Reportages & Reizen

De naam J. Bart Wijnimport zal de meeste ‘gewone’ wijnliefhebbers waarschijnlijk maar weinig zeggen. Toch is de kans groot dat ze wel met enige regelmaat wijnen van dit in Zuidoost-Beemster gevestigde bedrijf drinken. En wel wanneer ze in een restaurant uit eten gaan. Bart levert namelijk aan zo’n slordige 1300 restaurants in alle delen van Nederland, van eenvoudige bistro tot sterrenzaak.

De naam J. Bart Wijnimport zal de meeste ‘gewone’ wijnliefhebbers waarschijnlijk maar weinig zeggen. Toch is de kans groot dat ze wel met enige regelmaat wijnen van dit in Zuidoost-Beemster gevestigde bedrijf drinken. En wel wanneer ze in een restaurant uit eten gaan. Bart levert namelijk aan zo’n slordige 1300 restaurants in alle delen van Nederland, van eenvoudige bistro tot sterrenzaak. Daar komen dan nog eens de nodige hotels en de zakelijke markt bovenop.

Een grote speler dus, maar het aardige van het door Henk Bart geleide familiebedrijf is dat het wars is van kapsones. Het is juist een toonbeeld is van Noord-Hollandse nuchterheid. Hier geen wollig marketingjargon of aanverwante flauwekul, maar solide wijnen leveren. Zo simpel is dat. Ondanks een nevenvestiging in het ‘Food Center Amsterdam’ (de voormalige Groothandelsmarkt) kan het devies daarom luiden: geen woorden, maar daden.

Het aanbod van Bart telt om en nabij de 650 wijnen, verdeeld over alle prijs- en kwaliteitsklassen – helemaal in lijn met de uiteenlopende behoeften van het gemêleerde relatiebestand. Wat opvalt binnen het assortiment, is de afwezigheid van grote merken. Er is een duidelijke voorkeur voor kleine(re), individuele producenten. Waar je evenmin aan voorbij kunt kijken, is de enorme geografische veelzijdigheid. Je kunt geen land of gebied verzinnen of het is wel vertegenwoordigd, van Apostelhoeve tot Zwitserland. En met naast de commerciële hardlopers ook wijnen voor een nichemarkt van specialisten. Zoals  plaatsjes van wijnen uit Valais in dat genoemde Zwitserland.  

Bart organiseerde onlangs enkele grote najaarsproeverijen voor horecarelaties. Een ervan werd gehouden op de bovenste verdieping van het Inntel hotel in Rotterdam, met zijn wijdse panorama een werkelijk sublieme locatie. Aanwezigheid van specialisten in brood (Carl Siegert, Harmelen), vis (W&A Fish, Yerseke), vlees (Nice to Meat, Amsterdam), kaas (Bourgondisch Lifestyle, Beverwijk) en koffiemachines (Van Eembergen, Den Haag) maakten er helemaal een prachtig evenement van.

Variatie troef

En wat viel er zo al te proeven? Veel. Heel veel zelfs. Om te beginnen de beide series huiswijnen, 29 in totaal, waarvan 19 met schroefdop. Ik ben zelf geen huiswijndrinker, maar dat is louter om snobistische redenen. Ze zijn namelijk zo betrouwbaar als wat en soms zelfs gewoon hartstikke goed . Ter informatie voor calculerende restaurantbezoekers, restaurateurs betalen er tussen 2,97 en 3,95 ex BTW per fles voor. Zelfs vier keer over de kop met BTW zouden die onder de 20 euro per fles moeten blijven.Twee voorbeelden van prima wijnen in deze categorie: bij wit Les Quatre Cépages 2009, VdP des Côtes de Gascogne van Domaine de Pajot, en bij rood Montepulciano d’Abruzzo ‘Piane di Maggio’ 2009 van Agriverde.

Nu wat voorbeelden van het grote werk. Het is overigens maar een kleine greep.

Australië

Hoewel Bart een duidelijke voorkeur heeft voor klassiek Europa, voert het ook wijnen van een paar bedrijven van ver buiten Europa die er mogen zijn. Parel in de kroon wat dat betreft is naar alle waarschijnlijkheid het Australische Henschke. Oké, ook bij Henschke doen ze niet echt aan super lichtvoetig, maar kracht gaat er wel samen met enorme complexiteit. Dan mag het best. En denk erom dat Henschkes wijnen zich ook goed kunnen ontwikkelen op fles. Zie de Keyneton Estate Euphonium ‘04, een blend uit Barosas van shiraz met aanvulling van 30% Bordeauxdruiven. Australië op z’n Europees.  

Champagne

Nieuw uit de Champagne is het domaine Lancelot-Pienne in Celles sur Ource. Nooit van gehoord? Het ligt in de Côte des Bar, alias de Aube, het gedeelte van de Champagne even voorbij Troyes. Bij Lancelot-Pienne werkt men graag en veel met pinot noir, maar zonder malo. Dat resulteert uiteraard in een heel uitgesproken, crispy stijl. In de Millésimé ’99 een duidelijk pinotkarakter met de nodige vulling. De uitzondering op de regel is de Blanc de Blancs Montre-Cul (!), een champagne voor liefhebbers van het strak minerale werk. Vloeibaar krijt als het ware. 

Duitsland

In Duitsland uiteraard een glansrol voor Riesling. Als het dan ook nog gaat om een versie met een naam die naar een gesteente verwijst, dan weet je op voorhand dat je louter mineraalheid in het glas hebt. De wijn in kwestie is de Forster Riesling trocken ‘Basalt’ ’09 van wijngoed Georg Mosbacher in de Pfalz. Het is een assemblage van drie Erste Lagen in Forst, zo’n beetje het Vosne-Romanée van de Pfalz. Een en al spanning en zindering.

Italië

Italië geldt als een eigenzinnig wijnland. Het is een garantie voor wijnen met een uitgesproken persoonlijkheid. Voorbeelden daarvan komen uit Trentino, in het tamelijk hoge noorden van Italië, in de vorm van enkele markante witte wijnen van het duo Mario Pojer e Florentino Sandri. Twee fanataci in prettige zin. Trefwoorden: karakter! De herkomstbenaming IGT Vigneti delle Dolomiti is toepasselijk, want de wijnen komen van hellingen af. Wat blijkt een Müller-Thurgau ‘Vgna Palai’ ’08 dan ineens verrassend te zijn. Of de Sauvignon Blanc ’09. Cépagwijn met Terroir. Nieuw is de rode vino liquoroso Merlino, gemaakt van lagrein uit 2007 waarvan de gisting gestopt werd met een gerijpte brandy uit 1993. 

Al even markant zijn de wijnen van Elisabett Foradori, de koningin van de Teroldego Rotaliano. Zo’n door en door Italiaanse wijn.

Overtreffende trap, met wat meer hout, is de Granato. Plaatjes.

Spanje

Uit Spanje zou ik allereerst de Rioja’s van Bodegas Muga willen noemen.  Niks nieuws hier, maar wel continuïteit op een voorbeeldig niveau. Wijnen met inhoud en concentratie, maar zonder het minste of geringste spoortje van gekunsteldheid of vals hout. Prima Reserva ’06 als ‘instapwijn’, crescndo met Selección Especial ’05 en ’04. Rioja in optima forma. Over prestigecuvées als Prado Enea, Torre Muga en Aro hebben we het dan nog niet eens gehad.

Over naar Catalonië. Mijn coup de coeur gaat daar naar de DO Montsant en de Cellers de Capçanes, die o.a. voor een assemblage (cabernet en garnacha cariñena en tempraillo) Monstsant ‘Costers del Gravet’ ’07 tekent. Wat een heerlijke, totaal bevredigende wijn is dat. Puur, vullend, evenwichtig. En waar voor je geld.

Zwitserland

Last but not least, wijnen uit Valais. Gelet op hun zeldzaamheid is het misschien maar beter dat ze verre van trendy zijn. Maak alleen niet de vergissing ze daarom te onderschatten. Dit zijn wijnen die je niet in een eetcafé mag verwachten, maar wel bij sommeliers met kennis van zaken. Zie wijnen zoals die van Claudy Clavien uit de omgeving van Sierre.. Bij wit gaat het Fendant, Petite Arvine en Païen, bij rood om Cornalin. Hubrecht Duijker vergeleek ooit eens wijnen uit Südtirol met gebottelde berglucht, en verdraaid, die gewaarwording heb je hier ook. Finesse, zuiverheid en, niet te vergeten, originaliteit ten top. Letterlijk en figuurlijk.

www.wijnimportbart.nl

René van Heusden

Foto: Henk Bart. 

Het leven in wijnland is vol verrassingen. Net wanneer je de indruk hebt alles wel zo’n beetje gezien, geproefd en meegemaakt te hebben, word je geconfronteerd met zaken die je niet voor mogelijk zou houden. Nu eens van de aller aangenaamste soort, dan weer van de hoogst onaangename soort. En ook wel eens ronduit bizar.

Het leven in wijnland is vol verrassingen. Net wanneer je de indruk hebt alles wel zo’n beetje gezien, geproefd en meegemaakt te hebben, word je geconfronteerd met zaken die je niet voor mogelijk zou houden. Nu eens van de aller aangenaamste soort, dan weer van de hoogst onaangename soort. En ook wel eens ronduit bizar.

De schaamte voorbij 
Derrick Neleman, de baas van By the Grape, is nooit te beroerd om ideetjes te lanceren. Of die allemaal even overtuigend zijn, doet er hier niet toe. Zoals bekend kan eenieder die zijn nek durft uit te steken op commentaar en kritiek rekenen. Dat overkwam onze filmpjes makende Zutphense held dus ook, nu hij zich wenst op te werpen als Grote Vernieuwer van Nederwijnland. Alleen kwam die kritiek uit de verkeerde hoek en was ze op een dusdanig laag bij de grondse toon geformuleerd – à la het karatevoetbal van Nigel de Jong – dat je je afvraagt wat de bedenkers ervan bezield kan hebben. Het ging namelijk om de twee grootste Luchtbakkers die ons vaderland telt. Beide met ladingen ranzige boter op het hoofd, maar toch o zo overtuigd van hun eigen morele superioriteit en importantie voor de Mensheid. Een anekdotisch minderheidsstandpunt, dat wel. Afgaande op de van giftige jaloezie en vreugdeloosheid druipende toon staan beide ‘heren’ kennelijk stijf van de rancune. Ze zouden er goed aan toen eerst eens de balk uit eigen oog te verwijderen alvorens te mokken over splinters bij anderen. Nooit gedacht dat volwassen (?) mensen zo diep kunnen zinken. Het heeft er alle schijn van dat azijn en vitriool ze beter smaakt dan wijn. Wat een deprimerende antireclame, zij het dat er in de duisternis toch één lichtpuntje te bespeuren viel…

ML als Don Juan! 
Lieve lezeressen, neem voor het lezen van het vervolg eerst even een krachtig kalmeringstabletje in! Immers, in een van die deerniswekkende anti-Nelemangeschriften troffen wij een onverwacht geestige typering van ons zelf aan waarvan wij met onverholen trots en een besmuikte glimlach kennisnamen. ML zou namelijk staan voor… Master of Libido! Groots. Of: hoe we JB voor één keer op een frivoliteit konden betrappen. En op projectie van eigen onlustgevoelens op zijn heimelijke idool? Nederig als wij zijn, zouden we echter willen suggereren dat hij deze mooie eretitel beter aan zijn enige sympathisant op het ondermaanse had verleend, de vliegenier met die jeugdige ‘assistente’. Nog een tip aan onze zelfbenoemde taalvirtuoos: gebruik voortaan een deugdelijke spellingcontrole om een woord als ‘gein’ correct te spellen. Dus niet als ‘gijn’! Symbolisch voor het denkniveau van de auteur? Overbodig te melden dat wij onze nieuwe benaming voortaan op waardige wijze zullen dragen. Grrrrrrrrrrrr! Het aantal adhesiebetuigingen van onze vriendinnen was alvast overweldigend.

Opwindende accessoires 
In onze nieuwe hoedanigheid van Alfaman en ervaringsdeskundige inzake lusten waren wij onlangs uitgenodigd bij een exclusieve presentatie van prikkelende wijnaccessoires in de Roberta’s Hoeve te Rotterdam-Kralingen, dat opmerkelijke adres waarover wij in de afgelopen editie van deze veelgelezen rubriek al konden berichten. De presentatie was gewijd aan prototypes van sexy wijnzakken naar ontwerp van de vermaarde lingeriekoningin Marlies Dekkers. Wij hebben zelf ooit van enige bewonderaarsters – tja, dat komt nu eenmaal vanzelf met het ML-schap – een decent bedekkende, maar wel accentuerende zwempantalon van voornoemde ontwerpster ten geschenke gekregen. In een voor dit soort zaken gevoelig land als Brazilië hadden we daar geweldig succes mee. Dit echter terzijde. Wijnzakken dus. Nerdische blindproeverijen worden met deze accessoires, hoewel ze verhullend lijken, opwindende spelletjes vanwege de suggestieve uitstraling ervan. In plaats van strippoker zouden de talloze geperverteerde geesten in wijnland al eens voorzichtig kunnen gaan nadenken over stripproeven door flessen te ontdoen van hun pikante omhulling. Over wijn als emotie gesproken! En ook jongeren zal dit aanspreken. Wanneer wij het Productschap Wijn een gratis advies aan de hand mogen doen: vergeet al die povere nominaties (zoals scheve flessen die bij vrouwen emoties moeten oproepen…) voor de Wijn Marketing Awards. Marlies verdient de prijs!

Cava aan zee 
ML was al weer een tijdje geleden te Scheveningen. Nee, niet om daar met vertoon van gouden kettingen op weelderig krullend zwart borsthaar bij een coole beach club – ook wel bekend als strandtent – te loungen en chicks te scoren, maar voor een gratis warme maaltijd met select publiek in restaurant Kandinsky van het Kurhaus. Nette zaak. Dit in het kader van een cavapartijtje georganiseerd door pr-juffrouw Ghislaine Melman voor Vinos de España. Voor zo ver u de lifestylebladen niet volgt, cava is in. Als opvolger van de slappe meuk genaamd prosecco. Soit. Niet dat cava in onze door die en gene als elitair bestempelde optiek nu helemaal het einde is, maar het is wel een stap in de goede richting. Cava bruist echt, komt volgens de ‘klassieke’ methode aan zijn belletjes, smaakt droog en wordt goddank niet voorzien van lullige & nergens toe dienende touwtjes om de nek van de fles. Het enige zwakke punt is dat het geen champagne is. Cava dus. Waarvan aangetoond diende te worden dat het een puike wijn voor bij de maaltijd is. Welnu, dat hadden we in het culinaire paradijs Catalonië al eens proefondervindelijk mogen vaststellen, dus konden we ons concentreren op belangrijker zaken. Zoals wie wel en niet mocht aanzitten bij het avondmaal. Een soort Kremlinologie, maar dan voor Nederwijnland. Of in termen van motorbendes: wie zou er in bad standing verkeren? 
We ontwaarden tijdens de proeverij voor het diner zowel jonge hond Neleman – met cameraman om een filmpje te maken – als de twee zure mannen die tegenwoordig strontjaloers op hem zijn. Een ervan maakt trouwens ook filmpjes. In tegenstelling tot jongeheer Neleman bleken ze niet mee te (mogen) eten… Aha! Namens Kandinsky namen de onverwoestbare chef Koos van Noort en sommelier Dirk Dijkstra de honneurs op uitstekende wijze waar door met goed doordachte combinaties voor de dag te komen. Maar, Dirk, voortaan liever niet meer zeggen wat de gebruikte races voor de assemblage van een wijn zijn. Dit detail echter terzijde. Als onbetwiste ster van de avond ontpopte zich Alicia Martinez Rolland. Zelden zo’n elegant vinos schenkende sommelière aan tafel gehad. (ML 15/20)

Grand Départ met chocoladehagelslag… 
Sinds kort zijn wij, na dertien tropenjaren in het zuidelijke buitenland, inwoner van de enige echte stad van Nederland, door volksschrijverGerard Reve ooit omschreven als ‘de grote havenstad R.’ Men houdt daar van grootse projecten. Zoals de start van de Tour de France 2010, alias Le Grand Départ. Een Frans getint feestje, ook al zullen waarschijnlijk maar weinig Rijnmonders de taal van Molière beheersen. Van Sopexa’s Michèle Laîné kregen we namens het Syndicat de Bordeaux & Bordeaux Supérieur een uitnodiging om dit Grand Départ als VIP bij te wonen. Hoewel wij zelf niet snel een rijwiel zullen bestijgen, aarzelden we geen moment om ja te zeggen. Er stond immers ook een lunch op het programma! 
Stralend weer, prima stemming, net publiek op de Erasmusbrug, onder wie Ivo Opstelten. Gelet op de aan ons toegeschreven libidineuze gevoelens hadden we Michèle graag als een ware Tourmiss op stiletto’s en gehuld in een strak gesneden geel jurkje gezien, maar helaas. We moesten het stellen met haar collega Mark Everstein. Prima kerel, sympathiek zelfs, maar voor een vrouwvriendelijke Master of Libido tellen natuurlijk heel andere zaken. Als Master of Lunch hadden we een nogal aparte ervaring. De lunch bleek namelijk extreem on-Frans. Met sneetjes brood, plakjes kaas en chocoladehagelslag… Un peu bizarre. (ML ??)

… maar zonder champagne 
Nog steeds het partijtje rond het Grand Départ. Wij meenden in onze naïviteit dat de ontvangst gepaard zou gaan met champagne à volonté. Reims en Epernay waren dit jaar immers etappeplaatsen in de Tour. Maar nee, er werd eerst koffie en later prosecco geschonken.Au secours! Everstein kwam met een fles Frans fris, die kenners in het gezelschap – onder wie wijnhandelaar en NGS-coryfee René Persoon – op afstand feilloos meenden te herkennen als champagne van Krug. Sopexa leek zich met deze van verfijnde smaak getuigende geste onsterfelijk te gaan maken en een positie hors catégorie te verwerven, maar wederom: helaas. Het bleek geen Krug, maar Crémant de Bordeaux te zijn. Lichte deceptie toch wel. Maar goed, aan de Sopexatafel in het gastvrijheidpaviljoen viel tenminste nog serieuze wijn te proeven en te drinken, ter beschikking gesteld door de Bordelais. De overige VIP’s konden alleen maar prosecco laten bijvullen. Als het nu nog gastronomisch inzetbare cava was geweest…

Lekker Limburg 
Of we behalve aan het uitleven van onze lustgevoelens ook nog aan het genieten van fijne middagmaaltijden op koste van derde partijen in gunstig bekendstaande etablissementen zijn toegekomen? Wel wis en waarachtig. Met niemand minder dan Otto Lenselink bijvoorbeeld. 
Ons rijk besprenkelde lunchinterview met deze echte Master of Libido op het wondermooie terras van Amice in Loosdrecht is te lezen in nummer 5 van uw Lijfblad. 
Ook noemen we in dit kader graag Da Vinci in Maasbracht, waar wij met Claudia van Dongen, grand lady van het vaderlandse wijncursusgebeuren, een beschaafd vorkje prikten. We vielen er met onze neus in de boter, want chef Margo Reuten en maître Petro Kools bleken in topvorm te steken. Super verfijnde gerechten, perfecte wijncombinaties, de zomer op het bord en in het glas. Prachtig! Zo goed hadden we er nog niet eerder getafeld. Laten westerlingen dus niet bekrompen klagen dat het zo ver zou zijn naar Midden-Limburg. In tegendeel, Maasbracht vaut le voyage! (ML 18,5/20) En o ja, wat werd er een verrassend mooie mousserende Riesling geschonken. Van Aldenborgh, een producent in het Zuid-Limburgse Eys. Er zijn in Nederwijnland gelukkig ook nog volop vrolijk stemmende zaken te beleven!

Tot slot 
We sluiten in opgewekte stemming af. En wel met een gelukwens aan wijnhandelaar Mick Kooistra (Horizon Wines). Na ampele bedenktijd is hij wederom in het huwelijksbootje getreden, nu metMerlijn die al enige jaren zijn levensgezellin was. Hoera!

René van Heusden ML

Op de foto, van boven naar beneden en van links naar rechts: Derrick Neleman, (decoratieve wijntasjes van) Marlies Dekkers, Ghislaine Melman, Alicia Martinez Rolland , Grand Départ, Ivo Opstelten, Mark Everstein, Claudia van Dongen, René Persoon en Dick van Baren, menu van Margot en Mick Kooistra.

De Master of Lunch was dartel als een koe in de voorjaarswei, want afgelopen maand was zijn balboekje goed gevuld. Van de Waddinxveense polder tot de Zeeuwse eilanden, René van Heusden komt overal en ziet alles.

Ha, eindelijk was het weer september! En was er in wijnland eindelijk weer van alles te doen. Het geeft, om een uitdrukking van Carmiggelt te gebruiken, de ‘vaste jongens’ in het circuit hetzelfde gevoel als koeien hebben die in het prille voorjaar weer uit de stal de wei in mogen. Een stemming van dartele uitgelatenheid. Wat een suf gedoe en afgekloven gedoe dan van eetblaadjes en een zojuist om zijn vermeend vernieuwende karakter bekroonde site om met ‘herfstgerechten’ en ‘herfstwijnen’ te komen. Dat mensen zich daar nog voor lenen. Dit echter terzijde. Laten we liever wat belangwekkende gebeurtenissen uit de eerste weken van het nieuwe wijnjaar doornemen.

Dag 1
Onze eigen opening van het seizoen was bij Pallas Wines in de industrieterreinpolder bij Waddinxveen waar Joep Speet en de zeer charmante Clara van Otterloo een fijne proeverij hadden georganiseerd van hun handel. Met frivole hapjes erbij. Daar hielden we dus een gunstige indruk aan over.
Fourcroy hield om onnavolgbare reden op dezelfde dag een partijtje aan de zuidkant van Amsterdam. Daar hadden we ook best naar toe gewild, maar eerder al had Oostenrijk zich gemeld voor het tweede bezoek van de dag. Leve de onderlinge communicatie en afstemming van data! Kan dat nu echt niet anders???
Oostenrijk dus, in het Beatrixtheater in Utrecht. Met een belachelijk welkomstbordje bij de ingang in interessantdoenerig Engels. Wat is er mis met een begroeting in het Nederlands? Als het zo nodig buitenlands moest zijn, waarom dan niet in het Duits? Die taal wordt in Oostenrijk namelijk op vrij ruime schaal gesproken. Meer dan Engels in ieder geval.

Veel schoon volk daar in Utrecht! We signaleerden o.a. een stralende Bernadette Gerth (Qualyvines), de lichtelijk existentialistisch ogende Yvo Couprie (Résidence) en Edwin Werkhoven (Werkhoven). De meest opvallende verschijning was toch wel Ruben van Dam (Hosman Vins), die tegenwoordig met het nodige woeste gezichtshaar door het leven meent te moeten gaan. Tja, umme. Maar desgevraagd wist hij ons te melden dat zijn wederhelft daar zeer opgewonden van raakt. Waarvan akte. Ook de heren Hans Soeterbroek en de recentelijk in het huwelijk hertreden Mick Kooistra (Horizon Wines) leken in patente doen. Zo zien wij dat graag. Janna Rijpma – wie anders? – bood ons een fijne nekmassage. Ook dat zien we graag. Verder konden we de immer aimabele Theo Jägers begroeten, hoofdredacteur van het cultblad DrankenDetail. Theo is wat je noemt al decennia ‘op dronk’, maar gaat nog steeds niet om. Eerder in tegendeel! Hij mocht zich verheugen in het spontane gezelschap van opgewonden vrouwvolk. Wondere wereld…

In de hoofdstad
Hét societygebeuren van september was Riesling & Co 2010 in de ArenA. Want daar was zowat iedereen die echt iets voorstelt in Nederwijnland. Onder de aanwezigen onder andere chevalier in spe Wim Berger (op 15 oktober krijgt ook hij de Mérite Agricole) en zelfs HD! Teveel om hier allemaal te noemen. Het leerzame beeldmateriaal zal echter heel veel vergoeden.
Complimenten trouwens voor Alain & Gisela Jacobs van het organiserende Informatiebureau voor Duitse Wijn. Mede dankzij hun tomeloze inzet groeide Duitse wijn in Nederland in 2009 tegen alle internationale crisistrends in als kool. Hopelijk weten hun bazen in Mainz dat te waarderen. Met wat extra budget bijvoorbeeld, waarmee dan weer eens een decente lunch verzorgd kan worden bij de volgende Riesling & Co. Want oei, van simpele besmeerde boterhammen met een plakje hartigheid worden wij niet opgewonden. Met enige weemoed denken we nog wel eens terug aan de eerste twee edities die in Elburg op de Veluwe gehouden werden. Elburg mag misschien minder ‘werelds’ klinken dan Emsterdem, maar daar kon je je als bezoeker wel tegoed doen aan oesters en foie à volonté. Temps perdu! (ML rode kaart).
Gelukkig wel smakelijk geluncht in restaurant Sophia te trendy Amsterdam Zuid met Sandro Boscaini van Masi, een heel mooi bedrijf in de Veneto, en met als gastgevers Birthe van Megeren namens distributeur Gall & Gall en Hans Vianen van importeur L’ Exception Lenselink.  Twee absolute sterkhouders voor hun werkgevers, een retetentiebonus meer dan waard. Smakelijke wijnen, dito happen en geen parkeerbon. (ML 16/20)

Onder chefs
In Sluis hielden de Zeeuwse oesterboeren hun jaarlijkse feestje. Dat feestje gaat om strategische redenen altijd gepaard met de intronisatie van belangwekkende personen. Behalve een Vlaamse minister waren dat ook twee chefs van naam: Sergio Herman – de man van de onwaarschijnlijk fraaie zes variaties op Zeeuwse oester! (ML 20/20) – en Roger van Damme, geboren in Sluis en tegenwoordig chef van het inde ogen van ML zeer aanbevelenswaardige lunchrestaurant (!) Het Gebaar in Antwerpen. We hadden gedacht en gehoopt dat gelet op het sterk Vlaamse karakter van de bijeenkomst de champagne rijkelijk zou vloeien, maar die vlieger ging niet op. Men hield het echter op cava – razend populair bij onze zuiderburen -, maar gelukkig wel een fatsoenlijke, Anna de Codorníu. Stil wit: een Kaapse Chenin Viognier van Bellingham. Mwa. Hier uiteraard wel oesters à volonté. En heel veel hotemetoten.
Dames, let even op de sexy Siciliaanse baardgroei van Sergio. (Daar kan ruigridder Ruben van Dam nog wat van leren!) Collega wijnschrijfster Noële Ruitenberg verzekerde ons bovendien ooit eens dat hij ook over een bijzonder ‘lekker kontje’ beschikt. Het is maar een weet.

Jonnie & Thérèse Boer konden hierna publicitair moeilijk achterblijven. Zij lieten zich zien in het Overijsselse Bentelo bij de opening van Neerlands Wijngaard. Dat is de nieuwe wijnmakerij van Ilse &Roelof Visscher, de sympathieke eigenaars van Wijngaard Hof van Twente. Wat de familie Boer met de familie Visscher heeft? Wel, de Kussen van Thérèse worden in Bentelo gemaakt. Thérèse mocht dan ook de feestballonnen loslaten. En Jonnie? Wel, die stond er bij en keer er naar. Met instemming. Want ja, kijken naar Thérèse blijft een fascinerende bezigheid, telkens weer.
Nu we het toch over grote chefs hebben, we dineerden onlangs zeer fraai bij Vermeer, waar Chris Naylor  nog maar weer eens de sterren van de hemel kookte en de schenkers Niek Beute en Simon Veldman voor werkelijk perfect schenkwerk zorgden. Wat een timing hebben die mannen! Zo zien wij dat heel graag, (ML 18/20)

En verder
Nog wat faits divers. Op 4 oktober waren we bij Klassiek Europa in Noordwijk aan Zee. Een nette en verheffende manifestatie, want bezocht door talrijke Perswijnlezeressen. Sterke presentatie van Vinos de España vanwege de royale hoeveelheden fijne tapas op hun tafels. Overigens waanden we ons bij vlagen wel even bij een partijtje van de Wine and Food Association – het leerzame & gevoelige filmpje op de site daarvan over de Grand Jury van het Proefschrift Wijnconcours met roerende testimonials gezien??? – , want wat werd er een lading prijzen uitgedeeld. Tot die voor Cabernet Sauvignon en Chardonnay aan toe als zogenaamde representanten van het ‘klassieke’ Europa. Get real!
Daags erna werd de beroemde Ulicotense stukjesschrijver en zelfbenoemde volksopvoeder John Quichot 75 jaar. Hoera! Hij was op die dag bij een partijtje van Jan van Lissum ( ja hoor, weer met sjaal) in NH Barbizon te Amsterdam, waarbij de jarige kennelijk de opdracht had gegeven wijnen zoveel mogelijk op hun verteerbaarheid te testen. Dat was natuurlijk niet aan dovemansoren gezegd. We zagen het feestvarken er in ieder geval rozig bij zitten met een volle bel rood in zijn knuistje. Het zal vast niet de eerste of de laatste van de dag geweest zijn.

Zelf waren wij op de bewuste dag voor een exclusief Bourgognepartijtje met cru’s van Bouchard Père et Fils in het belendende Vermeer. Daar mochten we aanzitten met Kaapse pracht Sara Channell die ons liet weten Oud Reuchlin & Boelen te gaan verruilen voor Poot Agenturen. Weer terug naar De Lier dus. Ook ORB-baas Albert van Weteringen is na nog geen jaar uit Zoetermeer vertrokken, maar dan op een manier die we discreet zullen omschrijven als ‘met stille trom’. Vast in ‘goed overleg’, want zo gaat dat in die kringen. Maar naar het ons toeschijnt toch niet geheel op vrijwillige basis…

Nog een complimentje voor Nicolaas Klei, ook al beging die de fout om op By the Grape ‘herfstwijnen’ aan te bevelen. Wellicht uit mercantiele overweging, maar toch. Dat compliment krijgt hij omdat hij als enige van de populaire gidsenschrijvers beseft dat een uitgave die betrekking heeft op het jaar 2011 niet drie of zelfs vier maanden tevoren al in de handel hoeft te liggen. Niet dat al die ‘geselecteerde’ wijnen wezenlijk verschillen van jaar tot jaar – het is ten slotte grotendeels industrieel werk -, maar dat is weer een ander verhaal. Op het Zuidelijk Halfrond is het nu trouwens echt lente. Bovendien zijn ze daar zo verstandig om sowieso niet aan ‘herfstwijnen’ te doen.

René van Heusden ML

Foto, van boven naar beneden en van links naar rechts: Joep Speet en Clara van Otterloo,  Bernadette Gerth, Yvo Couprie, Edwin Werkhoven, Hans Soeterbroek en Ruben van Dam, Janna Rijpma en Johan Veenstra, Theo Jägers, Giséla Jacobs, Linda en Wim Berger (nog zonder lintje), Birthe van Meegeren en Hans Vianen, Sergio Herman en Roger van Damme, Thérèse Boer, team Vermeer, Albert van Weteringen en Sara Channell.

Met de druiven voor de stille witte wijnen allemaal al lang en breed geplukt en vergist, en met de pluk van merlot sinds begin vorige week, d.w.z. maandag 27 september, in volle gang – bij Château Margaux werd de merlot van het perceel L’Eglise overigens zelfs al op de 22^e binnengehaald – lijkt Bordeaux af te stevenen op een tweede groot jaar in successie na het veelbejubelde 2009. Het ziet ernaar uit dat zich een herhaling van het dubbelsucces 1989-1990 aandient.

Droog, klein en geconcentreerd

Met de druiven voor de stille witte wijnen allemaal al lang en breed geplukt en vergist, en met de pluk van merlot sinds begin vorige week, dat wil zeggen maandag 27 september, in volle gang – bij Château Margaux werd de merlot van het perceel L’Eglise overigens zelfs al op de 22^e binnengehaald – lijkt Bordeaux af te stevenen op een tweede groot jaar in successie na het veelbejubelde 2009. Het ziet ernaar uit dat zich een herhaling van het dubbelsucces 1989-1990 aandient.

Ongewoon droog
Een groot jaar, maar dan wel uitsluitend in kwalitatieve zin. Qua opbrengst zal 2010 juist heel klein uitvallen. De geringe omvang, met 25 tot 30 procent minder volume dan in 2009 – heeft veel te maken met de uitzonderlijke droogte tijdens het gehele groeiseizoen en, vooral bij de merlot, met een slechte vruchtzetting (coulure) in het voorjaar. Het is gelet op de aanhoudende nattigheid van de afgelopen weken in Nederland moeilijk voor te stellen, maar Bordeaux heeft al maanden nauwelijks neerslag gehad. Vooral juli was heel droog. Valt er in die maand gemiddeld 52 millimeter neerslag, in 2010 was dat maar 16,5.
Aan het eind van de maand werd voor het hele jaar tot dan toe een tekort geregistreerd van 140 millimeter. Op diverse plaatsen zijn zeer jonge stokken dan ook geïrrigeerd. Met de hand, stok voor stok! 
Een gunstige bijkomstigheid is het gematigde temperatuurverloop geweest. Tijdens de zomer waren er weliswaar warme dagen, maar anders dan in het eveneens zeer droge 2003 hebben zich geen extreme hittegolven voorgedaan. En als geroepen viel er begin september de nodige regen (20 millimeter) om het rijpingsproces nadien optimaal te laten verlopen. Zodoende was er alleen sprake van lichte, als positief beschouwde stress. Door de droogte hebben schimmel en rotting tot nu toe geen schijn van kans gekregen. Het fruit kon daarom tot nu toe in kerngezonde toestand geplukt worden. De klein gebleven druiven ontwikkelden dikke schillen met veel anthocyanen (kleurstoffen en tannines) en bereikten hoge suikerwaarden.

Zeer rijpe merlot
Bij de rode wijnen ligt daarin een uitdaging voor de wijnmakers. Merlot heeft wijnen opgeleverd met soms nog hogere potentiële alcoholpercentages dan vorig jaar. Waarden van 14 procent zijn eerder regel dan uitzondering. Behalve met de specifieke omstandigheden van het jaar heeft die hogere mate van rijpheid niet zo zeer te maken met een vermeende klimaatverandering, maar veeleer met een sterk verbeterd wijngaardbeheer. In Bordeaux is daar vooral de afgelopen tien jaar veel energie in gestoken.
De alcohol staat gelukkig niet los, maar maakt deel uit van een smaakstructuur waarvan ook een hoog extract, stevige tannine, goede zuren (meer dan in 2009) en een hoge aromatische intensiteit deel uitmaken. Wat betreft de aroma’s en tannines hebben de koele nachten voor en tijdens de pluk een positieve rol gespeeld. Voor de merlot op zowel de linker- als de rechteroever geldt dat de wijnen ervan meer smaak en spanning hebben dan in 2009. Bij Angélus in Saint-Emilion zijn de verwachtingen dan ook zeer hoog gespannen.

Het wachten is nu nog op de met name voor de linkeroever belangrijke cabernet sauvignon, die later rijpt dan de merlot. Naar eigen waarneming in de wijngaarden van diverse châteaux in de appellations Graves en Pessac-Léognan – waaronder La Mission Haut Brion, Malartic-Lagravière en Domaine de Chevalier – hing die cabernet er werkelijk prachtig bij, met dezelfde concentratie als de merlot. Gelet op de dikke schillen zou hij desnoods nog wel een buitje kunnen verdragen. Menig château, zoals Margaux, hoopt daar zelfs op.

Wit
Denis Dubourdieu, professor in de oenologie, goeroe op het gebied van witte Bordeauxwijnen en zelf betrokken bij de exploitatie van niet minder dan vijf wijngoederen, betoonde zich afgelopen dinsdag tijdens een diner van producenten uit Graves en Pessac-Léognan laaiend enthousiast over de droge witte Bordeauxwijnen. Ze hebben volgens hem fruit, aroma’s, zuren én ook wat tannine. De pluk van sauvignon blanc en sémillon begon dit jaar rond 1 september en is intussen al weer een poosje afgerond. Hier kan in de wijngaard dus niets meer mee misgaan. Op Domaine de Chevalier was het laatste vat 2010 wit bijvoorbeeld vorige week dinsdag volledig uitvergist. En ook daar stak technisch directeur Rémi Edange zijn oprechte enthousiasme niet onder stoelen of banken. Minstens zo goed als 2009!
Last but not least de edelzoete witte wijnen. Voor producenten in Sauternes, Barsac en ook die in appellations in Entre-Deux-Mers als Cadillac, Loupiac en Sainte Croix du Mont is het nog even wachten geblazen op een zware uitbraak van botrytis. De zo noodzakelijke ochtendmist van de Garonne gevolgd door zonneschijn was er de afgelopen dagen alvast. Als de botrytis optreedt, kan die zich nestelen op suikerrijke druiven. Ook dat ziet er dus veelbelovend uit.
Over de mogelijke implicaties van alweer een groot jaar – met ook nog eens kleine volumes – voor de prijsvorming zullen we het nu maar even niet hebben. Voor de crus classés wordt dat naar alle waarschijnlijkheid een wat minder veelbelovend verhaal. Het wordt dus vooral uitkijken naar de goede middenklassers met nog wel een gezonde prijs-kwaliteitverhouding. En die zijn er in Bordeaux gelukkig volop.

René van Heusden

‘Van Pinotage kak ek in my broek’, liet een Kaapse wijnmaker zich ooit tijdens een masterclass ontvallen. Die opmerking maakte indruk, zeker omdat er die dag nog Pinotages op het menu stonden. In de jaren erna heb ik vaker Pinotage in het glas gehad en ook voor mij gold dat dit niet altijd tot tevredenheid stemde. Er gloort echter licht aan het einde van de tunnel, merkte Sjoerd de Groot tijdens zijn eerste bezoek aan Zuid-Afrika.

‘Van Pinotage kak ek in my broek’, liet een Kaapse wijnmakerzich ooit tijdens een masterclass ontvallen. Die opmerking maakte indruk, zekeromdat er die dag nog Pinotages op het menu stonden. In de jaren erna heb ikvaker Pinotage in het glas gehad en ook voor mij gold dat dit niet altijd tottevredenheid stemde. Er gloort echter licht aan het einde van de tunnel, merkteik tijdens mijn eerste bezoek aan Zuid-Afrika.

Pinotage 2.0
“Er is een duidelijke trend naar elegantie merkbaar”, aldusClinton le Sueur, wijnmaker bij Longridge in Stellenbosch. “Je ziet bij veel wineries dat er getracht wordt om minder alcoholische en minder zware wijnente krijgen. Er is een verschuiving merkbaar naar koelere gebieden. Dat is  een vraag uit de markt, maar ook wijnboeren zelf merken dat watelegantere wijnen lichter verteerbaar zijn. Wij merken dat ook. Bij Pinotagevalt dit direct op. De bekende koffie-Pinotage is heel uitgesproken. Je houdter van of je hebt er een hekel aan, het is een type wijn dat weerstand op kanroepen.”

Fruit spat eruit
Als zijn wijn in het glas komt, is  duidelijk te merken wat hijbedoelt. Geen vleugje mokka of koffie te bekennen. Prachtig fruit, wel stevig enlekker krachtig, maar de kersen, bramen en rode vruchten spatten het glas uit.Op deze manier lust iedereen wel een glas Pinotage, zeker als het licht gekoeldgeserveerd wordt. Clinton neemt in ieder geval vast een voorsprong op denaderende lente en zomer: “Dit gaat zondag lekker open bij de braai.”

En, zoals die dingen gaan, er zijn altijd uitzonderingen tevinden als het om trends gaat. KWV trekt zich niets aan van al de modernefratsen – het zal de Oostblok-achtige gebouwen zijn waar ze in huizen – en komtdoodleuk met ‘Cafe culture’. Zwart met twee klontjes graag.

Sjoerd de Groot

Op de foto: wijnmaker Clinton le Sueur. 

Tjitske Brouwer MV kreeg woensdag 22 september de Ordre du Mérite Agricole opgespeld. Een feestelijke gebeurtenis, die vraagt om een extra editie van de Wine Society.

De zon scheen op woensdagmiddag 22 september toch ook nog een beetje voor de Franse ambassadeur Jean-François Blarel. Die had net op het radionieuws kunnen horen dat de jongste cijfers van het CBS er wat betreft de wijninvoer uit Frankrijk voor de zoveelste keer in successie niet goed uitzagen. HD liet in aansluiting op die cijfers horen dat fruitgedreven Chilenen nu eenmaal lekkerder gevonden worden dan schrale bordeauxtjes. Au, zoiets moet pijn doen.

Maar Blarel had in de Oranjerie van Paleis Soestdijk een mooie missie te vervullen: het overhandigen van de versierselen horend bij de Ordre du Mérite Agricole aan Tjitske Brouwer MV. Zoiets zouden we allemaal wel willen doen, te meer omdat ze eerste vrouw in Nederland sinds mensenheugenis die dit ereteken kreeg opgespeld. De onderscheiding was overigens al in januari vorig jaar toegekend, maar de beslommeringen van het moderne leven hadden ervoor gezorgd dat het bijbehorende partijtje even op zich liet wachten. Maar soms geldt echt dat wat in het vat zit niet verzuurt.

We mogen zelfs spreken van een hoogst elegante bijeenkomst, met aanwezigheid mensen die er echt toe doen in Nederwijnland. Om te beginnen onze eigenste Hoofdredacteur en diens immer charmante wederhelft Fieke, beide frivool zomers uitgedost en enthousiast het glas hanterend, Ook signaleerden we de twee andere MV’s die Nederland telt, Ron Andes en Lars Daniëls, alsmede de man die altijd alles nog beter weet, Bourgogneadept Karel de Graaf. Ook de CVNW was sterk aanwezig, met zowel de oude als huidige secretaris, respectievelijk mr. Ruud Wallast Groenewoud en mr. Hans Burghoorn. Die tweede is bovendien ook nog eens secretaris van het Productschap Wijn. Kijk, dat zijn heren van wie je nog eens spannende dingen hoort. De heren bleken het onderling overigens nogal oneens over wat een acceptabele inname is. Waar de ene het op vier glazen per dag houdt, gaat de ander liever voor vier glazen per uur. Dit echter terzijde. Verder kwamen we, zoals verwacht, ook Francien Hoogvliet van de Franse ambassade tegen, want die gaat daar nu eenmaal over wijn. Van Sopexa konden we daarentegen niemand ontwaren.

Schoon volk in overvloed dus, daar op Soestdijk. Het feestvarken en stralende middelpunt van de feestvreugde was stijlvol gekleed, man Marc en zoon Didier daarentegen wellicht een tikkeltje te casual. Maar ach, zeggen we dan, de inhoud is belangrijker dan het uiterlijk.

De ambassadeur hield een fijne toespraak in zijn beste Nederlands, waarin de wandel en handel van Tjitske (en Marc) uiteraard volop geprezen werden. De paar inhoudelijke missertjes zullen we hem maar vergeven – de tekst was wellicht al anderhalf jaar oud.

Ook van waarnemend burgemeester Bartele Vries van Baarn kreeg de kersverse chevalière mooie woorden te horen en een smaakvol boekwerk over Paleis Soestdijk overhandigd. Naderhand konden wij vaststellen dat de burgervader niet afkerig is van een glas. Zo zien wij dat graag. Overbodig te zeggen dat de gedecoreerde in haar in vlekkeloos Frans gehouden rede uitvoerig stilstond bij de zegeningen van biologische wijnbouw.

Het laat zich raden dat er allesbehalve kinderachtig geschonken werd. Bij binnenkomst direct al champagne van een door ons als zeer gunstig beoordeelde producent en ook aansluitend louter pareltjes. Biowijnen op hun best en Frankrijk op zijn best. De geserveerde hartigheden waren eveneens van een verblijdend hoog niveau. Zagen we dat maar vaker. Ach, voor wie Vinoblesse een beetje kent, is dat natuurlijk geen verrassing. Dat zijn immers mensen met Smaak. En zo werd het dus toch een mooie dag voor Frankrijk. Met vins fins van een complexiteit die Chili nooit zal bereiken! Kortom, dit was een partijtje met klasse en allure. Een extra proficiat waardig!

Binnenkort hopen we verslag te doen van een vergelijkbare ceremonie te Roermond. De aldaar gevestigde sympathieke wijnhandelaar Wim Berger meldde ons onlangs namelijk dat het de President van de Republiek behaagd had om hem een Mérite Agicole te verlenen. Ook alvast proficiat!

René van Heusden ML

Op de foto’s, van boven naar beneden en van links naar rechts:  Didier, Tjitske en Marc, burgemeester Bartele Vries, ambassadeur Jean-François Blarel, burgemeester, Tjitske en ambassadeur, Francien Hoogvliet, Ronald de Groot, Ron Andes, een aangename verfrissing, onderonsje in de paleistuin, Tjitske met lintje en Ruud Wallast Groenewoud en Hans Burghoorn.

Palette Gourmande van Restaurant Vermeer legt de link tussen kunst, wijn en gastronomie. Een schot in de roos, oordeelt de Master of Lunch René van Heusden.

Tja, hoe vaak hoor je niet dat wijn ‘cultuurgoed’ in de samenleving is? En hoe vaak wordt niet geprobeerd een link te leggen tussen wijn en kunst in het algemeen en muziek in het bijzonder? Ook voor gastronomie geldt dat het een cultuurgoed is. Kunst wellicht. Maar hoe vaak wordt daarbij nu een link gelegd met andere kunst? Zelden. De enige link die daar regelmatig gelegd wordt, is die met wijn. Vandaar de ophef rond wijn-spijscombinaties. Ik ben daar in de regel maar matig van onder de indruk, alle pretenties ten spijt. Voor die tussen wijn en kunst geldt hetzelfde.

Geen namaak, maar origineel
Voor het initiatief Palette Gourmande van Restaurant Vermeer in Amsterdam ligt dat anders. Daar vormen schilderkunst, haute cuisine en bijzondere wijnen een perfecte drie-eenheid. Een schot in de roos. Hoe dat zo? We moeten bij het begin beginnen. Toen Niek Beute als nieuwe maître naar Vermeer kwam, was een van zijn beslissingen om de namaakschilderijen van naamgever Johannes Vermeer van de muren te halen en ze te vervangen door originele werken van levende schilders. Een en ander in het kader om het enkele jaren geleden ten onrechte van zijn ster beroofde restaurant een nieuwe impuls te geven. Net zoals Simon Veldman, de sommelier des huizes, en hij dat met opmerkelijke wijnacties gedaan hebben. Denk bijvoorbeeld aan hun aandacht voor sherry en madeira.
Tegelijkertijd is de keuken van de graag met groenten werkende chef Christopher Naylor, leerling van grootheden als Albert Roux en Robert Kranenborg, er alleen nog maar beter op geworden. Een originele, pure keuken die bovendien heel wijnvriendelijk genoemd kan worden. Als Master of Lunch verkeer ik in de gelukkige omstandigheid in dezen uit enige eigen ervaring te mogen spreken. Nooit zal ik de werkelijk briljante combinatie vergeten van een schijnbaar eenvoudig gerecht van groenten in een bouillon (wat dus iets heel anders was dan groentesoep) met een gekoelde Syrah uit Chili. Toch ontkom ik niet aan de indruk dat deze chef nog altijd onvoldoende gewaardeerd wordt. Daarom een welgemeend advies aan alle ontwikkelde Amsterdammers met smaak: vergeet niet uw profeet in eigen huis de eer te geven die ze toekomt! Voor iedereen van buiten geldt: als er nu één goede reden is om naar Amsterdam te gaan voor iets anders dan dom gehos, dan is het wel een bezoek aan Vermeer.

Eigen stijl
Van begin oktober tot aan de Kerst kunnen bezoekers van Vermeer genieten van een speciaal arrangement met gerechten waarvoor Naylor zich liet inspireren door een serie in het restaurant geëxposeerde landschapsschilderijen van Peter Bol. In samenspraak met Beute en Veldman verzorgde Yvo Couprie namens De Gouden Ton de begeleidende wijnen.
Het motto, met een vette knipoog, luidt: Onverkoopbaar. Dat vraagt om enige toelichting. Vermeer werd onverkoopbaar na het verlies van zijn ster, schilder Bol werd bijna verketterd omdat hij het waagde om tegen alle modes in landschappen te schilderen en de wijnen zijn allesbehalve van het type middle of the road. Maar wat telkens buiten kijf staat, is de intrinsieke kwaliteit van het gebodene. Wat er allemaal achter ligt? Wat citaten uit de stijlvolle begeleidende menucatalogus:
“Niet de markt, maar de creatieve ontwikkeling bepaalt bij zowel Bol als Naylor het eindresultaat. Externe waardering is uiteraard prettig, maar niet noodzakelijk voor hun output. Het resulteert bij beide meesters in een continu voortschrijdende evolutie welke bovenal bij henzelf blijft en daardoor immer herkenbaar is.”
“Door een dergelijke handelswijze te hanteren, stuiten Bol en Naylor weleens (sic) op onbegrip. Degene die proeft en beschouwt, dient
immers een inspanning en concentratie op te brengen voor hetgeen zijn zintuigen observeren. Rust en bewustzijn zijn daarbij geboden. Hoe meer men zich overlevert aan deze zintuiglijke impulsen, des te groter de voldoening die van de beleving uitgaat.”
Toegegeven, dat is nogal hoogdravend geformuleerd (het jargon van de kunstwereld), maar daarom nog niet bezijden de waarheid. En wat die rust en bewustzijnsverruiming betreft, doet een fijn glas natuurlijk al snel wonderen.

Lekker koken, zo doe je dat
Om het concept Palette Gourmande 2010 op verantwoorde wijze te communiceren, organiseerden de betrokkenen een vernissage dînatoire voor een uiteraard select gezelschap. Het werd een memorabel gebeuren!
Wat maakt een restaurant echt goed? Dat je er een decente maaltijd geniet, Maar ook dat je niets hoeft te vragen omdat al je wensen geraden worden. En dus werd het eerste glas van de aperitiefwijn als vanzelfsprekend aangereikt. Is dit nu geslijm? Nee, het gaat hier, op het gevaar af een pleonasme te gebruiken, om uiterst professioneel vakmanschap. De timing wat betreft bijschenken zou trouwens de hele avond perfect blijken! Maar ter zake. Er moest natuurlijk wel serieus gewerkt worden. Daar gaat ‘ie, met bij de gerechten telkens een toelichting van Chris Naylor.

Pre-amuses en amuses

Champagne Billecart-Salmon Extra Brut s.a.

Nieuw type champagne van Billecart-Salmon, net op de markt. Een wijn met 48 maanden gistcontact die ondanks zijn zeer lage dosage een bijna romig mondgevoel geeft. Hm, wat is dat spul verfijnd lekker. Je komt erdoor in de ideale gemoedstoestand om kunstwerken met het vereiste bewustzijn te beschouwen. En je krijgt er ook nog eens lekkere trek van!

*****

Langoustine warm & koud ‘2 uit 1’

rauw: gerold in komkommer, radijs en kaviaar

warm: gesauteerd met lardo, artisjokbouillon

“Toen ik met Robert Kranenborg van Rotterdam naar Amsterdam terugreed, kwam het gesprek op mijn benadering van koken met groenten en de keuken van Alain Passard in Parijs. Passard is een van de chefs die ik het meest bewonder en in zijn filosofie van het koken tracht na te streven. Kranenborg vertelde tijdens de rit over de groenten-sushi die Passard maakt. Vervolgens heb ik die methode geïnterpreteerd en verwerkt in een van Vermeers Klassiekers. Het resultaat daarvan is de langoustine-nigiri. Het is een rol van gepekelde en rauwe groenten, bekroond met artisjokpuree en rauwe langoustine.”

Wijn: Getariako Txakolina Blanco 2009, Txomin Etxania

Baskisch wit met onuitspreekbare naam. Fris, levendig en met name bij de koude bereiding perfect aansluitend.

*****

Zeebaars ‘textuur’

Zeebaars: geroosterd, knapperige huid en schubben, platte peterselie- en lavaspuree, velouté van maïs.

“Al vele jaren werk ik met de combinatie van platte peterselie en kerrie. Ik heb het gebruikt als toekruid voor zowel vlees als vis. Gasten verwachten het normaliter niet om deze bereiding van peterselie te zien. Mijn groentekwekerij in Osdorp stuurt mij elke week een lijst van alle producten die ze dan gaan oogsten. Ik probeer zoveel mogelijk van hun producten te verwerken in mijn menu’s. Lavas is een lastig kruid om te gebruiken in mijn keuken. Het heeft ene zeer sterke kerriesmaak en op zichzelf is het bijna oneetbaar. Dit leidde mij er toe om de kerrie van de peterseliepuree te vervangen door de lavas en er een nieuw toekruid mee te creëren voor de zeebaars.”

Wijn: Rosato Vigna Mazzi 2009, Rosa del Golfo, Damiano Caló

Volle, krachtige wijn van negroamaro uit Salento in de hak van Apulië. Schoolvoorbeeld van een echte ‘eetrosé’.

*****

Ree ‘geur’

met sinaasappel geglaceerde snijbiet, pompoenzaadjes en koffie, hazelnoot-vijgenjus

“In mijn koken heeft de saus altijd een zeer speciale plaats ingenomen. Vaak is de saus ene nagedachte, waarbij kliekjes worden gebruikt en er teveel wordt gereduceerd. In Vermeer zijn mijn Sous Chef en ik de enige die de saus maken. We roosteren vlees voor de jus, persen verse groenten voor vinaigrettes en gebruiken zelden boter of room. In de keuken is er een speciale afdeling voor de saus. Dit is een zeer klassieke benadering van koken en zo was het precies bij mijn twee leermeesters Albert Roux en Robert Kranenborg.

Voor de ree was ik op zoek naar een saus die kruidigheid en zoet kon combineren. Het pittige komt van de pepersoorten die met de bout van de ree meegeroosterd moeten worden om een sterkere pepergeur te creëren dan het vurige hete dat we normaal gezien associëren met peper. Het zoete komt van vijgen. Eerst zijn ze in de oven geroosterd met azijn om een zoet-zuur te creëren. Vervolgens heb ik ze gepureerd en met de saus gemengd om het af te ronden. Het eindresultaat is perfect in balans met het vlees; peperige diepte en een zurige zoetheid met een diepe chocoladekleur.”

Wijn: Minervois ‘les Fontanilles’ 2008, Anne Gros & Jean-Paul Tollot

Fluwelige, klassiek samengestelde Languedoc van oude grenache, syrah, carignan en cinsault. Op z’n Bourgondisch gevinifieerd op z’n Bourgondisch door twee telgen uit bekende families in de Côte d’Or.

*****

Millefeuille ‘kleur’

palet van kleuren en texturen geven (sic) het komende seizoen weer, verse tuinkruiden

“De eerste keer dat ik een inspirerende millefeuille zag, was wederom in La Rive in het Amstel Hotel en daarna in restaurant Vossius. Jos van Velzen, de pâtissier, serveerde de millefeuille zo hoog dat de obers bevreesd waren om ermee het restaurant in te lopen; terug de keuken in te komen met een omgevallen millefeuille betekende een confrontatie met Jos’ toorn!

In dit gerecht hebben we getracht het palet van de kunstenaar te emuleren (sic!). We serveren de millefeuille op zijn kant met verschillende kleuren crèmes en ijs. Ik heb hier in Vermeer de afgelopen drie jaar met dit idee gespeeld, maar nog zonder succes. Dankzij de inspiratie, die van de schilderijen kwam, was het gerecht echter snel af.”

Wijn: Care Moscatel 2008, Moscatel de Alejandria, Bodegas Añadas Cariñena

Op hout gevinifieerde muskaatwijn, voor de verandering eens niet plakkerig zoet maar juist verfijnd en harmoniërend met het al evenmin erg zoete nagerecht.

Dat was het dan. Een zalige drie-eenheid. In één woord: Kunst met een grote K! Vaut le voyage. Openbaar vervoer bevindt zich gelukkig op struikelafstand.

www.restaurantvermeer.nl

René van Heusden ML

Op de foto’s, van boven naar beneden: chef Chris Taylor, schilderij van Peter Bol, van links naar rechts Chris Naylor, Yvo Couprie, Simon Veldman, Niek Beute.

Lars Daniëls was een van de paneldeelnemers die zijn geluk – en de wijn – in de Rhône ging beproeven. Hij maakte nauwgezet aantekeningen over de producenten, die ter aanvulling op het artikel in Perswijn 7  op deze site te lezen zijn.
Georges Vernay (Condrieu):
Georges Vernay is zo’n beetje de grondlegger van Condrieu zoals wij het nu kennen. Hij richtte zijn bedrijf op in 1953, met maar 1,5 hectare aan wijngaard op de prachtige Coteau de Vernon, toen Condrieu in zijn geheel slechts 6 hectare telde. Tegenwoordig hebben zijn kinderen Luc, chef de culture, en Christine, wijnmaakster, de leiding over het wijngoed, dat nu zo’n 16 hectare telt, waarvan 7 hectare in Condrieu en 3 in Côte-Rôtie. Christine’s man Paul Amsellem, die ons voortreffelijk ontving, behartigt de commerciële zaken. Domaine Georges Vernay staat vooral bekend om hun in barrique opgevoedde topcuvées van Condrieu, van oude stokken: Les Chaillées de l’Enfer -‘de terrassen van de hel’-, en Coteau de Vernon. Het mooie is dat dat nieuwe hout nauwelijks opvalt en zeker niets afdoet aan de enorme terroirtypiciteit van de wijnen. Die danken hun opmerkelijke zoutige afdronk aan het typische donkere graniet van het noorden van Condrieu, waarin het mineraal biotiet domineert: granite à biotite. Beste wijn: Condrieu Coteau du Vernon.

André Perret (Chavanay):
Een vrij klein familiedomein in Chavanay, een paar kilometer zuidelijk van Condrieu. André heeft het vanaf 1982 langzaam vergroot tot een bezit van 8 hectare, met percelen in Condrieu, Saint-Joseph en ook wat voor Vin de Pays des Collines Rhodaniennes. Van die percelen zijn verreweg de belangrijkste Clos de Chanson, op de helling Chanson, waar wij met Perret hebben geproefd, en die op de ‘Grand Cru’-helling Chéry. De wijnen van Chanson, gelegen bij Chavanay en met een bodem van graniet met muscoviet, halen het qua mineraliteit en spanning niet bij die van Chéry, dat bij Condrieu ligt, waar het graniet met biotiet wijnen met grote persoonlijkheid geeft. Beste wijn: Perret’s Condrieu Chéry 2009, van een perceel met stokken die zijn aangeplant in 1945: Condrieu non plus ultra!

Guigal (Ampuis):
Etienne (vader) en Marcel (zoon) Guigal hebben met het in 1946 opgerichtte domein vanaf het begin van de jaren ’80 Côte-Rôtie op de wereldkaart gezet en daar profiteert nu iedereen van. Zij introduceerden er de élevage en barriques neuves en wijnen van afkomstig uit een enkele wijngaard, hetgeen veel navolging heeft gehad. Guigal is ondermeer groot geworden door de aankoop van Vidal-Fleury in 1984 en Domaine Jean-Louis Grippat (Saint-Joseph) in 2000. Maar Guigal maakt vrijwel overal in de Rhône wijn, sterker nog, de helft van de productie (± 3.000.000 flessen) komt op rekening van hun Côtes du Rhône générique, die ze en vrac kopen en slechts bottelen en labellen. De beroemde topcuvées van Côte-Rôtie, de zogenaamde ‘La-La-wines’ (La Mouline, La Turque en La Landonne), rijpen maar liefst 42 maanden in nieuwe barriques, en ook andere cuvées krijgen een serieuze opvoeding in barriques. Vandaar dat de toch omvangrijke kelder er tot de nok toch mee vol ligt: ± 5000 barriques is standaard! Beste wijn? Vooruit, Côte-Rôtie La Turque, jaartal minder belangrijk.

Pierre Gaillard (Malleval):
Pierre Gaillard studeerde wijnbouw in Beaune en in Montpellier en was chef de culture (verantwoordelijk voor het wijngaardbeheer) bij Guigal. Gaillard is snel groot geworden en bezit tegenwoordig zo’n 15,3 hectare wijngaard, in Côte-Rôtie (3,3 ha, met spectaculaire percelen op de Côte Rozier), Condrieu (1,5 ha), Saint-Joseph (7 ha), Côtes du Rhône (1,5 ha) en nog eens 2 ha en Vin de Pays. Hij is ook eigenaar van een domein in Banyuls-sur-Mer en in Faugères. En daarbij heeft hij samen met François Villard en Yves Cuilleron ook nog het handelshuis ‘Les Vins de Vienne’. Qua opvoeding van de wijnen is Gaillard duidelijk beïnvloed door Guigal (gebruik van barriques), maar opvallend is ook zijn liefde voor koude inweking bij syrah, ter bevordering van aroma- en kleurextractie. Zijn wijnen zijn vol en genereus; een mooi voorbeeld daarvan is de Saint-Joseph Les Pierres 2007.

Domaine du Colombier (Tain-l’Hermitage):
Een oud familiebedrijf, dat tot 1992 vooral druiven aan Guigal verkocht. Maar tegenwoordig maakt de boomlange Florent Viale alle wijnen zelf. Hij heeft prachtige bezittingen in de AC Crozes-Hermitage (13 ha vooral bij Mercurol), maar ‘the icing on the cake’ zijn percelen op de Hermitage-heuvel: 1,6 ha in de climat Beaumes voor rood en nog eens 1,9 ha beplant met marsanne, in Maison Blanche en vooral op de meest oostelijke helling van Hermitage, genaamd Torras et les Garennes. Wij waren zeer onder de indruk van het niveau hier. Beste wijn: moeilijk, alles was overtuigend, maar Viale’s witte Hermitage 2008 van echt oude stokken is subliem!

Domaine des Hauts Chassis (La Roche-de-Glun):
Frank Faugier nam in 1998 het 12 ha grote familiedomein over en besloot vanaf 2003 de druiven niet meer aan de coöperatie te verkopen maar er zelf voor te gaan. En dat met groot succes. De meeste van Faugier’s wijngaarden liggen op het plateau des Chassis, dat een goed drainerende bodem heeft: galets (rolkeien) op zand en ijzerhoudende leem, uniek in de noordelijke Rhône en alleen voorkomend in het zuiden van de AC Crozes-Hermitage. Dit geeft rijke wijnen, die soms meer doen denken aan de zuidelijke Rhône. Beste wijn: Crozes-Hermitage Les Chassis 2007.

Domaine du Tunnel (Saint-Péray):
Stephane Robert is een zeer symphatieke jonge kerel die in 1994 begon met niets en nu een van de opkomende sterren in de noordelijke Rhône is. Hij heeft wijngaarden in Cornas (3 ha), in Saint-Joseph (2,5 ha) en in Saint-Péray (2 ha). Zijn rode wijnen zijn heel puur, met als summum de Cornas ‘Vin Noir’ van 100 jaar oude syrahstokken! Ook bijzonder zijn twee monocépage cuvées uit Saint-Péray: Cuvée Roussanne en Cuvée Marsanne. Mooiste wijn: Cornas 1999, betoverend mooi qua bouquet en zeer vitaal qua smaak. Ook leuk: in zijn proeflokaal staat een flipperkast!

Thierry Allemand (Cornas):
Self-made man, enfant terrible, genie, het slaat allemaal op Thierry Allemand, een ongekend gepassioneerd en overtuigd man, die een paar van de boeiendste wijnen van de noordelijke Rhône maakt. Op zijn slechts 5 hectare aan wijngaarden, die bijna allemaal in de AC Cornas liggen, werken maar liefst 12 mensen, die zo’n beetje alles met de hand doen. De mooiste van die wijngaarden is een steile graniethelling ten westen van Cornas, waar zijn topcuvée Cornas Reynard vandaan komt en die hij ons met trots liet zien. Allemand maakte feitelijk biologische wijnen, die hij met minimale sulfiettoevoeging afvult. Beste wijn: Cornas Reynard, sowieso, en qua jaartal dan maar 2007. Dit was een onvergetelijk bezoek.

Jasmin (Ampuis):
Patrick en zijn vrouw vormen de 4e generatie van dit charmante familiedomein in Ampuis. Ze bezitten 5,5 hectare in de AC Côte-Rôtie, verdeeld over maar liefst 11 verschillende percelen, waarvan ze slechts één Grand Vin Côte-Rôtie maken, per jaar gemiddeld zo’n 24.000 flessen. Het aandeel viognier (5%) dat Jasmin gebruikt staat aangeplant tussen de syrah, zoals vroeger. Handig, want de viognier moet volgens de richtlijnen van de AOC samen met syrah gevinifieerd worden. Jasmin maakt, anders dan zijn robuuste uiterlijk doet vermoeden, elegante, vrouwelijke Côte-Rôtie, ook door zijn beschaafde gebruik van nieuwe barriques per jaar. Beste wijn: Côte-Rôtie 2009, geproefd van het vat en volgens Jasmin het mooiste jaar ooit!

Yves Cuilleron(Chavanay-Verlieu):
Yves is een van de grote namen van de noordelijke Rhône. Hij heeft het domein in 1987 overgenomen van zijn oom en volop gebruik gemaakt van de opleving van Condrieu en Côte-Rôtie vanaf het eind van de jaren ’70. Inmiddels bezit hij en domaine maar liefst 52 hectare, verdeeld over bijna alle AOC’s van de noordelijke Rhône, die een productie geven van zo’n 300.000 flessen per jaar. Daarvan is bijna de helft wit, een opvallend hoog aandeel voor de regio. Sinds 1996 heeft hij samen met vrienden Gaillard en Villard het handelshuis Les Vins de Vienne, dat ondermeer de verdwenen wijngaarden van Seyssuel op de linkeroever van de Rhône, die al in de Romeinse tijd beroemd waren, weer in ere heeft hersteld.
Zijn faam heeft hij vooral vergaard met zijn prachtige wijnen van Condrieu, hetgeen duidelijk werd tijdens een razende proeverij van maar liefst 22 van zijn wijnen. Mooiste wijn, ondanks een geweldige Cornas Les Vires 2008: Condrieu Vertige 2008, afkomstig van de beroemde Coteau du Vernon.

De Spaanse producent Berberana, van origine uit Rioja maar inmiddels ook buiten die streek actief (o.a. in La Mancha), ziet de zaken groot. Letterlijk en figuurlijk. Het bedrijf is de afgelopen decennia uitgegroeid tot een speler van formaat, zowel binnen de Spaanse wijnbouw als op de Nederlandse markt waar het de nummer 1 is. Berberana is het voornaamste merk binnen de groep United Wineries.
De Spaanse producent Berberana, van origine uit Rioja maar inmiddels ook buiten die streek actief (o.a. in La Mancha), ziet de zaken groot. Letterlijk en figuurlijk. Het bedrijf is de afgelopen decennia uitgegroeid tot een speler van formaat, zowel binnen de Spaanse wijnbouw als op de Nederlandse markt waar het de nummer 1 is. Berberana is het voornaamste merk binnen de groep United Wineries.

Berberana beschouwt zichzelf als ‘market driven’ en heeft zijn basiswijnen in de Dragon-serie onlangs een nieuwe uitmonstering gegeven. Ook werd een origineel loyaliteitsprogramma voor consumenten ontwikkeld. Om het vernieuwde ‘Berberanagevoel’ over te brengen en het bedrijf wat nader voor te stellen, organiseerde het een heuse Berberana Night. Locatie: restaurant Aan de Poel in Amstelveen. Een aantrekkelijke keuze, want een restaurant met een mooiere ligging is er in de hele regio niet te vinden. Bovendien geldt het in gastronomisch opzicht het als een van de rijzende sterren in het Amsterdamse. Onder de genodigden bevond zich ook de Spaanse ambassadeur in Nederland, Juan Prat y Coll. Dat zegt voldoende over de belangrijke positie van Berberana.

Borden en glazen
Hoewel chef Stefan van Sprang de gasten vertelde dat er sprake zou zijn van een speciaal gecreëerd menu, leerde bestudering van de reguliere menukaart dat dat eigenlijk helemaal niet het geval was. Het Berberanamenu was gewoon samengesteld uit gerechten van die reguliere menukaart. Dat was een beetje jammer, want hoewel er in Amstelveen verdienstelijk gekookt wordt, was de afstemming met de diverse wijnen niet altijd optimaal. Een gerecht met een wijnonvriendelijk zoet accent – helaas ook hier – maakt het een droge rode Rioja niet makkelijk. En dat is diplomatiek uitgedrukt. Met andere woorden, er was niet echt naar de wijnen toe gekookt. In Amstelveen had men wel een paar aardige optische trucjes bedacht om de wijnen wat meer cachet te verlenen door ze te serveren in steeds groter wordende glazen en uit onalledaags vormgegeven karaffen met een giraffehals. Een beetje show dus. Want of de wijnen echt meekunnen bij een keuken op het niveau van een ster is voor discussie vatbaar.

Toegankelijk zonder pretenties
Hoe de wijnen van Berberana smaken? In Aan de Poel was een vijftal te proeven. Als aperitief werd de geslaagde Cava Brut Seleccion Oro 2005 geschonken, geproduceerd door dochterbedrijf Marqués de Monistrol. (Curieus genoeg staat op de fiche technique voor deze wijn een pH-waarde van 5,85 vermeld. Dat zou betekenen dat hij zo plat als een dubbeltje had moeten zijn. Bedoeld is waarschijnlijk een hoeveelheid zuren van 5,85 gram per liter.) Vervolgens de rosado Pink Dragon 2009, een op techniek steunende Vino de la Tierra de Castilla. Als rode achtereenvolgens de Red Dragon 2008, eveneens een eenvoudige Vino de la Tierra de Castilla, en tweemaal Rioja in de vorm van Carta de Oro Crianza 2007 en Carta de Oro Reserva 2005, alle van 100 procent tempranillo. De vele gewonnen medailles ten spijt – of misschien wel juist daarom – zijn ze correct, maar niet veel meer dan dat. Het ontbreekt de wijnen aan de complexiteit van waarlijk grote Rioja´s. Dat kan ook moeilijk anders wanneer je bedenkt dat dit merkwijnen zijn die in grote volumes voor een groot publiek geproduceerd worden in een toegankelijke stijl en ook nog eens tegen concurrerende prijzen. Zeker wanneer Nederlands grootste supermarkt de standaard Dragons in het kader van de actie 2 halen 1 betalen voor omgerekend slechts € 2,495 per fles wenst te verkopen…

Kurken sparen
Berberana heeft zich innovatief betoond op het terrein van klantenbinding en stimulering van merkgetrouwheid door een opvallend spaarsysteem te lanceren. Het werkt in zekere zin als dat van Airmiles. Registratie van punten gebeurt on line op basis van een speciale code op de kurken. Het internationale aspect van de branding komt tot uiting in de naamgeving van enkele wijnen met het Engelse Dragon (draak). Ook al beroept men zich hiervoor op een plaatselijke legende, ik associeer een dergelijke naam eerder met een obscure Chinese wijn associeer dan met een Spaanse. Aaibaar is een draak ook al niet echt, al zullen marketingmensen dat wel heel anders zien en er een aangrijpend verhaal bij verzinnen. Maar toegegeven: you can’t argue with success. En dat kun je Berberana moeilijk ontzeggen. Berberanawijnen zijn te koop bij Albert Heijn.

René van Heusden

Duitse wijnen blijken het onverminderd goed te doen in Nederland. Dat bleek maandag 13 september, toen in  de Amsterdam ArenA voor de achtste keer Riesling & Co werd georganiseerd, een evenement in het teken van Duitse wijnen. In de supermarkt wordt het aanbod van Duitse wijn beter, voor de klassieke wijnhandel zijn ze een vanzelfsprekendheid geworden en in de topgastronomie zijn ze de favorieten van sommeliers. Een regelrecht succesverhaal.

Duitse wijnen blijken het onverminderd goed te doen in Nederland. Dat bleek maandag 13 september, toen in  de Amsterdam ArenA voor de achtste keer Riesling & Co werd georganiseerd, een evenement in het teken van Duitse wijnen. In de supermarkt wordt het aanbod van Duitse wijn beter, voor de klassieke wijnhandel zijn ze een vanzelfsprekendheid geworden en in de topgastronomie zijn ze de favorieten van sommeliers. Een regelrecht succesverhaal.

De cijfers voor 2009 mogen zelfs hoogst opmerkelijk genoemd worden. Was er door toedoen van de crisis in vrijwel alle landen waar Duitse wijn naar geëxporteerd wordt sprake van een daling in afzet, Nederland vormde een uitzondering Het volume groeide met bijna 10 % ten opzichte van 2008, de waarde zelfs met bijna 12%. Deze prachtige groeicijfers komen voor een niet onbelangrijk deel op rekening van de aanhoudende inspanningen door het Informatiebureau voor Duitse Wijn. Van bepaalde kant is nogal eens ongenuanceerd afgegeven op het Informatiebureau, maar dat getuigt van weinig begrip waar het bij landenpromotie om gaat: effectiviteit in alle segmenten van de markt! Dit echter terzijde. Wel een grote pluim voor Alain en Gisela Jacobs. Hopelijk realiseert men zich ook in Duitsland terdege wat zij de afgelopen jaren tot stand hebben weten te brengen. Ook in Duitsland zelf ontbreekt het niet aan initiatieven en ondernemingsgeest.

Voorafgaand aan Riesling & Co lieten vertegenwoordigers van de Messe Düsseldorf, het Deutsches Weininstitut en het Deutscher Weinbauverband in de ABN Amro Lounge ( ja, ja) hun licht schijnen over respectievelijk de beurs ProWein 2011, de positie van Duitse wijn in de wereld en de vooruitzichten voor de oogst 2010.

ProWein 2011
ProWein en Duitse wijn vertonen een opmerkelijke overeenkomst: beide zitten spectaculair in de lift en zijn, om het maar eens in het Frans te zeggen, incontournable geworden. Namens de organiserende Messe Düsseldorf liet een super professioneel optredende Danila Avdiu weten dat ProWein ook in 2011 aan wijnprofessionals weer alles te beden zal hebben wat hun hart begeert. De afgelopen jaren heeft ProWein zich ontwikkeld tot de belangrijkste jaarlijkse internationale wijnbeurs van Europa – ver voor Londen – en tot een serieuze concurrent van de tweejaarlijkse VIEXPO in Bordeaux. Hoewel tijdens ProWein gewoontegetrouw de Duitse wijnbouw prominent aanwezig is, benadrukken de organisatoren het gevarieerde internationale aanbod aan exposanten. Plus het gegeven dat er ongeveer 300 nevenactiviteiten georganiseerd zullen worden. Een andere pre is de gemakkelijke bereikbaarheid van Düsseldorf vanuit de Europese buurlanden. Verkeerinfarcten en parkeerdrama’s (zoals in Verona en Bordeaux) zijn er onbekend. Duitsers hebben nu eenmaal verstand van organiseren. En Düsseldorf is allesbehalve een onplezierige stad om een paar nachten door te brengen. Kleiner dan Londen, maar ook veel minder prijzig.
ProWein 2011 zal plaatsvinden van 27 t/m 29 maart.

Duitse wijnbouw toont dynamiek
Namens het Deutsches Weininstitut voerde Steffen Schindler het woord. Hij kon heel veel positiefs melden. O ja, ook Duitsland heeft in 2009 te maken gekregen met de gevolgen van de financiële crisis, maar in minder ernstige mate dan diverse andere landen. De schade valt verhoudingsgewijs dus nogal mee. En het zij nog maar eens benadrukt: Nederland deed het in 2009 zelfs uitzonderlijk goed. Verder kon Schindler wijzen op de geweldige dynamiek die momenteel binnen de Duitse wijnbouw heerst. Als voorbeeld noemde hij het initiatief Generation Riesling, een community van jonge wijnmakers. Enthousiast, open minded, goed opgeleid en ter zake kundig. Wat dat enthousiasme betreft, het vak van wijnboer is in, Duistland al weer een poosje in, interessant genoeg ook bij heel wat mensen zonder wijnbouwachtergrond in hun familie.
Nog een gegeven dat het vermelden waard is: de opmars van blauwe druiven lijkt eindelijk te stagneren. Het aandeel in de aanplant daalde van 36,8 naar 36,4%. Gelukkig maar, want Duitsland kan zich beter met Riesling profileren dan met Dornfelder.

Vooruitzichten oogst 2010
Voorzitter Norbert Weber van het Deutscher Weinbauverband wond er geen doekjes om: 2010 wordt een moeilijke oogst. Hij hoopt op beter weer in de komende weken na alle nattigheid van de afgelopen tijd. En met hem alle Duitse producenten. Want het lijkt allemaal lastig. Afgezien van de recente regenval is het groeiseizoen in 2010 sowieso nogal moeizaam verlopen en zal het hoe dan ook leiden tot een klein oogstvolume. Ook verloopt de rijping langzamer dan normaal. De pluk van vroegrijpe druiven als müller-thurgau is deze week op grote schaal van start gegaan en vraagt om zorgvuldige selectie. Voor later rijpende druiven als riesling en spätburgunder zijn er voorlopig nog geen al te grote problemen. Riesling kan eventueel nog profiteren van een mooie oktobermaand. Opvallend bij de spätburgunder is de verhoudingsgewijs dikke schil van de klein uitgevallen duiven, waardoor er een behoorlijke weerstand tegen rotting bestaat.

Riesling & Co
Riesling & Co. 2010, voor de zesde opeenvolgende keer gehouden in de ArenA, profiteerde dankzij een gelukkige speling van de natuur van gunstige weersomstandigheden, waardoor het dak van die ArenA open kon blijven. Onder de bezoekers was ook de kersverse Duitse ambassadeur Heinz-Peter Behr, die pas op 8 september zijn geloofsbrieven aan koningin Beatrix had aangeboden. Het bezoek aan Riesling & Co was zodoende een van zijn eerste officiële handelingen. Bravo, dat getuigt van de juiste instelling.
Aan de rand van het speelveld presenteerden ongeveer 70 producenten hun wijnen, grotendeels van de schitterende jaargang 2009. De regio’s Rheinhessen en Mosel waren daarbij het sterkst vertegenwoordigd. Aan Nederlandse kant moet de uitgebreide stand van Imperial Wijnkoperij genoemd worden. Ooit begonnen als Oostenrijkspecialiste mag Regina Mey zich nu ook toonaangevend op het vlak van Duitse wijnen noemen.
Verder waren er thematafels van het jubilerende ECOVIN, de overkoepelende organisatie voor biologische wijnproducenten (25 jaar), Generation Riesling (voor producenten onder 35 jaar) en de eveneens jubilerende VDP (100 jaar). Voor de VDP-tafel was de selectie gemaakt door vertegenwoordigers van het Nederlands Gilde van Sommeliers. Anders dan bij eerdere edities wel eens het geval was, was ditmaal sprake van een fraaie en met zorg uitgekozen serie Grosse Gewächse 2009. Vakwerk, boven alle kritiek verheven derhalve.

Moraal? Zelfs voor Rotterdammers was dit bezoek aan de ArenA best wel te verdragen.

René van Heusden

Meer over 100 jaar VDP en Grosse Gewächse 2009 in Perswijn nr. 7, meer over Riesling & Co in de eerstkomende aflevering van Wine Society.

Op de foto: bovenste foto, van links naar rechts Steffen Schindler, Danila Avdiu en Norbert Weber. Onderste foto: Alain en Gisela Jacobs.