Vignamaggio – Niet bij Chianti alleen

Chianti Classico

Anno 2011 kun je in de villa overnachten en beslaat het landgoed een oppervlakte van 160 hectare, waarvan bijna een derde beplant is met wijngaarden. Die liggen op de hellingen bij het al genoemde Greve, tussen 300 en 400 meter boven zeeniveau en met een expositie op zowel het zuidwesten als het oosten. Ongeveer 90% ervan is bestemd voor productie van Chianti Classico DOCG, de rest voor IGT Toscana. Vanzelfsprekend speelt sangiovese met een aandeel van ruim 80% de eerste viool binnen de aanplant. We zijn hier ten slotte niet voor niets in de kernzone van Chianti. Verder staan voor rood ook ‘Franse’ druiven als cabernet franc, cabernet sauvignon, merlot en syrah aangeplant, terwijl voor de Vin Santo witte rassen als trebbiano en malvasia gebruikt worden. Zoals je bij een klassiek landgoed in Chianti mag verwachten, heeft Vignamaggio ook 2800 olijfbomen voor de productie van een fraaie eigen olie.

Curiosum Cabernet Franc
Een curiosum bij Vignamaggio is de pure Cabernet Franc, die sinds 1990 als zodanig gebotteld wordt. Het verhaal achter deze wijn begon eind jaren tachtig, toen in de wijngaard min of meer door toeval oude stokken cabernet franc ontdekt werden. Die waren tientallen jaren tevoren lukraak geplant ter vervanging van sangiovesestokken. Als het aan de toenmalige wijngaardmanager gelegen had, had die ze het liefst zo snel mogelijk gerooid wegens een veel te lage opbrengst. Gelukkig werd besloten toch eerst maar even de beroemde oenoloog Giacomo Tachis om raad te vragen. Die bleek er wat genuanceerder over te denken. De rest is geschiedenis en de Cabernet Franc is nu zelfs Vignamaggio’s prestigieuze vlaggenschipwijn. Een beetje paradoxaal misschien, maar toch. Het is uiteraard geen Chianti Classico, maar een IGT Toscana. En een Super Tuscan in de ware zin van het woord.

Uitstapje naar Salento

Sinds het midden van de jaren 2000 is Vignamaggio via een joint venture ook actief in Salento, het schiereiland dat de ‘hak’ van Apulië vormt. Qua terroir is dat in geen enkel opzicht met Midden-Toscane te vergelijken is. Het kent een uitgesproken warm mediterraan klimaat en als logisch uitvloeisel daarvan heel andere druivenrassen dan sangiovese. Je moet eerder denken aan hittebestendige variëteiten als aglianico en primitivo. Vignamaggio zette hier samen met een verwante, olijfolie producerende familie een wijnbedrijf op. Het kreeg de naam Feudi di Terra d’Otranto, verwijzend naar een kuststadje in de omgeving van Lecce. De eerste stokken gingen in 2004 de grond in en er volgden nog meer in 2005. Al in 2007 kon de eerste commerciële oogst gerealiseerd worden. Een bijzonderheid van de 25 hectare tellende nieuwe wijngaarden is de voor deze omgeving hoge plantdichtheid van 5000 stokken per hectare, bijna de helft hoger dan die in Greve in Chianti. Doelstelling is om rode wijnen in een elegantere stijl te produceren dan gewoonlijk het geval is. Wijnen met veel alcohol maken is in Salento een fluitje van een cent, maar spanning en finesse in die wijnen krijgen is een lastige opgave. Behalve de al genoemde typisch regionale druiven aglianico en primitivo staan ook syrah en petit verdot aangeplant om dit te bewerkstelligen. Of het gaat lukken? De tijd zal het leren.

Proef op de som
De onderstaande serie wijnen werd geproefd tijdens een lunch met exportmanager Carla Bani en relaties van importeur Poot in restaurant Fred te Rotterdam. Helemaal op zijn Italiaans dus, met eten erbij. De vermelde consumentenprijzen zijn bij benadering. Ze zijn gebaseerd op de handelsprijzen die Poot berekent aan detaillisten.

Feudi di Terra d’Otranto, Primitivo ‘Le Maschere’ IGT Salento 2008
Primitivo — verwant aan zinfandel — met aanvulling van 15% syrah. Erg zuiderse wijn. Tè zuiders eigenlijk: gestoofd, machtig, door lage zuren aan de vlakke en logge kant, wel flink alcoholisch (13,5% op het etiket), toets van kruidigheid, bittertje na. Eenvoudig, zonder finesse en allesbehalve een ‘doordrinker’. Te duur en zeker voor verbetering vatbaar.

± 12,00 Feudi di Terra d’Otranto, Aglianico ‘Le Maschere’ IGT Salento 2007 Aglianico met aanvulling van 15% primitivo en syrah. Interessanter dan de Primitivo, want met meer beet en spanning. Veel kleur, puur en pittig in geur en smaak. Vulling en structuur, met officieel 13% niet te alcoholisch (ook al heeft hij misschien meer), zwart fruit, stevige tannine, ook hier een bittertje. Aardige wijn, zij het wel weer ambitieus geprijsd.

± 13,00 Vignamaggio, Chianti Classico 2008 Sangiovese met 15% merlot. Goede kleur. Aardse neus, puur, donkere pruimen, spicy. Intense smaak, levendig, weer zwart fruit, prima vulling in het midden, aangename tannine, functionele ronding van de merlot, goede balans. Frisse finale, zo ‘gastronomisch’ als maar kan. Gebaat bij karafferen of grote glazen om de neus even te laten loskomen. Kortom, zeer Italiaans. E, niet onbelangrijk, hier klopt de prijs wel.

± 15,00 Vignamaggio, Chianti Classico Riserva ‘Castello di Monna Lisa’ 2006 Sangiovese met 10% cabernet sauvignon en merlot samen. Begin van verkleuring, randje. In de geur open, in eerste stadium van ontwikkeling. Heel fijn en complex, kersen, specerijen, vleugje hout. Hm! Geconcentreerde en evenwichtige smaakstructuur. Donker fruit, mooi hout, rijpe tannine en een intens arôme de bouche. Klassieke Chianti Classico zoals je die uit een groots jaar als 2006 — in Chianti het beste sinds 1999 — mag verwachten. Mooi!

± 25,00 Vignamaggio, Cabernet Franc IGT Toscana 2006 Pure Cabernet Franc, pure finesse. Subtiele neus, rijp bessenfruit, zuiver, ook hier eerste tekenen van ontwikkeling. Complex. Intens en tegelijk elegant van smaak, weer dat mooie fruit (zonder ook maar het minste vleugje paprika), dito houttoon. Rijp, met discrete tannine en opwekkende frisheid. Dit mag je echt een Super Tuscan noemen. Maar wat zou je zeggen als je deze wijn eens onverwachts als piraat in een blindproeverij met ‘grote’ Bordeauxachtigen tegenkwam?

± 50,00 Importeur: Poot Agenturen

René van Heusden