Columns

Een bezoek aan Shanghai, zoals ik dat vorige week heb gebracht, is vooral heel ontnuchterend. Hier in Nederland proberen we iedereen aan mooie wijnen te helpen. Wij zitten wat ze noemen in een ‘ontwikkelde markt’. Een markt waarin de wijndrinkers zoeken naar goede wijnen voor een goede prijs. Voor veel wijnproducenten betekent het dat er weinig eer aan te behalen valt. Het valt niet te verwachten dat de wijnconsumptie zal stijgen. Als je iets wilt verkopen, zul je iemand anders van de markt moeten verdringen.

Nee, dan de landen waar de consumptie nog laag is, en de interesse groeit. Dat zijn vaak ook landen waar nu veel sterke drank wordt genoten, en langzaam wordt overgestapt op wijn. Voorbeelden zijn landen als Polen, Zuid-Korea, en natuurlijk China, waar de consumptie meestal tussen de 1 à 2 liter per hoofd van de bevolking ligt. Nog even wat anders dan de pakweg 22 liter die wij gemiddeld per persoon wegwerken.

En iedereen is het er over eens dat de meest hopeloze markt ter wereld het Verenigd Koninkrijk is. Daar willen ze voor een penny op de eerste rang zitten. Niets betalen, en toch mooie wijn. Dan liever naar China. Daar komt bij dat de Brexit zorgt voor de nodige onzekerheid. Als er een harde Brexit komt -en dat kan zomaar- dan zijn er in één klap geen regels meer voor de etikettering van wijn, want die hebben de Engelsen zelf niet, dat zijn EU regels. De man in the street beseft niet wat de consequenties hiervan zijn, zelfs politici niet. Best vreemd eigenlijk. De Brexit gaat natuurlijk niet alleen maar over wijn. Maar als de Londenaren straks hun glaasje prosecco moeten missen, of de klassieke wijndrinkers hun claret, dan zal pas écht duidelijk worden dat het misschien beter toch bij een remain had kunnen blijven.

Ronald de Groot

Zo, dat was even spannend. Ik ben vrijdag afgereisd naar China, naar Shanghai om precies te zijn. Dus deze overpeinzing komt van achter ‘the great Chinese firewall’. Even vroeg ik me daarom af of het wel zou lukken, met mijn zeventigste overpeinzing. Google en Whatsapp zijn hier volledig geblokkeerd, dus ook gmail. Men houdt er hier niet zo van, het is genoegzaam bekend. Gelukkig is er het VPN, het virtual private network, om via een omweg toch te komen waar je wilt. Dus kan ik mijn stukje gewoon de wereld insturen. De techniek staat voor niets.

Een verblijf in Shanghai stemt nederig. Het is een stad met 24 miljoen inwoners, met overal hoge woontorens. Uniformiteit is troef, het blijft natuurlijk een land van communisme en planeconomie. Als ze allemaal wijn zouden drinken, zou er niet veel voor ons overblijven. Op dit moment bestaat nog slechts 10% van de hoeveelheid alcoholische dranken die in China wordt gedronken uit wijn. Chinezen zijn vooral dol op hun sterke drank, baijzu. Maar de groei zit er flink in bij wijn. In tien jaar tijd is de import van wijn vertienvoudigd, tot bijna 3 miljard dollar.

Een bezoek aan shopping malls en wijnrestaurants in Shanghai is dan ook heel leerzaam. Het leert je vooral dat Chinezen houden van bekende namen en grote merken. Globalisering in optima forma. Op sommige plekken zou je net zo goed in San Francisco, Vancouver of Cape Town kunnen zijn. Chinatown in San Francisco geeft je soms een meer authentiek Chinees gevoel dan veel plekken in Shanghai. Je struikelt hier over de Starbucks en H&M. De wegen zijn vol met Volkswagens. Op wijngebied zijn Chinezen ook al liefhebbers van bekende namen en merken. In het chique wijnrestaurant Napa wine bar & kitchen zien we een indrukwekkende wijnkaart. En tegelijk is hij volstrekt risicoloos, zonder een spoortje avontuur. Wie zich afvraagt waar al die flessen Lafite, Mouton en Pétrus blijven, hoeft maar even hier rond te kijken. Dat verklaart ook de hoge prijzen die voor dit soort flessen moeten worden betaald -ook bij ons. De exportmanager van Opus One vertrouwde me ooit eens toe, dat hij een aanbod kreeg van een supermarktketen in een Chinese provincieplaats, dat hem in staat zou stellen de hele oogst van Opus One in één keer te verkopen. Hij moest het aanbod beleefd weigeren. Want dit soort merkwijnen zweert bij internationale distributie. Bovendien zou hij dan geen baan meer hebben. Dit is natuurlijk een extreem voorbeeld. Maar het zegt wel iets over de impact die de Chinese wijnmarkt kan hebben op de wereld-wijnmarkt en de prijzen voor vooral hoge wijnen. De Chinese markt is natuurlijk heel aanlokkelijk, al is het maar vanwege de goede prijzen die hier betaald worden. Dus deze ontwikkeling houdt nog lang niet op. We zeggen wel eens gekscherend ‘de Chinezen komen.’ Maar dat is al lang niet meer zo. Ze zijn er al.

Ronald de Groot

Naar aanleiding van mijn vorige overpeinzingen, over de invloed van de klimaatveranderingen op de kwaliteit van bepaalde wijnhellingen, kreeg ik een aardige reactie. Waarom wordt er nooit eens gesproken over een verandering van de classificaties? Want daar zou inderdaad alle reden voor zijn. Meerdere redenen zelfs. De klimaatverandering is er eigenlijk maar één van. Andere redenen kunnen zijn dat bij eerdere classificaties fouten zijn gemaakt. Of dat een classificatie zo oud is, dat hij gewoon achterhaald is, of ten dele achterhaald. De classificatie van 1855 werd gemaakt toen een deel van de Médoc nog maar net ontwikkeld was. Wijngaarden in het noorden, ver van de stad af, hadden nooit de gelegenheid gehad zich te bewijzen, zoals Sociando-Mallet. Bij de classificatie van de Graves in 1959 zagen sommigen het nut niet, of waren ze niet in staat zich te classificeren, zoals La Louvière of La Garde. Op het moment dat besloten werd om de Pouilly-Fuissé premiers crus te geven -ze komen er aan- was duidelijk dat sommige wijngaarden van Pouilly-Fuissé ten onrechte de appellation hadden -ze waren eigenlijk niet goed genoeg. En tegelijk dat sommige wijngaarden onterecht buiten de appellation lagen – ze waren gewoon heel goed.

De rode draad bij al deze foutjes in de classificaties is uiteindelijk dat de animo om ze te corrigeren zeer gering is. Dat heeft veel te maken met eerdere veranderingen in classificaties, met name die in Saint-Emilion in 2006 en van de Crus Bourgeois van de Médoc. Dat leverde veel rechtszaken op, die vaak nog werden gewonnen ook. Iedereen vindt het leuk om te promoveren. Maar gedegradeerd worden, nee, dat kan echt niet. Desnoods via de rechter. Het heeft de lust om nog veranderingen aan te brengen in classificaties flink doen afnemen. Dus het zijn, helaas, vooral politieke redenen om classificaties te laten zoals ze zijn. Onterecht. Maar het komt er op neer dat de gevestigde belangen gewoon te sterk zijn.

Ronald de Groot

Hoewel de kou nu even terug is, bracht 2018 vooral warmterecords. Weerkundigen zeggen dat een record altijd mogelijk is en blijft. Maar dat zoveel records op rij toch wel in verband moeten worden gebracht met de opwarming van ons klimaat. De impact hiervan kunnen we wel begrijpen, maar tegelijk is het lastig helemaal op waarde te schatten wat de exact consequenties zijn. Zeker is dat de producenten die zich bewust zijn van wat er komen gaat, daar nu al rekening mee houden. Zoals in de Médoc, waar oplettende producenten hun merlot inruilen voor cabernet franc op plekken waar dat mogelijk is, dat wil zeggen op geschikte ondergronden. De merlot heeft de afgelopen jaren een slecht track record op de linker oever. De percentages merlot in de grand vin vertonen dan ook een duidelijke trend: omlaag.

Tijdens de proeverij van Ahr-wijnen, die we vorig weekend organiseerden, had ik hierover een interessant gesprek. Net als in de Bourgogne, of in de Elzas, bestaat hier een systeem van grands crus. In Duitsland, dus ook in de Ahr, zijn dat de ‘Große Gewächse’, in dit geval opgetuigd door de VDP. Dit is, heel logisch, gebaseerd op historische resultaten. In noordelijke gebieden als de Ahr komen de beste wijnen vaak van de warmste hellingen. Maar in recente jaren blijkt de bestaande hiërarchie niet altijd meer te kloppen. Hellingen die wat koeler zijn, blijken dan in de praktijk beter te presteren dan de warmste plekken. De conclusie moet zijn dat de klimaatopwarming het classificatiesysteem wel eens op zijn kop kan gaan zetten. Voor wijnliefhebbers een belangrijke wetenschap. Het vertelt ons dat we niet klakkeloos moeten afgaan op bestaande classificaties. Als je een beetje oplet, kun je mooie flessen kopen van iets minder fameuze wijngaarden, terwijl anderen zich verdringen om de grote namen. Ook bij het kopen van Bordeaux kun je van deze kennis gebruik maken. Bijvoorbeeld door het kopen van wijnen van meer noordelijke wijngaarden in de Médoc in plaats van de bekende Grands Crus Classés. Of uit het koelere oostelijke deel van van Saint-Emilion, in plaats van rond het stadje, waar de Premiers Grand Crus Classé’s zich bevinden.

Maar de consequenties strekken uiteraard verder. In de streken zelf zal men het niet zo gauw toegeven, maar uiteindelijk zal de waarde van bestaande classificaties door de klimaatopwarming onvermijdelijk op losse schroeven komen te staan. Het is maar een van de vele gevolgen die het veranderende klimaat zal hebben. Maar bepaald niet een van de onbelangrijke.

Ronald de Groot

Over smaak valt niet te twisten. Dat blijft ons motto, hoeveel wijnen we ook beoordelen. Ik moest hier aan denken naar aanleiding van de vraag van Lars Daniëls of we dit jaar weer een top 40 van ‘mooiste wijnen’ zouden gaan maken. Ja, dat doen we, was mijn antwoord. En tegelijk in het besef dat het hier om een subjectieve keuze gaat. Wat we ook duidelijk maken.

Bij de notities proberen we zo goed mogelijk een wijn te beschrijven, met al zijn karaktertrekken. Dan kan de lezer zelf bepalen of hij een wijn graag wil kopen of niet. De een houdt van een drogere wijn, de ander van een vleugje restsuiker. Allemaal goed, als de kwaliteit maar goed is, en het door ons goed opgeschreven staat. Een beetje hout, geen hout, veel hout. Een kwestie van goed opschrijven.

Voor deze top veertig ligt dat anders. Dat is meer subjectief. Iedereen draagt een aantal wijnen voor, die uitblinken door hun kwaliteit. Maar die ook passen bij ieders persoonlijke smaak. Een goed voorbeeld is de Extra Old, Extra Brut Champagne van Veuve Clicquot. Een prachtige champagne, die straks wellicht op onze shortlist staat. Maar toen ik deze laatst aan een schoonzoon schonk, was zijn reactie veelzeggend. ‘Ik vind deze champage niet zo lekker. Erg droog.’ En zo is het. Hij is heel gerijpt, en heel droog – de naam zegt het al. Ik schonk hem een zachte Blanc de blancs in. ‘Ha, dit vind ik lekker. Veel fijner.’ Mooi om te zien. Deze blanc de blancs was veel minder complex, maar ook veel minder moeilijk. Zo zie je maar. Een champagne die ik heel mooi vind, is dat niet voor iedereen. Het blijft goed om dit te beseffen. Over smaak valt niet te twisten.

Ronald de Groot

Afgelopen week bezochten Perswijn-redacteuren Frank Jacobs en Lars Daniëls een paar topdomeinen in de Bourgogne, in het gezelschap van enkele verstokte liefhebbers. Onder andere Domaine Roulot in Meursault en Domaine Ramonet in Chassagne behoorden tot de bezochte domeinen. Ook Leflaive in Puligny werd niet overgeslagen. Nogal decadent, als je het mij vraagt. Nou ja, of eigenlijk ook niet, misschien. Wijn is om genoten te worden, en ook dure wijn is er om gedronken te worden. Het is alleen zo jammer dat er zo weinig van is en dat de hele wereld deze wijnen wil hebben. De reden voor hun hoge prijzen. Helaas wordt de prijs van veel topwijnen bepaald door vraag en aanbod. Je zou ook kunnen zeggen, in sommige gevallen, ‘wat de gek er voor geeft’.

In een nieuwsbrief van Meininger die ik dit weekend onder ogen kreeg, stond hierover een interessante discussie. Er blijken journalisten te zijn die wijnen niet alleen punten geven, maar ook over de wijn zeggen of hij zijn prijs ‘waard’ is -of niet. In het bericht wordt als voorbeeld gegeven dat Engelse journalisten en -wijnhandel dit voorjaar een soort schema hadden gemaakt welke prijzen gerechtvaardigd zouden zijn bij de voorverkoop van de Bordeaux 2017. Toen de prijzen wel omlaag gingen, maar de châteaux het schema verder links lieten liggen, werd moord en brand geschreeuwd dat de wijnen ‘te duur’ waren. Blijkbaar zijn er nog altijd Engelsen die denken dat hun land het middelpunt van de wereld is. Het soort gedachtegang dat ook achter de Brexit zit. Engeland is zó belangrijk, dat andere het niet kunnen negeren. Wel dus. Let’s get real, folks. De tijd van rule Brittania is toch echt voorbij.

Waar het natuurlijk om gaat, is dat de prijzen niet worden gedicteerd door journalisten, maar door de markt. Als er genoeg Aziatische kopers zijn voor de Bordeaux-wijnen, dan gaan de prijzen echt niet verder omlaag. Als wij in Nederland -of in Engeland- geen Lafite 2017 willen kopen voor een prijs van X, maar Chinezen wel, dan gaat deze wijn gewoon naar China. Je kunt niet zeggen of een prijs fair is of niet. Als de Sauternes-châteaux hun wijn aan de straatstenen niet kwijt kunnen, en de prijzen zijn zo laag dat er geen droog brood aan te verdienen valt, dan zeggen ze aan de overkant van het kanaal ook niet dat ze graag wat meer willen betalen, mogen we aannemen.

Kijk naar de aandelenmarkt. Je koopt vandaag aandeel Y, en na een flinke koersval is het de dag er na 10% goedkoper. Was de prijs van de dag er voor een faire prijs, of niet? Voor veel Bourgogneboeren gaat het probleem zelfs verder. Ze willen hun wijnen vaak helemaal niet voor extreem hoge prijzen verkopen. Maar op het moment dat ze relatief goedkoop de deur uit gaan, worden ze over de hele wereld verhandeld voor veel hogere, en soms zelfs woekerprijzen. Waarbij de producenten het nakijken hebben. Niet voor niets zijn er domeinen die hun wijnen verkopen met quota en genummerde flessen om te voorkomen dat ze worden doorverkocht. Wie dat wel doet, wordt van verdere levering uitgesloten. De markt voor topwijnen is hard. Niet anders dan de markten voor andere luxeproducten. We zullen er mee moeten leven.

Ronald de Groot

Op dit moment zijn we hard bezig om de laatste hand te leggen aan onze restaurantgids Grootspraak. Dat drukt je met je neus op de feiten. Recenseren van restaurants –of net zo goed van wijnen, boeken of films- is en blijft mensenwerk. En bij mensenwerk worden fouten gemaakt. Bovendien is er altijd een vorm van subjectiviteit in het spel. Als je niet van oesters houdt, dan is het misschien lastig om het bijzondere gerecht van Richard van Oostenbrugge (restaurant 212) te beoordelen, waarbij hij oester op geraffineerde wijze combineert met boerenkool.

Voor mij als wijnrecensent geldt hetzelfde. Ik heb zo mijn voorkeuren. Toch voel ik mezelf in staat wijnen te beoordelen die ik zelf niet direct drink. Als ik een serie van tientallen Sauvignon blancs voor mijn neus krijg –wat me in Blenheim, Marlborough ooit gebeurde- dan kan ik aardig beoordelen welke beter zijn en welke niet. Maar subjectiviteit helemaal uitschakelen, is lastig.

Enige vorm van subjectiviteit is iedereen dan ook vergeven. Zo zijn er tegenwoordig veel proevers die zich keren tegen ‘hout’, als het over wijn gaat. Unoaked Chardonnay is het logische gevolg dat marketeers hier aan geven. Tja. Maar op het moment dat we genieten van een prachtige, houtgerijpte witte Bourgogne horen we er niemand meer over. Hout veroordelen is naar mijn idee vooral modieus, zoals het overigens ooit ook modieus was wijnen met veel hout te prijzen. Het gaat om de balans. Wijnen met veel structuur kunnen meer hout verdragen. De ene druif verdraagt hout veel beter dan de andere. Cabernet sauvignon en chardonnay bijvoorbeeld kunnen er goed mee overweg. Riesling, chenin en grenache minder.

Onlangs werd me een restaurantbeoordeling onder ogen gebracht waarin de recensent schreef over een Savennières Clos du Papillon dat ‘zulke houtbakken uit de tijd zijn’. Naar mijn smaak gaat er dan iets fout. Het gaat er toch niet om of houtrijping ‘uit de tijd’ is? Het gaat er om of de wijn mooi is of niet. Sterker nog, laat de wijndrinker zelf beoordelen of hij/zij veel hout fijn vindt of niet. Het ging hier om een 2006 van Baumard. Onlangs proefde ik de 2007, en die was geweldig. Adembenemend mooi.

De sommelier van het restaurant in kwestie, de Utrechtsedwarstafel, ging er over in discussie met de recensent, en meldde hem dat deze wijn geen houtlagering heeft gehad –wat inderdaad zo is. En toch schrijft deze recensent: ‘chenin zoveel barrique meegeven is zonde’. Je zou denken dat deze onlangs nieuw bij het Parool aangetreden scribent thuis nog even zou hebben nagekeken hoe het zat, vooral omdat hem werd verteld dat de wijn geen houtlagering had gehad. Dit is vrij essentieel, lijkt me. Als ik zou melden dat een gerecht wordt overheerst door kokos, en de chef zou me komen vertellen dat er geen kokos in zit, zou ik me even over het hoofd krabben. Dit is de subjectiviteit voorbij, dit is het berijden van stokpaardjes.

Gelukkig werd de fout in het Parool van afgelopen zaterdag zuinigjes toegegeven, op influisteren van een van onze panelleden. Gemeld wordt dat de getoaste ‘karameltoon’ vaak voor ‘barrique’ wordt aangezien. Natuurlijk kan dat gebeuren. Ik dacht ooit ook dat Dom Pérignon houtrijping kreeg. Niet dus. Maar in dit geval wordt naar mijn smaak toch aan de essentie voorbijgegaan, namelijk dat je een wijn veroordeelt om iets wat er gewoon niet is. Alleen maar om iets waar je niet van houdt. Of je van hout houdt, is subjectief. Of een wijn hout heeft of niet, is objectief. Dit lijkt toch op een vorm van vooringenomenheid die het vak van recensent ondergraaft.

Ronald de Groot

Als publicatie over wijn en wat lekker eten ontvang je een stortvloed aan persberichten. Het is een dagelijkse routine en -sorry voor de afzender- glijdt het grootste deel van deze persberichten bij ons direct weg in de anonimiteit. We kunnen nu eenmaal niet overal aandacht aan besteden. Bovendien zijn veel persberichten niet meer dan veredelde verkooppraatjes. De persberichten die écht opvallen, zijn natuurlijk de beste. Afgelopen week kwam er zo een. ‘De Vegetarische Slager gediskwalificeerd in verkiezing ‘Leukste slagerij van Nederland’’. Ik weet niet of u de rubriek ‘De Speld’ leest, in de Volkskrant, maar dit zou in de serie serieuze nepberichten passen die daar als een vorm van milde satire worden gepubliceerd.

Ik citeer het persbericht verder. ‘De Vegetarische Slager is door slagersvakbeurs Slavakto verwijderd uit de race om ‘Leukste slagerij van Nederland’ te worden. De Vegetarische Slager deed met zijn vestiging ‘De Vleesch Lobby’ in Den Haag mee aan de verkiezing. De vakbeurs was, een week na de start van de verkiezing, van mening dat De Vleesch Lobby geen slagerij zou betreffen, hoewel de betaalde inschrijving aanvankelijk wel geaccepteerd werd. De moderator van de verkiezing liet dinsdag schriftelijk weten dat De Vleesch Lobby ‘geroyeerd’ zou worden, vlak na de bekendmaking van de eerste tussenstand. De Vleesch Lobby had tot nu toe met grote afstand de meeste stemmen van de provincie Zuid-Holland.’

Tot zover het persbericht, uitgebracht door de vegetarische slager zelf. Wat een heerlijke strijd. Het is natuurlijk niet zo leuk voor de vakorganisatie voor de slagers dat een ‘slager’ die geen vlees verkoopt zo’n verkiezing zou winnen. Maar ja, dan moet je hem ook niet toelaten tot je wedstrijd. Daar ligt het probleem. Iemand uit de wedstrijd halen die in winnende positie ligt, is niet zo fraai natuurlijk. Dat lijkt vooral een zwaktebod.

Het is natuurlijk een dilemma, dat begrijp ik best. Maar in het gebruik van veel woorden en begrippen is ook een soort inflatie opgetreden. Vroeger verstond ik onder een carpaccio een gerecht met rauw rundvlees als basis. Tegenwoordig kan elk gerecht waarin iets dun gesneden op het bord gelegd wordt, als ‘carpaccio’ door het leven gaan, of het nu zalm, vlees of zelfs inktvis is.

Je zou de lijn ook kunnen doortrekken naar wijn. Is wijn zonder alcohol eigenlijk wel wijn? Bij onze proeverijen zijn we in dat opzicht tot nu toe coulant geweest. We hebben niet de neiging gehad om wijn zonder alcohol te diskwalificeren, maar we komen het ook niet zo vaak tegen. Gelukkig. Want zonder dat ik voor het gebruik van (meer) alcohol wil pleiten, zijn wijn en alcohol toch wel erg met elkaar verbonden. Zonder alcohol verliest wijn veel van zijn aromatische expressie. Dus als een slager zonder echt vlees geen ‘echte’ slager is, dan is een wijn zonder alcohol ook geen ‘echte’ wijn, vrees ik. Maar het blijft een leuk bericht.

Ronald de Groot

Eindelijk kwam hij dan. De regen. Na een extreme zomer was het dit weekend binnenblijven, met alleen maar stromende regen. Ik moest even denken aan de Nederlandse wijnboeren. Het jaar zag er geweldig uit, zo begin augustus. Met een voorsprong van zo’n drie à vier weken op de normale oogstdatum kneep iedereen zich al in de handen. Ik hoop dat de voorsprong genoeg was om de druiven binnen te hebben, want dit soort hoeveelheden regen op bijna rijpe druiven, daar zit echt niemand op te wachten. Ongetwijfeld zal er al veel wit binnen zijn, gezien de prachtige zomer die we hier hebben gehad. Op internet waren al beelden te zien van Nederlandse boeren die hun druiven tevreden binnen haalden, zoals de wijngaard de Amsteltuin, niet ver hier vandaan. Voor Nederland een volstrekt unieke situatie. Gelukkig maar.

De omslag in het weer is goed nieuws voor het zuiden van Europa. Daar was het weer dit voorjaar, tot ver in juni, en deels tot in juli zeer slecht, met veel regen. Dat zorgde voor veel ziektedruk, met vooral meeldauw als hét probleem. Zeker nu er meer en meer biologisch wordt geboerd. Daarna herstelde het weer zich perfect, en ook voor de komende tijd is de weersvoorspelling voor Frankrijk, Spanje en Portugal zeer gunstig. Uit mijn geliefde Bordeaux komen positieve berichten. Met de komende twee weken bijna alleen maar zonneschijn in de voorspelling kan de oogst in alle rust worden binnengehaald. Wit zit al bijna allemaal in de gistkuipen. De wijnen tonen zich krachtig en aromatisch van karakter. De oogst van de merlot gaat nu van start, te beginnen in de gemeenten langs de Gironde. De druiven zien er zeer gezond uit. Dat biedt de mogelijkheid om ze op het juiste moment te plukken, vroeg voor fruitige en frisse wijnen, en later voor meer rijpheid, indien gewenst. Ook de eerste cabernet sauvignon kan relatief snel worden geoogst, omdat het verschil in rijping tussen merlot en cabernet dit jaar kleiner is dan andere jaren. Degenen die de meeldauw dit voorjaar onder de duim wisten te houden, zullen een grote oogst binnenhalen. Zo kan Bordeaux de verliezen door de nachtvorst van vorig jaar weer een beetje goed maken.

Voor Bordeaux is dit een vrij normale oogstdatum. Dat is, in de huidige klimaatopwarming, goed nieuws. In de Champagne moest dit jaar, door de extreme warmte, extreem vroeg worden geoogst. Dat is voor de aromatische ontwikkeling van de druiven niet gunstig. Daarvoor zijn eigenlijk ook koude septembernachten nodig. Een vroege oogst lijkt mooi, maar dat is slechts schijn. Daarmee worden de producenten wel met de neus op de feiten gedrukt. De klimaatopwarming is een van de grote problemen van de komende jaren. Behalve dan voor Nederlandse wijnboeren…

Ronald de Groot

Afgelopen dinsdag reisden we naar Zuid-Afrika, voor een bezoek aan Cape Wine, met vervolgens een reis door de wijnregio’s. De reis had een bizarre start. Sommelier Lotte Wolf zou meereizen op dezelfde vlucht, maar kwam nooit aan boord. Pas na de landing vernamen we dat ze was overleden. Verschrikkelijk. Haar vriend, Björn van Aalst, zou haar in Kaapstad van het vliegveld halen. Een situatie waar geen woorden voor zijn. Wat een verdriet. U kon het bijzondere persbericht lezen op onze website.

Dan kom je in een land dat iets heel vertrouwds heeft, door een verwante taal en een soort Europese uitstraling van Kaapstad en de omgeving. De Westkaap heeft een Europese leefstijl, en trekt daarom ook mensen aan van elders in Zuid-Afrika. ‘Dit is Europa. Bij Johannesburg is het Afrika’, zo kun je hier optekenen. Een land met een duidelijke tweedeling. Maar er zijn nog meer tweedelingen. Terwijl de bovenlaag op een (luxe) Europese manier leeft, is de armoede die je ziet verpletterend. Ik hoef er verder niet over uit te weiden, er is al vaak over geschreven. Als je door een township rijdt, zie je het om je heen. Je ziet dat er zelfs mensen ‘wonen’ tussen de vangrails van de snelweg, onder een zeil. Heel confronterend.

Ook in de wijn is er een tweedeling. Op Cape Wine kun je wijnen proeven die behoren tot de wereldtop. Maar de grote bulk, letterlijk bulk, van de Zuid-Afrikaanse wijnen brengt te weinig op om van te leven. De reden? Nederlandse, Engelse of Duitse supermarkten willen gewoon niet genoeg betalen voor de wijnen. Misschien een kip-en-ei-kwestie. Moeten consumenten meer betalen, of moet de supermarkt ze vertellen dat ze meer moeten betalen? Ik weet het niet. Er is geen stichting ‘Wakkere Wijn’, die de supermarkten met harde hand dwingt geen ‘plofwijn’ meer te verkopen. Maar het maakt weinig uit. Zeker is dat té goedkope wijn niet werkt. Hier in Zuid-Afrika worden wijngaarden gerooid omdat er niet genoeg mee wordt verdiend. Met appelen zijn de verdiensten zeven keer hoger. Blijkbaar moet er eerst een tekort komen, voor we meer gaan betalen. Of moet China alles voor onze neus wegkopen. We zouden ook voor de afwisseling kunnen besluiten betere en wat duurdere wijnen te gaan drinken. Dat is een stuk beter en duurzamer.

Ronald de Groot