Reportages & Reizen

Produceert Zwitserland slechts süffige (drinkbare, alledaagse) wijntjes of komen er ook nobele wijnen met oplegpotentieel uit het Alpenland? Dat is de vraag die vier wijnjournalisten zich aan het begin van deze eeuw stelden. Om dat te onderzoeken, richtten zij de vereniging Mémoire des Vins Suisses op. Twintig jaar later kennen zíj het antwoord, alleen de rest van de wereld lijkt nog onbekend met de verborgen wijnschatten van Zwitserland. 

Droge, stoffige aarde. Roodbruin, met gifgroene vetplanten en excentrieke bomen. Als de zon doorkomt, brandt hij genadeloos. Schroeit mijn hoofdhuid. Een petje was handig geweest. Mijn gedachten glijden terug naar de Australische Outback. Maar ik ben op het eiland Pico, een van de negen bewoonde eilanden van de Azoren, een Portugese eilandengroep middenin de Atlantische Oceaan. 

Portugal en zeker de Alentejo staan bekend om hun warme klimaat en zijn volle, warmbloedige wijnen. Maar door de klimaatverandering worden de omstandigheden ook voor deze wijnstijl steeds moeilijker. Daardoor trekt de kleine bergketen Serra de São Mamede, in het noordoosten van de Alentejo, een groot aantal nieuwe wijnproducenten en is het in meer dan één opzicht het coolste wijngebied van Portugal. Maar het succes van de regio is niet alleen te danken aan iets lagere temperaturen en wat meer regen.

Wallis (of Valais in het Frans) is “un vrai jardin des vignes”, zegt Robert Taramarcaz van Domaine des Muses in Sierre, het hart van AOC Valais. In het grote aantal toegelaten druivenrassen, waaronder een flink aantal autochtone, ligt enerzijds de regio’s identiteit, anderzijds maakt het de beeldvorming naar buiten toe wat wazig. Klimaatverandering kan mogelijk een handje helpen om het profiel van Zwitserlands druivenparadijs aan te scherpen.

‘We don’t think we have a lot to teach you, but we have a lot to talk about’. Zo trapt Elisa Errea de eerste les van The Spanish Wine Educator Course af. Het is een opmerking die, achteraf gezien, de week perfect samenvat. Geen open deuren, maar een deep dive in de Spaanse wijnwereld. Op uitnodiging van de Spaanse overheid vlieg ik eind 2022 naar Madrid voor de Spanish Wine Educator Course. Onze groep bestaat uit vijftien wijnprofessionals, waaronder een importeur uit Zwitserland, een wijndocent uit Mexico en een sommelier uit Polen. Het is een diverse groep met een gemene deler: de liefde voor Spaanse wijnen. In dit artikel deel ik de highlights van deze reis.

Ondanks de grote problemen die zich in Libanon stellen en de wanhoop van velen, blijven wijnbouwers veerkrachtig hun werk doen. De crisis noodzaakt hen tot nieuwe inventiviteit. Jonge mensen zetten het werk van hun ouders verder en brengen hun eigen accenten aan, zoals Andrea Geara van Aurora Winery en Roland Abou-Khater van Coteaux du Liban. Sommigen starten een wijndomein, zoals Maher Harb van Sept Winery na een paar jaren werken in Parijs. Ze brengen wijnexpertise uit het buitenland naar hun geliefde geboorteland en verdiepen de identiteit van de Libanese wijnbouw. Maher Harb bijvoorbeeld zocht het land af naar oude stokken merwah, een autochtoon Libanees druivenras en vond die in de streek van Batroun. Hij werkt volgens de principes van de biodynamie. Jonge mensen zoals Maher experimenteren met niet-interventionistische manieren van wijn maken en werken biologisch in de wijngaard. Gezien het droge, zonrijke en goed geventileerde Libanese terroir is dat niet zo lastig. Langzaamaan vinden amforen hun weg naar het land, krijgen witte druiven wel eens schilfermentatie (oranjewijn) en wordt de invloed van eiken vaten getemperd, zowel in rood als wit. In Libanon werd amper mousserende wijn gemaakt maar dat is aan het veranderen door wijnbouwers die zich toeleggen op PetNat. Zoals Eddie Chami van Mersel Wine.

Op uitnodiging van importeur LFE bezoeken we een presentatie van de terroirwijnen van Villa Maria, een van de boegbeelden van de Nieuw-Zeelandse wijn. De betaalbare Private Bin wijnen zijn wijd verkrijgbaar bij supermarkt en slijter, maar met deze wijnen richt het bedrijf zich specifiek op de betere horeca. Om het gastronomisch potentieel te benadrukken wordt een en ander omlijst met een prettig diner bij Kasteel Kerckebosch in Zeist.

Vier jaar geleden bezocht ik Libanon, een piepklein wijnlandje in het Midden-Oosten. Ik deed er eind 2019 verslag over voor Perswijn in het artikel ‘Revival van de Libanese wijnbouw‘ en publiceerde mijn proefnotities op de website. Om mijn kennis van de Libanese wijnbouw na de reis verder te verdiepen, legde ik een verzameling Libanese wijnen aan met de bedoeling ze met wijnvrienden blind door te proeven en te bediscussiëren. De lockdown maakte dit lastig. Eind februari van dit jaar zaten we uiteindelijk met zijn zeven rond de tafel. Twintig wijnen, zowel recente als gerijpte cuvées uit verschillende streken uit Libanon, passeerden de revue. Toevallig, in maart, kwam een aantal Libanese wijnbouwers naar België voor een tasting van hun nieuwe wijnen. Ik had ze in Libanon bezocht. Ze kwamen naar Mechelen op uitnodiging van wijnhandel Gopic uit Retie: Qanafar, Aurora, Coteaux du Liban en Chateau Khoury. Uiteraard was ik erbij, blij om deze mensen opnieuw te mogen ontmoeten. Genoeg stof dus voor een nieuwe, tweedelige reeks over Libanese wijnbouw, met aandacht voor recente evoluties in het wijnland en de penibele economische situatie waarin het verzeild is.