Reportages & Reizen

Denk je in wijnland wel zo’n beetje alles meegemaakt te hebben, blijkt ineens dat iemand van wie je het nooit verwacht zou hebben idolaat geworden is van golf. In onze optiek is dat een bizarre en meelijwekkende tussenvorm van hockey en tuinieren. Een therapeutische bezigheid wellicht voor wie niet weet wat hij of zij met zijn vrije tijd aan moet. Of, lekker belangrijk, wil ‘netwerken’.

Soms ook een bezigheid die tot narigheid leidt wanneer je met je golfkarretje een verkeerde manoeuvre uitvoert. De bekende Nieuw-Vennepse wijnhandelaar en societyfiguur Jaap Kwast kan daarover meepraten. Die raakte ooit bijna gehandicapt door zo’n akkefietje. Dit echter terzijde.

Coryfeeën Wijnacademie liever op de green dan in de wijngaard?

De nieuwe Nederlandse wijnster aan het golffirmament is niemand minder dan Frank Jacobs ML (foto rechts)! Wie had dat ooit achter hem durven zoeken? Amper van deze schok bekomen moesten wij ook nog uit haar eigen mond vernemen dat Klazien Vermeer, de pronte rectrix magnifica van de onvolprezen Wijnacademie, eveneens haar golfdiploma behaald heeft. Saillant detail: waar de heer Jacobs enige maanden over deed, klaarde Klazien in een enkel weekend. Maar goed, die maakt op ons ook substantieel sportievere indruk.

Over het in golfkringen zo veelbesproken thema als de handicap van beide neofieten zijn we nog niets te weten gekomen, maar we mogen er van uitgaan dat daar nog wel wat ruimte voor verbetering is.

Direct ook maar even geïnformeerd bij Udo Göebel (foto links), de man die komend jaar Frank Jacobs zal opvolgen als docent proeven aan diezelfde Wijnacademie, of hij ook aan golf doet. Geruststellend antwoord: nog in geen tig jaar! Voorwaar een krachtig statement van het type dat wij graag zien en horen. Maar we hebben van hem wel eens eerder ferme uitspraken geregistreerd die bij nader inzien niet houdbaar bleken. On verra…Zomaar een ideetje: misschien moeten we ook eens nadenken over een handicapsysteem voor wijnproevers.

Champagne met 007

Beide ‘Tiger Woods in spe’ signaleerden wij onder de aanwezigen bij het inmiddels traditionele 007-partijtje dat georganiseerd wordt door Wijn Verlinden na het uitkomen van een nieuwe Bondfilm. Spectre ditmaal, helaas zonder legendarische golfscène zoals in Goldfinger. De heer Jacobs had zich voor de gelegenheid laten rijden en begeleiden door Ambassadeur – of juister: Ambassadrice – de Champagne Hinke de Jong (foto rechts), een zeer aantrekkelijke verschijning die het, voor zo ver wij weten, gelukkig nog zonder golf kan stellen. Nu ja, als je zoals zij iets hebt met Udo Göebel – het wereldje is klein! –, dan hoeft dat ook niet.

Namens het prachtmedium Perswijn was het geheime wapen voor charmeoffensieven

Petri “I’m a flirt” Houweling (foto links) van de partij. Geen gebrek aan aantrekkelijk vrouwvolk derhalve, en ja, zo zien wij dat graag.

Het diner voorafgaand aan de film was overigens nogal matig, al zorgde de Bollinger Grande Année 2005 wel voor een vreugdevol moment. Natuurlijk mochten wij aanzitten aan de VIP tafel met Number One Floris Verlinden (foto rechts) zelf.Over Bollinger en (vermeend) product placement gesproken, in de film komt het huis er bekaaid van af. En dat geldt misschien nog wel meer voor Château Angélus 2005. Als opvolger van de dubieuze ‘82 in Casino Royale komt deze wijn nauwelijks zichtbaar in beeld. Hij wordt geschonken in een restauratiewagen van de Marokkaanse spoorwegen, nadat dat met die ’82 eerder bij de Montenegrijnse versie van NS gebeurde. Fel realistisch, maar niet echt. En met alle respect, Angélus is een wijn voor parvenu’s. Een echte Bond drinkt Lafite. Zoals hij ook geen BMW rijdt, maar Aston Martin. Kwestie van stijl.

Zelfenscenering tussen droom en werkelijkheid

Sinds de vermogende zakenman Fons Aaldering een wijngoed in Zuid-Afrika begonnen is, trekt hij alle registers open om zijn wijn toch maar onder de aandacht te brengen. Soms koopt hij gewoon de gunst van zogenaamde journalisten en dito wijnschrijvers door ze gratis te laten overnachten in zijn gastenverblijf. Gegarandeerd goed voor positieve stukjes in publicaties die het niet zo nauw nemen met ethische normen. Volgens de ambitieuze eigenaar zou zijn wijn tot de top 10 van Zuid-Afrika moeten behoren, maar voor dat zo ver is, valt er nog een lange weg af te leggen. De frequente wisseling van wijnmakers is alvast een veeg teken.In het kader van imagovorming heeft Aaldering Vineyards een glanzend, glossy magazine uitgebracht. In het Engels nog wel, want je voelt je niet zomaar als ‘global player’. The South African Dream dus. Het is op zijn zachtst gezegd een aparte uitgave geworden, vol zelfenscenering en flink wat dure ‘lifestyle’ natuurlijk. En met, jawel, een item onder de titel ‘Hole in One’, gewijd aan golfer Ernie Els! (Wie weet schopt Frank Jacobs het ooit ook nog eens zo ver! We weten dat hij graag in Zuid-Afrika komt…)Tikje vreemd voor een uitgave in 2015: een lekker actuele impressie van het Cape Wine Dinner 2012 met een hele rits semi-importante hotemetoten aan tafel. Is dat als reclame bedoeld? Nou ja, alle begin is lastig, zeggen we dan. Allez Fons, maar snel wat aan je handicap gaan doen!

Pijnlijke promotie

Wat bezielt Joost de Bruijn van De Bruijn Wijnkopers anno 1772 te Nijmegen toch? Of, als we het in het popi Engels van hun tenenkrommende eigen promotiefilmpje zeggen, De Broin Wainkoowpers. Via een mail werden we vanuit Nijmegen opgeroepen om te kijken naar een uitzending van Business Class op RTL zus of zoveel. Daarin zou Joost aanschuiven bij presentator Harry Mens (foto rechts), de held van ondernemend wakker Nederland die niet uitblinkt door kritische journalistiek, maar die vast golf speelt bij een dure club – de Noordwijkse wellicht?Een handlangster van Harry zou een bezoekje aan wijnetablissement Pierre te ’s-Gravenhage brengen. Niet toevallig, want Pierre is gelieerd aan De Bruijn. Het bleek dus een en al duur betaalde maar in feite ordinaire reclame. Wel een poging tot business met een speciale pakketaanbieding, maar met een schrijnend gebrek aan class. Je kunt net zo goed naar een al even onbedoeld absurdistische aflevering van Teleshopping kijken. Of naar een golfwedstrijd.

Katoenbomen in Den Haag

In de Nederlandse horeca regent het mededelingen waarin ‘nieuwe formules’ worden aangekondigd. Dan weten we hoe laat het is: het moet noodgedwongen minder. Eufemismen – een ster doet er niet toe, leve de laagdrempeligheid, meer keuze etc. – moeten de harde werkelijkheid verhullen. Soms gaat de ‘nieuwe formule’ ook nog gepaard met een nieuwe naam. Waarbij tradities van decennia in een keer op de vuilnisbelt belanden. Zo werd in Den Haag het chique Le Bistroquet omgevormd tot, schrik niet, Cottontree City. Hoe kom je op zo’n bizarre naam? Daar zullen dus geen regeringsakkoorden meer worden afgesloten.Maar het kan nog erger, getuige onderstaande mededeling die wij bewust in zijn geheel citeren:

“Nieuwe formule en naam voor Seinpost: Cottontree MER!Scheveningen – Restaurant Seinpost verandert van naam en formule. De nieuwe naam wordt Cottontree MER by Gert-Jan. Seinpost past de naam aan naar Cottontree omdat het moederbedrijf Cottontree de tijd nu rijp vindt om naar buiten te treden. Cottontree is actief in art, food, leisure en hospitality [help, wat een interessantdoenerij!] en sinds 2011 eigenaar van restaurant Seinpost.De naamswijziging valt samen met de transitie naar een modern restaurant nieuwe stijl. MER gaat een kaart voeren zonder onderscheid tussen voor-, tussen- en hoofdgerechten. Het formaat tussengerecht wordt bij MER de nieuwe standaard. De gerechten, afgestemd op het seizoen, zijn ontwikkeld door Michelin ster chef [sic] Gert-Jan Cieremans, al vanaf 1996 chef van Seinpost en vanaf nu van Cottontree MER.Het à la carte menu is uitdagend en zeer vriendelijk geprijsd, met voor alle gerechten een prijs van €15,-. Daarnaast creëert Gert-Jan een aantrekkelijk wekelijks wisselend menu (4 gangen € 49,00 of 6 gangen € 69,00). De unieke sfeer van Seinpost blijft bewaard, aldus Cieremans: “…de inrichting zal nauwelijks veranderen. Wel kunt u een doorlopende tentoonstelling verwachten van eigentijdse Afrikaanse kunstenaars uit de collectie van Momart, eveneens in eigendom van Cottontree.” Op de kaart zullen [sic] nog steeds een aantal ‘Seinpost’ klassiekers te vinden zijn, aangevuld met twee signature [sic] gerechten van Cottontree City, het zusterrestaurant van Cottontree MER. De leiding van Cottontree MER zal in de vakkundige handen blijven van chef Gert-Jan Cieremans en maître Jan Lindeboom, ook van Cottontree City, versterkt het team.”Arm Den Haag en nog armere Gert-Jan Cieremans (foto), waar hebben jullie dit aan verdiend? Geen MER, maar merde!

Doorgedraaid

En dan was er ook nog de lachwekkende afgang van het pop up restaurant van babbelprogramma De Wereld Draait Door: DWDD inspired by Rob Kranenborg. Over ‘formules’ en ‘concepten’ gesproken! In dit geval een concept met zulk erbarmelijk slecht bereid voer, dat de tent na twee dagen al zijn deuren moest sluiten! Een gevalletje X-out, om het maar eens in golfjargon te formuleren.Tja, zelfs in Amsterdam zijn er grenzen aan de mate van ongein die je je kunt permitteren. Restaurantje spelen is immers een vak en niet iets dat je er even bij doet. Dat ze zich dat in televisieland met al hun omhooggevallen, uit pakjes en zakjes van sponsors kokende ‘topkoks’ niet realiseerden, is nog tot daar aan toe, maar op basis van eigen ervaringen uit het verleden had iemand als Kranenborg dat toch moeten weten.

Happy end

Good old André ‘Dré’ Kerstens, representant van een generatie wijnhandelaren die – temps perdu! – uit heren van stand bestond, vierde onlangs zijn tachtigste verjaardag. Van bebaarde zoon Olaf heeft hij daarvoor een smaakvol kistje wijn gekregen. Ook namens Wine Society proficiat en nog vele jaren!Eveneens reden voor een montere stemming was de lancering van de site

I Love Food and Wine, een initiatief van Jolande Vos en Anne-Wies van Oosten (foto rechts). Wine Society was uiteraard ook aanwezig bij de voorbeeldig rijkelijk met champagne opgeluisterde officiële presentatie van hun portal – zo heet dat tegenwoordig nu eenmaal – bij Wine and Dine in Rotterdam. Al was het maar omdat drie van de medewerk(st)ers uit de eminente gelederen van Perswijn komen. Dat kan geen toeval zijn.

Tekst en foto’s: René van Heusden ML

Foto Harry Mens: Edjes Vlog

Voor dag en dauw verlies ik het contact met de aarde, en ga ik op zoek naar nieuwe smaken en ontmoetingen. Nee, ik ben niet in dromenland. Al lijkt mijn plaats van bestemming hier wel op. Na twee uur in de wolken te hebben gezeten, land ik nabij het prachtige Porto.
Van het druilerige Nederland sta ik plots in het glasheldere en zachtmoedige Porto. Twee dagen heb ik de tijd. Twee dagen om grip te krijgen op de mensen en de cultuur. Maar vooral op die machtige en rusteloze Douro rivier en alle wijnen die hem omringen. Hoe bereid je je hierop voor? Je kan je onderdompelen in de taal, in een mooie fles port, of in de boeken. Mijn voorbereiding vindt plaats in het vliegtuig, en is het beste te beschrijven als 'alles loslaten'. Niet alleen de verwachtingen, maar ook de kennis. Met een schone lei beginnen. Ik wil vrij zijn van oordeel, om vervolgens het maximale op te kunnen nemen.Om een wijn te kunnen verstaan, dien je zijn taal te verstaan. En dat leer je, zeker in Portugal, niet in twee dagen. Wel kun je een idee krijgen van de Portugese kijk op de (wijn)wereld. Wat zien zij als ze in hetzelfde glas kijken? Het bezoek aan Porto en het portinstituut zijn dan ook erg waardevol. Los komen van mijn haastige hartslag en langzaam het Portugese ritme aannemen. Nooit heb ik me gerealiseerd dat de Douro een van de oudste geregistreerde herkomstgebieden ter wereld is. Sterker nog, de oudste met een controlerend orgaan waar het niet alleen over belastinginning ging. Dit zal er vast aan hebben bijgedragen dat het Dourogebied de meest complexe regelgeving kent van herkomstgebieden in wijn.

Vervolgens stap ik in de auto om bijna drie uur te rijden naar mijn plek van bestemming. We wisselen de charme van Porto in voor een grimmig, heuvelachtig gebied. De eerste twee uur zijn er geen wijnstokken te bespeuren, en het is pas de volgende ochtend dat ik de ware allure van deze streek onder ogen kom. Op weg naar het te bezoeken wijndomein aanschouw ik het: onafgebroken rondingen van dramatisch stijle wijngaarden. Ze torenen hoog boven de rivier uit, aan weerszijde van het water. Het zonlicht vindt dan ook maar zelden de weg tot aan het water. Het is niet enkel de natuur die me aangrijpt, het is hoe de mens de natuur in gebruik heeft genomen. De vervlochtenheid van mens en natuur. Het is me niet eerder overkomen dat ik hier dermate van ontdaan was. Mens en natuur vormen een nieuw soort schoonheid. De eindeloze terrassen die op de millimeter nauwkeurig de contouren van de hellingen volgen. Het klinkt voor de hand liggend, maar alles behalve vanzelfsprekend. Je had ook met een bulldozer alles strak kunnen trekken, veel efficienter en productiever. Mijn verwachtingen aan het bezoek stijgen dan ook met elke meter dat we de helling oprijden.Het te bezoeken domein heet Quinta Quevedo, waar we na het ontvangst op het domein door zoon Oscar meegenomen worden de wijngaarden in. Ook in hem zie ik de Portugese zachtmoedigheid terug. Oscar is open en eerlijk, hij vertelt over de uitdagingen van, en zijn liefde voor het Dourogebied. Hij legt ons uit dat ze pas over 30 jaar de vruchten kunnen plukken van de investeringen die ze nu aan het doen zijn. En hij vertelt over de druk die daarbij gepaard gaat. Oscar en zijn zus Claudia hebben de leiding overgenomen van Oscar senior, waarbij Claudia verantwoordelijk is voor het wijnmaken en Oscar zich bezighoudt met sales en marketing.Dan wordt tijd om te proeven. Het is nog altijd oogsttijd en toch neemt Claudia alle tijd voor ons. We mogen alles proeven: van de vergistende most tot dertig jaar oude Colheita’s van vat. Wat mij erg fascineert is de integratie van het alcohol in de wijnen, dit wisselt per vat of per barrique. En heeft vaak niets te maken met de tijd die het heeft gehad om te versmelten. Tawny Port vindt ik vaak maar suf, en ik denk al snel 'boterbabbelaars hoor je te eten en niet te drinken'. Vandaag word ik blij verrast. De klanken die de Quevedo tawny’s geven zijn diep en sober van toon. In mijn proefnotities verwijs ik meer dan eens naar oloroso-karakteristieken. Maar hetgeen me van deze dag het meest bijblijft, zijn niet de prachtige tawny’s, niet de pure ruby stijlen, het zijn de witte port’s.Witte port, nauwelijks nog verkrijgbaar. Verbannen van zowel de digestiefkaart als de kaaskar. En daar sta ik dan met mijn vatmonster 1974 witte port, totaal uit het veld geslagen. Dat ene slokje doet mijn beeld van witte port honderdtachtig graden kantelen. Om vervolgens de uiteindelijke wijn te proeven waar de 1974 deel van uit maakt. Het is de 30 jaar oude witte port van Quevedo. Zoveel lichtvoetigheid en zoveel lieflijkheid, een wijn met meer dan veertig jaar oude wijnen erin verwerkt. Een rotsvast glas, dat op hetzelfde moment ongrijpbaar verstuivend is. Dit is “de kracht van kwetsbaarheid”.Het deed me goed geen andere Port meer te drinken die dag, waardoor deze zich op z’n gemak in mij kon ontvouwen. Op de terugweg in de auto kreeg ik flarden van de langzaam ontluikende wijn te zien. Terug in Nederland was er maar één waardige afronding mogelijk. Mijn fles twintig jaar oude tawny ging open. Weggezonken in mijn fauteuil geniet ik nog drie kwartier na van alle schoonheid van de afgelopen dagen. En hoop dat Portwijn voor altijd die tijdloze schoonheid zal behouden. 

Het zijn weer enerverende tijden in Nederwijnland, met een afwisseling van glorieuze en minder opwekkende gebeurtenissen. Wine Society zet de meest opvallende van de afgelopen weken op een rijtje.

Wijnambassadeurs pur sang

Hinke de Jong, de superenthousiaste champagnedame van Brouzje, won de Nederlandse finale om te titel ‘Ambassadeur de Champagne’. Het is opvallend hoe goed vrouwen bij deze wedstrijd voor de dag komen. Zou het soms toch kloppen dat champagne het beste in de vrouwheid boven haalt? Hoe dan ook, zo zien wij het graag. Een fijne onderscheiding, zeg maar rustig een oeuvreprijs, was er voor wijndocent Ton Wortelboer (rechts op de foto). Hij kreeg van de KVNW de Wijnrank omwille van zijn inzet voor het wijnonderwijs. Terecht, want weinig docenten kunnen hun leerlingen en cursisten zo inspireren als hij. Namens Wine Society proficiat!

Meesterlijk

Diverse prijzen werden uitgereikt tijdens Riesling & Co. De gelukkigen waren deelnemers aan de Riesling Weeks. Aangezien de Wine and Food Association bij de prijsuitreiking betrokken is, waren het er voorspelbaar een heel stel. Iedereen blij. Wie precies die gelukkigen waren viel niet te verstaan, want gewoontegetrouw was de geluidskwaliteit in de ArenA weer abominabel. En dan te bedenken dat organisator Alain Jacobs er op voorhand al tamelijk gestresst bij liep. Maar hij kan weer dik tevreden zijn over zijn door ontwikkelde mensen – want liefhebbers van Duitse wijn – bezochte evenement, inclusief fijne educatieve verhandelingen van de charmante, kersverse Duitse Romana Echensperger MW (foto) en onze eigenste multi-expert en thiolenkenner bij uitstek Lars Daniëls MV. Kijk, met zulke sprekers kun je nu eens echt van masterclasses spreken!

Acquired taste

Kort erna waren we bij de officiële opening van wijnbar Wijn & Ko in Haarlem. Deze zaak van Imko Binnerts en Cathy Moerdijk (links op de foto) draait weliswaar al een jaar, maar om logistieke redenen had men de opening even moeten opschorten. Leuke zaak trouwens, wat geen verrassing is gelet op de kundigheid van de eigenaars.

Speciale gast was Engelsman Steven Spurrier (midden op de foto), de man die in 1976 in Parijs de beruchte Bicentennial Tasting organiseerde waarbij Frankrijk het onderspit moest delven tegen Californië. Spurrier is goed bevriend met Cathy, vandaar zijn komst naar Haarlem samen met zijn wederhelft Arabella (rechts op de foto).Hij maakte van de gelegenheid gebruik om zijn eigen sparkling wine en Engelse bubbels in het algemeen te promoten. De wijnen van hem zelf hadden wat Wine Society betreft een nogal acquired taste vanwege niet optimaal rijp fruit. Om een Frans eufemisme te gebruiken, ze presenteerden zich un peu vif. Trop vif eigenlijk. De kersverse Ambassadeur de Champagne die ook van de partij was, hoeft zich voorlopig dus geen zorgen te maken. De hartige hapjes van Imko waren daarentegen meer dan bevredigend. Zoals verwacht.

Aan tafel bij Perswijn

Perswijn en grandeur, die twee lijken niet zo erg samen te gaan. Maar zie, het onmogelijke is toch gebeurd. Als sponsor van de internationale Castel Cup voor sommeliers had Perswijn een eigen VIP-tafel tijdens het afsluitende diner. Weliswaar niet in een sterrenrestaurant zoals de Master of Lunch die het liefst frequenteert, maar in het Van der Valk Hotel Hoorn. Tja, hm, nou ja. Dat echter terzijde, want aan die bewuste Perswijntafel zat bijna alleen maar opwindend vrouwvolk: champagnediva Hinke de Jong, Harriet Boekholt (Pitch PR), Cathy Moerdijk (Cathy’s Taste), Petri Houweling (Perswijn), José Cretier en Mathilde Meijers (‘senior consultants’ – toe maar – bij TOT PR) en de Hoornse sommelière Diana Zweep. Een lust voor het oog. Zo zeer dat zelfs de in zijn hoedanigheid van jurylid ook bij het partijtje aanwezige Hoofdredacteur er enigszins confuus van leek te zijn.

Complimenten voor de organisatie van de wedstrijdtweedaagse door het team van Groupe LFE, de Nederlandse importeur van Castel, onder bezielende leiding van André Koopman (foto). Jammer dat geen Nederlandse deelnemer de wedstrijd won, maar plaats 2 voor Ruben Kwakman (le VIN’x in ’s-Hertogenbosch) en plaats 3 voor Lendl Mijnhijmer (Waterproef in Scheveningen) mogen er natuurlijk ook best zijn.

Blabla Award

En het houdt niet op met de prijzen. We ontvingen namelijk ook een persbericht met daarin de mededeling dat Poot Agenturen in de categorie wijngroothandel winnaar is geworden van, schrik niet, de Nationale Business Succes Award 2015. Het zal je maar overkomen. Jammer alleen dat we hier te maken hebben met een programma van RTL 7, die club waarbij ook Harry Mens – de Nederlandse Donald Trump light – zijn dubieuze kunstjes mag vertonen in Business Class. Dat programma waarin je als bedrijf je handel mag aanprijzen als je maar voldoende schuift. Wij hadden tot nu het beeld van Poot als een nuchter bedrijf dat de publiciteit eerder mijdt dan zoekt. Van dit soort RTL 7-flauwekul en de totale nietszeggendheid van het persbericht worden we dus allesbehalve vrolijk.

Up-to-date

Herinneren we ons Bert Meerstadt nog? De man onder wiens leiding zich bij NS het Fyra-debacle voltrok. Meerstadt stapte in 2014 over naar de Baarsma Wine Group – de club van o.a. Wijnvoordeel – om daar CEO te worden. Amper een jaar later is hij alweer met stille trom vertrokken, zo lazen we in Het Financieele Dagblad. Zogenaamd omdat hij zijn klus volbracht had. Ja, ja, dat zal vast. Mogen we zo vrij zijn dit niet helemaal te geloven? Eens even op de site van Baarsma gekeken of daar iets werd gemeld over het vertrek van de grote baas. We kwamen van een koude kermis thuis, want wat blijkt: de club waarvan de dochters dagelijks een spervuur aan ‘aanbiedingen’ op de wereld loslaten heeft zelf als meest recente persbericht op zijn site een aankondiging d.d. 17 februari 2014 waarin de komst van Meerstadt wordt gemeld. Een kleine actualisering zou zo onder de hand geen kwaad kunnen. Of hebben ze bij Baarsma niet zo veel met adequate informatieverstrekking? (foto via fd.nl)

Masterclass op z’n Macedonisch

Wine Society kreeg een uitnodiging voor een proeverij van Macedonische wijnen. En ja hoor, daar moet zo nodig weer eens een ‘masterclass’ aan verbonden worden. Een nepmasterclass, want wie blijken de sprekers van dienst? Drie mensen die pas een tripje naar dat fijne Macedonië gemaakt hebben. We weten met zekerheid dat geen van de drie zich master of magister mag noemen, c.q. over aantoonbare expertise inzake Macedonië beschikt. We zijn er ook zo goed als zeker van dat het voor alle drie de eerste keer was dat ze daar waren. Dus waar hebben we het dan over? Interessantdoenerij? Volksverlakkerij? In ieder geval een vorm van misleidend taalgebruik die de rode kaart verdient. Ophouden met dat belachelijke masterclassgedoe!Wine Society verheugt zich dan maar op de mooie partijtjes met ‘gewone’ proeverijen die de rest van oktober en november zullen brengen.

Hoe wijn in het verleden precies smaakte, zullen we nooit weten. Enerzijds moet het vaak vies geweest zijn, anderzijds kunnen al die lofzangen op wijn toch ook niet alleen gebaseerd zijn op dun, zuur spul of op troebele meuk met een sterke putjeslucht. Maar hoe zat het dan wel? Twee historici proberen met het project Wijn!verleden de smaak van vroeger dichterbij te brengen.

Manon Henzen is historica en heeft een kookstudio (Eet!verleden) annex webshop voor historische gerechten en dranken, Mariëlla Beukers is vinoloog, wijnblogger en eveneens historica. Zondag 13 september presenteerden zij een collectie wijnen die een band met de geschiedenis hebben, onder de naam Wijn!verleden.

Niet onaangenaam

Zoals de Nitteler Rochusfels Elbling trocken 2014 van Weingut Mathias Dostert (Mosel, Duitsland, € 7,40). Een eigentijdse versie van de Rijnwijn die met name in de vijftiende en zestiende eeuw zeer gewild was in de Nederlanden. Het was een dure witte wijn, zuur en fris, en een must have voor de beter gesitueerde mens. Vastgesteld is dat een van de druiven in die wijn elbling was, en vandaar dus deze Elbling trocken in het assortiment van Wijn!verleden. Hij is inderdaad fris met een hoog, maar niet onaangenaam zuur; met wat brood met verse kaas en kruiden erbij is hij uitstekend te verteren.

Geld en aanzien

Een andere keuze is de Gamay Cuvée 1395 van Domaine de la Monette (Mercurey, Bourgogne, € 13,95). Die dankt zijn naam aan het feit dat Filips de Stoute, hertog van Bourgondië, in 1395 besloot het gebruik van de druif gamay in zijn hertogdom te verbieden, omdat de wijn van gamay slecht voor de gezondheid zou zijn. De werkelijke reden was echter dat de andere populaire druif van de streek, pinot noir, Filips meer geld en aanzien opleverde. De druif heeft de pogingen om hem uit de Bourgogne te verbannen overleefd, al mag hij dan nog steeds niet meedoen binnen de AOC Bourgogne.Wijnmaker en historicus Roelof Ligtmans, eigenaar van La Monette, maakte deze Gamay binnen de appellation Coteaux Bourguignons en gaf hem een opvoeding à la Bourgogne. Het werd een pittige wijn met behoorlijk veel kracht en structuur – echt iets voor bij een stukje vlees van het spit.

Assortiment

Het assortiment bevat op dit moment tien wijnen met een link naar het verleden (van middeleeuwen tot en met de negentiende eeuw), zoals een madera, een Liebfraumilch, een Monbazillac en een amfoorwijn uit Georgië. Ze zijn allemaal voorzien van een boeiend verhaal en een historisch verantwoorde wijn-spijssuggestie.

De wijnen en hun verhalen zijn te vinden op (en te bestellen via) www.eetverleden.nl of in de kookstudio zelf. Die is gevestigd in de Commanderie van Sint Jan, een uit 1196 daterend pand in de binnenstad van Nijmegen.

Tekst en foto’s: Anda Schippers

Maandag 7 september was het zo ver: Tour de Champagne was terug, op de plek waar deze proeverij hoort, in het Amstel Hotel in Amsterdam. Op initiatief van Perwijn was een aantal importeurs bereid de nek uit te steken voor deze bijzondere Champagne-proeverij, om te vieren dat Nederland de crisis eindelijk achter zich heeft gelaten.

En natuurlijk was deze proeverij in Amsterdam, waar de horeca en de verkopen van mooie Champagne een extra boost krijgen door de grote aantallen toeristen uit  landen die Amsterdam zien als een belangrijke culturele bestemming. Maar ook een plek waar je heerlijk kunt eten en drinken. Vrijwel elk tophotel heeft hier tegenwoordig ook een eigen toprestaurant.

Mooie contrasten

Tour de Champagne is er vooral om te laten zien dat de ene Champagne de andere niet is. Elk huis, elke wijn, elke jaargang heeft een eigen stijl en karakter. Dat maakt Champagne ook zo fascinerend. Een rondgang langs de tafels maakte dat meteen duidelijk. Het ene moment proefde je de gulle en zachte Champagnes van Bernard Rémy. Met als volkomen tegenpool de droge en vineuze Champagnes van Leclerc Briant. Heel bijzonder.

Hetzelfde zie je bij de ‘Grandes Marques’. De jeugdige Roederer 2008, de jongste vintage op de markt, was strak en ontplooide zich nog helemaal niet. De Krug Grande Cuvée stond daar tegenover in al zijn verleidelijkheid, open en getoast.

Wat een contrast!

Serieuze wijn

De proevers genoten van de geweldige wijnen van Jacquesson, en lieten zich verleiden door de Dom Pérignon 2005. Ze waren onder de indruk van de mooie wijnen van Ruinart, en van de kracht van de Champagnes van Billecart-Salmon. De reacties waren dan ook meer dan enthousiast.Champagne bewees hier dat het een serieuze wijn is, die het waard is om rustig geproefd te worden. En de bezoekers deden dat prinicpe alle eer aan.

Waarschuwing vooraf: wie snel jaloers wordt op het geluk dat vermeend ‘elitaire’ wijnschrijvers zoals de Master of Lunch af en toe ten deel valt, kan het onderstaande beter niet lezen. Het gaat ondermeer over een uiterst exclusief partijtje waarvan de minvermogende doorsnee wijnamateur slechts kan dromen.

Of waarvan hij/zij quasi moreel verontwaardigd kan zeggen dat de maatschappelijke relevantie ervan nul komma nul is. Wat overigens klopt. Maar wat dan nog? Want wat is de maatschappelijke relevantie van wijn überhaupt, afgezien van heilzaam therapeutische verstrooiing?

Loungen in Ermelo

Wat een droomopening van het seizoen: Krug! Terwijl gewone stervelingen op maandag met tegenzin naar hun werk gaan, word de Master of Lunch in een zeer luxe door LVMH Nederland gecharterde Mercedes opgehaald om nader kennis te maken met het assortiment van Maison de Champagne Krug. Meer organisatoren van chique partijtjes zouden dergelijk vervoer moeten regelen. Gunstige publiciteit bij voorbaat verzekerd, want in ‘onafhankelijkheid’ geloven wij niet zo. Niet voor niets zijn we door de Hoofdredacteur van Perswijn ooit getypeerd als ‘volstrekt principeloos’. We beschouwen dat als een Geuzentitel, maar dit terzijde.Krug dus, non plus ultra onder de champagnes, met voor de minst kostbare cuvée, de Grande Cuvée, een adviesprijs van 177 euro per fles en voor de duurste, Clos d’Ambonnay, een van 2135 euro. (Waardige kandidaten voor onze ooit nog eens te publiceren Gids van wijnen boven de 100 euro.) Kijk, zo zien wij dat graag. Helemaal de fel realistische wereld van Wine Society. Te meer wanneer een en ander in de vorm van een déjeuner dégustatoire gegoten wordt. Uiteraard zonder spuugemmers op tafel.

De rit ging niet naar een voor dit soort evenementen voorspelbare locatie als het Amstel Hotel, maar naar het Veluwse Ermelo, of all places. Succesvolle zakenlieden hebben daar in de kelder van een kantoorhuis hun eigen ‘wijnbelevingsruimte’ met de naam Sotto Lounge. Met daarin niet alleen hun wijncollecties, maar ook een professionele keuken. De ervaren lezer(es) voelt ‘m dus al aankomen. Michel van der Kroft (foto links), chef van

** ’t Nonnetje in het nabije Harderwijk mocht hier laten zien waarom Michelin hem zijn tweede heeft toegekend. ML sluit zich daar volledig bij aan: ♥♥ en ♥♥♥ voor zijn bereiding van rode poon met zuurdesembrood, fregola pasta met bolognese van inktvis en jus van rode poon met venkel bij de Krug Rosé. Eigenaar en gastheer Robert-Jan Nijland zat er dan ook terecht apetrots bij.

Dat die champagnes van Krug een meer dan decente indruk bij ons achterlieten lijkt ons een vanzelfsprekendheid van de eerste orde. Daar hoeven we op deze plaats dus niet over te gaan neuzelen. Het spul is gewoon onwaarschijnlijk goed. Wel een paar woorden van lof  voor de hoofdrolspeelster tijdens de bijeenkomst, Margareth ‘Maggie’ Henriquez, PDG van Krug (foto rechts). Een tegelijk krachtige en buitengewoon charmante persoonlijkheid bij wie je aan de lippen gekluisterd ligt wanneer ze gloedvol over haar champagnehuis spreekt. Dat ze de afgelopen jaren behoorlijk heeft opgeschud. Inclusief de introductie van een heuse über-21e-eeuwse app om informatie over de wijnen op te vragen. Wat haar werkelijke klasse toonde was dat ze wel kon glimlachen om onze lichtelijk provocerende Bollinger clubdas, uiteraard speciaal voor de gelegenheid aangelegd. AAA+ heeft immers geen moeite met AAA. Omgekeerd ook niet trouwens.

Chillen met Chili

We waren nog maar amper van Krug bekomen, of de plicht riep ons naar een andere bijeenkomst waarbij een andere grote chef zijn kunsten mocht vertonen. We hebben het over Onno Kokmeijer (foto links, midden) van ** Ciel Bleu, een zeer nette zaak die geen nadere introductie behoeft. Nou ja, we moeten natuurlijk nog wel even sommelier en weergaloos annonceur Noël Vanwittenbergh (foto links, links) noemen. Altijd een belevenis om die aan tafel te hebben. Gastheer was epicurist Peter van Houtert van Verbunt Wijnkopers die in de lancering van het Chileense huis Errazuriz een mooi alibi had gevonden voor een liquide lunch. Als voorzitter van de KVNW predikt hij weliswaar publiekelijk matiging, maar die matiging acht hij niet van toepassing op zichzelf. En terecht.

Bij Verbunt neemt Errazuriz de plaats in plaats van Montes, dat naar DGS is gegaan. Namens Errazuriz was technisch directeur Francisco Baettig (foto links, rechts) naar Amsterdam gekomen. Hij deelde met Wine Society tal van belangwekkende wetenswaardigheden, bijvoorbeeld dat hij van plan is om de marathon in de Médoc te gaan lopen.

Waarvan akte. En, niet onbelangrijk, de man heeft merkbaar verstand van wijnmaken. Dat kwam dus mooi uit bij de wederom tongstrelende creaties van Kokmeijer. ML: ♥♥ en zelfs ♥♥♥ voor het magnifieke dessert van mango, witte chocolade, vadouvan en olijfolie San Mauro.Eveneens aan de VIP-tafel, met de Chileense ambassadrice María Teresa Infante (foto rechts, midden) en handelsattaché Osvaldo Marinao, met wie wij een uiterst geanimeerde conversatie mochten voeren. De ambassadrice wilde namelijk graag wat adressen van nette eetgelegenheden noteren. Beter gezelschap had ze zich dus niet kunnen wensen.

(Eveneens op de foto rechts: Job Seuren (links) en René Persoon (rechts). Foto beneden: het magnifieke dessert.)

Gele kaarten

Al zou het voorgaande anders doen vermoeden, het is in Nederwijnland niet altijd jubel en gloria. Een paar zaken waarbij Wine Society vraagtekens plaatst:* De wijnstukjesschrijver van een Gelderse krant, als WSET-adept paradoxaal genoeg voorman van de Verenigde Vinologen (!), heeft er een gewoonte van gemaakt om naar letterlijk elke gelegenheid waarvoor hij geïnviteerd wordt zijn levenspartner mee te nemen. Een stijlvolle verschijning die dame, daar niet van, maar om nu te zeggen dat zoiets getuigt van professionaliteit? Zou het soms iets te maken hebben met overschatting van de eigen importantie?

* Namens Oud Reuchlin & Boelen ontvingen we enige weken geleden een juichend persbericht waarin medegedeeld werd dat men sherry’s van Valdespino aan het assortiment heeft toegevoegd. Maar wacht eens even, ORB werkt toch met Gonzalez Byass? Werkte, want het is door Gonzalez Byass ingewisseld voor Activin. Dat men gedumpt was stond er dus niet in. Of moeten we, net als destijds bij het afscheid van Torres, soms geloven dat het initiatief daarvoor uit Zoetermeer gekomen is? Niet dus. Wine Society heeft immers wat betrouwbare contacten in Spanje.* Een hoogst merkwaardige ervaring hadden we in het nog nieuwe Eindhovense restaurant Wynwoord in de postindustriële wijk Strijp S. Die naar wij begrepen erg postmodern hip schijnt te zijn. We doelen bij die merkwaardige ervaring niet over de twijfelachtige merites van de ‘loungemuziek’, maar over de afhandeling van de wijnbestellingen. Tot tweemaal toe wenste iemand die zich daar voor sommelier uitgaf ons van onze oorspronkelijke wijnkeuze af te brengen zonder duidelijke opgaaf van reden. Daar houden we niet van. Evenmin van een wijnkaart die wel heel erg door een enkele importeur bepaald wordt.* Een schoonheidsfoutje bij Rijks, het restaurant van het Rijksmuseum. Het zou geen kwaad kunnen de overigens vriendelijke bediening daar een beetje te trainen in wijnkennis. Zodat men begrijpt dat je geen wijn moet schenken uit een fles die proefbaar te lang heeft opengestaan, c.q. dat men, daartoe uitgenodigd door de gast, zelf proevend kan vaststellen dat een glas niet te hachelen is. En nog een tip: ophouden met dat gesmeek om positieve berichtgeving – likes? – via zogeheten ‘sociale media’. Hallo!

Monday Monday

Tenslotte is Wine Society van mening dat niet iedereen in wijnland zo nodig iets moet organiseren op de eerste maandag van september. Een jaar telt doorgaans enige honderden dagen waarop dat kan. Waarvan akte. Op naar de volgende maandag!

Zomertijd vakantietijd? Niet voor Wine Society! Belangwekkende partijtjes zijn er ook in de zomer. Trendgevoelig als we zijn hebben we proefondervindelijk kunnen vaststellen dat zulke partijtjes weer wat mogen kosten. Zo zien wij dat graag, want een fijne ambiance komt de boodschap meestal zeer ten goede.

Wine Society is niet van het platte gedoe met Chileense bio-fietswijnen bij de Tourstart in Utrecht, maar concentreert zich liever op grands crus bij exquise maaltijden en petit comité in nette tot zeer nette eetgelegenheden. Met dit keer een hoog 020-gehalte in gunstige zin. Maar we beginnen in Leidschendam. Met een nieuw initiatief van de KVNW.

Zelfregulering

De dichter J. Slauerhoff wilde naar eigen zeggen groots en meeslepend leven. En liet weten daarom niet in Nederland te kunnen leven waar zoiets ook al in zijn tijd als ongepast werd ervaren. Anno 2015 is dat nog niet veel anders. Lees het onderstaande persbericht maar even mee:

“De Koninklijke Vereniging van Nederlandse Wijnhandelaren (KVNW) bereidt consumenten campagne (sic) voor gericht op het verantwoord genieten van wijn. Deze campagne is gebaseerd op de principes van het internationale platform Wine in Moderation. […]Naast wetenschappelijk onderzoek, onderwijs en zelfregulering van alcoholreclames richt Wine in Moderation zich op het stimuleren van verantwoorde wijnconsumptie en wijst ze tegelijkertijd op de risico’s van overmatig of verkeerd gebruik van wijn.

De voorzitter van de KVNW, de heer Peter van Houtert: “De KVNW heeft zich altijd sterk gemaakt voor verantwoorde wijnconsumptie. Zo waren we één van de oprichters van de Stichting Verantwoorde Alcoholconsumptie (STIVA) en staan we aan de wieg van de Reclamecode voor Alcoholhoudende dranken. Er is in toenemende mate aandacht voor onverantwoorde alcoholconsumptie. Ook de KVNW wordt aangesproken op haar maatschappelijke verantwoordelijkheid. Wij vinden verantwoorde wijnconsumptie erg belangrijk en willen ons daarvoor ook inspannen. Daarom sluiten we ons aan bij Wine in Moderation en starten we in oktober met een consumenten campagne (sic).” […]Deze campagne is gebaseerd op de principes van het Wine in Moderation Programma. Wel heeft de KVNW zich voorgenomen om de uitingen te laten aansluiten bij de Nederlandse context.”

Even vertalen dan maar: Wijnhandelaren met een gezonde commerciële instelling willen eigenlijk maar één ding: meer omzet maken door meer wijn te verkopen. Alleen mogen ze dat niet hardop zeggen. Om potentieel repressieve acties vanuit de politiek voor te zijn, bewandelen ze daarom voor de bühne het pad van de politieke correctheid. Door Roomser dan de paus voor zelfregulering te pleiten. Zelfregulering, het woord alleen al. En dan ook nog uit de mond van een voorzitter die wij juist kennen als een Dionysisch hedonist en als hartstochtelijk pleitbezorger voor groots en meeslepend wijngenot. Nederlands, al te Nederlands…

Touraine aan de Schelde

Tussen Harriët Boekholt van het nogal Amsterdams, en dus vooral op inhoudelijke lichtgewichten georiënteerde Pitch PR en Wine Society bestaat een geanimeerde spanning. Van de speelse soort, uiteraard, want wijn is maar een spelletje. De voornaamste reden voor onze plagerijen is de doorgaans ongelukkige toonzetting van de door dit overigens zeer actieve bureau verstrekte mededelingen. Dit weerhield ons er niet van om acte de présence te geven bij een door Pitch georganiseerde lunch waarbij wijnen uit Touraine beloofd werden.

Welke precies, viel op voorhand niet te achterhalen, maar de locatie Vis aan de Schelde – bravo voor deze keuze – was voldoende om ons de trein naar 020 te doen nemen. Daar wachtte een warme maaltijd met, wij citeren Harriët, sweet water fish. Zucht. Kregen we van chef Michiel Deenik (rechts op de foto) daarom snoekbaars Picasso? Gelukkig niet. Daarvoor is Vis aan de Schelde een te fijne zaak, getuige de ML-score ♥♥ voor een werkelijk prachtige lunch, mooi op smaak. Een beetje dom dat InterLoire daarbij als wijn bijna uitsluitend Touraine Sauvignon van de eendimensionale soort geschonken wilde hebben. Hoe verzin je het? Sommelier Nabil Touires (links op de foto), begiftigd met een perfect gevoel voor schenktiming, verontschuldigde zich er al op voorhand voor. Zijn keuze zou het niet geweest zijn. De onze ook niet.

Chris Alblas, ingehuurd als deskundige van dienst, hield niettemin een gloedvol betoog ten gunste van die Sauvignon. Het is hem vergeven, want schoorstenen moeten nu eenmaal roken. Bij de kaas kwam, naar onwrikbaar Frans gebruik, rood in de vorm van Gamay. Terwijl hier nu juist wel Sauvignon had gemogen.

Maar ja, wat weten Fransen nu eigenlijk van wijn-spijs?

Australisch top met ‘de’ Aziatische keuken

De nodige zwaargewichten waren op de proeverij van Australische topwijnen van Henschke afgekomen, in Taiko, het restaurant van het Conservatorium Hotel, te 020. Georganiseerd door Wijnimport J. Bart, met aan het hoofd nuchtere Beemsterman Henk Bart. Bescheiden, maar laat hem maar schuiven. We beleefden een werkelijk sublieme proeverij begeleid door Johann Henschke die voor de gelegenheid zijn charmante Spaanse vrouw Angela had meegenomen. Zodoende was er toch één vrouw aan tafel en nog wel naast ons. Dat zien wij graag, maar het hadden er natuurlijk meer mogen/moeten zijn.

We konden ons verder door de topsommeliers Noël Vanwittenberg (Ciel Bleu) en Simon Veldman (Vermeer, foto rechts), Jan van Lissum (Proefschrift) en zowaar ook Hubrecht Duijker laten begroeten. HD liet gewoontegetrouw de lunch aan zich voorbijgaan, wat gelet op wat er daarbij in het glas kwam een niet zo verstandige beslissing leek. Die lunch zelf? Niet slecht, zij het wat te Aziatisch – lees vooral: te zoet – bij geweldige wijnen, die eerder een klassiek Europese begeleiding verdienen. ML: ♥+. Maar het moet gezegd, het botermalse Wagyu-rund deed het uitstekend bij de 1993 Cyril Cabernet. Al bij al een heel leerzaam partijtje dus.

Champagne bij Floris

Het gaat crescendo in Nederland met champagne! Grégoire Vanden Ostende (links op de foto), de sympathieke vertegenwoordiger van het Champagne Bureau Benelux, meldde tijdens de recente Champagnelunch in Rotterdam een groei in afzet van dik 20 procent in het afgelopen jaar. Nog meer reden voor euforie: pas enkele dagen tevoren was de Champagne door de UNESCO geklasseerd als werelderfgoed.

Hoera! Perfecte timing dus met letterlijk vooruitziende blik voor een persbijeenkomst. En een decente liquide lunch dubbel en dwars waard.De locatie daarvoor was perfect gekozen: In de keuken van Floris, het restaurant met al jaren de meest uitgebreide champagnecollectie van Nederland. Patron Floris Versluijs (rechts op de foto) liet zien dat hij ook na negen jaar nog steeds een unieke positie binnen de Rotterdamse horecascene inneemt. Geen menukaart, geen wijnkaart – afgezien dan van die champagnekaart – en action cooking voor wie bereid is te eten en te drinken wat de pot schaft. Wat je hier met een gerust hart kunt doen. ML: ♥♥ en ♥♥♥ voor het uiterst champagnevriendelijke dessert met krullen eendenlever. Erbij in het glas Bollinger RD 1999. Op z’n zachtst gezegd: niet verkeerd. Onder de belangwekkende aanwezigen signaleerden we ondermeer de twee Europese Ambassadeurs de Champagne Anja Vondenhoff en Niek Beute, evenals de bij dergelijke partijtjes onvermijdelijke twitterkoning Frank Jacobs ML.

In Memoriam Jaap

Louter privé genoten we in het kader van een culturele dag in de hoofdstad een fijne middagmaaltijd met een van onze nichten bij Floor van Eede in haar Brasserie van Baerle. Een heerlijke zaak, met een compacte maar voorbeeldige wijnkaart. Het gegeven alleen al dat een glas champagne hier onder een tientje blijft stemt ons opgewekt. Voor ons doen wel terughoudend gegeten, d.w.z. standaard liquide lunch (LL). ML: ♥(♥). Een domper op de vreugde was de mededeling dat huiskat Jaap na een spuitje het tijdelijke met het eeuwige verwisseld heeft. Jaap was een even charmante als magistrale bietser die met name op het tuinterras voor ‘een stukje beleving’ wist te zorgen. Hopelijk krijgt hij, ondanks alle vreugdeloze beperkingen die de HACCP-regels stellen, een waardige opvolger/ster.

Bord’eau(x) met de Baron

Voor een intiem diner om in te lijsten in Bord’eau, het ** restaurant van het Amsterdamse Hotel de l’Europe, tekende nogmaals Henk Bart (rechts op de foto). Eregast was baron Philippe Sereys de Rothschild 
(links op de foto), de kersverse baas van Mouton & Co. én al wat langer van Champagne Barons de Rothschild, waarvan Bart importeur is. Concrete aanleiding was de lancering van de eerste millésimé, Vintage 2006. Een waardige primeur met een aangenaam hoge doordrinkfactor. Jammer alleen dat er zo weinig van beschikbaar is. Ietsje duurder dus wel. Jammer ook dat de baron zijn nieuwe vlam Carole Bouquet – de bloedmooie Bondgirl in For Your Eyes Only – niet meegenomen had, zodat het gezelschap enkel uit manspersonen bestond.Het kon de pret niet echt drukken, want met genereus geserveerde wijnen van Château d’Armailhac, Château Mouton Rothschild en Château Climens werd het een diner in grootse stijl. Niemand die dan aan ‘zelfregulering’ doet! Sprekende waarvan, naar wij later uit betrouwbare bron vernamen was een enkel staflid van Bord’eau enigszins geschokt door onze spontane blijk van waardering voor de kookkunst van chef Richard Oostenbrugge door eenmalig en op voorhand aangekondigd ons bord af te likken. Zulks met expliciet goedvinden van de baron! Als decorum voor l’Europe zo belangrijk is, laat dan geen drommen toeristen van de apert plat plebejische soort binnen. Dit echter terzijde, want wij beschouwen Bord’eau al sinds onze allereerste ervaring daar – nog tijdens de verbouwing, maar wel met Gaia Gaja als tafeldame! – als een prachtzaak. Een prachtzaak die nog almaar beter lijkt te worden. Voor ML ♥♥♥ en coup de coeur. Om je bord bij af te likken!

Vis aan de Noordzee

Nog op zoek naar een verantwoord zomers lunchadres? Ga dan eens naar  Scheveningen. Niet naar zo’n zelfverklaard ‘duurzaam’ strandpaviljoen – hoe verzin je zulk modieus gedoe toch  – maar naar Seinpost *. Met dat onovertroffen uitzicht op de Noordzee. We aten er recentelijk, in het gezelschap van va va Alicia Martinez Rolland van Vinos de España, opwindender dan ooit tevoren – zowel de maaltijd als de tafelgenote! Met kok Gert-Jan Cieremans en maître-sommelier Allard Sieburgh in topvorm. Zo kun je dus ook een dagje naar het strand. Om daar dan groots en meeslepend te eten en drinken! ML: ♥♥(♥).

Op de Vinexpo heb je als bezoeker, zeker als je gericht te werk gaat, tijd voor meerdere, relatief korte bezoeken aan wijnhuizen van over de hele wereld. Althans… bijna de hele wereld, want zowel Australië als Nieuw-Zeeland hebben er voor gekozen dit jaar niet aanwezig te zijn. Dat terzijde. Een van deze korte bezoekjes was bij de immer enthousiaste Marcelo Papa van Concha y Toro.
Sinds 1998 is hij verantwoordelijk voor een reeks wijnen onder het label ‘Casillero del Diablo’, verkrijgbaar bij Albert Heijn. In aanbiedingsperiodes beginnen deze wijnen vaak al bij een prijs van € 5,-. In 1999 werd Marcelo tevens verantwoordelijk voor de wijnen met het label Marques de Casa Concha, een van de bekendste merken in Chili. Dat was ook precies de range waar hij ons over wilde vertellen.

Meer frisheid, minder alcohol

“Heus,” zei hij, “ik laat jullie slechts drie wijnen proeven”. Het werden er zes, maar dat vergeven we hem graag. Hij wilde laten zien hoe de stijl van onder andere de Marques de Casa Concha onder zijn leiding veranderd is en wat de reden was dat hij op zoek is gegaan naar meer frisheid en minder alcohol.”Op een dag kwam ik er achter dat ik thuis de ‘Marques’ bijna niet meer dronk en ik ben op zoek gegaan naar de reden. Van nature hebben we in Chili geen problemen met het rijpen van het fruit, maar de wijnen krijgen daardoor vaak een stijl die je op veel andere plekken ook ziet. Daar wilde ik wat aan doen. De Cabernet 2012 heeft bijvoorbeeld bijna 15% alcohol. De 2014 is teruggebracht naar 13,4%.We plukken de druiven eerder, en wat mij betreft is het een wereld van verschil. Je krijgt er zoveel frisheid en elegantie voor terug, minder alcohol en goede zuren. De wijnen zijn ook wat minder log, eerder zelfs ‘krokant’. Mijn vrouw bleek ook enthousiast over de nieuwe richting. Ze zei: “De blend van pais (85%) en cinsault is de lekkerste wijn die je ooit hebt gemaakt.” En dat na zo’n twintig jaar wijnmaken…”

Kan tegen een stootje

Het leuke hieraan is dat Marcelo zich niet laat afschrikken door de slechte naam die sommige druiven hebben. Pais is een druif die lang de meest aangeplante druif was in Chili. Hij werd vervolgens ingehaald door de cabernet sauvignon. Veel wijnboeren hebben de pais lange tijd met de nek aangekeken, of de druif werd gebruikt voor het maken van bulkwijnen met fikse opbrengsten per hectare. De druif is redelijk makkelijk om te verbouwen en hij kan wel tegen een stootje. Voor Marcelo is de pais aantrekkelijk, omdat hij er wijnen van kan maken die elegant en licht zijn. Precies de eigenschappen waar hij naar zoekt.

Meer informatie over Marcelo Papa en Concha y Toro is te vinden op hun website. De wijnen worden geïmporteerd door Albert Heijn.

Wat is er nu het leukst aan wijn? De wijnmensen! Zij maken immers het verschil. Wine Society kan er over meepraten.

Aan de wijn met Calvijn

De Belg Alain Jacobs (foto) is de laureaat van de Johannes Calvijnprijs 2015 en de eerste buitenlander die deze eer ten deel valt. De prijs wordt jaarlijks door twee binnen Nederwijnland vooraanstaande ex-gereformeerden uitgereikt aan een persoon die zich op bijzondere wijze verdienstelijk heeft gemaakt voor de verbreiding van hedonisme in Nederland.Volgens de grefojury levert Jacobs als gepassioneerd vertegenwoordiger van het Informatiebureau voor Duitse Wijn een prijzenswaardige bijdrage aan de levensvreugde in het land dat maar niet wil begrijpen dat de historische Calvijn een levensgenieter was.

Hij wordt daarin trouwens op bewonderenswaardige bijgestaan door zijn wederhelft Gisela (foto). Stand by your man, zeggen we dan. Jacobs treedt in de voetsporen van illustere voorgangers als Peter van Houtert, Cees Helder, Peter Bruins, Edwin Raben, Jaco van Hensbergen en Thérèse Boer.De prijsuitreiking vond plaats tijdens de selecte Calvijnlunch – een magnumpaulée met tig gangen en enkel grote wijnen – die ditmaal in De Librije plaatsvond. Op die zaak staat geen maat. Wanneer zelfs iemand als Frank Jacobs ML zich daar publiekelijk een hapje op de hand laat serveren, dan zegt dat genoeg. En zelf hebben we nog nooit zo lekker tulpenbol gegeten! Nu al Lunch van het Jaar. ML: ♥♥♥♥♥

Go East, young man!

In het kader van avontuurlijke kennisverdieping toog ‘Wine Society’ naar het door Ghislaine Melman georganiseerd proefpartijtje met Georgische, Armeense en Oekraïense wijnen uit de portfolio van Theo Jansen (foto). Die het wat rustiger aan gaat doen. Leerzaam thema dus, te meer omdat ons eigen mailaccount die ochtend was gehackt en wij volgens het door de criminelen in onze naam verzonden bedelbericht beroofd zouden zijn in…Kiev!Nu zijn wij redelijk wat gewend als het op lastige namen aankomt, maar dat Kaukasische werk is wel iets voor heel ver gevorderden. We onthouden vooral de rode Saperavi als mogelijke kanshebber bij een wat groter publiek dan alleen nerds. Aardige hapjes trouwens, naar Georgisch recept. ML: ♥

We ontmoetten op dit partijtje ook de onvermijdelijke Paul Blom (foto), alias Paultje Prokupats, nog zo’n man met tamelijk aparte voorkeuren en een onvermoeibaar pleitbezorger voor wijnen uit het voormalige Joegoslavië. Zoals die vermaarde (nou ja) Prokupac. Hij liet ons weten dit najaar zijn 50-jarig jubileum in de wijnhandel te zullen vieren. Dat is niet mis. Daarmee heeft hij het langer uitgehouden dan zijn zo geliefde Joegoslavië.

Aan de Kant

Minder leuk nieuws is er te melden uit Tilburg. Daar is Jean-Marc van de Kant (foto) gedwongen om op te stappen als commercieel directeur bij Jean Arnaud. We kenden hem als een sympathieke kerel, maar hij was de afgelopen jaren kapitein op een steeds verder zinkend schip. Want wat is er nog overgebleven van het ooit zo aan de weg timmerende Jean Arnaud? Tja, dat zal wel te maken hebben gehad met de ‘dynamische markt die nu aan grate (sic!) veranderingen onderhevig is’.In de door het bedrijf verstrekte mededeling lezen we in een nogal cryptische passage over een ‘intensief overleg’ – wat iets anders is dan het in dit soort berichten doorgaans gebruikte ‘goed onderling overleg’. Goed onderling overleg wil zeggen dat je eruit gegooid wordt, maar dan wel met een interessante financiële compensatie. Dit echter terzijde.Letterlijk staat het er zo: “Na 21 jaar werkzaam te zijn geweest bij Jean Arnaud heeft hij, na intensief overleg, besloten het bedrijf te verlaten.” Punt. Het moge duidelijk zijn dat het vertrek van Van de Kant niet is ingegeven door die welbekende clichématige eigen behoefte aan ‘nieuwe uitdagingen’. De geschoolde lezer(es) oordele zelf. (Tussen haakjes: wanneer gaat Gastrovino, weggegaan bij Jean Arnaud, zelf eindelijk eens fatsoenlijke wijnen importeren?)

Tour de Kwast

Voor wie het ontgaan mocht zijn: de Tour de France gaat dit jaar weer van start in Nederland. In Utrecht, om precies te zijn. Reden genoeg voor Sofitel The Grand in Amsterdam om in restaurant Bridges een speciaal Tour de France menu te serveren met daarbij louter Franse wijnen. Een fijn initiatief. Uiteraard diende een en ander aan de media gecommuniceerd te worden. In de vorm van, ja wel, een liquide lunch. Zo gezegd, zo gedaan en wel in samenwerking met Sopexa. Gastvrouw was derhalve de immer charmante Michèle Lainé (foto), gehuld in een flamboyant rood jasje, hoewel een gele trui haar zeker ook goed zou staan.

Afgezien van een enkel amuse met een nadrukkelijk Aziatisch accent verzorgde chef Bobby Rust van Bridges een werkelijk uitstekende Frans getinte maaltijd. Hij maakte daarmee een eerder dit jaar geleverde zwakke prestatie tijdens een wijn-spijsdiner met wijnen van Gramona helemaal goed. Rust kan echt koken. ML: ♥♥Man van de middag was echter Martijn Kwast (foto), glimmend als een jonge Bacchus. Kwast Wijnkopers, dat zich nu ook ineens met cocktails meent te moeten onderscheiden (!), levert immers vijf van de zeven wijnen die bij het Tourmenu worden geschonken. Op de laatste twee wijnen, allebei van andere importeurs, bleef hij niet wachten. Niet uit gebrek aan collegialiteit, maar om logistieke redenen. Lees: de noodzaak om op tijd op Schiphol te zijn voor een vlucht naar het Franse zuiden. Of dat nu om wijninkoop ging, of om golfen aan de Côte d’Azur, daar willen we even van af zijn.

Excellente studente

Over nu naar Oostenrijk. Daar kwamen we tijdens de Austrian Wine Summit Birthe van Meegeren tegen. We hebben een zwak voor haar, gezicht van Gall & Gall als ze is. De lectuur van de huisperiodiek Proef&, opvolger van het nog altijd ongeëvenaarde Taste!, deprimeert ons nogal eens, maar het verhaal van Birthe biedt altijd enige vertroosting. Ze heeft nog verstand van wijn ook, want voor haar scriptie die ze bij de Österreichische Weinakademie had ingeleverd in het kader van haar WSET-studies heeft ze een Award of Excellence ontvangen. Proficiat! Plus een uitnodiging voor de Wine Summit. Dik verdiend. En wanneer zo iemand ons dan ook nog aan spannende nieuwe eetadressen in Antwerpen helpt, dan brengt dat ons helemaal in goede stemming.

Back in Rotown

Remon van de Kerkhof (midden op de foto) die al als sommelier bij Parkheuvel werkzaam was in de tijd van Cees Helder, is na tien jaar Australië weer terug op het oude nest in Rotterdam. Hij versterkt er de brigade van Erik van Loo, waar verder ook assistent restaurantmanager Daan Sloothaak (links op de foto) en maître Joey de Kruijf (rechts op de foto) deel van uitmaken. Wat je noemt een supertrio. Remon brengt veel kennis met zich mee die hij tijdens zijn wijnbouwstudie en die voor Master Sommelier in Australië heeft opgedaan.Hij volgt Ruben Kwakman op, die in 2014 tijdens zijn periode in Parkheuvel Beste Sommelier van Nederland werd en recentelijk overstapte naar le VIN’x in ’s-Hertogenbosch. Een mooi alibi dus om weer eens een liquide lunch in het Park te gaan gebruiken.

Vinexpo Bordeaux had jarenlang een onaantastbare positie onder de internationale beurzen. Maar sinds de opkomst van Prowein is er toch het een en ander veranderd. Duitse efficiëntie en Gründlichkeit hebben het Franse feestje danig verstoord.

Vernieuwingen

Een nieuwe directeur, Guillaume Deglise, kreeg de opdracht Vinexpo te vernieuwen, en zo hier en daar zijn ook veranderingen merkbaar. Zo zijn er, net als op Prowein, aparte proefruimtes gekomen, waar thematisch wijn kan worden geproefd buiten de stands om. Een mooi concept, goed uitgevoerd, met wijn in Enomatics, die een mooie kleine proefhoeveelheid afgeven.Wel zou het assortiment geproefde wijnen een stuk uitgebreider mogen. Bij de mousserende wijnen – een van de drie thema’s, naast rosé en zoet – is er een vrij beperkt aanbod van champagnes, cava’s, prosecco en andere mousserende wijnen, en van elk dan ook niet heel veel. Dat kan en moet veel beter.In dat opzicht is het de Franse mentaliteit die remmend werkt, zo stellen ingewijden. Een groots opgezette proeverij buiten de reguliere stands wordt door de Fransen gauw als bedreigend ervaren. Hiervoor moet je meer praktisch ingesteld zijn, en meer open-minded. Zoals Duitsers. Maar dat horen Fransen niet graag. Ze lopen al zo aan de leiband van het grote Duitsland.

Fris en schoon

Positief is ook dat er nu een tramverbinding is, die je snel en efficiënt naar hartje Bordeaux brengt. Ideaal voor degenen die in Bordeaux verblijven, maar ook om snel even naar de stad te gaan vanuit Vinexpo zonder meteen in het gebruikelijke verkeersinfarct te belanden. In en rond de beurs is het frisser en schoner dan voorheen, en dat is natuurlijk ook een aangenaam pluspunt.  De nieuwe paviljoens onder de formule ‘les terrasses’, voor de helft binnen en voor de helft buiten, zien er mooi uit. Deze worden uiteraard gehuurd door de ‘grote spelers’, bedrijven als Concha Y Toro, Baron Philippe de Rothschild, Champagne Lanson, Champagne Thiénot.

Eigen formule bewaken

Maar uiteindelijk blijft Vinexpo een beurs waarop je geen zaken doet, maar waarop je vooral je relaties ontmoet en spreekt. En omdat het nu allemaal wat minder druk is, heb je daar ook meer tijd en ruimte voor.
Exposanten ervaren het ook zo. “Het is rustiger dan voorheen. Je staat niet meer een uur in de file voor je op de beurs bent, en je hebt echt even tijd voor je contacten om te praten en te proeven, zonder dat je steeds wordt gestoord. Dat is zonder meer prettig.”Tegelijkertijd hoor je ook de vrees uitspreken dat het dezelfde kant op kan gaan als de London Wine Trade Fair, die steeds verder is weggegleden en inmiddels niet veel meer is dan een lokale beurs. Het probleem lijkt vooral dat de veranderingen die zijn ingezet te laat zijn gekomen en te defensief van karakter zijn. Reageren op anderen, met name Prowein, lijkt een gevaarlijke weg, omdat het er vooral om moet gaan de eigen formule te bewaken en te verbeteren. Dat zou de focus moeten zijn.

Smoking

Een sterk punt zijn de avonden, die in Bordeaux natuurlijk veel meer allure hebben dan in Düsseldorf – het blijven Duitsers. Zeker voor de pers zijn er bijzondere avonden op topchâteaux, waar je niet graag ontbreekt. Het is daar zien en gezien worden, en aan mooie wijnen ontbreekt het uiteraard niet. Je moet je – heel ouderwets – af en toe nog steeds in een smoking hijsen, maar dat heb je er nog wel voor over.

En heel Frans is ook de nodige rivaliteit tussen de streken en diners. Een van de meest gewilde diners is altijd op de zondag, waar de Union des Grands Crus Classés de internationale journalisten ontvangt op een van de Premiers Crus, dit jaar Château Margaux. Als je aan een goede tafel zit, krijg je een paar fantastische wijnen te drinken. Ik mocht bij Palmer aanschuiven, met in het glas een prachtige Palmer 2006 en een fraai gerijpte, ietsje lichte ‘89er. Voor iedereen is er ter afsluiting een prachtig glas Margaux ‘85 en bij het dessert de fraaie Yquem ‘88. Zeer de moeite waard.

Naijver en rivaliteit

Maar, in de kantlijn hebben de Grands Crus van Classés van de Graves hun diner op zaterdag tot het ‘officiële openingsdiner’ weten te maken. Eerst was dit een informeel partijtje, nu eveneens een chic diner waar je in smoking mag (lees: moet) komen opdraven. Zo wordt het avondje op Margaux een beetje naar de kroon gestoken, ook door de aanwezigheid van allerlei hoogwaardigheidsbekleders – goede contacten zijn in Frankrijk goud waard.En ook daar mooie wijnen, zoals een wonderbaarlijk mooie witte Domaine de Chevalier 2003 en voor iedereen een heerlijk glas Haut-Brion ’99, afgesloten met een wijn van het huis, een Smith-Haut-Lafitte 1998. Dat leidde uiteraard weer tot gefronste wenkbrauwen, want de hiërarchie zegt dat de Premier Grand Cru Classé als laatste moet worden geschonken. Maar eigenaresse Florence Cathiard is typisch de persoon die zich daar niets van aantrekt, want ze vindt haar eigen wijn gewoon belangrijker en natuurlijk minstens zo goed. Tja. Ook dat is Bordeaux, de streek van naijver en rivaliteit. Maar tegelijk moet gezegd dat ze in Pessac-Léognan wel weten hoe ze gezamenlijk een partijtje moeten organiseren.

De avonden

En dat maakt Vinexpo ook weer aantrekkelijk en uniek. We gaan zien wat de toekomst hier gaat brengen. Het zou ook weer jammer zijn als Prowein als enige grote beurs overblijft. Dat is voor niemand goed. En de avonden, met het Franse savoir vivre, zullen we node missen. De smoking hebben we nu toch…