Reportages & Reizen

Het is best een aparte club. Ze vertegenwoordigen gezamenlijk niet een beperkt gebied en ook geen type wijnbouw, zoals biodynamie, of sterk filosofische stroming binnen de wijnbouw, zoals vin naturel. Ze zijn wellicht nog het meest te vergelijken met wat de VDP in Duitsland is, hoewel de eerlijkheid gebiedt te zeggen dat die vereniging meer échte topproducenten telt.

Maar de leden van Vignobles et Signatures, tegenwoordig zeventien in getal, mogen er zeker zijn. En natuurlijk staan ze wel ergens voor: kwaliteit, originaliteit en diversiteit –ze vertegenwoordigen de gehele ‘France viticole’-, maar vooral familiegevoel. Alle leden zijn echte familiedomeinen, want in de wil om het best mogelijke na te laten voor het nageslacht, ligt hun kracht.

Divers

Het was de tweede keer dat ik een proeverij van Vignobles et Signatures bijwoonde. Net als twee jaar terug, was de plaats van handeling Parijs, als vanzelfsprekend voor een club wiens leden uit alle streken van l’hexagone stammen. En om precies te zijn het mooie café van de Salle Pleyel, waarschijnlijk Parijs’ meest fameuze concertzaal, aan de Rue du Fauboug Saint-Honoré. Het kan minder.

Op één na waren alle aangesloten producenten persoonlijk aanwezig, met hun complete assortiment of minimaal een serieuze actuele selectie daaruit. Buiten het feit dat het altijd weer interessant is nieuwe jaargangen en nieuwe cuvées te proeven, is de extra waarde van een dergelijke proeverij het persoonlijk contact met de producenten. Bovendien waren dat er twee meer dan twee jaar terug: onlangs toegetreden zijn Domaine Pierre Gaillard en Alain Jaume & Fils (beide uit de Rhône).

Met hen is het gemiddelde niveau van de club erg hoog gebleven en de diversiteit nog eens toegenomen. Ik heb bij bijna alle wijnproducenten geproefd en verder alleen de Calvados van Groult en de Armagnacs van Laubade moeten laten staan. Hier volgt een overzicht van de interessantste wijnen:

Guilbaud et Frères, Muscadet de Sèvre et Maine (Loire)

Ik begon bij Guilbaud et Frères, een voorname producent van Muscadet van de goede soort. En die zijn er niet zo heel veel: weinigen in de Pays Nantais lukt het om met kwaliteitswijnen hun hoofd boven water te houden, laat staan op te vallen. Het domein stamt uit 1927, ligt net buiten Gorges en wordt geleid door Pascal Guilbaud. Van de drie wijnen die hij presenteerde, vond ik Muscadet de Sèvre Et Maine Sur lie Château de la Pingossière Vieilles Vignes 2012 **** de mooiste. Een loepzuivere wijn met fraaie zuren, en goede diepgang en lengte.

Domaine Rolet Père et Fils, Arbois (Jura)

Iets verderop stond Rolet, een van de traditionele referenties van de Jura. Omdat er zó veel is gebeurd de afgelopen tien jaar in de Jura, maar ook omdat het gebied sowieso al geen gebrek aan authenticiteit had, is het tegenwoordig wellicht het spannendste wijngebied van Frankrijk. Een paar jaar terug vond ik dat Rolet niet meer mee kon komen met de top van de Jura (Tissot, Puffeney, Ganevat, Labet, etc.), maar nu lijkt het alsof ze bezig zijn aan een inhaalslag. Uiteraard had Eliane Rolet o.a. een mooie traditionele (lees: oxidatief opgevoede) Savagnin meegenomen. Maar mijn favoriet was de Arbois Trousseau 2009 ****, die wat deed denken aan elegante, fijne Nebbiolo.

(importeur: EB&T Wines en Van Eyck Wijnkelders)

Champagne Drappier (Champagne)

Om de mond te schonen leek het me goed om naar Drappier te gaan. Dit blijft een interessante producent, gevestigd in Urville en een van de beste van de Aube. De meest opvallende champagne die ze maken, is wat mij betreft de Quattuor Blanc de Quatres Blancs Brut ****(*). Hij wordt gemaakt van drie ‘vergeten’ witte druivenrassen van de Champagne (arbane 25%, petit meslier 25% en blanc vrai 25%), aangevuld met een kwart chardonnay. Het resultaat van de originele samenstelling is boeiend en smakelijk, fruitig voor een champagne, mooi nerveus, zuiver en lang.

(importeur: Henri Bloem)

Domaines Jean Durup Père et Fils, Chablis (Bourgogne)

Van de Aube naar Chablis was ook hier maar een klein stukje. Domaines Jean Durup Père et Fils is de trotse bezitter van het Château de Maligny en staat onder leiding van Jean-Paul Durup. Hij was heel eerlijk over de problematische oogst van 2013 (weinig en matig), die echter positief was geweest voor de samenhorigheid onder de producenten van Maligny; iedereen had elkaar geholpen de oogst zo snel en goed mogelijk binnen te krijgen. Participatiemaatschappij à la Chablisienne! De wijnen van Durup zijn keurig en zuiver, maar missen naar mijn mening de diepgang om echt goed te zijn. Chablis Premier Cru Fourchaume 2012 **** was mijn favoriet.

(importeur: Henri Bloem)

Domaine Cauhapé, Jurançon (Sud-Ouest)

Die diepgang vind je zeker wel bij Cauhapé, nog altijd een van de toonaangevende producenten, niet alleen van Jurançon, maar van de hele Sud-Ouest. Mr. Henri Ramonteu was er gewoon zelf, zoals altijd, de man lijkt nooit vermoeid, altijd energiek maar beheerst. De nieuwe etiketten staan de wijnen goed trouwens. Van de vier wijnen die Ramonteu had meegenomen, kende ik de zeer aantrekkelijke Jurançon Sec ‘Geyser’ 2012 **** nog niet. Jurançon Sec La Canopée 2011 ****(*) is de droge topcuvée, met de rijkdom van een grote moelleux, fantastische wijn. Maar je weet bij Cauhapé dat het hoogtepunt pas echt volgt met de zoete wijnen. En dat was in Parijs de Jurançon Quintessence du Petit Manseng Folie de Janvier 2010 *****, een wijn die met alle recht van de wereld zo’n pretentieuze naam als ‘Quintessence’ mag dragen. Dit is ongelooflijk unieke wijn, zo heerlijk maar beschaafd zoet, met weelderige structuur en zinderende frisheid, fabelachtig complex en lang.

(importeur: Okhuysen)

Domaine Paul Blanck et Fils, Kientzheim (Elzas)

Cauhapé had twee fijne buren op deze proeverij. Een daarvan was Domaine Paul Blanck uit de Elzas. Een paar weken eerder had ik Philippe Blanck ontmoet tijdens een mooi diner in Selestat en hadden zijn wijnen meer indruk op me gemaakt dan ooit. En ook dit keer bleek dat Blanck over de hele linie, van droge Riesling tot zoete Pinot Gris, heel zuivere, goede wijnen maakt. Wat wil je, met percelen in Grands Crus als Schlossberg, Furstentum, Mambourg en Sommerberg… Extra mooi is dat ze een van de weinige domeinen zijn die pinot noir serieus nemen, dat immer begint met die druif aan te planten op de best mogelijke plek. Dat lijkt voor de hand liggend, maar in de praktijk betekent dat dat de veeleisende druif op Grand Cru-terroir moet staan. Maar omdat pinot noir niet gebruikt mag worden voor Alsace Grand Cru, zijn er niet veel producenten die pinot noir ook echt op de beste plek hebben staan. Blanck wel: hun Pinot Noir stamt uit de Grand Cru Furstentum van Kientzheim en heet daarom plagerig Alsace Pinot Noir F. Die uit het stevige jaar 2009 **** is goede, gestructureerde Pinot Noir, die het eenderde deel nieuw barrique prima aankan.

(importeur: Jean Arnaud Wijnkopers)

Domaine Couly-Dutheil, Chinon (Loire)

De andere buur van Cauhapé op dit Parijse evenement, Couly-Dutheil uit Chinon, was ook goed voor een van de hoogtepunten van de middag. En dat was toch wat onverwacht. Want de wijnen van dit beroemdste domein van Chinon, al opgericht in 1921, leken me de laatste jaren wat minder precies, wel goed maar wat minder spannend. En dus was het extra leuk dat Chinon Clos de l’Echo 2011 ***** weer zó goed is. Hij is nog wat gesloten natuurlijk, maar je merkt de klasse, want hij heeft een geweldige balans, met meer diepte en structuur dan hun andere beroemde wijn, Clos de l’Olive.

(importeur: Hans Molenaar, Henri Bloem)

Domaine Pierre Gaillard, Condrieu (Rhône)

Tot slot mogen de wijnen van Pierre Gaillard niet ongenoemd blijven. Ik moet toegeven, Gaillard is zo’n producent waar ik een zwak voor heb sinds we met het Perswijnproefpanel een aantal jaren terug het domein in Malleval hebben bezocht. Terugkijkend in mijn aantekeningen, vond ik de wat clichématige typering van zijn wijnen: vol en genereus. Dat zijn ze nog steeds, maar ook hier lijkt men meer op zoek naar elegantie tegenwoordig. Maar ik vergeet het belangrijkste: de wijnen van Pierre Gaillard zijn gewoon heerlijk om te drinken, echte vins gourmands, zoals zijn Saint-Joseph blanc 2012 ****, van een ongebruikelijke 100% roussanne, of de Côte-Rôtie Rose Pourpre 2011 ****. Gaillard is natuurlijk allang niet meer alleen actief in de noordelijke Rhône, hij heeft ook domeinen in Faugères (Domaine de Cottebrune) en Banyuls/Collioure (Domaine Madeloc). En ook die terroirs kent hij inmiddels door-en-door, resulterend in prachtige wijnen als Domaine Madeloc Collioure blanc Trémadoc 2012 ****, een assemblage van grenache gris, vermentino en roussanne.

(importeur: Rhône Value Wines, Pasteuning Wijn & Catering)

Meer informatie over Vignobles et Signatures vindt u op www.vsclub.com.

Het zijn weer mooie tijden in wijnland, vol avontuur, jubilea bij de vleet, mooie (gratis) maaltijden en zelfs spetterende romantiek. We maken even de balans op van de hoogtepunten in de afgelopen weken.

Om te beginnen waren we bij een allerplezierigst partijtje in de hoofdstad des lands, waar Huib en Evelijn Edixhoven van Vindict hun nieuwe winkel officieel openden. Uiteraard is die conceptueel doch aangenaam ingericht, met gebruikmaking van oude materialen. Precies wat in een openluchtmuseum als Amsterdam wel moet aanslaan.

Schoon

Onder de aanwezigen ontbrak vreemd genoeg Huibs zo 020-minded hoofdredacteur bij Winelife, Sharon van Lokhorst. Maar haar afwezigheid werd ruimschoots  gecompenseerd door de aanwezigheid van socialite hors classe Janna Rijpma, in het gezelschap van haar Enno. Ook een in smaakvol zomertenue gestoken Karel de Graaf was van de partij, evenals de immer correcte en bij dames opmerkelijk gewilde – want niet bedreigende? –  Frank Jacobs ML, universeel expert & derhalve allespresentator Lars Daniëls MV, alsmede Bordeaux- & bioman David Bolomey. Een waarlijk schoon gezelschap dus.

Aantrekkelijke jongedames schonken er een meer dan decente champagne à volonté, terwijl ook de hamsnijder aan de lopende band goede werken verrichtte. Zo zien wij dat graag. Resumerend: de omweg meer dan waard. En voor trendgevoelige 020-ers: gaat dat zien, die winkel van Vindict, want het is ook een plaats om gezien te worden.

Verschijning

De hand Gods stuurde ons vervolgens in plaats van naar het Centraal Station richting restaurant Vermeer. Die twee liggen niet zomaar vlak bij elkaar. Ooit was dit een van onze favoriete hoofdstedelijke lunchadressen, maar helaas heeft men om ondoorgrondelijke reden de lunch afgeschaft. Het blijft pijnlijk. Dan maar een vroege avondmaaltijd. Ook geen straf, want chef Chris Naylor heeft onverkort een geheel eigen stijl van koken, zonder na-aperij. Wat in horecaland vrij ongewoon is. We geven dan ook zondermeer een ML-waardering van ♥♥ aan de genoten etenswaren.

Wel schrokken we even van de verschijning sommelier Simon Veldman. Toen we hem ontwaarden, meenden we dat hij zich nog even moest omkleden, maar dat bleek niet het geval te zijn. Wegens een nieuwe, opgeleukte huisstijl. Dus geen das meer en lopen op een soort bootschoenen. Zou Niek Beute daarom zijn weggegaan?

Niek is overigens Nederlands nieuwe Champagneambassadeur. Proficiat! En wat Simon betreft, heerlijk om af en toe ook nog eens een ervaren oude rot in het vak aan tafel te hebben in een sommelierwereld waarin het tegenwoordig jong voor en jong na lijkt.

Jubilaris

Diverse belangwekkende wijnpersoonlijkheden vieren dit jaar een of ander jubileum. Erik Sauter, vreemd genoeg altijd heel moeilijk kijkend alsof de last van de hele wereld op zijn schouders rust, zit in 2013 vijftig jaar in het wijnvak. Proficiat, al wordt het kort dag voor nog een passend feestje in 2013. Het bureau van de onvergelijkelijke pr-diva Anneke Tot bestaat twintig jaar en teddybeer des vaderlands Udo Göebel doet vijfentwintig jaar aan wijn. Nogmaals proficiat.

Sprekende waarvan, Udo, hoewel geplaagd door openlijk gecommuniceerde tegenslag in de relationele sfeer, belegde voor de tweede maal een smaakvolle bijeenkomst in Haarlem om daar veilingwijnen van het Kaapse Wijnmakersgilde te laten proeven. Spannende, perspectief biedende wijnen trouwens, maar daar gaat het hier niet om. Ook hier weer een hochkarätig publiek, onder wie de immer charmante Sara Channell van WOSA – wat een schat is dat toch –, nogmaals onze gewaardeerde collega ML,  hét stijlicoon onder de Nederlandse jonge sommeliers Milton Verseput, en regerend Nederlands kampioen sommelier Jan-Willem van der Hek.

Die vertelde ons vol goede moed te zullen afreizen naar het EK in Sanremo en te hopen op een plaats in de halve finale. Helaas, het heeft niet zo mogen zijn. Hij heeft echter wel zijn zegen mogen geven aan Franse ‘prestigewijnen’ van Lidl! De hapjes bij de naborrel – Udo is zijn loopbaan immer bij de aartsborrelaars van Gall & Gall begonnen –, konden de toets van onze kritiek ruimschoots doorstaan. Waarvan akte.

Radicaal

In Den Haag bezochten we de markante wijnhandelaar Nico McGough, een man voor wie het begrip ‘uitdaging’ speciaal uitgevonden lijkt te zijn. Nu de banden met Résidence helemaal verbroken zijn, heeft ‘Big Mac’ zich met extra energie gestort op zijn nieuwe zaak, Bosman. En is daar een radicaal biologische koers gaan varen!

Hij liet ons in zijn kersvers ingerichte ‘belevingsruimte’ in het Laakkwartier een selectie proeven die naar meer smaakt, inclusief bijzonder bier uit…Rioja! Ook liet hij ons weten zich in geschrift nader te willen profileren. Stoelriemen vast derhalve. Hoe zei de Italiaanse Angelica Fagiuoli het ooit tijdens Vinitaly? “Nico ziet er misschien wel saai uit, maar hij is het niet.” Een understatement wat ons betreft, want ze zei dit terwijl ze de man in kwestie stevig in het kruis tastte. Maar dit terzijde. We gaan hoe dan ook nog veel meer van hem horen.

Solide en stijlvol

Sprekende van Résidence, we waren eindelijk eens bij de najaarsproeverij van dit bedrijf in Roelofarendsveen en beleefden daar enkele aangename uurtjes. En dat niet alleen vanwege de uitstekende hartige mondvermaakjes, maar vooral vanwege het solide assortiment. Grote baas Fonger Kranenburg liet ons met een brede grijns weten in zijn nopjes te zijn met het beste jaar ooit en de bijdrage daaraan van de geboren & omzetverhogende verkoper Hans Vianen, ex Activin. Die dat natuurlijk niet tegensprak.

Minderheidsaandeelhouder Yvo Couprie onderscheidde zich uiteraard weer met zijn stijlvolle schoeisel. (Daar hadden ze in Vermeer eens een voorbeeld aan kunnen en moeten nemen!) Spreker van dienst bij de onvermijdelijke masterclass was Urs Vetter van Alois Lageder. Gelet op zijn kwaliteiten hadden we bijna die masterclass bezocht, maar principes zijn nu eenmaal principes: zoals wij ons verre houden van sport, doen we dat ook met ‘masterclasses’. (Tenzij er een gratis sterrenmaal aan vast zit.) Onze coup de coeur: de calvados van Jean-Roger Groult!

Grande émotion

En dan nu Romantiek met een hoofdletter! We noemden de naam van Anneke Tot al even. Die had behalve een professioneel jubileum nog wat anders te vieren. La Tot is namelijk getrouwd! Wie in wijnland had dat ooit gedacht van de vrouw voor wie de vaste jongens in het circuit ooit ernstig overwogen om een reddingsactie op touw te zetten? De gelukkige is outsider Alan Lentz, die gelukkig wel drinkt.

Vanzelfsprekend was Wine Society erbij om te zien dat een dag van waarlijk grande émotion was. Het geluk straalde eraf. Iedereen blij? Mwa, de eerlijkheid gebiedt ons te vermelden dat de kwaliteit van de verstrekte drank wat onder de verwachting bleef. Het lijkt ons zinloos om hier van ruimte voor verbetering te spreken, want menselijkerwijs zal het wel bij één huwelijkspartijtje blijven. Dit echter terzijde. We genoten immers weer dubbel en dwars van de aanblik van Tots bijdehante medewerksters,  ook wel bekend als de Totties, en hadden een geanimeerd onderhoud met het sympathieke duo Alain en Gisela Jacobs van het Informatiebureau voor Duitse Wijn. Tussen haakjes: er werd zowaar ook een Duitse rosé geschonken!

Behalve door het bruidspaar werd wat ons betreft de show gestolen door de va va uitziende dames Magda en Roos van der Rijst. Moeder en dochter, maar het leken wel twee zussen! Die laatste krijgt thuis kennelijk een prima wijnopvoeding, want ze benoemde het glas mousserend dat direct na de plechtigheid geschonken werd feilloos als zijnde geen champagne. Kijk, dat biedt nog eens perspectief.

Sherry

En nog een keer Vermeer. We waren daar uitgenodigd voor een exclusief dinertje in het kader van de sherryproeverij – herstel: Great Sherry Tasting – die eerder op de dag vlakbij gehouden was. Behalve wij zelf zaten daar ook sherrypresident Beltrán Domecq en de Spaanse ambassadeur Javier Vallaure aan. Bij de neringdoenden die mochten komen een voor deze gelegenheid opvallend netjes geklede Karel de Graaf, formador homologado oftewel sherry educator.

Zowel ML als de ambassadeur hadden de ereplaatsen toebedeeld gekregen, naast een stralende en sprankelende Alicia Martinez Rolland van Vinos de España. Grrr! Beschaafde man trouwens, die ambassadeur. Hij bleek het namelijk helemaal met ML eens te zijn inzake dingen die je moet doen en laten in het leven. Doen: boeken lezen, iedere dag op niveau eten en drinken en het gezelschap kiezen van briljante vrouwen. Voor een decente sigaar zal hij ook vast wel te vinden zijn. Vooral laten: sport! Met verwijzing naar een beroemde uitspraak van Sir Winston Churchill.

Over de kwaliteit van de maaltijd hoeven we het niet nader te hebben, wegens reeds besproken. Simon Veldman – daar heb je ‘m weer – bewees eens te meer zijn vakmanschap. Niet alleen door de juiste sherry’s bij de juiste gerechten te schenken, maar meer nog door ons op het juiste moment even een glas rood tussendoor te serveren. Het is immers niet onze gewoonte een heel diner lang maar een type wijn te drinken, zelfs niet champagne. Die open kraag en die bootschoenen zien we dan graag door de vingers.

Nieuw

Ter afsluiting nog een paar aanbevelingen uit de wereld der gastronomie. We waren een week na de opening in Noble, de nieuwe zaak in ’s-Hertogenbosch van Edwin Kats in het pand waar vroeger Chalet Royal zat. En wel in het gezelschap van la Grande Dame de Bollinger Jolande Sloet.

Een lunch die derhalve pas na zeven-en-een-half uur en bijna even veel flessen wijn was afgelopen. Of: waarom Jolande niet zomaar in de Winelife Top 50 van meest invloedrijke personen werd opgenomen… Los daarvan, leuke zaak. Modern, zeker voor ’s-Hertogenbosch. Voorlopige waardering ML; ♥(♥) met potentie voor meer. Nette wijnprijzen. Kats zegt niet naar een ster te streven, maar iemand met zijn kwaliteiten kan nooit ‘gewoon’ koken…

Nieuw in ons eigen 010: CEO, het vleesrestaurant van Mario Ridder (De Zwethheul) en Sharon Kars op Katendrecht. Briljant concept: New York aan de Maas. Vlees, vlees en nog eens vlees. Simpel maar goed. Eerlijk, schijn je dan te moeten zeggen Ook hier vriendelijke (wijn)prijzen. Een trend? We hopen het van harte.

Last but not least, De Stenen Tafel in Borculo. We lunchten hier met MW in spe Job de Swart – zie het interview in Perswijn nr. 7 – en werden ons even daar even verwend door chef Raymond Prinsen! Wow, als die zijn ster in volgende Guide Rouge niet terugkrijgt, dan weten we het niet meer.  ML: ♥♥(♥). Waarvan akte.

René van Heusden ML

Het is donderdagochtend 19 september acht uur, en ik stap met een kop thee naar buiten. Ik tref er de wijnboer, Franz Jagschitz, die nog eens zorgelijk naar de lucht kijkt. Het heeft de hele nacht geregend, en er is meer regen voorspeld. Franz is halverwege de zweigeltoogst, maar de kans dat die vandaag gereed komt, is erg klein.

Hij neemt me mee naar de ruimte waar de vergistingstanks staan: de tank voor zweigelt is nog nauwelijks gevuld, en de massa – afkomstig van de druiven die woensdag geplukt zijn – wordt voorzichtig rondgepompt om de start van de gisting te vertragen. Het was de bedoeling de tank vandaag helemaal te vullen, maar de weergoden laten het afweten.

Optimale kleur

Om tien uur valt de definitieve beslissing: de groep Kroatische, Roemeense en Bosnische plukkers wordt niet opgeroepen. De kans dat de regen halverwege de dag roet in het eten gooit, is te groot. Dorothea, de vrouw van Franz, legt me uit: bij de oogst van blauwe druiven willen we zo min mogelijk water hebben, zodat de kleur en het extract optimaal blijven. Liever geen ‘verwatering’!

Uiteindelijk zal het pas om drie uur ’s middags gaan regenen. Hadden we niet toch…? Nee, de wijnboer blijft achter zijn besluit staan. De zweigelt-druiven in zijn wijngaarden in het Ruster Hügelland worden pas morgen, vrijdag, geoogst.

Dobro jutro!

De volgende dag sta ik weer om acht uur klaar. Het heeft die nacht niet geregend en de wind heeft de druiven inmiddels gedroogd. Dorothea komt met schaar en handschoenen aanzetten, en na een korte autorit vanuit Oslip, het dorp aan de Neusiedlersee waar het Weingut Remushof Jagschitz is gevestigd, voegen we ons bij de groep plukkers die onder leiding van voorman Gustl al een uurtje bezig is. Mijn woordjes Slavisch komen van pas: ‘Dobro jutro’ klinkt er veelvuldiger dan ‘Morgen’.

Gustl komt uit het dorp en werkt al jaren als vrijwilliger mee met de oogst. Hij spreekt ‘gewoon’ Duits, en legt me uit wat ik moet doen. Zijn taak is verder het besturen van de tractor met aanhanger die tussen de rijen staat. In de laadbak worden telkens de emmertjes met druiven geleegd.

Stok na stok

De stokken zijn geleid en gesnoeid op een prettige werkhoogte, en al snel val ik in het oogstritme dat ik al eerder in Duitsland heb leren kennen. Tros zoeken, knippen, snelle inspectie van de tros, in de emmer, volgende tros. En denk nu niet dat alle trossen netjes naar beneden hangen; veel vaker moet ik de druiven lospeuteren van de metalen geleidingsdraad, of met veel moeite het steeltje van de tros zoeken tussen de bladeren.

Als mijn emmer vol is, haalt een van de arbeiders hem weg en leegt hem in aanhanger. Stok na stok werk ik af, telkens een stukje verder lopend, soms om een andere plukker heen, soms tussen twee plukkers in.

Laks

Vlak voordat het tijd is voor een eerste pauze om negen uur komt de baas er nog even aan. Ik versta niet wat hij zegt, want de familie Jagschitz spreekt zelf ook Kroatisch: op de vlucht voor de Turken streken al zo’n 400 jaar geleden Kroaten in dit gebied neer, en ze zijn er altijd gebleven. De boodschap van Franz is echter geheel duidelijk: we zijn te laks met onze controles van de trossen. Graag alleen de echte rijpe en donkere druiven oogsten, niet de licht gekleurde en aangetaste! Gelukkig zijn die er niet veel op dit perceel, maar toch.

Tijdens de pauze worden er broodjes uitgedeeld en wordt er bronwater of wijn gedronken. Of wijn mét water natuurlijk, de bekende G’spritzter, hier Spritzl genoemd. En verder gaat het weer, de licht glooiende rij stokken af. Aan het eind van mijn rij blijken we klaar te zijn met dit perceel, en verhuizen we naar andere akker, opgepropt in een bestelbusje.

Schimmels

Het tweede perceel dat we gaan oogsten bevat ook zweigelt-stokken, maar dit keer op een andere manier geleid: in tegenstelling tot twee draden om de ranken te leiden, is er hier maar één. Het is een oudere vorm, die nu niet meer toegepast wordt, maar hier en daar nog voorkomt.

De druiven zijn op dit perceel ook wat meer aangetast door schimmels: regelmatig staan we een aantal bessen uit de tros te knippen. Franz legt me later uit waarom dit hier zo is: de wijngaard ligt heel beschut, tussen de bomen en de heggen. De wind heeft hier minder vrij spel, en dus drogen de trossen minder goed, waardoor schimmels een kans krijgen.

Ontstelen en de tank in

Als het tijd wordt voor de lunch, mag ik eerst met Gustl achterop de aanhanger met druiven mee naar het Weingut. Niet mijn favoriete manier van vervoer, maar ik moet er wat voor over hebben als ik wil zien wat er nu met de druiven gebeurd.

Onmiddellijk bij aankomst strooit Franz een paar handjes sulfietpoeder over de druiven. Nadat Gustl vervolgens een dikke slang op de laadbak heeft aangesloten en een motor is gestart, gaat de schroefdraad die onder in de laadbak bevestigd is, draaien en verdwijnen de trossen via de slang in het binnenwerk van de ontsteler. (Zie dit filmpje).

Gustl helpt met een riek om de massa te verdelen. Eenmaal in de machine, waarin een metalen trommel met gaatjes ronddraait, worden de druiven van de tros gescheiden; de houtige delen schieten aan de zijkant naar buiten, waar Franz ze bijeenschept. Vooral de wespen vinden dit heerlijk materiaal om zoetigheid te scoren.

De druiven en het door de kneuzing ontstane sap komen in een bak onder de draaiende trommel terecht; vanuit die bak wordt de pulp rechtstreeks via een ander slang de tank in gepompt, die zich – aan het metertje te zien – steeds verder vult.En dan is wat betreft de menselijke ingrepen even klaar! Aan de zweigelt wordt op Remushof Jagschitz geen gist toegevoegd; de massa moet nu spontaan gaan gisten. Over een dag of 10 zal dat gereed zijn.

Žena

De zweigelt zal uiteindelijk in verschillende wijnen van Remushof Jagschitz terecht komen. Donderdagavond proefde ik van de jaargang 2011 de zeer aromatische en aangename Žena, Zweigelt trocken. Subtiel geurend naar zoethout en bosbessen verraad deze wijn zijn bescheiden houtopvoeding: zij rijpte deels op barrique, deels op grote houten vaten. De wijn is ontwikkeld door Dorothea, die hem vernoemde naar het Kroatische woord voor vrouw,’žena’. Een wijn voor de moderne en zelfstandige vrouw van nu, zoals ze zelf zegt.

Net als de andere wijnen van het 16 ha. tellende familiebedrijf Remushof Jagschitz wordt Žena gekenmerkt door grote zuiverheid, clean fruit en uitstekende drinkbaarheid. De range omvat zowel witte als rode wijnen, waaronder een geslaagde Leithaberg DAC weiss (2011), gemaakt van Weissburgunder, die een heel bescheiden laurier- en vanilletoon heeft gekregen van het gebruikte Amerikaanse eiken.

Uitstekend

Met het aantal van zeker 24 verschillende wijnen –waarvan ik er zo’n 15 proefde – is Remushof Jagschitz één van die kenmerkende allround bedrijven in Neusiedlersee-Hügelland, die erin slagen een moderne serie wijnen neer te zetten van uitstekende kwaliteit. En mocht je in de buurt zijn: er zijn zes comfortabele Gästezimmer boven de vinificatieruimtes! Heerlijk om je kamer uit te stappen met de geur van jonge most in de lucht!

Ooit tekenden wij uit de mond van een Duitse producent een op het eerste gehoor subtiel geformuleerde, maar in essentie vernietigende opmerking op, ten aanzien van een zekere Nederlandse ‘wijnschrijver’: “Er ist ein begnadeter Selbstdarsteller”.

Tekst en fotografie: René van Heusden ML

Iemand die zich als geen ander als important weet voor te doen, een meester in zelfenscenering. Het betrof hier geen geïsoleerd geval. Lees er al die ronkende profielen vol zelfbewieroking op LinkedIn maar eens op na, en je weet genoeg. Alsof er op deze wereld louter genieën rondlopen.

Maar ja, zelfenscenering is iets anders dan objectieve werkelijkheid. In wat minder wijsgerig Nederlands: de schijn wil wel eens bedriegen. Met name in wijnland. Hoe verkoop je een product, c.q. jezelf? Door emotie opwekken en een loopje te nemen met waarheid en werkelijkheid.

Het valt ons op dat nog steeds mensen zich geroepen voelen om zichzelf in zogeheten ‘persberichten’ te verheerlijken. Zelf geschreven persberichten, wel te verstaan. En dus pijnlijk.

We denken aan het uit de kast komen van de Vinpressionist die tevergeefs de schijn probeerde te wekken dat iemand anders de bewuste mededeling, waarin en passant met de naam Renoir geschermd werd, geschreven had. Maar wel onrealistisch op 1 januari verstuurd. Zijn status onwaardig.

We denken ook aan de (toen nog wannabe-) Master of Wine die iets te vroeg meende te moeten rondbazuinen de titel al binnen te hebben. Maar ach, die neemt wel vaker een loopje met de feiten. Onder het mom van moraalridder nog wel.

En om nog maar te zwijgen van diverse mindere goden die op hun manier een centje aan wijn proberen te verdienen en menen dat middels een autohagiografie te moeten communiceren. Waarin ze hun eigen naam net iets te vaak menen te moeten noemen. Niet dat persberichten van mediabureaus zo veel geloofwaardiger zijn, maar toch. Doe tenminste een beetje alsof.

Verrukkelijk?

Wijn verkopen, hoe doe je dat? Door emotie op te roepen, zo weten marketingexperts ons steevast te melden! Zo zien we op beurzen wel eens vertegenwoordigers van pr-bureaus aandacht trekken door zich te voorzien van merkwaardige accessoires.

Wijnverkopers op hun beurt zweren naar onze sterke indruk nogal eens bij het tonen van jongvolwassen types. Ook al zijn de meest koopkrachtige wijndrinkers (m/v) toch echt wel iets gerijpter. Maar probeer dat nu eens duidelijk te maken aan het hippe volkje in reclameland.

Onlangs kregen we zowel in onze kwaliteitskrant als langs elektronische weg een oproep van By the Grape onder ogen om een pakket wijnen met 30 euro ‘zomerkorting’ te kopen. En dat je er wij-weten-niet-wat ‘gratis’ bij kreeg. Fijn, maar hoeveel dat pakket uiteindelijk moest kosten stond er vreemd genoeg niet bij. Wel een intrigerende afbeelding met als bijschrift ‘Het leven is verrukkelijk’. Aha, een stukje beleving!

Wat zagen we op dat plaatje? Een donkerharige juffrouw die een mediterrane indruk moet wekken. Haar lange haar is niet gekamd (alsof ze net uit bed komt) en ze kijkt ons allesbehalve gelukkig aan (alsof ze met een kater is opgestaan). En ze toont een raar pruilmondje, zoals je dat vaak ziet bij mannequins die alleen maar sla mogen eten.

Onze BTG-Angel is in een minimalistisch zwart pakje gekleed, zodat we niet om haar cleavage heen kunnen. Maar om nu te zeggen dat dit emotie oproept? Voor haar staat een diep bord met daarin pasta, brood en een onduidelijke rode substantie. Moet dit Italiaans zijn? Verder zien we een glas met een zielig bodempje rood en, de Hollandse lulligheid gekroond, een zout- en een pepervaatje. Zo verrukkelijk ziet dat leven er niet echt uit. Foute enscenering dus.

Een jaar geleden berichtten we al over de ingrijpende veranderingen die zich bij de vaderlandse wijntrots, de Wijnacademie® te Maarn, hebben voorgedaan. In taalkundig opzicht althans. Met New Speak à la Orwell, zo men wil.

De cursusleidster van vroeger is tegenwoordig de opleidingsmanager. Een cursist heet tegenwoordig een student. Die uiteraard een curriculum te volgen heeft en geen lessen. De opening van het cursusjaar voor docenten is de dies natalis geworden.

Prachtig, maar vreemd daarom wel dat er dit jaar voor geïnteresseerden slechts een ‘open dag’ georganiseerd wordt. Collegium, maak daar volgend jaar, analoog aan de dies natalis, a.u.b. een dies publica van. En stel kennis van het Latijn verplicht als voorwaarde voor toelating. Je hebt een ambitieniveau of niet. En daar hoort ook een drempel bij. Als dat met wijnkennis niet lukt, dan maar met een omweg.

Het is dat wij als autodidact inmiddels ampele wijn(drink)ervaring hebben opgedaan – in het Maarnse jargon ‘elders verworven kennis’ – en derhalve al weer jaren als geliefd & bewonderd docent voor de onvolprezen Wijnacademie® actief zijn, maar als wij dertig jaar jonger waren geweest, hadden wij ons dit jaar spontaan als student aangemeld.

Hoe dat zo? Wel, we kregen bij een fijn evenement van het prachtblad Perswijn een opwekkende brochure in handen gedrukt door de opleidingsmanager zelve, alias rectrix magnifica der Wijnacademie®. Goed voor opwindende lectuur om een extra sterk kalmeringstabletje bij in te nemen! Want wat kregen we onder het kopje Docenten te lezen?

“Aan de Wijnacademie zijn vooraanstaande wijndeskundigen, oenologen, professoren en Magistri Vini verbonden. Zij zijn werkzaam in de top van de wijnhandel en horecasector.” Ook maar een mening, om met W.A. van Buren te spreken. Bij de vinologencursus tellen wij immers één oenologue (de Bordeaux, dat wel) en geen enkele professor. Hooguit een paar doctorandi van middelbare leeftijd in vakken die niets met wijn te maken hebben.

En de top van de horecasector? Hm. Wat vreemd genoeg ontbreekt, is dat niet minder dan drie docenten redactieleden van het reeds genoemde prachtblad Perswijn blijken te zijn. Kijk, dat is nu nog eens een USP. Voor marketingleken: een unique selling point!

Zoals de lezer(es) weet, hebben wij al sinds jaar en dag onze ernstige bedenkingen bij het meelijwekkende gebeuzel van het Orakel uit Ulicoten. Maar op één punt zijn we het van harte met hem eens: de term ’masterclass’ dient in wijnland per direct en liefst met terugwerkende kracht bij wet verboden te worden!

Waarom? Omdat het gebruik van die term niets anders is dan holle dikdoenerij. Met andere woorden: de vlag dekt de lading bij lange na niet. Recentelijk nog waren we aanwezig bij zo’n vertoning waarbij de exportmanager van een vooraanstaand Chileens wijnbedrijf, naar eigen zeggen producent van icoonwijnen, als ‘master’ optrad.

Over de bewuste wijnen – het ging om een alleszins decente serie Seña – geen kwaad woord, maar wanneer de spreker niet verder komt dan het hakkelend voorlezen van de officiële proefnotities van de wijnmaker, tja, dan vraag je je toch af waar men mee bezig is. Noem het dan toch gewoon een becommentarieerde proeverij of, als je echt eerlijk wilt zijn, een liquide verkoopdemonstratie.

Tip voor organisatoren in spe: bekijk op YouTube eens een registratie van Elisabeth Schwarzkopf die een masterclass geeft. Dan laat je het voortaan wel uit je hoofd die term nog ijdel te gebruiken.

Dat het ook anders kan, mochten we ervaren tijdens een even stijlvol als select partijtje met wijnen van Château Montrose. Met lunch in Ciel Bleu. Gewoon een proeverij, punt uit. Met gérant Hervé Berland (zie foto hierboven) als spreker.

Die man heeft jaren voor Mouton gewerkt en weet dus maar al te goed wat communiceren is. En ook dat je soms eerlijk moet zijn bij wijnen die niet helemaal overtuigend overkomen. Wat zegt zo iemand dan? Peut-être un peu trop classique. Subliem geformuleerd. Mooie proeverij trouwens van gastheer Xavier Kat op een fijne locatie met een al even fijne gratis lunch. Zo zien wij dat graag.

Hiermee zijn we dus toch weer bij het onvermijdelijke thema warme middagmaaltijd aangeland. Aangezien de minister-president van Nederland ons tijdens zijn laatste verkiezingcampagne in de krant voor Wakker Nederland beloofde dat wij als hardwerkende burgers dit jaar 1000 euro van hem tegemoet zouden mogen zien en aangezien wij recentelijk ook vanuit politiek Den Haag de oproep kregen om in het belang van de vaderlandse economie aan potverteren te doen, hebben wij ons duchtig geweerd in een aantal gunstig bekendstaande etablissementen waar geen peper- en zoutstelletjes op tafel staan.

En in briljant, uitgeslapen en decent gekleed damesgezelschap. Maar dat had de scherpzinnige lezer(es) natuurlijk al geraden. Of: het ware verrukkelijke leven is dat van een ML. Over zelfenscenering gesproken…

René van Heusden ML

De familie Kwast viert in 2013 het 35-jarig bestaan van Kwast Wijnkopers, tot voor kort JJC Kwast Wijnkopers. Pater familias Jaap (JJC), zijn immer charmante wederhelft Elise en junior Martijn, al net zo gesoigneerd als senior, organiseerden daarom een receptiepartijtje op het strand van Noordwijk.
Uiteraard niet in een platte strandtent, maar in het Breakers Beach House van het chique Grand Hotel Huis ter Duin. Want partijtjes organiseren kunnen ze! We hebben dat door de jaren heen al diverse malen op aangename wijze mogen ervaren. Vol verwachting begaven wij ons op zondag 21 april derhalve richting Noordwijk.

Wees gerust, Sterrenparade op Texel is het niet het zoveelste treurige tv-programma met derderangs Bekende Nederlanders die bij wijze van volksvermaak rare kunstjes vertonen.

In dit geval gaan we het hebben over Bekende Chefs en Sommeliers die elkaar op maandag 11 maart op het Waddeneiland troffen voor een bijzonder partijtje met heel veel champagne in een verantwoord culinair kader. Locaties: de veerboot van TESO om in te drinken en vooral restaurant Culinaire Verwennerij bij Jef van Jef Schuur en Nadine Mögling. Speciale gast: Vitalie Taittinger van Champagne Taittinger. Alibi: de presentatie van prestigecuvée Comtes de Champagne.

Jaco van Hensbergen, schenker in het prachtetablissement Parkheuvel te Rotterdam, draagt een tatoeage zoals maar weinigen die op hun lichaam hebben. De bewuste, geheel rugbedekkende afbeelding is, zoals wel vaker het geval is bij tatoeages, een liefdesverklaring.
Echter niet aan zijn levensgezellin Sandra, maar aan Champagne Pol Roger! En wat betreft liefdesverklaringen, wanneer de twee in juli elkaar het huwelijkse jawoord zullen geven, zal dat gebeuren op 33 meter onder de grond in de kelder van datzelfde Pol Roger in Epernay.

Het mag dan ook geen verwondering wekken dat de inauguratie van Van Hensbergen als SVH Wijnmeester op mandag 18 februari geheel en al in het teken stond van Champagne Pol Roger!

Willem Gout besluit zijn wijnreis door Georgië waar hij deze ook begon: in de hoofdstad Tbilisi. Met een paar bezoeken die tijdens een ‘gewone’ wijnreis niet zo gauw zullen voorkomen…Tekst en fotgrafie: Willem Gout

Perswijn stelde bij een recent bezoek aan Epernay vast dat producent Moët & Chandon graag mooie verhalen vertelt . Toch is teveel ‘anti-snobistisch snobisme’ onterecht, zo ondervond René van Heusden.

Tekst en fotografie: René van Heusden

In deel 1 werd de historie en het imago van Dom Pérignon onder de loep genomen, en de rol die chef de cave Richard Geoffroy daarin gespeeld heeft. In dit deel zal er geproefd worden en beoordeeld of de groten der aarden, die DP dronken als water, gelijk hadden.

Het mooie van een nieuw jaar in Nederwijnland is tegenwoordig dat het begint met de beurs Wine Professional. De editie 2013 van dit fijne evenement stond zogenaamd in het teken van ‘betaalbare’ wijnen.

Tekst en fotografie: René van Heusden ML

Dat zal best wel, maar daarvoor reizen we natuurlijk niet af naar een winters Amsterdam. Flessen onder 50 euro zijn aan ons eigenlijk niet besteed, tenzij ze door aantrekkelijke dames worden uitgeschonken.