandse wijnschrijvers en -handelaren het gebied Casablanca in Chili zelfs als een bijzonder terroir zien, komt op mij nogal komisch over. Dat het gebied vrij koel is vanwege de nabijheid van de zee, betekent nog niet dat er van een terroir sprake is. Waar het bij terroir om gaat, is de interactie tussen biologische, fysische en menselijke factoren. Hierbij hebben invoering van lokale en constante gebruiken een zeer belangrijke rol gespeeld en spelen die nog steeds. Nogal complex. Verder schrijft de AOC zaken voor als druivenrassen, snoeimethoden, rendementen, hoeveelheid restsuiker, enzovoort. Dat een AOC geen garantie is voor de kwaliteit, maar alleen voor de herkomst van een wijn is velen een doorn in het oog. Maar de hoofdoorzaak ervan is de kwaliteitsinvulling door de producenten zelf. Een fraai voorbeeld is Chablis. Verworden tot soortnaam. Vrij smerig, zuur of lichtzoet spul voor een eurootje of zes en gebotteld in de Rhône kom je tegen, maar ook fraaie, minerale, strakke en true-to-type wijnen. En dat allemaal onder de naam Chablis. Hoe kan dat allemaal? Het antwoord is simpel: de INAO heeft geen middelen (lees: geld) en dus geen macht om controles uit te voeren. De producenten hebben in wezen ‘vrij’ spel en een aantal maakt daar dan ook naar hartelust ge- en misbruik van. Toezicht en controle, daarom draait het. Hoe krijgt een wijn een AOC? Als producenten een AOC willen, moeten ze zelf de aanvraag indienen, relevante regels opstellen en de naleving daarvan controleren. Het initiatief ligt dus niet bij het INAO, zoals door velen wordt gedacht! Twee voorbeelden. In het Chablisgebied werd en wordt in zeven dorpen een Sauvignon de Saint-Bris geproduceerd. De producenten hebben jaren geleden bij de INAO op de deur geklopt om hun wijn van VDQS tot AOC te laten promoveren. Zo ontstond met ingang van de oogst 2002 de nieuwe appellation Saint-Bris. Er worden daar mooie wijnen gemaakt, maar ik vraag me af wat deze wijn als enige  van sauvignondruiven in de Bourgogne te zoeken heeft. Of zie Marsannay in de Côte de Nuits. Tot 1986 werden de wijnen onder de regionale appellations Bourgogne Chardonnay en Bourgogne Pinot Noir verkocht. Na jaren lobbyen kreeg het de gemeenteappellation Marsannay. Voor sommige wijngaarden terecht, voor andere niet. En wat te denken van de classificatie in de Champagne, waar in  dorpen als Bouzy en Le Mesnil-sur-Oger alle wijngaarden grand cru status .hebben. Oordeel zelf. Frankrijk bezit wel de mooiste terroirs van alle wijnproducerende landen. Dat komt niet uit mijn koker maar uit die van Claude Bourguignon, wellicht de grootste terroir-specialist ter wereld. Waarom? Het bezit 70% van alle calcaire in de wereld. Voor finesserijke en elegante wijnen is aanwezigheid van dit bodemtype onontbeerlijk. Een deel van de Franse AOC’s is zeker niet terecht, maar het gaat me veel te ver om te beweren dat meer dan de helft ervan dient te verdwijnen. Ter illustratie Bordeaux. Toen daar destijds het bestaan van de Nieuwe Wereld nog niet was doorgedrongen, heeft de INAO in een ‘vlaag van verstandsverbijstering’ toestemming gegeven wijnstokken aan te planten op bieten- en maisvelden. Producenten die dit ‘voorrecht’ destijds genoten, hebben nu moeite het hoofd boven water te houden. Dat supermarkten nietszeggende, concentratie missende bordeauxtjes voor € 1,95 te koop aanbieden, betekent echter nog niet dat je AOC’s als Bordeaux en Entre-deux-Mers moet opheffen en vervangen door nieuwe namen. Dat is te kort door de bocht. De oplossing? Zulke AOC’s  gewoon saneren. Plantdichtheid verplicht omhoog naar 7.000 stokken (of meer) per ha, verbod op het oogsten met machines,  strengere regels ten aanzien van rendementen. En controleren. Zo simpel is het. Om te durven beweren dat in Frankrijk het aantal appellations met minstens de helft moet worden teruggebracht, moet je goed weten waarover je praat. Grote kennis van de achtergronden van een geweldig, maar door de producenten misbruikt systeem van AOC’s is vereist en je moet zeer goed in deze materie zijn ingevoerd om er zinnige dingen over te kunnen zeggen. Tot slot. Simpele wijndrinkers worden wellicht confuus van al die Franse AOC’s. Maar moeten een AOC en de notie van terroir wijken omdat slecht geïnformeerde consumenten in verwarring raken? Als zij in de supermarkt gewoon hun favoriete rode, diepgekleurde, lichtzoete, vaak alcoholische, zuurloze en ronde wijntjes uit de Nieuwe Wereld voor gemiddeld € 2,63 blijven kopen, raken zij echt niet in verwarring.
Anda Schippers heeft alle gelijk aan haar kant wanneer zij pleit voor een drastische vereenvoudiging van het Franse systeem van appellations. Het huidige systeem werkt niet. Het schrikt wijndrink(st)ers af en remt creativiteit van producenten. Vereenvoudiging is heel wat anders dan de oversimplificatie waarvan Karel de Graaf spreekt. Diens zienswijze is sowieso nogal bezijden de werkelijkheid. Franse wijnen zijn heel wat meer dan die paar anekdotische flessen Bourgogne waar alleen een paar mannen (met testostoronproblemen?) zich in geheim clubverband over kunnen opwinden. Om direct iedereen die daar even niet aan meedoet maar in de hoek van de Lidlgangers te zetten, getuigt al vast niet van overmatig nuanceringsvermogen. Verwacht hij nu werkelijk dat iedereen een paar honderd onmogelijke namen uit het hoofd gaat leren vooraleer er een fles wijn aangeschaft wordt? Het zou al een beetje helpen wanneer de Fransen gewoon eens wat meer informatie op hun flessen gingen zetten. Zoals regio en druivenras(en). Dat ‘terroir’ wordt er heus niet minder om. Al zal De Graaf moeten toegeven dat men in Frankrijk wel heel makkelijk dat woord in de mond neemt. Hoe stelt hij zich eigenlijk de hervorming van de appellations voor? Meer blauw in de wijngaard? Frankrijk verzuipt al in bureaucratie en ambtenaren. En o ja, stond op de site van Perswijn niet te lezen dat datzelfde Frankrijk de invoering van een Vin de Pays de France overweegt. Over simplificatie gesproken! Zo ver hoeft het nu ook weer niet te gaan. Annemarie van Dijk, Perswijnabonnee Albert de Jong mag dan misschien een voorliefde vooor wijnen uit Duitsland hebben, kennelijk is het hem wel ontgaan dat de Duitsers al 35 jaar lang aan het proberen zijn hun herkomstbenamingen te vereenvoudigen. In 1971 werd het aantal Einzellagen drastisch teruggebracht, zij het niet nog onvoldoende. Met de introductie van Classic en Grosses Gewächs/Erste Lage is een noodzakelijke stap verder gezet. Achterliggende gedachte: gebruik alleen die namen die er werkelijk toe doen en die werkelijk iets met bijzonder terroir te maken hebben. Daar zou men in Frankrijk ook baat bij hebben. Of gelooft iemand werkelijk dat al die 460 AOC’s daar voor even zo veel unieke terroirs staan? Rein Diekman, liefhebber van Duitse én Franse wijn Ik begrijp niet waarom het elke keer maar weer moet gaan over het afschaffen van de AOC’s. Daar hebben wij in Nederland toch helemaal niets over te zeggen? Laat de Fransen het lekker zelf uitzoeken. Maar ik begrijp ook niet waarom het hebben van AOC’s het kiezen van wijn moeilijk maakt. In andere landen doen ze er niet aan, is niet helemaal waar, maar is het kiezen van die wijnen dan wel gemakkelijk? Kan ik aan een fles wijn uit Chili, Australië of Zuid-Afrika dan wel zien hoe deze smaakt? Nee, natuurlijk niet. Wijn is áltijd een verrassing. En dan moet ook vooral zo blijven, het is tenslotte geen Cola. Van mij mogen al die AOC’s dus juist blijven. Het zegt alleen maar iets over de herkomst van de wijn en via deze methode kan ik precies zien uit welk stukje Frankrijk de wijn komt. Iemand die een heel klein beetje moeite doet kan dit zo leren. Zelf ik kon het. Robèrt Koopman, Perswijnabonnee De AOC werkt niet, wanneer je als wijnliefhebber niet verzekerd kan zijn van een lekkere wijn met de typische terroirkenmerken van de streek. Neem Bordeaux als voorbeeld. Meer dan 50% van alle chateautjes – ieder hondenhok of fietsenstalling heet tenslotte CHATEAU in deze streek – hebben dezelfde uniforme smaak: dun, schraal, drogend van de onrijpe tannines en gebrek aan frui. Voor deze wijne kunnen AOC’s afgeschaft worden. Hoe werkt de AOC in de praktijk? Zie als voorbeeld de Languedoc, waar ik sinds 1996 met veel plezier woon. De AOC Limoux wit is daar een assamblage van druiven met o.a. de mauzac. Wanneer een boer een monster aanbiedt voor de AOC-keuring, wordt er gecontroleerd of de verplichte druiven zijn aangeplant door middel van documentenonderzoek. Een typisch geval van de bekende papieren tijger. Gelukkig zijn er steeds meer wijnboeren die de mauzac aan de stokken laten hangen heerlijke wijnen maken van 100% chardonnay. Dit is de realiteit. Wat heeft een AOC dan nog voor nut? Hoe dacht iemand in 1966 over de vele Franse wetten? De grote Charles was nog Président. Pompidi Pompidou zat achter zijn bureau. Een jonge amtenaar, die nu in het Elysée koning van de Republiek speelt, kwam met een stapel wetsontwerpen binnen ter ondertekening. Waarop Georges de wijze woorden sprak: “Arrêtez d’emmerder les Français ! Il y a trop de lois, trop de textes,trop de règlements dans ce pays. Laissez-les vivre un peu et vous verrez que tout ira beaucoup mieux.”  Ik sluit mij geheel bij de vorige spreker aan. Dick Kramer vanuit Limoux	Karel heeft een steekhoudend verhaal maar de stelling van Claude Bourguignon kan ik niet onderschrijven! Kijk maar eens naar de druivensoort Riesling. Hier heeft Frankrijk grote moeite om Duitsland en Oostenrijk bij te benen of te evenaren. Daabij ben ik ook van mening dat de Bourgogne, in de toekomst met de Pinot Noir, zware concurrentie krijgt met streken zoals: Pfalz, Franken, Baden, Kremstal en Kamptal. Natuurlijk zullen topexemplaren als Romanee-Conti ect. misschien wel altijd aan de top (afwachten wat de klimaatverandering brengt!) blijven, maar denk eens aan “Villages” wijnen of de verschillende Premier Cru’s. Die leggen het regelmatig af tegen de nieuwe, koele, Pinot Noir streken. Essentieel, zeker bij Pinot Noir, blijft echter de producent. Albert de Jong Als voormalig langjarig abonnee van Perswijn and voortdurend liefhebber van Franse en Duitse wijn voel ik mij geroepen om op uw wel zeer uitnodigende stelling te reageren. De vraag is: wil Frankrijk een producent van kwaliteit of van kwantiteit zijn? Het huidige AOC-stelsel, waar al genoeg over is geschreven, dank u – is ingewikkeld en werkt niet kwaliteitsverhogend. Goedbedoeld begonnen maar verworden tot een sales-gimmick. Veel beginnende wijndrinkers zien door de bomen het bos niet en geven op. Ze blijven hangen bij wat ze (her)kennen en dat komt vaak niet uit Frankrijk. Dankzij ontwikkelingen in wijngaard en wijnbereiding en dankzij – of ondanks – klimaatverandereingen kan kwaliteit tegenwoordig uit bijna heel Frankrijk komen, al blijven er bepaalde gebieden met kop en schouders boven uit steken. Die gebieden zouden een status aparte moeten hebben, de rest niet. Ik sluit me graag aan bij de inzending van  Annemarie van Dijk, die de vergelijking trekt met het Duitse systeem van Grosses Gewächs/Erste Lage: gebruik alleen de namen die er echt toe doen. Overdaad schaadt hier zeker en het huidige lompe, burocratiesche systeem zit onwtikkelingen alleen maar in de weg. En weest gerust: de liefhebber c.q. kenner weet die wijn en die producent toch wel te vinden, ongeacht wat er op het etiket staat. Al is het maar vanwege Persijn… Tot slot: wijn mag maar moet niet niet persé altijd een verrassing te zijn, vooral niet als de verrassing qua smaak en kwaliteit tegen valt. Maar we praten over Frankrijk dus er gebeurd gewoon helemaal niets. Het apparaat houdt zich zelf in stand en traditie betekent vaak “ik maak iets zoals ik dat altijd al doe en daarmee basta” Het zal wel het verhaal van de wal en het schip worden. Nico Meier

In de Bourgogne is in het weekeind van 18 en 19 november traditiegetrouw de liefdadigheidsveiling van de Hospices de Beaune gehouden. Daarbij zijn de wijnen van de recente oogst 2006 onder de hamer gekomen. Vooral voor de witte werden recordprijzen geboden, gemiddeld 63% hoger dan vorig jaar. Een vat wit bracht daardoor gemiddeld  €11.150 op. Bij rood was sprake van slechts een minimale  stijging met 1,1%. Hier bedroeg de gemiddelde prijs per vat
In de Bourgogne is in het weekeind van 18 en 19 november traditiegetrouw de liefdadigheidsveiling van de Hospices de Beaune gehouden. Daarbij zijn de wijnen van de recente oogst 2006 onder de hamer gekomen. Vooral voor de witte werden recordprijzen geboden, gemiddeld 63% hoger dan vorig jaar. Een vat wit bracht daardoor gemiddeld  €11.150 op. Bij rood was sprake van slechts een minimale  stijging met 1,1%. Hier bedroeg de gemiddelde prijs per vat € 4.417. De spectaculaire prijsexplosie voor de witte wijnen is nogal verrassend, gelet op de omstandigheid dat ze kwalitatief wellicht toch achterblijven bij die uit 2005.
In totaal werden 564 vaten rode en 116 vaten witte wijn geveild. Ze brachten samen een bedrag op van  € 5.054. Die som is vrijwel gelijk aan de opbrengst van vorig jaar, zij het dat toen veel meer vaten geveild werden, 789 in plaats van de 680 van dit jaar.

Volle zaal met veel kwaliteits-Champagnes en prachtige Mousserende wijnen op Champagne aan Zee en Sprankelend! 2007. De Wintertuin en omliggende zalen van hotels van Oranje te Noordwijk waren op zondag 19 november geheel gewijd aan een grote variëteit aan ‘gewone’ mousserende wijnen en Champagnes.
Er was voor gekozen om het evenement wat minder massaal te laten zijn, en dat streven was meer dan geslaagd. De ruim zeshonderd bezoekers genoten van de mooie Champagnes, Cava’s en andere mousserende wijnen van meer dan dertig importeurs. Ook producenten waren aanwezig.
Volle zaal met veel kwaliteits-Champagnes en prachtige Mousserende wijnen op Champagne aan Zee en Sprankelend! 2007. De Wintertuin en omliggende zalen van hotels van Oranje te Noordwijk waren op zondag 19 november geheel gewijd aan een grote variëteit aan ‘gewone’ mousserende wijnen en Champagnes.
Er was voor gekozen om het evenement wat minder massaal te laten zijn, en dat streven was meer dan geslaagd. De ruim zeshonderd bezoekers genoten van de mooie Champagnes, Cava’s en andere mousserende wijnen van meer dan dertig importeurs. Ook producenten waren aanwezig. Eric Rodez uit de Champagne liet een mooie serie heel eigenzinnige Champagnes proeven en Collalto presenteerde zijn bijzondere Prosecco’s. Bijzondere geleide proeverijen werden gehouden door elegante Champagnes naast fraaie amuses van enkele topchefs te zetten. Een bijzondere happening, zoals de prachtige Champagnes van Ruinart in combinatie met heerlijke amuses van Paul de Groote, sous-chef van Inter-Scaldes. Nicolas Feuillatte werd gecombineerd met heerlijke hapjes van Marco Groote, de chef van Hilton Rotterdam. De mooie Champagnes van Pol Roger vormden een mooie combinatie met de amuses van Mario de Ridder van De Zwethheul. De Champagnes van Bollingers werden in het zonnetje gezet door Edwin Vinke, de chef van Visrestaurant van het jaar 2007, de Kromme Watergang, die zich ook had ontfermd over de amuses bij de Champagnes van Taittinger, samen met Marco Groote. Hulde voor de mooie hapjes, de proevers waren zeer onder de indruk van de mooie combinaties.

Net als de voorgaande jaren werden door Perswijn ook nu weer de prijzen van de wedstrijden bekend gemaakt.

Winnaar ‘beste Mousserende wijn Brut’
In de finale stonden mousserende wijnen uit alle windstreken, van Australië tot Zuid-Afrika, Frankrijk, Duitsland, Spanje en Italië. Het was dan ook een spannende strijd, met een paar wijnen die in scores (vrijwel) gelijk eindigden. Opvallend was dat de Spaanse mousserende wijnen, de Cava’s, het erg goed deden, met in de einduitslag een eerste en een derde plaats.
De uitslag
1. Zeta, Reserva Z, Cava
Goessens, € 11,45
2. Jansz, Pipers River Brut, 2001, Australian Quality Sparkling
Verbunt, € 21,50
3. Sabaté i Coca, Reserva Fami¬liar 2001
Zwagers, 9

Winnaar ‘beste gewone Brut Champagne’
Het tiental finalewijnen van de wedstrijd om de beste Champagne Brut werd door het panel van een zeer hoogwaardige kwaliteit bevonden. De concurrentie was dan ook zwaar, met gerenommeerde Champagnes als Pol Roger, Roederer, Laurent-Perrier en veel andere grote namen. Voor de tweede keer werd Philipponnat Royal Réserve de -wellicht verrassende- winnaar. Een bewijs dat dit huis de laatste jaren weer helemaal terug is van weggeweest.
De uitslag
1. Philipponnat, Royale Réserve
Vinites, 9
2. Gosset, Excellence Brut
Wijnkoperij De Gouden Ton, € 29,95
3. De Sousa, Tradition
Vinoblesse, 8; Les Génereux € 29,95

Voor meer informatie kunt u zich wenden tot :
wijnpers@wijnpers.nl

In het kader van ‘Sprankelend’ houden we jaarlijks ook de uitverkiezing van de ‘beste Mouserende wijn Brut’. De winnaars voor deze wedstrijd worden door het Perswijnpanel gekozen de uit de finalewijnen, die bekend werden gemaakt in nr. 7 van Perswijn. Het tiental wijnen op tafel werd door het panel als heel goed beoordeeld. Er stonden mousserende wijnen uit alle windstreken, van Australië tot Zuid-Afrika, Frankrijk,
In het kader van ‘Sprankelend’ houden we jaarlijks ook de uitverkiezing van de ‘beste Mouserende wijn Brut’. De winnaars voor deze wedstrijd worden door het Perswijnpanel gekozen de uit de finalewijnen, die bekend werden gemaakt in nr. 7 van Perswijn. Het tiental wijnen op tafel werd door het panel als heel goed beoordeeld. Er stonden mousserende wijnen uit alle windstreken, van Australië tot Zuid-Afrika, Frankrijk, Duitsland, Spanje en Italië. Het was dan ook een spannende strijd, met een paar wijnen die in scores (vrijwel) gelijk eindigden. Opvallend was dat de Spaanse mousserende wijnen, de Cava’s, het erg goed deden, met in de einduitslag een eerste en een derde plaats.  Winnaar werd de Zeta, Reserva Z, Cava. De oorkonde die aan deze prijs verbonden is, werd in ontvangst genomen door Cees Vos van importeur Goessens.
Een zeer eervolle tweede plaats was er voor de Jansz, Pipers River Brut 2001, Australian Quality Sparkling van Verbunt, een wijn die al meerdere malen in de prijzen viel.
De derde plaats was voor wederom een Cava, de heerlijke Sabaté i Coca, Reserva Familiar 2001 van importeur Zwagers.

De uitslag:
1. Zeta, Reserva Z, Cava
Goessens, € 11,45

2. Jansz, Pipers River Brut, 2001, Australian Quality Sparkling
Verbunt, € 21,50

3. Sabaté i Coca, Reserva Familiar 2001
Zwagers, 9