Columns

In mijn zoektocht naar de wereld die wijn heet, ben ik in het vliegtuig naar Chili gestapt. Chili staat bekend om haar betaalbare en kwalitatief goede wijnen. Vooral het supermarktsegment met wijnen van rond de vijf euro wordt steeds meer door de Chilenen gedomineerd. Ik vraag me af in hoeverre de productie van de betere kwaliteitswijnen ook naar Nederland kan overwaaien.

Het is warm, de taxi zoeft door de vallei, wijnranken zijn tot in de verste heuvels te zien. Dit is Colchagua Valley, in de wijnvolksmond ook wel ‘het Napa Valley van Chili’: het gebied dat de beste druiven oplevert. De poorten openen en we rijden de laan op van het imperium van de grootste wijnmaker van Chili, Aurelio Montes.

In de hal staat een donkerbruin, glimmend houten standbeeld van een engel. Statig en vastberaden, net als de eigenaar. Aurelio Montes is een lange man met een flink postuur, levensgroeven tekenen zijn gezicht, en daarboven zijn herkenbare baseballpet. Hij glimlacht naar me en zegt: “I see a familiar face.” Een paar dagen eerder had ik hem ontmoet op een barbecue van een andere wijnmaker.

Aurelio vertelt: “De engel is er om ons te beschermen. Eén van mijn partners kwam bijna om het leven bij een auto-ongeluk. We besloten daarom de engel in ons merk terug te laten komen als beschermheilige. Zo heet onze beste Carmenère Purple Angel, vanwege de donkere kleur van de wijn.” Carmenère is dé druif van Chili, stevig qua structuur met in de schil aroma’s van groene paprika. Ik ben benieuwd.

Op de tafel in de door airco gekoelde zaal staat een aantal lege glazen. Aurelio nodigt ons uit om te gaan zitten en we proeven het volledige assortiment. In de nieuwe lijn ‘Outer Limits’ heeft hij ge-experimenteerd met verschillende druivenrassen. Zo maken we kennis met een nieuwe assemblage van carignan, syrah en mourvèdre. Stevig, maar met ronde tannines.

Aurelio beschrijft zijn beste cuvées: “Montes Alpha M, cabernet sauvignon, is voor bij een galadiner; Montes Folly, syrah, komt het beste tot zijn recht bij het haardvuur; Montes Purple Angel, carmenère, maakt je wild; naakt ren je door de wijngaard.” Ik laat deze topcuvées door mijn mond kolken. Het zijn werkelijk parels, en ze kunnen in mijn beleving absoluut concurreren met hun Franse druifgenoten.Het is de vraag of de Nederlandse consument bereid is om meer te betalen voor de Chileense wijnen dan ze gewend zijn in de supermarkt. Ik ga er in ieder geval mijn best voor doen om deze goudmijnen te promoten.

Tekst en foto: Maud Veldkamp

Maud Veldkamp schrijft al geruime tijd wijnblogs. Dit blog verscheen eerder op de website van E-CRU wines & spirits.

True, the label paper had been imported from Italy. The labels had been produced on an old letterpress printer, after which the paper had been hand-cut and applied by hand. My problem was that I had come to taste wine – not sneak a peek at the Gutenberg Bible. […]
Savvy producers may sometimes act rustic, but it seems they think like Louis Vuitton’s marketing department.

Michael Fridjhon over zogeheten ‘craft wines’ in de Zuid-Afrikaanse krant Business Day Live.   

Vacqueyras heeft 1300 hectare wijngaard met 45 wijnboeren en 130 coöperaties.Opmerkelijke mededeling in een Nederlandse prijscourant. Vertaalfoutje?
    

Chateau Lafite Rothschild has released its Bordeaux 2014 wine at an approximate price of 285 euros per bottle ex-Bordeaux, which makes it the same price as last year and around 14% lower than 2012, so the cheapest on the market excepting the 2013 vintage.
Decanter.com over de prijsstelling van Lafite 2014. Een term als 'least expensive' zou hier meer op zijn plaats geweest zijn.   

Waar de meeste mensen naar kantoor gaan op maandagmorgen, gaan de sommeliers proeven. Ik proef graag met een bepaald doel of onderzoeksvraag voor ogen. Hierdoor kan ik me heel gericht een weg banen door het landschap van wijn. Het is als kleding shoppen in de Bijenkorf. Als ik niet al weet waarnaar ik op zoek ben, raak ik verstrikt in het katoen.

Net als bij kleding, heb ik ook in wijn ‘mijn’ stijl, of beter gezegd mijn stijlen. Voor iedere gelegenheid een passende invulling, naar mijn smaak. Toegegeven, wat betreft kleding kan het nogal een ratjetoe zijn. Maar wat betreft wijn is het eenduidig. Een altijd door emotie gedragen uiting van herkomst en moment.

Een ontroerende wijn, dat is voor mij meer dan een tranentrekker. Het zijn wijnen die de ruimte een nieuwe kleur kunnen geven. Die je de kans geven de wereld vanuit een ander perspectief te bezien. Ik ben ook niet op zoek naar nieuwtjes, dit zijn veelal de rariteiten. In de Sahara aangeplante wijngaarden: technische knap, maar meer ook niet. Aan de andere kant kun je ook je vraagtekens zetten bij wijnen of druivenrassen die bijna verdwenen zijn. Een smakeloze wijn hoeft immers ook niet opgewaardeerd te worden vanwege zijn zeldzaamheid.Zo nu en dan komt er een wijn op mijn pad waar ik niet op voorbereid ben. Als een plotselinge windvlaag die je bijna van je fiets werpt. Het gaat dan meestal om wijnen die precies op dronk zijn, en zichzelf van een kant laten zien die ik nooit eerder gezien had. Maar nog leuker is het als het uit een vergeten gebied komt en van een onuitspreekbare inheemse druif is gemaakt. Je hebt elkaar nog nooit ontmoet, en toch voel je een enorme klik.

De volgende wijn is er een waar ik een bijzondere connectie mee voel. ‘Voor de leuk’ gekocht bij Pieksman Wijnimport. Het is een YES- en WOUW-moment. Niet alleen het eerste contact, maar de hele fles door. De eerste slok is er een van verwarring, alsof de naald van je platenspeler halverwege de song op de plaat terecht komt. En dat terwijl de volume van je versterker veel te hoog blijkt te staan. Het is zoeken naar de afstemming. Bij de tweede slok wist ik het: de ideale “Caesarsalade-wijn”.

De 2011 Cour-Cheverny van Philippe Tessier. Loire van een vergeten druif: romorantin. Het voelt alsof de drie bekende witte druiven uit de Loire in een blender zijn gestopt: de kruidigheid en dynamiek van de sauvignon blanc, de trefzekerheid en bloemige stijl van melon de bourgogne, en het karakter en rijkdom van de chenin blanc. Dit kan echt alles in de ceasarsalade aan: de romeinse sla blijft crisp, de zouten uit de kaas krijgen kristallen. De ansjovis blijft intens maar verliest het zout en zelfs het ei trekt de wijn niet uit zijn verband.Het moet in de wijngaard wel een hele lastige druif zijn. Hoe kan het anders dat er bijna niets meer van staat, want in het glas is het immers geweldig. Iedereen kan hier zijn plezier in vinden, en dat voor nog geen veertien euro in de winkel van Pieksman. Geef de wijn wel even lucht en ruimte, net open is het wat schichtig.Ik stel voor dat we allemaal onze tuinstoelen uit de berging halen en op zoek gaan naar een receptuur van ansjovismayonaise. En dan met z’n allen aan de Cour-Cheverny.

Tekst: Leon Mazairac werkte bij De Kas.Feit: Leon Mazairac werkte bij Ducasse.Foutje in het artikel over Podium onder de Dom in de rubriek Gegeten & Gedronken, op deze site. Du sublime au ridicule, il n’y a qu’un pas…
    

Sake, de Japanse wijn [sic!], past perfect bij Japanse gerechten, zoals sushi, maar kan ook prima gedronken worden bij andere (oosterse) gerechten.Volgens Hallo van Jumbo zou sake ‘wijn’ zijn. Vreemd voor spul dat van rijst gemaakt wordt en niet van druiven. 
    

Het proeven en drinken van wijn is onnodig belast met allerlei complexiteiten, getuige de weinige wijndrinkers die in een groep hun wijnimpressies spontaan op tafel durven gooien. Nog stroever loopt het in gezelschap van vermeende wijnconnaisseurs. Gewone wijndrinkers nemen aan dat spreken over wijn geleerd moet worden.

Wijnstudies, ronkende wijndiploma’s, dikke wijnboeken en hoogdravende wijntaal doen dat lichtelijk vermoeden. Wijnverlegenheid bestaat en komt niet uit de lucht gevallen. Niet eens zo lang geleden was wijn iets elitairs van clerus, adel en intellectuelen. Zo ook het praten over wijn: je moest er slim en man voor zijn. Die tijden zijn voorbij, op enkele sporen na. En die moeten stilaan verdwijnen.

Terug naar de essentie: wijn pleziert, ontstresst, ontroert en troost. Wijn is het leven vieren, de kleine en de grote momenten. Opperst wijngeluk vindt plaats wanneer wijn en lijf één worden: momenten van alleszeggende stilte, van plechtig ogen sluiten en nederig buigen voor dat uitzonderlijke vermogen van wijn om zielen-roerselen op te poken en aan te blazen. Deugddoend wijnproeven vraagt geen studie, alleen wat receptiviteit. En woorden vinden voor belevingen, dat kan iedereen. Hoe origineler, hoe leuker: ‘neus van oude kranten’, ‘bos na regen’, ‘zwetend meisje na het paardrijden’, ‘mondgevoel van stroop of verse boter’, ‘smaak van overrijpe bloedappelsien en cervelaatworst’. Alle uitdrukkingen, zinswendingen en uitroepen zijn principieel toegelaten. Wijn is van iedereen en niemand moet zijn mond houden.

Wat bedoel ik met receptiviteit? Wel, voor mij is het aandachtig zijn voor hoe die eerste snuf en slok mijn lijf beroert, secondenlang de weg van de wijn door mijn lichaam en ziel volgen. Het lijf bevat een heel eigen geschiedenis van sensorische belevingen. Het reageert bliksemsnel, met evaluaties, associaties en herinneringen. Wijnproeven is voor mij een poging om de rijkdom van de eerste spontane lijfelijke sensaties en associaties in het bewustzijn te krijgen en met gesticuleren en verbaliseren te delen met anderen. Eventueel gevolgd door enige intellectuele analyse zoals vergelijking met soortgenoten en speculatie over invloeden van terroir. Aangeleerde proefwoorden – bloemen, kruiden, gekonfijt fruit, mollig, strak, tertiair – kunnen helpen, maar kunnen evengoed in cerebraal gezwam uitmonden.

Ik vind het fijn om een wijncursus aan beginnende wijnproevers te geven. Deze gemotiveerde en aanvankelijk nog wijnverlegen drinkers proeven onbevangen. Vrouwen lijken het gemakkelijker te hebben dan mannen, die vaker bang lijken te zijn om af te gaan. Het creëren van een veilige, en nimmer schoolse sfeer bevordert het wijnproeven uitermate. Iedereen ruikt en smaakt anders en daarom is iedere geur- of smaakassociatie per definitie waardevol. Wijnervaring en taal ontmoeten en verrijken elkaar en precies dit proces wordt door cursisten als het fijnste onderdeel van de cursus ervaren. Wijncursussen kunnen wijnverlegenheid verhelpen of juist versterken. Dit hangt van de docent af.

Mijn boodschap: ontspan u, maak ruimte vanbinnen, durf te fantaseren, maak vergelijkingen, ruim alle remmingen op, zeg zonder overpeinzingen wat je ervaart. Bij wijnproeven ga je helemaal los, en een beetje alcohol helpt. Wijnverlegenheid is nergens voor nodig.

Stefaan Soenen, gastauteur bij Perswijn, is wijnliefhebber en schrijft onder de naam Wine Tales. Hij bespreekt hierin uiteenlopende thema’s zoals de psychologie van het wijnproeven, de waarde van wijnbeoordelingen en scores, Beaujolais, de symboliek van wijn, het belang van schenktemperatuur, en nog veel meer. Stefaans verhalen zijn tevens te vinden op Facebook.

Wanneer is er sprake van een groot terroir? Wanneer een hectare wijngaard een miljoen euro kost!Bourgogneproducent Jean-Marie Guffens (Domaine Guffens-Heynen, Verget).
    

Ik woon in de stad, maar met vijf minuutjes fietsen ben ik in het bos. Daar ligt een gezellig buurtrestaurant annex kroeg. Het is een fantastische plek met een groot terras dat uitkijkt over de weilanden en bossen….
Zodra de eerste lentezon schijnt, probeer ik hier een plekje te bemachtigen. Want als ik van iets een grote glimlach op mijn gezicht krijg, dan is het wel van daar zitten met een lekkere voorjaarswijn in mijn glas.Voorjaarsidylle in de uitgave Happy Food (tja) van lifestylemagazine Allerhande met Albert Heijns ‘wijnexpert’ Minta Nicolai aan de onvermijdelijke ‘voorjaarswijn’ in een wel heel bijzonder bos.