Achtergrond & Interviews

Udo Göebel MV, eigenaar van WineMatters en importeur van Zuid-Afrikaanse wijnen in het betere segment, en Arjen Pleij, Magister Vini in spe en F&B manager van Kasteel Engelenburg, verdienen zo langzamerhand wel een Zuid-Afrikaans lintje.

Deze beide onvermoeibare ambassadeurs van de goede wijnen van Zuid-Afrika laten namelijk geen gelegenheid voorbij gaan om samen een imposante themaproeverij van Zuid-Afrikaanse toppers te organiseren.

Vineus bolwerk

Ditmaal was het een uitgebreide proeverij van wijnen die ooit vijf sterren in de Platter’s South African Wine Guide hebben gekregen, een thema dat zij in 2011 ook al eens oppakten. In de jaren hierna volgden proeverijen van de beide Bordeauxblends De Toren ‘Fusion V’ en Kanonkop ‘Paul Sauer’, door velen tot de absolute top in hun genre van Zuid-Afrika gerekend, en wijnen gemaakt door leden van de prestigieuze Cape Winemakers Guild, die ooit op een van hun jaarlijkse veilingen onder de hamer waren gekomen.Vanzelfsprekend vond ook deze proeverij weer plaats in het prachtige Kasteel Engelenburg in het Gelderse Brummen, dat met meer dan 200 Zuid-Afrikaanse wijnen op de wijnkaart de grootste collectie wijnen uit dat land in Europa heeft, en daarmee dan ook als een vineus bolwerk van Zuid-Afrika in Europa kan worden beschouwd.

Informatie en advies

De Platter, zoals iedereen hem kortweg noemt, geniet een grote reputatie in Zuid-Afrika en bij liefhebbers van Zuid-Afrikaanse wijn overal ter wereld. In 1980 begonnen John en Erica Platter met hun informatie- en adviesgids, die met de laatste uitgave van 2014 dus aan zijn 34-ste editie toe is. Sinds een aantal jaren is het echtpaar niet meer daadwerkelijk betrokken bij de samenstelling van de gids, maar draagt die nog wel altijd hun naam.

Naast algemene informatie over de Zuid-Afrikaanse wijnindustrie en een segment met toeristische informatie over de verschillende Zuid-Afrikaanse wijngebieden, zoals wijnroutes, proefmogelijkheden, restaurants en hotels, is het leeuwendeel van de gids gewijd aan profielen van (vrijwel) alle Zuid-Afrikaanse wijnbedrijven en de door hen geproduceerde wijnen. Dat laatste is natuurlijk voor de wijnliefhebbers het belangrijkst.Hoe scoren de recentste jaargangen van de vele duizenden wijnen volgens de proevers van de gids? De wijnen worden gewaardeerd middels het voor iedere Perswijnlezer overbekende sterrensysteem, waarbij vijf sterren het maximaal haalbare is. In totaal hebben ongeveer 700 wijnen de afgelopen 34 jaren de felbegeerde vijf sterren waardering ontvangen.

Proefformulieren

Weliswaar hebben de beide heren de Order of The Companions of O.R. Tambo tot op heden niet ontvangen, maar dat hun initiatieven inmiddels ook in Zuid-Afrika niet geheel onopgemerkt zijn gebleven, blijkt wel uit het feit dat Philip van Zyl, hoofdredacteur van de gids, hoogstpersoonlijk de proefformulieren voor de proeverij ontwierp. Op deze fraaie proefformulieren – in de vorm van placemats op A3 formaat – was bij elke wijn de originele tekst uit de gids opgenomen, afkomstig uit de editie waarin de betreffende wijn zijn vijf sterren had ontvangen.

Alles top?

Toonden alle wijnen zich in hun volle glorie en maakten ze hun reputatie volledig waar? Nee, natuurlijk niet. Uiteraard wordt een dergelijk oordeel mede bepaald door persoonlijke voorkeuren, maar enkele wijnen waren in mijn optiek niet echt vijfsterwaardig. Om er een paar te noemen: de Delaire Graff ‘Botmaskop’ 2011 en de Morgenster 2006, die beide te lijden hadden van wat groene en onrijpe tonen, en de  Bouchard Finlayson ‘Hannibal’ 2010, die wat in onbalans was en zich nogal scherp, hoekig en drogend toonde.

Ook een TCA/infectie speelde hier en daar een negatieve rol. Zo waren de beide flessen De Toren ‘Fusion V’ 2009 helaas ondrinkbaar door kurk.

Overeenkomst en verschil

Ondanks dat was het voor de aanwezigen een absoluut memorabele proeverij. Door de grote belangstelling werden de 26 deelnemers in twee groepen verdeeld, waarna in beide groepen in elf verschillende flights ‘s middags steeds twee, drie of vier wijnen met een bepaald thema werden geschonken. Die te proeven wijnen waren voor de beide groepen deels overeenkomstig en deels verschillend. ’s Avonds tijdens een geweldig zesgangendiner kwam er nog een zevental, merendeels andere, vijfsterrenwijnen in het glas, waarmee het totaal aantal geproefde vijf sterren wijnen die dag tegen de vijftig liep.In het glas bewezen de meeste wijnen daarbij dat ze in hun categorie tot de absolute top van Zuid-Afrika behoren en dat de onderscheiding met vijf sterren in de gids meer dan verdiend is. Maar dat niet alleen, ook werd weer eens te meer duidelijk dat de topwijnen uit Zuid-Afrika ook mondiaal hun mannetje staan en de concurrentie met internationale topwijnen uit andere wijn producerende landen absoluut niet hoeven te vrezen.

Groot en groots

Zo waren de series wijnen geheel of gedeeltelijk gemaakt van chenin blanc bijvoorbeeld ronduit indrukwekkend, en was het buitengewoon interessant een vergelijking te maken en te ervaren tussen een Chardonnay gemaakt in de ‘oude’ stijl, zoals de Rustenberg ‘Five Soldiers’ Chardonnay 2008 en een wijn van hetzelfde druivenras in een moderner jasje als de Newton Johnson ‘Family Vineyards’ Chardonnay 2012.Bij de rode wijnen toonden bijvoorbeeld de Kanonkop Cabernet Sauvignon 2007 en De Toren ‘Fusion V’ 2006 aan dat er in Zuid-Afrika geweldige cabernet(blend)s worden gemaakt en met wijnen als Boekenhouskloof Syrah 2006 plus de beide prestigecuvées, ‘Schist’ en ‘Granite’ 2009 van Mullineux en de ‘Columella’ 2009 van Eben Sadie werd overduidelijk dat syrah van de blauwe druiven wellicht het ras met de meeste potentie voor grote en soms zelfs waarlijk grootse wijnen in het land is.

Favorieten

Het voert uiteraard te ver om alle wijnen uitgebreid te beschrijven, maar een lijstje met mijn persoonlijke favorieten wil ik u natuurlijk niet onthouden.

Mijn 7 persoonlijke favorieten bij de witte wijnen (met een ♥ is top 3):

Reyneke ‘Reserve’ White 2011 ♥

Lammershoek ‘Roulette’ Blanc 2009

De Morgenzon ‘Maestro’ White 2012 ♥

De Morgenzon ‘Reserve’ Chenin Blanc 2012

Mullineux ‘Schist’ Chenin Blanc 2012 ♥

Newton Johnson ‘Family Vineyards’ Chardonnay 2012

Delheim ‘Edelspatz’ Noble Late Harvest 2012

Mijn 7 persoonlijke favorieten bij de rode wijnen (met een ♥ is top 3):

Newton Johnson ‘Family Vineyards’ Pinot Noir 2010

Rijk’s ‘Reserve’ Pinotage 2009

Kanonkop Cabernet Sauvignon 2007

De Toren ‘Fusion V’ 2006 ♥

Boekenhoutskloof Syrah 2006

Mullineux ‘Granite’ Syrah 2011 ♥

Sadie ‘Columella’ 2009 ♥

Meer informatie over de gids vindt u op: www.wineonaplatter.com

De Platter’s South African Wine Guide 2014 is – voor de prijs van € 17,95 – ook in Nederland verkrijgbaar. Indien u een exemplaar wenst te bestellen, neem dan contact op met Udo Göebel: udo@winematters.nl.Neem voor het laatste nieuws en meer informatie over Zuid-Afrikaanse wijn in het algemeen ook eens een kijkje op www.wosa.nl (Nederlandstalig) en www.wosa.co.za (Engelstalig).

www.winematters.nl

www.engelenburg.com

In deze rubriek leggen we elke week het vuur aan de schenen van een jonge sommelier in Nederland. Waarom heeft hij of zij voor dit vak gekozen, wat is de meest bijzondere wijn ooit gedronken en wat is de lekkerste wijn-spijs combinatie? Deze week: Ruben Kwakman van Restaurant Parkheuvel.

Met wie spreken we?

“Ruben Kwakman.”

Bij welk restaurant ben je werkzaam?

“Restaurant Parkheuvel in Rotterdam.”

Sinds wanneer zit je in het vak?

“Na het afmaken van mij Middelbare Hotelschool in 2009 ben ik bij Restaurant de Bokkedoorns begonnen.”

Wat is je vooropleiding?

“Middelbare Hotelschool in Wageningen en de Vinologenopleiding.”

Wat vind je mooi aan het vak?

“Elke dag weer met mooie producten mogen werken. We zien prachtige gerechten uit de keuken, en het is fantastisch om daar wijnen bij te mogen serveren. We hebben een heel positief vak, gasten komen voor een avond uit en er is niets mooier dan dat gevoel te kunnen ondersteunen en daar aan te mogen bijdragen.”

Favoriete wijn?

“Ik heb meerdere voorkeuren: Duitsland, Elzas, Beaujolais, Douro, rood uit Toscane. Maar daarnaast is het juist ook fantastisch om de verschillen tussen alle wijngebieden in de wereld te kunnen proeven en word je telkens weer verrast en staan je favorieten zeker niet zo vast als je denkt!”

Favoriete gerecht?

“Asperge Flamande, in het seizoen eet ik dat minimaal een keer in de week.”

Mooiste wijnervaring?

“De reis die ik het afgelopen jaar maakte in de Douro. Tel bij elkaar op: het uitzicht over het Unesco Werelderfgoedgebied, een krachtig, maar verfijnd glas rode Douro en de gastvrijheid van de mensen. Fantastisch!”

Mooiste eet- en drinkervaring tot nu toe?

“Oud Sluis was het eerste sterrenrestaurant waar ik at en dat heeft veel indruk gemaakt. Qua bediening zou ik gaan voor Ciel Bleu: daar is alles elke keer zo strak en goed op elkaar ingespeeld.”

Houdt niet van?

“Verkeerde temperatuur bij het serveren van wijn… Rode wijn op 20°C of warmer vind ik echt niet lekker.”

Wie zou je nog eens aan tafel willen hebben?

“Meneer Bruins, dat is de persoon waar ik, toen ik net begon, het meest van geleerd heb.”

Welk gebied zou je graag eens bezoeken?

“Ik heb nog veel gebieden niet gezien helaas, dus: een groot deel van Europa.”

Welk restaurant zou je eens willen bezoeken?

“Een sterrenrestaurant in het buitenland. Vooral in Duitsland en België lijkt veel te gebeuren.”

Liefhebberijen buiten de wijn? Guilty pleasures?

“Ik houd erg van (Cubaanse) sigaren en koffie, maar mijn guilty pleasure is een koud pilsje na het service.”

Favoriete wijn-spijscombinatie aller tijden?

“Misschien simpel, maar steak tartare met (natuurlijk) gemaakte Beaujolais vind ik heerlijk.”

Favoriete wijn-spijscombinatie bij Restaurant Parkheuvel?

“Wij hebben nu een gerecht van gepocheerd piepkuiken met truffel, en serveren daar een glas gerijpte, rode Bourgogne bij: werkelijk fantastisch. De gerijpte, aardse tonen van de wijn pakt de truffel op maar is ook heerlijk bij de zachte kip.”

Tenslotte: wat zou jouw wijnadvies zijn bij… quiche lorraine?

“Hier ben ik heel klassiek in, dus een mooie Elzas met een beetje restsuiker. Als geld geen rol speelt, zou ik Salon 1996 [Cuvee ‘S’ Le Mesnil Blanc de Blancs, Champagne, red.] uit een Bourgogne glas ook best heel fijn vinden.”

www.parkheuvel.nl

Jan-Willem van der Hek, regerend Nederlands kampioen sommelier, heeft grote plannen. Zijn ambities liggen hoog, zowel op het zakelijke vlak als op wedstrijdniveau. Dat betekent inzet van alle mogelijke middelen om deze doelen te verwezenlijken.

Voor Jan-Willem was 2013 een bewogen jaar. Als Nederlands kampioen vloog hij naar Tokio om daar deel te nemen aan het WK en voor het eerst te ruiken aan het grote internationale werk. Een paar maanden later was de bestemming Sanremo voor het EK. Vooraf hoopte hij daar de top tien te halen. Dat dat niet gebeurde, was een domper, want na Tokio had hij de smaak te pakken gekregen.Al evenmin om vrolijk van te worden was de mededeling dat er voor hem geen plaats meer was als sommelier in restaurant De Hoefslag. Vanwege de crisis. Het heeft zijn zelfvertrouwen echter niet geschaad. In tegendeel!

Ruggesteuntje

Al in november 2012 had Jan-Willem een begin gemaakt met een eigen bedrijf, Flex4Wine. Hij houdt daarmee kantoor aan de rand van Alkmaar, waar hij de beschikking heeft over een professionele proefruimte met een indrukwekkend aantal vierkante meters. Hoe dat zo voor een startend bedrijfje? Hij heeft het royale onderkomen te danken aan de familie van zijn vriendin, Laura Poorter. De verdieping waar hij nu huist, was eigenlijk voorbestemd voor activiteiten van Adformix, het bedrijf van Poorter, maar toen die niet doorgingen kon hij er zijn wijnactiviteiten in onderbrengen. Zijn schoonfamilie is immers bijna net zo gek van wijn als hij zelf.

Laura, een fervente autoracer en ook werkzaam bij Flex4Wine, leerde hij kennen in de tijd dat hij als sommelier bij De Nederlanden in Vreeland werkte. Wat je noemt gelukkig toeval.

Zenuwen de baas

Eerst even in het kort wat voorafging aan zijn huidige bestaan als zakenman. Jan-Willem was tot vorig jaar immers nog ‘praktiserend’ sommelier. Afkomstig uit de Alblasserwaard en een gezin zonder horeca-achtergrond wilde hij de Hogere Hotelschool in Maastricht gaan volgen, maar werd daar niet toegelaten. Dan maar bestuurs- en organisatiewetenschap in Utrecht. Dat beviel op zich best goed, ware het niet dat het horecavirus begon op te spelen.

Al op zijn 17e had hij een bijbaantje bij De Limonadefabriek in Streefkerk, waar hij gaandeweg in het vak groeide en er verliefd op werd. Het restaurantwerk bleek leuker dan studeren, vooral als het op wijn aankwam. Hij volgde cursussen aan de Academie voor Gastronomie en de vinologenopleiding van de Wijnacademie. In 2008 slaagde hij direct al voor de eerste keer voor het vinologenexamen.

Een jaar later besloot hij mee te doen aan het NK voor sommeliers. Stijf van de zenuwen wilde hij op de dag zelf eigenlijk liever thuis blijven, maar uiteindelijk ging hij toch. Om zich tot zijn grote schrik ook nog te plaatsen bij de laatste drie. Die zenuwen speelden hem toen danig parten, maar bij de volgende editie had hij daar geen last meer van en werd hij eerste. Dat was volgens hem zelf een beslissend moment, een katalysator. Na De Limonadefabriek werkte hij in De Nederlanden en in De Hoefslag als sommelier in de zaal. Momenteel is hij actief als sommelier buiten de zaal.

USP: sommelier!

Jan-Willems commerciële activiteiten bestaan uit handel, training en consultancy. Die handel bestaat uit vooral uit eigen import, liefst zo exclusief mogelijk, maar eventueel ook via of in samenwerking met collega-importeurs. “Je kunt als kleine beginneling niet te hoog van de toren blazen. Bovendien moet je naar producenten en mede-importeurs open en eerlijk zijn.” Doelgroepen zijn horeca, particuliere wijnliefhebbers uit het bedrijfsleven – dankzij de link met Adformix – en ook ‘gewone’ wijnliefhebbers voor wie de site Twenty4Wine binnenkort online gaat.

Zowel naar zijn leveranciers als naar zijn potentiële klanten speelt Jan-Willem heel bewust de kaart van zijn sommelierschap en zijn titel Nederlands Kampioen: JW de Sommelier. Hij beschouwt zijn ervaring als sommelier zondermeer als een unique selling point. Op zijn site presenteert hij zijn wijnen daarom met videofilmpjes waarin hij ze vanuit het gezichtspunt van een sommelier beschrijft. Daar komt zowel kennis als beleving aan te pas. Immers, een goede sommelier is voor alles een communicator.

Top 10

Vlotte communicatie is een eigenschap die ook bij concoursen een belangrijke rol speelt. Jan-Willems ambitie wat concoursen betreft liegt er niet om: een plaats halen in de internationale top 10. In 2016 bijvoorbeeld. Dat betekent wel keihard aanpakken. “In Nederland doen we het leuk, maar te losjes en te veel op onze eigen manier. Daarmee maak je internationaal geen schijn van kans. Met losse eigen regels red je het niet. Je moet je echt conformeren aan internationale criteria.”

Om zijn kennis op gestructureerde manier te vergroten, is hij begonnen aan de opleiding Master Sommelier. Een uitdaging van de eerste orde, want het is maar weinigen gegund die titel daadwerkelijk te halen. Het betekent vooral zelfstudie volgens een rooster dat veel discipline vergt. “Vooral wijnen van buiten Europa vragen de nodige aandacht. Die zijn bij ons misschien niet zo belangrijk, in de rest van de wereld, en zeker de Angelsaksische landen, zijn ze dat wel.”

Als mentor heeft hij de Belg Aristide Spies, die de derde plaats bij het WK in Tokio wist te halen. Jan-Willem, op zijn beurt, assisteerde Spies afgelopen jaar in Brussel met de verzorging van de technische aspecten van de finale bij het Belgisch kampioenschap. (Tussen haakjes: een publiekspektakel van de eerste orde, dat BK! Hopelijk gaan we in Nederland ook die kant op.) Waar het in essentie om gaat? “Professionaliteit, precisie, communicatie en verkoperschap.”

Lidl

In ‘het wereldje’ heeft Jan-Willem inmiddels ook van zich doen spreken door zijn advieswerk voor een klant die diplomatiek gezegd geen geweldig imago bij wijnliefhebbers heeft. We hebben het over discounter Lidl, een keten die juist zijn imago wil verbeteren. Een jaar of wat geleden deed het al eens een actie met sterrenkok Lucas Rive, toen nog chef van de Bokkedoorns, die toen met groente van Lidl werkte. En recentelijk nog met een trendy pop-up restaurant in Stockholm.Nu dus een betere positionering en presentatie van de wijn. Voor Jan-Willem een dankbare opdracht die al vruchten heeft afgeworpen in de vorm van positieve berichtgeving in de pers over Lidlwijnen. Hij laat alvast weten dat er in september van dit jaar een heuse foire aux vins aan zit te komen die van zich zal doen spreken.

In het glas

Praten over wijn bij een verantwoorde espresso is een ding, er gaat natuurlijk niets boven proeven. Van der Hek had daarvoor een paar representatieve wijnen uit zijn assortiment uitgekozen. Dat bestaat momenteel uit ongeveer 75 wijnen van ruim 30 producenten plus een aantal distillaten.Ze zijn geselecteerd op kwaliteit, en het mag wat kosten. Hij heeft een voorkeur voor zuiver en verteerbaar. Meegenomen als dat bio is, maar dat is geen strikte voorwaarde. De nadruk ligt vooralsnog op klassiek Europa.

Franciacorta Brut Nature 2009, Barone Pizzini

Voortreffelijke spumante van chardonnay en een heel klein beetje pinot. Delicate mousse, knisperend fris en pittig droog van smaak. Stijlvolle bubbel om blij én hongerig van te worden. € 29,50

Verdicchio dei Castelli di Jesi Superiore ‘San Paolo’ 2009, Pievalta

Biodynamisch wit met extract, complexiteit én een hoge doordrinkfactor. Enerzijds aangenaam rond, anderzijds uitgesproken sapido, d.w.z. ziltig als de vis waar hij voor bedoeld is. Karaktervol. € 15,95

Savennières ‘Clos du Papillon’ 2009, Domaine du Closel

Een wijn voor ver gevorderden of alleen voor sommeliers? Dat valt nogal mee. Verrassend rijp, rond en weelderig, al blijft het eigenzinnige chenin. Hoe ‘lastige’ Savennières ineens wel lekker blijkt te kunnen zijn. € 32,50

Gamay ‘Les Moines Noirs Refractaire’ 2011, Vin de Pays d’Urfé, Domaine de Perrière

Urfé? Toegegeven, dat moesten we even opzoeken. Gebiedje in de buurt van Roanne. Stokoude gamay op graniet, 1 jaar houtopvoeding, vette knipoog naar de Beaujolais. Expressief, puur, uitgesproken mineraal, zilte afdronk. € 19,95

Morgon ‘Le Clos de Lys’ 1998, Domaine J. Chamonard

‘Echte’ Beaujolais nu, al even onalledaags als de voorgaande wijn. Ouderwets gevinifieerd op structuur en houdbaarheid. Nog altijd zo vitaal als wat. Gerijpt fruit (kersen), aardsheid (van de tannine), tertiaire aroma’s à la pinot uit Nuits-Saint-Georges. Heel bijzonder. € 37,50

Minervois ‘Mais où est donc Ornicar’ 2012, Domaine Jean-Baptiste Senat

Genoemd naar een ezelsbruggetje in het Frans. Heel zuiver en vooral elegant voor een Zuid-Franse wijn. Opvallend: er zit geen syrah in, alleen maar oude grenache, cinsault en mourvèdre. Intens fruit, opmerkelijke zuren, precisie, balans. Een en al verteerbaarheid. € 17,50

www.flex4wine.com

In deze rubriek leggen we elke week het vuur aan de schenen van een jonge sommelier in Nederland. Waarom heeft hij of zij voor dit vak gekozen, wat is de meest bijzondere wijn ooit gedronken en wat is de lekkerste wijn-spijs combinatie? Deze week: Wout Jans van Ciel Bleu.

Met wie spreken we?

“Wout Merijn Jans.”

Bij welk restaurant ben je werkzaam?

“Ciel Bleu, Hotel Okura Amsterdam.”

Sinds wanneer zit je in het vak?

“In 2009 ben ik begonnen bij restaurant De Schat in Nijmegen, daar ben ik voor het eerst in aanraking gekomen met wijn. Na een jaar ben ik gestart bij Le Marron in Nijmegen. In dit restaurant liep ik Ronnie Brouwer tegen het lijf en hij heeft mij vervolgens echt kennis laten maken met het vak.”

Wat is je vooropleiding?

“Gastronoom – Sommelier bij Peter Klosse en ik ben nog bezig aan de opleiding Vinoloog aan de Wijnacademie.”

Wat vind je mooi aan het vak?

“Het allermooiste aan mijn vak vind ik de diversiteit aan (internationale) gasten waar ik bij Hotel Okura Amsterdam mee werk. Ik vind het een uitdaging om al deze gasten, ieder met hun eigen wensen en verwachtingspatronen, te adviseren.

Daarnaast vind ik het prettig om mijn ervaringen met collega’s te kunnen delen tijdens proeverijen en workshops. Het is zo’n kleine groep, we komen elkaar overal tegen.”

Favoriete wijn?

“Ik ben een rieslingfan en dan het liefst uit Duitsland. Favoriet zijn er zoveel! Wel merk ik dat mijn ‘all time favourites’ vaak te maken hebben met een beleving of gevoel. Vorig jaar heb ik bijvoorbeeld met mijn vader de Rheingau bezocht en waren we te gast bij Weil en Domechant Werner. De weken daarna verkocht ik deze wijnen met nog meer plezier dan voorheen.”

Favoriete gerecht

“De Kip Piri Piri die gemaakt wordt voor het personeel bij Ciel Bleu.”

Mooiste wijnervaring?

“Dat was in Pernand-Vergelesses bij Le Charlemagne van Laurent Peugeot. Ik zat daar in de zomer van 2012 met mijn vriendin op het terras. Het eten viel ons stiekem een beetje tegen, maar hoe bijzonder was het glas Corton Charlemagne, Bonneau de Martray 2009, uitkijkend over de Cortonheuvel…”

Mooiste eet- en drinkervaring tot nu toe?

“Dat zijn er meerdere, en vind het ook moeilijk om er een te kiezen. Ik heb een keer met Milton Verseput op het terras bij Chapeau gezeten en daar echt een superavond beleefd. Ik werd heel erg verrast door de kwaliteit van de gerechten. Een gerecht dat me altijd zal bijblijven is van Jonnie Boer:leverspiraal, noordzeekrab, sap van rode biet, amandelmelk en stukjes gemarineerde biet.”

Houdt niet van?

“De zin: ‘Ik wil mensen iets laten proeven wat ze nog niet kennen’. Iets te vaak gehoord misschien. Een lekke achterband vind ik ook erg irritant trouwens.”

Wie zou je nog eens aan tafel willen hebben?

“Sandra Musumeci en Ysbrandt Wermenbol [van Restaurant Le Marron, red.]. Dat gaat er ook nog wel van komen.”

Welk gebied zou je graag eens bezoeken?

“Elgin, in Zuid Afrika.”

Welk restaurant zou je eens willen bezoeken?

“Pasquinel Kolk (servicemanager bij Ciel Bleu) heeft de bediening van Ciel Bleu de laatste jaren naar zo’n hoog niveau getild, dat ik graag nog eens onder de indruk van een zwarte brigade wil raken. Niet dat ik dat nooit ben, maar vaak door een enkeling die erg vriendelijk of bijvoorbeeld grappig is. Ik zie zelden het hoge niveau op gebied van service van een heel team. Bij restaurant Alinea in Chicago en Eleven Madison Park in New York schijnt de bediening van erg hoog niveau te zijn. Die zou ik dus ook graag nog eens bezoeken.”

Liefhebberijen buiten de wijn? Guilty pleasures?

“Vliegtuig spotten. Niet met zo’n autootje langs de baan hoor, maar boven op de 23ste etage bij Ciel Bleu. Weet niet precies waarom, maar al die verschillende aanvliegroutes en vliegtuigen boeien me enorm. Mijn collega’s pesten me er regelmatig mee.”

Favoriete wijn-spijscombinatie aller tijden?

“Ook een lastige vind ik dit, maar ik ga toch voor sushi met riesling, en dan het liefst een strak droge. Ik kan daar zo van genieten, vooral met wat komkommer en die stukjes ingelegde gember.”

Favoriete wijn-spijscombinatie bij Ciel Bleu?

“Een van onze signatuurgerechten: de Crab Royale. Dit is een gerecht dat alles heeft. Het ijs van beurre blanc is romig, de kaviaar en koningskrab zijn ziltig, de canelloni van inktvisinkt en knolselderij geven iets zoets en crunch, en de ingelegde citroen zorgt voor frisheid. Daar schenken we een glas Chablis Montmain 2011 van Louis Michel bij, en het is heel mooi hoe het ziltige in die wijn reageert op de kaviaar en de koningkrab.”

Tenslotte: wat zou jouw wijnadvies zijn bij… nieuwe haring?

“Zios, Pazos de Lusco, Rias Baixas, Albarino, 2011. Als het wat mag kosten, zou ik gaan voor Salon Blanc de Blanc Le Mesnil 1996.”

www.cielbleu.nl

In deze rubriek leggen we elke week het vuur aan de schenen van een jonge sommelier in Nederland. Waarom heeft hij of zij voor dit vak gekozen, wat is de meest bijzondere wijn ooit gedronken en wat is de lekkerste wijn-spijs combinatie? Deze week: Maaike Kauffman van Restaurant ML.

Met wie spreken we?

“Maaike Kauffman.”

Bij welk restaurant ben je werkzaam?

“Restaurant ML in Haarlem.”

Sinds wanneer zit je in het vak?

“In 2002 ben ik begonnen in een eetcafé in Hillegom bij mij om de hoek. Toen ik stage ging lopen, ben ik bij het Oude Dijkhuys in Lisserbroek terecht gekomen en aangestoken met het ‘wijnvirus’. De sommelier daar liet me veel proeven en vertelde heel veel daarover. Bij de leerbedrijven waar ik vervolgens heb gewerkt heb ik steeds meer geleerd over wijnen en wijn-spijscombinaties. Via mijn vader ben ik bij Lambermon’s eigenwijze kooktheater gaan werken. Daar heb ik vooral geleerd om snel te schakelen: elke avond moesten er 10 wijn-spijscombinaties worden gemaakt en vaak was het menu pas rond 3 uur bekend. In 2008 ben ik bij Mark en Liane begonnen. Daar heb ik heel veel vrijheid gekregen om mijn eigen combinaties te maken met de smaken van de chef.”

Wat is je vooropleiding?

“Hotelschool Amsterdam, aankomend gastrononoom; academie van Gastronomie, SWEN 2 en WSET advanced.”

Wat vind je mooi aan het vak?

“De gasten zien genieten van alles waar wij de hele dag mee bezig zijn geweest om voor te bereiden. Het is ook heel leuk als gasten meer van de wijnen willen weten die wij schenken, en je ze extra kennis mee kan geven.”

Favoriete wijn?

“Eigenlijk hou ik van heel veel soorten wijn en bepalen het seizoen en mijn stemming wat ik drink, maar waar je me altijd wakker voor mag maken, is een mooie champagne.”

Favoriete gerecht

“De erwtensoep van mijn moeder.”

Mooiste wijnervaring?

“Op mijn achttiende mocht ik met de sommelier van het leerbedrijf waar ik destijds werkte mee naar een portproeverij van het Gilde van sommeliers in Ciel Blue. Daar heb ik zoveel geleerd, en zoveel moois geproefd. Ik was compleet onder de indruk van hoe iedereen over wijn sprak: zo vol passie.”

Mooiste eet- en drinkervaring tot nu toe?

“Ik ben in dubio: FG restaurant of ‘t Schulten Hues. Beide zaken hebben een hele mooie kookstijl en gave wijn-spijscombinaties. Maar bij FG was de bediening zo onwijs goed en op elkaar ingespeeld, dat had ik nog nooit ergens ervaren.”

Houdt niet van?

“Rauwe tomaat.”

Wie zou je nog eens aan tafel willen hebben?

“Ik zou mijn oma graag een keer willen laten zie wat ik allemaal doe.”

Welk gebied zou je graag eens bezoeken?

“Australië. Maar als ik daar ben, wil ik gelijk het hele land met alle gebieden zien.”

Welk restaurant zou je eens willen bezoeken?

“Zarzo in Eindhoven.”

Liefhebberijen buiten de wijn? Guilty pleasures?

“Ik hou van sporten, vooral wielrennen en schaatsen. En qua guilty pleasers… Ik drink wel eens 0,0% rosébier.”

Favoriete wijn-spijscombinatie aller tijden?

“Coquille met drie bereidingen van bloemkool en daarbij een verdelho uit Zuid-Australië. De smaken van de wijn kwamen ongelooflijk mooi samen met de smaken van het gerecht, en de relatieve eenvoud van het gerecht met de niet meest ingewikkelde wijn. Een waar hoogtepunt!”

Favoriete wijn-spijscombinatie bij Restaurant ML?

“We hadden een gerecht met verschillende soorten tomaat, daarbij noordzeekrab en krokante softshell krab, met een Arindo verdejo uit de Rueda. De puurheid van de wijn kwam zo mooi tot uiting bij de tomatenstructuren; dat was echt gaaf.”

Tenslotte: wat zou jouw wijnadvies zijn bij… dim sum?

“Bij dimsum zou ik een pinot gris uit de Elzas kiezen met een ietsiepietsie restsuiker omdat er vaak ook wel pittige smaken aan kunnen zitten. Als ik los zou mogen gaan qua budget zou ik kiezen voor champagne: waarschijnlijk Ruinart blanc de blancs. De mousse van de champagne zou de dimsum mooi oppaken.”

www.restaurant-ml.nl

In deze rubriek leggen we elke week het vuur aan de schenen van een jonge sommelier in Nederland. Waarom heeft hij of zij voor dit vak gekozen, wat is de meest bijzondere wijn ooit gedronken en wat is de lekkerste wijn-spijs combinatie? Deze week: Milton Verseput van Restaurant de Vrienden van Jacob.

Met wie spreken we?

“Milton Verseput.”

Bij welk restaurant ben je werkzaam?

“Restaurant de Vrienden van Jacob in Santpoort.”

Sinds wanneer zit je in het vak?

“Ik begon op mijn zeventiende in Hotel Opduin op Texel, in het jaar 2000. Eerst alleen in de weekends, maar later werd het mijn eerste leerbedrijf.”

Wat is je vooropleiding?

“MBO Gastheerschap, Gastronoom Sommelier bij de Academie voor Gastronomie en ik ben nog bezig met de Vinologenopleiding.”

Wat vind je mooi aan het vak?

“De combinatie van gastheer en sommelier is voor mij het mooiste wat er is. Het is nogal een open deur, maar het is echt elke dag anders. En het is een baan waarin ik zowel professioneel als persoonlijk een enorme groei heb gemaakt, mede doordat ik zo intensief met collega’s heb gewerkt. Het product wijn is zoveel meer dan het lijkt, en het wordt, naarmate ik er dieper in duik, ook steeds interessanter.”

Favoriete wijn?

“Een wijn die blijft boeien, uitblinkt in verfijning, spanning en lengte, en niet geheel onbelangrijk: een goede prijs-kwaliteitverhouding heeft. Het is altijd weer fijn een wijn te ontdekken die veel drinkplezier geeft, terwijl de prijs in eerste instantie een ander verwachtingspatroon geeft.”

Mooiste wijnervaring?

“Mijn wijnreis naar Zuid-Afrika was een grote ontdekkingsreis, en ik ben met name verrast door de wijnen van Swartland. Ik ging er heen zonder enige verwachting en kwam terug met Mullieux, Adi Badenhorst en Scali in mijn proefboekje.”

Mooiste eet- en drinkervaring tot nu toe?

“De Librije was voor mij een geweldige ervaring. Alles was in balans en menig restaurantbezoek later is dat gevoel er nog steeds.”

Houdt niet van?

“Botte mensen.”

Wie zou je nog eens aan tafel willen hebben?

“Mijn broer, want dat is er op een of andere manier nooit van gekomen. Hij is trouwens kok.”

Welk gebied zou je graag eens bezoeken?

“Douro in Portugal; mijn geboorteland. Ik hoor louter positieve verhalen over dat gebied.”

Welk restaurant zou je eens willen bezoeken?

“The French Laundry in Napa, Verenigde Staten.”

Liefhebberijen buiten de wijn?

“Allereerst: elk moment met mijn dochter. Daarnaast ben ik een Ajaxfan, bezoek ik regelmatig concerten en probeer ik zo veel mogelijk hard te lopen.”

Favoriete wijn-spijscombinatie bij de Vrienden van Jacob?

“Gegrilde coquille met truffel, terrine van ganzenlever en olie, met eekhoorntjesbrood, gecombineerd met Francois Chidaine clos habart uit Montlouis Sur Loire. Dat is op dit moment mijn favoriete combinatie in ons menu. De wijn heeft balans en spanning tegelijk. De zuren zorgen voor een mooie verteerbaarheid in de wijn, terwijl het zachte zoet het gerecht tot een geheel maakt.”

Tenslotte: wat zou jouw wijnadvies zijn bij… een broodje kroket?

“Bij een broodje kroket zonder mosterd zou ik gaan voor een Ribeira del Duero in een rijke stijl; mét mosterd een zacht-zoete chenin blanc.”

www.devriendenvanjacob.nl

In deze nieuwe rubriek op de Perswijnsite leggen we elke week het vuur aan de schenen van een jonge sommelier in Nederland. Waarom heeft hij of zij voor dit vak gekozen, wat is de meest bijzondere wijn ooit gedronken en wat is de lekkerste wijn-spijs combinatie? Deze week: Rietje Stoks van Restaurant Le Marron.

Met wie spreken we?

“Rietje Stoks.”

Bij welk restaurant ben je werkzaam?

“Restaurant Le Marron.”

Sinds wanneer zit je in het vak?

“In 2007 ben ik als afwasser bij Le Marron begonnen. Een leuk bijbaantje. Ik wist niets van eten, drinken of gastheerschap, maar Ysbrandt [Wermenbol, red.] en Sandra [Musumeci, red.] wilden me alles leren. Vanuit de spoelkeuken het restaurant in, water schenken, broodjes serveren en vooral kijken en luisteren naar wat de anderen doen. Mijn bijbaantje werd een hobby en die hobby liep twee jaar later uit de hand.

Sinds de komst van Ronnie [Brouwer, sommelier, red.] ben ik me nog meer gaan interesseren voor de wijn. Naast mijn toenmalige baan was ik steeds meer in het restaurant te vinden, ging ik veel uit eten om te leren van andere sommeliers en zat dagen achter elkaar in de boeken om de basis te begrijpen. In 2010 heb ik de knoop doorgehakt, en mijn baan opgezegd. Ik ging aan de studie en ben fulltime gaan werken voor Le Marron.”

Wat is je vooropleiding?

“Gastronoom-sommelier aan de Academie voor Gastronomie.”

Wat vind je mooi aan het vak?

“Elke dag maken we mensen blij. We leren onze gasten nieuwe dingen over wijnen en producten, geven ze een onvergetelijke beleving, en tegelijkertijd worden we zelf ook elke dag geprikkeld om nieuwe dingen te leren en te proberen. We zijn continue bezig met wat we zelf leuk vinden; zo leuk dat we onze vrije tijd hier ook graag aan besteden.

Tijdens het servies giert de adrenaline door mijn lijf; de blije gezichten van de gasten geven me een kick en de kracht om door te gaan, ook al wordt het ver na middernacht. Na zo’n servies ben ik uitgeput, maar tevreden en voldaan. En als de volgende dag de eerst gasten weer voor de deur staan, besef ik weer wat er mooi is aan mijn vak.”

Favoriete wijn of wijngebied?

“Toen ik voor het eerst echt bewust ging proeven, leerde ik het onderscheid maken tussen de vele verschillende stijlen wijn (tot in de vroege uurtjes met Sandra aan de chefstable: zal ik nooit vergeten). Later liet Ronnie mij verschillende Rieslings proeven; de een nog mooier dan de ander. Dat deze druif zich op zoveel verschillende manieren uitte, inspireerde mij direct. De smaak van een rijpe Riesling die nog zoveel mooie zuren heeft, of juist een hele jonge frisse Riesling die een zoetje in de neus geeft.

Ik ging naar de Mosel om de streek beter te leren kennen. In de wijngaarden maakte ik kennis met de diversiteit in de bodem en de verschillende druivenrassen. Ik ontmoette enkele wijnmakers die ieder op een andere manier te werk gaan en ieder ook een ander resultaat leveren. Markus Molitor, Karthauserhof en Vereinigte Hospitien zijn enkele bedrijven waar ik hartelijk ontvangen ben en heel veel geleerd heb.”

Favoriete gerecht?

“Een herfstgerecht. Ik hou van aardse smaken, vooral als ze gecombineerd worden met frisse elementen. Ysbrandt’s specialiteit in 2010 was een cassoulet van gevogelteoester met bloemkool, truffel, hazelnoot en gezouten citroen. We hebben daar verschillende wijnen naast gezet, om de frisse kant naar boven te halen of juist het rijpe te benadrukken. Het werd een Riesling uit ’88: een hele spannende combinatie.”

Mooiste wijnervaring?

“In 2010, bij Het Savarijn. Bourgogne van Coche Dury. Het was een hele gezellige avond: een diner met Ysbrandt en Sandra vlak voordat ik fulltime ging werken.”

Mooiste eet- en drinkervaring tot nu toe?

“Wellicht voor de hand liggend… Oud Sluis. Ik ben daar in 2009, nog compleet blanco, wezen eten. Er zijn maar weinig diners waarvan ik nu nog kan opnoemen wat ik heb gegeten en hoe het heeft gesmaakt. De gerechten van Sergio hadden dat. En de totaalbeleving was geweldig. Ik heb van begin tot eind gestraald.”

Houdt niet van?

“Lamsvlees.”

Wie zou je nog wel eens aan tafel willen hebben?

“Ik kan een heel scala aan mensen opnoemen die ik graag wil laten proeven wat wij hier doen, maar vooral mijn vader zou ik graag laten zien wat ik heb bereikt.”

Welk gebied zou je nog graag eens bezoeken?

“Een hele lange lijst, maar ik wil me dit jaar gaan verdiepen in Spaanse en Italiaanse wijnen. Bovenaan mijn lijstje staat nu Piëmonte.”

Welk restaurant zou je nog graag eens bezoeken?

“Welke niet… Ik bezoek graag restaurants van jonge, ambitieuze ondernemers. Een bezoek aan Zarzo staat in ieder geval op de planning.”

Liefhebberijen buiten de wijn? Guilty pleasures?

“Martini.”

Favoriete wijn-spijscombinatie in Le Marron?

“Thaise kokos-oestersoep met aromatische rijst, lente-ui en koriander, naast een 2011 Roussane van Yves Cuilleron. Het was een uitdaging om hier een wijn bij te zetten. Natuurlijk al omdat het een soep betreft: vol en romig, met daarin de mooie, zilte smaak van oester en frisse tonen van de knapperige groenten. De Roussane is fris door jeugdigheid, maar heeft ook een mooie, volle afdronk door de malolactische gisting en rijping sur lie, die nog eens wordt benadrukt door het gerecht.”

Tenslotte: wat zou jouw wijnadvies zijn bij … een uitsmijter met ham en kaas? Eenmaal een budget-tip, eenmaal extravagant.

“Wit brood, jonge kaas, roomboter aan de buitenkant… Ik zou gaan voor lichte rode wijn; elegant, weinig tannines, veel fruit, en nog een mooi zuurtje. Voor het beperkte budget: Cuvee Gaudenz van Knipser, een blend van Cabernet en Dornfelder 2007, en als we gek mogen doen trek ik graag een fles Spätburgunder van Fürst open, de 2009: vrij ontwikkeld, maar nog heel veel frisse fruittonen.” www.restaurantlemarron.nl

In deze nieuwe rubriek op de Perswijnsite leggen we elke twee weken het vuur aan de schenen van een jonge sommelier in Nederland. Waarom heeft hij of zij voor dit vak gekozen, wat is de meest bijzondere wijn ooit gedronken en wat is de lekkerste wijn-spijs combinatie? Deze week: Sabas Joosten van De Librije en Librije’s Zusje.

Met wie spreken we?

“Sabas Joosten.”

Bij welk restaurant ben je werkzaam?

“De Librije en Librije’s Zusje.”

Sinds wanneer zit je in het vak?

“Fulltime sinds 2011.”

Wat is je vooropleiding?

“HBO Communicatie, Turbo-opleiding Gastheer-Cuisinier Academie voor Gastronomie en Gastronoom-Sommelier Academie voor Gastronomie. Op dit moment volg ik de WSET Diploma Course.”

Wat vind je mooi aan het vak?

“In allerlei vormen bezig zijn met de meest fascinerende drank die er bestaat.”

Favoriete wijn?

“Ik sta open voor alles, probeer van iedere wijn te leren. De elementen waar ik naar zoek in een wijn zijn balans, frisheid en verfijning.”

Favoriete gerecht?

“Goed gegaarde platvis met een mooie saus.”

Mooiste wijnervaring?

“Ik ben ooit ‘per ongeluk’ terecht gekomen op de jaargangproeverij 2009 van Molitor. Ik was overweldigd door de verscheidenheid van zijn wijnen maar vooral de kwaliteit.”

Mooiste eet- en drinkervaring tot nu toe?

“L’Auberge de l’Ill. Een wijnarrangement is er niet, maar een geweldige wijnkaart wel. Topniveau in alle facetten.”

Houdt niet van?

“Arrogantie.”

Wie zou je nog wel eens aan tafel willen hebben?

“Jamie Goode. Hij is op een voor mij heel interessante manier met wijn bezig.”

Welk gebied zou je nog graag eens bezoeken?

“Douro, Portugal, en Mornington Peninsula, Australië.”

Welk restaurant zou je nog graag eens bezoeken?

“Voor de hand liggend misschien, maar: El Celler de Can Roca (Gerona, Spanje). En In de Wulf (België).”

Liefhebberijen buiten de wijn? Guilty pleasures?

“Ik ben Ajaxsupporter. Verder lukt het te weinig, maar sport ik graag.”

Favoriete wijn-spijscombinatie in De Librije of Librije’s Zusje?

“We hebben bij Librije’s Zusje een tijdje zeeduivel met rode biet, verveine, aardappel en appel-beurre blanc geserveerd. Daarbij schonken we de 2011 ‘Kritt’ van Kreydenweiss, biodynamische Elzas Pinot Blanc/Auxerrois. Een wijn die qua mondgevoel prachtig in balans was met het gerecht, en een ronde, rijke stijl had die door het gerecht ook op zijn frisse kant werd aangesproken. Het gerecht leek voor de wijn gemaakt.”

Tenslotte: wat zou jouw wijnadvies zijn bij … chili con carne? Eenmaal een budget-tip, eenmaal extravagant.

“Bij pittige chili con carne hebben we een zoetje nodig, Mosel Feinherb komt bij me op. Of Alsace Pinot Gris. Als het wat meer mag kosten een mooie ontwikkelde Riesling Spätlese of Vendange Tardives.”

www.librije.com

www.librije.com/librijes-zusje

Het is een van de namen die het meest rondzingt onder Duitse wijnjournalisten. Op de afgelopen Wine Professional 2014, in de levendige stand van het Informatiebureau voor Duitse wijn, kon ik eindelijk een flinke serie van zijn bejubelde wijnen proeven: Benedikt Baltes van Weingut Stadt Klingenberg in Klingenberg am Main, Franken.

En ze stelden niet teleur, sterker, ik deel het enthousiasme volledig. Baltes maakt geweldige wijnen, eigentijds maar écht Duits, met in de hoofdrol Spätburgunder.

Klingenberger Schlossberg

Benedikt, 29 jaar jong en met handen als kolenschoppen, stamt van de Ahr (Mayschoß) en kreeg de liefde voor Spätburgunder met de paplepel ingegoten. Vandaar dat hij na zijn opleiding bij Weingut J.J. Adeneuer in Bad Neuenahr-Ahrweiler, en binnen- en buitenlandse omzwervingen zijn geluk niet op kon toen in 2010 Weingut Stadt Klingenberg geprivatiseerd werd en hij eigenaar kon worden van dit roemrijke domein van 13 hectare.

Het ligt in het westelijke deel van Franken, genaamd Churfranken, “daar waar de Main op zijn mooist is”. Nu is de Main op meerdere plaatsen heel mooi, maar inderdaad, dit gebied, tussen Odenwald en Spessart, telt bijzondere fraaie landschappen, waaronder ook cultuurlandschappen als de wijngaard Klingenberger Schlossberg.

Zoals vele wijngaarden hier bestaat de steile Schlossberg, die wordt gezien als een van de historische spätburgunder-wijngaarden van Duitsland, uit vele kleine terrassen, die door muurtjes van bontzandsteen op hun plek worden gehouden. Baltes is trouwens niet de enige bekende producent met percelen in Schlossberg, ook de reeds veel beroemdere Paul Fürst van Weingut Rudolf Fürst uit het meer stroomopwaarts gelegen Bürgstadt maakt er geweldige Spätburgunder.

Alles Duits

Benedikt Baltes wordt dan ook vaak vergeleken met Fürst. Dat is logisch, maar voor hem soms ongemakkelijk. En onterecht. Uiteraard hebben ze gemeen dat ze beide mooie rode wijnen maken in een deel van Franken dat om kwaliteitswijn minder bekend staat (en eigenlijk voor 2010 vooral bekend was om Fürst). Maar Baltes heeft toch wel andere ideeën.

Opvallend, en anders dan bij Fürst, is dat hij vrijwel alleen Duitse klonen gebruikt, daar waar de hogere wijnen van Fürst met name van Franse klonen komen (Fürst’s perceel in Schlossberg moest nieuw beplant worden en daarvoor koos hij de beste Franse klonen). In de percelen van Stadt Klingenberg staan onder andere nog oude Ritter-klonen, op hun eigen wortels, die de Spätburgunders wat extra kruidigheid geven. Deze gebruikt Baltes om te vermeerderen (massale selectie), ze vormen de genetische identiteit van Schlossberg.

Verder gebruikt Baltes, net als Fürst overigens, hout uit de Spessart voor zijn vaten, maar laat deze niet in de Bourgogne maken, maar door Karl Aßmann in Eußenheim, ten noorden van Würzburg. Het idee achter het gebruik van stokken en vaten van Duitse origine is dat het bijdraagt aan de authenticiteit van de wijnen. En het maken van wijnen met niet alleen de hoogste kwaliteit, maar ook een maximum aan authenticiteit, is hét streven van Baltes. En daar slaagt hij al overtuigend goed in, getuige de prachtige serie die hij in Amsterdam liet proeven.

 De wijnen

2012 Klingenberger Blanc de Noir R: 100% spätburgunder; zeer zuiver, rijp fruit, kruidig; schitterende, koel-kruidige blanc de noir, heeft structuur ook van nieuw hout, Spessart-eik, licht getoast. Bijzondere wijn, buitengewoon inhoudsvolle Blanc de Noir, die Baltes alleen in koele jaren maakt, van afloopsap van Grosses Gewächs. 16,5 punten – € 36,50

2011 Buntsandstein Spätburgunder: al zeer fraai, rijpe kersen, kruidig, iets rokerig; sappig, genoeg structuur, echt Duits wel met die zure kersen en zoete kruidigheid, goede lengte. Zeer goede instapwijn van gemiddeld 15 jaar oude stokken. 15 punten – € 13,95

2011 Klingenberger Spätburgunder: echt kersenfruit, daaronder wat rokerig en geuren van bosbodem; smaak sappig, licht kruidig, met heel andere zuren dan de Buntsandstein (meer maar rijper). Erg mooi. Van gemiddeld 25 jaar oude stokken, “mijn meest typische Spätburgunder, die staat voor Klingenberg” zei Baltes. 16 punten – € 22,50

2011 Klingenberger Spätburgunder R: hier wordt het echt serieus, meer concentratie ook doordat de wijn komt van 50 jaar oude stokken, nog wat gesloten in de geur, krachtig maar verfijnd; in de smaak wat ruwe kantjes, maar dat lijkt vanwege leeftijd te komen, wijn is piepjong, heeft een mooie structuur, met rijpe tannine en superfraaie zuren, grote lengte daardoor. 17 punten – € 41,95 (uitverkocht)

2011 Klingenberger Schlossberg Spätburgunder Grosses Gewächs: in de geur gesloten nog, maar zeer precies, fris, puur; smaak kent grote inhoud en zeer goede balans; prachtige wijn, heel grote lengte, zal prachtig zijn vanaf twee à drie jaar van nu. 17,5+ punten – € 67,50 (uitverkocht)

2011 Klingenberger Portugieser R: veel meer kleur dan de Spätburgunders uiteraard, zeer vroeg geoogst en dan flink gechaptaliseerd, zei Baltes, want hij wil frisheid, inderdaad goede zuren, smaakt sappig, goed fris, mooie lengte, geslaagd. Van oude portugieser-stokken, die nog op eigen wortels staan. 15,5 punten – € 32,00

Spätburgunder!

Pinot noir is de mooiste blauwe druif ter wereld, daarmee vertel ik niets nieuws. Maar Duitse Pinot Noir, alias Spätburgunder, is de laatste jaren aan zo’n kwaliteitsopmars bezig dat die alle aandacht verdient, zoals de wijnen van Benedikt Baltes eens te meer bewijzen. Het geheim, volgens mij, zit hem in twee dingen.

Ten eerste zijn de Duitsers zeer milieu- maar tegelijkertijd kwaliteitsbewust; er is alle aandacht voor terroir, maar hier gaat pure producentenfilosofie zelden of nooit boven het besef dat de consument gewoon goede wijn wil.

Ten tweede: pinot noir leeft in Duitsland soms aan de rand van zijn bestaan en niet zelden in terroirs onvergelijkbaar met die van zijn bakermat, de Bourgogne. Even los van die van kalkrijke bodems in delen van Baden, de Pfalz en Rheinhessen, noch de Spätburgunders van de vulkanische bodems van de warme Kaiserstuhl, noch die van het bontzandsteen van Churfranken, laat staan die van het leisteen en de grauwacke van de koele Ahr, zijn te vergelijken met de Pinots van de Bourgogne. En dus worden de Duitse versies steeds meer als op zichzelf staand en origineel gewaardeerd. En terecht, de besten zijn grote wijnen, die in kwaliteit weinig tot niets meer onderdoen voor hun beroemdere Franse soortgenoten.

De wijnen van Weingut Stadt Klingenberg – Benedikt Baltes worden geïmporteerd door Winterberg Wijnen.

tekst: Lars Daniëls MV

foto’s: Andreas Durst en Marco Winterberg

                                                                                                                                                                                                                         Benedikt Baltes

Fons Aaldering heeft het over zichzelf afgeroepen dat er mensen zijn die zijn wijnen extra kritisch proeven. Hij maakt namelijk geen geheim van zijn ambitie om met Aaldering Vineyards & Wines in Stellenbosch tot de top 10 van Zuid-Afrikaanse producenten te willen behoren.

Dat is nogal wat voor een nieuwkomer in een land dat de afgelopen jaren een explosieve groei heeft gezien in het aantal producenten. Volgens de uitgave 2014 van de Zuid-Afrikaanse Platter Guide zijn dat er inmiddels 582, waarvan er heel wat met ambities die niet voor die van Aaldering onder doen. Ook al wordt diezelfde gids steeds scheutiger met het uitdelen van maximale scores met vijf sterren, dan nog moet je wel heel wat presteren om in de Kaapse eredivisie terecht te komen. Maar Aaldering is wel zo verstandig geweest om geen concreet jaar te noemen waarin dat zo ver zou moeten zijn.

Kritisch

Het moet gezegd: Fons en Marianne Aaldering en hun team weten als geen ander hoe je professionele marketing en pr moet bedrijven, niet in het minst naar de wijnpers toe. Niettemin geldt juist dan het principe dat distinctie distantie impliceert. Bij een geïdealiseerde voorstelling van zaken van Hollands glorie is immers niemand gebaat. In Perswijn 2013/5 heb ik mijn kritiek op met name de rode wijnen niet gespaard en gesteld dat een top 10-klassering nog ver weg was, maar ook laten weten dat de komst in 2011 van een nieuwe wijnmaker in de persoon van Dustin Osborne wellicht voor de gelet op de ambities dringend gewenste verbetering zou kunnen zorgen.

Oogstjaar 2013

Op de meest recente jaargang 2011 van de rode wijnen, die ongeveer 70% van de totale productie uitmaken, is het nog even wachten geblazen. Wel kreeg ik van Aaldering al een drietal witte wijnen plus een rosé van het courante oogstjaar 2013 toegestuurd.

Met Sauvignon Blanc en Chardonnay als ‘normale‘ witte en daarnaast twee niet-standaardversies van Pinotage in de vorm van een blanc de noir en een rosé. Die laatste is in 2013 voor het eerst geproduceerd.

2013 was een verhoudingsgewijs ‘koel’ jaar aan de Kaap. Bij de Sauvignon en de Chardonnay is dat te merken aan wat lagere alcoholpercentages dan in 2012. Houden zo, want het komt de drinkbaarheid ten goede. Maar we mogen niet te vroeg juichen. Wanneer de wit gevinifieerde Pinotage 2013 nog steeds aan 15% alcohol blijkt te komen komt, dan zal de nog niet uitgebrachte rode ook wel zoiets hebben. Voor wijnen die nadrukkelijk bedoeld zijn voor de gastronomie en dus over een goede verteerbaarheid moeten beschikken, is dat gevaarlijk veel.

Proef op de som

Sauvignon Blanc 2013, Stellenbosch

Gevinifieerd op staal met 6 maanden lagering sur lie. Bleke tint, minuscule koolzuurbelletjes. Open, middelintens, niet dat opgefokte van bepaalde gistculturen of uitgesproken groene appel, maar wit fruit en een vleugje kruisbes.

Ook in de smaak middelintens: groene appel en witte grapefruit, 13% alcohol (anderhalf procent onder 2012 – bravo!), fijn bittertje, levendig, knisperend droog. Keurige wijn.

Chardonnay 2013, Stellenbosch

Deels op Frans eiken gevinifieerd, 6 maanden sur lie. Lichtgeel, eerder aan de bleke kant. Middelintense neus, neutraal, licht roosteraroma van het hout. Ronde aanzet, zacht wit fruit (peer, witte perzik), ook nu weer wat hout, goed gedoseerd. Met 14% flink wat body, maar ook hier gelukkig wat minder dan in 2012. Technisch verzorgd en uitgebalanceerd.

Pinotage blanc 2013, Stellenbosch

Kaapse Pinotage rosé is al lang geen curiosum meer, maar witte Pinotage wel. Geen wonder dat Aaldering met deze wijn de nodige aandacht heeft weten te trekken. Van KLM bijvoorbeeld. De tint van deze ‘witte’ is wat in Californië blush genoemd wordt, d.w.z. dat hij een rossige kleur heeft zoals je die ook bij heel lichte rosés ziet. Bescheiden intensiteit in de geur met een hint van rood fruit. Volle, brede smaak, weer een suggestie van rood fruit, veel body, kruidig bittertje, lage zuren. Duidelijk gemaakt van zeer rijp fruit en niet van ‘groen’ geplukte druiven. Met als gevolg 15% alcohol die enthousiast doordrinken te land, ter zee en zeker in de lucht in de weg staat. Mag het daarom voortaan minimaal een procentje minder zijn?

Pinotage rosé 2013, Stellenbosch

Eersteling in een bescheiden oplage van 2000 flessen, gedeeltelijk op hout gevinifieerd. Behoorlijk intense kleur à la menige Spaanse rosado. Kenmerkende roséneus, open, gemiddelde intensiteit, rood fruit, meer uitgesproken dan bij de Pinotage blanc, ietsje hout. Ronde aandronk, snoepjesfruit, soepele voortzetting, goede vulling, discrete houttoets, spicy toets. Fruitiger en met ‘slechts’ 13,5% alcohol substantieel minder heftig dan de Blanc. Aardige wijn, al blijft het uitkijken naar de ‘echte’ rode.

Aaldering verzorgt zelf de distributie van zijn wijnen. www.aaldering.co.za    

Tekst: René van Heusden

Fotografie: Aaldering Vineyards & Wines