Wijn van de week

Mooi land, dat Catalunya. Nou ja, geen land eigenlijk, hoewel de Catalanen zichzelf graag zo onafhankelijk mogelijk zien van het centrale Spaanse gezag. Maar in Madrid zit men niet te wachten op regionale autonomie, niet van Baskenland en evenmin van Catalunya. Catalaans wordt ook niet als tweede taal erkend, en alle officiële stukken zijn gewoon in het Spaans. In Catalunya gaan stemmen op om hierin verandering te brengen en zelfs om Catalaans ook bij de Europese Unie als officiële taal in te voeren. Wéér meer tolken, wéér meer stukken, alsof er al niet genoeg bureaucratie is. Catalanen werpen tegen dat hun taal door meer mensen wordt gesproken dan sommige talen in de nieuwe toetredende landen, en helemaal ongelijk hebben ze niet.
De belangrijkste wijnen van Catalunya, mousserende Cava en stille Penedès zijn verreweg het bekendst. Niet voor niets komen uit de streek die zich heel dicht bevindt bij de hoofdstad, Barcelona. Andere wijnen staan hierbij ver in de schaduw. Dat geldt zeker voor het landinwaarts gelegen Conca de Barberà. We vinden dit kleine wijngebied in het zuidoosten van Catalunya, in de provincie Tarragona. Het warme klimaat levert hier krachtige wijnen op, vooral gemaakt op basis van de lokale druiven als garnacha en tempranillo, zo hier en daar aangevuld met wat Franse druiven als cabernet. Door de onbekendheid van dit gebied zijn de coöperaties hier prominent aanwezig. Ze stellen de kleine boeren in staat om samen hun wijnen te maken en op de markt te brengen. Een coöperatie die voortreffelijk werkt is die van Concavins. Dit in 1988 opgerichte bedrijf maakt in moderne installaties soepele en tegelijk warme wijnen. Bij deze Montblanc ‘362’ is de lokale tempranillo-druif aangevuld met wat cabernet, om de wijn krachtiger en voller te maken. Een geslaagde combinatie, met zoet fruit en sap, kersen en wat vanille, in de mond smakelijk en zacht, lekker pittig, soepel, met heerlijk fruit, licht gebrand en krachtig.
HEMA, € 3,95

Een van de Franse streken waar veel gebeurt, is de Côtes du Ventoux. Een beetje uit de route, ten oosten van het Rhônedal, maar daarom wel zo aantrekkelijk om goede wijnen te maken. De wat hogere ligging van de wijngaarden, ten oosten van de fameuze wijngaarden van Châteauneuf-du-Pape, zorgt er voor dat de wijnen meer frisheid zijn, wat eleganter dan die uit het Rhônedal. Alleen werd hier jarenlang vrijwel alleen maar coöperatiewijn gemaakt, die voornamelijk in de Franse supermarkte belandde. Zo rond het begin van de jaren negentig kwamen er echter initiatieven van wijnboeren om zelf wijnen van goede kwaliteit te gaan maken en op de markt te brengen onder de châteaunaam. Zo is het langzaam begonnen, en inmiddels wagen steeds meer wijnboeren de sprong. Sommigen bliezen het familiebedrijf nieuw leven in, anderen besloten de coöperatie de rug toe te keren. Dat deden vader en zoon Claude en Stephane Saurel een paar jaar geleden, en met veel succes. Vader Claude ondersteunde de beslissing van zoon Stephane om zelf de wijnen op fles te brengen en te verkopen. 1998 was het laatste jaar dat aan de coöperatie werd geleverd. In 2000 werd de hele oogst zelf gebotteld, feitelijk eerder dan oorspronkelijk was voorzien. Een mooi succes, gebracht door soepele en smaakvolle wijnen. Hun cuvée Lou Mistrau is voortreffelijk, maar ook de gewone wijnen, zoals deze rode Ventoux, zijn prima van kwaliteit. Dit is een aangenaam glas, met zuidelijke kruiden en sap, mooi kersenfruit, stevig, romig en intens, en wat goede tannines na.

Importeur: Wijndijck, € 5,25
Alkmaar, 072-5470423

Netjes is het niet, maar er is voor sommige mensen geen mooier vermaak dan leedvermaak. Je bespeurde het in Chili tijdens de monetaire crisis in het buurland Argentinië, een beetje besmuikt weliswaar, maar toch. Er was natuurlijk ook een reden voor. Chilenen hadden altijd het gevoel dat de Argentijnen ze niet zagen staan. De feestvierende Argentijnen werden door de hardwerkende en serieuze Chilenen dan ook als arrogante types beschouwd. Een geluid dat ook in het andere buurland van Argentinië, Uruguay valt te beluisteren, althans met name als het over de inwoners van Buenos Aires ging. Tijdens de Argentijnse crisis kwam het zelfs zover dat Argentijnen in Chili om werk kwamen bedelen, en dat gaf de Chilenen toch wel een bepaald gevoel…
Maar het was natuurlijk ook een gunstig moment om in Argentinië te investeren. Dat deed het Chileense wijnbedrijf Concha y Toro, een van de leidende wijnbedrijven van Chili, dat uitblinkt door zijn innoverende instelling. Het is de trotse eigenaar van Trivento, een wijnbedrijf dat in 1996 begon met het produceren van wijnen. Net als Concha y Toro brengt Trivento betaalbare en tegelijk ook prima wijnen op de markt, maar dat wekt in dit verband uiteraard geen verbazing. Deze rode wijn is een uitstekende combinatie van de twee beste blauwe druiven van Argentinië, cabernet en malbec. Deze druiven geven in de Argentijnse situatie, met zijn wat hogere en koelere wijngaarden, een wijn die wel wat stevigheid heeft, een vleugje droogte door de onvermijdelijke tannines. Hij heeft mooi fruit en lengte, maar het is een vrij stevige, en zeker geen gemakkelijke wijn, met duidelijke tannines, breed en krachtig, intens en fraai. Veel waar voor zijn geld. Door zijn wat steviger karakter is hij het mooist bij rood vlees of bij een pittig stuk belegen kaas.
Mitra, € 4,99

Een jaar of dertig geleden waren bijzondere ports met een jaargang, de vintage ports, maar moeilijk te verkopen. De afgelopen jaren is daar duidelijk verandering in gekomen. Vintage port is een zeer populaire port geworden, waar flinke bedragen voor worden neergeteld.
Vintage port wordt gemaakt in goede jaren. Dit type port wordt gemaakt van de beste ports die beschikbaar zijn. Hij blijft twee jaar rijpen op vat en wordt vervolgens op fles gebracht. Op dat moment is dit type port nog heel fruitig van stijl, met veel zoet en tannines. Dat maakt dit type port een echte bewaarwijn. Alle belangrijke porthuizen brengen in goede jaren vintage port uit onder de naam van het huis, een mengsel van de port van hun beste wijngaarden. In iets minder goede jaren brengen ze tegenwoordig als alternatief een vintage port van één van die wijngaarden. Dus apart op fles gebracht, met de naam van de wijngaard op de fles vermeld. Dit type vintage port is wat lichter dan de echt grote vintage, maar vaak toch een lekker glas port, en wél duidelijk goedkoper.
Voor het befaamde huis Dow vormen de ports van de Quinta do Bomfim in Pinhão, hartje portgebied, de ruggegraat van de vintage ports. In het wat lichtere jaar 1996 is hier dan ook zo’n aparte vintage port gemaakt, Quinta do Bomfim 1996. Deze smakelijke port wordt de komende week op de markt gebracht in halve flesjes, heel aantrekkelijk voor wie lekker een glaasje port wil drinken zonder meteen een grote fles te moeten openen. Dit soort fruitige ports wordt er toch niet beter op als ze dagenlang openstaan. En hij kan nu gedronken worden, maar ook met gemak nog een aantal jaren, toch zeker tien, worden bewaard. Een prima keuze dus. Donderdag a.s. Komt hij in de winkels. Hij heeft heerlijk fruit en sap, met kersen, chocola en veel frisheid, open al, mooi breed, met levendige zuren, elegant, niet zo diep, maar heel lekker.

Gall & Gall, € 12,99; aanbiedingsprijs € 11,49; met 350 airmiles € 7,99 (35,7 cl).
Geldig t/m 2 maart 2004.

De Mont Ventoux, in het zuidelijke Rhônedal, geniet meer faam als scherprechter in de Tour de France dan als naamgever aan een wijngebied. Toch is de wijnstreek aan de voet van deze ongenaakbare piek van bijna 2000 meter hoog de moeite waard om eens goed te verkennen. Want in de Côtes de Ventoux worden de laatste jaren bepaald geen onverdienstelijke wijnen gemaakt. Geholpen door een klimaat dat, door de hoogte, nét even frisser is dan in het dal van de Rhône worden hier elegante wijnen gemaakt, met de nodige frisheid.

Tot degenen die dit al enige jaren geleden hebben ontdekt, behoort de Nederlandse familie van Dijkman. Ton van Dijkman, die zijn geld verdiende met de oprichting van wat eens Nederlands grootste wijnimporteur was (La Francaise d’Exporation in Maartensdijk) kocht hier een domein, onder de rook van het stadje Carpentras. Inmiddels heeft hij het overgedaan aan zijn zoon en schoondochter, die inmiddels veel succes hebben met de wijnen van dit uitstekende domein. Het is dan ook aan Daan en Elvira van Dijkman te danken dat het Domaine de Marotte zich de laatste jaren heel goed heeft ontwikkeld. Waarschijnlijk is de jaargang 2000 een van de beste die ze in hun nog vrij korte loopbaan in de Ventoux hebben gemaakt. Het was een warm jaar, maar omdat de Ventoux dan toch net iets koeler is, blijft de wijn lekker fris, en toch ook vrij stevig, mooi sappig, met goede tanni­nes, smaakvol, een stoere jongen: typisch Ventoux. Heel lekker, een wijn om direct van te genieten.

Importeurs: Noordman, Leiden en Pasteuning, Amsterdam (www.pasteuning.nl)

Prijs : ongeveer € 5,75

De Madiran moet de bakens verzetten. Nog maar een jaar of tien geleden was deze streek bijzonder populair vanwege zijn krachtige wijnen met veel tannines. Deze tannines, of wel looizuren, geven een droog gevoel op ons slijmvlies en zorgen dat de wijn lang houdbaar blijft. Helaas, tegenwoordig zijn er niet veel mensen meer die een droog gevoel op het slijmvlies kunnen waarderen en een wijn bewaren daar komen we ook al niet meer aan toe. Problemen dus voor de Madiran. Topproducent Alain Brumont bedacht een oplossing: Torus, een moderne wijn met fruit en zachte tannines.

De schuldige aan het probleem van de Madiran: de lokale tannat-druif. Ooit bewierookt als de druif die de wijnen hun eigenzinnige karakter verleende, is hij nu de leverancier van al die gesmade tannines -de naam zegt genoeg. Het kan verkeren. Voor Alain Brumont zit de oplossing in het anders maken van de wijn. Korter gisten, met meer fruit en minder hardheid. De moderne Madiran, die breekt met de tradities. Het etiket vermeldt gelijk de eigenschappen van deze wijn, met een paar trefwoorden: ‘Charnu, profond, puissant, fruit noir, cassis.’ Da’s gemakkelijk, hoeven wij niet meer direct te proeven. Maar hoe je het ook wendt of keert, het is een slimme zet van Brumont, omdat deze wijn echt van deze tijd is, en zo weer wijndrinkers kan aanspreken die anders niet gelijk denken aan Madiran. Hij is heel lekker, met heerlijk intens fruit en sap, vanille, gelikt en prettig, mooie wijn, balans en goede tannines, die mooi zacht en rijp zijn.

Gall & Gall, € 8,49
www.gall.nl

Het Chileense wijnlandschap is in het algemeen eenvoudig. De druiven staan aangeplant in een paar valleien waar altijd de zon schijnt. Andeswater geeft de druiven overvloedig te drinken, als dat nodig is -en dat is het regelmatig in dit woestijnklimaat. Ook heel overzichtelijk zijn de druiven. In ruime mate zijn die van Europa hier geadopteerd, met ruime aanplant van chardonnay, merlot en cabernet, om er maar een paar te noemen. Maar er is ook een buitenbeentje: de carmenère. Ook afkomstig uit Europa, en veel minder bekend en aangeplant. Een interessante druif, die lekkere wijnen kan opleveren.

Aanvankelijk werd de carmenère aangezien voor merlot en dus ook zo op de markt gebracht. Maar een paar slimmerikken ontdekten dat veel van deze ‘merlot’ heel anders smaakte dan je zou verwachten. In feite blijkt deze carmenère, een druif die uit de Bordeaux komt, veel meer te lijken op de cabernet, dan op de merlot. Belangrijk kenmerk is dan ook een soort paprika-geur en -smaak als de druiven niet rijp worden geoogst. Er moest heel lang worden gewacht met oogsten tot de druiven rijp waren, voor merlot zeer ongebruikelijk. Omdat nu bekend is dat het deze druif is, kan daar ook rekening mee worden gehouden.
De Carmenère van Missiones de Rengo laat zien hoe lekker zo’n wijn kan zijn, ook al is hij gemaakt om lekker soepel te zijn en jong te drinken. Hij combineert een goede rijpheid met een aangename frisheid. In de geur vinden we wat kruiden en paprika, zwarte bessen, de smaak is soepel en sappig, met structuur, kruiden en laurier, een mooie zwoelheid.

Konmar/Super De Boer, € 4,99

Het eiland Sicilië heeft zich de laatste jaren in snel tempo ontwikkeld tot een producent van voortreffelijke rode wijnen. Het heeft alles te maken met de steeds betere kennis en de goede technieken van het wijnmaken. Plukken van de druiven als ze nog voldoende fruit hebben, een gisting op niet al te hoge temperatuur in gekoelde gistingsvaten, alles draagt bij aan een verbeterde kwaliteit van de wijnen hier, zowel bij rood als bij wit.

Voor wat betreft de keuze van de gebruikte druivenrassen staat Sicilië, net als veel andere wijnlanden, op een tweesprong: moeten we bekende internationale druivenrassen aanplanten of het accent leggen op de eigen druiven van het eiland? Het is verleidelijk om veel bekende druiven aan te planten, die internationaal meetellen, zoals merlot of cabernet bij rood of chardonnay bij wit. En uiteraard gebeurt dat ook op grote schaal. Men wil nu eenmaal meetellen in de wijnwereld. Maar er kan ook worden gekozen voor eigen druiven, want die zijn nu eenmaal erg geschikt voor het warme klimaat op dit zuidelijke eiland. En bovendien leveren ze ook nog goede wijnen op. Een goed voorbeeld bij de rode wijnen is de nero d’avola, een heel eigen druif, die ondanks de warmte rode wijnen met pit en frisheid oplevert. Bovendien kunnen de wijnen zo gemaakt worden dat ze lekker soepel zijn, om jong te drinken, zoals deze Nero d’Avola van het huis Montalto.
Montalto vinden we aan de westkant van Sicilië, in de streek van de Marsala, ooit een beroemde versterkte en vaak zoete wijn. Bedrijven in deze streek hebben zich dan ook steeds meer geworpen op de productie van droge wijnen, waar wel een groeiende markt voor is. Montalto doet dat met verve, en we proefden een hele serie leuke wijnen van dit bedrijf. Ze zijn niet complex, maar heerlijk soepel en bijzonder smakelijk. Deze Nero d’Avola toont mooi het frisse fruit van deze druif, met kersen en bessen, frambozen, een zachte smaak, vanille, room; heel smakelijk.

Importeur: Vinites
Onder andere te koop bij: Sperwer, € 4,99

Ha, er zijn van die kruideniers die het patent zeggen te hebben op het ‘op de kleintjes letten’. Een tikje overdreven, want of ze het waarmaken moeten we maar afwachten. Op de kleintjes letten kunnen we beter zelf, zo lijkt het ons. Maar, er zijn grenzen, té goedkoop is ook niet goed. Zo zien we tegenwoordig flessen wijn uit de Languedoc bij de Aldi voor één euro en nog wat, en als we wijnen voor die prijs gaan kopen, dan is het gauw voorbij met de wijnboeren die nog een paar armzalige centen willen verdienen.
Aan de andere kant haten we het natuurlijk om teveel uit te geven, maar als je een wijn koopt zoals deze Marañon Malbec, voor € 3,79, dan hoef je je bepaald niet bekocht te voelen. De malbec is een druif die heel typisch is voor Argentinië, maar hij is eigenlijk geadopteerd uit het Franse zuiden, waar hij nog steeds voorkomt in de wijnen van de Cahors. In de Cahors blijft hij door het wat koelere klimaat vaak vrij stug, maar in de Argentijnse warmte wil hij graag rijpen tot een soepele en sappige druif, die wijnen kan voortbrengen die heerlijk jong gedronken kunnen worden, zoals deze. Daarnaast zijn er topwijnmakers die op de hoge hellingen van de Andes, waar we wijngaarden vinden die boven de 1000 meter liggen, prachtige diepe en grootse wijnen van deze Malbec weten te maken. Maar dan is het afgelopen met het op de kleintjes letten, want daarvoor moet flink in de buidel worden getast. We beginnen het jaar met deze aantrekkelijke Malbec, soepel en zacht, met kersen en bessen, heel gemakkelijk, kruidig en open, heel aangenaam rood.Dirck III, € 3,79

Je loopt wel eens over een vliegveld, op een moment dat je ergens moet in- of overstappen, en dan is het altijd verleidelijk even een ‘tax-free’ wijnwinkel binnen te stappen, om te kijken wat er zo aan belastingvrije wijnen verkrijgbaar is. Laatst waren we even in de verleiding echt iets aan te schaffen, maar we werden tegengehouden door een vrij zware handbagage, waarin zich al een paar flessen van een andere soort bevonden, dus dat stimuleerde niet erg. Het was in Rome, op het vliegveld Fiumicino. De hostess, waarschijnlijk gespeend van enige wijnkennis, prees ons een Champagne aan ‘uit 1998’, voor de schappelijke prijs van een euro of vijfentwintig. Het ging echter niet om een jaartal-Champagne, maar om de Champagne ‘Mise en Cave’ 1998 van Charles Heidsieck. In de kelder gedaan in 1998, wil in dit geval echter beslist niet zeggen dat het om een Champagne gaat uit het jaar 1998. Waarschijnlijk vooral uit 1997 en wat reservewijnen uit 1996, eventueel 1995. Hoewel misschien niet zo bedoeld, een nogal verwarrende manier van werken, zo bleek hier maar weer eens. Door de vermelding van het jaartal alleen al, wordt toch gemakkelijk de indruk gewekt dat het om een Champagne-millésimmé zou gaan. Dat neemt niet weg dat het om een zeer aantrekkelijke Champagne gaat, waarmee we graag onze Oudejaarsavond doorbrengen. Hij is destijds in de kelder gestopt door Daniel Thibaut, de legendarische, inmiddels overleden keldermeester van Charles Heidsieck, die het in de vingers had zeer smaakvolle en tegelijk bijzonder verleidelijke Champagnes te maken. En hoewel Champagne -als gevolg van de niet aflatende, uitgekiende marketinginspanningen- altijd te duur is, kunnen we de verleiding toch ook niet weerstaan. Aan de Mise en Cave dus, een Champagne die in de Nederlandse winkels rond de € 30 tot € 35 moet kosten -tsja, het is hier geen tax-free-paradijs, zeker niet voor mousserende wijnen, waarop in ons land nog een extra ‘luxe’-accijns moet worden betaald. Wat er nu zo luxe is aan dit soort wijnen ontgaat ons. Het is eerder een eerste levensbehoefte, waarvoor een laag BTW-tarief gerechtvaardigd zou zijn.
Zalm met Mise en Cave dus, deze week. Het is een heerlijk glas Champagne, met een stuivende, rijke en boterige geur, een vleugje citrusfruit, geroosterd brood en boter, een mondvullende en rijke smaak, met goede zuren en fijne belletjes. Wat een tractatie!

Importeur: Goessens; te koop in de wijnhandel, voor rond de € 30 tot € 35