Eten & Drinken

Een van de wijnen die het bijzonder goed deed op het evenement Champagne aan Zee, op 23 november, was deze mousserende wijn van Chandon uit Argentinië. In de wedstrijd om de prijs voor de beste mousserende wijn werd hij tweede, en zeker in de zaal was de waardering voor deze wijn groot. Zijn zachte karakter en mooie fruit spreekt veel mensen aan.
Dit type wijn wordt net zo gemaakt als een Champagne, met een gisting op de fles om hem fijne belletjes te geven. Hij werd tot nu toe ook gemaakt door een Champagnehuis, Moët & Chandon, dat hier actief was sinds 1956. Dit jaar echter besloot de eigenaar, het luxe-conglomeraat LVMH (de afkorting staat voor Louis Vuitton/Moët Hennessy) om Chandon Argentina van de te doen. De financiële situatie is zo penibel, dat men winstgevende onderdelen moet afstoten. De economische logica ontgaat ons, maar dat ligt waarschijnlijk aan ons zelf. Dat maakt het voortbestaan van deze wijn als merk ‘Chandon’ tegelijk ook onzeker, omdat het mogelijk niet in het belang van Moët & Chandon is om een zo gelijkende naam te gebruiken. Zo lang het onderdeel is van het concern is deze verwarring niet erg, dat begrijpt u wel. Argentijnen drinken deze nep-champagne met sloten tegelijk, en er wordt veel geld aan verdiend. Het is een heerlijke mousserende wijn, mooi geurig en breed, met een zachte en open geur, abrikoos, rokerig, verleidelijk, perzik, heel zacht in de smaak, niet beendroog, maar met frisse zuren en sap.

Gall & Gall, € 14,99 IIII(I) (i)

De zomer van 2003 heeft ook zijn sporen nagelaten in de Beaujolais Primeur van dit jaar. De droogte joeg de suikergehaltes flink op, zodat de primeurwijnen dit jaar misschien wel krachtiger zijn dan ooit. Een ongekende luxe voor een streek en een wijn die meestal niet uitblinkt door zijn kracht en karakter.
Of de kwaliteit van de Beaujolais de verkopen zal bevorderen, blijft de vraag. De wijnen hebben de laatste jaren te maken met een wat mindere belangstelling van de wijndrinker. Bovendien, waarschijnlijk wordt voor Primeur waarschijnlijk gekocht uit gewoonte, gewoon omdat het leuk is de eerste jonge wijn van het jaar te kopen.
Beaujolais wordt gemaakt van de gamay-druif, die we elders vrijwel niet vinden. Deze gamay levert wijnen op die fruitig en licht van karakter zijn, zeker als ze bij het wijnmaken een handje worden geholpen. Bij de Beaujolais primeur gebeurt dat door het gebruik van bepaalde gistsoorten en het toepassen van een speciale gisting: maceration carbonique. Dat houdt in dat de ongekneusde druiven onder koolzuurdruk gisten in hun eigen schillen. Dat geeft ze veel fruit en weinig hardheid, er komen niet veel looizuren vrij.
Daar komt bij dat de primeurwijnen in 2003, door het warme weer, weinig zuren hebben. Ze zijn dus uitgesproken zacht van karakter, heel anders dan we van primeurwijnen gewend zijn. Er zijn zeker goede exemplaren te koop, vooral ook omdat niet iedereen meedoet met de prijzenoorlog die soms bijna in een soort nationale massahysterie lijkt te ontaarden. Op de kleintjes letten kan ook te ver gaan, zeker bij wijn.
Wie toch nog een béetje op de prijs let, gaat naar de HEMA. De primeur daar, van de Vignerons de Bully, is zachtfruitig, vrij lichtvoetig, goed in balans en gewoon lekker -voor een primeur dan (HEMA, € 3,75). Dirck III heeft een heel smakelijk exemplaar, een Beaujolais Vilages van de Vignerons de Bel-Air. Voor een Beaujolais is dit echt krachtig, met aardbeien, frambozen en kersen en in de smaak zelfs wat stevigheid. Prima (Dirck III, € 4,49). Eigenlijk elk jaar heel fraai is de Primeur van Pierre-Marie Chermette, Domaine du Vissoux Vieilles Vignes. Dit is meer een echte Beaujolais dan een Primeur, krachtig, fruitig, stevig, en bovendien een van de wijnen waar ook nog wat frisse zuren terug te vinden zijn -een zeldzaamheid dit jaar. Maar kwaliteit heeft zijn prijs. (Pasteuning, € 7,95).

www.hema.nl (www.hema.nl/Hema/actueel.asp?mainmenu=hema+actueel)
www.dirckiii.nl
www.pasteuning.nl

Onlangs (14 november) stond in de Volkskrant een artikel over de moeilijke verhouding tussen de bewoners van de Vaucluse en de ‘buitenlanders’. In een indringende reportage, vanuit het dorpje Mormoiron, in de schaduw van de Mont Ventoux, vertelden lokale bewoners over hun leed. Alle huizen worden gekocht door mensen van buitenaf. Zelfs het ergste bouwval is voor de lokale bevolking onbetaalbaar geworden. Zelfs de groenten zijn duurder, omdat al die stadse mensen die zich hier vestigen ze zo goedkoop vinden. En, onder buitenlanders worden niet alleen Nederlanders of Engelsen worden verstaan, maar ook Fransen uit Marseille of Parijs. Maar de boeren, zo vertelde men, die gaan gewoon door, individualisten als ze zijn, met hun wijnbouw en hun eigen werk. Of ze verkopen hun boerderij voor grof geld aan een buitenlander en gaan stil leven.
Een van de boeren bij Mormoiron die stug doorgaat, is Jean Marot. Sterker nog, hij is pas een paar jaar geleden begonnen met het maken van Côtes du Ventoux., de lokale wijn. En met veel succes. Le Murmurium is een van die domeinen waar het maken van kwaliteit hand in hand gaat met het maken van drinkbare wijnen. De opbrengsten zijn hier zeer laag. Bovendien wordt in de wijngaard gewerkt volgens biologische principes. Niet gemakkelijk, als we ons realiseren dat in 2002 60% van de druiven verloren ging door rot. Dat is de prijs die Marot betaalt door zijn biologische wijnbouw.

In 2001 waren de omstandigheden, ondanks de droogte van dat jaar, gunstiger. De wijn van dat jaar is nu heerlijk op dronk, met pruimen, zoet fruit, kersen en wat zuidelijke kruiden, een zachte smaak, met een vleugje tijm en drop en wat zachte tannines na. Een heerlijk glas rood voor de koude novemberdagen.

De wijnen van Domaine Le Murmurium zijn te koop bij Vinoblesse (www.vinoblesse.nl) en Jan van Breda. Bij Vinoblesse zijn ze op dit moment uitverkocht. Bij Jan van Breda kost de 2001 € 7,85.
Wijnhandel Jan van Breda
Westerkade 29 b
3016 CM ROTTERDAM
Telnr.: 010-436 52 69
Faxnr.: 010-436 57 96
Email: janvanbredawijn@freeler.nl

Cahors, wat moet dat eigenlijk worden? Typisch zo’n Franse streek die veel mensen wel kennen, maar of de wijn ook gekocht wordt, nou nee. Cahors is een beetje vergeten, deze moeilijke wijnen uit de streek van de rivier de Lot. De druiven maken de wijn zo hard: malbec en tannat, gelukkig verzacht met wat merlot. Het is zaak om de druiven zo rijp mogelijk te oogsten, om de tannines goed af te ronden. Er zijn maar een paar châteaux die zich werkelijk inspannen om die kwaliteit te leveren. Natuurlijk Clos Triguedina van de beminnelijke Jean-Luc Baldès, die jaar in jaar uit een voortreffelijke serie wijnen neerzet. Of Château du Cèdre, van de familie Verhaege. Niet alleen de prestigewijn de Le Cedre is meer dan fraai, maar ook de gewone du Cèdre is een zeer betrouwbare Cahors.

Gelukkig komen er ook af en toe nieuwe goede producenten bij. De eigenaresse van Château Haut-Monplaisir, Cathy Fournier, heeft de afgelopen jaren aan haar familiedomein veel veranderd en verbeterd. Zij vroeg zich af hoe het kwam dat de wijnen zo weinig aandacht kregen. Zij ontmoette Pascal Verhaeage, van Du Cèdre, en deze heeft haar geadviseerd wat ze moest doen om de wijnen op niveau te krijgen. Zowel in de kelder als in de wijngaard is alles op zijn kop gezet. Het resultataat is spectaculair. De Cuvée Prestige is heel fraai, maar ook deze gewone cuvée uit 2000 is meer dan voortreffelijk, omdat hij ook zo lekker drinkbaar is –en niet te duur. Hij ruikt heerlijk naar kersen en pruimen, is lekker stevig en open, goed in balans, met aangenaam sap en veel frisheid. Zeer aanbevolen.

Importeurs: Q Vignes, € 6,46; Moolenaar
www.qvignes.nl
www.hansmoolenaar.nl

In port onderscheiden we twee belangrijke soorten: Ruby en Tawny. Ruby is het fruitige type, tawny de ‘tanige’, gerijpte stijl port, met een typische wat lichtere, bruine kleur. Ruby wordt gemaakt door een betrekkelijk korte rijping op vaten, tawny kan tot tientallen jaren rijping ondergaan voor hij op fles wordt gebracht. Overigens beseffen weinig liefhebbers dat de wijnen die op de markt komen als ‘vintage’ port, ook tot het ruby-type moeten worden gerekend. Ze zijn fruitig en krachtig van karakter, zoals je van een ruby mag verwachten. Vintage Port is het mooiste type, maar helaas nogal duur. Een goed alternatief is de Late Bottled Vintage (L.B.V.). Dit type lijkt op een vintage port, maar kan direct worden gedronken en is goedkoper.

Late bottled vintage is een type port dat wordt gebotteld, op fles gebracht, tussen de vier en zes jaar na de oogst. Hij is gemaakt van één enkele jaargang, vandaar de benaming vintage. Tot aan de botteling rijpt de port op grote houten vaten. Omdat een rijk en krachtig type port wordt gebruikt, is de wijn na deze periode wel al wat gerijpt, maar nog steeds heel fruitig van karakter. Wel is de rijping zo ver gevorderd, dat een L.B.V. na aankoop direct kan worden gedronken. Enige tijd bewaren is mogelijk, maar na een jaar of wat wordt hij er niet beter op. Dat in tegenstelling tot een gewone, klassieke Vintage Port, die decennia lang kan worden bewaard.
Door de verbetering van de kwaliteit van de port van de laatste jaren is een L.B.V. tegenwoordig vaak uitstekend van kwaliteit en een lekkernij voor wie van een fruitig type port houdt. Op de markt zijn op dit moment meest L.B.V.’s uit de jaren 1996 en 1997, dat uiteraard in verband met de minimale rijpingsduur van 4 jaar.
De jaargang 1996 bracht de portstreek een tamelijk grote hoeveelheid wijn, die vanwege zijn wat lichtere karakter niet geschikt was voor een klassieke vintage. Dan komen er goede wijnen beschikbaar voor de L.B.V., die vaak juist prima kan zijn. De Dow’s L.B.V. van 1996 is goed en betaalbaar exemplaar. Het voordeel is dat hij ook verkrijgbaar is als een ‘kleintje’, een half flesje, dat zeker heel betaalbaar is. Een goede manier om eens te genieten van een goede L.B.V. Hij is lekker fris, betrekkelijk lichtvoetig, met kersen, viooltjes, mooi op het fruit gemaakt, bessen, mooi sappig, in goed in balans, heel lekker.

Gall & Gall, half flesje € 6,99
www.gall.nl

Voor veel wijndrinkers blijft de Bergerac een streek van onbetekende wijnen, slappe aftreksels van wat in het naburige Bordeaux wordt gemaakt. Vreemd eigenlijk, want waar de Dordogne voor veel Nederlanders een tweede vaderland is, zou je toch ook wat meer kennis verwachten over het belangrijkste wijngebied van deze lieflijke streek in Zuidwest-Frankrijk. Want wie verder kijkt, moet constateren dat veel Bergerac veel meer waar voor zijn geldt biedt dan een vergelijkbare Bordeaux. En dat terwijl precies dezelfde druiven voor de wijnen worden gebruikt, met name cabernet-sauvignon en merlot. In beide streken vinden we goede, en uiteraard ook slechte wijnen, maar die uit de Bordeaux zijn gewoon duurder. Een kwestie van ‘naam’, gewoon reputatie.
Binnen de Bergerac-streek bewijzen een paar wijndomeinen hoe goed de wijnen uit de Bergerac kunnen zijn. Het is een beetje trekken aan een dood paard, dat wel, want niet iedereen is hier overtuigd van het belang van hoge kwaliteit. Een van de bekende goede namen is het Château de la Jaubertie. Château de la Jaubertie werd twintig jaar geleden een van de voortrekkers bij de ontwikkeling van de Bergerac nadat het werd aangekocht door de Engelsman Nick Ryman. Weliswaar maakte het château daarna ook een moeilijke periode door, waarin de wijnen niet meer de hoogste kwaliteit haalden, maar nu het gaat weer beter. We zien dat al aan de smakelijke gewone rode wijn, de Château de la Jaubertie 2000, een lekker stevige Bergerac, met een aardige geur, lichte kruidigheid, ongecompliceerd van karakter (Les Genereux, € 7,70). Maar vooral ook aan de prestigecuvée uit het fantastische jaar 2001, de Mirabelle du Château de la Jaubertie. In de geur heeft hij heerlijk zoet fruit, in de smaak breedte, hij is prachtig complex en soepel, heerlijk verleidelijk, met een mooie lengte, intens en krachtig. Een wijn waar veel Bordeaux niet aan kunnen tippen.

Les Généreux, € 12,45

Pelikaanstraat 4a, 7201 DR Zutphen
Tel.: 0575 – 54 36 67 – Fax: 0575 – 51 54 29
E-mail: genereux@wijnen.net
www.wijnen.net/lesgenereux (eenvoudige website, met alleen de oktoberaanbieding)

De Bergerac-streek heeft het moeilijk. Sinds het crisis is in de naburige Bordeaux, waar de wijnprijzen de laatste tijd hard zijn gedaald, is ook in de Bergerac de stormvlag gehesen. Want Bordeaux is een directe concurrent, dus lage prijzen in de Bordeaux, betekent nog lagere prijzen in de Bergerac. Geen prettig vooruitzicht, als we weten dat deze Bergerac-wijnen in het boze buitenland, dus buiten Frankrijk, ook nog eens worden beconcurreerd door wijnen uit de Nieuwe Wereld. Een probleem voor de Bergerac, de wijnstreek ten zuiden van het gelijknamige stadje, omdat de prijzen voor de wijnen toch al niet zo hoog waren. De crisis in de wijnbouw, met wereldwijd een overschot aan druiven en wijnen, eist hier zijn tol. Extra probleem is het niet altijd bijster goede imago van wijnen uit de Bergerac. Dat wordt veroorzaakt door enkele producenten die zich niet willen houden aan het algemene streven naar een verbetering van de kwaliteit.
Belangrijkste druiven in de Bergerac zjin dezelfde als in de Bordeaux. Dus Cabernet-sauvignon, Cabernet-franc en Merlot. De wijnen ontlenen huncomplexiteit aan het mengen van de verschillende druivenras tot één fraai geheel.
In de Bergerac worden, naast krachtige en hoogstaande wijnen, ook soepele en gemakkelijke exemplaren gemaakt, om jong te drinken. Er staat hier mede om die reden veel merlot aangeplant, omdat deze druif hier gemakkelijker rijp wordt dan de cabernet-sauvignon en precies de juiste souplesse oplevert. Deze wijn wordt opgevoed op tank, zonder hout, en snel daarna ook op fles gebracht, om direct te drinken. Het resultaat is smakelijk en sappig, een hint van paprika, kersen en bessen, een lekker glas, wat tannines, vet van de merlotdruif; direct te drinken.
Konmar, € 3,99

Chili is een wijnland met vele gezichten, maar ook grote problemen. Op het eerste gezicht gaat het hier geweldig. De exporten van wijn zijn de laatste jaren fors gestegen en de aanplant van druivenstokken explosief gegroeid. Maar dit alles heeft een keerzijde. Het woestijnklimaat brengt wijnen voor die vaak eenzelfde karakter hebben, ongeacht uit welk deel van Chili ze komen. Waar men in Frankrijk uit de Bordeaux of de Bourgogne totaal verschillende wijnen kan kopen, ziet men in Chili in feite geen verschil tussen bij wijze van spreken Maipo Valley of Colchagua Valley.
Dat betekent voor de wijndrinker niet altijd de verrassing en de spanning waarnaar hij of zij op zoek is. Daar staat tegenover dat Chili wel in staat is om gewoon goede wijnen te produceren voor een lage prijs. Lage lonen, lage plantkosten, eenvoudig wijngaardonderhoud, alles speelt hier mee om de wijnprijzen laag te houden. Daardoor is het mogelijk hier in de supermarkt goede wijnen te vinden voor een schappelijk bedrag. Met name grote producenten hebben nog wel eens wat flessen over om voor een leuke prijs in de supermarkt te zetten. Dit is zo’n wijn, gemaakt door de uitstekende producent Errazuriz, en je kunt zijn goede afkomst herkennen aan de kwaliteit en onmiskenbaar het karakter van de altijd vrij stevige cabernet-sauvignon. Dit is voor zijn prijs werkelijk een heel aangenaam glas, een tikje stevig, maar ook met fruit en sap, lekkere tannines, mooi smaakvol.

Plus, € 3,79

Het Spaanse wijngebied Campo de Borja ligt op de zuidelijke oever van de rivier de Ebro, rond het gelijknamige stadje, ten westen van provinciehoofdstad Zaragoza. Sommigen zullen de streek onherbergzaam vinden en het klimaat onbarmhartig. Bloedhete zomerdagen en winderige, schrale winters zijn nu niet altijd het meest aangenaam voor het menselijke gestel. Maar bepaalde druiven voelen zich hierbij als een vis in het water. De garnacha bijvoorbeeld, de Spaanse variant op de Franse grenache, heer en meester in bijvoorbeeld de Châteauneuf-du-Pape. De garnacha houdt van dit droge en hete zomerweer. Dan levert hij wijnen op met veel kracht en rijkdom, waarbij hij toch ook zijn fruit en frisheid weet te bewaren.
Een van de bedrijven die hier een voortreffelijke wijn maakt op basis van deze garnacha is Borsao. Borsao is een coöperatie met 800 leden, die bij elkaar 1000 hectare wijngaarden bebouwen. Het is een prestatie van formaat om met zoveel verschillende kleine producenten een bedrijf neer te zetten dat kwaliteit zo hoog in het vaandel heeft staan. Het heeft veel succes gebracht, en de wijnen worden naar vele landen in de hele wereld geëxporteerd.
De Garnacha staat aan de basis van deze Viña Borgia, die wordt gemaakt als een soort primeurwijn, direct in het jaar na de oogst op de markt gebracht. Door een gisting die niet al te lang duurt, om de wijn een maximum aan fruit te geven en niet al te veel tannines, stevigheid, wordt een heerlijk soepele wijn gemaakt. Toch toont hij ook alle kwaliteiten van een rijpe Garnacha druif, met een heerlijke zwoelheid en kruidigheid. Een wijn om en ook een beetje gekoeld te drinken.
In de geur toont hij mooi zoet fruit, kersen en vanille, pruimen en frambozen, smaak kent een stevige inzet, hij is toegankelijk en sappig, heel zuidelijk en warm, maar het fruit is niet vergeten.Een wijn die direct moet worden gedronken.

Importeur: Vinites; te koop in de wijnhandel voor € 5,50 per fles.

Natuurlijk, iedereen weet dat Champagne het monopolie heeft op de mooiste belletjeswijnen, maar helaas geeft de aankoop van ‘echte’ Champagne ook nogal wat pijn in de portemonnee. Het is daarom helemaal niet zo gek om af en toe eens te kijken naar betaalbaarder alternatieven, ook al zijn die dan wat minder spannend. Een van de belangrijkste soorten belletjeswijnen buiten Champagne is de Spaanse variant, Cava. Cava mag in de meeste Spaanse herkomstgebieden worden gemaakt, maar verreweg het meeste komt uit de Penedès, de streek ten zuidwesten van Barcelona, hartje Catalunya. Cava wordt gemaakt op dezelfde manier als Champagne, dat wil zeggen met een tweede gisting op de fles, waarbij de belletjes ontstaan. Dat geeft de fijnste bellen. Het resultaat is een goede belletjeswijn voor een betaalbare prijs. Kopen dus.
De Cava Gran Troya is prima voorbeeld van zo’n goed en betaalbaar glas, Het is een van de merken van Covides, een grote coöperatie in de Penedès, de grootste van Catalunya, met maar liefst 800 leden. Deze coöperatie produceert verschillende wijnen op een uiteenlopend niveau en in wisselende prijsklassen. Deze Gran Troya Cava is een van hun goede wijnen. De witte Brut is helemaal o.k., maar deze Rosé is voor zijn prijs al helemaal niet verkeerd. Verwacht geen enorme complexiteit, maar gewoon een lekkere mousserende wjin, rokerig en open, met een aangename geur, frambozen en aardbeien, sappig, met een goede mousse.

HEMA, € 6,50 III(I)