Niets op het bord, alles op de rekening.Geniale one liner van Paul Bocuse in ‘Au Revoir to All That: Food, Wine and The End of France’ van Michael Steinberger. Door Peter Vermaas geciteerd in De Luxe van NRC, gewijd aan de Parijse ***groentekok Alain Passard. Passard is een groot bewonderaar van Bocuse.
We hebben een superstunt voor u weten te bemachtigen die de wijnwereld op zijn grondvesten laat schudden: de goudbekroonde Château Jacques Blanc Saint-Émilion Grand Cru voor de waanzinnig lage prijs van 8,99. Oudere jaargangen van deze wijn, zoals 1969 en 1975 worden nu nog aangeboden voor ruim 50,- per fles. Dit mag met recht dé superstunt van 2015 genoemd worden, maar het wordt nog gekker!
Deze eindejaarsklassieker is ook nog eens de buurman van het wereldberoemde Château Pavie. Met dezelfde druivenrassen en nagenoeg hetzelfde terroir ligt Château Jacques Blanc nabij de voet van de Pavie helling. Echter betaalt u nu slechts een fractie van deze Pavie en drinkt u toch een soortgelijke wijn van topniveau!
Se non è vero, è ben trovato? Zelfs dat niet. Ondanks de gebruikelijke krachttermen onthutsend zwakke tekst van Wijnvoordeel.
Wij respecteren wel de natuur, maar de natuur respecteert ons niet. Julio Mourelle, wijnmaker van Marqués de Griñon Family Estates naar aanleiding van de hagelschade in een deel van zijn wijngaarden in 2015.
It’s all about balance.Engelse kreet in een promotioneel bedoelde mededeling van Vins d’Alsace Nederland, waarin eindelijk het heikele thema restsuiker (in vermeend droge wijnen) benoemd wordt. Die moeten we volgens de geciteerde ‘professional’ nu ineens waarderen als een bewijs van diversiteit. Tja.
Er zijn mensen die wijnbeschrijvingen haten. De gemoederen raken wel eens zo verhit dat welmenende gebruikers van wijntaal weerloos slachtoffer worden van verbale agressie. Bijvoorbeeld op sociale media: ‘Wijn drinken gaat alleen maar over lekker of niet’, schreeuwen deze wijndrinkers, en: ‘Mensen die het moeilijker of complexer maken zijn ijdeltuiten. Dus drink en zwijg’.
Met dit soort valt niet te praten. Mijn antwoord aan hen: ‘Als jij jezelf graag beperkt tot een tweedelige wijnwoordenschat (‘lekker’, ‘niet’): geen probleem, maar laat andere wijnliefhebbers hun plezier delen zoals ze dat zelf wensen’.
Dat wijn lekker moet zijn, is nogal wiedes. Dat vindt een aap ook over zijn banaan. Maar ‘lekker’ vat voor veel wijnliefhebbers de essentie van wijn niet samen. Neen, een wijn dient ook verleidend te zijn, of diep, meeslepend, intrigerend, memorabel, ontroerend, ontwapenend, zuiver, karaktervol, contemplatief, kippenvel, mysterieus, ondefinieerbaar, inspirerend, opwekkend, opzwepend, melancholisch, hartveroverend, uniek en noem maar op. Hoe arm wordt de wereld als de rijkdom van de taal verloren gaat? Kunst is mooi, muziek is aangenaam, boeken zijn leuk en seks is fijn. Is dat het dan? Er zijn zoveel mooie woorden om kwaliteit en emotie uit te drukken. Laat ons er gebruik van maken.De discussie of wijnbeschrijvingen nu subjectief of objectief zijn, is saai. Alsof woorden er in de eerste plaats zijn om één of andere objectieve realiteit uit te drukken. Nee, woorden creëren onze realiteit. De wijnbeleving van de antieke Griekse of Romeinse wijnliefhebber was helemaal anders omdat ze over een andere taal beschikten: veel basaler en minder gedifferentieerd. De hedendaagse wijntaal ontstond in de tweede helft van de 20e eeuw, samen met de professionele wijnschrijverij, het wijnonderzoek, het wijn drinken door vrouwen en een wijnbeleving die zich minder concentreerde op prestige en meer op emotie en plezier. Het veelgebruikte aromawiel met onderscheiden aromagroepen – fruit, kruiden, bloemen, groenten, dierlijk, chemisch … – biedt een gedifferentieerde (Westerse) taal over wijnaroma’s. Ook het denken in termen van structurele wijncomponenten – tannine, zuur, zoet, alcohol en hun balans – maakt de wijnbeleving rijker, slaat bruggen tussen individuele smaakpaletten en maakt een boeiende communicatie over wijn mogelijk. Elke wijnliefhebber vormt op basis daarvan zijn eigen manier van spreken en geeft deze een persoonlijke touch.In antieke tijden zaten geen bloemen in de wijn en ook geen aardbeien. Of het moest letterlijk zijn. Vandaag kunnen we er ons alleen over verheugen dat deze aroma’s wel op het toneel verschijnen. Ook wijnonderzoek heeft een bijdrage daartoe geleverd: wijnmoleculen werden geïsoleerd, besnuffeld en in taal verzegeld.Natuurlijk zijn er mensen die luidkeels wijntaal brallen om zich voor de groep interessant te maken. Wijntaal is jammer genoeg een vehikel van het wijnsnobisme geworden. Een reden ook waarom spreken over wijn mensen wat afschrikt. Belgen meer dan Nederlanders, hoorde ik laatst zeggen. Maar wijnsnobisme is veel ouder dan wijntaal en de twee hebben in principe niets met elkaar te maken. Laat de wijn in geuren, kleuren en woorden tot je komen. Leve de wijntaal!
Stefaan Soenen, gastauteur bij Perswijn, is wijnliefhebber en schrijft onder de naam Wine Tales. Hij bespreekt hierin uiteenlopende thema’s zoals de psychologie van het wijnproeven, de waarde van wijnbeoordelingen en scores, Beaujolais, de symboliek van wijn, het belang van schenktemperatuur, en nog veel meer. Stefaans verhalen zijn tevens te vinden op Facebook.
Vanwege de gebeurtenissen in Parijs heeft Michelin besloten om de persconferentie voor de presentatie van de MICHELIN gids België en Luxemburg 2016, die op maandag 16 november 2015 op de Horeca Expo in Gent zou worden gehouden, te annuleren en te verplaatsen naar een latere datum.Persbericht van Michelin.
Weelderig geborduurde kussens op een onderstel van kunstig gesneden eikenhout, dampend naar citrus en vanille, intens en bevredigend. Vloeibare rustkuur en aromatherapie ineen. Kost beduidend meer dan plonk, maar je proeft het.
Onno Kleyn in de Volkskrant over Newton Johnson Southend Chardonnay 2013. Is me dat even lachen. De importeur loopt er nog mee te koop ook.
Ik kom uit een wereld waarin gasten de hele dag door “inmiddels zijn aangeschoven” of anders toch zeker “aan de lijn hangen”. In de creatieve omgeving van radio- en televisiemakers zou je misschien niet zo snel cliché’s en platgetreden paden verwachten, maar ze zijn er volop.
Aankondigingsteksten lijken vaak sprekend op elkaar en persberichten worden altijd op dezelfde, verhullende wijze opgesteld. Nooit is iemand woedend na ontslag. Omroep en medewerker gaan altijd in goed overleg uit elkaar omdat de taken zijn volbracht en nieuwe uitdagingen wachten.
Cliché’s dus. Ook tussen de wijnglazen door vliegen ze je om de oren in de vorm van bakken fruit, mooie neuzen, fijne zuurtjes en flink wat vulling. Het is kennelijk lastig om niet in jargon te vervallen als je een glas wijn beoordeelt. Ondertussen maak je dan gruwelijke geluiden en kijk je er buitengewoon serieus, misschien zelfs een tikje eigenwijs bij. Niemand in jouw omgeving zal ontgaan dat jij een ervaren wijnproever bent en dat jou geen vleugje tabak, leer, koffie, caramel, rode, aal- of kruisbes, zure kers, perensnoepje of buxushaag zal ontgaan. Ooit vond iemand zelfs de geur van een jong eikentwijgje waar de ochtenddauw net overheen was gegaan terug in zijn glas.De laatste weken proef ik mij door omstandigheden helemaal suf en altijd zijn daar anderen bij met soms levenslange proefervaring. Mij valt op hoe sterk ook wijnkenners van mening kunnen verschillen over wat je proeft. Waar de één een wijn te zuur vindt, kijkt de ander hem vol onbegrip aan. En waar iemand het fruit node mist en eigenlijk alleen maar hout proeft, vindt een kompaan dat de kersen, bessen en vanille juist prachtig geïntegreerd zijn. Hoe kan het dat wijn zo verschillend beoordeeld wordt, ook door mensen die weten waarover ze het hebben? En hoe kan het dan dat diezelfde wijnproevers met veel overtuiging hun bevindingen verkondigen alsof het de onbetwistbare en absolute waarheid is? Ik heb bij afgelopen proeverijen mensen met grote stelligheid aantoonbare onzin horen verkopen over de druif, het klimaat, het land, eigenlijk over alles. Een vergissinkje lijkt ze niet te deren, want bij het volgende glas is de overtuiging niet minder groot.Wijn is zo divers, ontwikkelingen gaan zo snel, smaken zijn zo moeilijk te vangen, dat iets meer reserve geen kwaad kan. Ik vertel niets nieuws als ik zeg dat de interessantdoenerij van wijnkenners en het spuien van nutteloze informatie veel mensen afschrikt. Praten over wijn gebeurt vaak op een manier die onervaren drinkers uitsluit. Als ik vertel dat ik de komende tijd van wijn mijn werk ga maken, zijn mensen enthousiast, maar beginnen ze vaak ook over dat vreselijke jargon en die elitaire toestanden. Verander dat en wijn wordt nóg aantrekkelijker. Gewoon iets minder gespui van kennis, geslurp en jargon. Wel veel enthousiasme en verhalen die mensen begrijpen, die tot de verbeelding spreken en verwonderen. Gemeenplaatsen moet je dus zien te vermijden, al is mij dat nu ook niet helemaal gelukt. Want deze column, zeker het onderwerp, is natuurlijk hartstikke cliché.
In Nederland komen steeds meer wijnproducenten en de kwaliteit is internationaal gezien erg goed. We kunnen ons vergelijken met Franse topwijnen als de Saint-Emilion.
Eigenaar Freek Verhoeven van Wijnhoeve De Colonjes in Groesbeek, geciteerd door Omroep Gelderland. Sorry Freek, met je Frans ogende baret op je hoofd maak je nog geen Franse wijn. Met je fameuze cabernet blanc al evenmin.
Een aantal jaren geleden kwam de wereldberoemde zanger Sting de wijn van zijn Italiaans wijndomein Tenuta Il Palagio voorstellen in Brussel. Ik herinner me de Sistermoon 2009 als een mooie Toscaanse blend van sangiovese, cabernet sauvignon en merlot. Maar meer nog dan de wijn, die in mijn kelder rust, is een opmerkelijke uitspraak van de beroemdheid me bijgebleven.
Sting, waarmee recentelijk een interview verscheen in Perswijn, uitte zijn wens om een wijn te (laten) maken die in zijn aroma hetzelfde typische karakter tentoonspreidt als zijn eigen stem. Deze stem is, zoals iedereen weet, te herkennen uit duizenden. De naam Sistermoon verwijst naar een lied uit zijn repertoire dat ode brengt aan het samenspel tussen mens, aarde, maan en natuur. Kan dit magische samenspel werkelijk een wijn voortbrengen die even eigen is als Sting’s uitzonderlijke stem?Terwijl zijn oenoloog Paolo Caciorgna de technische aspecten van de wijnen toelichtte, kwam Sting toevallig aan mijn buffettafeltje staan. Ik keek hem aan, verrast door zijn kleine gestalte, en dacht: natuurlijk kan een wijn nooit zo uniek zijn als deze stem of gelijk welke stem dan ook. Toch is dat precies het verlangen van sommige wijnbouwers. Uitkijkend over de wijngaard borrelt bij hen de wens op om een hoogst originele wijn te maken, een wijn die op een unieke manier getuigenis aflegt van zijn oorsprong. Dat vermeende unieke aroma dat voortvloeit uit die bijzondere ontmoeting tussen mens en natuurelementen, wordt door wijnboeren terroir genoemd.
Blindproeverijen relativeren de typiciteit van wijn en doorprikken de romantische verhalen erover. Wijnproefessionals vergissen zich in blindidentificaties voortdurend. Zo worden bekende cru’s, op papier unieke terroirexpressies die bulken van persoonlijkheid, maar moeilijk herkend en gemakkelijk in andere streken of andere landen gesitueerd. Schiet het menselijk vermogen voor geur en smaak hier schromelijk tekort? Zijn honden wel in staat om alle vijf premier grand cru classé’s uit Bordeaux te herkennen uit duizend random topflessen (één keer blaffen is Château Mouton Rothschild, twee keer blaffen is… ). Ik denk het niet. Een zekere mate van typiciteit, eigenheid en expressiekracht bestaat absoluut in de betere wijnen. Maar dit wordt, vaak vanuit commerciële motieven, overdreven. Een wijnbouwer of wijnhandelaar die zijn eigen wijn niet herkent tussen andere, het gebeurt. En het is niet eens een schande.Elke muziekliefhebber zal de stem van Sting onmiddellijk herkennen. Wijnliefhebbers tasten bij het blindproeven veelal in het duister: welke streek, wijngaard, wijndomein? Het is vaak het etiket dat ons de typische kenmerken van de wijn laat proeven: de kalksteenbodem, het Bourgondische klimaat, de unieke touch van de wijnbouwer. Wijnproeven heeft veel met verhalen en verbeelding te maken. Net die maken de wijn zo boeiend en geven hem zijn uitgesproken identiteit. Stefaan Soenen, gastauteur bij Perswijn, is wijnliefhebber en schrijft onder de naam Wine Tales. Hij bespreekt hierin uiteenlopende thema’s zoals de psychologie van het wijnproeven, de waarde van wijnbeoordelingen en scores, Beaujolais, de symboliek van wijn, het belang van schenktemperatuur, en nog veel meer. Stefaans verhalen zijn tevens te vinden op Facebook.
Zie voor het interview met Sting Perswijn nummer 6.
