De Languedoc heeft alles wat een succesvolle toeristische bestemming moet hebben: een overdaad aan zon, een koele zee en prachtige bergen. Het gebied is niet alleen zeer geschikt voor de zonzoekende levensgenieters onder ons, ook voor de wijnbouw is het een uiterst geschikt gebied.
Het is de grootste wijnproducerende regio van Frankrijk, en strekt zich uit over drie departementen, te weten: l’Herault, l’Aude en le Gard. Tussen de Méditerranée en de uitlopers van de Pyreneeën is er een bonte verzameling van verschillende terroirs met een grote diversiteit aan druivenrassen, bodems en zelfs verschillende klimaten te vinden.
De verdeling in AOC’s
De beste terroirs verdienen een eigen AOC, een eigen beschermde herkomstbenaming. In de Languedoc ziet de ene na de andere nieuwe AOC het levenslicht: een logisch gevolg van de sterke kwaliteitsverbetering van de wijnen uit dit geweldig gevarieerde wijngebied. De invloed van de zon, de zee en ligging van de bergen zorgen voor grote contrasten tussen deze verschillende AOC’s, die echter één ding gemeen hebben: het doel om kwalitatief hoogstaande wijnen te produceren.Dit voorjaar was dat goed te proeven in Montpellier, waar de internationale pers bijeenkwam in Château de Flaugergues om de nieuwe jaargangen van de wijnen van les Coteaux du Languedoc te proeven. Deze streek, van oudsher bekend om zijn grote productie van matige wijnen, gooide het roer volledig om en heeft een enorme, kwalitatieve inhaalslag gemaakt. Nog steeds komt vijf procent van alle wereldwijde wijnproductie uit de Languedoc-Roussillon, maar de sterk verbeterde kwaliteit zorgt ervoor dat inmiddels 33% van de productie naar het buitenland wordt geëxporteerd, waarbij China en Duitsland de grootste afnemers zijn.Er is een grote omwenteling naar biologische wijnbouw; in Frankrijk is de Languedoc de regio waarbij op de meeste bedrijven (op totaal 20.500 ha.) biologisch gewerkt wordt. De kleurenverdeling is 78% voor rood, van 12% wordt rosé gemaakt en de resterende 10% is wit.
Bijzondere variëteit
De enorme verscheidenheid in bodemsoorten is de verbindende en tegelijkertijd de onderscheidende factor van de appellaties in de Languedoc. Leisteen, kalk, zandsteen, mergel, zand, kalkhoudende klei, zand van verweerd graniet, kiezels, schist en sedimentaire rode bodems: ze zorgen voor zeer uiteenlopende wijnen. De belangrijkste druiven voor de rode wijnen zijn grenache, mouvèdre en syrah. Voor alle rode AOC’s van de Languedoc is assemblage verplicht. Er mogen combinaties gemaakt worden met de rest van de toegestane druivensoorten: carignan, cinsault, macabeu en malbec. Voor wit staat er vooral marsanne, roussanne, grenache blanc, chardonnay, chenin, clairette en bourboulenc aangeplant.
Ander prijskaartje
Stonden vroeger de wijnen uit de Languedoc te boek als zeer voordelig, nu is het prijsniveau aardig gestegen. Volgens Jean Benoit Cavalier, president van het syndicaat van de AOC Languedoc, komt dit door de toegenomen aandacht voor de kwaliteit van de wijnen en de bijbehorende hoeveelheid werk. Er wordt tegenwoordig meer op maat gewerkt, met meer aandacht voor het werk in de kelder.Ook op zijn domein Château de Lascaux wordt er zeer secuur gewerkt: de druiven worden in verschillende tris met de hand geplukt na strenge selectie op rijpheid. Hierna worden ze ontsteelt en daarna langzaam en zeer voorzichtig geperst. De most wordt traditioneel gefermenteerd. Ieder druivenras wordt apart gevinifieerd. Er wordt opvallend veel gebruik gemaakt van betonnen cuves. De verdere rijping van de wijn is afhankelijk van het type wijn en wordt daarna op natuurlijke wijze gestabiliseerd en gefilterd.
Ook de duidelijke verschuiving naar een meer en meer biologische en biodynamische productie heeft invloed op het prijskaartje, maar nog veel meer op de kwaliteit: dat is het uiteindelijke doel van les vignerons du Languedoc.
Opmerkelijk bewaarpotentieel
De bewering dat de rode wijnen uit de Languedoc niet goed kunnen rijpen, werd tijdens een verticale proeverij van de Languedoc wijnen van de jaargangen 1996 tot 2005 onderuit gehaald. De grote verrassingen kwamen van de Cave de Saint Saturnin met de zeer drinkbare Seigneur des 2 Vierges uit 1998 en het domaine Mas Jullien uit de Terrasses du Larzac, die twee absoluut springlevende millésimes uit 1996 en 2000 schonk. La Greanadière van Mas Bruguière uit 2001 kan makkelijk nog vijf jaar liggen, en ook La Centaurée (2002) van Château Pech Redon is zeer vief. Verdere verassingen kwamen uit 2001 van het Prieuré Saint-Jean de Bébian (foto), en l’Ermitage du Pic Saint Loup (2005).
Geproefd: de grote verrassingen en de aanraders van zes Crus du Languedoc, drie uit het westen en drie uit het oosten van de Languedoc.
Pic Saint Loup, het meest noordelijk gelegen gebied
“De invloeden van het klimaat spelen hier een grotere rol dan de geologische” vertelt Jean Christophe Granier, wijnboer in de Pic Saint Loup. Dit meest noordelijk gelegen wijnbouwgebied van de Languedoc, met opvallend karakteristiek terroir, heeft de meeste regenval en grootste temperatuurverschillen tussen dag en nacht in de regio. Het is gelegen tussen heuvels, die de wijngaarden beschermen tegen de zeer harde winden van de Mistral en de Tramontane. Er blijft genoeg wind over om de druivenplanten te beschermen tegen ziektes als meeldauw en grijze rot. Dat is meteen ook één van de redenen waarom minstens 30 procent van alle vignerons hier kozen om biologisch te boeren. Er wordt alleen rood en rosé gemaakt van de toegestane druiven binnen de AOC.
Opvallende wijnen en bijzondere producenten:
– Domaine Les Grandes Costes 2012 (foto): bijzonder elegant en soepel voor een wijn uit de Pic Saint Loup, met een fijne focus op fruit, gemaakt van voornamelijk syrah. € 20,80- Calmel en Joseph; Les Cuvées Rares Le Pic 2011: heerlijk zacht, chocolade met kers en ander gestoofd zomerfruit, met een hint van drop en laurier. Met een lekker lange nasmaak, van biodynamische teelt. Syrah, grenache, mourvèdre, carignan en cinsault.
€ 17,- – Larmanela van de Bergerie du Capucin: het fruit staat nog overeind, naast stevige tannines en mooi zacht hout. € 21,-
Pézenas, terroir en historie
Gelegen tussen Beziers en Montpellier, op slechts 20 minuten afstand van de Middellandse Zee, ligt het wijngebied Pézenas. Het stadje zelf staat bol van de kunst en geschiedenis, en ook op wijnvlak speelt historie een grote rol. De zeer gevarieerde bodemsamenstelling bevat namelijk kiezels uit het kwartaire tijdperk op een basis van basaltlava, miljoenen jaren geleden aangelegd. Dit vormt de basis voor een zeer bijzonder terroir, samen met de kalkhoudende kleigrond en gebieden met schist in het westelijk deel van Pézenas.
Opvallende wijnen en bijzondere producenten:
– Prieuré Saint-Jean de Bébian Rouge met de gelijknamige cuvée: iets animaal en krachtig. Mooie lange mond vol kruidigheid. Gemaakt door de Australische Karen Turner (foto), die al jaren het smaakbeleid van het domein bepaalt. € 27,– Homo Habilis van Domaine le Conte des Floris: van biologische teelt, een lichte maar zeer intense wijn met laurier en garrigue smaken. Een aanrader bij stevig vlees. € 23,- – Domaine de Nizas maakte met zijn La Réserve 2013 een voor dit gebied uitzonderlijk lichte wijn met mooi fruit. Framboos, zomeraardbei, maar met in de mond zeker de kracht van Pézenas. € 20,-
Minervois: invloed van de Atlantische oceaan en de Méditerranée
Ten noorden van de vestingstad Carcassonne ligt wijngebied Minervois. Het gebied heeft de vorm van een amfitheater, met de vallei d’Aude als natuurlijke grens. Vanuit deze vallei loopt het terrein in noordelijke richting trapsgewijs omhoog, de uitlopers van Montagne Noire in. De invloeden van zowel de Atlantische Oceaan als de Mediterranée zijn voelbaar in de altijd aanwezige wind. De bodem van de Minervois is gevarieerd van aard: op de vlakte is het kleihoudend, bezaaid met grote ronde keien. Hogerop in de heuvels bestaat de grond uit een samenstelling van kiezel en kalk, afgewisseld met leisteen. Sinds 1985 heeft het gebied de AOC status, met 61 gemeentes als toegestaan wijngebied. Binnen de AOC vallen zowel rood, rosé en wit. Toegestane druivenrassen zijn syrah, grenache, carignan, cinsault, mourvèdre en picpoul. Voor wit mag er geblend worden met grenache blanc, bourboulenc en marsanne.
Opvallende wijnen en bijzondere producenten:
Wit:
– Château Coupe-Roses met de biologische cuvée Minervois Blanc 2014 van 100% roussanne: met elegant houtgebruik, kruidig met mooie zuren en bitters. € 8,50- Château Borie Neuve Excellium 2014: 80% roussanne. Elegant en aromatisch, wit steenfruit gecombineerd met citrus. € 12,90 – Château d’Agel Les Bonnes 2014: wit steenfruit in een krachtige en mineraal witte wijn. € 7,50
Rood:- Domaine Anne Gros La Giaude 2011: intens, krachtig en vol, met duidelijk aanwezige tannines, voor een wijn die staat. € 20,– Château Saint-Jacques d’Albas met twee wijnen: La Chapelle d’Albas 2012 en Le Château d’Albas 2012 (foto). Twee cuvées die duidelijk anders zijn, maar met overeenkomstige kwaliteiten: soepel met overduidelijk fruit en mooi geïntegreerd hout. Het verschil in prijs is niet in de smaak terug te vinden, wel in de rijpingstijd op hout (resp. 2 en 1 jaar op barrique). Resp. € 16,- en € 9,80- Domaine de l’Herbe Saint Prestige 2013: beduidend meer power dan cuvée Ambroisie 2013, die een jaar hout kreeg. De laatste heeft een zachtere en complexere smaak met laurier en drop. Ook hier maakt de opvoeding op hout weer het grote verschil in prijs. Beide wijnen zijn gemaakt van dezelfde assemblage. Resp. € 8,10 en € 15,– S. Delafont 2013: mooi rijp zomerfruit voor een volle wijn met iets korrelige tannines. € 13,50
Terasses du Larzac, nieuwe appelation
Sinds 2014 is Terrasses du Larzac officieel erkend als zelfstandige appelation binnen de Languedoc. De appelation ligt ten noordwesten van Montpellier, tussen het Centraal Massief en de Middellandse Zee en is verspreid over 32 gemeentes, met een oppervlakte van 2000 hectare. De wijngaarden liggen op een hoogte variërend van 80 tot 400 meter boven zeeniveau. Vooral de hoger gelegen wijngaarden profiteren van koele nachten, wat in een warm gebied als de Languedoc absoluut een pré is. Op bepaalde plaatsen kan het verschil tussen dag- en nachttemperatuur ’s zomers wel 20 graden bedragen.De mooiste wijnen hiervandaan zijn vol, krachtig en kruidig, en je proeft de garrigue er absoluut in terug. Niet alleen de appelatie is nieuw, er zijn ook een aantal jonge stellen neergestreken die meteen al opvallend mooie wijnen maken. De verdeling is dan wel weer heel traditioneel: de dames doen het woord en houden zich bezig met de verkoop, de heren werken op het land en in de kelder. Twee voorbeeldbedrijven die de komende jaren van zich zullen doen spreken vanwege hun eigenzinnige wijnen zijn: Le Clos du Serres (foto) en Domaine Saint Silvestre.
Opvallende wijnen en bijzondere producenten:
– Domaine de la Réserve d’O Hissez O 2011 (biodynamische teelt). In Nederland is jaargang 2010 te koop bij Vinoblesse voor € 14,50. Intense, maar toch fruitige rode wijn met rijp zomerfruit.- Calmel en Joseph Les Crus Terrasses du Larzac 2012: boordevol bes, braam en framboos in karaktervol rood. Ook weer biologisch, € 14,– Domaine de Montcalmès 2012 (Coteaux du Languedoc Terrasses du Larzac) heeft alles wat een wijn uit dit gebied moet hebben: kruidige kracht met rijp zwart zomerfruit. Gemaakt van mourvèdre, syrah en grenache afkomstig van een argilo calcaire bodem. € 22,-
La Clape, de allerjongste AOC
Met ingang van de oogst van 2015 is het officieel: de AOC is rond. Maar ze maakten er altijd al hele uitgesproken wijnen, in La Clape. Het is een apart gelegen kalkmassief dat ooit, in de Romeinse tijd, een eiland voor de kust was. De wijnen hebben dan ook een ziltige geur. En ze worden voornamelijk gedomineerd door de bourbolenc druif (ook bekend als malvoisie) die dan ook voor 60% aanwezig moet in de blend van alle witte wijn uit La Clape. Maar net als overal in de Languedoc heeft de productie van rood toch de overhand.De rode wijn uit la Clape kan qua robuustheid met de wijnen uit de Corbières vergeleken worden. In de smaak veel ‘garrigue’ met wilde kruiden die de wijnen die typische mediterrane aroma’s geeft. Ze hebben vaak een iets animale neus, stevige tannines en goeie bitters, het zijn donkere, volle en kruidige rode wijnen met rijp fruit. De druiven die hiervoor worden gebruikt zijn dan ook de syrah, grenache en mourvèdre.
Opvallende wijnen en bijzondere producenten:
– Château Mire l’Etang met Cuvée Des ducs de Fleury 2013: een uitzondering op het typische La Clape rood. Zeker krachtig, maar met een hint van bloemen en fruit, je ruikt wat muskaat en laurier. Jaargang 2010 is te koop bij wijnhandel Het Koetshuis voor € 11,-.- Ook hun witte cuvée Aimée de Coigny 2014, met een lie-rijping van 4-5 maanden is goed gastronomisch inzetbaar. € 8,– Château d’Anglès Grand Vin Rouge 2012: krachtige kruidige neus, iets zachter dan het overige La Clape rood. € 16,– Voor wit is de Grand Vin Blanc van Chateau d’Anglès een uitschieter (te koop bij Wijn Verlinden). Echt een gastronomische witte wijn. € 16,– Château Rouquette sur mer met de Henry Lapierre 2012: stevig en vol rood met houtimpressie. € 9,50
Verkoopinformatie:
Les Grandes Costes: P. de Bruin Wijnkopers
Chateau d’Anglès: Wijn Verlinden)
Calmel en Joseph: Wijnhandel Léon Colaris, deConinck Wines en Wijnkoperij Wielinga
Château Coupe-Roses: Mme Bouquet
Domaine Anne Gros: Wijnkoperij De Gouden Ton
La Chapelle d’Albas: Wijnhandel Jean Berger
S. Delafont: Slijterij het Fust en De Wereld van Dranken
Domaine de la Réserve d’O: Vinoblesse
Château Mire l’Etang: Wijnhandel het Koetshuis
De genoemde prijzen zijn de prijzen bij aankoop op het domein zelf.
