Columns

Dagelijks plopt er wel ergens een nieuw online wijnhandeltje op en je wordt knetter van al die wijnschreeuwaanbiedingen en schijnvoordelen in NRC, Volkskrant, AD, FD, de meeste – dat vermoedde u al – uit dezelfde koker afkomstig.

Wel leuk is de nieuwe generatie sommeliers, sommige daarvan ondanks het groen achter de oren al pedant, de meeste echter oprecht leergierig en klaar om buiten de gebaande wijnpaden te treden.Marc Collard en Tjitske Brouwer MV (Vinoblesse) in het voorwoord van de recente editie van De Nieuwe Wijngids.

Vooraanstaande kunstcritici wisten het destijds met zekerheid te zeggen: het doek De Emmaüsgangers was op basis van de waargenomen klasse van de hand van Johannes Vermeer. En dus een Meesterwerk van onschatbare waarde. Appreciatie en veilingprijs zijn in de kunst minstens zo gefundeerd op de naam van de maker als op de intrinsieke waarde van het werk zelf. 
En dat is voorzichtig uitgedrukt. Wat voor een Vermeer geldt, geldt evenzeer voor een Rembrandt. Superlatieven. Totdat later blijkt dat die geadoreerde werken niet authentiek zijn, maar van de hand van iemand anders. Van een tijdgenoot of leerling in het geval van Rembrandt, of van meester-vervalser Van Meegeren bij Vermeer.  Hoewel zo'n gegeven in feite niets afdoet aan de intrinsieke waarde van zo'n doek – platweg gezegd: of het mooi gevonden wordt – is het na zo'n ontdekking toch gedoemd om verhangen te worden van de pronkzaal met Grote Meesters naar een bijzaaltje dat gewijd is aan ambachtslieden van tweederangs allooi. Het wordt dus louter en alleen niet langer serieus genomen, omdat het niet past binnen een canon van a priori als 'groot' verklaarde werken. Groot vanwege de Naam van de maker. En bijgevolg ook duur. Heel duur. Het geeft natuurlijk wel te denken over het niveau van de kunstbeschouwing, wanneer de kwaliteit van het object en de subjectieve ervaring daarvan – weer dat mooi vinden dus – ondergeschikt gemaakt wordt aan een door zelfbenoemde kunstpausen arbitrair opgelegde norm. 

Wat in de wereld van de kunst gebeurt, staat niet op zichzelf. Vervang 'naam van een grote meester' door 'grote naam op het etiket' en we zijn aanbeland bij wijn. Ook daar geldt immers dat wanneer een château zich premier cru kan noemen, de wijn automatisch op een buitenproportionele adoratie kan rekenen. En dat vermeend mindere goden per definitie het nakijken hebben. Ook al heeft bijvoorbeeld een petit château als Reignac bij proeverijen van de Grand Jury Européen (lekker belangrijk!) wel eens diverse  premiers crus achter zich gelaten, toch blijft dat grotendeels onvertaald in de prijs die ervoor betaald wordt. Integendeel, eerder het omgekeerde dient zich aan: de verliezers zijn sindsdien alleen maar duurder geworden. Nu gebiedt de eerlijkheid te zeggen dat de premiers crus er alles aan doen om hun status waar te maken, maar het blijft natuurlijk van de gekke dat ze vergeleken met niet geklasseerde châteaux het –tigvoudige durven vragen. En nog lijken te krijgen ook. Toch hoeven we als modale wijnliefhebbers onze levensvreugde hierdoor niet te laten bederven. Laat al die miljonairs in China of waar dan ook maar lekker Grote Namen opkopen volgens het principe duur = groot. Of ze van hun chique flessen genieten? Misschien drinken ze die wel nooit, want dat soort mensen bewaart ook peperdure schilderijen in kluizen en niet in hun woonkamers. Ware kenners die op hun eigen oordeel vertrouwen hebben die Namen niet nodig. Er bestaat trouwens een gerede kans dat veel van die patjepeeërs hun trofeeën de grond in zouden boren wanneer ze ze eens blind moesten proeven. 

Veel naamdrinkers zijn als de vermogende heer Olivier B. Bommel te Rommeldam. Die spreekt gaarne nadrukkelijk de naam Saint-Julien uit. En krijgt zijn favoriete wijn daarom door bediende Joost geserveerd uit oude flessen met spinrag en indrukwekkende etiketten. Wat hij niet weet en ook niet merkt, is dat Joost die zorgvuldige bewaarde oude flessen vult met Algerijnse foezel van Chevalier Grootgrut. Allereenvoudigste supermarktwijn dus. Meester-vervalser Hardy Rodenstock tilde op vergelijkbare wijze een hele meute poenerige Bordeauxverzamelaars. Tja, die oude wijnen smaakten misschien wel wat jong, maar het etiket leek te kloppen. Dat was belangrijker dan de dubieuze jeugdigheid van het spul in het glas. Verzamelaars schuwen het echt blind proeven en onbevooroordeeld  waarderen van wijn. Ze gruwen ervan. Het is namelijk een les in eerlijkheid. En dat is niet de bedoeling bij Grote Namen.  René van Heusden

2015 Clair de LuneRoséIGP Méditerranée, FrankrijkEen heerlijke rosé met een verfrissende smaak en die doet denken aan een hoge Cru Classé de Provence. Ideale zomerwijn!

Bleek rozenblad-roze. Frisse, delicate geur met klein zoet rood fruit als framboos, aalbessen en aardbei. Zeer fijne smaak, met een verrassende bite, lengte en intensiteit. Subtiel en verfrissend met grapefruit en framboos, de lange strakdroge afdronk wordt gedragen door frisse zuren. Doet sterk denken aan een hoge Cru Classé de Provence.Aanbieding van NRC webwinkel. Wijnvoordeel ontmoet Wijnbeurs! Alleen de oud-wijnmaker van Mouton ontbreekt nog aan de retoriek… 

2015 La Perle de LoireSauvignon BlancIGP Val de Loire, Frankrijk 

Frisdroog van smaak met veel rijp en licht fruit Heerlijke witte top-Loire uit het rijke oogstjaar 2015. Smaakvoller dan menig [sic] Pouilly-Fumé.Licht witgoud met groen reflex. Verleidelijk stuivend van geur met rijpe citrus, grapefruit, groene pruim en een vleugje Loire-krijt. Frisdroog en zuiver van smaak met veel rijp, licht exotisch geel fruit, groene appel citrussorbet en een mooi droog slot met weer een vleug krijt à la Pouilly-Fumé.Aanbieding van NRC webwinkel. Waarom zou je nog Pouilly-Fumé drinken als je je kunt laten misleiden met een anoniem Sauvignonnetje?

Footballer Paul Pogba (who moved on 9 August this year from Juventus to Manchester United for a record transfer fee of £89 million) is not 89 times better than a professional footballer whose fee is £1 million, or infinitely better than a player who moves on a free loan.

He is better by an incalculable number of small increments, and he justifies his fee because those slight incremental improvements are very hard for the managers and owners of football clubs to locate in a single individual. Wine is no different. The best must necessarily — by any value-for-money standard or (if you prefer) objective assessment of quality increments — be overpriced. If affordability of ‘the best’ is a consideration […], forget it.Andrew Jefford stelt in zijn – doorgaans briljante – column Jefford on Monday op decanter.com de belachelijke prijzen van de zogenaamd ‘beste’ wijnen ter discussie. Titel: Why I’m giving up on the best. Aanbevolen lectuur! Benieuwd wat zijn collega’s bij Decanter daar van vinden die nooit genoeg lijken te krijgen van onbetaalbare ‘clarets’.

Alles is politiek. Wijn dus ook. En al helemaal wijn binnen de Europese Unie. Die Europese Unie die momenteel zo verguisd wordt door populistische roeptoeters met hun simplistische antihouding. Met tot vervelens toe de ‘elite’ (‘links’), de ‘media’ (ook ‘links’), het ‘establishment’, de ‘buitenlanders’ en ‘Brussel’ als zondebokken voor alle echte en vermeende problemen.
Lieden die overigens zelf wel gretig financieel meeprofiteren van zitjes in zogenaamde ‘nepparlementen’ en niet te betrappen zijn op realistische alternatieven. Om nog te zwijgen van een constructieve toekomstvisie. Onverdraagzaam, overal op tegen. En gecharmeerd van het Leidersprincipe binnen hun ranzige partijen of dito clubs zonder leden die daarvoor moeten doorgaan. Over een democratisch deficit gesproken. Waarvan men Brussel zo graag beschuldigt.

Wie ook maar over een greintje elementaire historische kennis beschikt, iets met internationale politiek en/of met wijn heeft, zal beseffen dat de Europese Unie met zijn vrije verkeer van mensen en goederen iets is om innig te koesteren. Ondanks alle mitsen en maren. Want wat is het alternatief? Ieder voor zich en eigen stam eerst? Met eigen munten en zogenaamd gesloten grenzen die alleen de schijnveiligheid geven? En ook met eigen wijn eerst, beschermd door importheffingen naar Zwitsers model? Met alle respect voor onze ploeterende wijngaardeniers, in Nederland zijn we dan heel snel uitgepraat. En los daarvan, wat is Nederland als handelsnatie eigenlijk zonder (Europees) buitenland?

Een van de grote successen van de Europese Unie, ja wel, is de gezamenlijke wijnbouwpolitiek. Immers, zou er zonder Europa ooit een grensoverschrijdend wettelijk kader voor wijnbouw en etikettering zijn gekomen? De vraag stellen is hem beantwoorden. Let wel: het gaat om een wettelijk kader waarbinnen ieder land nog altijd zijn eigen, specifieke invulling kan geven. Een eerder harmoniserend model in plaats van een dicterend. Gelukkig wel met algemeen geldende normen wat betreft biologische wijn, toegestane hoeveelheden sulfiet en terminologie op het etiket. Critici beweren nogal eens dat de Brusselse wijnnormen, compromissen als ze zijn, niet streng genoeg zijn, maar hoe zou men reageren wanneer die normen ineens wel heel streng zouden zijn? Inderdaad, dan zou het om ‘dictaten’ gaan.

Jammer genoeg zijn er nog lang geen uniforme Europese BTW- en accijnstarieven voor wijn. Individuele lidstaten regelen dat namelijk maar wat gretig zelf. Zie Nederland met zijn 21 procent BTW en bij herhaling verhoogde accijnzen. Nederland wenst in bepaalde opzichten trouwens ook strenger te zijn dan Europa als het aankomt op voorschriften voor wat wijngaardeniers wel en niet mogen. Het is maar een weet. Je kunt Brussel wel overal de schuld van geven, maar kijk eerst eens naar wat nationale overheden nog steeds weten te bedenken, ondanks die zogenaamde dictaten vanuit Brussel die geen ruimte meer zouden laten voor zelfbestemming. Waarom gaan Engelsen zo graag wijn kopen in Calais? En waarom is het voor Nederlanders in de grensstreek zo interessant om drank in Duitsland te kopen?

Laten we het ook even hebben over die nog altijd genereuze Europese landbouwsubsidies – en daarmee dus ook wijnbouwsubsidies. Subsidies voor de ontwikkeling van nieuwe projecten in achterstandsregio’s of voor het rooien van niet rendabele wijngaarden. Al die boze Zuid-Franse aanhangers van het anti-Europese Front National met hun onverkoopbare wijnen profiteren daar maar wat graag van! Brussel betoont zich in dit opzicht allesbehalve een voorvechter van ongeremde marktwerking en globalisering. In tegendeel! Een beetje meer marktwerking zou juist hier misschien zo gek nog niet zijn… 

Sommige wijngebieden zijn voor hun voortbestaan afhankelijk geworden van Europese gastarbeid. Voor werk in de wijngaard en voor plukken. Aan de Moezel zal daarom niet zo snel een meldpunt Polen worden geopend, of in de Languedoc een meldpunt Spanjaarden. Als er nu één bindende culturele factor binnen Europa is, dan is het wel wijn. In alle mogelijke diversiteit. Laten we dat alsjeblieft ook zo houden. Gewoon een kwestie van feiten onder ogen zien in plaats van ze te verdraaien. En van gezond nadenken. Ter afsluiting een parafrasering van de even beroemde als behartenswaardige woorden die John F. Kennedy sprak tijdens zijn inauguratie als president van de Verenigde Staten: Don’t ask what Europe can do for you, but what you can do for Europe. René van Heusden

Herkomst: FrankrijkDruif: SauternesProductinformatie over Château Roumieu 2012 op de website van De Bijenkorf.

Het kerstdiner valt vroeg dit jaar! Graag nodigen we je uit om op woensdag 7 september met ons aan te schuiven aan een pre-kerstdiner, uiteraard vergezeld door de mooiste Loire wijnen (sic). De stijlvolle Lodewijk-kamer van Landgoed Duin en Kruidberg wordt deze middag geheel in de kerstsfeer gebracht. Wat kan je verwachten? Een rijk gevulde kersttafel, een brede range aan wijnen uit de Loire en sommelier Milton Verseput die zijn enthousiasme voor de wijnen uit de Loire streek (sic) met ons deelt. Let op: het Loire pre-kerstdiner wordt voor deze keer geserveerd tijdens lunchtijd!
Mededeling van Pitch PR, in het voor deze club gebruikelijke zwakke Nederlands, inzake een vroeg pre-kerstdiner in de vorm van een lunch. In een restaurant dat normaliter geen lunch serveert. Dan klopt er toch iets niet helemaal? 

Ontvangst met een huiscocktail, diverse Amuse Geulles (sic!), gerechten van het menu met bijpassende wijnen, onbeperkt tafelwaters en koffieservies met huisgemaakte lekkernijen.
Website van restaurant ’t Lansink * in Hengelo. Meer verstand van koken dan van Frans.

Catholics use botrytis; protestants fight against it. They don’t even buy the same land.
Elzasproducent Pierre Gassmann, geciteerd door Andrew Jefford op decanter.com.