Reportages & Reizen

Als rechtgeaard calvinist en aanhanger van Schopenhauer beschouwen wij, zeker de grenzenloze platheid van het huidige tijdsgewricht beziend, het leven in essentie als een tranendal, maar we genieten daarom des te meer van de verfijnde vertroostingen die het zo af en toe ook te bieden heeft.

En voor het werk naar een luxe hotel op een eiland in de azuurblauwe Middellandse Zee (zie rechts), naar de prachtige Ardèche of naar een bij Michelin als zeer gunstig bekendstaande Brusselse eetgelegenheid voor een champagnelunch, is dan ook wel te verdragen. Kortom, het leven van een beroemd wijnschrijver is zo vervelend nog niets. De afgelopen weken waren we trouwens ook te gast bij enkele opwindende evenementen in eigen land met als participanten overwegend Belangrijke Mensen.

Magie van Bordeaux

Zo was er de proeverij van de Union des Grands Crus de Bordeaux, de eerste in Nederland en met een eervolle faciliterende rol voor ons eigen Perswijn. Een grootse dag derhalve voor onze eigenste Hoofdredacteur, voor wie Bordeaux nu eenmaal alfa en omega is, helemaal die van de prijzige soort. De Bordelais zullen trouwens wel met hun ogen geknipperd hebben bij het zien van de overweldigende belangstelling van het vakpubliek voor hun proeverij. Dat kunnen tegenwoordig nog maar weinig organisatoren van evenementen zeggen. Iedereen die er een beetje toe doet, was er. Van Judith Poot (foto links) tot Jan van Lissum. Over uitersten gesproken. En niet te vergeten Gerhard Horstink, zelf een heuse oenologue de Bordeaux! Wie in Nederland kan hem dat nazeggen? Een leerzame gebeurtenis, die proeverij. Zeker voor al die populistische nitwittypes die menen te moeten uitkraaien dat Bordeaux zijn langste tijd gehad heeft. Flauwekul. Immers, om Jules Deelder te parafraseren, Bordeaux was, Bordeaux is, Bordeaux blijft!

Dat gaat naar Den Bosch toe

Een hoofdrol in deze Wine Society is weggelegd voor Floris Verlinden (foto rechts, uiterst rechts), algemeen directeur van het roemruchte Wijn Verlinden. Hij nodigde ons namelijk binnen een paar weken tweemaal uit voor de lunch in het Bossche etablissement Noble waar chef Edwin Kats (foto rechts, uiterst links) de pollepel zwaait. De eerste keer was bij wijze van goedmakertje voor de gemiste Bollinger Lunch. Verlinden is een nog altijd licht studentikoos acterende wijnhandelaar die er niet van houdt om zelf op een droogje te zitten, dus het werd een uiterst beschaafd hedonistisch feestje. Op het zonovergoten terras, met ondermeer Brabantse asperges, Zeeuwse Oosterscheldekreeft en uiterst aangename zaken in het glas. Zeer bevredigend, mogen we wel zeggen.

De tweede keer was het alibi een alleszins verantwoorde verkoopdemonstratie van Langlois-Chateau, onderdeel van de Champagne Bollinger. Tja, wat je noemt toeval van de prettige soort. Edwin Kats, tegenwoordig bijgestaan door Randy Bouwer (foto rechtsonder, uiterst links) ex-Ivy en -C.E.O. in Rotterdam, als sommelier, lijkt zijn draai in Noble steeds beter te vinden en krijgt van ons een ML ♥(♥).

Terrasborrelpraat

Het toeval wilde dat Pitch PR op dezelfde dag als het déjeuner dégustatoire voor Langlois-Chateau van Verlinden een partijtje organiseerde ter officiële opening van dat terras van Noble. Dat terras dat wij dus al lang en breed op zijn merites hadden kunnen beoordelen en waaraan het onverminderd gretig onderscheidingen uitdelende GaultMillau best wel de prestigieuze Award Terras van het Jaar mag verlenen. Maar ook dit als observatie weer volstrekt terzijde.

Voor dat partijtje waren wij, anders dan collega ML Frank Jacobs, niet uitgenodigd. Bad standing. Ooit hebben wij namelijk wat kritische kanttekeningen geplaatst bij een actie van Pitch om tienermeisjes in krom Nederlands aan meuk uit Pays d’Oc te krijgen door ze te lokken met, godbetere, de naar het schijnt van tv bekende en zelfverklaarde ‘wijnkenner’ Filemon Wesselink. Zucht… We ontwaarden op dat Bossche terras echter de hele top van Résidence Wijnen, dat voor de gelegenheid dranksponsor bleek te zijn. Ha, als dat geen buitenkansje was! Met

grootaandeelhouder Fonger Kranenburg (foto links) minderheidsaandeelhouder, Riedelman én stijlicoon voor alle generaties Yvo Couprie (foto recht, uiterst rechts) en sterverkoper Hans Vianen daarom even de wijnen op verteerbaarheid doorgenomen. Gegeten hadden we al, dus dat was geen punt.Of het met Pitch PR ooit nog goed komt, is twijfelachtig. Want wat bedachten ze daar pas weer? In een mededeling ten behoeve van de enthousiast van schroefdoppen gebruik makende Nieuw-Zeelandse wijnindustrie – prima – , werd gesteld dat kurkproducenten aan hun basismateriaal zouden komen door kurkbomen om te hakken. Ja, ja, zo stond het er echt. Waar ben je dan mee bezig als bureau dat pretendeert ‘no nonsens’ te werken? Gewoon te dom om te weten dat ‘to strip’ echt iets heel anders betekent dan ‘kappen’? Of: hoe klungelig kun je het maken?

Memorabele Vintage Port

Voor wat naar alle waarschijnlijkheid nu al als de mooiste Nederlandse proeverij van het jaar aangemerkt kan worden, tekende de markante Rotterdamse wijnhandelaar Moritz Peeters, regelmatig organisator van proeverijen ‘buitencategorie’. Thema dit keer: Vintage Port uit klassieke jaren tussen 2011 en 1945. Peeters had naar eigen zeggen er jaren aan gewerkt en dat geloven we graag. Locatie: restaurant FG ** van François Geurds (foto rechtsonder, tweede van links) in Rotterdam. Succes verzekerd met zo’n concept waarbij tussen de series door exquise hartige versnaperingen geserveerd werden.Onder de aanwezigen naar zich laat raden veel schoon volk, zoals de detaillisten Arjen de Jong (Wines & Whiskies) en Will Beeren (Le Grand Cru), de importeurs Olaf Kerstens en Mick Kooistra, Edwin Vos van veilinghuis Christie’s en gastheer-sommelier Petro Kools van **restaurant Da Vinci. Of de eveneens aanwezige reporter van de ‘Krant voor Wakker Nederland’ het allemaal begrepen heeft, is twijfelachtig, maar dat mocht de algehele pret niet drukken. Voorwaar een buitengewoon plezierige middag. Wie Taylor’s ’94 in huis heeft, mag zich trouwens ook zeer gelukkig prijzen. Wat een wijn is dat! In een komende uitgave van Perswijn zal een uitvoerig verslag van deze unieke proeverij te lezen zijn.

Een stijlvol dagje Zuid-Afrika

Daags na het Vintage Portfestijn een Zuid-Afrikaanse societydag op niveau: lunchen met wijnen van de Toren en dineren met die van Hamilton Russell Vineyards. In het bijzijn van de eigenaars. Twee bedrijven die serieuze wijnen maken en niet van die obscure ‘goed gevoel’ meuk die we nu ineens lekker zouden moeten vinden vanwege twintig jaar ‘democratie’ in Zuid-Afrika.Of omdat nazaten van Mandela een gat in de markt ontdekt hebben. In een zogenaamd ‘persbericht’ lazen we recentelijk nog dat de dames Mandela een ‘familietraditie’ op het gebied van wijnmaken zouden hebben.

Hoe kom je op zulke aperte onzin, om het woord leugen maar niet in de mond te nemen. Minstens zo bezijden de waarheid als dat kappen van die kurkbomen door Pitch, want ze betrekken hun waar natuurlijk gewoon van een grote ‘blanke’ coöperatie. Maar daar lees je dan natuurlijk dan weer niets over. Ook dit weer volstrekt terzijde.

Lunchen met Emil

Emil den Dulk (foto rechts, tweede van rechts) is een onvermoeibaar promotor van zijn wijngoed De Toren in Stellenbosch. Terecht, want hij mag zich rekenen tot mijn Kaapse favorieten. Hij had bedacht om samen met importeurs Dolf ten Houten de Lange en Paul Frankhuizen (foto rechts, uiterst links en rechts) van Wijnkooperij de Lange een assemblageproeverij te houden. Genodigden mogen daarbij hun zegje mogen doen over de uiteindelijke samenstelling van een van zijn wijnen, in dit geval De Toren Z.Inhoudelijk kunnen we daar eerlijk gezegd weinig mee, maar kom aan. De randvoorwaarden waren immers voortreffelijk. Locatie: het pas geopende restaurant Food Labs in de urban omgeving van het voormalige station Hofplein, al weer in Rotterdam dus en wederom van François Geurds. Conceptueel, trendy, helemaal van deze tijd. Good old Leon IJpelaar, ooit werkzaam bij Chalet Royal (het wereldje is klein!) is hier de nieuwe maître, evenals bij FG. Leuke zaak trouwens, ML ♥.

Onder de proevers van divers pluimage Nederlands onbetwiste wine socialite nr. 1, Janna Rijpma, die zich uiteraard op de haar eigen moederlijk-sensuele wijze over Emil ontfermde. Die leek daar weinig moeite mee te hebben.

Dineren met Anthony en Olive

Kees Klein Velderman (foto links, uiterst links) sterverkoper bij Oud Reuchlin & Boelen, trekt zich  binnenkort terug uit de wijnhandel om zich bezig te gaan houden met studies kunstgeschiedenis en Spaans. En met ‘projecten’ voor Torres. Zijn officieuze afscheid vierde hij alvast met een fijn diner in Wolfslaar *, waarbij Anthony en Olive Hamilton Russell (foto links) eregasten waren. Hoewel een bezoek aan hun wijngoed in Hermanus ons nog liever was geweest, gingen wij om redenen die de lezer(es) zelf mag invullen graag een avondje naar Breda.

Welnu, reken maar dat het de verplaatsing meer dan waard was. Vanwege een serieuze maaltijd, ML ♥(♥), nog serieuzere drank en briljant gezelschap aan de vanzelfsprekende eretafel waaraan wij mochten aanzitten.We ontmoetten onder meer Corinne Hofland (foto rechts), MW in spe, Ton Pinxten, meervoudig SVH Meester en uitbater van Wolfslaar, Koen van der Plas, de ambitieuze jonge sommelier van Inter Scaldes **, en nog een bekende van een dag eerder, Petro Kools van Da Vinci **. Kijk, dat is nu gezelschap dat men in Duitsland zou betitelen als ‘hochkarätig’. We misten alleen wel node de super sympathieke Sara Channell van WOSA. Maar ja, die heeft sinds kort haar handen vol aan het bemoederen van haar zoon Simon. Zou die misschien vernoemd zijn naar ene Simon van de Stel?

Sommelier Jaco van Hensbergen en zijn vrouw Sandra namen begin januari van dit jaar het vliegtuig naar Nieuw-Zeeland om te gaan werken voor Eradus Wines in de Awatere Valley, Marlborough. In deel 1 legde hij uit wat het terroir van Awatere zo bijzonder maakt. Nu geeft hij een inkijkje in het werk voorafgaand aan en tijdens de inmiddels afgesloten oogst 2014.

Wat heb je de afgelopen maanden zo al gedaan?

“Veel in de wijngaard bezig geweest. We zijn in januari begonnen met het dieven van de stam, het verwijderen van bladeren en twijgen. We werkten met z’n vieren: twee Nieuw-Zeelanders en twee Nederlanders. Sandra en ik samen waren elke dag met dezelfde percelen aan de slag, heel bijzonder. In Nederland zagen we elkaar alleen maar ‘s nachts en ‘s morgens.”

Alleen maar werk in de wijngaard?

“Michiel heeft in de Wairau Valley een Cellar Door geopend, een verkooppunt voor wijn. Ik sta daar op vrijdag en dat is geweldig. Juist de Wairau, omdat wij uit het zuiden komen en dus in alles anders zijn dan de rest om ons heen. We laten daar nu de 2013 jaargang proeven. We zijn bezig een voorraad uit Auckland te halen om ook oudere jaargangen aan te kunnen bieden. Michiel had gelukkig voor ons nog wat Pinot Gris 2008 en Pinot Noir 2005 achtergehouden.

Hij is zelf een beetje huiverig om gerijptere wijnen te proeven, maar wij hebben hem een beetje op weg geholpen want beide jaargangen waren geweldig mooi gerijpt en vitaal tegelijk. Hij gaat vanaf de courante jaargang toch maar wat dozen apart houden.In de Cellar Door verkopen we ook Franse en Italiaanse wijnen. Direct geïmporteerd en voor 12,99 NZ Dollar aangeboden. Dit is natuurlijk wel concurrentie voor de eigen wijnen, maar ik heb gemerkt dat toeristen niets willen weten van de Europese wijn. De plaatselijke bezoekers staan daar eventueel wel voor open. Kiwi’s reizen veel, proeven andere smaken en willen dat thuis ook eens proberen.”

Hoe is de aanloop naar de oogst 2014 geweest?

“In december was het weer tijdens de floraison uitstekend. Het warme weer in de lente en zomer was ook zeer positief. Natuurlijk is er regelmatig een bui gevallen, maar we hebben alles onder controle weten te houden. We hadden veel fruit hangen. Dat betekent veel werk aan de winkel om de trossen vrij te laten hangen. Wegknippen is de enige remedie. Ook hebben we ontbladerd aan de oostkant waar de ochtendzon op schijnt. De westkant hebben we meestal met bladeren bedekt gelaten.Als je niet aan fruit drop doet, ga je makkelijk over de 20 ton druiven per hectare! Bij Eradus komen we niet boven de 15 uit. We werken echt vanuit een visie op bodem, klimaat, druif en jaargang. Wat de Fransen terroir noemen. We letten echt op canopy management, dus overdreven pyrazinen en thiolen zijn er in de wijn niet bij.”

Werkt iedereen zo?

“Nou, nee. We hebben ook wel eens bij contractboeren gewerkt waar werd gezegd dat je gewoon een x-aantal trossen per rank af moest afknippen. Hartstikke leuk voor de kwantitatieve knippers, want gedachteloos afritsen is een makkie, maar dan maar dan knip je de ook juiste trossen weg. Bij Eradus kijken we per plant wat nodig is. Kijk, dat is nu iets waar ik helemaal blij van word!”

Is 2014 weer een recordjaar geworden?

“In de aanloop zaten we op rozen, zowel in kwantiteit als kwaliteit. Een stukje in de Marlborough Express vertelde ons dat leveranciers van tanks onder druk stonden om maar aan de vraag te voldoen. Een woordvoerder vertelde dat zij normaal ongeveer 112 tanks moeten afleveren, maar dat het dit jaar op de 375 neerkwam. Een ruime verdriedubbeling! Een grote speler in Awatere Valley, Peter Yealand, vertelde dat hij 20.000 ton verwachtte te oogsten.

In vergelijking met 2008 is dat het vijfvoudige. Tegenover de 250.000 ton van vorig jaar, zou Marlborough in 2014 op 290.000 ton uitkomen.De pluk begon bij ons eind maart, twee weken eerder dan gebruikelijk. In afwachting daarvan hebben we netten gespannen langs de bladwand tegen vogelschade. Sommige huizen gebruiken nog ouderwetse kanonschoten, andere hebben zonweerkaatsende zilverpapiertjes wapperen (in Zuid-Afrika had ik wel eens cd’s zien schitteren) en weer anderen hebben netten die over 6 rijen tegelijk gaan. Wij gebruiken zijnetten die vastgemaakt moeten worden aan de onder- en bovenkant met een soort clips die je bij boterhamzakjes ziet.”

Nog last gehad van onvoorziene omstandigheden?

“Begin maart hebben we in de Awatere Valley te maken gehad met een erg koude week. In de Waihopai Valley heeft men eerder ook nog te maken gehad met een korte, maar fikse hagelbui met een heftig effect. Op sommige plekken was er ruim 20% van het beste fruit vernietigd. Enkele wijnboeren hadden hierdoor eind februari al wat geoogst, fruit dat ze normaliter niet geplukt zouden hebben. Toch besloot men te oogsten om maar alvast een gedeelte van de druiven in de tanks te hebben. Een lager mostgewicht nam men voor lief.In de Awatere Valley bleef het bij heel koel weer met net geen nachtvorst in de eerste week van maart. De windmolens hebben op veel plekken in de wijngaarden aan gestaan. Luchtcirculatie boven de wijnranken zorgt er namelijk voor dat er minder kans op vorst aan de grond is. Een wijndruif is immers geen boerenkool.

Ook hebben we halverwege maart te maken gehad met een nasleep van de tropische storm Lucy. Deze storm veroorzaakte op zondag 16 maart veel regen en wind. De dagen erna werd het warm en dus was er een grote kans op botrytis. De zon kwam ook terug en dit resulteerde in fenolische rijpe Pinot gris en Pinot noir naar het einde van de maand maart toe. Op 23 maart hadden wij alvast een paar rijen pinot noir geoogst om een heuse Awatere rosé te maken. Een Brix niveau van ongeveer 22 is hiervoor perfect.Onze pinot noir is op verschillende momenten geoogst. Per kloon een andere rijpheid op dezelfde dag. We willen telkens druiven met 25 Brix. Onze eerste pinot noir werd op 30 maart geoogst en een ander gedeelte begin april. Voor het laatste gedeelte moesten we nog een paar dagen wachten. De weersomstandigheden waren steeds perfect. Marlborough heeft een lang groeiseizoen en het unieke van de valleien zijn toch wel de echt koele nachten en de warmere dagen tijdens de oogstperiode.”

En de sauvignon?

“Voor onze Pinots en Chardonnay gebruiken we alleen fruit uit eigen wijngaard, voor de Sauvignon Blanc kopen we ook wat fruit van de buurman. Door Lucy kregen we extra te werk te verrichten, want uitgerekend het beste perceel had te maken met wat grijze rot. We hebben tros voor tros gecheckt op aanwezigheid van schimmel en eventueel weggeknipt. Ook was het perceel makkelijker te oogsten, want alle trossen die er hingen waren van topkwaliteit.

We plukten op 28 maart het topperceel met de hand en daarna het andere perceel met de oogstmachine. Oogstmachines anno 2014 zijn wel heel modern en nauwkeurig. Snel waren ze al…”

Hoe kijk je aan tegen het gebruik van oogstmachines?

“Ik denk dat als je de voorbereidende werkzaamheden perfect hebt gedaan en dus geen second set en geen verborgen botrytis hebt, je met een moderne oogstmachine hetzelfde kwaliteitsniveau bereikt als wanneer je met een oogstploeg de wijngaard in gaat. Een oogstmachine laat druiven met droge botrytis hangen en door het schudden aan de rij vallen die met natte botrytis er vanaf voordat ze daadwerkelijk geplukt worden. Deze natte botrytis zit aan de buitenkant van de tros. Als je een paar trossen bij elkaar hebt, verstrengeld en al, heb je kans op botrytis die je niet ziet: de verborgen botrytis.Als de oogstmachines en de crew arriveren, bespreekt men welke rijen er geoogst moeten worden, waar men moet beginnen in een rij en wordt de hoogte van de rijen opgemeten. De harvester kan namelijk in zijn cabine de hoogte verstellen van de buizen die de druiven van de plant af moeten halen. Tevens is een rij druivenstokken onderverdeeld in verschillende bays. Het kan zo zijn dat bijvoorbeeld de eerste bay van een rij iets mindere kwaliteit geeft.

De oogstmachine bevat een sorteertafel en voor 97% geldt dat er alleen maar druiven in de verzamelbak komen. Als deze verzamelbak vol is, komt de Gondola voorrijden en wordt de verzamelbak geleegd. Als de Gondola op zijn beurt vol is, wordt deze geleegd in de bak van een truck en deze brengt de druiven uiteindelijk naar de winery. Dit totale proces duurt in mijn optiek allemaal te lang, maar dit is pas de eerste keer dat ik een gedeeltelijke machinale oogst meemaak.Een oogstmachine plus crew inhuren kost 200 NZ dollar per kilometer per dag. Als wij met de hand oogsten, oogsten wij bins van gemiddeld 10 kilo. Per bin krijg je tussen de 0,80 NZ Dollar en 2,50 NZ Dollar. Een oogstploeg is maar een fractie zo snel als een oogstmachine. In Nieuw-Zeeland zijn veel rugzaktoeristen en Chinezen die komen plukken. Helaas heb ik veel foute trossen de bins in zien gaan om die maar zo snel mogelijk vol te hebben. Mensen met iets minder liefde voor druiven als ondergetekende, laten we maar zeggen. Waar kies je dan voor als wijnboer, dat is de vraag.” Lees deel 1 van het interview met Jaco van Hensbergen.

Iets meer dan 20 procent van alle wijn afkomstig uit de Languedoc-Roussillon is wit. De klassieke witte druivenrassen uit dit gebied – roussane, marsanne, grenache blanc & gris en bourboulenc – zorgen voor aromatische en complexe wijnen. Dit is goed te proeven tijdens de overzichtsproeverij ‘Les Millesimes en Languedoc 2013’ te Carcassonne.
Hier kon uitgebreid geproefd worden wat de grotere AOC’s uit La Clape, Corbières, Faugeres, Minervois en St Chinian dit voorjaar presteerden.

Algemene indruk

De algemene indruk van de geproefde witte wijnen uit de Lanquedoc-Roussillon: echte eetwijnen met veel body en structuur. Het houtgebruik en de redelijk hoge alcoholpercentages maken het karaktervolle wijnen, en daarmee is het robuuste wit uit deze streek heel goed gastronomisch inzetbaar. Deze wijnen zijn prima te combineren met gerechten die bereid zijn met room en uitgesproken (gerookte of gegrilde) vis- of kipgerechten. Ook zijn het fantastische begeleiders van kaas, het liefst van een steviger smaaktype.

Fris contrast

Deze krachtpatsers vormen een groot contrast met de eveneens gepresenteerde Picpoul de Pinet. Deze wijn wordt gemaakt van de vrij onbekende druif picpoul, die in de streek zelf picquepoul wordt genoemd. Deze wijn, afkomstig uit de wijngaarden rond het dorpje Pinet, is een heerlijke, frisse uitzondering op het machtige wit uit de andere appellations van de Languedoc. Sinds 2013 heeft dit herkomstgebied een felbegeerde eigen AOP. En terecht: ze laten een prettig uitgesproken en eigen gezicht zien. De letterlijke naam van de druif is ‘bekkentrekker’ (pic=bek, poul=trekker) vanwege de nogal uitgesproken citruszuren en het effect daarvan op de gezichtsuitdrukking van de drinker van deze wijnen. Deze zuren zijn zeker ook in jaargang 2013 duidelijk aanwezig. De fles van de Picpoul heeft een heel herkenbare vorm, een zogenaamde ‘Bouteille Neptune’ (fles van Neptunes, god van de zee).

Over de druif

De picpoul is een van de dertien druivenrassen die officieel mogen voorkomen in de wijnen uit de Châteauneuf-du-Pape. Verder is de druif toegestaan in de AOP Languedoc en de AOP Côtes du Rhône. De wijnen zijn levendig en zilt, met fijne citruszuren en zijn vaak aangenaam gastronomisch inzetbaar. Je proeft er wat Zuid-Franse kruiden in, en peer en appel. De Picpoul de Pinet mag uit zes gemeenten komen: Pinet, Pomérols, Castelnau-de-Guers, Montagnac, Mèze en Florensac.

Terroir: zee

De picpouldruif heeft een mooie bakermat. De wijngaarden liggen op gemiddeld 60 meter hoogte op de heuvels en in het vlakkere gebied ten noordoosten en ten zuiden van het plaatsje Pinet. Ze liggen vlakbij het bassin van Thau, dat tussen Pinet en de Middellandse Zee ligt. Hier groeit de druif op een kalkrijke bodem. De zee is dan ook een belangrijk onderdeel van het terroir van de picpoul. De druif haalt tegen het einde van het rijpseizoen zijn complexiteit uit de instroom van vochtige lucht vanuit de zee.

Fruits de mer

De historie vertelt dat men vroeger in dit gebied simpele wijn maakte van overrijpe picpouldruiven voor de productie van Noilly Prat. Maar nu halen de fabrieken de druiven voor dit aperitief uit Spanje en Italië, want dat bleek veel goedkoper. Sindsdien is Pinet bezig met de productie van frisse wijnen van veel minder uitgerijpte druiven. Een goeie zet, want de picpoul heeft een heel eigen identiteit. Het is een geweldige terraswijn, en is met zijn mineralige smaak in de combinatie met oesters en andere fruits de mer, een ware smaaksensatie. Een gouden tip voor als u in de buurt bent van Bouzigues: lunchen met een goed gekoeld glas Picpoul en oesters of mosselen die net uit zee zijn geplukt.Maar zover weg hoeft u helemaal niet te gaan. Deze wijn is ook een prachtige combinatie met een simpel scholfiletje op een bedje van zeewier, of lamsoren. En met zwarte Spaanse olijfjes.

Waar te koop

In de meeste visrestaurants aan de Franse zuidkust staat de Picpoul op de kaart. In Nederland is deze ‘Chablis uit de Lanquedoc’ minder bekend maar wel redelijk goed verkrijgbaar en heel betaalbaar. Hieronder wat kooptips:

1. Picpoul de Pinet les Mouginels (€ 7,58 /liter, Albert Heijn)

Lichte, frisse picpoul met duidelijk aanwezige citruszuren, appel en peer in de neus en mond.

2. Picpoul de Pinet Les Courtelles (€ 6,99, Gall&Gall)

Mineraal, met aangename citruszuren en iets appel en peer in de smaak.

3. Domaine de Felines Picpoul de Pinet (€ 6,95, Wijnkoperij de Hermitage)

Veel mineraliteit en hele subtiele anijs-, acacia- en appelaroma’s met goeie citruszuren.

4. Les Cadastres Picpoul (€ 7,50, Grapedistrict)

Bijzondere en elegante Picpoul met ananas- en dille-aromas en een minerale afdronk.

5. Domaine des Lauriers (€ 6,96, Bensdorp-wijnen.nl)

Strak droge, ziltige variant, met duidelijk aanwezige citruszuren. Iets kruidig in de neus.

Ze moeten aangenaam verrast zijn geweest, de leden van de Union des Grands Crus de Bordeaux die deelnamen aan de presentatie van het oogstjaar 2011 in Amsterdam op donderdag 8 mei. Ze trokken immers een afgeladen grote zaal in The Grand. Heel wijnprofessioneel Nederland bleek van de partij.

De onder auspiciën van Perswijn georganiseerde proeverij was een primeur, want nog nooit eerder in het ruim 40-jarig bestaan van de Union stond een bezoek aan Nederland op het programma. Dat het er in 2014 eindelijk van gekomen is, heeft minder met doelbewuste strategie dan met toeval te maken.

De heren van de wijn

De komst van de Bordelais was geïnitieerd door de chique herenproefclub Académie des Cinquante, die nauwe banden onderhoudt met de Académie du Vin in Bordeaux. En daar zitten natuurlijk weer mensen in die ook binnen de Union een rol spelen. Voorzitter Olivier Bernard bijvoorbeeld, eigenaar van ondermeer Domaine de Chevalier. Zo kwam van het een het ander.Rond de 50 châteaux gaven acte de présence, ongeveer de helft van het totale aantal leden. Dat is zowel qua zaallogistiek als proeftechnisch een prima aantal, ware het niet dat een tweetal belangrijke appellations wel erg mager vertegenwoordigd was. Helaas viel er geen enkele producent uit Pauillac te bekennen en slechts een uit Sauternes. Dat mag volgende keer echt wel beter.

Banden met Nederland aanhalen

Perswijn sprak tussen de bedrijven door met Olivier Bernard en legde hem de vraag voor of hij en zijn Union in 2015 weer terugkeren. Olivier geeft toe dat Nederland wel degelijk een belangrijke markt is voor Bordeaux. Geen markt zoals China die in een mum van tijd ontstond, maar een met een lange traditie. Een sterk op prijs gefixeerde markt, maar wel een die weer interessant wordt nu de Bordeauxrage in het Verre Oosten over zijn hoogtepunt heen lijkt en er moeilijk verkoopbare jaren als 2011, 2012 en 2013 aan de man gebracht moeten worden. Het is nu aan de Bordelais om die historische Nederlandse markt weer te gaan bewerken.Van een ding kan hij overtuigd zijn: de belangstelling onder professionals voor de wijnen uit zijn gebied leeft nog altijd. Hij was dan ook aangenaam verrast dat de magie van Bordeaux kennelijk onverminderd werkt.Of de Union in 2015 weer naar Nederland komt, is volgens Bernard nog geen uitgemaakte zaak. Het zal afhangen van de tevredenheid bij de Nederlandse markt en bij de deelnemende châteaux. Een mogelijk alternatief zou een hernieuwd bezoek over twee jaar kunnen zijn, dan met zowel 2012 als 2013 om te laten proeven.

Prijzen

Een onvermijdelijk gespreksthema zijn natuurlijk de prijzen. Bordeaux heeft het imago duur te zijn. Bernard ziet dat anders: Bordeaux is niet alleen maar duur. Van de 10.000 producenten doen ongeveer 260 mee aan de primeurverkoop en daarvan kun je er naar zijn mening maar 50 echt duur noemen. Van de 50 aanwezige châteaux in Amsterdam zouden er 45 heel redelijke prijzen voor hun 2011 hanteren. Naar Bordelaise normen althans.Bernard erkent dat met de oogstjaren 2009 en 2010 een deel van de prijzen ongezond de lucht in geschoten is, maar merkt tegelijkertijd op dat in zijn optiek het daaraan voorafgaande 2008 juist een jaar is met een uitstekende prijs-kwaliteitverhouding. Ook relativeert hij de publicitaire waarde die aan oogstjaren gehangen wordt. Kijk liever naar de drinkbaarheid van een jaar. Ook 2011 komt wat dat betreft goed voor de dag. Toch aarzelt Bernard niet om te waarschuwen voor illusies dat het algehele prijspeil zal dalen tot het niveau van 2008 of lager. Overmatige Bordelaise zelfverzekerdheid? Dat valt wel mee, want in een adem bepleit hij redelijkheid van de kant van de producenten.

Primeur: ja, mits

Primeurverkoop en –aankoop hebben alleen reden van (voort)bestaan wanneer die zowel bij de handel als de consument voor een glimlach zorgt. Lees: winst oplevert ten opzichte van een latere prijs. Zo niet, dan heeft het geen zin. Een interessante uitspraak nu de primeurcampagnes voor zowel 2011, 2012 en al helemaal die voor 2013 uiterst moeizaam verlopen zijn.

Sprekende van 2013: de anders behoedzaam formulerende Bernard windt er geen doekjes om niet geamuseerd te zijn over de hoge prijs die Pontet-Canet voor zijn 2013 gevraagd heeft. Hiermee is volgens hem een verkeerd signaal afgegeven en het collectief doorbroken. Terzijde: Bernard bracht zelf zijn Domaine de Chevalier voor een door de handel als alleszins redelijk beschouwde prijs uit.

Samen sterk

Eenheid binnen de gelederen is een van Bernards speerpunten voor zijn voorzitterschap. Een tweede is een efficiënte organisatie. Dat kan bijvoorbeeld samenwerking betekenen met de Grand Cercle, die andere club in Bordeaux van serieuze producenten. De derde prioriteit, een vanzelfsprekendheid eigenlijk, is kwaliteit. Over interne zaken wil hij niet zo veel kwijt, hoe men omgaat met zwakke broeders bijvoorbeeld. Een notoir voorbeeld daarvan in het verleden was Croizet-Bages dat jarenlang wijnen uitbracht die een cru classé onwaardig waren. Bernard beperkt zich tot de opmerking dat over zulke zaken binnenskamers gesproken wordt.Anders dan het Classement uit 1855 staat de in 1973 opgerichte Union open voor veranderingen. Sommige châteaux zijn sindsdien al lid, andere zijn er juist bijgekomen. Eenmaal per jaar wordt beslist over kandidaten die zich gemeld hebben. Mocht Latour zich nog eens voor de Union melden, dan zal volgens Bernard de toelating in een ommezien geregeld zijn.

De Union organiseert op jaarbasis zo’n 80 evenementen binnen Bordeaux en ver daarbuiten. Leden ervan reizen tegenwoordig de hele wereld rond. Er worden meer steden aangedaan dan vroeger, met dien verstande dat er villes primaires zijn en villes secondaires. In het eerste geval, bijvoorbeeld New York, is iedereen aanwezig, in het tweede geval, zoals Amsterdam, de helft. Begrijpelijk, want al dat reizen kost natuurlijk veel tijd en geld.

Glimlach

Hoe zou volgens Bernard de perceptie van Bordeaux moeten zijn? Bordeaux moet, zoals hij een paar keer benadrukt, af van zijn dure imago. Producenten zoals hij zelf mikken op gepassioneerde wijndrinkers, wat iets heel anders is dan multimiljonairs. Wijn moet volgens hem altijd een glimlach oproepen, ook als hij een paar centen gekost heeft. Bevrediging schenken.Een bijzonder aandachtsgebied is de gastronomie. Sommeliers moeten afgeholpen worden van het vooroordeel dat Bordeaux identiek zou zijn met ouderwets en alleen iets voor een ouder publiek. Bernard is ervan overtuigd dat Bordeaux ook kan appelleren aan de smaak van een jongere generatie, dat wil zeggen mensen van rond de dertig. Juist daarom zou het ook wenselijk zijn om wat meer betaalbare wijnen op de kaart zien, pak weg tot 100 euro.

2011

Hoe beoordeelt Bernard het gepresenteerde oogstjaar 2011? Aan 2009 en 2010 zou hij naar eigen zeggen ***** met een uitroepteken geven – in 2010 maakte volgens hem 75% van zijn leden hun ‘beste wijn aller tijden’ –,  terwijl 2011 varieert van ***(*) tot ****(*). Vergelijkbaar met 2007. O ja, droge witte en Sauternes deden het in 2011 erg goed.

Zie voor een recente, gedetailleerde beoordeling van 2011 (en 2010) het artikel in Perswijn 2014/2.

Tekst: René van Heusden

Fotografie: Ronald de Groot

Met ‘authentiek’ als een van dé marketingtermen van vandaag de dag, in allerlei sectoren, is het niet raar dat Portugal als wijnland steeds meer aandacht krijgt. Want het land heeft ongekende basisvoorwaarden voor originele wijnen, in de vorm van een flinke diversiteit van klimaten en een schier eindeloos aanbod aan autochtone druivenrassen.

Daarbij heeft het natuurlijk al een paar versterkte wijntypen die uniek zijn (met name Port en Madeira). Maar de wereld lijkt tegenwoordig ook in te zien dat de kwaliteit van niet-versterkte Portugese wijnen, zowel in rood als in wit, enorm is toegenomen. Vandaar dat de eerste jaarlijkse proeverij van Portugese wijnen in het Parkhotel, georganiseerd door het Portugese marketingbureau Krosslink in samenwerking met Perswijn, een succes was.

Witte Vinho Verde

De toename van de kwaliteit van niet-versterkte Portugese wijnen valt goed te illustreren met een klassiek Portugese wijn, die in Amsterdam bij velen op de proeftafel stonden: witte Vinho Verde. Om de cliché’s kom je in dit geval bijna niet heen: Nederland kende tot niet zo lang geleden met name de lichte Vinho Verdes, 
met 10 à 11% alcohol en een flinke stoot CO₂. Het zijn wijnen met een zekere functie, maar ze zijn kwalitatief eigenlijk oninteressant. Het modernere type is dat zeker niet. Zo zijn er steeds meer hoogwaardige blends van druiven als loureiro, arinto en alvarinho. En bepaalde Vinho Verde van 100% alvarinho kan wedijveren met goede Rías Baixas, de inmiddels beroemde witte wijn van dezelfde druif (daar albariño geheten) uit het deel van Spanje direct ten noorden van het Vinho Verde-gebied.

Een mooi voorbeeld van zo’n wijn is Vinho Verde branco Solar de Serrade 2012 *****, verkocht door Sandor Wine Import. Het is een mooi aromatische, droge wijn, met 12,5% tot soms 13,5% alcohol, die al jaren bij de beste Vinho Verdes hoort. Maar er waren meer Vinho Verdes de moeite waard in Amsterdam, zoals de serie van Casal de Ventozelo, geïmporteerd door Bresser & Timmer. Dit huis heeft niets te maken met de beroemde portproducent Quinta de Ventozelo trouwens. Casal de Ventozelo maakt drie witte Vinho Verdes, die alle drie zijn aan te bevelen: een mooi florale, sappige Loureiro ****, een wat stevigere, frisse Arinto **** en een harmonieuze blend, die gewoon Vinho Verde branco **** heet.

Nog een Vinho Verde viel op: die van Quinta de Religães. Dit domein, gelegen in het deel van het Vinho Verde-gebied ten zuiden van de Douro, is in 2006 gekocht door de Nederlander Sjerp Martin, die het niet alleen helemaal renoveerde, maar er ook zelf de wijnen maakt.

Écht Portugees

Zijn heerlijk typische Vinho Verde Loureiro 2012 ***(*) liet trouwens ook het dilemma voor Vinho Verde (en andere witte wijnen) op de exportmarkt zien. Nederlanders en vele anderen willen vaak zo jong mogelijke witte wijnen, omdat we blijkbaar verliefd zijn op de eenvoudige snoeperige vergistingsaroma’s en daardoor feitelijk onbekend zijn met de ware aard van druiven als loureiro en alvarinho, die pas doorkomt wanneer de esters verdwijnen. En dus weten velen niet wat écht Portugees is aan Portugese witte wijnen. Nu wil ik helemaal niet zeggen dat we Vinho Verde allemaal twee jaar flesrijping moeten geven; de wijn smaakt doorgaans echt op zijn best binnen twee jaar, maar niet noodzakelijk binnen één jaar.

Wit populair

Hoewel Vinho Verde verreweg de meest geproduceerde witte wijn van Portugal is, komen ook uit andere gebieden dan Minho steeds betere witte wijnen. In het algemeen valt het sowieso op dat Portugees wit in trek is, nog meer dan rood. Simon Veldman, sommelier van restaurant Vermeer, gaf daar ook blijk van: “Van de tien flessen Portugese wijn die bij ons in Vermeer verkocht worden, zijn er tegenwoordig acht wit.” De enorme keur aan autochtone witte druivenrassen, goed aangepast aan de lokale omstandigheden, speelt daarin zeker een rol. Van Casa de Mouraz uit Dão proefde ik een zeer goede Encruzado 2012 ****, met mooie zuren en bitters, en een zilte ondertoon. Heerlijk en heel apart is ook de Beira Interior Branco Colheita Seleccionada 2011 van Quinta dos Currais ****, waarin het aandeel síria zorgt voor exotisch fruit.

De wellicht boeiendste witte wijn van de proeverij kwam van nog een witte druif die ik niet kende, jampal. Het is dé specialiteit van Vinhos Manz bij Lissabon (importeur: Wijnhoeve Matton); hun witte Cheleiros Dona Fatíma Jampal (Vinho Regional Lisboa) ****(*) is naar eigen zeggen de enige monocépagewijn van deze zeer zeldzame variëteit ter wereld, en hij is echt prachtig.

Vinho Tinto

Manz presenteerde ook een fraaie rode wijn, de Vinho Regional Lisboa Cheleiros Pomar do Espírito Santo 2010 ***(*). Deze blend van touriga nacional, aragonês en castelão, uit wijngaarden bij Mafra, ten noorden van Lissabon, heeft warmte en kruidigheid, maar is niet te zwoel en heel drinkbaar. “Die souplesse is typerend voor het karakter van de rode wijnen van Mafra”, zei Tomás Baiao van Manz.

De kracht van de blend

Zo’n wijn geeft ook mooi aan waar -wat mij betreft- een groot deel van de kracht ligt van Portugese rode wijnen: in de assemblage van meerdere autochtone, blauwe druivenrassen. Alhoewel de markt vaak vraagt om monocépagewijnen, zeker van de internationaal bekende druiven en ook van de wat bekendere Portugese druiven als touriga nacional, is het juist de blend die veel wijnen zo interessant maakt. In warmere gebieden zoals Douro en Alentejo geeft een blend vaak meer complexiteit. Bovendien is het dé manier om herkomsttypiciteit te promoten van gebieden waarvan het grote publiek de lokale variëteiten maar moeilijk kan onthouden.In een gebied als Douro zijn in het algemeen de wijnen op basis van blends uit oude wijngaarden de boeiendste (geldt voor Port én voor rode Douro), zoals ook bleek in Amsterdam. De Estate Douro 2011 van Churchill’s ****, vertegenwoordigd door Menno ten Berge van Van Wageningen en De Lange, is weliswaar geen field blend, maar wel een uitgebalanceerde assemblage van ongeveer gelijke delen touriga nacional, touriga franca en tinta roriz. En dat jaar 2011 hè, wat is dat toch prachtig!

In de Sagrado tinto 2009 van Quinta do Sagrado **** van de beroemde familie Calem zit ook een flinke portie uit vinhas velhas (oude gemengd beplante wijngaarden), naast touriga nacional, tinta amarela en wat touriga franca. Het geeft de wijn complexiteit en een zekere finesse, die soms ontbreekt bij wijnen van een enkele variëteit.

Eerlijke wijn

Wie wijnen met nog meer warmte en kruidigheid wil, maar iets mildere tannine, kan zijn hart ophalen in gebieden als Tejo (voorheen Ribatejo) en Alentejo. Hier wordt niet alleen met autochtone Portugese variëteiten gewerkt, maar zie je ook veel cabernet sauvignon en syrah. Wellicht ben ik bevooroordeeld, maar in het algemeen bevielen me de wijnen van regionale rassen beter dan die van internationale druiven. Casal da Fonte bijvoorbeeld had een lekkere rode Vinho Regional Tejo 2011 staan, genaamd Abaladiço tinto ****, gemaakt van touriga nacional, touriga franca en tinta roriz. De wijn ruikt naar zoet donker fruit en wilde mediterrane kruiden, heeft stevige tannine nog, en smaakt wat aards. “Eerlijke wijn”, heb ik ook opgeschreven. De Abaladiço Cabernet Sauvignon 2012 ***(*), die ernaast stond, was ook niet verkeerd, maar miste wat karakter.

Het zou echter stom zijn om zomaar alle wijnen van internationale druiven uit Portugal te bestempelen als karakterloos. Een bedrijf als Quinta do Arrobe van Alexandre Gaspar, ook uit Tejo, werkt er succesvol mee en de wijnen, zowel Quinto Elemento Reserva Cabernet Sauvignon 2011 ***(*) als Quinto Elemento Reserva Syrah 2011 **** zijn goed gemaakt, zuiver en niet jammig.

Ook in Alentejo spelen internationale variëteiten al tijden een rol van betekenis. Toch zijn bij Herdade do Vau, ook vertegenwoordigd door Bresser & Timmer, bijna uitsluitend Portugese druivenrassen aangeplant, op wat syrah na. De opvallendste daarvan is sousão, een blauwe druif uit Noord-Portugal, wellicht vooral bekend van rode Vinho Verde. Deze geeft wijnen met heel veel kleur en veel zuren, en dat kan de warme wijnen van Alentejo goed doen. De Vinho Regional Alentejano tinto ‘Riso’ 2012 ***(*) is heerlijk puur en aangenaam soepel, de Riso Reserva 2011 ****(*) beviel me zelfs heel goed; een mooi brede smaak, kruidig en zacht, met donker fruit en aardse ondertonen. Herdade do Vau, van eigenaar Miguel de Sousa Otto die zelf aanwezig was, is trouwens veel meer dan een producent van goede wijn; op het landgoed staat een prachtig hotel op uw bezoek te wachten.

Volgend jaar weer

Het moge duidelijk zijn dat het een heel gevarieerde en daarmee interessante proeverij was, die een goed inzicht gaf in de huidige stand van zaken in de Portugese wijnbouw. Dat het land enorme potentie heeft, wisten velen al langer, maar het is duidelijk dat er de laatste tien à vijftien jaar ook daadwerkelijk heel veel gebeurt. En het wijn-minnend publiek van ons land beseft dat blijkbaar goed, gezien de erg goede opkomst in Amsterdam. Er komt dan ook sowieso een tweede jaarlijkse proeverij van Portugese wijnen komt (men heeft het niet voor niets ‘jaarlijkse’ genoemd), waarschijnlijk op 9 maart 2015.

Tekst: Lars Daniëls MV

Fotografie en Video: Gerard Reijmer – FoodteamBekijk voor een impressie van dit jaar ook deze video.

Leve de lente! Partijtjes bij ambassadeurs thuis komen dan nog meer tot hun recht dan ze anders al doen. Want die mensen wonen natuurlijk niet drie hoog achter, maar in ruim bemeten panden met terrassen en gazons waarop eekhoorntjes dartel kunnen rondhuppelen.

Zo ook de ambassadeur van Portugal die zijn residentie op een steenworp afstand van het Haagse Vredespaleis heeft. Zijne Excellentie José de Bouza Serrano betoonde zich daar een uiterst aimabele gastheer bij het partijtje ter gelegenheid van 375 jaar Porto Kopke. Aangezien dit huis een bijzondere band heeft met Nederland en al ruim een halve eeuw samenwerkt met importeur Van Ouwerkerk, waren beide partijen op het briljante idee gekomen om een en ander luister bij te zetten met een fijne proeverij van Colheita, het type port dat aangemerkt mag worden als de grote specialiteit van Kopke. Welnu, het was ondanks de ietwat aan finesse ontberende lunch een bijeenkost om in te lijsten. Ambiance en gasten waren namelijk op niveau.

Niveau

Speciaal uit Portugal voor de proeverij overgekomen was CEO Gonzalo Pedrosa van Sogevinus, de groep die eigenaar is van Kopke. Het was wederzijds een aangenaam weerzien, aangezien wij afgelopen jaar bij Pedrosa te gast waren voor het vieren van het jubileum van Barros, een ander porthuis in zijn portfolio, en daar goede herinneringen aan overgehouden hebben. En zo’n CEO voelt zich uiteraard meer thuis in het gezelschap van een sterreporter van een toonaangevende publicatie dan in dat van een of andere derderangs amateur die zich zo nodig voor wijnschrijver wenst uit te geven. Dit echter terzijde. Gesprek op niveau dus onder het genot van een cocktail met witte port, een van de zeer weinige cocktails die in onze optiek het aanraken waard zijn.

Imperium

Sprekende van CEO’s, we wisselden ook van gedachten met Cees Dirkzwager van Koninklijke Distilleerderij Dirkzwager (uiterst rechts op de foto). Van huis uit distillateur, maar met een eindeloze lijst wijnhandels binnen zijn onwaarschijnlijk uitgebreide portfolio en volgens Quote een van de 500 meest vermogende mensen in Nederland. Zo ver heeft zelfs onze Hoofdredacteur het nog niet geschopt. Dirkzwagerj is met zijn imperium een van de machtigste mannen in drankenland, zo niet de belangrijkste. Maar dan zonder blabla of poeha. Zo zien wij dat graag.Namens Wijnhandel J. van Ouwerkerk te werden de honneurs op passende wijze waargenomen door good old Jaap van Ouwerkerk (links op de foto), die tegenwoordig alleen nog maar ‘leuke dingen’ doet, en diens zoon Jan Peter van Ouwerkerk (tweede van links op de foto) die het werk mag verrichten. Beiden zijn boegbeelden van het klassieke wijnkoperschap. Mooi dat dat nog voortleeft in het huidige tijdsgewricht vol platheid.

Natuurlijk gaf ook de als immer perfect gesoigneerde Miquel Porfirio acte de présence. Hij is niet voor niets de wijnman op de Portugese ambassade. Mocht men bij D66 ooit nog eens een dubbelganger van Alexander Pechtold nodig hebben, dan kan Porfirio zo inspringen. En nu we het toch over gelijkenissen hebben, de ambassadeur heeft veel weg van voormalig CDA-coryfee Ernst Hirsch Ballin. Deze observaties echter geheel en al terzijde.

Humor

Hoewel we nu toch al weer een aardig eindje gevorderd zijn in de 21e eeuw, bleek het aantal aanwezige dames helaas wel heel erg beperkt. Dubbel jammer op een stralende lentedag en, erger nog, vanwege de onbedoeld gewekte suggestie dat serieuze port een oudemannendrank zou zijn. Het gemis aan kwantiteit werd gelukkig ruimschoots vergoed door de kwaliteit. Kopkes wijnmaakster Carla Tiago leidde de proeverij (waarover meer in Perswijn) met flair, terwijl haar collega Marta Leite (rechts) ondanks haar functie als marketing manager bij Sogevinus over gevoel voor humor bleek te beschikken. Wat wil je dan nog meer?

Namens Perswijn was ook portkenner Frank Jacobs ML aanwezig. Ondanks zijn verschijning als heer heeft die zich de afgelopen tijd geprofileerd als een vilein twitteraar, zulks tot schrik van types die zich mooier proberen voor te doen dan ze in werkelijkheid zijn. We denken aan snordragers, paleisbewoners en would be Olympiërs. Allez, als er dan zo nodig getwitterd moet worden, dan graag op deze wijze.Met beide Masters of Lunch als deelnemers aan de middagmaaltijd stel je je als gastheer gevaarlijk kwetsbaar op. Want, tja, de Portugezen mogen dan wel aardige mensen zijn, hun keuken kan slechts sporadisch onze goedkeuring wegdragen. En wanneer een Sri Lankaanse chef (zo werkt dat in diplomatieke milieus) zich gaat wagen aan gedateerde Europese bereidingen dan is dat vragen om moeilijkheden. Bij de cuisson en zo. Maar eerlijk is eerlijk, de portionering was afgestemd op de eetlust van ‘hardwerkende mensen’ waar men het eindje verderop in de Hofstad zo graag over heeft.

Bovendien waren de wijnen best binnen te houden, met name de zeldzame witte port uit 1935. We gaan daarom geen gele of rode kaarten uitdelen, maar houden het bij een welgemeende aanbeveling om het de volgende keer gewoon wat beter te doen.

Ontslagen

Dan, in de categorie ‘Opmerkelijk nieuws’: de rechtszaak rond Ted B. We citeren de website van de NOS:“Het Amstel Hotel in Amsterdam moet een ontslagen sommelier weer in dienst nemen. De wijnspecialist was in november ontslagen, onder meer omdat hij tijdens zijn werk meerdere keren op drinken was betrapt. Ook zou hij twee flessen champagne hebben ontvreemd en het onderzoek tegen hem hebben tegengewerkt.

De man, die al 33 jaar in dienst was, pikte dat niet en spande een kort geding aan om zijn werk terug te eisen. Tijdens de zitting stelde de rechtbank vast dat de man bier had gedronken, terwijl dat voor zijn werk niet nodig was. Daar staat tegenover dat het hotel die avond het personeel zelf een biertje had aangeboden. De rechtbank twijfelde ook aan verklaringen die door andere personeelsleden tegen de man waren afgelegd. Het hotel moet hem daarom weer in dienst nemen, op straffe van een dwangsom van 500 euro per dag, met een maximum van 75.000 euro.”

Een lichtelijk bizar verhaal, als men het ons vraagt. Het geval riekt naar een verkapte afrekening binnen het horecamilieu. Hoe dan ook, weer een slechte beurt voor het Amstel dat eerder al besloot om in La Rive geen serieuze lunch meer te draaien.

Klasse

Tot slot nog een vrolijker stemmend feit. In een vorige editie van deze rubriek uitten wij onze verbazing en bedroefdheid over de omstandigheid dat ons geen uitnodiging voor het bijwonen van de Bollingerlunch bereikt had. Naar aanleiding daarvan liet importeur Floris Verlinden ons weten dat alles op een misverstand berustte. En dat een en ander recht gezet zal worden in de vorm van een lange liquide lunch in een als gunstig bekendstaand etablissement waar Bollinger op de wijnkaart staat. Klasse. We zullen daarvan t.z.t. uiteraard een fel realistisch verslag uitbrengen.

Ik heb veel met riesling en Duitsland, zoals u waarschijnlijk weet. Maar er is in de wijnwereld zó veel meer dat mij boeit. Daarom zal ik me nooit exclusief toeleggen op een druif en een land, zelfs niet op riesling en Duitsland. “I’m specialized in being not specialized”, antwoordde een beroemd botanicus eens op mijn vraag op welk gebied zijn specialisatie lag (ik dacht dat ik een intelligente vraag stelde…).

Ik ben zijn woorden nooit vergeten en ging hem later steeds beter begrijpen. Het is dé reden waarom ik zo veel mogelijk van terroir, wijngaardmanagement en vinificatie wil weten; deze zaken zijn universeel.

De mooiste der witte druiven

Maar uiteraard fascineert de ene druif meer dan de andere, en is het ene gebied soms interessanter dan het andere. “Home is where the heart is”, en je kunt je hart niet met té veel liefdes tegelijk delen. Een deel van mijn hart ligt bij de Mittelmosel en zijn Rieslings, dat merk ik altijd weer wanneer ik het dal binnenrijdt en de wijnen proef. Laatst was het eventjes Trittenheim, snel omhoog door Piesporter Goldtröpfchen om via de Panoramaweg richting Brauneberg en Bernkastel te gaan, en dan onze bestemming te bereiken: het prachtige wijndorp Ürzig.Daar stond bij Weingut Karl Erbes de jaarlijkse Altweinprobe op het programma. En de proeverij van een kleine vijftig (!) gerijpte Rieslings liet eens te meer de magie zien van de mooiste der witte druiven: riesling. Wat die magie exact is, is best een uitdaging om uit te leggen. Laat ik het zo proberen: riesling kan wijnen geven die enerzijds fraai variëtaal zijn en anderzijds zeer terroirgetypeerd, met een ongeëvenaarde combinatie van kwaliteit, smaakdiversiteit, complexiteit, elegantie, spanning en langlevendigheid.

Ürziger Würzgarten

Mijn zeer gewaardeerde collega Van Heusden heeft trouwens de proeverij verleden jaar mogen meemaken en heeft daarvan, en van de bijzonderheden van Ürziger Würzgarten, uitgebreid en op waardige wijze verslag gedaan (zie hier deel 1 van dit verslag, en deel 2). Mijn verslag zal daarom korter zijn en meer focussen op het hoe en waarom Moselriesling met restzoet zo goed kan ouderen.

Goed ouderingspotentieel

Zo’n uitleg is niet eenvoudig en er komt wat chemie bij kijken, maar ik zal trachten e.e.a. duidelijk en begrijpelijk te houden. Duitse Riesling, vooral die met restzoet, heeft vele goede voorwaarden om goed te kunnen ouderen.

Veel en goede zuren

Allereerst spelen de zuren een rol. Riesling heeft relatief weinig appelzuur (een instabiel zuur, wordt gemakkelijk omgezet in bijvoorbeeld melkzuur), maar een hoog wijnsteenzuurgehalte. Wijnsteenzuur is een stabiel zuur, dat de pH van de wijn laag houdt en deze blijvend frisheid geeft. Bovendien is in de normale pH-range van Riesling (2.8-3.2) SO2 heel effectief, waardoor de wijnen goed beschermd zijn tegen voortijdige oxidatie. En de wijnen worden doorgaans (meer dan) afdoende gezwaveld.Bovendien staan zuren met alcoholen aan de basis van de vorming van esters, die aromatisch zijn. Die worden niet alleen tijdens de vergisting gevormd, maar ook -zij het veel minder en langzamer- op de fles, waardoor interessante rijpingsaroma’s kunnen ontstaan. In het geval van laat geoogste rieslingdruiven gaat het bij zuren niet alleen over esters op basis van organische zuren, maar ook over verbindingen van fenolische zuren. Deze tot de niet-gekleurde fenolen behorende polyfenolen, komen meer voor in wijnen van druiven van late oogst, kunnen zorgen voor interessante aroma’s en hebben een sterke anti-oxidante werking (zie ook verderop bij fenolen). Een direct verband tussen meer zuren en een verhoogde estervorming tijdens flesrijping is naar mijn weten nog niet aangetoond, maar is niet onwaarschijnlijk.

Restsuiker

Volgens sommigen nog belangrijker dan zuren, is de aanwezigheid van restsuiker. Het is overduidelijk dat witte wijnen met (wat) restzoet doorgaans beter ouderen dan echt droge witte wijnen. Champagnes met iets hogere dosages zijn daarvan voorbeelden, de grote edelzoete wijnen nog betere.

De rol van suiker is complex, maar zeker is dat suiker Firne maskeert, waardoor vegetale en bittere tonen van geoxideerde fenolische bestanddelen minder snel als smaaktechnisch storend worden ervaren. Daarnaast worden uit suikerdegradatie stoffen gevormd die boeiend kunnen bijdragen aan tertiair aroma, zoals sotolon en furaneol. Een mooi voorbeeld van een gerijpte wijn waarin sotolon een bepalende aromatische rol speelt, is goede Vin Jaune.

Weinig alcohol

Ook alcohol is van indirect van invloed. Duitse Riesling met restzoet heeft weinig alcohol, maar veel aroma, waardoor het langer duurt totdat oxidatiegeuren duidelijk worden. Want de belangrijkste ouderdomsgeur, die aangeeft dat het einde nadert, blijft uiteindelijk de geoxideerde vorm van ethanol, ethanal (acetaldehyde). Bovendien benadrukt alcohol in principe bitterheid en astringentie; bij laag alcoholgehalte is dat effect dus geringer dan in wijnen met een hoog alcoholgehalte.

Fenolische zuren

Tenslotte zijn er de fenolen. Wat?, denkt u, fenolen in witte wijn? Jazeker, want fenolen zijn meer dan de anthocyanen en tannine, zo bekend van rode wijnen. Een en ander ligt bij witte wijnen behoorlijk ingewikkeld, maar toch een uitleg. Voor veel Duitse Riesling, en zeker die van laat geoogste druiven met (ietwat) botrytis, worden de druiven niet eerst gekneusd en ingeweekt, maar direct en voorzichtig geperst. Hierdoor bevatten de wijnen weinig flavonoïden (catechine, quercetine, tannine) die zich vooral in de vaste delen van de druif bevinden (schil en pitten) en die weliswaar een anti-oxidante werking hebben, maar ook bijdragen aan bitterheid en astringentie, ongewenst is in witte wijnen en vaak gezien wordt als ouderdomssmaak. Duitse Rieslings, zeker van druiven van late oogst (zie eerder) bevatten wel veel niet-flavonoïden (niet-gekleurde fenolen, met name fenolische zuren) die zich ook in de pulp van de druif bevinden. Ook zij hebben anti-oxidante kwaliteiten en dragen positief bij aan structuur en mondgevoel van witte wijn, maar (waarschijnlijk) niet of nauwelijks aan astringentie of bitterheid.

Uiteraard, maar ik zeg het toch maar even, gaat deze uitleg alleen op voor goed gemaakte wijnen van hoogwaardig druivenmateriaal uit goede wijngaarden.

Altweinprobe

Zo, nu het hoe en waarom van het goede ouderingspotentieel hopelijk enigszins duidelijker is, over naar nóg interessantere materie: de wijnen zelf. Want, the proof is in the pudding, uiteraard. En dat was-ie op overtuigende wijze tijdens de Altweinprobe bij Karl Erbes.

Een van de mooie dingen van dit jaarlijks terugkerende festijn van gerijpte Riesling, is dat niet alleen oudere wijnen van de organisator op tafel komen, maar ook van vele andere goede, en zeer goede producenten in de Mosel. Dat maakt mooie vergelijkingen mogelijk tussen herkomsten, jaren en stijlen. Wat ook zo gaaf is, en we moeten er dankbaar voor zijn: niet alleen de wijnen van topproducenten kunnen goed ouderen, ook die van minder beroemde Winzer, en die zijn soms nog gewoon te koop en vaak heel erg betaalbaar! Zo kun je bij Weingut Karl Erbes voor nog geen € 13,00 nog Ürziger Würzgarten Riesling Auslese ** kopen – en gelooft u mij, die wijn is dat meer dan waard.Was er helemaal niets aan te merken? Uiteraard wel, maar dat had meer met de organisatie te maken; men had in hun overenthousiasme besloten om maar liefst 34 wijnen te laten proeven, ‘s avonds, na het eten. Het werd dus nachtwerk…

Persoonlijke favorieten

Maar ondanks dat: we mochten niet klagen, want onder die 34 zaten bijna geen teleurstellingen en een paar heel grote wijnen. Hier mijn persoonlijke favorieten met originele aantekeningen:

De beste wijnen (*****):

1989 Scharzhofberger Riesling Auslese, Weingut Egon Müller

wijn heeft surplus aan frisheid, florale tonen, enorme schoon en zuiver, fascinerend fruitig nog, met typerende cassistoon, schitterend zoet-zuur, ongelooflijk fijn en lang. 19 punten

1996 Erdener Prälat Riesling Auslese Goldkapsel, Weingut Dr. Loosen

rijk, compact, nog veel potentie, heeft lucht nodig, geweldig intens zoet-zuur, enorme lengte, grote wijn. 18,5 punten

1969 Leiwener Klostergarten Riesling Trockenbeerenauslese, Weingut Jos. Bender

boerenjongens, honing, karamel, after eight, decadent zoet met geweldige zuren, net niet de verfijning van allergrootste TBA, maar supergoed. 18 punten

1976 Wehlener Sonnenuhr Riesling Trockenbeerenauslese, Weingut Jos. Christoffel jr.

kruidig, warm, iets brandy, kruidenhoning, boerenjongens, whiskylactonen; smaak vol, rond, relatief lage zuren, breed, mooi. 17,5 punten

1993 Ürziger Würzgarten Riesling Beerenauslese, Weingut Karl Erbes

heel fraaie botrytis, veel fruit nog, ook wel wat volatiel, ook in smaak heel mooi fruit, confiture, honing, geweldige zuren, grote lengte. 17,5 punten

1997 Wehlener Sonnenuhr Riesling Auslese, Weingut Joh. Jos. Prüm

nog fris, jong, zelfs wat reductief, citroen, heel fijn, prachtig fruit, heel mooi zoet-zuur, mooie lengte. 17,5 punten

1959 Ürziger Würzgarten Riesling Feinste Auslese, Weingut Jos. Christoffel jr.

umami, noten, kruidig, daarachter nog rozijnen, zwarte thee, mooie zoetheid nog, geweldige zuren, grote lengte, prachtig nog. 17,5 punten

2010 Ürziger Würzgarten Riesling Trockenbeerenauslese Goldkapsel, Weingut Dr. Hermann

betoverende geur, enorm geconcentreerd, prachtig fijn, met honing, zeste, bloemen, ongelooflijk dat dit van druiven kan worden gemaakt, amandelspijs, marsepein, karamel, abrikozenjam, enorme zuren, grote lengte. Met het oog op de toekomst! 17,5+ punten

Curiosa: niet meer groots, maar bijzonder om te proeven (***(*)):

1904 Trarbacher Schlossberg Riesling Auslese, Weingut Bökking

fascinerend, sotolon, zwarte thee, vissaus, zeer umami, droog, zuur, notig, boeiend als ervaring. 14,5 punten

1955 Wehlener Sonnenuhr Riesling Auslese, Weingut Mayer-Hauth

heel bijzonder, prachtig fris nog, citroenschil, kruidig, iets umami, mooie zuren, zeer mooi drinkbaar nog! 16,5 punten

1921 Trarbacher Schlossberg Riesling Spätlese, Weingut Melsheimer

ver ontwikkeld, notenschil, thee, koffie, totaal droog nu, licht, nog zeer drinkbaar zijn voor leeftijd. 14,5 punten

De conclusie is simpel voor mij: er is geen enkele andere witte druif die zo consequent wijnen voortbrengt die op gevorderde, tot zeer gevorderde leeftijd (20 tot 100 jaar oud) nog zó fabelachtig goed en/of bijzonder en bovenal: drinkbaar zijn.Met dank aan Stefan Erbes van Weingut Karl Erbes en Christian Hermann van Weingut Dr. Hermann, beide te Ürzig, Mosel, Duitsland.

Tekst en foto’s: Lars Daniëls MV

Bijzondere kerels zijn het, die van het trio Sanders van Sanders Wijnkopers uit Leiden. We hebben het dan over vader Ron en zijn zoons Thierry en Eric-Paul. We schreven ooit eens dat ze ‘branie’ zouden hebben, maar dat vonden ze toen niet zo leuk. Met ‘joie de vivre’ zullen ze vast minder moeite hebben.

Wie wel eens een happy hour met ze heeft gemaakt, weet waarover we het hebben. Dit zijn wijnhandelaren die plezier maken hoog in het vaandel hebben staan. Kortom: never a dull moment!

Twijfel

Van gebrek aan verrassende ideeën lijken de heren Sanders nooit last te hebben. Zo ontwikkelden ze een jaar of wat geleden voor de horeca een eigen mousserende wijn die ze BUBB Brut Royal noemden. Een Crémant d’Alsace onder eigen merk. Na het succes van hun witte BUBB hebben ze nu ook een roséversie gelanceerd, de Rosé Royal, wederom een Crémant d’Alsace. Het is een bubbelwijn die met zijn aardbeiensmaak een groot publiek zal aanspreken. Of hij ‘meer elegantie dan een champagne’ heeft, wensen wij echter sterk in twijfel te trekken. Mogen we de heren Sanders herinneren aan die rijk besprenkelde bijeenkomst op de binnenplaats van hun champagneleverancier Guy Charlemagne? Maar kom aan, se non è vero, è ben trovato.

Op aanraden van Joop Braakhekke van Le Garage, een van hun afnemers die het als rasentertainer ook nooit aan bijzondere ideeën heeft, hebben ze voor hun nieuwe creatie ook een bijpassend glas laten ontwerpen dat gegarandeerd de tongen losmaakt. Het is namelijk een coupe! Zo verketterd dat er weer alle ruimte voor is. Verrassingseffect gegarandeerd.

Graag de polder in

Om de lancering van hun nieuwe BUBB niet ongemerkt voorbij te laten gaan, hadden de Sanders een partijtje georganiseerd in een eetgelegenheid van het kaliber waar wij als Master of Lunch graag de polder voor intrekken: De Gieser Wildeman in Noordeloos. Geen suf gedoe met masterclasses, maar een fijne lunch met veel wijn erbij. Zo zien wij dat graag. Dat er ook een dj deuntjes met technobeat van zijn laptop afspeelde, nemen we dan maar voor lief. Een jeugdidool van een van de jonge Sanders, Hetty Heitinga in de rol van artistieke Tante Til uit het tv-programma De Familie Knots, had de eer de eerste fles roze BUBB in ontvangst te mogen nemen. Gelet op de kleurstelling van haar eigen kleding een alleszins verdedigbare keuze.

Sprankelend

Er was sowieso veel schoon volk naar Noordeloos gekomen. Herstel: sparkling people. Na allerhartelijkst begroet te zijn door de in smaakvolle roze accessoires gehulde heren Sanders, ontmoetten wij diverse belangwekkende persoonlijkheden uit de scene. We noemen hier oud-cuisinier en oud-voorzitter van de Alliance, Gerrit Greveling, tegenwoordig zeer actief als gastronomisch consultant. Net als ondergetekende ooit lid geweest van de roemruchte Bollinger Vendangeoir Club, maar daarom nog niet te beroerd om met een coupe BUBB te poseren. Even terzijde: wij worden trouwens al jaren niet meer uitgenodigd voor de ooit fameuze Bollingerlunch. Of: hoe ook gerenommeerde bedrijven soms een lelijk steekje laten vallen. Dit echter terzijde.

Sympathiek

Ook van de partij was Ton de Zeeuw die jarenlang lekkere verhalen over restaurants schreef in De Telegraaf. Temps perdu. Verder een wel heel ongeschoren Karel Bagijn die ooit bij het AD zat. Van de nog wel dagelijks in de horeca actieven noemen we graag good old Erwin Walthaus van Le Garage. Joop Braakhekke was er helaas niet.Aan tafel vielen we trouwens helemaal met ons neus in de boter, want daar zaten ook moeder en dochter Sjanie en Annemarike de Geus van De Watergeus in Noorden aan. Kijk, dat is nu het soort sympathieke damesgezelschap waar wij nog eens een aangenaam gevoel aan overhouden. Patronne Sjanie kreeg van de heren Sanders trouwens een fraaie plaquette overhandigd waarop zij omschreven wordt als ‘Global Reference’ voor BUBB. Het zal je maar overkomen. Vraag ons niet wat de precieze reden was, maar het zal er vast iets mee te maken hebben dat ze een goede klant is.Samengevat: een fijne maaltijd in een prima ambiance, glazen die attent bijgeschonken werden, zoals dat in een nette zaak hoort, en puik gezelschap. Een zeer geslaagd feestje dus. Dat smaakt naar meer.

Zoals de talloze ontwikkelde lezeressen van deze invloedrijke rubriek weten, is wijn in het huidige tijdsgewricht niet meer los te denken van eten. Herstel: van gastronomie. Alle uitwassen ten spijt, juichen wij als Master of Lunch deze ontwikkeling toe. Zolang men de werkelijkheid niet uit het oog verliest en de waarheid respecteert.

Groots en meeslepend

Een substantieel gedeelte van deze aflevering speelt zich af te Emsterdem, het nog altijd zelfverklaarde magisch centrum van het heelal. Tja, dat krijg je natuurlijk al snel wanneer je een bestemming over het IJ of voorbij Diemen ‘ver weg’ vindt. Dit echter terzijde. Idem dat het aantal serieus te nemen lunchgelegenheden er pijnlijk gering geworden is voor een stad met internationale ambities. Laten we ons liever richten op positievere zaken. Zoals de jaarlijkse Wine Professional met als ondertiteltje Amsterdam Gastronomy, oftewel Emsterdem Gestronnemie!

Dit jaar was al weer de 12e editie. Hoewel wij op basis van waarneming en gezond verstand onze gerede bedenkingen hebben bij de handel en wandel van de organiserende club – lees: al te nadrukkelijke vermenging van commerciële enpublicitaire belangen – is en blijft het een concept om u tegen te zeggen. Je moet het maar weten neer te zetten. Volgende keer graag wel professionele badges in plaats van die suffe kleefarmbandjes die eerder thuishoren in een disco of ziekenhuis. Maar laten we vooral de positieve kant koesteren. Perswijns eigen Nieuwjaarsborrel zou ondenkbaar zijn zonder alibi van de Wine Professional. Daarover straks meer.

Onder de (niet-)aanwezigen

We misten dit jaar node de aanwezigheid van exposanten als Kwast Wijnkopers, omdat patron Jaap Kwast (rechts boven) ons in vorige jaren steevast inviteerde voor een fijne lunch op zijn kosten, zij het dat die toezegging niet altijd… Ach nee, dat mogen we natuurlijk niet zeggen. Pijnlijk ook de afwezigheid van vader en zonen Sanders. En dus geen happy hour met super Bourgogne. Temps perdu! Wie we ook misten: Philine Weeber op de Californische stand. Wat ons betreft had zij net zo goed als haar boss Paul Molleman (links boven) van het California Wine Institute die Diamond Award verdiend. Die kreeg deze fijne onderscheiding net als kok Wil Demandt (rechts), wiens sober ingerichte Bordewijk te 020 met terugwerkende kracht tot ‘nouveau ruig’ bestempeld wordt, en good old Erik Sauter, zakenpartner van de uitreiker van de Awards in het Hongaarse Mondivin. Dik verdiend overigens.

Wie er wel was, was ir. Regina Meij (Imperial), een van onze favoriete wijnvrouwen in Nederland. Ze had de pech op maandagavond na de beurs in een Amsterdams restaurant bestolen te worden en raakte behalve haar handtas nog heel veel meer kwijt. Toffe stad, dat Emsterdem. Gastronomie en kleptomanie gaan daar kennelijk hand in hand. Over nouveau ruig gesproken… Maar laten we het nogmaals liever over positievere aspecten hebben. Over Vrouwen bijvoorbeeld. Wie kwamen we zoal tegen? De fine fleur: Elise Moeskops, Heleen Boom, Marije Bokholts, Alicia Martinez Rolland, Sara Channell, Claudia van Dongen, Jolande Vos enz. enz. Als bijen kwamen ze op de nectar af. Tja, some guys have all the luck!

Siciliaans ruig

Over lucky guys gesproken, in de persoon van Joep Speet (Pallas) ontmoetten we een apetrotse ‘jonge’ vader. Proficiat! Dat hij en wij dat nog mogen meemaken! Wat betreft de overige heren viel ons op dat ons anderszins favoriete stijlicoon Yvo Couprie (Résidence) nog steeds met Siciliaans bedoelde gezichtsbegroeiing van de niet overtuigende soort rondloopt, Hans Bijvoets (Anfors) daar goddank zo zoetjes aan van terug lijkt te komen en Ruben van Dam (Hosman Vins) eigenlijk als enige de juiste balans in dezen heeft weten te vinden.

Eveneens opmerkelijk: Perswijns eigenste icoon, zij het niet per se voor stijl, Lars Daniëls MV, bleek meer belangstelling te hebben voor het gratis hapjestheater dan voor een serieuze discussie met Duitse producenten over de rol van ethylpotocatechuaat bij de rijping van Riesling. De jeugdige MV was in ieder geval niet weg te slaan uit dat hapjestheater. In zijn voordeel spreekt wel dat hij tot nu toe geen poging tot Siciliaanse baardgroei heeft ondernomen. Dat is maar goed ook.

Targets gehaald

De organisatoren van de beurs waren zelf trouwens ook erg tevreden met hun prestatie. Lees maar even mee:

“Door een restrictief invitatiebeleid, dat zich bovendien richt op diverse targetgroepen binnen de databases van The Wine & Food Association, is Wine Professional ieder jaar in staat de kwaliteit en professionaliteit van haar bezoekers te verbeteren.

[…] Veel exposanten lieten weten contact te hebben gemaakt met nieuwe klanten, die deels normaliter meestal met grotere wijnimporteurs zaken doen. Opvallend was tevens dat de trend van jonge bezoekers zich lijkt voort te zetten, waarmee Wine Professional niet alleen haar positie heeft versterkt maar ook klaar is voor de toekomst.   Het feit dat er dit jaar diverse ‘boutique’-importeurs en zogenaamde ‘kleinere’ importeurs op de beursvloer stonden naast het merendeel aan traditionele exposanten zorgde voor een eigen dynamiek die voor de gehele beurs, zowel qua sfeer, assortiment en op zakelijk vlak, een grote toegevoegde waarde had.

Ook bestaande importeurs kwamen met noviteiten en lieten de bezoekers bijzondere producten proeven. Over de hele linie toonden de exposanten een op deze tijden toegespitst aanbod van producten met een goede prijs-kwaliteitverhouding. Minder aandacht voor grote ‘brands’, meer aandacht voor speciale eigentijdse producten. Het feit dat dit jaar een groter deel van de beurs uit uniforme standbouw bestond werd door veel bezoekers als een opwaardering ervaren, zowel in uitstraling als in overzicht.”

Waarlijk een fraai staaltje van exegese, niet waar?

Pot verwijt ketel

Iemand die tijdens de Wine Professional van dit jaar geen theatervoorstelling mocht en/of wilde geven, was Ron Blaauw, wereldberoemd cuisinier te 020 en 035 met een wel zeer maffioos Siciliaans uiterlijk. Hoewel wij ons menen te herinneren dat de verstandhouding tussen hem en de Hoofdinspecteur van GaultMillau & Hoofdredacteur van Proefschrift ooit tamelijk hartelijk was, lijkt dat voltooid verleden tijd. Het heeft alles te maken met het nieuwe ‘concept’ van Blaauw. Naar diens eigen zeggen uit bewuste keuze, volgens de baas van GaultMillau uit armoe. Daar zit dus weinig ruimte tot compromis tussen, te meer omdat beide partijen niet in de wieg gelegd lijken te zijn als diplomaten.

De straffe uitspraken van voornoemde Ron B. in Folia Magazine, de laifstailuitgave (!) van de Universiteit van Amsterdam (Joenevursetie of Emsterdem) en de plaatselijke Hogeschool, leveren hem wel alvast een plaats op in de ter plaatse populaire categorie ‘nouveau ruig’, maar niet in die van ‘fijngevoelig’. We citeren even uit genoemde periodiek. Stoelriemen vast, want subtiel is anders:

“Dat die omslag [door Blaauw van twee sterren naar ‘Gastrobar’ ] een succes is, is evident. Maar kritiek kwam er ook. Jan van Lissum, directeur van GaultMillau […], suggereerde dat Blaauw het roer wel om móést gooien, omdat hij het anders financieel niet meer zou redden.

Wat vindt u daarvan?

Blaauw haalt zijn schouders op. “Eerlijk antwoord? Ik vind van Jan van Lissum met dat gidsje van hem de grootste flapdrol die er rondloopt. Ga maar na: hoe kunnen we zakken als we een gloednieuwe zaak zijn begonnen? Flikker toch op. Hij moest eens weten hoeveel risico ik met deze beslissing genomen heb.”

Aldus Blaauw, die nog wel meer te klagen had – over gepatenteerde nitwits op Iens bijvoorbeeld –, maar daar gaan we ons nu niet verder mee vermoeien.

Vlammetjes en Hoofdredacteur in de Jetty Bar

Op een steenworp afstand van de Wine Professional, bij de jaarlijkse borrel in de uitermate sfeer- en smaakvolle, want in retro après-skistijl ingerichte Jetty Bar op het RAI-terrein, liepen dit jaar maar liefst vier leden van de ‘familie Perswijn‘ rond. Die op de een of andere manier allemaal iets met elkaar hebben én zich verdienstelijk proberen te maken voor genoemd prachtblad.

De sensatie dit jaar was aanwezigheid van de Hoofdredacteur zelve! Normaliter laat die zich in januari ten tijde van Wine Professional liever met fel realistisch geprijsde crus classés fêteren in zijn geliefde Bordeaux, maar dit jaar was dat anders. Het spreekt vanzelf dat zijn aanwezigheid dan ook grote emotie onder de zeer talrijk aanwezigen– immers, iedereen die in Nederwijnland iets te betekenen heeft, was er – tot gevolg had. Kortom, het was een uiterst fijne bijeenkomst. Compleet met vlammetjes, bitterballen en een bijpassend (?) zoetzuur dipsausje – fusion après la lettre? – dat ongetwijfeld voor bijzondere wijn-spijscombinaties gezorgd zal hebben. Wij zelf hebben ons veiligheidhalve maar liever beperkt tot een pilsje van de tap.

Ware klasse

Tot besluit echte gastronomie van de bovenste plank, zonder flauwekul of gebakken lucht. Daags na ons bezoek aan de WineProfessional vond de jaarlijkse topontmoeting plaats tussen de illustere Masters of Lunch, Frank Jacobs en ondergetekende, en de jeugdige Magistri Vini Udo Göebel en de al genoemde omnivoor Lars Daniëls.

Zoiets gebeurt natuurlijk niet in een door nitwits omhoog geschreven hoofdstedelijk nouveau ruig zaakje à la Rijsel, waar het toilet ons in december sterk deed denken aan dat van voorheen Brouwerskolkje – say no more! – en we sla voor een jaar tegelijk geserveerd kregen.

Nee, we gingen natuurlijk naar de vertrouwde Bokkedoorns ** voor een Maaltijd met alles erop en eraan. En ai, ai, ai,wat werden we in die onvolprezen prachtzaak weer verwend! Door een supertrio bestaande uit patron John Beeren (links), maître Peter Bruins in topvorm en chef Menno Post (rechts). Die laatste doet het als opvolger van Lucas Rive trouwens meer dan voortreffelijk, ook al komt-ie bij Ron B. vandaan. Niks karig nouveau ruig of anderszins ‘conceptueel’, maar gewoon waanzinnig goed. Perfecte score derhalve: LLLL ♥♥♥*. Moraal van het verhaal? In de gastronomie gaat het niet om woorden, maar om daden!

In aansluiting op het artikel over Bourgognehuis Joseph Drouhin in Perswijn nummer 1 uit 2014, een uitgebreide impressie van het oogstjaar 2012 voor zover het de wijnen uit Drouhins eigen domaine betreft.

2012 was een jaar van meteorologisch hollen en stilstaan dat in de wijngaard voor grote problemen zorgde, maar zich in de kelder van een veel betere kant toonde. Een enerverende rit in de achtbaan met een goede afloop. De kleine opbrengst lijkt samen te gaan met een goede tot zeer goede kwaliteit.

Grilligheid troef

Gelukkig is men in de Bourgogne wel het een en ander gewend als het op grillige weersomstandigheden aankomt. Welnu, 2012 stond er bol van. Uitdagend, heet dat dan. De winter was aan de zachte kant met alleen in februari een periode van twee weken aanhoudende vorst. Hier en daar leidde dat tot wat schade. Het voorjaar zette al vroeg in met een ongewoon warme maand maart. Gevolg: een snelle start van de vegetatie.

Door koel en regenachtig weer in april en mei werd die snelle vegetatie echter weer getemperd. Eind mei zorgde met meer dan gemiddeld hoge temperaturen voor een veelbelovend begin van de bloei, maar daarop volgend wisselvallig weer met plaatselijk felle hagelbuien gooide roet in het eten door op vrij grote schaal coulure te veroorzaken. De verre van optimale vruchtzetting betekende dat men slechts een bescheiden opbrengst tegemoet kon zien.

Ook de zomermaanden waren wisselvallig, met nu eens zonnige dagen en dan weer buien. Hagel zorgde vooral in gemeenten in de Côte de Beaune zoals Volnay, Meursault en Puligny-Montrachet op grote schaal voor schade. Anders dan in de Côte d’Or bleef het in Chablis droog tot half september. Eind augustus liepen de temperaturen zo hoog op dat soms zonnebrand optrad. Waar men evenmin op zat te wachten, al helemaal niet bij bedrijven als Drouhin die volledig biologisch werken, waren donzige en poederige meeldauw.

Gezonde druiven

In de wijngaarden van Drouhin begon de pluk op 19 september in de Côte d’Or en op 24 september in Chablis. Voor andere producenten was dat nauwelijks anders. Het volume was overal structureel klein en door de hagel soms extreem klein. Een gunstig aspect was dan weer wel dat de trossen niet compact waren, daardoor dankzij goede beluchting geen last kregen van rotting (pourriture grise) en dus gezond bleven. De kleine druifjes hadden een dikke schil, veel concentratie en een voldoende mate van rijpheid.

Om verzekerd te zijn van fruit in de best mogelijke conditie, werd de selectie ‘aan de poort’ niet alleen uitgevoerd door te werken met sorteertafels, maar bovendien door toepassing van optische lasercontrole. ‘Hagelsmaak’ lijkt in de Bourgogne sowieso tot het verleden te behoren.

Vinificatie op maat

Ook waren, met het oog op de te verwachten kleine volumes, diverse tanks van klein formaat aangeschaft om een vinificatie op maat mogelijk te maken. Veel percelen binnen Bourgondische wijngaarden zijn immers van anekdotische omvang, waarbij eerder in are dan in hectare gemeten wordt. En wanneer de opbrengsten dan ook nog eens heel klein zijn…

Technisch directeur Véronique Drouhin en haar rechterhand Jérôme Faure-Brac hebben bij de vinificatie van 2012 enkele doelbewuste keuzes gemaakt:

– langere inweking voorafgaand aan de alcoholische vergisting

– klaring van de most na persing

– geen of slechts geringe bâtonnage bij wit

– bij rood uit de Côte de Nuits slechts 10 à 15% niet ontsteelde trossen; minder dan normaal

– langere inweking dan gewoonlijk bij rood in het algemeen, variërend van drie tot vier weken

– rode wijnen uit de Côte de Nuits zijn bewust lang op hun fijne gistbezinksel gelaten om hun structuur te verrijken

In overeenstemming met de standaardpolitiek bij Drouhin om vooral het fruit in de wijnen tot uitdrukking te laten komen, is de duur van de houtopvoeding in de regel beperkt gebleven tot 13 maanden voor zowel wit als rood. Slechts in enkele gevallen kan die 15 tot 18 maanden in beslag nemen. In Chablis, waar men helemaal beducht is voor te veel hout en ook de grands crus deels op tank gevinifieerd worden, zijn diverse wijnen overigens al eind juli gebotteld.

In het glas

Onderstaande wijnen, die een representatief beeld geven van de myriade aan niet altijd even doorzichtige herkomstbenamingen binnen de Bourgogne, zijn medio november geproefd in Beaune. Dat wil zeggen: in min of meer gerede staat. De meeste waren toen juist gebotteld of zouden dat binnenkort worden. Een deel ervan is inmiddels al op de markt gekomen; voor de meeste zal dat gebeuren in de loop van voorjaar 2014. Jammer genoeg is er maar weinig van beschikbaar. Per wijn soms een paar vaten, soms zelfs maar één enkel vat…

● Mâconnais & Côte Chalonnaise witMâcon-Lugny 2012

Lichtste wijn van de serie ‘Chardonnay’. Op staal gevinifieerd en eind mei 2013 gebottelde village-wijn. Open, zacht fruit, appel, vuursteen, frisse zuren, strak mineraal, pikant. Niet overmatig rijk of complex, wel levendig. Jong drinken.

Saint-Véran 2012

Deels op staal gevinifieerd en deels op vaten van 500 liter, medio juni 2013 gebotteld. Ook in deze wijn uit de Mâconnais een opvallend minerale pittigheid, maar met duidelijk meer vlees op de botten. Dat beetje hout lijkt ook voor meer ronding te zorgen. Citrustoets, volop spanning, lekker wat beet.

Rully 2012

Afkomstig uit de overwegend witte gemeente Rully in de nog altijd ietwat vergeten Côte Chalonnaise. Acht maanden houtopvoeding, botteling medio juni 2013. Wijn met een van nature betrekkelijk slanke structuur waarin momenteel nog wat hout terug te proeven is. Pikant, strak, ziltige finale.

● Chablis    Chablis ‘Réserve de Vaudon’ 2012

Genoemd naar Drouhins domaine in Chablis. Pluk tussen 23 september en 8 oktober. Afkomstig uit wijngaarden halverwege de premiers crus Mont de Milieu en Montée de Tonnerre. Volledig op tank gevinifieerd. Gesloten, na beluchten minerale kruidigheid en een grassige toets. Geconcentreerde smaak, gespierd, strak, goede zuren, appel, pit. Staalachtig, ‘typisch’ Chablis!

Chablis 1er Cru Montée de Tonnerre 2012

Grote, toonaangevende premier cru met in de bodem witte klei en stenen en een uitstekende expositie. Pluk op 26 september. Opvoeding van 12 maanden op tank, eind september 2013 gebotteld. Ingetogen geur, citroenbloesem. Verrassend brede smaakaanzet, duidelijk voller dan de Réserve de Vaudon. Ook hier de bijna vanzelfsprekende pikant minerale toets (vuursteen), maar minder nadrukkelijk. Vriendelijker dankzij meer fruitexpressie. Rijk mondgevoel, prima lengte en complexiteit in afdronk. ♥

Chablis Grand Cru Vaudésir 2012

Zeer goede grand cru, enigszins ingesloten in een vallei en daarmee profiterend van warmte. Druiven van vieilles vignes, geplukt op 24 september, opvoeding van slechts 10 maanden op tank en eerder gebruikte vaten van 500 liter met het oog op optimale frisheid, botteling eind juli 2013. Volledige malolactische vergisting, wat min of meer standaardprocedure en begrijpelijk is in een gebied als Chablis. Open, ‘vuursteen’, vrij rijke smaak, met én rijp fruit (zelfs een vleugje ananas) én mineraliteit, uitgebalanceerde zuren, puur, zilte finale. ♥♥

Chablis Grand Cru Les Clos 2012

Grootste en beste grand cru van Chablis. Compacte witte kleibodem met ietsje mergel. Identieke gegevens als bij Vaudésir. Nog een fractie voller en krachtiger dan die toch bepaald niet kinderachtige Vaudésir. Sleutelwoorden: concentratie en volheid. Opvallend intens fruitkarakter met verder de onvermijdelijke (citrus)zuren en markante mineralen, mooi verpakt, enorme diepte. Schitterende wijn. ♥♥♥

● Côte de Beaune wit

Wijnen staan gerangschikt per gemeente van noord naar zuid.

Corton-Charlemagne 2012

Direct van start met de noordelijkste witte grand cru van de Côte d’Or. Perceel: Les Languettes, hoog op de helling. Al op 19 september geplukt als een van de vroegste crus voor wit. Lange opvoeding van 15 tot mogelijk 18 maanden (op het moment van proeven nog niet precies vastgesteld). Zit nog helemaal in zijn schulp, zoals gebruikelijk bij jonge Corton-Charlemagne. Gesloten en discreet in de neus. Compacte smaak, veel concentratie, strak, onmiskenbare zuren en mineralen, diepte, heel puur, typisch 2012. Lastig te beoordelen. Vraagt geduld.

Beaune 1er Cru Clos des Mouches 2012

Drouhins ‘huiswijn’ onder de premiers crus, afkomstig uit een wijngaard tegen Pommard aan waarvan het ruim de helft in bezit heeft. Ongebruikelijk voor het overwegend rode Beaune is dat die met zowel pinot noir als chardonnay is aangeplant. Opvoeding van 13 maanden op hout, botteling eind november 2013. Open, rijp, bloemig, wit/geel fruit, zacht kruidig hout. In de smaak ook mooi wit fruit en vooral veel spanning dankzij fijne zuren. Synthese van Corton-Charlemagne en Puligny-Montrachet? ♥

Meursault 2012

Village-wijn van fruit uit overwegend hoger gelegen delen van Meursault. Opvoeding: 13 maanden op hout. Geproefd na de Rully en vergeleken daarmee een heel stuk voller. Wat nog niet betekent dat het een boterbal is. Integendeel, allesbehalve het vette werk met ook hier de naar het lijkt kenmerkende stijleigenschappen van 2012: markante maar fijne zuren, citrusfruit (citroen), licht roosteraroma van het hout (?), delicaat bitter na.

Meursault 1er Cru Perrières 2012

Beste wijngaard van Meursault, met stenige bodem, tegen Puligny aan. In 2012 geplaagd door hagel. Vergisting en opvoeding gedurende 13 maanden hout, botteling eind november 2013. Kracht en verfijning. Delicate neus, witte bloemen, citroenbloesem. Tegelijk stevig en gespierd. Citrusfruit, breed en vullend. Nadrukkelijk mineraal, strak, compact, pittige zuren, veel inhoud, nog heel lichte houttoon. Groot potentieel. ♥♥

Puligny-Montrachet 2012

Gemaakt van fruit van vieilles vignes. Vergisting en lagering van 13 maanden hout, botteling eind november 2013. Jeugdige tint, groene reflex, middelintense neus, nog wat gesloten, heel puur, witte appel, citrus. Vibrerende smaak in de inmiddels vertrouwde 2012-stijl, slank, spannend, levendig, mineraal en toch ook heel ‘chardonnay’.

Puligny-Montrachet 1er Cru Folatières 2012

Tja, het is misschien makkelijk praten als je weet wat je in je glas hebt, maar je proeft toch weer het verschil tussen een village en een premier cru die ertoe doet. Waaraan? Aan het surplus aan rijkdom. Fransen hebben er de term ‘onctueux’ voor. Volheid, breedte, filmend mondgevoel. Dat soort dingen. Maar pas op: in die romigheid zitten wel zuren en mineraliteit verpakt. ♥

Chassagne-Montrachet 1er Cru Morgeot  (Marquis de Laguiche) 2012

Premier cru aan de zuidkant van Chassagne, tegen Santenay aan. Bij Drouhin in een stijl die afwijkt van die van andere producenten, d.w.z. minder weelderig maar juist staalachtig. Druiven van vieilles vignes, lagering van 13 maanden op hout, botteling eind november 2013. Open, floraal, milde citrustoets. Slanke smaak met vieve zuren – très 2012! –, spanning en, jawel, mineralen.

Criots-Bâtard-Montrachet 2012

Kleine grand cru binnen de grenzen van Chassagne. Pas op 27 september geplukt als een van de laatste witte crus – alleen in de Clos des Mouches werden op 28 september nog wat druiven geoogst –, 15 tot 18 maanden houtopvoeding (op moment van proeven nog niet definitief bepaald). Vatmonster dus. Heel open en expressief, intens, rijp, rokerige houttoets. Vol en weelderig, rijp, zoete fruitkern, weer hout, roosteraroma’s, weer rokerig. En niet te vergeten, bijna op het clichématige af: mooie mineraliteit. Minimale productie. ♥

Montrachet (Marquis de Laguiche) 2012

Terug naar Puligny, want deze Montrachet uit die gemeente hoort nu eenmaal aan het einde. Het 2 hectare en 8 are grote perceel van Marquis de Laguiche ligt in het deel van Montrachet binnen Puligny. Drouhin is daarmee de grootste producent van de in totaal 8 hectare grote Montrachet. Geplaagd door hagel, geoogst tussen 22 en 25 september, opvoeding van minimaal 15 en mogelijk 18 maanden (op het moment van proeven nog niet definitief bepaald). In de geur breed en rijk, opvallend rijp fruit, bijna liquoreux, hazelnoot, discreet hout. In de smaak een wijn met twee gezichten. Weelderige smaakaanzet, weer rijpheid, maar daarnaast ook flink wat zuren. Is en blijft een heel bijzondere wijn. ♥♥

● Côte Chalonnaise roodRully 2012

Bijna per definitie rood in een wat lichtere stijl. ‘Elegant’ is dan het passende woord. Fruitig, zuiver, rechttoe rechtaan. Ongecompliceerd en verteerbaar rood. Expressief pinotkarakter, speels, bittertje na. Voor de lunch, chique picknick of anderssoortige maaltijd buiten met een vogeltje of een visje.

● Côte de Beaune rood

Wijnen staan gerangschikt per gemeente van noord naar zuid.

Savigny-lès-Beaune ‘Clos des Godeaux’ 2012

Afkomstig uit het niet geklasseerde climat Les Godeaux in Savigny, onmiddellijk ten noorden van Beaune. In alle opzichten duidelijk rijker dan de Rully. Nog een tikje sauvage in de geur. Lekker volle smaak, uitnodigend rood fruit, pit, aardse toets. Niet de meest verfijnde wijn van de sessie, wel een heel bevredigende. Zeker interessant vanwege een niet al exorbitante prijs.

Côte de Beaune 2012

Wie heeft dit curiosum onder de Bourgogneappellations ooit bedacht? Niet te verwarren het district Côte Beaune of de appellations Côte de Beaune Villages en Hautes Côtes de Beaune. Zit wat betreft de klassering van de eigen wijngaarden tussen gemeenteappellation Beaune en premier cru in, maar is ook te gebruiken voor ‘gedegradeerde’ wijn uit premiers crus. Volgen we nog? Drouhin verwerkte voor deze AC in 2012 druiven uit negen verschillende perceeltjes. Dat resulteerde in een heldere, middelintens geurende en smakende wijn. Licht in vergelijking met de rest van het veld. Geparfumeerd en fruitig (framboos) met ook een bittertje. Lunchbourgogne, om zo te zeggen.

Beaune 1er Cru Grèves

Bekende, centraal aan de westkant van Beaune gelegen cru. Met 35 hectare de grootste van heel Beaune en wellicht ook de beste. Toch nog een beetje overzichtelijkheid en houvast in de Bourgogne? Intense kleur, nog ietwat ongepolijste en onrustige neus, al merk je wel dat er een stevige smaak aan zit te komen. Dat blijkt te kloppen. Breed in aanzet, rijp rood fruit, fluwelig, roostertoon, nootachtig, aardse toets, ziltige finale. Mondvol wijn. ♥

Beaune 1er Cru Clos des Mouches

Niet te verwarren met Clos de la Mousse; ook in Beaune, en leverancier van rood. Een beetje zand in de bodem geeft rode wijnen van Clos des Mouches een zekere elegantie mee die een mooie aanvulling op hun kracht vormt. Serieus rood met concentratie in kleur, geur en smaak. Heel kenmerkend voor Beaune: rijp rood fruit, rond, soepel en mondvullend. Daarnaast een subtiele houttoets en zachte mineraliteit. Heerlijke wijn. ♥

Volnay-Santenots 1er Cru

Over ingewikkelde constructies gesproken! Hier is er nog een, zo mogelijk nog een graadje gecompliceerder dan Côte de Beaune. Rood uit de overwegend witte gemeente Meursault, dat volgens Bourgognelogica de appellation van de rode buurgemeente Volnay draagt. Als de wijngaarden tenminste aan die kant liggen, want we hebben ook nog Blagny. Let trouwens op de afwijkende schrijfwijze. Voor de liefhebbers: het perceel van Drouhin ligt binnen het gedeelte van de cru met de naam Les Santenots Dessous. Weer een rode met veel kleur, onbestemde neus, een beetje ‘wild’ nog en onaf. Ferme smaak met zwart fruit, ietsje hout, grip van de tannines, goede lengte.

● Côte de Nuits rood

Wijnen staan gerangschikt per gemeente van zuid naar noord.

Nuits-Saint-Georges 1er Cru Procès 2012

Een op zijn zachtst gezegd nogal aparte naam van een cru even ten zuiden van het dorp Nuits die je vanwege zijn bescheiden omvang van 1,35 hectare maar zelden op etiketten tegenkomt. Een naam die je doet denken aan gedoe rond classificaties of aan de beklemmende roman van Franz Kafka, zij het dat er in dit geval een gelukkige afloop is. Een zekere strengheid in de neus, op het Bordeauxachtige af, pittig fruit, aards, wat hout. In de aanzet eveneens de nodige pit maar ook een geruststellende dosis fruit. En prima lengte. Al bij al wel een stuk aardser dan de meeste andere wijnen uit de Côte de Nuits.

Vosne-Romanée 1er Cru Petits Monts 2012

Spreek alleen al langzaam maar nadrukkelijk de naam ‘Vosne-Romanée’ uit en het water loopt je uit de mond. Hier hebben we dan ook te maken met een superieure premier cru binnen die gemeente, net als die andere al even exceptionele premier Cros Parentoux grenzend aan Richebourg. Alleen iets hoger gelegen. En ja, zoals die Richebourg smaakt deze wijn eigenlijk ook. Of in ieder geval bijna. Een korte notitie volstaat daarom: hoe beter de wijn, des te minder woorden er nodig zijn. Pure rijkdom, fluwelig kersenfruit, prachtige tannine, loepzuiver. Volmaakte balans. In één woord: schaamteloos lekker! Wat jammer alleen dat er in 2012 slechts drie vaten van gemaakt zijn. Met Amoureuses een absolute favoriet. ♥♥♥

Echézeaux 2012

Uit het perceel Orvaux tegen Chambolle aan met zijn dunne toplaag. Enorme kleurintensiteit! (Wie durft nog beweren dat pinot noir geen wijn met kleur kan geven?). In de neus gesloten, een en al concentratie, zwarte bessen, mineraal, heel puur. Ook in de smaak compact en hecht, intens fruit, zwarte kersen, bessen, spannende zuren, pittige tannine. Wijn waarin heel gebeurt en nog te gebeuren staat. Zijn lengte verraadt een voortreffelijk potentieel. ♥

Clos de Vougeot 2012

Met in totaal 51 hectare zo’n ruim bemeten cru dat er voor iedereen wel een perceel(tje) te regelen was. Nou ja, bij wijze van spreken. Om snobistische redenen evenzeer overschat als onderschat. Wat zeggen we dus? De naam van de producent geeft de doorslag. Zoals overal in de Bourgogne. Drouhin heeft hier 0,91 hectare. Fractie lichter van kleur dan Echézeaux. Heel open en fruitig in de neus, vleugje hout en enigszins spicy. Tegelijk brede en elegante smaak, ook nu rijk aan fruit, rijpe tannine, uitgebalanceerd. ♥

Chambolle-Musigny 2012

Wijn uit het vlakke deel van Chambolle langs de D974. Niettemin erg goed voor een village-wijn. Pinot in super elegante gedaante, eerder rood dan zwart fruit, viooltjes. Ook in de smaak volop raffinement, framboos, afgewogen zuren en tannines, delicaat en al gevaarlijk drinkbaar. Beslist een aanrader voor wie geen hoofdprijs wil of kan betalen. ♥

Chambolle-Musigny 1er Cru Baudes 2012

Kleine premier cru aan de noordkant van Chambolle langs de Route des Grands Crus met als bekendere overbuurman Bonnes Mares. Veel kleur. Volle geur, rijp zwart fruit, kresen, ceder. Smaak met inhoud, nog wat sporen van hout, grip en beet, rijk geschakeerde afdronk. Jammer dat niet iedere wijn een hartje kan krijgen…

Chambolle-Musigny 1er Cru 2012

Geen wijn uit een individueel climat, maar verzamelnaam voor een cuvée van postzegeltjes perceelgrond in zes ook al niet overmatig bemeten premiers crus, Borniques, Hauts Doix, Plantes, Combottes, Echanges en Noirots. Inderdaad, geen echt gangbare namen. Gesloten qua geur. Slanke stijl, puur fruit, precisie, vol spanning. Goed. ♥

 

Chambolle-Musigny 1er Cru Amoureuses 2012

Zo’n poëtische en verleidelijke naam alleen al doet je het water in de mond lopen. En terecht, want de wijn uit deze premier cru die kan wedijveren met diverse grands crus maakt die verwachting dubbel en dwars waar. Wat een prachtige wijn: diep gekleurd, aroma’s van zwart fruit en ceder, soepel als fluweel, gelaagd fruit, volmaakte balans, complexiteit en lengte. Toppunt van finesse en zeldzaam verleidelijk. Ontroerend als Schubert. Coup de coeur! ♥♥♥

Musigny 2012

Parel in de kroon van Chambolle, deze grand cru van het allerhoogste kaliber met veel klei en betrekkelijk weinig actieve kalk in zijn bodem. Mag derhalve niet ontbreken in de collectie van een producent met een aantoonbare voorliefde voor die gemeente. Drouhin is met 0,67 hectare de op drie na grootste eigenaar. Vroeg geplukt en vergeleken met andere grands crus met 13 maanden maar kort op hout gelagerd. Geweldige kleur, in de geur gesloten (net gebotteld). Net als bij Amoureuses een fluwelige smaakaanzet, zeldzaam puur fruit, om op te kauwen, plakkende tannine, een en al rijkdom en precisie, magnifieke lengte. ♥♥

Morey-Saint-Denis 1er Cru Clos Sorbè 2012

Vreemd genoeg een wat ongrijpbare gemeente, dat Morey-Saint-Denis, zowel geografisch als stilistisch het midden houdend tussen Gevrey en Chambolle. Clos Sorbé is een kleine cru van 3,5 hectare met een stenige bodem. Toonbeeld van rijpheid met body, ronding, fruit zoals dat alleen van pinot noir kan komen, tannine, ondersteunend hout. Fraai mondgevoel, veel lengte. ♥

Gevrey-Chambertin 2012

In zijn categorie een meer dan geslaagde village-wijn, al heeft hij het natuurlijk lastig in het geweld van alle crus. Rijp fruit, voldoende inhoud, aardse ondertoon. Rechttoe rechtaan.

Gevrey-Chambertin 1er Cru Cazetiers 2012

Op het moment van proeven nog niet klaar voor botteling. Gevrey in een ogenschijnlijk nogal stoere, viriele stijl. Zeker in vergelijking met de finesse van de wijnen uit Chambolle aan de wat ‘mannelijke’ kant. De structuur getuigt echter van diepgang en precisie. Volop materie, stevige tannine, aards, wijn die staat als een huis.

Gevrey-Chambertin 1er Cru Lavaux-Saint-Jacques 2012

Eerste oogst voor Drouhin in deze relatief ‘koele’ cru die anders dan Cazetiers al eind oktober gebotteld is. Open, rijp, puur rood fruit, floraal accent, Oosterse specerijen. Vrij slanke maar gespierde smaak, heel puur in het fruit, aardig wat tannine van de betere soort, goed potentieel. ♥

Griotte-Chambertin 2012

Met slechts 2,73 hectare een kleintje binnen de Chambertinfamilie. Of je er kersen in proeft? Mwa, laat je niet misleiden door de naam, al zou het natuurlijk wel zomaar kunnen dat je kersen tegenkomt. Nog niet klaar voor botteling op het moment van proeven. Diepe kleur. Ietwat reductie in de neus, na beluchten geconcentreerd zwart fruit. Toch die kersen? In de smaak gereserveerder dan Clos de Bèze, betimmerde structuur, waarin zuren en tannines duidelijk present zijn, aardse toets, diepte. Vraagt nog even geduld. ♥

Chambertin-Clos de Bèze 2012

Grotere broer van Griotte aan de andere kant van de weg. Daar wil je dus wel mee gestraft worden. Eind oktober gebotteld. Voor de zoveelste keer een prima kleur met veel diepte. Uitnodigende geur, fruitconcentratie essentie van pinot noir. Haast zwoele smaak met super verleidelijk fruit, breed, mondvullend, rond, zelfs wat zoet aandoend door een hint van karamel, solide onderliggende structuur. Complete wijn, pure verwennerij. ♥♥

Tot slot

Zoals uit de hoeveelheid hartjes blijkt, was ik zeer te spreken over de proeverij bij Drouhin. Maar uiteraard is het onmogelijk om de algemene beoordeling van een oogstjaar van slechts één producent te laten afhangen. Omgekeerd kan wel gesteld worden dat de wijnen van Drouhin in grote lijnen de indruk bevestigen die 2012, mede op grond van wijnen van andere producenten en geluiden uit het veld, tot nu toe gemaakt heeft. Het jaar lijkt wijnen te hebben voorgebracht met én fruit én zuren die elkaar in de regel goed in evenwicht houden. Bij de rode geldt dat ook voor de tannine: duidelijk aanwezig, maar harmonieus. Zuren en tannines verlenen de wijnen een goede structuur, spanning en houdbaarheid, terwijl het fruit voor het charmerende aspect zorgt.

Bij rood zit 2012 tussen 2010 en 2009 in. Met wellicht net even wat minder je ne sais quoi dan 2010, maar wel het royale fruit en de inhoud van 2009. Ondanks het onmiskenbaar aanwezige ontwikkelingspotentieel voorspelt Véronique Drouhin dat de wijnen van 2012 zich niet zullen sluiten en daarmee aansluiten bij 2009 en 2005. Ze hebben waarschijnlijk wel wat meer spanning in huis. Enfin, on verra.

Bij wit onderscheidt Chablis zich in 2012 door een opvallende fruitigheid, de Côte de Beaune door concentratie – als gevolg van bedroevend lage opbrengsten van soms maar 15 hl/ha – die met name in de zuren naar voren komt. 2012 komt voor wit naar alle waarschijnlijkheid niet helemaal aan het niveau van 2010, maar laat zich wellicht vergelijken met 2008.

De gevolgen van de kleine opbrengst hebben zich inmiddels al laten voelen in de prijzen. Immers, 2012 is geen incidentele uitschieter geweest als het om een Bourgognejaar met een (te) kleine opbrengst gaat en al helemaal niet als het om rood van pinot noir gaat. Sinds 2007 heeft wat dat aangaat alleen 2009 een normale oogst qua volume voorgebracht. Alle andere jaren, met als meest recente 2013, zijn ruim tot extreem ver onder het langjarige gemiddelde gebleven. Er is zondoende veel te weinig wijn om aan de internationale vraag te voldoen. Wat dat betekent, laat zich gemakkelijk raden.

Importeur: WalravenǀSax

Tekst: René van Heusden

Fotografie: Joseph Drouhin