Reportages & Reizen

Uw Hendrik is blij slechts een eenvoudig stukjesschrijver te zijn en geen serieuze wijnjournalist zoals die wakkere jongens van Perswijn. Want naar die mij onlangs toevertrouwden, zouden ze zich tegenwoordig letterlijk moeten kunnen opdelen of flying winewriters moeten worden om nog fysiek aanwezig te kunnen zijn bij wat er in den lande georganiseerd wordt aan belangwekkende & leerzame bijeenkomsten. Ach ja, denk je dan, die lui worden gewoon oud en vadsig. Nader onderzoek leerde uw Hendrik echter dat inderdaad veel van die evenementen op exact hetzelfde tijdstip of tenminste op dezelfde dag worden gehouden. Natuurlijk is er op zichzelf niks mis met al die informatieve partijtjes, maar wel dat ze willens en wetens op dezelfde datum ‘gepland’ worden.
Een merkwaardige zaak wanneer je dit vergelijkt met de grotemensenwereld. Zie hoe multinationale concerns dat aanpakken. Meer nog dan in wijnland heerst in het echte bedrijfsleven de nodige onderlinge wedijver. Immers, in een zogenaamd ‘vrije’ markt is je collega je concurrent. Toch onderscheidt dat keiharde bedrijfsleven zich op tenminste een punt van wat in wijnland weer ongebruikelijk lijkt te worden: bedrijven nemen de moeite hun agenda’s onderling af te stemmen bij het vaststellen van data waarop gewichtige mededelingen aan de buitenwereld gedaan worden. Wanneer bijvoorbeeld Koninklijke Olie zijn jaarcijfers bekend wenst te maken, dan doet het dat niet op dezelfde dag als BP of Exxon. En vice versa. In Nederwijnland schijnt dat kennelijk niet zo te kunnen. Daar lijkt eerder het omgekeerde het geval te zijn: zowel importeurs als promotiebureaus (!) lijken er een welhaast satanisch genoegen in te scheppen om evenementen op een en dezelfde dag te plannen. Ook al weet de een van de ander dat die al maanden tevoren een datum heeft vastgelegd. En er zodoende dus bewust zelf aan meewerkt dat niet iedereen die men graag zou verwelkomen om de Blijde Boodschap aan te communiceren naar het bewuste partijtje toekomt. Kortom, dit getuigt niet alleen van een oncollegiale instelling, het is ook een contraproductieve handelwijze. Maar dat hebben al die marketingtypes die hun handtekening onder uitnodigingen zetten kennelijk nog niet helemaal begrepen. Vandaar een welgemeend advies aan een ieder in wijnland die met keuzeproblemen geconfronteerd wordt: zorg ervoor dat wie het eerst komt het eerst maalt. Dat is gewoon een kwestie van rechtvaardigheid. In principe althans, want je mag natuurlijk een uitzondering op die regel maken wanneer er te elfder ure een ‘werklunch’ in Rotterdam of Zwolle aangekondigd wordt. Nood breekt wet! O ja, ook nog een welgemeend advies aan al diegenen die wellicht iets in september wensen te organiseren: laat niemand het nog in zijn of haar botte marketinghoofd halen om dan nog iets te doen op de dag van Riesling & Co, een evenement dat al een jaar op voorhand is aangekondigd! Spijtig dat het verplaatst is naar een zo banale locatie als de ArenA – alleen al die foute schrijfwijze! – maar dat is een ander verhaal. Ermelo stond juist zo mooi in dat rijtje van wereldsteden waar dit festijn plaatsvindt. Maar hoe dan ook, laat niemand zeggen: ”Wir haben es nicht gewusst.” Waarvan akte.

Hendrik Boom

Wat heerlijk om als pseudoniem Hendrik Boom te kunnen schrijven. Dan hoef je in ieder geval niet met de billen bloot.

Als Hendrik Boom beter zijn huiswerk had gedaan, dan kon hij weten dat KIESKURK niet meer bestaat (sinds 1997), maar goed dat is een detail.

Wie is die Hendrik Boom eigenlijk? Hij zegt dat ik de feiten van problemen botweg ontken in het wijnwereldje. Niets is minder waar. Ik pretendeer alleen te zeggen dat perfectie niet bestaat. Degene die dat wel zegt, leeft in een utopische wereld. Ik heb vragen beantwoord van serieuze mensen op het wijnprikbord. Wat is daar mis mee? Het onderwerp leeft, en aangezien er niemand anders is die op een juiste manier deze vragen kan beantwoorden, ben ik dus de aangewezen persoon. Dat doe ik met liefde en plezier. En jawel, Amorim is het einigste kurkbedrijf wereldwijd, die naar buiten komt met een message. Dan kun je praten over heilig, over Gods enig gezonden profeet. Jawel, in Nederland en Belgie ben ik inderdaad de enige, die sterk in zijn produkt gelooft. Daarom weten steeds meer wijnbeminnende mensen mij te vinden.

Een citaat uit het wijnprikbord naar aanleiding van het stuk ongefilterd van Hendrik Boom (er zijn er gelukkig nog meer):

"Jakkie! Ik ben erg allergisch voor de columnist die de persoonlijke levenssfeer van anderen ongevraagd betreedt, populair taalgebruik hanteert, foute grappen maakt, met de toevoeging van ‘moeilijke woorden’ een intellectuele verdenking op zich wil laden en daarvoor ook Bomans misbruikt. Meneer Boom bereikt mij niet. Advies: dien uw kopei bij eenschoolkrant in, daar vindt u uw gelijken."
(Eelco van Wieingen, red.)

Dit citaat spreekt in mijn ogen boekdelen.

Hendrik Boom eindigt met: Dan scoor je pas punten……. . Ik denk dat dit stuk KIES KURK maar weinig punten heeft gescoord.

Ik ga in ieder geval door met : SCOREN !

Rob Kies
Amorim Benelux bv

Vrij naar Multatuli’s weergaloze Woutertje Pieterse: Rob Kies dient een schone zaak en biedt de wijnminnende mensheid veel vermaak. Waarmee? Met kurk! De om therapeutische aandacht smekende, maar ondanks al hun gespui van ongein toch beter verdienende Prikborders van wijn.pagina.nl kunnen daar inmiddels over meepraten. Rob wenst namelijk willens en wetens de werkelijkheid te ontkennen en in de 21e eeuw als een spin doctor voor een in de 17e eeuw uitgevonden gebruik te pleiten. Misschien zou hij hetzelfde kunnen doen voor de onmisbaarheid van verworvenheden als windmolens, paardenkracht en zeilschepen. Fel realistisch dus…

Laat één ding duidelijk zijn: In essentie is Rob Kies natuurlijk best een aardige, ja, hoogstwaarschijnlijk zelfs gevoelige man. Goed voor zijn vrouw, kinderen en niet te vergeten de hond des huizes. Een corgy, uiteraard, met de naam Corky. Maar onze beste brave Rob lijdt onder die akelige obsessie genaamd Kurk! Kurk als afsluiting van wijnflessen, om precies te zijn. Wanneer iemand ook maar iets kritisch durft op te merken over dit toch wel enigszins anachronistiche fenomeen, dan krijgt hij een waas voor de ogen. Nu is dat ook wel begrijpelijk, wanneer je bedenkt dat onze Rob – net als zijn corgy – aan een leiband loopt. In Robs geval is dat de leiband van de almachtige kurkmultinational Amorim, waarmee zijn eigen bedrijf Kies Kurk (!) op Tholen verdacht nauwe banden heeft. Hij voelt zich niettemin een beetje als Gods enig gezonden profeet die de Blijde Boodschap inzake kurk onder de mensheid dient te verkondigen. Hoewel, zoals Jan Rook in een puntige column op Wijnplein eerder al heel fijntjes aangaf, gaat het eerder om ene De Jesus van voornoemde gigant Amorim. Maar goed, het blijft zo wel binnen de heilige (kurk)familie.

De essentie van Robs Boodschap komt neer op een botweg ontkennen van de feiten, zijnde veel te veel wijnen die zich, om het mild uit te drukken, ‘niet optimaal’ presenteren vanwege de afsluiting gemaakt van dat fijne organische materiaal kurk. Een ontroerend staaltje van orthodox en bijgevolg negationistisch fundamentalisme, bijna te aandoenlijk om waar te zijn. Laat er geen misverstand over bestaan, kurk is een prachtig product. Voor vloeren of geluidsisolerende wanden bijvoorbeeld. Daar weet Rob trouwens alles van. Op Tholen (en wellicht ook in Portugal) word je daar wellicht net zo rijk van als met dubieuze flesafsluitingen Dus, beste Rob, get real! En durf nu toch eindelijk eens een keer te relativeren. Dan scoor je pas punten bij het wijnminnende volkje.

Hendrik Boom

Hendrik Boom geniet dezer dagen van een welverdiende vakantie. Wij hebben echter J.A. Kroon, Nederlands invloedrijkste media-autoriteit op wijngebied en zo onderdehand een spilfiguur in de internationale wijnhandel, bereid gevonden om een gastcolumn te verzorgen.

Het was hoog tijd dat ik hier eens aan het woord kon komen, want ik kan mij zo voorstellen dat u meer te weten wilt komen over mijn ervaringen die ik opdoe wanneer ik mij weer eens geheel belangenloos naar een ander werelddeel begeef. Ik heb het daar zo druk mee, dat ik een wachtlijst heb ingesteld voor landen, organisaties en bedrijven die mij willen uitnodigen om mijn licht te laten schijnen op hun reilen en zeilen. Gelet op mijn al maar groeiende importantie was dat natuurlijk te verwachten. Hoe ik het allemaal bolwerk? Mijn idealisme om de medemens met mijn visie te laten kennismaken kent geen grenzen. Ik zie graag af voor u, want ik weet dat u niet zonder mijn reportages en analyses kunt.
Boze tongen hebben wel beweerd dat ik het voor het geld zou doen. Onzin. Ik laat mij bij mijn waarheidsvinding natuurlijk graag ondersteunen, maar wie durft te suggereren dat dat mijn berichtgeving wel eens zou kunnen beïnvloeden die lijdt aan wereldvreemdheid. Mijn objectiviteit is immers ver boven elke twijfel verheven. In mijn eigen ogen althans. En laten we de zaken even noemen zoals ze zijn. Ik ben, zo lijkt me wel duidelijk, een autoriteit om wie niemand in de wijnwereld meer heen kan.
Ik neem daarom graag even mijn agenda met u door, want u wilt ongetwijfeld weten in welke kringen uw verslaggever zich de komende tijd zal ophouden. Ik vlieg volgende week vanaf een geheime plaats met een door de regering aangeboden toestel naar een eiland in de Stille Zuidzee voor een topontmoeting met enkele andere machtigen der aarde. Dat voor iemand in mijn positie vervoer op maat een vanzelfsprekendheid is, hoeft geen betoog. Ik zal mij zelf aan boord wel op te foto laten zetten, zodat u mij extra kunt bewonderen. Op het bewuste eiland ga ik ondermeer de directies van ‘s werelds grootste wijnbedrijven eens duchtig aan de tand voelen. Alleen al de gedachte dat uw reporter er aan komt vliegen, zal deze harde mannen het zweet doen uitbreken. Beursnoteringen zullen tijdelijk stopgezet worden. Ik op mijn beurt zal ze uitleggen hoe ze succesvoller binnen de globale markt kunnen opereren, mits ze bij mij een banier bestellen. Wanneer ze dat doen, voorspel ik deze spelers een gouden toekomst. Belangeloos. Mijn reisschema voorziet verder ook nog in bezoeken aan enkele veelbelovende wijnbedrijven met mooie zwembaden. Binnenkort zal ik daar 27 boeiende artikelen over publiceren. Andere werelddelen volgen later, want ik blijf voor u de wereld rondvliegen. Ik, ik en nog eens ik! Wie anders?

J. A. Kroon.

Gall & Gall, met afstand ‘s lands grootste detaillist op het gebied van wijn en gedistilleerd, houdt er sinds een poosje een heus ‘in store’ life style magazine op na. Het heet Taste! (met de aantekening dat dat uitroepteken bij de naam hoort) en belooft puur genieten. Zo zien we dat graag in deprimerende tijden waarin grootgrutters producten die als ‘wijn’ geafficheerd worden onder de inkoopprijs aanbieden. Daar staan ze bij Gall & Gall, hoewel gelieerd aan een welbekend Zaans concern dat in dezen ook niet helemaal zuiver op de graat is – Liebfraumilch voor 1,19 – gelukkig ver boven. Alleen al met zo’n fijn blad als Taste! laten ze zien dat ze de leergierige wijndrink(st)er graag aan de hand nemen en laten kennismaken met uiterst avontuurlijke zaken als schroefdoppen en, nog exotischer, droge Duitse wijnen! En het moet gezegd: het maartnummer biedt weer van begin tot eind buitengewoon fascinerende lectuur.
Uiteraard is het een al rozengeur en zonneschijn, maar dat zou je ook niet anders verwachten. Soft selling copy, zoals dat in vaktermen zo mooi heet. Af en toe wordt er wel wat lustig op los gefantaseerd, d.w.z. dat er een loopje genomen wordt met de feiten. Maar kom aan, het doel heiligt de (misleidende) middelen. Of ontbreekt het de redactie van dit prachtblad misschien gewoon aan feitenkennis? Kijk, wanneer je Beyers Truter laat zeggen dat Pinotage nog steeds de belangrijkste wijn is van Zuid-Afrika, dan heb je misschien toch even wat recente statistische informatie over het hoofd gezien.
Een tikkeltje pijnlijk wordt het wel bij een receptje in het kader van het fel realistische lifestyle onderwerp ‘Bubbelbrunch’. Hier suggereert men als hapje een tonijncarpaccio met anti-boise. Ach, een foutje bij de opmaak denk je dan in eerste instantie. Totdat verderop blijkt dat overal anti-boise staat! Als het nu anti-boisé, dat zouden we het nog wel kunnen billijken…Maar dit?
Geeft niks. Het gaat tenslotte om het Verhaal. Verlangen naar de Zon, en dat soort werk. Het zal die onvermijdelijke smilende stelletjes van begin ’30 op de foto’s, kennelijk de primaire doelgroep, een zorg zijn. Emotie, daar gaat het om, net als in de Viva. Nee, beste lezer(es), maakt u zich vooral geen zorgen over Hendriks geaardheid. Maar kijk nu zelf eens naar die happy types. Zeg dan eerlijk: zou u zo willen zijn?
Geef ons dan maar liever de vertrouwenwekkende kop van Udo Göebel, jurylid (?) en vinoloog (!) des huizes, die ons op vaderlijke en geruststellende wijze uitlegt hoe die wondere wijnwereld nu precies in elkaar zit en dat er geen enkele reden tot paniek is. Dit is het soort mensen waar een verward Nederland op dit moment behoefte aan heeft!
Klap op de vuurpijl is het optreden van gastcolumnist Nicolaas Klei, die als een verloren zoon weer lijkt te zijn teruggekeerd in de moederschoot van Gall & Gall. Ooit zorgde hij daar als medewerker voor paniek in de tent door publiekelijk wat kritische uitspraken te doen over de bedenkelijke waar die er toen in de winkels stond uitgestald. En nu? Nu houdt Klei, jarenlang een gestaald kader binnen de Ottermaniakale beweging WIREKUF (Wijn Is Rood En Komt Uit Frankrijk), een pleidooi voor wijnen uit de zogeheten Nieuwe Wereld. Het lijkt wel een openbare boetedoening. Zou de wijze oom Udo hem tot rede hebben weten te brengen? Fascinerend blad, dat Taste! Puur genieten.

Hendrik Boom

Tjonge jonge, was me dat even een rel zeg, die aanvaring tussen JvL en OtB! Lekker opgestookt door een snel medium dat zich naderhand scheinheilig wenste te distantiëren van alles. Flauw. Maar waar ging het ook al weer om? Nederlandse sommeliers zouden volgens de Grote Roerganger van de Wine & Food Association niets voorstellen in vergelijking met hun vakgenoten in België en zich louter bekommeren om Rolexen en Italiaanse mode-accessoires. Hij had er waarschijnlijk al een intensieve ontbijtproeverij opzitten toen hij dit tijdens Wine Professional even publiekelijk meende te moeten ventileren. Naar insiders met al wat meer jaren ervaring mij desgevraagd wisten te melden is dit, in historisch perspectief gezien, niets bijzonders. Van L. heeft al vaker in beschonken toestand mensen weten te schofferen. Niettemin is en blijft hij een fenomeen zonder weerga. Hij kan een rascharmeur zijn en lult, als hij wil, aan de lopende band studieuze wereldproeverijen bij elkaar. Waaraan dan weer allerhande opportunistische figuren graag meedoen. Gewoon een kwestie van gestreelde ego’s. De wijnwereld is nu eenmaal vergeven van wannabe’s. Maar geef toe, wanneer er ook nog een gratis maaltijd aan vast zit bij de een of andere voorspelbare beroemdheid in de Nederlandse horeca, dan komen al die proevers natuurlijk als vliegen op de stroop af. Zo ook OtB. Net als Van L. is dat een man met een gebruiksaanwijzing in drie kloeke delen, maar dan wel een die echt gefundeerde kennis van zaken heeft én een stuwende kracht binnen het NGS is. Kortom, iemand die een aanwinst is voor wat voor proefpanel dan ook.
Alles leek koek en ei tussen beide helden, tot Van L. de tijd rijp achtte voor een provocerend statement inzake Nederlandse sommeliers. Tact, zo hebben mensen die al wat langer in de wijnwereld meelopen mij in koor verzekerd, is wellicht niet ‘s mans sterkste kant. Dat is toch weer een heel andere tak van sport dan mensen voorhouden dat je ze beroemd gaat maken in Amsterdam en Amstelland. En dus ging Nederlands oudste nog levende sommelier – sommigen worden ouder dan 25 in hun metier! – door het lint. Edoch, een paar dagen later bestudeerden beide heren tijdens een fel realistische proeverij van het NGS de ‘verteerbaarheid’ en ‘gastronomische inzetbaarheid’ van enige jaargangen Cheval Blanc. Om elkaar in staat van euforie ter plaatse in de armen te vallen en vervolgens te doen alsof er niets gebeurd was. Uw gediplomeerde psychiater zal u graag uitleggen hoe zoiets te verklaren is.
Maar nu het twistpunt: zijn Nederlandse sommeliers per definitie foute types en Belgische heiligen? Natuurlijk niet.
Sterker nog: gelet op de omstandigheid dat sommeliers in Nederland bij gebrek aan een vakopleiding per definitie autodidact zijn, doen ze het helemaal nog niet zo gek. Toegegeven, Nederland kan een voorbeeld nemen aan het Belgische, en met name Vlaamse, horeca-onderwijs. En ja, er lopen in Vlaanderen inderdaad een paar kanjers rond. Net als in dat vermaledijde Nederland trouwens. Maar kijk ook eens naar de gemiddelde wijnkaart van Belgische eetgelegenheden. Daarop is het nog steeds belegen Frans wat de klok slaat, zeker in deepest darkest Wallonia. Misschien zou de Wine & Food Association – toch een club met internationale pretenties? – daarom voor de aardigheid eens een Belgische huiswijncompetitie moeten organiseren. Van L. zou dan wel een toontje lager moeten zingen.
En OtB? Laat die zich alsjeblieft blijven inzetten voor de vorming van jonge sommeliers in plaats van commerciële Nederlandse huiswijncompeties. Een beetje sommelier gaat toch veel liever voor Cheval Blanc dan voor een obscure Vin de Pays?

Hendrik Boom

Graag zou ik sympathiseren met de Nederlandse vinologen! Deze mensen spenderen immers een aanzienlijke geldsom en zeeën van tijd aan het behalen van hun diploma aan de Wijnacademie. Ze zouden daarmee moeten behoren tot de avantgarde van wijnliefhebbers, bezeten moeten zijn om nog heel veel meer te weten te komen over hun geliefde drank en een aanstekelijk enthousiasme naar de buitenwereld moeten uitstralen. Dit is echter maar zelden het geval. Immers, massa’s vinologen bieden hun medemens eerder de aanblik van apathische lieden zonder dynamiek. Het gaat daarbij niet in de laatste plaats om die vinologen die lid zijn van de Verenigde Vinologen Nederland, kortweg VVN. Deze club bestaat inmidels 30 jaar en zou nu eindelijk wel eens serieus genomen willen worden. Zowel door de wijnbranche als door buitenwereld. Een even gezonde als terechte ambitie, maar om de een of andere reden wil het maar niet vlotten. De reden is bekend: er gebeurt gewoon veel te weinig, kneuterigheid is troef, de organisatie is zwak en bijgevolg is de uitstraling nul komma nul. De ambities lijken slechts te leven bij een (te) kleine minderheid die niet moeilijk doet over ‘tijd’. Het ontbreekt dus niet per se aan goede wil. De afgelopen jaren zijn er door opeenvolgende besturen en commissies prachtige plannen opgesteld om wat leven in de brouwerij te brengen, ondermeer door bijscholingsactiviteiten te organiseren. Dit uitstekende initiatief lijkt echter al een stille dood te zijn gestorven. De veronderstelde avantgardistische esprit bij de leden was ver te zoeken. Paradoxaal genoeg klagen die ongeïnteresseerde leden wel over het gebrek aan activiteiten.
Ga daar maar eens aan staan. Maar niet getreurd, er is nu weer een nieuw plan voor de wederopstanding van de VVN, opgesteld door een ‘bestuursgroep’. Het leest als een professioneel rapport van een duur commercieel adviesbureau, compleet met regiomanagers in plaats van regisseurs en, ja wel, een heuse raad van advies. Prachtig allemaal; het geeft de burger weer een beetje moed. Kennelijk is nog niet alles verloren.
Misschien zouden de VVN-leden zich eens moeten spiegelen aan het NGS. De sommeliersclub heeft de wereldvreemdheid van de beginjaren van zich weten af te schudden, organiseert tegenwoordig aan de lopende band grensverleggende, om maar niet te zeggen avantgardistische proeverijen om je vingers bij af te likken en heeft zodoende de nodige authoriteit weten op te bouwen. Het kan dus best. Dus kom op vinologen, steun dit iniatief nu eens niet alleen met woorden, maar ook met daden. Het zou wel eens een laatste kans kunnen zijn. En zeg nu zelf, wijn proeven in groepsverband is toch nog steeds een aangename bezigheid?

Hendrik Boom

Wijn kan een rare uitwerking hebben op het gedrag van de medemens. Er zijn zo van die dagen dat uw Hendrik Boom sterk de indruk heeft verzeild te zijn geraakt in een klasje voor verwende pubers met gedragsstoornissen in plaats van in de wereld van de volwassenen. Wijn zou een smeermiddel van de beschaving (moeten) zijn, maar spijtig genoeg blijkt deze drank ook nogal eens een vertroebelende invloed op het brein van de betrokkenen te hebben. Het grote probleem met zo veel lieden in die wijnwereld is dat ze zich overmatig serieus nemen. Zich een soort Messias voelen zonder wie geen redding mogelijk is. En die altijd wel op opportunistische volgelingen kunnen rekenen met het oog op potentieel profijt. M’as tu vu?
Zie de recente editie van Wine Professional, een evenement dat in principe een mooie doelstelling heeft – de verbinding leggen tussen wijn en eten (in modern lingo: wine and food) – maar in de praktijk neerkomt op het voeden van narcisme. Niet in de laatste plaats dat van de organisatoren. Hoe meer Grote Namen, hoe mooier. Over het niveau van de gepresenteerde wijnen en de acterende chefs geen kwaad woord, maar de combinatie van wijn en ‘tophoreca’ kan kennelijk toch niet anders dan tenenkrommend uitpakken. Wine Professional draait immers in hoge mate om absurdistisch theater, met continue opvoering van fel onrealistische sketches. Debatten die die naam die niet waard zijn, ontelbare prijsuitreikingen aan altijd weer dezelfde leden van de inner circle van de organisatie en proeverijen die meer met patserigheid dan met de dagelijkse praktijk van de Nederlandse tophoreca te maken hebben. Neem die proeverij van alle premiers crus 2000 met een verantwoord hapje erbij. Niet verkeerd natuurlijk, maar wel een tikje aan de jonge kant voor zo’n educatief evenement. In de echte ‘tophoreca’ zouden zulke wijnen de eerste tien jaar in de kelder blijven, maar dat terzijde. Nederlandse ‘toprestaurateurs’ drinken dergelijk spul misschien graag zelf, maar gelet op hun calculatie zullen premiers crus nooit hardlopers op hun kaart zijn. Want ach ja, er bestaat nog zoiets als een consument die een maaltijd moet afrekenen. Hinderlijk detail.
Er zijn gelukkig ook kritische geluiden te beluisteren. Jan ‘the Banner Man’ Rook pleitte in diens aan Wine Professional gewijde voorbeschouwing op Wijnplein voor deelname van HD aan het ‘kurkdebat’ – waar nu alleen mensen van kurkproducent Amorim hun boodschap verkondigden – en voor een Chileense wijn als mededinger in de genoemde 2000 flight. Een opbouwende kritiek, zou je op het eerste gezicht denken. Totdat blijkt dat HD een klant is van webmaster JR en dat diezelfde JR binnenkort een fijne gesponsorde reis naar Chili gaat maken. Daar is op zichzelf niets mee, zolang het maar niet leidt tot iets te doorzichtige propagandacampagnes voor de bestemming in kwestie. Importeurs die geïnteresseerd zijn in positieve naamsvermelding kunnen zich, voor zo ver ze al niet benaderd zijn, nog steeds aanmelden voor ‘ondersteuning’ van zijn missie. (Zie de site.) Die ondersteuning zal wel wat verder gaan dan enkel op moreel vlak. De geschiedenis met Australië heeft geleerd dat een discrete donatie zeker helpt om op de ‘nieuwssite’ genoemd te worden. Zo werkt dat in wijnland. Hoed u derhalve voor valse profeten, hoe professioneel ze zich ook mogen voordoen.

Hendrik Boom

Iedereen heeft tegenwoordig de mond vol van integratie en inburgering. Dat iedereen in dezen zonder eerst na te denken maar wat kan roepen is helaas een van de schaduwkanten van vrije meningsuiting, maar altijd nog beter zo dan omgekeerd. Integratie dus, met als voornaamste doelgroepen de onvermijdelijke Turken en Marokkanen, tot voor kort in zelfverklaard progressieve kringen ook wel bekend als ‘Turkse en Marokkaanse mensen’. Die zich nu eindelijk eens dienen aan te passen aan onze ‘normen en waarden’ en aan de Nederlandse Volkscultuur. Waarmee we natuurlijk direct de vraag te beantwoorden hebben wat dan wel precies de essentie van ‘typisch Nederlands gedrag’ mag zijn. Je huis en jezelf oranje schilderen wanneer het nationale voetbalelftal een potje speelt? Tegen beter weten in dwepen met een apert foute familie als die van Oranje? Luidruchtig zijn in het erwtensoeprestaurant aan de costa? Met een met aardappelen, koffie en pindakaas volgeladen sleurhut voor de twintigste keer op rij naar dezelfde camping gaan? Zwijmelen bij gevoelige uitvoeringen van Fransje Bauer? Het zijn maar een paar opties uit een lange rij. Nog een vraag: Zouden die allochtonen zich ook moeten spiegelen aan het verlichte drinkgedrag van de gemiddelde Nederlander en aan wijn moeten gaan doen? Men werpe nu niet tegen dat de Islam consumptie van alcoholische dranken zou verbieden, want vooral Turken weten buitengewoon creatief met die beperking om te gaan. Denk alleen maar even aan hun rakiproductie en -consumptie. En ja, sommige Turken drinken zelfs wijn, zowel in hun eigen land als daarbuiten. Alleen gaat het hier niet om de vraag wat Turken of Marokkanen nu wel of niet drinken, maar welk voorbeeld ze bij hun integratie aan ‘Nederlandse mensen’ zouden kunnen of moeten nemen. Ik vrees dat we hier heel snel uitgepraat zijn, want de Nederlandse Leitkultur op het gebied van wijnconsumptie is van een bedroevend niveau. Dat ideetje van minister Verdonck, dat wellicht ook bepaalde onderontwikkelde Nederlanders misschien wel eens een inburgeringscursus zouden kunnen gebruiken, zou je misschien kunnen vertalen naar een wijncivilisatiecursus voor de gemiddelde Aldiganger. De vaderlandse ‘wijncultuur’ is er immers een die gefixeerd is op maar één criterium: hoe goedkoper, des te beter. Men leze er die fijne supermarktwijngidsen van een nationaal icoon als HD of van de jongeheer Klei op na. Als echt beschaafd mens zou je daar bijna prakitizerend geheelonthouder van worden. Tussen haakjes, wat zou die koene volksheld Wilders eigenlijk drinken?

Hendrik Boom

Hendrik Boom is, om met Gerard Reve te spreken, niet iemand van de straat. En dus ging ‘uw columnist’, zoals de Kuifjes van Wijnplein het zouden uitdrukken, naar een artistiekerig filmhuis om de documentaire Mondovino van Jonathan Nossiter te zien. U weet wel, die prent die tijdens en ook na het filmfestival van Cannes zo veel furore maakte. Boom kwam terecht in een zaaltje waar alle vertoningen iets te maken hebben met maatschappijkritiek en wereldverbetering. Alternatieve circuits en zo. Al was het dus geen dijenkletser, uw columnist beleefde toch zijn Wijnmoment van de week. Een lange zit van bijna tweeënhalf uur zonder verversing tussendoor. Op het witte doek een wat tendentieus pamflet van Amerikaanse makelij (!) tegen vermeende globalisering met imperialistische Amerikanen van het type Mondavi en bovenal de gewetenloze Bordelaise geldwolf en jetsetter Michel Rolland als voorspelbare slechterikken. Met Rolland dan weer als de Ultieme Slechterik. Ernst Stavro Blofeld, de Number One van Spectre uit de vroege Bondfilms, verbleekt erbij. Deze snoodaards zouden een wereldwijd complot leiden om wijn van zijn ‘typiciteit’ beroven. De cameravoering en montage van Mondovino – slechts een fractie van al het gefilmde materiaal is voor de eindmontage gebruikt – is van dien aard dat Goed en Kwaad bijna karikaturale vormen aannemen. Wie echter ooit wel eens met Michel Rolland te maken heeft gehad en, minor detail, zijn wijnen heeft geproefd, weet wel beter. Wat koop je voor een wijn die wel ‘typisch’ is, maar niet lekker? En ook al zijn de Mondavi’s bepaald geen heilige boontjes, zeker Roberts betekenis voor de wijncultuur wereldwijd mag niet onderschat worden. In de documentaire blijft hij letterlijk en figuurlijk op een onbeduidende achtergrond. Aan filmmaker-met-een-boodschap Nossiter lijken nuances echter niet besteed. Een kwestie van vooringenomenheid? Zijn ‘helden’ zijn figuren als Aimé Guibert in Aniane en Hubert de Montille in Volnay als de Asterixen van onze tijd en protagonisten van Terroir. Terroir kan volgens hen alleen maar voorkomen in … Frankrijk. Omdat daar al zo lang wijnbouw wordt gepleegd en de Fransen Gods uitverkoren volk zouden zijn. Al dat navelstaarderige gezever over terroir neemt soms Blut-und-Bodenachtige trekjes aan. Of liever Sang et Terre, want dit gedoe met ‘Überterroir’ en superioriteitsdenken is niet Duits maar juist typisch Frans. Net als dat dogmatische anti-Amerikanisme. (Tussen haakjes: Was die Guibert niet degene die zich geroepen voelde om in Aniane cabernet sauvignon aan te planten???)
De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat er in Mondovino ook een paar harde Franse noten gekraakt worden. Bijvoorbeeld dat Montpellier, niet ver van het communistisch bestuurde Asterixdorp Aniane dat Mondavi niet lustte, zijn welvaart grotendeels te danken heeft Amerikaanse bedrijven. De directeur van de Repression des Fraudes plaatst kanttekeningen bij het fenomeen Parkerwijnen, en dan van de soort die door zijn eigen landgenoten op niet geheel legale wijze gefabriceerd worden om maar in de smaak te vallen bij…Amerikanen. Was het trouwens niet in Frankriijk dat diezelfde Parker het Légion d’Honneeur kreeg? Zijn collega Suckling van de Wine Spectator kan dat nog niet zeggen, maar die wordt, zo blijkt uit Mondovino, nu en dan gefêteerd in Toscane wanneer hij een fijn stukje over de wijnen uit dat gebied schrijft. Andere lieden van naam die in beeld komen zijn ondermeer Michael Broadbent, Patrick Léon (Mouton), Jean-Claude Boisset en het echtpaar Staglin. Echt sympathieke wijnmensen komen in Mondovino maar mondjesmaat aan bod, lieden met extremistische denkbeelden zo veel te meer. Zie de opvattingen die leven bij vooraanstaande Toscaanse families als de Frescobaldi’s en Antinori’s, waar openlijk bewondering voor Mussolini wordt uitgesproken. Vanwege de orde en, inderdaad, die punctualiteit bij de spoorwegen… Al bij al krijg je dus een tamelijk ontluisterend beeld van het wijnwereldje, zonder dat dat allemaal in scene is gezet. Diverse geïnterviewden produceren uit ijdelheid namelijk spontaan gebakken lucht van de ergste soort. Op zichzelf is dat natuurlijk geen nieuws, maar toch.
Hoewel er heel wat kanttekeningen te plaatsen zijn bij het wijnverhaal en het een tikje langdradig is, is Mondovino het bekijken meer dan waard. De documentaire dwingt de kijker niet alleen tot een stellingname – Boom kiest altijd voor de Slechterik – maar bevat ook de nodige filmische hoogstandjes die op het netvlies beklijven. Zie de ‘scene uit een huwelijk’ bij de Frescobaldi’s die met prins Charles een vorkje gaan prikken, een absurdistische ladderscene op Mouton Rothschild, de rol van ‘persattachés’ en niet te vergeten de penetrante scheten producerende bulldog van Robert Parker die zijn baaasje tot een figurant degradeert. Honden vormen sowieso een soort rode draad door de documentaire. De kijker mag daar zelf conclusies aan verbinden. Gaat dat zien!

Hendrik Boom