Reportages & Reizen

Ik weet niet meer precies welke wijnbouwster het was die werken met het terroir van een wijngaard vergeleek met spelen op een piano. Ik ben kritisch naar terroirspeak maar dat vond ik nu eens een mooie, passende metafoor. De wijngaardplaats, haar bodem, haar hellingsgraad, haar microklimaat, is te vergelijken met een muziekinstrument. De gepassioneerde muzikant wil zijn instrument goed kiezen, verzorgen, nauwkeurig stemmen en leren kennen. De kwaliteit van het instrument en de kwaliteit van de muzikant bepalen de mogelijkheden en de limieten van het musiceren. Bij terroir en wijn net zo. De wijnbouwer kiest, bewerkt en verzorgt zijn grond en leert de grenzen en opportuniteiten van het terroir kennen. Geef een uitstekende wijnbouwer een uitgelezen terroir en de kwaliteit zal top zijn. In handen van een minder ambitieuze wijnboer wordt misschien een kwaliteit bereikt die we correct noemen. De wijnbouwer leert het mooie terroir bespelen zoals de muzikant zijn piano. Daar is in beide gevallen kennis, passie, volharding en talent voor nodig. De laatste tijd weerklinkt heerlijke muziek van de hellingen van die prachtige Houwaartseberg in het Belgische Hageland. Dit artikel gaat over het Hageland, de Houwaartseberg en de twee veelbelovende wijndomeinen die boeren op die heuvel, namelijk wijndomein Den Eeckhout en wijndomein De Wijnfaktorij.

Afgelopen maart was ik drie weken op reis in Zuid-Afrika. De opzet is het combineren van vakantie met wijnbezoeken, om onze kennis van het complexe land en al zijn facetten op peil te houden en te verdiepen. De reis bestaat uit bezoeken aan bekende plekken, maar ook onbekende. Een van de meest bijzondere nieuwe bezoeken was dat aan Sijnn vineyard, in Malgas, een paar uur rijden ten oosten van Kaapstad.

Bij het artikel over Soave (PERSWIJN #3) ontbrak de plaats voor de kaders (zoals in de tekst aangegeven) en de notities. Bijgaand staat alle ontbrekende tekst vermeld.

Libanon is een klein maar bijzonder wijnland. De lezer kan aan de hand van deze lijst met wijnen en proefnotities een indruk krijgen van wat het land te bieden heeft en hoe het smaakt.

De enorme sleutel in de palm van haar rechterhand riep associaties op met middeleeuwse kastelen, maar we stonden slechts voor een bescheiden, maar pittoresk pershuis midden in de wijngaarden aan de voet van het Zempléngebergte. De hand was van Judit Bott wijnmaakster in de Hongaarse wijnregio Tokaj-Hegyalja, die met haar echtgenoot Jószef Bodó eigenaar is van Bott Pince, oftewel wijngoed Bott. De sleutel paste op de kloeke deur van hun oude pershuis, maar had ook symbool kunnen staan voor het vinden van oplossingen voor de uitdagingen waar Tokaj-Hegyalja mee te maken had en heeft. Ik sprak erover met vier wijnmakers.

De vooroordelen rond Belgische (maar ook Nederlandse) wijn zijn stilaan aan het wegebben. Zoals in ieder wijnland zijn ook in België hele goede, goede en minder goede wijndomeinen. Het percentage goede wijndomeinen is in vergelijking met de grote wijnlanden behoorlijk hoog. Vind ik. Zeker in Limburg, de provincie die het grootste areaal wijngaarden heeft: 97 hectare in 2017, ondertussen meer. Limburg heeft ook het hoogst aantal wijndomeinen: meer dan 40 met een 20-tal professionele.

 Als je met de wagen arriveert in de historische site van de Cisterciënzerabdij van Villers, is het moeilijk te ontkomen aan een gevoel van wauw. Je rijdt letterlijk binnen in de middeleeuwen en je verbeelding slaat op hol.

Afgelopen donderdag, op de eerste dag van Nebbiolo Prima Albeisa Wines, hebben we in de ochtend Roero en Barbaresco 2017 geproefd. En in de middag wijnen uit 2007, 2006, 2005 en 2004. Het was een interessante, leerzame dag. 2017 was een bijzonder jaar, dat vroeg begon en waarin (zeer) vroeg werd geoogst (ruim 2 weken eerder dan langjarig gemiddelde). Al met al was de cyclus maar circa een week korter dan ‘normaal’. De zomer kende een aantal zeer hete perioden, waarin de groei en rijping deels blokkeerden. Dat heeft ervoor gezorgd dat de wijnen uiteindelijk veel maar niet té veel alcohol hebben. Over de fenolische en aromatische rijpheid is men tevreden. Bijzonder is 2017 als het gaat om zuren. De totale zuurgehaltes (som van alle organische zuren, gemeten in de most en wijn) zijn vrij laag, maar de pH (kracht van zuren, vooral wijnsteenzuur) ook. Daarvoor zijn waarschijnlijk twee redenen: de geoogste druiven hadden nog maar weinig appelzuur en door de droogte (gebrek aan water in bodem) is er weinig kalium opgenomen. En dus weinig uitval van wijnsteenzuur (kalium bindt wijnsteenzuur en dat valt dan deels uit als wijnsteen), waardoor de pH nauwelijks omhoog ging.

Zou door de eeuwen heen de angst voor het zoetgevooisde, behekste stemgeluid van de Lorelei ook de druiven eromheen onbemind hebben gemaakt? Het moet bijna wel, want wijnen uit de Mittelrhein zijn niet bepaald bekend. En dat terwijl ze toch behoorlijk indrukwekkend zijn. Hoog tijd dus voor een spotlight op dit kleine, maar kwalitatief hoogwaardige Duitse Anbaugebiet.

Begin oktober 2019 trok ik met Camille Karout, handelaar in Libanese wijn sinds 2013, en mijn vriend Peter, gediplomeerde sommelier, voor een week naar Libanon. Het was een droom van me om dit bijzondere land in het Midden-Oosten te bezoeken. Een klein land met een rijke geschiedenis, qua oppervlakte slechts een derde van België en een vierde van Nederland. Ik vroeg Camille, geboren en getogen in Libanon, Nederlander van nationaliteit maar wonend in het Belgische Retie, om voor mij een wijnreis te organiseren.