Reportages & Reizen

Indachtig de woorden in de Troonrede dat we ons moeten instellen op een ‘participatiesamenleving’ heeft Wine Society meer dan ooit actief geparticipeerd in tal van potentieel belangwekkende evenementen.
Evenementen die soms als vreugdevolle hoogtepunten aangemerkt mogen worden, maar soms ook van het soort dat volop ruimte voor verbetering over laat. Conclusie: we hebben weer enkele bewogen weken achter de rug in Nederwijnland!

Ambassadeur du Champagne

Zelf had hij voorafgaand aan de bekendmaking zo zijn twijfels over zijn eigen prestatie en tipte hij enkele andere kandidaten als potentiële winnaars, maar uiteindelijk bleek hij wel degene te zijn die zich een jaar lang Europees Ambassadeur du Champagne mag noemen. Zijn naam: Niek Beute, Pays-Bas. Proficiat! Niek is daarmee de tweede Nederlander die in de negenjarige geschiedenis van de wedstrijd met de hoofdprijs ging strijken. In 2011 deed Anja Vondenhof dat al eens eerder.Wat de wedstrijd inhoudt? Om te beginnen moet je als kandidaat voor de Europese finale winnaar worden van de editie in eigen land. En om daaraan mee te mogen doen, moet je op de een of ander manier iets educatiefs doen. Vervolgens mag je een week naar de Champagne om de ene na de andere educatieve droomproeverij bij te wonen en, minor detail, tijdens de wedstrijd even te tonen wat je weet over champagne. Dat wil zeggen: drie wijnen becommentariëren én een exposé van 20 minuten houden over een bepaald thema. In 2013 was het thema van filosofische aard: la singularité du champagne, oftewel: wat maakt champagne uniek?

Uiteraard vormt bij zo’n presentatie kennis van zaken een pre, maar minstens zo belangrijk is de didactische component. Kort door de bocht: hoe verkoop je champagne? Wie wel eens in restaurant Vermeer gegeten heeft in de tijd dat Niek Beute daar maître was, weet dat hij een geboren performer is. Iemand die met enthousiasme iets kan aanprijzen zonder zich te verliezen in al te nerdishe details. De Champenois zelf hebben het trouwens niet zo op details. Kortom, een glansrijke winnaar.

Soirée champenoise

Uiteraard was Wine Society aanwezig tijdens de soiree waarbij de winnaars bekendgemaakt werden. Plaats van handeling was het Château de Pékin in Epernay. We zullen de lezer niet vermoeien met alle ups en downs van dit kasteeltje met zijn vreemde naam – er is namelijk helemaal niets Chinees aan te zien – maar we volstaan met de vaststelling dat het heden ten dage een perfecte locatie is voor smaakvolle partijtjes. Met een heuse kelder, zoals je dat in de Champagne mag verwachten.

Aangezien in de Champagne alles politiek is, hadden wij voor de gelegenheid weloverwogen als onderscheidende accessoire geen cravate van een gunstig bekendstaand champagnehuis aan te leggen, doch een stemmig ‘generieke bubbel’ exemplaar dat wij ooit van een onbaatzuchtige cavaproducent ten geschenke kregen. CIVC-baas Jean-Marie Barillère voelde zich genoodzaakt ons voor deze demonstratie van verfijnde smaak te complimenteren. Eenmaal door ons op subtiele wijze geattendeerd op de herkomst van bewuste accessoire stond hij er wat bedremmeld bij, maar dat was nergens voor nodig. Zeker niet als er champagne à volonté geserveerd wordt en er volop aantrekkelijke dames rondlopen. Een combinatie van factoren die wij zelf bijzonder graag mogen waarnemen, maar dit terzijde.

We bleken geplaceerd te zijn aan de tafel Élégance, de Beneluxtafel. We zaten aan met onder meer Grégoire Van den Ostende, vertegenwoordiger van het CIVC in België, Nederland en Luxemburg – voor hem is het daardoor zowat ieder jaar prijs met een winnaar – en het Nederlandse jurylid Jaap Teeling die zelf vorig jaar aan de wedstrijd meedeed. Ondanks de naam Élégance waren dames helaas nogal ondervertegenwoordigd aan tafel, maar ja, je kunt nu eenmaal niet alles hebben. Het was hoe dan ook een gedenkwaardig samenzijn.

Perswijn Winterproeverij

Op de dag van het heuse weeralarm vanwege de Storm bezochten we de Wassenaarse Winterproeverij van Perswijn. Wat daar inhoudelijk nu zo winters aan was, ontging ons eerlijk gezegd, maar de ambiance was dik in orde. Idem het kaliber der aanwezigen en de spontaan verstrekte hoeveelheden champagne van het niveau dat onze voorkeur geniet.

Enigszins tot onze verbazing ontwaarden we in het zaaltje met Nieuw-Zeelandse wijnen Cees van Casteren die eerder dit jaar nog zulke vileine woorden over de Hoofdredacteur meende te moeten publiceren in zijn rubriek in een der provinciale dagbladen. Een stukje in de categorie pot verwijt ketel.

Tja. We misten overigens wel de aanwezigheid van voornoemde Hoofdredacteur. Vanwege de stormnarigheid in en om 020?

Boven elke twijfel verheven dan weer een blakende Sara Channell van WOSA – ja, daar heb je ’r weer – op de stand van WOSA en geassisteerd door Johann de Wet uit Robertson en Allard Sieburgh uit Delft. Sara is in blijde verwachting van haar eerste kind. Net als Joep Speet (Pallas), zij het dat het in diens geval Clara van Otterloo is die het meeste werk daarbij verzet. We hebben Joep trouwens nooit eerder zo frivool meegemaakt als de afgelopen tijd. Wine Society berichtte destijds trouwens als eerste over deze ontluikende romance die nu dus tot een love baby geleid heeft. Dit echter terzijde.

Verder was het goed proeven bij good old Coen Pollaert (Jean Arnaud) die in zijn tijd als sommelier Nederland de proefterm ‘onbewogen spiegel’ heeft bijgebracht. Ook niet over het hoofd te zien: Joke Holster en Rob Handjes (Intercaves) die mooi uitpakten met het complete gamma van Champagne Lanson. Enfin, de sfeerbeelden spreken voor zichzelf.

Madeira my dear

Zeer geanimeerd ging het er later diezelfde dag aan toe op de Portugese ambassade, alwaar een paar producenten van het eiland Madeira hun verrukkelijke waar lieten proeven. Het aardige van die ambassade is dat de ruimtes eigenlijk veel te klein zijn, zodat het altijd volle bak lijkt. Miquel Porfirio, de man van de handelsafdeling, liep dan ook rond met een brede glimlach. Evenzo Paula Cabaco, de presidente van de producentenclub op Madeira.

Vast onderdeel bij iedere bijeenkomst aan de Tolweg: de Portugese kroketjes. Weer ernstig genoten trouwens van de wijnen van Barbeito – wat is dat toch mooi spul. De importeur daarvan, Mick Kooistra (Horizon Wines), bleek getooid met een nieuw brilmontuur van het strakke design dat hem een scherpe kop à la Herr Flick in Allo allo verleent. We troffen hem in het gezelschap van Mr. Olaf Kerstens (Partners in Wijn), el sympatico van de Nederlandse wijnhandel en evenals Kooistra een erkend Portugalspecialist.

Ook zagen we de immer jeugdig acterende Frank Donker (LFE) die we eerder op de dag ook al in Wassenaar waren tegengekomen. Maandag is namelijk zijn studiedag en dat likt hij zowaar heel serieus te nemen. Bravo, zo zien wij dat graag. Nog meer jeugdige avant-garde in de gedaante van Huib Edixhoven (Vindict), niet in gezelschap van zijn Evelijn, maar in dat van de charmante ‘educated wine drinker’ Ria Ramdjan. Wondere wijnwereld toch. Last but not least, Menno ten Berge (Van Wageningen & de Lange) in een opmerkelijk jolige stemming. Ook dat zien we graag, te meer daar hij ons een fijne middagmaaltijd met dito sigarenronde na in het vooruitzicht heeft gesteld. Heren onder elkaar, zeggen we dan. Kortom, een hochkarätige dag, zoals men in Duitsland zou zeggen.

Lunch à la française

Normaliter hoeft een niet nader gedefinieerde ‘proeverij met Franse producenten’ niet zo, maar wanneer zo’n proeverij blijkt plaats te vinden ten huize van de ambassadeur zelve en er in de uitnodiging een heuse ‘Franse lunch’ in het vooruitzicht gesteld wordt, dan verandert dat natuurlijk de zaak. En dus togen we welgemoed naar de residentie. Voor een ‘tasting’ van wijnen uit Sud de France. Want o, o, het lijkt wel of de Fransen zich tegenwoordig schamen voor hun eigen taal en alle heil van Engels verwachten. Kijk, die arrogantie van vroeger was niet aangenaam, maar nu zijn we van de regen in de drup geraakt. Dit echter terzijde.

De naar wij achteraf begrepen wat lauwe toespraak van Ambassadeur Pierre Ménat was al achter de rug toen wij onze opwachting maakten. We hadden het tijdstip daarvan immers zorgvuldig afgestemd op het begintijdstip van de in het vooruitzicht gestelde warme Franse lunch. Onze hooggestemde verwachting dienaangaande werd echter niet bewaarheid. Kennelijk moet de Franse diplomatie in het huidige tijdsgewricht van financiële crisis de broekriem aanhalen, want de fameuze Franse lunch bleek niet meer te zijn dan een allereenvoudigst buffetje dat bijzonder weinig aanknopingspunten met haute cuisine vertoonde. La Grande Nation onwaardig. ML: carton rouge.  

Vanzelfsprekend troffen we tal van belangwekkende persoonlijkheden. We noemen ondermeer Peter van Houtert (voorzitter der KVNW), Nao Dekker (KLM), collectioneur Allard Botenga en, nog verrassender, Paul ’Prokupats’ Blom. Blom lanceerde ooit ten behoeve van zijn Joegoslavische handel de wervende bedoelde kreet ‘Goede wijn behoeft geen Frans’, maar op de ambassade liep hij openlijk te hengelen naar een Frans lintje in de Ordre du Mérite Agricole. Tja, het kan verkeren…

Masterclass all’ italiano

Laatste waarschuwing: in 2014 gebruikt niemand meer de term ‘masterclass’! Goed begrepen? Het is dat we een zwak voor Friuli hebben, want anders zouden we er waarschijnlijk helemaal niet naar die als ‘masterclass’ aangekondigde proeverij-met-praatje in het kader van een gebiedspresentatie in het Amstel Hotel geweest zijn. Het werd helaas een ondermaatse vertoning, deze werkelijk interessante streek onwaardig. Naïef als we soms zijn hadden we ons laten verleiden door de aankondiging van een Friulano-proeverij, dus met louter wijnen van de emblematische druif van de regio. Studieus en zo. Niet dus.

‘Friulano’ bleek gewoon de noemer voor van alle en nog wat uit Friuli, inclusief toeristische promotie. Key note spreker Ian Dagatha, een Amerikaan die zichzelf nogal belangrijk lijkt te vinden als ‘Italië-expert’, had kennelijk last van zijn rug. Hij verwaardigde zich namelijk niet om even te gaan staan tijdens het toespreken van de zaal. (Om de een of ander manier wekken zelfverklaarde ‘Italië-experts’ bijna altijd opmerkelijk snel onze irritatie op. Hoe zou dat toch komen? Omdat ze te vaak apert zwakke wijnen proberen te verdedigen als ‘typisch’?)  

Te proeven: negen wijnen in veel te kleine Amstelglaasjes – alleen het waterglas had het juiste formaat – van bedenkelijk uiteenlopende kwaliteit. En met maar drie Friulani op een totaal van negen wijnen. Waaronder dus te veel matige of ronduit ondermaatse wijnen. Politieke keuze, meneer, op z’n Italiaans. Moet je vooral doen als je je gebied wilt promoten.

Presentatrice Janna Rijpma was ook al niet helemaal bij de les want begon met de begroeting ‘Welcome in The Grand’ (sic!) en probeerde daarna weinig overtuigend wijnen aan te prijzen met de opmerking dat die gemaakt was van ‘wel tien jaar oude stokken’ of afkomstig van een familiewijngoed midden in het bos. Kortom, zoiets heeft dus drie keer niets te maken met een masterclass. ML: cartellino rosso. Get real!

Oost, west, Bordeaux best

Snel door naar de Koepelzaal, eveneens te 020, voor de proeverij van de Grand Cercle des Vins de Bordeaux, want naar ‘goed’ Nederlands gebruik waren er weer eens diverse proeverijen op een en dezelfde dag georganiseerd.

Om moedeloos van te worden, dat hardnekkige gebrek aan coördinatie. Zullen we daar in 2014 nu ook eens een keer verandering in gaan brengen? Bij voorbaat dank. Over Bordeaux geen kwaad woord, want het is uiteindelijk altijd weer een thuiskomen als je een serie daar vandaan kan proeven.

We hadden een geanimeerd onderhoud met ooit zelfverklaarde Bordeauxsceptici als Tjitske Brouwer MV en Marc Collard (Vinoblesse) en stelden vast dat ook Ibert van der Waal MV (Wijnimport Bart) en de onvermijdelijke Lars Daniëls MV de verleiding niet hadden kunnen weerstaan. Maar liefst drie MV’s! Dat zegt toch wel iets over de onverminderde aantrekkingskracht van Bordeaux.

Maar van wie werden we nog blijer? Van twee veteranen, c.q. pensionado’s in blakende vorm, Cees en Ans van Noord! Nog wel een suggestie aan de Bordelais: het zou plezierig zijn als iedereen voortaan wijnen van hetzelfde of dezelfde millésime(s) zou laten proeven. Maar goed, bij de Cercle doen ze tenminste niet aan ‘masterclasses’. Waarvoor dank. Houden zo!

Sterren

Op de valreep vernamen we van Michelin dat het de Rode Gids behaagd heeft om aan Jacob Jan Boerma zijn derde ster toe te kennen. Vaste lezers van deze rubriek zullen zich vast herinneren dat ML al sinds jaar en dag een fan is van deze chef van restaurant De Leest en niet te vergeten van zijn wederhelft Kim Veldman. ML: ♥♥♥. Proficiat!

  

Het zijn weer mooie tijden in wijnland, vol avontuur, jubilea bij de vleet, mooie (gratis) maaltijden en zelfs spetterende romantiek. We maken even de balans op van de hoogtepunten in de afgelopen weken.

Om te beginnen waren we bij een allerplezierigst partijtje in de hoofdstad des lands, waar Huib en Evelijn Edixhoven van Vindict hun nieuwe winkel officieel openden. Uiteraard is die conceptueel doch aangenaam ingericht, met gebruikmaking van oude materialen. Precies wat in een openluchtmuseum als Amsterdam wel moet aanslaan.

Schoon

Onder de aanwezigen ontbrak vreemd genoeg Huibs zo 020-minded hoofdredacteur bij Winelife, Sharon van Lokhorst. Maar haar afwezigheid werd ruimschoots  gecompenseerd door de aanwezigheid van socialite hors classe Janna Rijpma, in het gezelschap van haar Enno. Ook een in smaakvol zomertenue gestoken Karel de Graaf was van de partij, evenals de immer correcte en bij dames opmerkelijk gewilde – want niet bedreigende? –  Frank Jacobs ML, universeel expert & derhalve allespresentator Lars Daniëls MV, alsmede Bordeaux- & bioman David Bolomey. Een waarlijk schoon gezelschap dus.

Aantrekkelijke jongedames schonken er een meer dan decente champagne à volonté, terwijl ook de hamsnijder aan de lopende band goede werken verrichtte. Zo zien wij dat graag. Resumerend: de omweg meer dan waard. En voor trendgevoelige 020-ers: gaat dat zien, die winkel van Vindict, want het is ook een plaats om gezien te worden.

Verschijning

De hand Gods stuurde ons vervolgens in plaats van naar het Centraal Station richting restaurant Vermeer. Die twee liggen niet zomaar vlak bij elkaar. Ooit was dit een van onze favoriete hoofdstedelijke lunchadressen, maar helaas heeft men om ondoorgrondelijke reden de lunch afgeschaft. Het blijft pijnlijk. Dan maar een vroege avondmaaltijd. Ook geen straf, want chef Chris Naylor heeft onverkort een geheel eigen stijl van koken, zonder na-aperij. Wat in horecaland vrij ongewoon is. We geven dan ook zondermeer een ML-waardering van ♥♥ aan de genoten etenswaren.

Wel schrokken we even van de verschijning sommelier Simon Veldman. Toen we hem ontwaarden, meenden we dat hij zich nog even moest omkleden, maar dat bleek niet het geval te zijn. Wegens een nieuwe, opgeleukte huisstijl. Dus geen das meer en lopen op een soort bootschoenen. Zou Niek Beute daarom zijn weggegaan?

Niek is overigens Nederlands nieuwe Champagneambassadeur. Proficiat! En wat Simon betreft, heerlijk om af en toe ook nog eens een ervaren oude rot in het vak aan tafel te hebben in een sommelierwereld waarin het tegenwoordig jong voor en jong na lijkt.

Jubilaris

Diverse belangwekkende wijnpersoonlijkheden vieren dit jaar een of ander jubileum. Erik Sauter, vreemd genoeg altijd heel moeilijk kijkend alsof de last van de hele wereld op zijn schouders rust, zit in 2013 vijftig jaar in het wijnvak. Proficiat, al wordt het kort dag voor nog een passend feestje in 2013. Het bureau van de onvergelijkelijke pr-diva Anneke Tot bestaat twintig jaar en teddybeer des vaderlands Udo Göebel doet vijfentwintig jaar aan wijn. Nogmaals proficiat.

Sprekende waarvan, Udo, hoewel geplaagd door openlijk gecommuniceerde tegenslag in de relationele sfeer, belegde voor de tweede maal een smaakvolle bijeenkomst in Haarlem om daar veilingwijnen van het Kaapse Wijnmakersgilde te laten proeven. Spannende, perspectief biedende wijnen trouwens, maar daar gaat het hier niet om. Ook hier weer een hochkarätig publiek, onder wie de immer charmante Sara Channell van WOSA – wat een schat is dat toch –, nogmaals onze gewaardeerde collega ML,  hét stijlicoon onder de Nederlandse jonge sommeliers Milton Verseput, en regerend Nederlands kampioen sommelier Jan-Willem van der Hek.

Die vertelde ons vol goede moed te zullen afreizen naar het EK in Sanremo en te hopen op een plaats in de halve finale. Helaas, het heeft niet zo mogen zijn. Hij heeft echter wel zijn zegen mogen geven aan Franse ‘prestigewijnen’ van Lidl! De hapjes bij de naborrel – Udo is zijn loopbaan immer bij de aartsborrelaars van Gall & Gall begonnen –, konden de toets van onze kritiek ruimschoots doorstaan. Waarvan akte.

Radicaal

In Den Haag bezochten we de markante wijnhandelaar Nico McGough, een man voor wie het begrip ‘uitdaging’ speciaal uitgevonden lijkt te zijn. Nu de banden met Résidence helemaal verbroken zijn, heeft ‘Big Mac’ zich met extra energie gestort op zijn nieuwe zaak, Bosman. En is daar een radicaal biologische koers gaan varen!

Hij liet ons in zijn kersvers ingerichte ‘belevingsruimte’ in het Laakkwartier een selectie proeven die naar meer smaakt, inclusief bijzonder bier uit…Rioja! Ook liet hij ons weten zich in geschrift nader te willen profileren. Stoelriemen vast derhalve. Hoe zei de Italiaanse Angelica Fagiuoli het ooit tijdens Vinitaly? “Nico ziet er misschien wel saai uit, maar hij is het niet.” Een understatement wat ons betreft, want ze zei dit terwijl ze de man in kwestie stevig in het kruis tastte. Maar dit terzijde. We gaan hoe dan ook nog veel meer van hem horen.

Solide en stijlvol

Sprekende van Résidence, we waren eindelijk eens bij de najaarsproeverij van dit bedrijf in Roelofarendsveen en beleefden daar enkele aangename uurtjes. En dat niet alleen vanwege de uitstekende hartige mondvermaakjes, maar vooral vanwege het solide assortiment. Grote baas Fonger Kranenburg liet ons met een brede grijns weten in zijn nopjes te zijn met het beste jaar ooit en de bijdrage daaraan van de geboren & omzetverhogende verkoper Hans Vianen, ex Activin. Die dat natuurlijk niet tegensprak.

Minderheidsaandeelhouder Yvo Couprie onderscheidde zich uiteraard weer met zijn stijlvolle schoeisel. (Daar hadden ze in Vermeer eens een voorbeeld aan kunnen en moeten nemen!) Spreker van dienst bij de onvermijdelijke masterclass was Urs Vetter van Alois Lageder. Gelet op zijn kwaliteiten hadden we bijna die masterclass bezocht, maar principes zijn nu eenmaal principes: zoals wij ons verre houden van sport, doen we dat ook met ‘masterclasses’. (Tenzij er een gratis sterrenmaal aan vast zit.) Onze coup de coeur: de calvados van Jean-Roger Groult!

Grande émotion

En dan nu Romantiek met een hoofdletter! We noemden de naam van Anneke Tot al even. Die had behalve een professioneel jubileum nog wat anders te vieren. La Tot is namelijk getrouwd! Wie in wijnland had dat ooit gedacht van de vrouw voor wie de vaste jongens in het circuit ooit ernstig overwogen om een reddingsactie op touw te zetten? De gelukkige is outsider Alan Lentz, die gelukkig wel drinkt.

Vanzelfsprekend was Wine Society erbij om te zien dat een dag van waarlijk grande émotion was. Het geluk straalde eraf. Iedereen blij? Mwa, de eerlijkheid gebiedt ons te vermelden dat de kwaliteit van de verstrekte drank wat onder de verwachting bleef. Het lijkt ons zinloos om hier van ruimte voor verbetering te spreken, want menselijkerwijs zal het wel bij één huwelijkspartijtje blijven. Dit echter terzijde. We genoten immers weer dubbel en dwars van de aanblik van Tots bijdehante medewerksters,  ook wel bekend als de Totties, en hadden een geanimeerd onderhoud met het sympathieke duo Alain en Gisela Jacobs van het Informatiebureau voor Duitse Wijn. Tussen haakjes: er werd zowaar ook een Duitse rosé geschonken!

Behalve door het bruidspaar werd wat ons betreft de show gestolen door de va va uitziende dames Magda en Roos van der Rijst. Moeder en dochter, maar het leken wel twee zussen! Die laatste krijgt thuis kennelijk een prima wijnopvoeding, want ze benoemde het glas mousserend dat direct na de plechtigheid geschonken werd feilloos als zijnde geen champagne. Kijk, dat biedt nog eens perspectief.

Sherry

En nog een keer Vermeer. We waren daar uitgenodigd voor een exclusief dinertje in het kader van de sherryproeverij – herstel: Great Sherry Tasting – die eerder op de dag vlakbij gehouden was. Behalve wij zelf zaten daar ook sherrypresident Beltrán Domecq en de Spaanse ambassadeur Javier Vallaure aan. Bij de neringdoenden die mochten komen een voor deze gelegenheid opvallend netjes geklede Karel de Graaf, formador homologado oftewel sherry educator.

Zowel ML als de ambassadeur hadden de ereplaatsen toebedeeld gekregen, naast een stralende en sprankelende Alicia Martinez Rolland van Vinos de España. Grrr! Beschaafde man trouwens, die ambassadeur. Hij bleek het namelijk helemaal met ML eens te zijn inzake dingen die je moet doen en laten in het leven. Doen: boeken lezen, iedere dag op niveau eten en drinken en het gezelschap kiezen van briljante vrouwen. Voor een decente sigaar zal hij ook vast wel te vinden zijn. Vooral laten: sport! Met verwijzing naar een beroemde uitspraak van Sir Winston Churchill.

Over de kwaliteit van de maaltijd hoeven we het niet nader te hebben, wegens reeds besproken. Simon Veldman – daar heb je ‘m weer – bewees eens te meer zijn vakmanschap. Niet alleen door de juiste sherry’s bij de juiste gerechten te schenken, maar meer nog door ons op het juiste moment even een glas rood tussendoor te serveren. Het is immers niet onze gewoonte een heel diner lang maar een type wijn te drinken, zelfs niet champagne. Die open kraag en die bootschoenen zien we dan graag door de vingers.

Nieuw

Ter afsluiting nog een paar aanbevelingen uit de wereld der gastronomie. We waren een week na de opening in Noble, de nieuwe zaak in ’s-Hertogenbosch van Edwin Kats in het pand waar vroeger Chalet Royal zat. En wel in het gezelschap van la Grande Dame de Bollinger Jolande Sloet.

Een lunch die derhalve pas na zeven-en-een-half uur en bijna even veel flessen wijn was afgelopen. Of: waarom Jolande niet zomaar in de Winelife Top 50 van meest invloedrijke personen werd opgenomen… Los daarvan, leuke zaak. Modern, zeker voor ’s-Hertogenbosch. Voorlopige waardering ML; ♥(♥) met potentie voor meer. Nette wijnprijzen. Kats zegt niet naar een ster te streven, maar iemand met zijn kwaliteiten kan nooit ‘gewoon’ koken…

Nieuw in ons eigen 010: CEO, het vleesrestaurant van Mario Ridder (De Zwethheul) en Sharon Kars op Katendrecht. Briljant concept: New York aan de Maas. Vlees, vlees en nog eens vlees. Simpel maar goed. Eerlijk, schijn je dan te moeten zeggen Ook hier vriendelijke (wijn)prijzen. Een trend? We hopen het van harte.

Last but not least, De Stenen Tafel in Borculo. We lunchten hier met MW in spe Job de Swart – zie het interview in Perswijn nr. 7 – en werden ons even daar even verwend door chef Raymond Prinsen! Wow, als die zijn ster in volgende Guide Rouge niet terugkrijgt, dan weten we het niet meer.  ML: ♥♥(♥). Waarvan akte.

René van Heusden ML

Het is donderdagochtend 19 september acht uur, en ik stap met een kop thee naar buiten. Ik tref er de wijnboer, Franz Jagschitz, die nog eens zorgelijk naar de lucht kijkt. Het heeft de hele nacht geregend, en er is meer regen voorspeld. Franz is halverwege de zweigeltoogst, maar de kans dat die vandaag gereed komt, is erg klein.

Hij neemt me mee naar de ruimte waar de vergistingstanks staan: de tank voor zweigelt is nog nauwelijks gevuld, en de massa – afkomstig van de druiven die woensdag geplukt zijn – wordt voorzichtig rondgepompt om de start van de gisting te vertragen. Het was de bedoeling de tank vandaag helemaal te vullen, maar de weergoden laten het afweten.

Optimale kleur

Om tien uur valt de definitieve beslissing: de groep Kroatische, Roemeense en Bosnische plukkers wordt niet opgeroepen. De kans dat de regen halverwege de dag roet in het eten gooit, is te groot. Dorothea, de vrouw van Franz, legt me uit: bij de oogst van blauwe druiven willen we zo min mogelijk water hebben, zodat de kleur en het extract optimaal blijven. Liever geen ‘verwatering’!

Uiteindelijk zal het pas om drie uur ’s middags gaan regenen. Hadden we niet toch…? Nee, de wijnboer blijft achter zijn besluit staan. De zweigelt-druiven in zijn wijngaarden in het Ruster Hügelland worden pas morgen, vrijdag, geoogst.

Dobro jutro!

De volgende dag sta ik weer om acht uur klaar. Het heeft die nacht niet geregend en de wind heeft de druiven inmiddels gedroogd. Dorothea komt met schaar en handschoenen aanzetten, en na een korte autorit vanuit Oslip, het dorp aan de Neusiedlersee waar het Weingut Remushof Jagschitz is gevestigd, voegen we ons bij de groep plukkers die onder leiding van voorman Gustl al een uurtje bezig is. Mijn woordjes Slavisch komen van pas: ‘Dobro jutro’ klinkt er veelvuldiger dan ‘Morgen’.

Gustl komt uit het dorp en werkt al jaren als vrijwilliger mee met de oogst. Hij spreekt ‘gewoon’ Duits, en legt me uit wat ik moet doen. Zijn taak is verder het besturen van de tractor met aanhanger die tussen de rijen staat. In de laadbak worden telkens de emmertjes met druiven geleegd.

Stok na stok

De stokken zijn geleid en gesnoeid op een prettige werkhoogte, en al snel val ik in het oogstritme dat ik al eerder in Duitsland heb leren kennen. Tros zoeken, knippen, snelle inspectie van de tros, in de emmer, volgende tros. En denk nu niet dat alle trossen netjes naar beneden hangen; veel vaker moet ik de druiven lospeuteren van de metalen geleidingsdraad, of met veel moeite het steeltje van de tros zoeken tussen de bladeren.

Als mijn emmer vol is, haalt een van de arbeiders hem weg en leegt hem in aanhanger. Stok na stok werk ik af, telkens een stukje verder lopend, soms om een andere plukker heen, soms tussen twee plukkers in.

Laks

Vlak voordat het tijd is voor een eerste pauze om negen uur komt de baas er nog even aan. Ik versta niet wat hij zegt, want de familie Jagschitz spreekt zelf ook Kroatisch: op de vlucht voor de Turken streken al zo’n 400 jaar geleden Kroaten in dit gebied neer, en ze zijn er altijd gebleven. De boodschap van Franz is echter geheel duidelijk: we zijn te laks met onze controles van de trossen. Graag alleen de echte rijpe en donkere druiven oogsten, niet de licht gekleurde en aangetaste! Gelukkig zijn die er niet veel op dit perceel, maar toch.

Tijdens de pauze worden er broodjes uitgedeeld en wordt er bronwater of wijn gedronken. Of wijn mét water natuurlijk, de bekende G’spritzter, hier Spritzl genoemd. En verder gaat het weer, de licht glooiende rij stokken af. Aan het eind van mijn rij blijken we klaar te zijn met dit perceel, en verhuizen we naar andere akker, opgepropt in een bestelbusje.

Schimmels

Het tweede perceel dat we gaan oogsten bevat ook zweigelt-stokken, maar dit keer op een andere manier geleid: in tegenstelling tot twee draden om de ranken te leiden, is er hier maar één. Het is een oudere vorm, die nu niet meer toegepast wordt, maar hier en daar nog voorkomt.

De druiven zijn op dit perceel ook wat meer aangetast door schimmels: regelmatig staan we een aantal bessen uit de tros te knippen. Franz legt me later uit waarom dit hier zo is: de wijngaard ligt heel beschut, tussen de bomen en de heggen. De wind heeft hier minder vrij spel, en dus drogen de trossen minder goed, waardoor schimmels een kans krijgen.

Ontstelen en de tank in

Als het tijd wordt voor de lunch, mag ik eerst met Gustl achterop de aanhanger met druiven mee naar het Weingut. Niet mijn favoriete manier van vervoer, maar ik moet er wat voor over hebben als ik wil zien wat er nu met de druiven gebeurd.

Onmiddellijk bij aankomst strooit Franz een paar handjes sulfietpoeder over de druiven. Nadat Gustl vervolgens een dikke slang op de laadbak heeft aangesloten en een motor is gestart, gaat de schroefdraad die onder in de laadbak bevestigd is, draaien en verdwijnen de trossen via de slang in het binnenwerk van de ontsteler. (Zie dit filmpje).

Gustl helpt met een riek om de massa te verdelen. Eenmaal in de machine, waarin een metalen trommel met gaatjes ronddraait, worden de druiven van de tros gescheiden; de houtige delen schieten aan de zijkant naar buiten, waar Franz ze bijeenschept. Vooral de wespen vinden dit heerlijk materiaal om zoetigheid te scoren.

De druiven en het door de kneuzing ontstane sap komen in een bak onder de draaiende trommel terecht; vanuit die bak wordt de pulp rechtstreeks via een ander slang de tank in gepompt, die zich – aan het metertje te zien – steeds verder vult.En dan is wat betreft de menselijke ingrepen even klaar! Aan de zweigelt wordt op Remushof Jagschitz geen gist toegevoegd; de massa moet nu spontaan gaan gisten. Over een dag of 10 zal dat gereed zijn.

Žena

De zweigelt zal uiteindelijk in verschillende wijnen van Remushof Jagschitz terecht komen. Donderdagavond proefde ik van de jaargang 2011 de zeer aromatische en aangename Žena, Zweigelt trocken. Subtiel geurend naar zoethout en bosbessen verraad deze wijn zijn bescheiden houtopvoeding: zij rijpte deels op barrique, deels op grote houten vaten. De wijn is ontwikkeld door Dorothea, die hem vernoemde naar het Kroatische woord voor vrouw,’žena’. Een wijn voor de moderne en zelfstandige vrouw van nu, zoals ze zelf zegt.

Net als de andere wijnen van het 16 ha. tellende familiebedrijf Remushof Jagschitz wordt Žena gekenmerkt door grote zuiverheid, clean fruit en uitstekende drinkbaarheid. De range omvat zowel witte als rode wijnen, waaronder een geslaagde Leithaberg DAC weiss (2011), gemaakt van Weissburgunder, die een heel bescheiden laurier- en vanilletoon heeft gekregen van het gebruikte Amerikaanse eiken.

Uitstekend

Met het aantal van zeker 24 verschillende wijnen –waarvan ik er zo’n 15 proefde – is Remushof Jagschitz één van die kenmerkende allround bedrijven in Neusiedlersee-Hügelland, die erin slagen een moderne serie wijnen neer te zetten van uitstekende kwaliteit. En mocht je in de buurt zijn: er zijn zes comfortabele Gästezimmer boven de vinificatieruimtes! Heerlijk om je kamer uit te stappen met de geur van jonge most in de lucht!

Ooit tekenden wij uit de mond van een Duitse producent een op het eerste gehoor subtiel geformuleerde, maar in essentie vernietigende opmerking op, ten aanzien van een zekere Nederlandse ‘wijnschrijver’: “Er ist ein begnadeter Selbstdarsteller”.

Tekst en fotografie: René van Heusden ML

Iemand die zich als geen ander als important weet voor te doen, een meester in zelfenscenering. Het betrof hier geen geïsoleerd geval. Lees er al die ronkende profielen vol zelfbewieroking op LinkedIn maar eens op na, en je weet genoeg. Alsof er op deze wereld louter genieën rondlopen.

Maar ja, zelfenscenering is iets anders dan objectieve werkelijkheid. In wat minder wijsgerig Nederlands: de schijn wil wel eens bedriegen. Met name in wijnland. Hoe verkoop je een product, c.q. jezelf? Door emotie opwekken en een loopje te nemen met waarheid en werkelijkheid.

Het valt ons op dat nog steeds mensen zich geroepen voelen om zichzelf in zogeheten ‘persberichten’ te verheerlijken. Zelf geschreven persberichten, wel te verstaan. En dus pijnlijk.

We denken aan het uit de kast komen van de Vinpressionist die tevergeefs de schijn probeerde te wekken dat iemand anders de bewuste mededeling, waarin en passant met de naam Renoir geschermd werd, geschreven had. Maar wel onrealistisch op 1 januari verstuurd. Zijn status onwaardig.

We denken ook aan de (toen nog wannabe-) Master of Wine die iets te vroeg meende te moeten rondbazuinen de titel al binnen te hebben. Maar ach, die neemt wel vaker een loopje met de feiten. Onder het mom van moraalridder nog wel.

En om nog maar te zwijgen van diverse mindere goden die op hun manier een centje aan wijn proberen te verdienen en menen dat middels een autohagiografie te moeten communiceren. Waarin ze hun eigen naam net iets te vaak menen te moeten noemen. Niet dat persberichten van mediabureaus zo veel geloofwaardiger zijn, maar toch. Doe tenminste een beetje alsof.

Verrukkelijk?

Wijn verkopen, hoe doe je dat? Door emotie op te roepen, zo weten marketingexperts ons steevast te melden! Zo zien we op beurzen wel eens vertegenwoordigers van pr-bureaus aandacht trekken door zich te voorzien van merkwaardige accessoires.

Wijnverkopers op hun beurt zweren naar onze sterke indruk nogal eens bij het tonen van jongvolwassen types. Ook al zijn de meest koopkrachtige wijndrinkers (m/v) toch echt wel iets gerijpter. Maar probeer dat nu eens duidelijk te maken aan het hippe volkje in reclameland.

Onlangs kregen we zowel in onze kwaliteitskrant als langs elektronische weg een oproep van By the Grape onder ogen om een pakket wijnen met 30 euro ‘zomerkorting’ te kopen. En dat je er wij-weten-niet-wat ‘gratis’ bij kreeg. Fijn, maar hoeveel dat pakket uiteindelijk moest kosten stond er vreemd genoeg niet bij. Wel een intrigerende afbeelding met als bijschrift ‘Het leven is verrukkelijk’. Aha, een stukje beleving!

Wat zagen we op dat plaatje? Een donkerharige juffrouw die een mediterrane indruk moet wekken. Haar lange haar is niet gekamd (alsof ze net uit bed komt) en ze kijkt ons allesbehalve gelukkig aan (alsof ze met een kater is opgestaan). En ze toont een raar pruilmondje, zoals je dat vaak ziet bij mannequins die alleen maar sla mogen eten.

Onze BTG-Angel is in een minimalistisch zwart pakje gekleed, zodat we niet om haar cleavage heen kunnen. Maar om nu te zeggen dat dit emotie oproept? Voor haar staat een diep bord met daarin pasta, brood en een onduidelijke rode substantie. Moet dit Italiaans zijn? Verder zien we een glas met een zielig bodempje rood en, de Hollandse lulligheid gekroond, een zout- en een pepervaatje. Zo verrukkelijk ziet dat leven er niet echt uit. Foute enscenering dus.

Een jaar geleden berichtten we al over de ingrijpende veranderingen die zich bij de vaderlandse wijntrots, de Wijnacademie® te Maarn, hebben voorgedaan. In taalkundig opzicht althans. Met New Speak à la Orwell, zo men wil.

De cursusleidster van vroeger is tegenwoordig de opleidingsmanager. Een cursist heet tegenwoordig een student. Die uiteraard een curriculum te volgen heeft en geen lessen. De opening van het cursusjaar voor docenten is de dies natalis geworden.

Prachtig, maar vreemd daarom wel dat er dit jaar voor geïnteresseerden slechts een ‘open dag’ georganiseerd wordt. Collegium, maak daar volgend jaar, analoog aan de dies natalis, a.u.b. een dies publica van. En stel kennis van het Latijn verplicht als voorwaarde voor toelating. Je hebt een ambitieniveau of niet. En daar hoort ook een drempel bij. Als dat met wijnkennis niet lukt, dan maar met een omweg.

Het is dat wij als autodidact inmiddels ampele wijn(drink)ervaring hebben opgedaan – in het Maarnse jargon ‘elders verworven kennis’ – en derhalve al weer jaren als geliefd & bewonderd docent voor de onvolprezen Wijnacademie® actief zijn, maar als wij dertig jaar jonger waren geweest, hadden wij ons dit jaar spontaan als student aangemeld.

Hoe dat zo? Wel, we kregen bij een fijn evenement van het prachtblad Perswijn een opwekkende brochure in handen gedrukt door de opleidingsmanager zelve, alias rectrix magnifica der Wijnacademie®. Goed voor opwindende lectuur om een extra sterk kalmeringstabletje bij in te nemen! Want wat kregen we onder het kopje Docenten te lezen?

“Aan de Wijnacademie zijn vooraanstaande wijndeskundigen, oenologen, professoren en Magistri Vini verbonden. Zij zijn werkzaam in de top van de wijnhandel en horecasector.” Ook maar een mening, om met W.A. van Buren te spreken. Bij de vinologencursus tellen wij immers één oenologue (de Bordeaux, dat wel) en geen enkele professor. Hooguit een paar doctorandi van middelbare leeftijd in vakken die niets met wijn te maken hebben.

En de top van de horecasector? Hm. Wat vreemd genoeg ontbreekt, is dat niet minder dan drie docenten redactieleden van het reeds genoemde prachtblad Perswijn blijken te zijn. Kijk, dat is nu nog eens een USP. Voor marketingleken: een unique selling point!

Zoals de lezer(es) weet, hebben wij al sinds jaar en dag onze ernstige bedenkingen bij het meelijwekkende gebeuzel van het Orakel uit Ulicoten. Maar op één punt zijn we het van harte met hem eens: de term ’masterclass’ dient in wijnland per direct en liefst met terugwerkende kracht bij wet verboden te worden!

Waarom? Omdat het gebruik van die term niets anders is dan holle dikdoenerij. Met andere woorden: de vlag dekt de lading bij lange na niet. Recentelijk nog waren we aanwezig bij zo’n vertoning waarbij de exportmanager van een vooraanstaand Chileens wijnbedrijf, naar eigen zeggen producent van icoonwijnen, als ‘master’ optrad.

Over de bewuste wijnen – het ging om een alleszins decente serie Seña – geen kwaad woord, maar wanneer de spreker niet verder komt dan het hakkelend voorlezen van de officiële proefnotities van de wijnmaker, tja, dan vraag je je toch af waar men mee bezig is. Noem het dan toch gewoon een becommentarieerde proeverij of, als je echt eerlijk wilt zijn, een liquide verkoopdemonstratie.

Tip voor organisatoren in spe: bekijk op YouTube eens een registratie van Elisabeth Schwarzkopf die een masterclass geeft. Dan laat je het voortaan wel uit je hoofd die term nog ijdel te gebruiken.

Dat het ook anders kan, mochten we ervaren tijdens een even stijlvol als select partijtje met wijnen van Château Montrose. Met lunch in Ciel Bleu. Gewoon een proeverij, punt uit. Met gérant Hervé Berland (zie foto hierboven) als spreker.

Die man heeft jaren voor Mouton gewerkt en weet dus maar al te goed wat communiceren is. En ook dat je soms eerlijk moet zijn bij wijnen die niet helemaal overtuigend overkomen. Wat zegt zo iemand dan? Peut-être un peu trop classique. Subliem geformuleerd. Mooie proeverij trouwens van gastheer Xavier Kat op een fijne locatie met een al even fijne gratis lunch. Zo zien wij dat graag.

Hiermee zijn we dus toch weer bij het onvermijdelijke thema warme middagmaaltijd aangeland. Aangezien de minister-president van Nederland ons tijdens zijn laatste verkiezingcampagne in de krant voor Wakker Nederland beloofde dat wij als hardwerkende burgers dit jaar 1000 euro van hem tegemoet zouden mogen zien en aangezien wij recentelijk ook vanuit politiek Den Haag de oproep kregen om in het belang van de vaderlandse economie aan potverteren te doen, hebben wij ons duchtig geweerd in een aantal gunstig bekendstaande etablissementen waar geen peper- en zoutstelletjes op tafel staan.

En in briljant, uitgeslapen en decent gekleed damesgezelschap. Maar dat had de scherpzinnige lezer(es) natuurlijk al geraden. Of: het ware verrukkelijke leven is dat van een ML. Over zelfenscenering gesproken…

René van Heusden ML

De familie Kwast viert in 2013 het 35-jarig bestaan van Kwast Wijnkopers, tot voor kort JJC Kwast Wijnkopers. Pater familias Jaap (JJC), zijn immer charmante wederhelft Elise en junior Martijn, al net zo gesoigneerd als senior, organiseerden daarom een receptiepartijtje op het strand van Noordwijk.
Uiteraard niet in een platte strandtent, maar in het Breakers Beach House van het chique Grand Hotel Huis ter Duin. Want partijtjes organiseren kunnen ze! We hebben dat door de jaren heen al diverse malen op aangename wijze mogen ervaren. Vol verwachting begaven wij ons op zondag 21 april derhalve richting Noordwijk.

Wees gerust, Sterrenparade op Texel is het niet het zoveelste treurige tv-programma met derderangs Bekende Nederlanders die bij wijze van volksvermaak rare kunstjes vertonen.

In dit geval gaan we het hebben over Bekende Chefs en Sommeliers die elkaar op maandag 11 maart op het Waddeneiland troffen voor een bijzonder partijtje met heel veel champagne in een verantwoord culinair kader. Locaties: de veerboot van TESO om in te drinken en vooral restaurant Culinaire Verwennerij bij Jef van Jef Schuur en Nadine Mögling. Speciale gast: Vitalie Taittinger van Champagne Taittinger. Alibi: de presentatie van prestigecuvée Comtes de Champagne.

Jaco van Hensbergen, schenker in het prachtetablissement Parkheuvel te Rotterdam, draagt een tatoeage zoals maar weinigen die op hun lichaam hebben. De bewuste, geheel rugbedekkende afbeelding is, zoals wel vaker het geval is bij tatoeages, een liefdesverklaring.
Echter niet aan zijn levensgezellin Sandra, maar aan Champagne Pol Roger! En wat betreft liefdesverklaringen, wanneer de twee in juli elkaar het huwelijkse jawoord zullen geven, zal dat gebeuren op 33 meter onder de grond in de kelder van datzelfde Pol Roger in Epernay.

Het mag dan ook geen verwondering wekken dat de inauguratie van Van Hensbergen als SVH Wijnmeester op mandag 18 februari geheel en al in het teken stond van Champagne Pol Roger!

Willem Gout besluit zijn wijnreis door Georgië waar hij deze ook begon: in de hoofdstad Tbilisi. Met een paar bezoeken die tijdens een ‘gewone’ wijnreis niet zo gauw zullen voorkomen…Tekst en fotgrafie: Willem Gout

Perswijn stelde bij een recent bezoek aan Epernay vast dat producent Moët & Chandon graag mooie verhalen vertelt . Toch is teveel ‘anti-snobistisch snobisme’ onterecht, zo ondervond René van Heusden.

Tekst en fotografie: René van Heusden

In deel 1 werd de historie en het imago van Dom Pérignon onder de loep genomen, en de rol die chef de cave Richard Geoffroy daarin gespeeld heeft. In dit deel zal er geproefd worden en beoordeeld of de groten der aarden, die DP dronken als water, gelijk hadden.

Het mooie van een nieuw jaar in Nederwijnland is tegenwoordig dat het begint met de beurs Wine Professional. De editie 2013 van dit fijne evenement stond zogenaamd in het teken van ‘betaalbare’ wijnen.

Tekst en fotografie: René van Heusden ML

Dat zal best wel, maar daarvoor reizen we natuurlijk niet af naar een winters Amsterdam. Flessen onder 50 euro zijn aan ons eigenlijk niet besteed, tenzij ze door aantrekkelijke dames worden uitgeschonken.