Achtergrond & Interviews

On the road to Mandalay

Als een oase in de woestijn doemt een lichtstad voor ons op wanneer ik in de avondschemering in een goudkleurige minivan met enkele internationale studenten de metropool van het wilde westen binnenrijd. Las Vegas is ons reisdoel. De stad die veertig jaar geleden nog zijn charme verkreeg door de aanwezigheid van bekende Amerikaanse entertainers als Elvis Presley en de “Rat Pack”, wordt nu gedomineerd door glitterende reclameborden die gelikte goochelaars met exotische dieren weergeven. De aloude witte duif heeft blijkbaar plaats moeten maken voor Tibetaanse tijgers en dolfijnen. Is dit niet wat Toon Hermans eigenlijk bedoelde met de onsterfelijke woorden: “De duif is dood”. Hoe dan ook, net als de stad is de eigenlijke verdwijntruc hetzelfde gebleven.

In mijn naïeve gedachte dat ik als miljonair deze “Sin City” zal verlaten, heb ik mijn hele studiefinanciering voor de maand mei intussen ingezet bij de roulettetafel in de hoop de kosten voor mijn buitenlandstudie terug te winnen. Als wijze profeet van het geluk zet ik mijn portfolio van groene en gele fiches strategisch uit over de zesendertig genummerde vakjes. Na drie rondes van grote deceptie is het lot mij gunstig gestemd en haal ik met groot genoegen mijn niet uitblijvende buit binnen. Ik sta ineens voor een moeilijke keuze: waar moet ik nu al dit geld aan uitgeven? Gelukkig schieten mijn nieuwe vrienden te hulp en herinneren mij aan een attractie waarover ik eerder in mijn reisgids had gelezen.

Diezelfde avond nog loop ik door het overweldigende “Mandalay Bay Resort” met een paradoxaal gevoel van walging over deze overdreven rijkdom en bewondering voor architectorale wansmaak. Ik baan mij een weg tussen de grote hoeveelheid “fruitautomaten” en door een doolhof van kledingzaken die de te dure modeartikelen van Italiaanse en Franse designers aan de welvarende man, of meestal vrouw, proberen te brengen. Naast de ingang van de zaal waar straks een groot boxgala zal plaatsvinden, staat boven een kleine entree in gouden letters het woord “Aureole” geschreven. De opening biedt toegang tot een lager gelegen eetgelegenheid en heeft een mooi uitzicht op de vier verdiepingen (!) hoge klimaatkast waarin, bij eerste oogopslag, honderden wijnen worden opgeslagen. Wauw! Het kan niet anders dan dat ik hier mijn nieuwe fortuin zal uitgeven.

De in zwart pak gehulde uitsmijter die boven aan de trap staat draagt een oortelefoontje waardoor hij zijn instructies lijkt te krijgen. Ik twijfel. Is het wel de ingang van een restaurant en niet van een wilde nachtclub? Volgens zijn laatst verkregen informatie is er nog plaats voor vier personen in de lounge om daar te genieten van een lekkere fles wijn. Met mijn drie reisgenoten daal ik langzaam af, zijdelings langs iets dat op een glazen lift lijkt. Merkwaardig is het feit dat deze is gevuld met netjes geordende flessen wijn. Onderaan de trap komen we vervolgens uit bij een dame, gehuld in eenzelfde zwarte mannenpak, die ons de weg naar het “loungegedeelte” wijst. Een beetje ongemakkelijk nemen wij plaats in wat een zeer luxe restaurant blijkt te zijn. Helaas maakte mijn reisgids hierover verder geen melding.

In lage tweepersoonsbankjes nemen wij plaats aan een glazen tafel. De stijl van het restaurant is strak en modern met veel glas en duistere lichtval. De kleurcontrasten zijn in zwart en wit. Jammer genoeg zijn de bankjes (te) ver uit elkaar geplaatst wat het communiceren met de andere zijde bemoeilijkt. Het normaliter voeren van een intiem gesprek door te fluisteren verandert al snel in onpersoonlijk geschreeuw wanneer we elkaar iets duidelijk proberen te maken. Zo attendeer ik de anderen op de indrukwekkende prijzenkast. Het vijf jaar oude restaurant heeft reeds vele onderscheidingen in de wacht gesleept voor haar uitmuntende wijnkaart en service. Hieronder vallen de prestigieuze “Wine Spectator Grand Award” en de “Food & Wine: New Wine List Award”. Onze verwachtingen zijn dus hoog gespannen.

Wanneer ik informeer naar de wijnkaart, bezorgt de vrouwelijke ober een digitale “touchscreen” computer. Aangenaam verrast neem ik alle keuzemogelijkheden door. Het menu dat verschijnt is overeenkomstig de inhoud van hun website*. Het is alleraardigst te vermelden dat u via de website de wijn kunt reserveren die u bij een komend bezoek tijdens de maaltijd wilt drinken. Daarnaast wordt de gast een overzicht van de uitmuntende wijnkaart geboden die werkelijk zijn weerga niet kent! Bij navraag blijkt dat slecht éénderde van de te kopen wijnen in de “wijntoren” ligt opgeslagen, de rest ligt in de kelder van het restaurant. Er wordt mij verzekerd dat de wijnen ook daar onder de meest ideale omstandigheden worden geconserveerd. Goed om te weten. Verder vinden wij in onze schootcomputer informatie over de andere restaurants van chef en eigenaar Charlie Palmer. Het restaurant waarin wij ons nu bevinden blijkt een kopie te zijn van zijn succesvolle en gelijknamige horecaonderneming in New York. Verder vindt men op de wijnkaart informatie over wijnmakers die zaken doen met het restaurant zoals “Elzaskoning” Marcel Deiss en adviezen met betrekking tot wijn spijscombinaties. Over de veertien wijnen die per glas te bestellen zijn, vindt de klant specifieke informatie. Voor de wijnen die per fles te koop zijn, wordt alleen de naam en prijs genoemd. Ik zie dit echter niet als een tekortkoming van de wijnkaart, het inwinnen van informatie en het geven van advies door het kundige personeel is immers een kwaliteitsprofilering van het restaurant en vergroot het dinergemak van de bezoeker. Toch nog een noot van kritiek, het “browsen” of doornemen van het menu is eenvoudig, maar het kost evenwel veel tijd om van wijnkeuze te veranderen in het uitgebreide aanbod.

Na uiteindelijk een keuze gemaakt te hebben, verstuur ik de gewenste data naar de bar waarna even later een blonde dame in de wijntoren verdwijnt. In haar strakke, zwarte Navy Seals pakje hijst ze zichzelf omhoog om via een genummerd systeem op zoek te gaan naar mijn wijn. Met grote voorzichtigheid neemt ze de wijn hoog in de toren uit het rek en stopt deze in een huls die aan haar broek geriemd zit. Enkele minuten later staat deze “wijnengel” aan onze tafel met de juiste wijn: bravo! Ik durf haar niet te vragen hoeveel wijnen ze al heeft laten vallen. Vervolgens verschijnen er vier glimmende Riedelglazen op tafel welke onvoorzichtig worden ingeschonken. We genieten van een heerlijke rijpe Barbera d’Alba, Parusso, Ornati 2000. De zijdeachtige Italiaanse wijn vult onze monden en ik ben dankbaar dat ik mijn gewonnen geld aan deze hemelse drank mag uitgeven.

Door mijn studentenbudget is de keuze van de te drinken wijn zeer beperkt, zeker in verhouding met de prijzen van de wijnen die op de kaart staan. Wat verwacht je ook anders in een toprestaurant midden in de woestijn waar elke twee dagen de vis vers wordt aangeleverd en de wijnen van over de hele wereld komen. Helaas moet ik dit keer de Chateau d’Yquem uit het jaar 1900 voor het luttele bedrag van $10.000 aan mij voorbij laten gaan. Er is veel tijd besteed aan de samenstelling van de weergaloze wijnkaart en de opzet van het chique restaurant. Het is te betreuren dat wij in het begin als student zijnde niet als een serieuze klant werden gezien en daardoor met een arrogante houding werden benaderd. Dit veranderde ten goede na onze keuze van de (dure) wijn, wat mij nog meer teleurstelde. Daarnaast werden wij door ons plekje dichtbij de bar enigszins gestoord door het grote aantal obers dat ons tafeltje veelvuldig passeerde. Desalniettemin keken wij allen verlekkerd naar de kunstige gerechten die langskwamen vanuit de keuken. In mijn gedachten at ik bij onze Barbera een lekker stukje duif. Alhoewel de duiven niet meer te vinden zijn op het toneel, komen ze op de borden van de restaurantbezoeker nog veelvuldig voor. Kortom, het was een belevenis met een gouden randje.

* De wijnkaart van restaurant Aureole (Las Vegas) is te bewonderen op: http://www.ewinetower.com

Glerum Auctioneers maakte afgelopen zondag een succesvolle wijnveiling mee. In twee sessies werden 92% van de 638 lots in twee sessies door twee veilingmeesters verkocht. Een zeer hoog percentage en de opbrengst was met € 168.500 ruim het dubbele van de vorige veiling. Ruim 200 bezoekers in de zaal en op het balcon (bravo! veilingmeesters) maakten er een gezellige zondagmiddag van.

Naast het normale overwicht aan Bordeaux en in mindere mate Bourgogne en Port, was het aanbod gevarieerd met wijnen uit andere Franse regio’s en veel Italië en Spanje. Verrassend was het aantal lots uit Nieuwe Wereldlanden als Chili, Verenigde Staten, Zuid Afrika en Australië.

Expert Frank Jacobs sprak van een zeer geslaagde veiling, "waar de prijzen in dit topsegment (Bordeaux) weer licht aantrekken". Veel interesse vooral van particuliere liefhebbersvoor de lots – die merendeels tussen de € 100 en € 300 lagen.
Bordeaux geniet bij deze groep het meeste bekendheid, waardoor sommige mooie Bourgognes onverkocht bleven. Onbekendheid met goede producenten (b.v. Nicolas Potel) leverde een aantal onverkochte lots op. Echter, het blijkt dat Glerum een aftersales heeft (020-3012950) waar tot een week na de veiling onverkochte lots kunnen worden gekocht.

Enige opmerkelijke lots :

12 fl. Ch. Lynch-Bages 1989 € 900
12 fl. Ch. Margaux 1990 € 2900
12 fl. Ch. Clinet 1989 € 1800
12 fl. Ch. Montrose 1989 € 820
2 fl. Ch. Yquem 1990 € 450
12 fl. Morey-Saint-Denis Les Ruchots 1e cru 2000 N.Potel € 180 (!?)
6 fl. Almaviva 1997 € 260
12 fl. Chardonnay Monterey County 1998 Bernardus € 140
6 fl. Dominus 1990 € 380
6 fl. Dow’s Vintage 1977 (magnums) € 420
Biedprijzen excl. 25% opslag.

Er waren ook genoeg koopjes te halen, vooral buiten Bordeaux en bij onbekender producenten. Het blijft een spannende aangelegenheid, zo’n wijnveiling. Als er dan nog, tussen alle mooie wijnen – krachtige kazen van Reypenaer geproefd kunnen worden, dan is de middag compleet.

André Sauerbier

Op de ochtend van Hemelvaartdag is op 57-jarige leeftijd de vermaarde wijnproducent Bernard Breuer overleden aan de gevolgen van een hartaanval. Breuer was een van de meest vermaarde producenten van de Rheingau, initiatiefnemer van onder andere de Charta-beweging in de Rheingau, die zich inzette voor het maken van droge Riesling van topkwaliteit. Hij zette zich wereldwijd in voor de promotie van droge Duitse Rieslings, lang voordat deze wijnen aan de voorzichtige opleving van de laatste jaren begonnen. Breuer was een creatief, eigenzinnig en dwars persoon, die altijd innovatief was en zich samen met zijn broer Heinrich niet alleen inzette voor het familiedomein, Weingut Georg Breuer in Rüdesheim, maar voor de Duitse wijnbouw in het algemeen.

Heinrich en Bernard Breuer nam de leiding van het domein over aan het begin van de jaren tachtig. Vorig jaar bezochten we Bernard Breuer in zijn kelder in Rüdesheim met een groep van wijnjournalisten van het geboortejaar 1953. Gepassioneerd legde hij uit dat hij zich had gestort op het herontdekken van bijzondere druiven van de Rheingau, zoals de Orleans en de Heunisch. Hij schonk de bijzondere wijnen van de Orleans vervolgens uit, zodat we iets te proeven kregen dat even eigenzinnig was als Breuer zelf. Hij pakte de zaken op het wijngoed grondig aan door de introductie van een werkwijze zoals die ook op Franse topchateaux wordt gehanteerd, met een strenge selectie tussen topwijnen, tweede wijnen en gemeentewijnen, die het niet waardig zijn onder het toplabel te worden uitgebracht. Hij trad uit de VDP, de Vereniging van Predikaatswijngoederen, omdat hij het niet eens was met de koers van deze vereniging. Maar hij ging onverdroten verder met de verbetering en verdieping van zijn werk, op de hem eigen wijze. Met Bernard Breuer is een markant wijnbouwer heengegaan.

Ronald de Groot

Viva! El Cinco de Mayo!

Het is vijf mei en wat blijkt, ik ben niet de enige persoon die wel zin heeft in een feestje. Veel in Amerika woonachtige Mexicanen vieren vandaag het feest van de ”Cinco de Mayo”. Herdacht wordt, in het kort gezegd, de dag waarop de Mexicanen zich begonnen te verzetten tegen de Franse overheersers ten tijde van Napoleon III in 1862. Enkele Californische wijnbedrijven zien deze dag als een goede gelegenheid om hun Mexicaanse werknemers in de wijngaarden eens goed in het zonnetje te zetten, ook al schijnt de zon hier vaak genoeg. Zo bedankt de leiding van wijnbedrijf “Opus One”, de internationale joint-venture tussen Robert Mondavi en Philippe de Rothschild, in feestelijke sfeer de harde werkers in de wijngaarden voor hun inzet. Hoe je het ook wendt of keert, zonder de Mexicaanse immigranten zou er geen Californische wijnbouw mogelijk zijn en dat lijken de wijnmakers zich maar al te goed te beseffen.

Het kan ook geen toeval zijn dat juist op deze dag William Beezley, Professor Latijn-Amerikaanse Geschiedenis van de Universiteit van Arizona, is uitgenodigd door het “Hemispheric Institute on the Americas” om op UC Davis een lezing te komen geven. De gerenommeerde auteur van verschillende opzienbarende geschiedkundige werken in zijn vakgebied gaat het vandaag hebben over de globalisering van de Argentijnse wijnindustrie, met de nadruk op de opkomst van één druif in het bijzonder, de Malbec. Ik begeef mij naar de desbetreffende conferentieruimte in het betonnen, vreemdhoekige doolhof dat de faculteit van “Sociale Wetenschappen” moet voorstellen. In de volksmond wordt dit grauwe en onpraktische gebouw ook wel “Death Star” genoemd, een verwijzing naar de futuristische film Star Wars. In het kleine zaaltje hebben zich meer dan vijftig geïntereseerden verzameld om te luisteren naar de woorden van deze wijze uit het oosten. Wat een opkomst! Ook de organisatie had er niet op gerekend. Ik heb de keuze om achterin te blijven staan of vooraan tussen de spreker en een beeldschone Zuid-Amerikaanse plaats te nemen. Mijn keuze is snel gemaakt.

Naast mij begint William Beezley zijn zoektocht naar de herkomst van de Malbec-druif in Argentinië bij Leif Ericsson, de ontdekker van Amerika in 1000 A.D. In een luchtige en informele lezing stormt de woordentovenaar vervolgens in veertig minuten door de geschiedenis van de Argentijnse wijnbouw tot aan de recente opkomst van het toonaangevende familiebedrijf “Catena”. Verrassend zijn de verwijzingen naar de introductie van Vitis vinifera druivenrassen, zoals de Malbec, in de appelatie “Mendoza” door Franse en Spaanse immigranten in het midden van de negentiende eeuw. De eerste aromabeschrijvingen van de Malbec-wijnen zijn in de trant van: “zure geitenhuid en rabarber”. Trouwens, heeft iemand wel eens zure geitenhuid geroken? Logischerwijs was de productie van Malbecwijnen niet erg populair indertijd. Ook was de locale smaakbeleving bepalend voor de jarenlange achterstelling van de Malbecwijnen. De bevolking zag meer in zoete wijn en het gedistilleerd “Pisco”, beide gemaakt van de Muscateldruif. Pas in de jaren zeventig van de vorige eeuw wist Nicolás Catena, derde generatie wijnmaker, de Malbec nieuw leven in te blazen. Hiervoor was de uit Italië geëmigreede familie nog de grootste producent van bulkwijn in Argentinië. Dit zou echter snel veranderen. De aan UC Berkeley afgestudeerde econoom kwam in contact met de kwaliteitswijnen die door Robert Mondavi werden geproduceerd in Californië. Deze wisten het op te nemen tegen de beste in Europa. Nicolás filosofeerde dat het potentieel voor kwaliteit ook in de Argentinijnse wijnbouw aanwezig was. Het wijnbedrijf begon zich te concentreren op de productie van kwaliteitswijn door het conserveren van oude Malbec wijnstokken in de wijngaarden en de introductie van moderne vinificatietechnieken in de wijnkelder. Ook werd veel geld geïnvesteerd in de aanschaf van nieuw Frans eikenhout voor de houtlagering van de toekomstige wijnen. Twee decennia later werden zijn Malbec-wijnen op internationale schaal bekend en geprezen. Argentinië als wijnland stond vanaf nu synoniem voor de Malbecdruif. Het land ontwikkelt zich nog steeds als een internationale concurrent op de wereldmarkt in het maken van kwaliteitswijnen. In het globaliseringproces blijkt dus onder andere de belangrijke rol van immigranten in de ontwikkeling van de internationale wijnbouw en het leiderschap van producenten die kwaliteitswijn weten voort te brengen.

Na de lezing en de forumdiscussie kwamen verschillende Argentijnse Malbec-wijnen tevoorschijn en werd het mij ineens duidelijk waarom er zoveel mensen aanwezig waren. Tijdens de gezellige borrel raakte ik in gesprek met de dame die tijdens de geschiedenisles naast mij had gezeten. We bleken allebei uit het buitenland te komen, zowaar immigranten. Ik uit Nederland, zij uit Argentinië. Haar naam, Adrianna Catena. Inderdaad, de jongste dochter van.

Website Nicolás Catena Wines: http://www.nicolascatena.com

zondag 16 mei in The Grand te Amsterdam.
Tijdens dit fraaie evenement, werden dit jaar twee verkiezingen gehouden: die van de beste Chardonnay uit de Nieuwe Wereld tot 8 euro en Merlot uit de Nieuwe Wereld tot 8 euro (consumentenprijs). Voor beide wijnen was een voorselectie gehouden, zodat de wedstrijden finales waren, waarvoor alleen de tien beste waren geplaatst.
De beide wedstrijden werden beslist door een zaaljury en een panel voor in de zaal, waarbij het oordeel van de beide jury’s voor de helft meetelde. Hoewel er altijd verschillen zijn tussen de proevers in de zaal en een professionele jury, wordt de prijs altijd gewonnen door een wijn die door beide jury’s wordt gewaardeerd. Dat was ook nu weer het geval, zowel in de finale van de Chardonnay-wijnen als van de Merlot-wijnen uit de Nieuwe Wereld. Opvallend waren ook de verschillen tussen de wijnen die konden worden geconstateerd. Wie gedacht mag hebben dat een Chardonnay of een Merlot altijd hetzelfde smaak, heeft kunnen constateren dat er flinke verschillen zijn. Onder andere in kracht en diepte, maar ook in de hoeveelheid hout en het fruit in de wijnen.

Finale Chardonnay tot 8 euro
Jury: Ronald de Groot (Perswijn), Harold Hamersma (wijnschrijver), René van Heusden (Perswijn), Sjuul Paradijs (journalist).

Bij de Chardonnay ging de overwinning naar een wijn van het huis Montes, dat in Chili als een van de beste wijnbedrijven wordt beschouwd. Wijnmaker Aurelio Montes geldt in Chili als een visionair, die een fraaie wijnbodega heeft neergezet, waar zeer fraaie wijnen worden gemaakt.

De winnaar
Montes, Reserve Barrel Fermented 2003, Curico Valley (Chili)
Verbunt, € 6,99
Tweede plaats
Alamos 2003, Mendoza (Argentinië)
Gall & Gall, € 7,99
Derde plaats
Finca Flichmann, Tierra Buena 2002, Mendoza (Argentinië)
Plus, € 4,49

Finale Merlot tot 8 euro
Jury: Cees van Casteren (wijnschrijver), Ronald de Groot (Perswijn), René van Heusden (Perswijn), André Sauerbier (Perswijn).

Bij de merlotwijnen was de constatering dezelfde als bij de chardonnay: flinke verschillen, onder andere in de rijpheid van de wijnen, de intensiteit van het fruit en de hoeveelheid hout. Allemaal factoren, die bij de beste wijnen het meest in evenwicht waren. Ook hier een hoge notering voor de wijn van Montes, een tweede plaats, maar een andere Chileense wijn ging met de eer strijken, de Valdivieso.

De winnaar
Valdivieso 2002, Central Valley (Chili)
Gall & Gall, € 5,99
Tweede plaats
Montes, Reserve 2002, Colchagua Valley (Chili)
Verbunt, € 7,99
Derde plaats
Rosario Estate, Reservado 2002, Maipo Valley (Chili)
DGS, € 7,50

Foto’s
Foto 1: Jeroen Stuivenberg (re) van importeur Verbunt neemt de oorkonde voor de beste Chardonnay in ontvangst van juryleden Harold Hamersma (miden) en Ronald de Groot (li). (klik hier voor groot formaat)
Foto 2: Hans Bootsma (li) en Udo Göebel van Gall & Gall, de trotse winnaars van de prijs voor de beste Merlot. (klik hier voor groot formaat)

De volgende wijnen waren genomineerd voor de beide finales.

Finalewijnen Chardonnay Nieuwe Wereld tot € 8,-
Alamos 2003, Mendoza (Argentinië)
Gall & Gall, € 7,99
Argento 2003, Mendoza (Argentinië)
Gall & Gall, € 5,99
Doña Candelaria, Reser­ve 2002, Casablanca Valley (Chili)
Tamis, € 7,95
Churchview Estate, Unwooded 2003, Margaret River (Australië)
Wielinga, € 8,- (schroefdop)
Dieu Donné 2003, Franschhoek (Zuid-Afrika)
Sligro, € 4,95
Montes, Reserve Barrel Fermented 2003, Curico Valley (Chili)
Verbunt, € 6,99
Yellow Tail 2003, SE Australia (Australië)
Dirk van den Broek, € 3,99
La Palma, 2003, Rapel Valley (Chili)
Gall & Gall, € 5,79
Finca Flichmann, Tierra Buena 2002, Mendoza (Argentinië)
Plus, € 4,49
Santa Rita, ‘120’ 2003, Valle Central (Chili)
Noordman, Dirck III, Konmar/Super De Boer, € 5,99
Finalewijnen Merlot Nieuwe Wereld tot € 8,-
Caliterra 2001, Valle Central (Chili)
Great Grapes, € 7,99
Casa Silva, Classic 2001, Colchagua Valley (Chili)
Colaris, € 7,40
Dieu Donné 2001, Franschhoek (Zuid-Afrika)
Sligro, € 6,60
Kuri 2003, Limari Valley (Chili)
Ad Bibendum, € 5,99
Montes, Reserve 2002, Colchagua Valley (Chili)
Verbunt, € 7,99
Trumpeter Merlot 2002, Tupungato (Argentinië)
Van der Linden, Walraven & Sax, € 6,95 (niet aanwezig)
Rosario Estate, Reservado 2002, Maipo Valley (Chili)
DGS, € 7,50
Salentein, Finca El Portillo 2002, Mendoza (Argentinië)
Verbunt, € 7,25
Santa Rita, ‘120’ 2002, Rapel Valley (Chili)
Noordman, € 6,45; Dirck III, € 5,89
Valdivieso 2002, Central Valley (Chili)
Gall & Gall, € 5,99

Zo als gewoonlijk in het voorjaar een uitgebreid overzicht van de nieuwe jaargang top-Bordeaux. Geen gemakkelijk jaar, voor de producenten niet, en voor de proevers ook niet. Rijp en groen door elkaar, groots en matig, alles vinden we in 2003. Heet weer was nog geen goed weer, laat dat nog maar eens gezegd zijn. Niettemin zijn er in 2003 een aantal grote wijnen gemaakt, vooral als er cabernet in het spel was. Wijnen die op het niveau liggen van een groot jaar als 2000. Alleen was 2000 veel homogener van kwaliteit. Onderstaand een overzicht van de wijnen, binnen elke streek op volgorde van voorkeur. Helaas moesten enkele Premiers Crus van Saint-Emilion ongeproefd blijven, in verband met verplichtingen bij de beurs Overheerlijk!
Wijnen in Bordeaux geproefd door Ronald de Groot.

Médoc
Bevoordeeld door het klimaat, dat geldt voor de (Bas-)Médoc in de jaargang 2003. Het nabije water bracht koelte. De laatrijpende cabernet, en hier zelfs de merlot, hadden daar veel baat bij. Goede resultaten dus hier, met uitstekende Crus Bourgeois, mits goed geprijsd zeker het kopen waard.
****
d’Escurac
sap en fruit, kersen en vanille, room en flu­weel, mooie lengte, heerlijk
Les Grands Chênes
sap en fruit, verleidelijk hout, kersen en cassis, room, fluwe­len tannines
Patache d’Aux
mooi intens, flinke stevigheid en tanni­nes, maar voldoende fruit
Poten­sac
mooie tannines, sap, bessen, cassis, verleidelijk en toch structuur
***(*)
Greysac
elegant en fris, niet het toppunt van diepte, maar heerlijk verleide­lijk
Loudenne
heerlijk fruit en sap, mooi rijp, gesoig­neerd, uitstekende tannines
Rollan de By
ver­leidelijk en krachtig, een tikje warm, pruimen en chocola, vanille, kracht
Tour Haut-Caussan
fris en sappig, vleugje plantaardig, sap en rood fruit, kersen en goede zuren
Vieux-Ro­bin
verleidelijk, als altijd, goed gemaakt, kersen, cassis, goede tannines
La Tour de By
fruit en sap, goede tannines, verleidelijk, vrij veel hout, maar zeker fraai
***
Grivière; Les Ormes-Sorbet; Ramafort; Bl­aignan; La Cardonne; Tour Saint-Bonnet
Volgend jaar beter
La Gorce; Lousteau­neuf; Tour Prignac

Haut-Médoc
Omdat de Haut-Médoc zich uitstrekt over een groot gebied, van Saint-Seurin in het noorden tot bij de stad Bordeaux in het zuiden, zien we hier veel wisselende resultaten. Mooie wijnen in elk geval bij een aantal noordelijk gelegen châteaux, met Sociando-Mallet in een glansrol, maar ook andere goede noorderlingen, als Sénéjac, Coufran, Hanteillan, om er maar een paar te noemen. Ook hier zijn, net als in de appellation Médoc, goede wijnen te vinden, maar voorzichtigheid in de keuze is van belang.
****(*)
Sociando-Mallet
lengte en frisheid, heerlijk sap, intens, breed, prachtige cabernet, een geweldige wijn
****
Belgrave
goede tannines, room, sap en lengte, goede­ prestatie, tikje zwaar
Cantemerle
wat lichtere stijl, fruit, sap, maar aan de warme en zoete kant
La Demois­elle de Sociando-Mallet
elegan­te stijl, kersen en cassis, soe­pel, heerlijke tannines en sap
Lanessan
mooi fruit en goede tanni­nes, fluwelig, lengte, goed jaar hier
Sénéjac
diepte en structuur, verlei­delijk hout, cassis, lengte, prach­tig
La Tour-Car­net
fruit, goede tannines, afgerond, zacht is een groot woord, maar in balans
***(*)
d’Aurilhac
stevig en krach­tig, hout en zoet fruit, een tikje fors, wel goed sap, structuur
Cam­bon-la-Pelouse
tikje stevig, mooi hout, structuur en sap, cassis, vanille, uitstekende tannines
Caronne-Ste.-Gemme
stevig, maar goed fruit, con­fiture, zwoel, chocola, afgeronde tannines
Coufran
krenten en kruiden, ste­vig en karaktervol, goed, tikje stugge finale
Hanteillan
cassis, goede tannines, heerlijk in balans, room en lengte
La Lagune
warm, maar toch afge­rond, geen slecht exemplaar, kersen, zoet, kruiden
Larose-Trintaudon
aan de stevi­ge kant, maar een goed resultaat, lekker stevig
d’Agassac
verleidelijk, maar geen echte diep­te, (hout)tannines, zoet fruit en confiture
d’Arche
elegant en toegankelijk, aangenaam hout en fruit, niet heel diep
Bel-Orme-Tronquoy-de-La­lande
kracht, sap en fruit, kersen en bessen, stevige tannines en ka­rakter
Charmail
elegante, wat lichtere stijl, zoet fruit, ker­sen, sap, goede tan­nines
Lestage-Simon
zoet fruit, vijgen, pruimen, warm, aangenaam glas, niet al te diep
Mau­camps
kersen en va­nille, geen superdiep­te, maar goed in zijn fruit, lekker
Soudars
vrij ste­vig, wel goede tannines, pruimen, vijgen, kersenpitten, kracht
Verdig­nan
fruit en sap, mooie tannines, lekker elegant, sma­kelijk en sappig
***
Arnauld; Bernadotte; Camensac; Clément-Pichon; Fontes­teau; Lachesnaye; De Lamarque; Liversan; Du Moulin Rouge; Senilhac; Tour du Haut-Moulin; De Villegeorge
Nette wijnen
Beaumont; Cissac; Citran; De Malleret; Ramage-la-Batisse
Volgend jaar beter
Balac; Das­vin-Bel-Air; Malescasse

Margaux
Als meer zuidelijke appellation is Margaux soms wisselend, met uitschieters naar beneden, zoals bijvoorbeeld Dauzac en Cantenac-Brown. Aan de andere kant zijn er châteaux die de positieve lijn van de laatste jaren doorzetten, zoals Prieuré-Lichine, Giscours, Du Tertre, Kirwan, om er een paar te noemen. Opvallend is ook de terugkomst van tweede cru Rauzan-Gassies, een paar jaar geleden nog een lelijk eendje. Ook Lascombes is weer aardig op niveau.
*****
Margaux
fris en elegant, cassis en superfruit, structuur en sap, een grote wijn, zonder meer
****(*)
Rauzan-Ségla
fris, fruit en sap, kersen en vanille, balans, zachte tannines, subtiliteit, lengte, fraai
­Rauzan-Gassies
tikje stevig, overtui­gend, zoet fruit, kersen en bessen, goede tannines, lengte
Giscours
structuur, sap en tannines, mooi hout, zeer intens, lengte, bijzonder goed
****
Lascombes
soepel en ge­structu­reerd, mondvol wijn, chocola, lengte, balans, fraai
Palmer
krachtig, een tikje warm in zijn fruit, goede tannines en een fraaie lengte
Prieuré-Lichine
zachte tannines, heerlijk gemaakt, mooie structuur, tegelijk mooi diep, lengte
Du Tertre
open, kersen en vanille, prui­men, vijgen, confi­ture, soepele tannines, heerlijk
Ferrière
zoet fruit, pruimen en vijgen, warm, con­fiture, sap en souplesse, goede tannines
Kirwan
kersen en va­nille, aardige dosis hout, iets minder structuur, verleidelijk fruit
Malescot-St.-Exupéry
kersen en vanille, bessen, soepel en aange­naam, geen superdiepte, verleidelijk
Pavillon Rouge du Margaux
concentra­tie en kracht, sap en fruit, pruimen en vanille, soepel en overtui­gend
Monbrison
bessen, kersen, cassis, sap en fruit, goed in balans, tikje stevige tannines, smaakvol
***(*)
Dur­fort-Vivens
vleugje paprika, elegant, frisheid, geen overex­tractie, goede tannines
Siran
fruit en sap, verleidelijk en smake­lijk, zonder grote diepte
Brane-Cantenac
gekonfijt fruit, zwarte kersen, erg zwoel en minder finesse
d’Angludet
karamel, koffie, krenten, kracht en alcohol, tanni­nes na, lichte droogte
Marquis d’Alesme
krenten, licht ex­tractief, mist wat lekker sap, maar geen slecht glas
***
Alter Ego de Palmer; La Gurgue; Labégorce; Marquis de Terme
Niet slecht
d’Ars­ac; Can­tenac-Brown; Labégorce-Zédé; Paveil de Luze; La To­ur de Mons; Dauzac

Saint-Ju­lien
Deze gemeente-appellation blijft vrij regelmatig van karakter, met verschillende uitstekende wijnen. Léoville-Poyferré bijvoorbeeld, maar ook Beychevelle is beter dan gewoonlijk, net als Langoa-Barton, maar dat wordt in Nederland haast niet te koop aangeboden.
****(*)
Léoville-las-Cases
finesse en ele­gantie, prachtig fruit, gewel­dige diepte en structuur, prachtige tannines
Léo­ville-Poyferré
breed en complex, zoet fruit, zachte tannines, room, leer en tabak, cassis en sap
****
Léoville-Barton
laurier en drop, breed, iets minder finesse dan gewoonlijk, goede tannines
Beyche­velle
rijp en vol, breedte, zwarte kersen, tikje zoet en warm, maar een fraai glas
Ducru-Beaucaillou
meer kracht dan verfijning, pruimen, zwoel­heid en kren­ten; niet de echte top
Langoa-Bar­ton
overtui­gend, mooie tannines en fruit, ker­sen en vanille, breed en complex
Clos du Marquis
fluwelen tannines, room en fruit, cassis en bessen, klassieke stijl, prachtige frisheid
Lagrange
zoet fruit, kersen en prui­men, sap en frisheid, goede tannines, elegantie
Talbot
zwarte kersen en zoete prui­men, krachtig in de smaak, overtuigend, goede tannines
***(*)
Branaire
kracht en diepte, zoet, pruimen, kersen, aan de machtige kant, vrij droge finale
Ter­ry-Gros-Cailloux
zoet fruit, pruimen en kersen, room, vanille en zachte tannines, smaakvol
Du Glana
overtuiging, rondeur, lengte en goede tannines, iets zoet in zijn fruit
Moulin de la Rose
tikje jammy, zoet, een goede smaak, rijp en krachtig, goede tan­ni­nes
Gruaud-Larose
li­chtere stijl, mist definitie en structuur, zelfs fruit, de tannines zijn hard
***
La Croix de Beaucaillou; Lalande-Borie

Pauillac
In Pauillac weinig opvallend nieuws. Lafite is wat mij betreft de absolute top hier, maar dat is al zo sinds de ommekeer met de jaargang 1996. Latour zit er dicht bij. Zeer goede Pichon-Longueville en Pontet-Canet. Mouton, tsja, wat hierover te zeggen? Toch iets minder, naar mijn smaak, dan de andere Premiers Crus.
*****
Lafite-Rothschild
het summum, supere­legant, maar ook krachtig, breed en com­plex, super­tannines, leng­te
Latour
fruit en mooie tannines, veel kracht, maar ook finesse; geweldige Latour
****(*)
Pichon-Longueville
intens en krachtig, pruimen, vijgen, koffie en tabak, intensiteit en lengte, supertan­nines
Mouton-Rothschild
mist wat echte finesse, nogal extractieve tannines, krui­den, moeilijk, wel structuur; afwachten
Pontet-Canet
intens cassis en sap, supertan­nines en frisheid, lengte en overtuiging
****
Duhart-Milon
prachtige finesse, lengte en tannines, heer­lijk cassis, frisheid, complex en fraai
Clerc-Milon
sap en fruit, prui­men, confiture, fraai en complex, tikje zwaar, maar een mooi glas
Armail­hac
niet heel diep, maar aan­trekkelijk in zijn fruit, verleidelijk, hout, kersen, cas­sis
Carruades de Lafite
klas­sieke en stevige carruades, tannines van goede kwaliteit, zoet fruit, confiture
Les For­ts de Latour
lengte en kracht, ook goed fruit, maar zeker ook streng; heel fraai dit jaar
Haut-Bages-Libéral
sap en fruit, kersen en pruimen, balans en room, mooi hout, heel lekker
Lynch-Bages
aan­genaam, mooi sap en fruit, goede tannines, gemaakt in elegantie en frisheid
Pichon-Lalande
niet veel fruit, stevige tanni­nes, pruimen, krenten, concentratie, licht gerijpt
***(*)
Batailley
kersen en pruimen, vanille, room, bessen, stevig, met goede tannines
Fon­badet
ste­vig, maar goed in zijn fruit, zachte tannines en een mooie structuur
Lynch-Moussas
sappig en vrij toegan­kelijk, niet de echte diepte, maar aange­naam, ver­leide­lijk
Pibran
minder spet­terend dan gebruikelijk, elegant en sap­pig, goed fruit, cassis en vanille
Croizet-Bages
hoekig, boers, maar aardig fruit en sap, niet heel diep, geen extractie, bijna lief
Grand-Puy-Ducasse
warm en zoet, kersen en pruimen, iets doorge­schoten in wat drogere tannines

Saint-Estèphe
Als de meest noordelijke van de gemeente-appellations had Saint-Estèphe het voordeel van de relatief koele omstandigheden, die duidelijk voordelig waren in 2003. Verschillende meer dan uitstekende Crus Bourgeois hier, op Grand Cru Classé-niveau, zoals Phélan-Ségur, Les Ormes de Pez en Haut-Marbuzet. Montrose dit jaar zeer fraai, mede door de meer dan voortreffelijke cabernet-sauvignon.
*****
Montrose
com­plex en breed, barst van de tannines, maar perfect rijp, met structuur en sap; geweldig
****(*)
Cos d’Estournel
luxueus hout, als altijd, maar ook fraai fruit, structuur, gebrand, uitstekende tannines
****
Phélan-Ségur
kracht en lengte, structuur, tegelijk verleidelijk en elegant, soepel, ker­sen, heer­lijk
Calon-Ségur
intens en krachtig, prui­men, krenten, dik en zoet, confiture, uitstekende tannines
Belair
krachtig, bessen en kersen, stevigheid en sap, goede tan­nines, fraai glas
Le Boscq
stevig en krachtig, room, hout, vanille, kersen en room, breed en fluwelig
Haut-Mar­buzet
verleidelijk, uiteraard veel hout, kracht en sap, kersen, pruimen en goede tanni­nes
Lafon-Rochet
zoete stijl, diepte en kracht, hout, vanille, goede tannines, een mooi glas
Les Ormes-de-Pez
sap en fruit, balans, room en sou­plesse, afgerond en sappig, kersen en vanille
***(*)
Chambert-Marbu­zet
bekende verlei­delijke stijl, veel hout en zoet fruit, lengte en goede tanni­nes
La Dame de Montrose
structuur en sap, kersen, tikje aan de stevige kant, voortref­felijke tweede wijn
De Marbuzet
sap en fris­heid, cassis en kersen, goede tannines, balans en een fraaie structuur
Pagodes de Cos
warm en zoet, krenten en pruimen, structuur, met een lichte droogte na
De Pez
soepel en sappig, in ba­lans, goede tannines en goed fruit
Tour de Pez
kersen en vanille, redelijk elegant, niet heel diep, maar gewoon prima
***
Cos Labory; La Haye; Lilian-La­douys

Lis­trac
Meer landinwaarts, en wat minder aansprekende châteaux, dat is Listrac. Enkele verdienstelijke wijnen, van de bekende betrouwbare châteaux hier.
***(*)
Fourcas-Loubaney
flink hout, maar ook fruit en sap, zoete kersen en bessen, vanille, aangenaam
Mayne-Lalande
sap en fruit, kersen en vanille, zoet, kruiden, warm, goede tannines; mooi glas
Clarke
flink wat hout, minder diepte, zwoelheid, zoet fruit, tikje stevige tannines
***
Cap Léon Veyrin; Fourcas-Dupré
Aardige poging
Fonréaud; Fourcas-Hosten; Lestage

Moulis
Deze gemeente is altijd goed voor een paar goede Crus Bourgeois, met dit jaar Chasse-Spleen aan kop, heerlijk elegant, een wijn waarin het fruit prima bewaard is gebleven.
****
Chasse-Spleen
kersen en cassis, elegant en overtuigend, mooie tannines, goede balans, lengte
***(*)
Poujeaux
heeft toch wat moeite met dit soort jaren, het wordt wat overdone, zwaar
Biston-Brillette
warm, een tikje droge tannines, maar toch wel overtuiging en afronding
***
Anthonic; Gres­sier-Grand-Poujeaux; Maucaillou
Aardig gedaan
Bril­lette; Dutruch-Grand-Pou­jeaux; Moulin-à-Vent

Wijnen van de Côtes
De wijnen van de Côtes zijn een beetje een allegaartje, met een combinatie van wijnen uit onder andere de Côtes de Castillon bij Saint-Émilion en de Premières Côtes de Bordeaux, aan de oever van de Garonne. Gemeenschappelijke factor is een gebruik van relatief veel merlot –minder gunstig- en wat koelere wijngaarden dan de top-appellations –juist gunstiger. Wie het goed deed, profiteerde zoveel mogelijk van de omstandigheden.
****
D’Aiguilhe, Côtes de Castillon
zeer geslaagd, koel terroir, fruit en sap, zwarte kersen, olijven, goede tannines
Carignan, Prima 1ères Côtes de Bordeaux
nogal overdreven hout; wel fruit, ker­sen, pruimen, vijgen, sap
***(*)
De Francs, Les Cerisiers, Bordeaux Côtes de Francs
fors hout, gelikte en krachtige stijl, veel zoet fruit, kren­ten, warm en sappig
***
Mont Pérat, 1ères Côtes de Bordeaux; Puy Arnaud, Côtes de Castillon; Puygue­raud, Bordeaux Côtes de Francs; Reynon, 1ères Côtes de Bordeaux; Mars­au, Bordeaux Côtes de Francs; Cap de Faugères, Côtes de Castillon; Le Doy­enné, 1ères Côtes de Bordeaux; Sortilege de Plaisance, 1ères Côtes de Bordeaux; Veyry, Côtes de Castillon; Ampélia, Côtes de Castillon; Joanin Bécot, Côtes de Castil­lon
Volgend jaar beter
Côte Montpezat, Côtes de Castil­lon; De Laussac, Côtes de Castillon

Pessac-Léognan & Graves Wit
De streek ten zuidwesten van de stad, de Graves en Pessac-Léognan, had het in 2003 moeilijk. De ligging vrij ver van zee was al moeilijk genoeg. Voor wit was het zeer lastig. Het begin van de oogst, voor half augustus, zegt in dit verband genoeg. Voor wie altijd beweert dat de wijnen van Bordeaux zo goed zijn, omdat de druiven lang aan de stok hangen, heeft hier geen weerwoord meer.
****(*)
Haut-Brion
abrikoos en perzik, sap en fruit, mooie zuren, in wit een klasse apart in dit jaar
****
Laville-Haut-Bri­on
citrus en een vleugje boenwas, krachtig en strak in de smaak, geen vet
Malartic-Lagravière
geen buitensporig hout, maar stevigheid, bloemen en honing, bitter en lengte
Pape-Clément
exuberant en exotisch, krachtig, geen klassieke graves, niettemin smakelijk
Domaine de Chevalier
krachtig en tege­lijk ingetogen, citrusfruit, goede lengte, voldoende frisheid
La Louvière
citrus, wit fruit, peer en per­zik, vanille, sap en goede zuren, lekker fris, krachtig
Smith-Haut-Lafitte
honing, peer en limoen, rijp en krachtig, minder expressief dan gewoon­lijk; goed
***(*)
Car­bon­nieux
vanille, wit fruit, redelijk krachtig in de smaak, mineralen, goede frisheid
De Fieu­zal
geen grote Fieuzal, li­moen, honing, peer en perzik, redelijk goede zuren
Latour-Martil­lac
wit fruit en bloemen, vanille, vrij krachtig, redelijk fris en mineralig
Rahoul, Graves
vanille, ananas, goed gemaakt, redelijk fris en sappig, peer en perzik
***
Bous­caut; Haut-Bergey; Oli­vier; De France; Larrivet-Haut-Brion; Pique-Caillou ; Chantegrive (Graves)

Pessac-Léognan & Graves Rood
Voor rood geldt vrijwel hetzelfde verhaal als voor wit. Diep landinwaarts werd hier veel geleden onder de hitte. We moeten niet vergeten dat de kiezelbodem hier juist een voordeel is bij veel regen, omdat de drainage dan zo goed is. Bij grote hitte houdt deze bodem het water minder goed vast, en dat heeft zich in 2003 beslist gewroken.
****(*)
La Mission-Haut-Brion
fraaie en elegante la Mission, mooi cabernet, ver­fijning en structuur, goed fruit
Pa­pe-Clément
machtig, warm, zoete kersen en vanille, een goede smaak, krachtig en breed
****
Haut-Brion
structuur en goede tannines, verleide­lijk, fluweel, niet de diepte van een topjaar
Malar­tic-Lagravière
fruit en sap, kersen en vijgen, prui­men, soepel en afgerond, zoet en confitu­re
Domaine de Chevalier
tikje warm, zwoel, niet te hard, elegante stijl, redelijk goede tan­nines
***(*)
Olivier
smakelijk glas, kersen en prui­men, sap, balans, gewoonweg lekker
Smith-Haut-Lafitte
relatief veel finesse voor de appellation, kracht en structuur, aardig fruit
Bahans-Haut-Brion
room, een mooi glas, heel lekker, zonder grote diepte
Carbon­nieux
kracht en structuur, sap en tannines, opge­leukt met hout, redelijk stevig
De Fieuzal
krach­tig, vanille, koffie, warm en ook vrij stevig, mist het mooie fruit
Haut-Bailly
boers, warmte, kruiden, choco­la, in de smaak niet slecht, wat zuren en bitters
La Louvière
geen topjaar hier, maar wel goed gemaakt, tikje stug
***
Les Carmes-Haut-Bri­on; La­tour-Martil­lac; La Tour-Haut-Brion; De France; Bous­caut,
Chantegrive (Graves); Rahoul (Graves); Ferrande (Graves)

Volgend jaar beter
Clos Marsalette; La Chapelle de Mission-Haut-Brion; Haut-Ber­gey; Pique-Caillou;
Larrivet-Haut-Brion

Fronsac & Canon-Fronsac
Net zo wisselend als elders, en opvallend genoeg geen betere wijnen in Canon-Fronsac dan in Fronsac. Zo manifesteert 2003 zich als het jaar waarin reputatie minder telt dat in andere jaren. De zware en koele gronden waren ook hier in het voordeel, en de goede wijnmakers, zoals Michel en Dany Roland met hun Fontenil, deden het simpelweg beter.
****
Fontenil, Fronsac
sap en rondeur, heerlijk fruit, fluwelen tannines; dit wordt steeds beter
Moulin-Haut-Laroque, Fronsac
breed en rijp, chocola, krachtig, iets minder fruit dan gewoon­lijk
***(*)
La Vieille Cure, Fronsac
con­fiture, zwoelheid, kersen, aangenaam fruit, niet superfris, maar verleidelijk
De Carles, Fronsac
sap en fruit, in balans, kersen, cassis, goede tannines
Dalem, Fronsac
warm en krui­dig, ste­vig, vanille, aan de stugge kant, goede kracht en lengte
Du Gaby, Canon-Fronsac
fruit en sap, vanil­le, kersen, pruimen en vijgen, chocola, goede tannines
***
Chadenne, Fronsac; Haut-Carles, Fronsac; De la Rivière, Fronsac; Cas­sagne-Haut-Ca­non/La Truffière, Canon-Fronsac; Moulin-Pey-Labrie, Canon-Fronsac; Les Trois Croix, Fronsac
Volgend jaar beter
De la Dauphine; Barrabaque; Canon de Brem

Lalande-de-Pome­rol
***(*)
La Fleur de Boüard
fruit, kersen, bessen en prui­men, zacht en tegelijk een mooie structuur, heel fraai
La Ser­gue
krachtig, krenten, olijven, breed en stevig, wel fruit in de smaak, met ste­vige tannines
***
Jean de Gué; De Viaud

Pomerol
De Pomerol zat in 2003 in de hoek waar de klappen vielen. Het was hier naar verhouding nog iets heter, bovendien is de aanplant van merlot hier zeer belangrijk. Deze twee factoren samen maakten een (te) vroege oogst, voor de normalisering van de temperaturen in september veelal onvermijdelijk. Uiteraard hebben degenen met veel cabernet-franc wat minder problemen, en daarnaast is het presteren van het huis Moueix het vermelden waard. Opmerkelijk fruitvolle en elegante wijnen hier, en dat is een prestatie van formaat.
*****
Pétrus
in­tens en toch ook heel fijn, geweldig fruit, kersen en vanille, lengte, supertannines
****(*)
Trota­noy
breed en krachtig, intens en uitgebalan­ceerd, structuur, uitstekende tannines
Vieux-Château-Cert­an
fruit en sap, finesse, concentratie, lengte, uitgebalanceerd, goed fruit
****
La Fleur-Pétrus
prachtig fruit en sap, elegantie en finesse, maar ook kracht en goede tannines
Ho­san­na
stevig en krachtig, stoere pomerol, uitstekende tannines, sap, fluwelen stijl
Latour-à-Pomerol
breed en soepel, finesse en elegantie, lengte en overtuiging, heerlijke tannines
Le Bon Pas­teur
souplesse en structuur, sap, rood fruit, kersen en pruimen, fraai en zacht
Bourgneuf-Vayron
pruimen en ker­sen, goede tannines, lengte, balans, heerlijk glas
Vray-Croix-de-Gay
pruimen en vij­gen, structuur en tannines, mooie lengte en sap, fraai glas
***(*)
Certan-Marzelle
vleugje paprika, kruiden, cassis, enige stevigheid en goed sap, frisheid
Clinet
vrij extrac­tief, niet echt veel fruit, wat chocola en kruiden, veel stevigheid
La Con­seillante
gebrek aan struc­tuur, elegantie, finesse, smake­lijk, sap, maar geen echte top
La Fleur de Gay
rijpe tannines, sap en fruit, smake­lijk en voor deze streek geslaagd
La Grave
kracht, prachtig in zijn fruit, kersen, vanille, heer­lijke tan­nines, verzorgd
Nenin
aangenaam en soepel, elegant ge­maakt, kersen en bessen, smakelijk
Petit-Village
krachtig glas, zwoel en kruidig, krenten, chocola, tikje ruw, wel fruit en sap
Rou­get
stevig en krachtig, niet bepaald slecht, goed fruit en goede tannines
Beausoleil
pruimen, vijgen en kersen, zacht en sappig, mooi hout, geen enorme structuur
Certan de May
tikje ruig, maar niet slecht, wat stevigheid, kruiden, room
Domaine de l’Eglise
elegante stijl, kersen en pruimen, verleidelijk, minder structuur, maar heel lekker
Gombaude-Guil­lot
de bekende stijl, verleide­lijk, warm en zwoel, maar wel wat goede tannines na
Lafleur Gazin
sap en fruit, kersen en cassis, vanil­le, zachte tannines, subtiliteit en finesse
Clos René
niet verkeerd, sap en fruit, cassis en kersen, fris, in balans, prettig
***
Beaurégard; La Croix du Casse; La Clémence; Le Moulin; Taillefer; Clos du Clocher; Gazin; Bellegrave; Bonalgue; Bourgneuf-Vayron; Croix de Gay; l’Enclos; La Fleur de Gay; La Pointe
Niet slecht
La Croix; Mazeyres; Mont­viel; Moulinet; Fugue de Nenin; Plince; Vieux Maillet;
Helaas
De Sales; De Tailhas

St.-E­milion
In Saint-Emilion staat meer cabernet-franc aangeplant dan in de Pomerol, bovendien hadden de wijngaarden op de klei/kalkheuvels rond de stad iets minder te lijden van de hitte dan die op het vlakke deel richting Pomerol. Grote verschillen dus ook hier, met bijvoorbeeld een opvallend schitterende Ausone, zeer indrukwekkend. Waarmee maar gezegd is dat de opmerking dat de wijnen van de Rive Droite minder geslaagd zijn als generalisatie gewoon niet klopt.
*****
Ausone
grootse wijn, veel cabernet-franc, rijp en rijk, pruimen, vijgen, struc­tuur, perfecte tannines
****(*)
La Mondotte
tikje overrijp, toch mooi fruit en voortreffe­lijke tannines, structuur, room en sap
****
l’Angélus
een goede elegan­tie en finesse, goede tannines, sap en fruit, mooie frisheid
Canon-la-Gaffelière
meer cabernet dan ge­woonlijk, stevigheid, goed fruit, cassis, sap, pruimen, breedte
La Gomerie
100% merlot, toch fris en sappig, zoet fruit, kersen, pruimen, vijgen
Magde­laine
ker­sen en vanille, smaakvol en breed, mooie lengte, finesse, groots glas
Larcis-Ducasse
sap en fruit, veel kracht, toch in balans, veel karakter en voortreffelijke tannines
Moulin-St.-Ge­orges
structuur en sap, zoete ker­sen en pruimen, krachtig en sappig, stevigheid na
Pavie-Macquin
sap en fruit, pruimen, lengte, goede tan­nines, breed en romig, heerlijk glas
Quinault l’Enclos
iets lichter, verleidelijke stijl, vanil­le, kersen, sap, goede tannines in elk geval
Dassault
stevig, maar goed fruit, sap, pruimen, lengte, prima balans
Franc-Mayne
sap en fruit, goede tannines hier, leng­te, mooi stevig, niet te hard
***(*)
Belair
sap en fruit, kersen, vanil­le, uitgebalanceerd, zachte tannines, pure fines­se
Bel­le­font-Belcier
elegante stijl, fi­nesse, goed fruit, kersen en goede tannines, prima geslaagd
Bellevue
geen overextractie, maar sap en fruit, redelijk elegant en sappig
Sanctus du Bien­faisance
romig en zacht, afgerond, chocola en olijven, goed zoet fruit, pruimen
La Dominique
sap en fruit, stevig, kersen en cassis, balans en room, lengte, fraai, sappig
Cep de Faugères
zacht en rijp, niet te veel harde tannines, maar room, sap, rondeur, in balans
Grand-Corbin-Despagne
krachtig en tegelijk elegant, ook fris­heid en sap, wat zuren
Les Grandes-Murailles
goed glas, elegantie en goed fruit, sap, goede tannines, heer­lijk romig
Grand-Mayne
elegant, fruit en goede tannines, minder diep, verleidelijk en lekker
Clos de l’Oratoire
rijke en zoete stijl, koffie, kirsch, goed en vrij sappig, geen echte top
Le Prieuré
elegantie en fines­se, kersen, cassis, room, zeer gesoigneerd
Clos Saint-Martin
sap en fruit, kracht en goede tannines, fris, prui­men, vijgen, goed
La Tour-Figeac
lek­ker glas, met een goede balans en frisheid, goede tannines na
Villars
elegant en sappig, kersen en bessen, zachte finale, goede lengte
Belle­font-Bel­cier
aan­gename smaak, pruimen, vijgen, mooi zacht en romig, goed
Fombrauge
stevige stijl met goed fruit, niet overdone, maar goede tanni­nes en in balans
Larmande
aardig en elegant, kersen, sap, drop, laurier, een aangenaam glas
La Couspaude
krachtige stijl met een flinke dosis hout, kersen, pruimen, confiture, stevig
La Serre
goed op het fruit gemaakt, geen grote diepte, lekker soe­pel en fris, prima glas
Fleur-Cardinale
kersen en vanille, verleidelijk en toe­ganke­lijk, krachtig, wel fraai
***
Armens; Ber­liquet; Chapelle d’Ausone; La Clot­te; Faugères; Fonbel; Petit Faurie de Soutard; Ripeau; Rochebelle; l’Archange; Balestard-la-Tonnelle; Cap-de-Mourlin; Chauvin; Cor­bin; Croix de Labrie; Cros-Figeac; Des­tieux; Ferrand-Lartigue; Grand Pontet; Grand-Barrail-La­marzelle-Figeac; Jean Voisin; Laroque; Clos la Madeleine; Roylland; Sansonnet; Tertre-Daugay; Villemaurine
Niet slecht, maar wat droog
Boutisse; Cadet-Piola; La Commande­rie; Côte de Baleau; La Fleur d’Arthus; Fonplégade; Fonroque; Franc Grâce-Dieu; Guadet-St.-Julien; Clos des Jacobins; Laniote; Laplagnotte-Bel­levue; Moulin du Cadet; Petit-Faurie-de-Soutard; De Pressac; Riou de Thaillas; La Tour-du-Pin-Figeac
Volgend jaar beter
Le Castelot; Corbin; Faurie-de-Souchard; La Grangère; Haut-Sarpe; Laroze; La Marzelle; Patris; Trianon

Sauternes
In de Sauternes was men erg tevreden over zichzelf. Tsja, je moet wat. Er is ook wel wat voor te zeggen. Indrukwekkend en machtig zijn de wijnen wel, maar het zoet is nogal fors, omdat er ook een effect van indroging was, en niet alleen maar pourriture. Het summum op dit vlak is 2001, en de kwaliteit, en met name de finesse van deze grootse jaargang wordt in 2003 absoluut niet gehaald. Niettemin fraaie wijnen, zeker voor wie houdt van een klassieke, machtige en rijke Sauternes houdt. Wat meer frisheid in Barsac, zoals bij Climens, Nairac, Doisy-Daëne en De Myrat.
****(*)
De Fargues
krach­tig en intens, grapefruit, uitgebalanceerd, abrikoos, perzik, goede zuren en bitters
Lafaurie-Peyraguey
intens zoet, honing en abri­koos, sinaasappel, mooi bitter, wat zuren, lengte, fraai glas
Rabaud-Promis
abrikoos en diepte, intens, krachtig zoet, mooi pourri­ture, zuren en bitters, complex
Climens
zoeter dan gewoonlijk, nog niet heel expressief, toch een goede fris­heid, bitter, citrus
****
Nairac
intens en geconcentreerd, abrikoos, grapefruit, bitters, honing, mooie zuren en lengte
Doisy-Daëne
intens en krachtig, mooie zuren en bitters, klas­sieke barsac, limoen en grapefruit
Clos Haut-Peyra­guey
rijk en breed, mond­vullend, abrikoos en honing, grapefruit, lengte en overtui­ging
De Myrat
finesse en subtili­teit, niet teveel zoet, in­tens, zuren en bitter, sap en fruit, abrikoos
Rayne-Vigneau
intens en breed, honing en abrikoos, veel zoet hier, gedroogd fruit, machtig
Rieussec
frisser dan voor­heen, tropisch fruit, ananas, minder krachtig dan andere jaren
Si­galas-Rabaud
diepte en concentratie, sap en fruit, flink wat zoet, diepte, iets minder in zijn fruit
La Tour-Blanche
concentratie, zuren en bitters, ananas, abrikoos, perzik, lengte en krachtig zoet
Guiraud
bloemen, licht gerijpte stijl, krachtig zoet, maar minder intensiteit dan de beste
Lamothe-Guignard
grapefruit en limoen, abrikoos en gedroogd fruit, lengte en sap, mooi zoet
Romer du Hayot
zeer intens, rozijnen, abrikozen, concentratie en tegelijk frisheid
Suduiraut
mooi zoet, tropisch fruit, ananas, elegan­tie, fraai, maar geen top
***(*)
Bastor-Lamontagne
kracht en gedroogd fruit, abri­koos, zuren, bitters, veel zoet, maar alles in ba­lans
Doisy-Védrines
honing, bloemen, complexiteit, elegante stijl, veel zoet, wel zuren en frisheid
Lamothe
tikje zware stijl, iets minder frisheid, in de stijl van dit jaar, machtig en breed
Brous­tet
krachtige Broustet, honing, abrikoos, zoet fruit, iets minder finesse en frisheid
Caillou
abri­koos, perzik, zuren en frisheid, citrus, honing, niet te zoet; afwachten
Coutet
citrus, ananas, frisheid, sap, bittertonen, mooi zoet, zou meer diepte kunnen hebben
Fil­hot
veel zoet, minder fi­nesse en subtili­teit, grapefruit, kracht, volheid
De Mal­le
zoete stijl met een neusje minder frisheid, redelijk elegant, weinig concen­tratie
***
d’Arche; Romer; Suau

Soms moet je een bijzondere aanleiding verzinnen voor een proeverij. Bij Kwast vond men in de positieve commentaren van de Franse wijnschrijver Michel Bettane op de wijnen van Gaja een leuke aanzet om de wijnen van deze bijzondere Italiaanse producent op een rijtje te zetten. Van Bettane is bekend dat hij een liefhebber is van de wijnen van Piemonte, en onlangs stelde hij dat Gaja een uitzonderlijk producent van deze wijnen is. Niet onterecht, hoewel er in deze regio meer uitzonderlijk goede producenten zijn.
Met name de jaargang 2000, door de Wine Spectator als jaar gewaardeerd met 100 punten, trekt op dit moment de aandacht.
Daarnaast heeft Kwast, sinds een aantal jaren importeur van deze bijzondere wijnen, te maken met een aantal problemen in de markt. In de eerste plaats zijn de wijnen van Gaja flink aan de prijs. Kwaliteit heeft ook zijn prijs, en dan moet daarnaast nog de reputatie van Gaja worden betaald. Bovendien heeft de Nederlandse horeca het op dit moment erg moeilijk. Vanwege de recessie is het restaurantbezoek de laatste tijd bepaald niet gestegen en staat vooral de zakelijke markt onder druk. Bovendien hebben restaurants er een handje van de prijzen van de wijnen ook nog eens flink te vermenigvuldigen. Zo wordt het lastig ze aan de man te brengen. In Italië is er zelfs kritiek op de prijzen van de wijnen vanuit de journalistiek. Zeker is dat alle duurdere wijnen het ook in Italië op dit moment moeilijk hebben.
En dan is er ook nog het karakter van de wijnen. Goede Piemonte-wijnen op basis van nebbiolo-druiven, zoals de topwijnen van Gaja, hebben tijd nodig om te rijpen. Ook dat is voor het restaurantwezen geen voordeel. In feite zijn de wijnen aantrekkelijker voor verzamelaars met een goede wijnkelder. De proeverij toonde een paar prachtige wijnen uit 2000, mooi klassiek en elegant, zoals we van Gaja gewend zijn. Fijn en tegelijk krachtig, met tannines van een uitzonderlijke kwaliteit. Perfect dus om te bewaren, maar daarnaast niet eens zo erg hard, en op dit moment echt niet ondrinkbaar… Lastig om van af te blijven dus.
De Costa Russi (Langhe DOC, uit de Barbaresco) sprong er uit, een prachtige wijn. Ook voor de ‘gewone’ Barbaresco, vlaggenschip van Gaja, is 2000 een zeer geslaagd jaar. Van de topwijnen Sorì San Lorenzo en Sorì Tildìn zijn waarschijnlijk niet genoeg flessen om ze te laten proeven… Van de Barolo, o nee, pardon, Langhe, Sperss, kwam de 99-er op tafel, die toonde dat de jaargang ’99 voor dit gebied bepaald niet verkeerd was. De proeverij werd afgesloten met een al iets meer gerijpte, maar nog springlevende Costa Russi uit de jaargang 1995. Heerlijk.

‘Ik weet eigenlijk ook niet wat ik doe. De ene keer werkt het, de andere niet.’ De befaamde wijnconsulent Michel Rolland, die op maandag 10 mei op uitnodiging van het Nederlandse Genootschap van Sommeliers een serie wijnen van eigen hand presenteerde, was de eerste om zijn bijdrage te aan de getoonde producten te relativeren. Het was een unieke proeverij, niet in de laatste plaats omdat de ontspannen Rolland zijn ‘geheim’ of ‘recept’ niet als het ware geloof presenteerde. Hij plaatst zijn mening graag tegenover die van anderen, door te benadrukken dat er op sommige vragen wel tien antwoorden mogelijk zijn. De proevers konden aan den lijve ondervinden dat de wijnen heel verschillend van stijl waren. De gepresenteerde Toro bijvoorbeeld, Campo Eliseo, kreeg uit de zaal als commentaar dat de zuren nogal hoog waren. Rolland legde uit dat de zuren in de wijn juist laag waren, te oordelen naar de analyse van de wijn, en verklaarde deze indruk door de levendige tannines van de wijn. Een beter bewijs dat er niet alleen sprake is van de hand van de meester, maar ook van een duidelijke invloed van terroir en druif (in dit geval tempranillo) was niet te geven. Er is wel een hand van de meester, zoveel is zeker, maar het is een zachte hand. Het oogsten van perfect rijpe druiven staat bovenaan het lijstje van Rolland. Meer over deze interessante proeverij en de geproefde wijnen –met als hoogtepunt de ‘eigen’ wijnen Fontenil en Le Bon Pasteur- in een van de komende nummers van Perswijn.

Geproefde wijnen
La Grande Clotte 2001, Bordeaux/wit
Marqués de Caceres, MC 2002, Rioja
Marqués de Caceres, Gaudium, 1996
Clos de los Siete 2002, Mendoza, Argentinië
Campo Eliseo 2001, Toro, Tinta de toro, Spanje
Remhoogte Estate, Bonne Nouvelle 2002, Stellenbosch, Zuid-Afrika
Belgrave 2001, Haut-Médoc
La Garde 2001, Pessac-Léognan
Le Bosq 2001, St.-Estèphe
Essence de Dourthe 2001, Bordeaux
Fontenil 2000, Fronsac
Le Bon Pasteur 2001, Pomerol

De lunch à € 49.50 vangt aan om 12:30 uur ‘s middags.

Warme salade van eend, mango en paddestoelen met frambozendressing

***

Kreeftenbisque met Brandycrème

***

Geroosterde filet van Hollands kalf met meikoolgratin en morieljesjus

***

Panacotta met aardbeien, roze gember en Champagne compote

***

Koffie of thee met Roux bonbons

Het diner à € 72.50 vangt aan om 18:00 uur ‘s avonds.

Blanke asperges op klassieke wijze

***

Geroosterde grietfilet met venkelcerviche, gazpachosaus

***

Varkensfilet gevuld met appel-honing gerookte bacon

***

Geroosterd piepkuiken met eekhoorntjesbrood en olijven

***

Ijs van Tokaij-wijn

***

Koffie of thee met Roux bonbons

Een kleine druif met veel inhoud
Precies één maand geleden stond ik voor de tweede keer tijdens mijn verblijf in Amerika met mijn camera in de hand om een foto te nemen van het Fort Mason Pavilion, gelegen naast de luxe jachthaven van San Francisco. Er is een strenge leeftijdscontrole bij binnenkomst. “Can I see your Identification Card, sir?”: vraagt de in een rood jack gehulde Ranger. Alhoewel deze persoon niet veel weg heeft van een politieagent volg ik de instructies van deze vrijwilliger meteen op. Wie zou dat niet doen, wanneer je de toegang tot het “Rhone Ranger Festival” ontzegd zou kunnen worden. In hetzelfde gebouw waar eind januari nog ‘s werelds grootste wijnproeverij van één enkel druivenras, de Zinfandel, werd gehouden, wordt nu een proeverij georganiseerd met wijnproducenten die enkel hun Rhône-variëteiten presenteren.

Gedurende de eerste uren zullen witte wijnen gemaakt van de witte Roussanne, Marsanne en de “Vee-oow-yeah” (Viognier) mijn mond vullen. Menig Amerikaan heeft het behoorlijk te stellen met de uitspraak van de druivenrassen (zeker naarmate de proeverij vordert), dus wordt er het nodige gewezen naar de te proeven wijnen. In de categorie rode wijnen zijn het met name de assemblagewijnen van de Grenache, Syrah (Shiraz), Mourvèdre en de Cargignan die de boventoon voeren, terwijl er ook de nodige cépagewijnen van de Grenache, Syrah en Petite Sirah ontkurkt zijn. De laatste is binnen deze groep misschien nog wel het meest opvallend. Het festival was voor mij de uitgelezen mogelijkheid om meer over dit in Europa minder bekende druivenras te weten te komen. Petite Sirah, die logischerwijs kleinere druiven heeft dan de (Grosse) Syrah, staat bekend als een van de oudste druivenrassen in de Californische wijnbouw. De wijnen die ervan gemaakt worden, laten zich kenmerken door een grote hoeveelheid extractie en geven een diep (paars)rode kleur in het glas. In de neus vindt men vaak geuren van rijpe bramen, zwarte pepers en eventueel vanille van het houten vat. Ook in de mond komt het zwarte fruit je tegemoet, terwijl de afdronk tanninerijk is. Dit laatste geldt speciaal voor de jonge, op houtgelagerde wijnen.

Er bestaan nog steeds vele Californsiche wijnmakers die de Petite Sirah een warm hart toedragen. Zo voegt “Zin King” Paul Draper van Ridge Vineyards deze tanninerijke druif toe aan zijn befaamde Zinfandel wijnen om ze meer ruggengraat te geven. Het is gebruikelijk dat de Petite Sirah druif wordt gebruikt voor het ondersteunen van wijnen gemaakt van Cabernet Sauvignon en Pinot Noir in mindere jaargangen. De druif is ook zeer geliefd bij de consument, omdat de stijlcontrasten van de wijnen hemelsbreed zijn. Zo proefde ik de Petite Syrah 2000 van Stag’s Leap Winery (Napa Valley) welke een zoetere variant was met behoorlijk wat tannines in de afdronk. De lagering op houten vat zorgde voor de romigheid van de wijn. Het andere extreem was Rosenblum Cellar’s “Pickett Road” Petite Sirah 2002 (Napa Valley) welke veel warmer, kruidiger en aardser overkwam in de mond. Eén van de meest bekende wijnbedrijven en vaandeldrager van de Petite Sirah is Foppiano Winery (Sonoma County). Hun Petite Sirah 2002 komt uit Russian River Valley en bevat de nodige frisheid die de typische aroma’s toont zonder dat de wijn log en zwaar overkomt. Een prima voorbeeld van een leuk glas “we-doen-vanavond-eens-lekker-wild-wijn”.

Het oude wijnbedrijf Foppiano maakt zich ook al jaren sterk voor dit speciale druivenras. Het gaat zelfs zo ver dat ze in het najaar van 2002 een symposium rond deze druif hebben georganiseerd. Even terzijde, hoe toepasselijk is het gegeven dat symposium uit het Grieks vertaald “plaats waar we samen drinken” betekent. In ieder geval een goede gelegenheid om nieuwe wetenschappelijke vondsten te presenteren die de Petite Sirah als volwaardig druivenras bewijzen. Uit recentelijk onderzoek door Dr. Carole Meredith (UC Davis) blijkt dat de in Calfornië aangeplante Petite Sirah voortkomt uit de kruising tussen de druivenrassen (Grosse) Syrah en Peloursin. Als synoniem voor de Durif, vernoemd naar de gelijknamige Franse geleerde die hem eind jaren 1870 heeft ontwikkeld, is de druif indertijd in de Franse Rhônevallei aangeplant. Vaak werd de Petite Sirah voor (Grosse) Syrah aangezien en als zodanig in wijnen van de Hermitage en Côte-Rotie verwerkt. Tegenwoordig zijn er in Frankrijk geen wijnen bekend die nog van de Durif worden geproduceerd. Het is dus belangrijk om te beseffen dat de (Grosse) Syrah en de Petite Syrah niet dezelfde druivenrassen zijn, al zijn ze weldegelijk verwant aan elkaar. Om het geheel nog een beetje ingewikkelder te maken, legitimeert de Amerikaanse wet twee spellingswijzen op het flesetiket waarmee wijnproducenten naar dit unieke druivenras mogen verwijzen, namelijk “Petite Sirah” ofwel “Petite Syrah”. Dit verschil in de kleine lettertjes was niet het eerste dat mijn opviel op de proeverij, eerder de organisatie die alle puntjes op de i had gezet.

Hierbij wil ik het “California Wine Institute” hartelijk bedanken voor het verstrekken van een gratis toegangskaart tot het Rhone Ranger Festival in San Francisco.

Rhone Rangers Festival: http://www.rhonerangers.org

Foppiano Vineyards “Petite Sirah Report”: http://www.foppiano.com/petite/index.html