Afgelopen week kreeg ik een uitvoerige en nuttige reactie van Arnoud Bloemendaal op mijn artikelen over natuurwijn in Perswijn en op de website. Aanleiding om mijn standpunt nog eens te verduidelijken. In cursief zijn tekst, waaruit ik, voor de duidelijkheid, een deel moest weglaten omwille van de lengte. Daaronder mijn reacties.
Op dit moment zijn we bezig met het maken van een bijlage over rosé, die u terug zult vinden bij het volgende nummer van Perswijn. Rosé als wijn is een bijzonder fenomeen, dat de afgelopen jaren flink in populariteit is toegenomen. Grappig genoeg is vooral de Franse dorst naar meer rosé vrijwel onstilbaar. Dat land is goed voor de consumptie van maar liefst meer dan een derde van de totale productie van rosé. Tweede op de ranglijst is de V.S., met zo’n 15% van het totaal. In Frankrijk, waar de afgelopen zomer drie hittegolven plaatsvonden, gaat de stijgende consumptie van rosé ten koste van die van rode wijnen, uiteraard vooral in de zomermaanden. Frankrijk importeert goedkope rosé uit Spanje voor eigen consumptie en exporteert zijn dure rosé, met name uit de Provence, naar landen die bereid zijn daarvoor te betalen – met name de V.S.
Deze week ben ik weer in Bordeaux voor de proeverijen van de primeurwijnen. Voor de hoeveelste keer? Ik ben de tel een beetje kwijt, na de onderbrekingen door covid – die je al weer bijna vergeten zou zijn. Maar toch ook niet. De sfeer van hier proeven is toch heel anders dan thuis de monsters op een rijtje te zetten. Even een praatje maken, dat gemakkelijke contact, je collega’s van over de hele wereld weer even terugzien, dat voelt toch warm. Het blijft een bijzondere gebeurtenis.
In Amsterdam is een soort wijnoorlog gaande. Nou ja, oorlog, laten we het wedstrijd noemen. Wat voor wedstrijd? Zo hoor ik u denken. Een wedstrijd wie de meeste natuurwijnen op de kaart heeft staan. Voorlopige winnaar: de Bottleshop, een nieuwe wijnbar/restaurant aan de Wibautstraat, met naar eigen zeggen – in het Parool – 350 natuurwijnen op de kaart. Een fijne keuze, zou je zo zeggen. Maar hoe maak je als liefhebber een keuze uit deze stortvloed aan wijnen? Ik heb een beetje in hun kaart zitten neuzen. Ik zou het eerlijk gezegd niet weten. Bij natuurwijnen raak ik nóg sneller de weg kwijt op een wijnkaart dan bij conventionele wijnen – overigens ook lastig. Bij conventionele wijnen kan ik wel zo’n beetje bedenken hoe een rode Bourgogne smaakt. Of een mooie Riesling of Chardonnay. Bij natuurwijnen weet je dat eigenlijk nooit, want daarbij wordt het karakter nogal eens bepaald door de vinificatie, met niet zelden een zekere of sterke vorm van oxidatie. Dat kan onaangename verrassingen opleveren.
Ik kan het me nog levendig herinneren. Ik was uitgenodigd voor een truffeljacht in de Spaanse Pyreneeën. Dat wilde ik wel eens meemaken. Van truffels krijg ik niet gauw genoeg. Ik had altijd gehoord dat varkens dé dieren waren om truffels te zoeken. Maar helaas, de varkens bleken vervangen te zijn door honden. Niet de enige anticlimax overigens van deze reis. In Barcelona aangekomen bleek ik mijn paspoort vergeten te zijn. Op Schiphol werd je destijds niet – en nu nog steeds niet – gecontroleerd op je identiteit. Instapkaart scannen en klaar was je. Dus werd mijn truffeljacht mede gedomineerd door de jacht op een tijdelijk paspoort, anders zou ik niet meer terug kunnen. Gelukkig kreeg ik veel hulp.
Afgelopen week mocht ik aanschuiven bij een presentatie van het porthuis Dow’s, onderdeel van het imperium van de familie Symington. Aanleiding was het feit dat Dow’s gaat samenwerken met DGS Wijn, onderdeel van Delta, Neerlands grootste wijnimporteur. Een pragmatische en logische keuze, lijkt mij. Zeker als je bedenkt dat het voor producenten van port op dit moment knokken is om hun marktaandeel te behouden. Dat kwam ook duidelijk naar voren tijdens de presentatie van de verschillende ports van Dow’s. De Symingtons hebben altijd de focus gehad op kwaliteit, maar tussen de regels door kon je beluisteren dat zoiets in deze tijden niet zomaar genoeg is voor stijgende verkopen.
Kortgeleden mocht ik een proeverij bijwonen met François Vignaud, directeur van Harlan Estate. Harlan is een van de iconische wijnbedrijven van Napa Valley. Hij vertelde een mooi verhaal over dit domein, dat aan de westkant tegen de heuvels boven het dal van Napa Valley ligt, verscholen tussen de bossen. Het verhaal was niet alleen mooi, maar ook beangstigend. In 2020 ging een deel van de oogst verloren door de extreme bosbranden van dat jaar. De rest moest eerder worden geoogst, om de rookschade te beperken. Het is in feite een continue angst, met de extreme hitte en droogte die de staat Californië de afgelopen jaren teistert.
Ik kan het me nog goed herinneren, de eerste keer dat ik in het vliegtuig de evenaar passeerde. Het was in 1978, op een vlucht van Lima naar Schiphol. Op de heenreis waren we de evenaar in Ecuador per bus overgestoken. Tijdens de vlucht riep de captain het om: ‘we passeren de evenaar, we komen weer op het noordelijk halfrond’. Kortom, een echte belevenis. Ik kon niet bevroeden dat de ik evenaar later nog vele malen zou passeren, op weg en terug naar een van de wijnlanden op het zuidelijk halfrond. Het passeren van de evenaar was voor de latere bemanningen ook zo gewoon geworden, dat het niet meer werd omgeroepen.
Afgelopen week was het weer tijd voor onze redactievergadering. Online dit keer, want ik was in de Languedoc, waar het overigens ook behoorlijk koud was voor de tijd van het jaar. De vergadering is altijd weer een heerlijke uitwisseling van ideeën. Met zijn allen kijken waar we over zullen gaan schrijven de komende nummers. We hadden daarbij een interessant gesprek over wat er in de wijnbouw gaande is, en alle uitdagingen waar wijnboeren voor staan. Op zo’n moment blijkt ook dat het – voor wie dan ook – lastig valt te becijferen wat precies de impact van de wijnbouw op het milieu is. We hadden het onder andere over watergebruik door wijngaarden, mede in het licht van oprukkende irrigatie. Uiteindelijk wordt het in veel gebieden warmer en droger. Zo kwam even de vraag op of de wijnbouw niet onder vuur zou kunnen komen te liggen vanwege te veel waterverbruik. Een begrijpelijke en interessante vraag. Het genuanceerde antwoord is: dat hangt helemaal af van de situatie en hoe je er mee om gaat. Het is goed dat nog eens duidelijk voor ogen te krijgen. Het punt is dat wijndruiven op ondergronden die water fatsoenlijk vasthouden, maar heel weinig water nodig hebben. Op mijn wijnreizen ben ik in veel warme en droge streken geweest, en bijna overal was wijnbouw mogelijk zonder irrigatie. In Napa Valley bijvoorbeeld gebruikt bijna iedereen irrigatie. Maar Christian Moueix, met zijn wijngaard Dominus, heeft van het begin af aan gewerkt zonder irrigatie, en maakt probleemloos prachtige wijnen. In Zuid-Afrika zijn alle oude wijngaarden niet geïrrigeerd, en ook daar zonder problemen. Barossa, Australië, zelfde verhaal.
Dit weekend kwam het bericht dat op 22 februari Jean Lenoir is overleden. Jean Lenoir is – de ouderen onder ons weten het – de grondlegger van ‘Le Nez du Vin’, wijn ontleed in 54 aroma’s, te ruiken met losse flesjes. Lenoir kwam met zijn bijzondere ‘neus’ in 1981, met het idee het proeven van wijn te ontleden, maar ook te vergemakkelijken. De jaren daarvoor hield hij zich al bezig met het verzamelen van aroma’s om het proeven van wijn te onderwijzen en met name het beschrijven van wijn bij het proeven te vergemakkelijken. Le Nez du Vin is een soort encyclopedie van geuren die je in een wijn terug kon vinden, allemaal in aparte flesjes gestopt. Plus een boekwerk om het helemaal uit te leggen. Het kwam uit aan het begin van mijn proefcarrière, als wijnamateur in verschillende proefclubs. Le Nez had meteen iets legendarisch, maar ook onbereikbaars. Iedereen sprak er over, maar de hoge prijs was een belemmering om het aan te schaffen. Een belangrijk onderdeel van Le Nez is een systeem om alle geuren blind te ruiken, zodat je kunt leren ze te herkennen. Alle belangrijke geuren vind je terug, bloemen, allerlei soorten fruit, hout, specerijen, gemaaid gras, noem maar op.
