Wijn van de week

Al jaren wordt gezegd dat Argentijnse wijnen een grote belofte inhouden. Op de een of andere manier hebben ze moeite om deze belofte waar te maken. De vraag is hoe dat komt. Zijn Zuid-Afrikaanse wijnen populairder vanwege hun meer Hollands namen? Weten de Australiërs hun wijnen beter te verkopen? Of zijn de wijnen uit andere landen gewoon lekkerder dan die uit Argentinië? Vragen die lastig te beantwoorden zijn, maar waarschijnlijk is alles wel een beetje waar.

Een van de ‘problemen’ waar Argentinië mee worstelt is het vrij stevige karakter van zijn wijnen. Veel wijndrinkers die een wijn uit de Nieuwe Wereld kopen, denken dat er iets zacht en soepels in het glas komt. Dat is vaak zo bij een wijn uit Australië of Zuid-Afrika, maar niet uit Argentinië. Dat heeft veel te maken met de ligging van de wijngaarden in dit land. De belangrijkste vinden we in Mendoza, aan de voet van de Andes, ten westen van hoofdstad Buenos Aires. Dit gebied is heel gunstig voor de wijnbouw, met name door de hoge ligging van de wijngaarden. In bepaalde delen van Mendoza, zoals Alte Valle de Uco en Cafayate, liggen de wijngaarden zeer hoog, tot ruimschoots boven de 1000 meter. Dat wordt gezien als een sterk punt, omdat de druiven in deze hoge wijngaarden -ondanks het hete woestijnklimaat- langzaam rijpen en veel zuren en fruit hebben. In praktijk werkt het blijkbaar anders. Juist hierdoor krijgen de wijnen meer zuren en tannines, zodat ze soms meer weg hebben van een klassieke Europese wijn dan van een gemakkelijk exemplaar uit de Nieuwe Wereld. Even wennen dus. Maar wie houdt van een stevige, serieuze wijn, die is hier natuurlijk uitstekend mee af. Dat geldt ook voor deze Cabernet-sauvignon van Norton, een van de uitstekende wijnbedrijven van Mendoza. Inderdaad heeft hij een beetje een oude wereld stijl, met cassis, kruiden, sap, en kracht; het is een serieuze wijn, met duidelijke tannines en goed fruit; lekker. Voor de Kerstdagen is het een perfect glas rode wijn, die het uitstekend zal doen bij een mooi vleesgerecht.

Albert Heijn, € 4,99

Voor het laatste nummer van Perswijn dit jaar, nummer 8, stond een flinke serie Oostenrijkse wijnen op tafel. Opvallend was de vooruitgang die door het proefpanel werd geconstateerd bij de rode wijnen uit dat land. Nog maar een jaar of tien geleden stelde Oostenrijk als producent van rode wijnen vrijwel niets voor. Nu is er veel kwaliteit te krijgen, met wijnen die opvallend uitgebalanceerd en sappig zijn, met veel zachtheid en tegelijk karakter door hun rijpe tannines -mede door een paar recente goede oogstjaren.

Blaufränkisch is een van de belangrijkste ‘eigen’ druiven van Oostenrijk. In aanplant-oppervlak is het de tweede blauwe druif, na de zweigelt. In kwalitatief opzicht is de blaufränkisch zeker niet minder interessant. Het is een druif het vooral goed doet in de warmere delen van Oostenrijk, zoals Burgenland en Mittelburgenland, vanwege zijn late rijping. En zelfs rijp geoogst levert hij nog een wijn op met duidelijke zuren en frisheid. Opvallend is de diepe kleur van veel wijnen van deze druif en het flinke tanninegehalte. Uiteraard is het zaak deze goed onder controle te houden. Dat kan door het maken van een blend, een mengsel met een zachtere druif, zoals bijvoorbeeld met de al even Oostenrijkse Zweigelt. Maar het kan ook door een vrij korte gisting op de schillen, zodat er niet zoveel harde stoffen in de wijn terechtkomen. Dat laatste gebeurt bij het wjingoed Iby.
Het wijngoed van de familie Iby is gespecialiseerd in het maken van Blaufränkisch, die hier dan ook van een voortreffelijke kwaliteit is. Een deel rijpt op hout -de cuvée Chevalier- maar deze Classic is helemaal op het fruit gemaakt. Je proeft heerlijk zwart fruit, kersen en bessen, stevigheid, zuren en bitters, smaakvol, heerlijk romig, jeugdig nog. Een werkelijk heerlijke wijn.

Sauter, € 7,50
www.sauterwijnen.nl
Helaas wordt deze wijn niet op de website vermeld.

In het Franse appellationsysteem is er één vrijwel vergeten soort herkomstbenaming: de VDQS, Vin Delimité de Qualité Superieure. Ooit verzonnen de Fransen deze herkomstbenaming als opstapje naar de appellation contrôlée. De gebieden die serieus op weg waren naar de eigen appellation, mochten eerste een tijdje in de wachtkamer van de VDQS verblijven. Maar inmiddels is het systeem een beetje achterhaald. Er is meer behoefte gekomen aan een systeem waarin de regels wat soepeler worden gehanteerd. Daarin voorziet de Vin de Pays, zodat die tegenwoordig een interessant alternatief is geworden. Zo komen er geen nieuwe VDQS meer bij en zijn de meeste bestaande gepromoveerd tot Appellation Contrôlée. Eén is er nog altijd overgebleven: Côtes de Saint-Mont, in het Franse Zuidwesten, hartje Gascogne.

Blijkbaar vinden de autoriteiten Côtes de Saint-Mont nog altijd niet serieus genoeg om tot de echte appellations te mogen behoren. Het probleem is waarschijnlijk dat er maar weinig echt belangrijke producenten zijn die de reputatie van deze streek kunnen dragen. Sterker, de dienst wordt hier uitgemaakt door de plaatselijke coöperatie, de Cave de Plaimont, naast enkele handelaren, die de wijnen en druiven bij de boeren opkopen. Dat systeem werkt zo goed, dat er weinig neiging bestaat om te kijken naar andere mogelijkheden. De reputatie van de wijnen en de streek is simpelweg niet groot genoeg om veel boeren in staat te stellen hun eigen wijnen met succes op de markt te brengen. Bovendien doet de coöperatie van Plaimont het gewoon heel goed.
Er wordt hier een enorme hoeveelheid wijn gemaakt, op de markt gebracht onder talloze namen en met veel verschillende etiketten. Vaak hebben de wijnen een goede prijs/kwaliteitsverhouding, zoals deze smakelijke Crêtes de Tillan, een witte Côtes de Saint-Mont. Hij wordt gemaakt van lokale druiven, zoals de colombard, een druif die zijn oorsprong vindt in de productie van een ander lokaal product, de Armagnac. Door hem even in contact te brengen met eikenhout krijgt hij wat meer complexiteit en breedte. Het resultaat is smakelijk, geurig en open, met bloemen en wit fruit, een vleugje vanille van het hout, wat sap en bitter, aangenaam in de smaak, met perzik en peer, wat zuren, levendig, lekker.

Dirk van den Broek, € 3,69

Een van de wijnen die het bijzonder goed deed op het evenement Champagne aan Zee, op 23 november, was deze mousserende wijn van Chandon uit Argentinië. In de wedstrijd om de prijs voor de beste mousserende wijn werd hij tweede, en zeker in de zaal was de waardering voor deze wijn groot. Zijn zachte karakter en mooie fruit spreekt veel mensen aan.
Dit type wijn wordt net zo gemaakt als een Champagne, met een gisting op de fles om hem fijne belletjes te geven. Hij werd tot nu toe ook gemaakt door een Champagnehuis, Moët & Chandon, dat hier actief was sinds 1956. Dit jaar echter besloot de eigenaar, het luxe-conglomeraat LVMH (de afkorting staat voor Louis Vuitton/Moët Hennessy) om Chandon Argentina van de te doen. De financiële situatie is zo penibel, dat men winstgevende onderdelen moet afstoten. De economische logica ontgaat ons, maar dat ligt waarschijnlijk aan ons zelf. Dat maakt het voortbestaan van deze wijn als merk ‘Chandon’ tegelijk ook onzeker, omdat het mogelijk niet in het belang van Moët & Chandon is om een zo gelijkende naam te gebruiken. Zo lang het onderdeel is van het concern is deze verwarring niet erg, dat begrijpt u wel. Argentijnen drinken deze nep-champagne met sloten tegelijk, en er wordt veel geld aan verdiend. Het is een heerlijke mousserende wijn, mooi geurig en breed, met een zachte en open geur, abrikoos, rokerig, verleidelijk, perzik, heel zacht in de smaak, niet beendroog, maar met frisse zuren en sap.

Gall & Gall, € 14,99 IIII(I) (i)

De zomer van 2003 heeft ook zijn sporen nagelaten in de Beaujolais Primeur van dit jaar. De droogte joeg de suikergehaltes flink op, zodat de primeurwijnen dit jaar misschien wel krachtiger zijn dan ooit. Een ongekende luxe voor een streek en een wijn die meestal niet uitblinkt door zijn kracht en karakter.
Of de kwaliteit van de Beaujolais de verkopen zal bevorderen, blijft de vraag. De wijnen hebben de laatste jaren te maken met een wat mindere belangstelling van de wijndrinker. Bovendien, waarschijnlijk wordt voor Primeur waarschijnlijk gekocht uit gewoonte, gewoon omdat het leuk is de eerste jonge wijn van het jaar te kopen.
Beaujolais wordt gemaakt van de gamay-druif, die we elders vrijwel niet vinden. Deze gamay levert wijnen op die fruitig en licht van karakter zijn, zeker als ze bij het wijnmaken een handje worden geholpen. Bij de Beaujolais primeur gebeurt dat door het gebruik van bepaalde gistsoorten en het toepassen van een speciale gisting: maceration carbonique. Dat houdt in dat de ongekneusde druiven onder koolzuurdruk gisten in hun eigen schillen. Dat geeft ze veel fruit en weinig hardheid, er komen niet veel looizuren vrij.
Daar komt bij dat de primeurwijnen in 2003, door het warme weer, weinig zuren hebben. Ze zijn dus uitgesproken zacht van karakter, heel anders dan we van primeurwijnen gewend zijn. Er zijn zeker goede exemplaren te koop, vooral ook omdat niet iedereen meedoet met de prijzenoorlog die soms bijna in een soort nationale massahysterie lijkt te ontaarden. Op de kleintjes letten kan ook te ver gaan, zeker bij wijn.
Wie toch nog een béetje op de prijs let, gaat naar de HEMA. De primeur daar, van de Vignerons de Bully, is zachtfruitig, vrij lichtvoetig, goed in balans en gewoon lekker -voor een primeur dan (HEMA, € 3,75). Dirck III heeft een heel smakelijk exemplaar, een Beaujolais Vilages van de Vignerons de Bel-Air. Voor een Beaujolais is dit echt krachtig, met aardbeien, frambozen en kersen en in de smaak zelfs wat stevigheid. Prima (Dirck III, € 4,49). Eigenlijk elk jaar heel fraai is de Primeur van Pierre-Marie Chermette, Domaine du Vissoux Vieilles Vignes. Dit is meer een echte Beaujolais dan een Primeur, krachtig, fruitig, stevig, en bovendien een van de wijnen waar ook nog wat frisse zuren terug te vinden zijn -een zeldzaamheid dit jaar. Maar kwaliteit heeft zijn prijs. (Pasteuning, € 7,95).

www.hema.nl (www.hema.nl/Hema/actueel.asp?mainmenu=hema+actueel)
www.dirckiii.nl
www.pasteuning.nl

Onlangs (14 november) stond in de Volkskrant een artikel over de moeilijke verhouding tussen de bewoners van de Vaucluse en de ‘buitenlanders’. In een indringende reportage, vanuit het dorpje Mormoiron, in de schaduw van de Mont Ventoux, vertelden lokale bewoners over hun leed. Alle huizen worden gekocht door mensen van buitenaf. Zelfs het ergste bouwval is voor de lokale bevolking onbetaalbaar geworden. Zelfs de groenten zijn duurder, omdat al die stadse mensen die zich hier vestigen ze zo goedkoop vinden. En, onder buitenlanders worden niet alleen Nederlanders of Engelsen worden verstaan, maar ook Fransen uit Marseille of Parijs. Maar de boeren, zo vertelde men, die gaan gewoon door, individualisten als ze zijn, met hun wijnbouw en hun eigen werk. Of ze verkopen hun boerderij voor grof geld aan een buitenlander en gaan stil leven.
Een van de boeren bij Mormoiron die stug doorgaat, is Jean Marot. Sterker nog, hij is pas een paar jaar geleden begonnen met het maken van Côtes du Ventoux., de lokale wijn. En met veel succes. Le Murmurium is een van die domeinen waar het maken van kwaliteit hand in hand gaat met het maken van drinkbare wijnen. De opbrengsten zijn hier zeer laag. Bovendien wordt in de wijngaard gewerkt volgens biologische principes. Niet gemakkelijk, als we ons realiseren dat in 2002 60% van de druiven verloren ging door rot. Dat is de prijs die Marot betaalt door zijn biologische wijnbouw.

In 2001 waren de omstandigheden, ondanks de droogte van dat jaar, gunstiger. De wijn van dat jaar is nu heerlijk op dronk, met pruimen, zoet fruit, kersen en wat zuidelijke kruiden, een zachte smaak, met een vleugje tijm en drop en wat zachte tannines na. Een heerlijk glas rood voor de koude novemberdagen.

De wijnen van Domaine Le Murmurium zijn te koop bij Vinoblesse (www.vinoblesse.nl) en Jan van Breda. Bij Vinoblesse zijn ze op dit moment uitverkocht. Bij Jan van Breda kost de 2001 € 7,85.
Wijnhandel Jan van Breda
Westerkade 29 b
3016 CM ROTTERDAM
Telnr.: 010-436 52 69
Faxnr.: 010-436 57 96
Email: janvanbredawijn@freeler.nl

Cahors, wat moet dat eigenlijk worden? Typisch zo’n Franse streek die veel mensen wel kennen, maar of de wijn ook gekocht wordt, nou nee. Cahors is een beetje vergeten, deze moeilijke wijnen uit de streek van de rivier de Lot. De druiven maken de wijn zo hard: malbec en tannat, gelukkig verzacht met wat merlot. Het is zaak om de druiven zo rijp mogelijk te oogsten, om de tannines goed af te ronden. Er zijn maar een paar châteaux die zich werkelijk inspannen om die kwaliteit te leveren. Natuurlijk Clos Triguedina van de beminnelijke Jean-Luc Baldès, die jaar in jaar uit een voortreffelijke serie wijnen neerzet. Of Château du Cèdre, van de familie Verhaege. Niet alleen de prestigewijn de Le Cedre is meer dan fraai, maar ook de gewone du Cèdre is een zeer betrouwbare Cahors.

Gelukkig komen er ook af en toe nieuwe goede producenten bij. De eigenaresse van Château Haut-Monplaisir, Cathy Fournier, heeft de afgelopen jaren aan haar familiedomein veel veranderd en verbeterd. Zij vroeg zich af hoe het kwam dat de wijnen zo weinig aandacht kregen. Zij ontmoette Pascal Verhaeage, van Du Cèdre, en deze heeft haar geadviseerd wat ze moest doen om de wijnen op niveau te krijgen. Zowel in de kelder als in de wijngaard is alles op zijn kop gezet. Het resultataat is spectaculair. De Cuvée Prestige is heel fraai, maar ook deze gewone cuvée uit 2000 is meer dan voortreffelijk, omdat hij ook zo lekker drinkbaar is –en niet te duur. Hij ruikt heerlijk naar kersen en pruimen, is lekker stevig en open, goed in balans, met aangenaam sap en veel frisheid. Zeer aanbevolen.

Importeurs: Q Vignes, € 6,46; Moolenaar
www.qvignes.nl
www.hansmoolenaar.nl

In port onderscheiden we twee belangrijke soorten: Ruby en Tawny. Ruby is het fruitige type, tawny de ‘tanige’, gerijpte stijl port, met een typische wat lichtere, bruine kleur. Ruby wordt gemaakt door een betrekkelijk korte rijping op vaten, tawny kan tot tientallen jaren rijping ondergaan voor hij op fles wordt gebracht. Overigens beseffen weinig liefhebbers dat de wijnen die op de markt komen als ‘vintage’ port, ook tot het ruby-type moeten worden gerekend. Ze zijn fruitig en krachtig van karakter, zoals je van een ruby mag verwachten. Vintage Port is het mooiste type, maar helaas nogal duur. Een goed alternatief is de Late Bottled Vintage (L.B.V.). Dit type lijkt op een vintage port, maar kan direct worden gedronken en is goedkoper.

Late bottled vintage is een type port dat wordt gebotteld, op fles gebracht, tussen de vier en zes jaar na de oogst. Hij is gemaakt van één enkele jaargang, vandaar de benaming vintage. Tot aan de botteling rijpt de port op grote houten vaten. Omdat een rijk en krachtig type port wordt gebruikt, is de wijn na deze periode wel al wat gerijpt, maar nog steeds heel fruitig van karakter. Wel is de rijping zo ver gevorderd, dat een L.B.V. na aankoop direct kan worden gedronken. Enige tijd bewaren is mogelijk, maar na een jaar of wat wordt hij er niet beter op. Dat in tegenstelling tot een gewone, klassieke Vintage Port, die decennia lang kan worden bewaard.
Door de verbetering van de kwaliteit van de port van de laatste jaren is een L.B.V. tegenwoordig vaak uitstekend van kwaliteit en een lekkernij voor wie van een fruitig type port houdt. Op de markt zijn op dit moment meest L.B.V.’s uit de jaren 1996 en 1997, dat uiteraard in verband met de minimale rijpingsduur van 4 jaar.
De jaargang 1996 bracht de portstreek een tamelijk grote hoeveelheid wijn, die vanwege zijn wat lichtere karakter niet geschikt was voor een klassieke vintage. Dan komen er goede wijnen beschikbaar voor de L.B.V., die vaak juist prima kan zijn. De Dow’s L.B.V. van 1996 is goed en betaalbaar exemplaar. Het voordeel is dat hij ook verkrijgbaar is als een ‘kleintje’, een half flesje, dat zeker heel betaalbaar is. Een goede manier om eens te genieten van een goede L.B.V. Hij is lekker fris, betrekkelijk lichtvoetig, met kersen, viooltjes, mooi op het fruit gemaakt, bessen, mooi sappig, in goed in balans, heel lekker.

Gall & Gall, half flesje € 6,99
www.gall.nl

Voor veel wijndrinkers blijft de Bergerac een streek van onbetekende wijnen, slappe aftreksels van wat in het naburige Bordeaux wordt gemaakt. Vreemd eigenlijk, want waar de Dordogne voor veel Nederlanders een tweede vaderland is, zou je toch ook wat meer kennis verwachten over het belangrijkste wijngebied van deze lieflijke streek in Zuidwest-Frankrijk. Want wie verder kijkt, moet constateren dat veel Bergerac veel meer waar voor zijn geldt biedt dan een vergelijkbare Bordeaux. En dat terwijl precies dezelfde druiven voor de wijnen worden gebruikt, met name cabernet-sauvignon en merlot. In beide streken vinden we goede, en uiteraard ook slechte wijnen, maar die uit de Bordeaux zijn gewoon duurder. Een kwestie van ‘naam’, gewoon reputatie.
Binnen de Bergerac-streek bewijzen een paar wijndomeinen hoe goed de wijnen uit de Bergerac kunnen zijn. Het is een beetje trekken aan een dood paard, dat wel, want niet iedereen is hier overtuigd van het belang van hoge kwaliteit. Een van de bekende goede namen is het Château de la Jaubertie. Château de la Jaubertie werd twintig jaar geleden een van de voortrekkers bij de ontwikkeling van de Bergerac nadat het werd aangekocht door de Engelsman Nick Ryman. Weliswaar maakte het château daarna ook een moeilijke periode door, waarin de wijnen niet meer de hoogste kwaliteit haalden, maar nu het gaat weer beter. We zien dat al aan de smakelijke gewone rode wijn, de Château de la Jaubertie 2000, een lekker stevige Bergerac, met een aardige geur, lichte kruidigheid, ongecompliceerd van karakter (Les Genereux, € 7,70). Maar vooral ook aan de prestigecuvée uit het fantastische jaar 2001, de Mirabelle du Château de la Jaubertie. In de geur heeft hij heerlijk zoet fruit, in de smaak breedte, hij is prachtig complex en soepel, heerlijk verleidelijk, met een mooie lengte, intens en krachtig. Een wijn waar veel Bordeaux niet aan kunnen tippen.

Les Généreux, € 12,45

Pelikaanstraat 4a, 7201 DR Zutphen
Tel.: 0575 – 54 36 67 – Fax: 0575 – 51 54 29
E-mail: genereux@wijnen.net
www.wijnen.net/lesgenereux (eenvoudige website, met alleen de oktoberaanbieding)

De Bergerac-streek heeft het moeilijk. Sinds het crisis is in de naburige Bordeaux, waar de wijnprijzen de laatste tijd hard zijn gedaald, is ook in de Bergerac de stormvlag gehesen. Want Bordeaux is een directe concurrent, dus lage prijzen in de Bordeaux, betekent nog lagere prijzen in de Bergerac. Geen prettig vooruitzicht, als we weten dat deze Bergerac-wijnen in het boze buitenland, dus buiten Frankrijk, ook nog eens worden beconcurreerd door wijnen uit de Nieuwe Wereld. Een probleem voor de Bergerac, de wijnstreek ten zuiden van het gelijknamige stadje, omdat de prijzen voor de wijnen toch al niet zo hoog waren. De crisis in de wijnbouw, met wereldwijd een overschot aan druiven en wijnen, eist hier zijn tol. Extra probleem is het niet altijd bijster goede imago van wijnen uit de Bergerac. Dat wordt veroorzaakt door enkele producenten die zich niet willen houden aan het algemene streven naar een verbetering van de kwaliteit.
Belangrijkste druiven in de Bergerac zjin dezelfde als in de Bordeaux. Dus Cabernet-sauvignon, Cabernet-franc en Merlot. De wijnen ontlenen huncomplexiteit aan het mengen van de verschillende druivenras tot één fraai geheel.
In de Bergerac worden, naast krachtige en hoogstaande wijnen, ook soepele en gemakkelijke exemplaren gemaakt, om jong te drinken. Er staat hier mede om die reden veel merlot aangeplant, omdat deze druif hier gemakkelijker rijp wordt dan de cabernet-sauvignon en precies de juiste souplesse oplevert. Deze wijn wordt opgevoed op tank, zonder hout, en snel daarna ook op fles gebracht, om direct te drinken. Het resultaat is smakelijk en sappig, een hint van paprika, kersen en bessen, een lekker glas, wat tannines, vet van de merlotdruif; direct te drinken.
Konmar, € 3,99