De mooiste rode wijnen van het zuiden van Frankrijk komen uit Bandol. Dat kun je in diverse wijnboeken lezen. “Bandol, dat is de Pauillac van de Provence”, aldus Hugh Johnson. Jean-Marc Bara, een van Frankrijks betere wijnjournalisten, is een fan van Bandol: “Bandol met zijn aroma en smaak van rode vruchten, truffels en specerijen geeft mij, meer dan welke andere rode wijn uit het Franse Zuiden, een gelukzalig gevoel”.
De mooiste rode wijnen van het zuiden van Frankrijk komen uit Bandol. Dat kun je in diverse wijnboeken lezen. “Bandol, dat is de Pauillac van de Provence”,aldus Hugh Johnson. Jean-Marc Bara, een van Frankrijks betere wijnjournalisten, is een fan van Bandol: “Bandol met zijn aroma en smaak van rode vruchten, truffels en specerijen geeft mij, meer dan welke andere rode wijn uit het Franse Zuiden, een gelukzalig gevoel”.
Favoriet van Lodewijk XV
Er zit wel een kern van waarheid in die uitspraken over Bandol. De rode wijnen hebben een heel bijzondere smaak door de overheersende mourvèdredruif en ze kunnen heerlijk zijn. Dat vond Koning Lodewijk XV in ieder geval ook. Hij en zijn familie dronken, zo wil de overleving, uitsluitend Bandol. De witte wijnen en de rosés zijn ook niet te versmaden. De streek krijgt per jaar zo’n 3000 uren zon en dat helpt natuurlijk als je lekkere wijn wilt maken.
Het plaatsje Bandol zelf is aardig, maar ligt totaal buiten het wijngebied. Het centrum daarvan is het minstens even aardige La Cadière d’Azur, waar je bovendien heel goed kunt eten.
Gooi de vaten maar in zee
Er wordt in de buurt van het charmante vissers- en nu vooral badplaatsje Bandol al sinds geruime tijd wijn gemaakt. De Grieken startten ermee en de Romeinen zetten later de traditie voort. Die begonnen in 125 voor Christus de wijnen te exporteren. Dit gebeurde door de volle vaten in zee te gooien (inderdaad!) waarna die werden opgepikt door schepen die een paar honderd meter verderop lagen te wachten. In 1754 werd het haventje van Bandol gebouwd. Dat vergemakkelijkte de export, die in die tijd voornamelijk op de Franse Antillen gericht was. Zo ontdekte men overigens dat Bandol best oud kan worden. De kwaliteit van de wijnen bleek na de lange reis zelfs te verbeteren.
Les plus beaux vins de ma vie
Het zinnetje van de jonge Bertrand Chumiatcher in het gastenboek van Chateau Vannières is veelzeggend: “J’ai 9 ans et aujourd’hui j’ai goûté les plus beaux vins de ma vie.” Daarmee is de toon gezet bij een van de beste producenten van Bandolwijnen, Eric en Colette Boisseaux en hun jonge keldermeester Jean-Philippe Fournay. Dit pas 26 jaar oude talent volgde zijn opleiding in Beaune en begon zijn loopbaan met het maken van rode bourgogne in Volnay. Ook liep hij nog een maand stage bij Bodega Pisano in Uruguay. In 2002 kwam de enthousiaste en sympathieke Jean-Philippe naar Vannières. Boisseaux en Fournay verwerken 90% mourvèdredruiven in de rode wijn van het domaine. Er is op dit moment 33 hectare beplant en men voegt daar binnenkort nog twee hectare aan toe. Op Vannières wordt ook een redelijk goede rosé geproduceerd, alsmede een kleine hoeveelheid witte van 95% clairette en 5% rolle. Dit is een zeer verfijnde witte wijn, die helaas nauwelijks te vinden is
Magnifieke Bandol
De eerste wijnstokken van wat nu Château Vannières is, werden in 1532 geplant door Seigneur de Castellet, die in dat jaar ook met de bouw van een kasteel begon. In de 18e eeuw werd er verder gebouwd en nu staat er een prachtig gerestaureerd complex, dat sinds 1957 eigendom is van de familie Boisseaux, net als de keldermeester afkomstig uit de Bourgogne. De rode wijnen van Vannières kunnen werkelijk magnifiek zijn. Zoals alle Bandolwijnen zijn ze in hun jeugd heerlijk fris, maar sluiten zich daarna voor een paar jaar. Ze zijn dan wat hard en kunnen beter even worden weggelegd. De 2003 is nu heerlijk, maar 2004 en de zeer geslaagde 2005 moet je even vergeten. Alle oudere wijnen zijn op dronk, kunnen gemakkelijk tussen de 15 en 20 jaar bewaard én worden steeds beter. De nog steeds verkrijgbare 1986 is daar een goed voorbeeld van. Een recente jaargang koop je ter plaatse voor zo’n € 25. (NL: Sligro)
Château de Pibarnon
Naast Vannières wordt ook Château de Pibarnon geregeld genoemd als absolute topper in Bandol, en terecht. Pibarnon is wat zachter, zijdeachtiger als het ware, dan de meeste andere Bandols. In tegenstelling tot de meeste andere domaines is Pibarnon een relatieve nieuwkomer. Het is te vinden op 300 m hoogte op de Colline du Télégraphe en daarmee het hoogst gelegen wijngoed van Bandol. Het uitzicht is er adembenemend. Lange tijd werd hier op zeer bescheiden schaal wijn gemaakt. Dat veranderde nadat de Franse zakenman Comte Henri de Saint-Victor in 1977 op vakantie in Bandol een fles Pibarnon proefde. Hij verkocht onmiddellijk zijn bedrijf in Noord-Frankrijk om Château de Pibarnon te kopen. Niet gehinderd door enige kennis begon hij wijn te maken en rondom het kasteel wijnstokken te planten.
Nog een jong talent
Château de Pibarnon produceert nu, bijna 30 jaar later, zo’n 180.000 flessen voornamelijk rode wijn. De leiding is in handen van zoon Eric de Saint-Victor. Wijnmaker is de uiterst charmante en capabele Marie Laroze. Net als bij Vannières wordt ook hier voor 90% gebruik gemaakt van mourvèdre en 10% grenache. De 2004 is buitengewoon goed geslaagd, maar is op dit moment vrij gesloten en vraagt nog behoorlijk wat geduld. 2005 en 2006 zijn eveneens uitstekend, al zijn ze iets minder dan de werkelijk superieure 2004. De 2005 kan nu al gedronken worden, maar kan nog zeker zes tot acht jaar mee. Rode Pibarnons kosten rond de € 36. De tweede wijn, Restanques de Pibarnon, bevat 70% mourvèdre en 30% grenache. Een prima wijn, die echter in de afgelopen drie jaar aanmerkelijk duurder is geworden en nu € 15 kost. Er is ook een prachtige rosé en een fluwelen witte wijn waarvan helaas maar 4.000 flessen per jaar gemaakt worden. (NL: Okhuysen)
Ook niet te versmaden…
Het beroemde Domaine Tempier is al sinds 1834 in handen van de familie Peyraud . Er worden hier vijf verschillende Bandols gemaakt. Om te beginnen is er de Cuvée Classique, die vrij licht is. Veertig jaar oude wijnstokken en een veel hoer percentage mourvèdre maakt de Cuvée Spéciale tot een krachtiger wijn. Nog interessanter zijn de drie ‘single vineyards‘ La Tourtine, La Migoa en de altijd vrijwel onmiddellijk uitverkochte Cabassou. Ook de rosé is buitengewoon goed. (NL: Vier Heemskinderen, Sauter)
Ik ben verder altijd gecharmeerd geweest van Domaine La Bastide Blanche. Er zijn hier drie rode cuvées voorhanden, de bijna geheel uit mourvèdre bestaande Estagnol en Fontanéou, alsmede de reguliere Bandol. In sommige jaren is er ook een Cuvée Longue Garde die uit bijna 30% grenache bestaat. Er worden twee rosés en een heel aardige witte Bandol geproduceerd, maar de rode wijnen zijn het interessantst. Vermeldenswaardig is bovendien dat het domaine ondanks prijzende woorden en 90+ waarderingen van Robert Parker zijn prijzen niet noemenswaardig heeft verhoogd. Bravo!
En nog meer uitstekende Bandol
Heel mooie Bandols worden geproduceerd op Château La Rouvière (NL: Huub Oostendorp) en Moulin des Costes, twee domeinen die sinds de jaren 60 in handen zijn van de zeer capabele broers Bunan. Verrassend goed vind ik ook Domaine de la Tour du Bon (NL: Jan van Breda) en Château Sainte-Anne (NL: Pieksman), dat ik vorig jaar ontdekte. Tot slot Château Pradeaux, dat al sinds 1752 in dezelfde handen is. Cyrille Portalis zwaait hier de scepter. Hij gebruikt evenals vele anderen in Bandol foudres, enorm grote houten vaten, en niet de bekende barriques die elders gebruikt worden, want “les tisanes de bois, ce n’est pas de Bandol.”
Nieuwsgierig geworden? Ga dan eerst eens naar de collectieve website van de 51 Bandolproducenten, http://www.vinsdebandol.com/, of naar de individuele sites van de hierboven genoemde bedrijven:
- http://www.chateauvannieres.com/
- http://www.pibarnon.com/
- http://www.domainetempier.com/
- http://www.example.com/Link20
- http://www.tourdubon.com/
Ferry de Bakker
