Het is niet gemakkelijk, de ‘zoon zijn van’. Dat geldt zeker ook voor Tim Mondavi. Niet alleen de ‘zoon van’, maar ook nog de ‘broer van’. Wijnbedrijven zijn vaak echte familiebedrijven, maar wijnfamilies kunnen ook destructief zijn, zoals in het geval van de Mondavi’s. In 2004 werd de familie gedwongen hun geliefde bedrijf te verkopen aan de hoogste bieder, wegens financiële problemen van vader Robert en mismanagement van Tim’s broer Michael. Een koningsdrama in wijnland.
Tim Mondavi is een romanticus in wijnland. Maar de wijn is hard. Het is een geruststellend idee dat hij toch terug wist te komen met een wijn waar hij hart en ziel in heeft zitten: Continuum. Met recht een voortzetting van de familietraditie, maar van een familie waaruit hij zich eerst heeft moeten ontworstelen. Om weer boven te komen als de gedreven wijnmaker die hij is. Afgelopen week was hij hiervoor in Nederland, en wij spraken hem.
Na veertig jaar volwassen
Ik ontmoette Tim Mondavi zo’n twintig jaar geleden voor het eerst, op de Robert Mondavi Winery in Napa Valley. Hij sprak met grote liefde over de oude stokken in de wijngaard achter het bedrijf, met de befaamde wijngaard To Kalon als het kloppende hart.Met zijn project Continuum heeft Tim Mondavi dit kloppende hart weer gevonden, na een lange weg naar wijnvolwassenheid. Hetzelfde geldt ook voor Napa Valley, stelt hij: “Napa Valley leed jarenlang onder te veel jonge, onervaren wijnmakers en wijngaarden met te jonge stokken.” Werd dat probleem ook niet verergerd door phylloxera? “Zeker, er moest in de jaren negentig ook nog eens veel worden herplant. Maar nu zijn de stokken ouder en de wijnmakers wijzer geworden. Dat levert betere wijnen op. Napa Valley is volwassen geworden. Voor mijzelfs was de jaargang 2013 mijn veertigste jaargang in de kelder. Dat zorgt voor veel ervaring.”
Mondavi was zijn tijd vooruit
Zijn vader Robert Mondavi was in de jaren zeventig de grote pionier van het nieuwe Napa Valley, dat door de drooglegging, de crisis van de jaren twintig en twee wereldoorlogen als wijngebied vrijwel niets meer voorstelde. Robert Mondavi groeide uit tot een icoon. Tim maakte de wijnen en zijn broer Michael bracht de wijnen als CEO van het familie-imperium aan de man.Ik schreef hier al eerder over, maar achteraf gezien was Tim Mondavi al in de jaren negentig zijn tijd vooruit. Zijn blik was toen al gericht op het maken van drinkbare, verteerbare wijnen. En niet van de blockbusters die Napa Valley uiteindelijk zo populair maakten. Het leverde hem veel kritiek op, vooral van de Amerikaanse wijncritici. Die vonden dat zijn wijnen diepgang en structuur misten. Vooral de jaargang ’98, die door het effect van El Niño extra licht van structuur was, moest het hard ontgelden. “Mijn manier van wijnmaken was ‘too french’.” Tja. “Mijn vader steunde me. Hij wilde ook deze stijl van wijnmaken. Maar de mensen konden mijn vader niet bekritiseren, hij werd gezien als een icoon, hij was onaantastbaar. Dus kreeg ik alle kritiek over me heen, als wijnmaker.” Pas nu, bijna 20 jaar later, keren ook de andere wijnbedrijven in Napa terug naar het maken van wijnen met de nadruk op elegantie.
Wel geld, geen wijngaard meer
De overname van het familiebedrijf Robert Mondavi in 2004 door Constellation als hoogste bieder liet Tim Mondavi achter met zo’n 59 miljoen dollar, maar zonder zijn geliefde To Kalonwijngaard, dat onderdeel was van de boedel van het familiebedrijf. Hij moest overnieuw beginnen, maar met zo’n leuk geldbedrag gelukkig niet van scratch af aan. Tim Mondavi startte in 2005 het wijngoed Continuum Estate samen met zijn zus Marcia en zijn vader Robert (overleden in 2008), en verwierf eigen wijngaarden in 2008 en 2009. Marcia hield overigens nog wat meer over van het familieavontuur, zo’n slordige 107 milijoen dollar.“We zijn met Continuum gestart met de jaargang 2005. Ik kocht de druiven voor de jaargangen 2005, 2006 en 2007 van de oude wijngaard van onze familie, To Kalon. Dat werd me gegund door de nieuwe eigenaar. Na de vijandige overname wilde men dat naar mij toe ook enigszins goedmaken. Na het kopen van eigen wijngaarden
kunnen we nu helemaal op eigen benen staan. De oudste wijngaarden zijn aangeplant in 1996.” Sinds 2008 wordt fruit van de eigen wijngaarden gebruikt, sinds 2012 worden geen druiven meer aangekocht. 2013 was het jaar waarin de nieuwe eigen kelder in gebruik kon worden genomen, opgedragen aan het honderste geboortejaar van Robert, nog altijd de inspirator van broer en zus Tim en Marcia, inmiddels bijgestaan door de kinderen van Tim.“Het is heerlijk mijn kinderen erbij te hebben. Daarnaast doen mijn zoons nog een pinot noirproject: RAEN, in het koele deel van Sonoma Coast, waar de koelte vrij extreem is. Ik adviseer wel, maar mijn advies wordt niet per definitie opgevolgd. Ik zei tegen Carlo, die het project trekt: ‘leer wat meer voor je begint’. En dat deed hij. Maar verder heb ik er geen controle over. Je hebt voor zo’n project tijd nodig. Enige is dat Carlo onze naam respecteert, maar dat is geen probleem. Als je zelf verantwoordelijk draagt, dan maakt het de zaak anders. Ik ben erg trots op ze. Ze maken nu 300 cases van gekochte druiven. Maar dat wordt zeker meer.”
Helemaal op de heuvels
Anders dan de beroemdste wijngaarden van Napa Valley, en anders dan de wijgaarden van de Robert Mondavi Winery, die in het dal liggen, bevindt Continuum Estate zich in zijn geheel op de heuvels. Dat is een ontwikkeling van de afgelopen decennia, in zowel Napa Valley als in Sonoma Valley. Voorlopers waren bekende bedrijven als Laurel Glen in Sonoma en Shafer in Napa Valley, dat furore maakte met zijn Hillside Select.Tim: “De wijngaarden liggen op zo’n 400 meter en hoger. In het dal is dat zo’n 150 meter, dus dat is een flink verschil. De wijngaard ligt aan de andere kant van het dal, de oostkant, en kijkt uit over To Kalon. Hij ligt daarmee boven de mist die in de nacht en ochtend boven het dal hangt. Dat betekent een temperatuur die in de nacht duidelijk hoger ligt dan in het dal, en overdag iets lager. Het temperatuurverschil is dus minder groot dan op de dalbodem. Vooral overdag is dat voor mij een voordeel, omdat er minder stress is door de hitte. Bij de temperaturen in het dal, die in de zomer gemakkelijk richting 40 graden kunnen gaan, rijpen de druiven niet ideaal. Hier zijn de druiven over de gehele dag genomen meer in hun optimale rijpingstemperatuur.
Bovendien is de waterstress hier beter te regelen met irrigatie. Merlot doet het in het dal niet goed, daar is de grond te rijk. Christian Moueix, de keizer van de merlot uit Pomerol, heeft merlot op zijn Dominus helemaal afgezworen. Hier op de heuvels werkt merlot wel, door een betere afwatering. Niet dat ik heel veel gebruik, de meeste jaren niet meer dan 5%. Cabernet is verreweg de belangrijkste druif in onze blend. Ik houd erg van cabernet franc, die prachtige resultaten geeft als hij op de juiste plek staat aangeplant. Hij geeft de wijn frisheid en elegantie. Heerlijk.”Overigens is een wijngaard op deze plek ook heel pragmatisch, want de wijngaarden in het dal, zeker die aan de westkant, zijn tegenwoordig praktisch onbetaalbaar. “Voor het maken van de wijn gebruiken we geen roestvrij staal, alleen hout en cement. Dat levert zachtere wijnen op.” De productie van Continuum is heel klein, niet meer dan 3000 kisten per jaar. Dat maakt Mondavi ‘goed’ met een hoge verkoopprijs, waarmee het een wijn is voor echte afficionado’s. Een prachtige wijn, overigens, dat wel. En natuurlijk is het dan slim om het aanbod relatief beperkt te houden. “Mijn credo: Ik ben een simpele man, dus ik houd het graag simpel.” Prachtig. Nu de prijs nog.
www.continuumestate.com
De wijnen van Continuum Estate worden geïmporteerd door Wine Companions.
Op maandag 30 mei organiseert Perswijn Magazine in samenwerking met het California Wine Institute het seminar “The Pursuit of Balance in California Chardonnay & Pinot Noir”. Lees hier meer.
