“Vijf jaar geleden hadden we geen Duitse wijn in ons assortiment”, zegt Erik Muller van Pasteuning, “en kijk nu, we trekken 100 gasten met Duitse topwijnen”. En inderdaad, alhoewel Duitse wijn steeds geliefder wordt, blijft het opvallend dat er op een wat sombere, winderige zondagmiddag zoveel mensen naar Nevy aan het IJ zijn gekomen om te genieten van een lunch met daarbij de wijnen van twee van Duitslands betere producenten, beide leden van de VDP: Weingut Wagner-Stempel (Rheinhessen) en Weingut Jean Stodden (Ahr).
Allereerst, de randvoorwaarden voor zo’n tasting lunch waren dan ook perfect ingevuld. Erik en zijn zeer charmante partner Marjolijn Blom hadden met Nevy voor een prima locatie gezorgd, en voor een interessante chef voor de gelegenheid: niemand minder dan Alain Caron. Hij had samen met het team van Nevy een zeer smakelijk en boeiend menu samengesteld, dat de wijnen misschien niet altijd optimaal tot hun recht deed komen, maar zeker voldoende eer aan deed.
Maar allerbelangrijkst natuurlijk was de aanwezigheid in persoon van de twee wijnproducenten: Daniel Wagner en Alexander Stodden. Hun wijndomeinen behoeven voor de wijnliefhebber hopelijk nauwelijks introductie meer, maar wellicht nog wel wat extra toelichting.
Wagner-Stempel
Weingut Wagner-Stempel is gevestigd in Siefersheim, een dorpje in een westelijk deel van Rheinhessen, dat de romantische naam Rheinhessische Schweiz heeft toebedeeld gekregen. Het is prima te bereiken vanaf de A61, maar wie afslag 52 bij Gau-Bickelheim neemt, zal niet direct een romantisch gevoel krijgen. Het landschap wordt aanvankelijk namelijk gedomineerd door moderne windmolens en enorme bedrijfspanden. Pas bij het naderen van Wöllstein en later Siefersheim wordt enige associatie met Zwitserland denkbaar, en wordt het heuvellandschap fraai.
Daniel Wagner’s twee beste wijngaarden liggen op twee van die heuvels: Heerkretz op de zuidflank van Goldenes Horn en Höllberg op de zuidhelling van de Ölberg. Het zijn een paar van de hoogst gelegene Lagen van Rheinhessen, dat -mocht u dat beeld nog hebben- allang niet meer het gebied is van de notoire Liebfraumilch, maar juist van misschien wel de allerbeste droge Rieslings van Duitsland.
Daniel’s Rieslings die deze middag op tafel kwamen, bewezen dat ten overvloede. Maar er is meer dan riesling in Rheinhessen en bij Wagner-Stempel. Ook silvaner kan zeer overtuigende wijnen geven, alsmede de Burgundersorten (de pinots in alle kleuren) en succesvolle nieuwelingen als scheurebe.
Jean Stodden
In tegenstelling tot Rheinhessen, is het kleine dal van de Ahr vrijwel overal landschappelijk erg aantrekkelijk. Bovendien is het een stuk dichterbij; vanuit ons land is het van vele plekken binnen drie uur te bereiken. Het is dan ook geliefd bij ons Nederlanders, ook om de prachtige wandelroute door het dal: de Rotweinwanderweg.
De topwijnen uit dit noordelijke wijngebiedje, dat slechts iets meer dan 500 hectare aan wijngaarden telt, zijn dat echter veel minder. Dat heeft ook met de prijzen te maken: de betere wijnen kosten al gauw meer dan € 20,00 en dat is niet niks. Die betere wijnen zijn hier bijna uitsluitend gemaakt van pinot noir, spätburgunder dus; die mooiste der blauwe rassen staat er op alle beste plekken van het deels erg nauwe dal van de Ahr, die niet meer is dan een flinke beek trouwens.
Nog in het nauwe westelijke deel van het dal ligt het dorpje Rech, waar Weingut Jean Stodden zit. Het wordt sinds 2001 geleid door Alexander Stodden, die daarvoor o.a. stage liep in Oregon, hét pinot noir-gebied van de USA. Stodden’s ‘thuiswijngaard’ is de Recher Herrenberg, die direct achter het wijngoed oprijst. Maar ook in andere beroemde Lagen van het Ahrtal, zoals Ahrweiler Rosenthal en Neuenahrer Sonnenberg, heeft Stodden prachtige percelen.
De wijnen van Wagner-Stempel bij het eten
Zoals gezegd, Alain Caron en Nevy hadden voor een boeiend menu gezorgd, dat begon met een heerlijke kroket, met een vulling van witte asperges, alles lekker hoog op smaak. Daarbij kwam de Siefersheimer Silvaner 2011 van Wagner-Stempel, die door Daniel een dag eerder ‘van het vat’ was getapt, een zogenaamde Faßprobe dus. Dat is weleens link, maar pakte prima uit. Die Siefersheimer Silvaner 2011 is een knappe wijn, gezien het jaar, want 2011 kenmerkt zich nogal door een laag zurengehalte, iets dat silvaner snel opbreekt. Maar niets daarvan in Daniel’s versie, van druiven uit hogergelegen percelen uit Höllberg.
De Silvaner werd gevolg door de Siefersheimer Weißburgunder 2010, geschonken bij een coquille op een groene saus met daarin doperwten en paling. Een heerlijk gerechtje, en prachtig van kleur bovendien, waarbij de Weißburgunder prima aansluiting vond. Maar echt spannend wordt het met deze druif zelden. En om dan toch maar te vergelijken: silvaner heeft gewoon wat meer karakter, hoe goed gemaakt -want heel mooi elegant- de Siefersheimer Weißburgunder 2010 van Wagner-Stempel ook is.
Bij het volgende gerechtje, een volledig vegetarisch bordje met allerlei in hun eigen bouillon gegaarde groenten, kwamen twee Rieslings: Vom Porphyr 2009 en het Grosses Gewächs Heerkretz 2008. Hoe lekker en puur het gerecht ook was, dit is een klassieke fout: veel Riesling lijkt namelijk licht en slank, maar heeft in feite zoveel power en lengte, vooral door de mooie wijnsteenzuren, dat er na een paar tellen weinig overblijft van zo’n subtiel groentegerecht. Überhaupt, Riesling blijft vaak zo zichzelf, dat een echt goede combinatie met eten lastig is.
Maar dat wil niet zeggen dat het niet prettig was om twee zulke mooie wijnen te drinken bij zo’n fijn gerecht, integendeel. Vom Porphyr, een selectie van de meest stenige delen van de Erste Lage Heerkretz, is een van mijn favoriete Rieslings van Duitsland überhaupt. En 2009 is een bijzondere schoonheid, die velen bekoort, en terecht.
Het Grosses Gewächs Heerkretz uit het frissere jaar 2008 is echter nog fraaier, en klassieker; zeldzaam intens en krachtig, maar o zo verfijnd, met een zeer lange afdronk. Droge Riesling op zijn allermooist, zonder enige twijfel! Maar natuurlijk kan Daniel ook geweldige zoete Riesling maken, zoals de Auslese 2006 uit Heerkretz bewees bij het aparte kaas-fruit-dessert.
De wijnen van Stodden bij het eten
Een tweetal slim uitgedachte en erg smakelijke vleesgerechtjes waren er daarna om diverse Spätburgunders van Stodden (die trouwens ‘pinot noir’ gebruikt op het etiket) eer aan te doen, en dat lukte zonder meer.
Dat kwam vooral ook door het gebruik in beide gerechtjes van zoetige specerijen, zoals five spice, iets dat bijna altijd fijn samen gaat met goede wijnen van pinot noir, zeker als deze meer hebben dan enkel fruit. En dat hebben de wijnen van Stodden zeker. Bij de confit de canard met een vijg en een likje stroperige saus met die five spice-kruiden, kwamen de gewone Pinot Noir 2010 en de Pinot Noir JS 2009. Over de zuiverheid van de eerste wijn was wat discussie: ondanks het openen van extra flessen bleef ook ik een lichte muffige toon waarnemen, die door Alexander aan het glaswerk werd geweten.
Met de 2009 JS was gelukkig helemaal niets mis, sterker nog, dit is een prachtwijn, en een mooi voorbeeld van het schitterende jaar dat 2009 is voor de Ahr. De wijn heeft een boeiend aroma van rijpe kersen, met gerookte tonen en het is alsof je de warme leisteen- en grauwackebodem ruikt. De smaak heeft de breedte en rijpheid van 2009, met mooie wat vlezige tannine, die extra structuur geeft, en is nu al heel harmonieus. Kopen zou ik zeggen.
Twee Pinot Noirs uit Stodden’s Heimlage Recher Herrenberg kwamen daarna op tafel, bij ‘een papje’, zoals Caron het gekscherend noemde. Officieel heette het Boerenlamspeper met linzen en een roscae van paddestoelen, een lekker stoofpotje met weer dat zoetig-kruidige dat zo gemakkelijk een smaakverbinding maakt pinot noir. De ‘gewone’ Recher Herrenberg 2008, zoals de wijn heet die net geen Grosses Gewächs wordt, was voor mij een van de hoogtepunten van de middag.
Dit is zó typerend Ahr, met zure kersen, lichte rokerige tonen en een hoogst elegante smaak; een unieke wijn, die alleen van de Ahr kan komen, en waarbij zich de eeuwige en meestal onzinnige vergelijking met Pinot Noir uit de Bourgogne niet kan opdringen. Dit is pinot noir van leisteen en die hebben ze in de Bourgogne niet.
Het vrij krachtige gerecht echter benadrukte wat teveel de zuren van de 2008. De wijn die er naadloos op aansloot, was het Recher Herrenberg Grosses Gewächs 2007. Dit is een kanjer van een wijn, vol warmte, kruidigheid (ook van het hout) en power van dat warme jaar. De smaak zal velen overtuigen, de prijs daarentegen zal ook weer velen afschrikken, want we hebben het hier over een wijn die € 79,95 moet kosten.
Het is typerend dat men in de Ahr, zo vlakbij de rijke grote steden Köln en Bonn, dat soort prijzen kan vragen voor de beste wijnen. En iets waar de producenten aan de Moezel, die meestal meer dan een uur moeten rijden om een serieuze stad tegen te komen, bijvoorbeeld vaak met een mengeling van ongeloof en afgunst naar kijken.
Vineuze hoogtepunten
De producenten, Nevy en in het bijzonder Pasteuning kunnen terugkijken op een bijzonder geslaagde middag. Een goed georganiseerde maar ook lekker informele middag, met goed eten en vol vineuze hoogtepunten, die nog maar eens aantoonde hoe hoog het niveau van de betere Duitse wijnproducenten inmiddels is. Het is prachtig om te zien dat goede Duitse wijn aan het IJ zoveel wijnliefhebbers trekt. Met dank aan Pasteuning.
Wijnhandel Pasteuning, Willemsparkweg 11, Amsterdam (www.pasteuning.nl)
Nevy Amsterdam, Westerdoksdijk 40 (www.nevy.nl)
Lars Daniëls MV.
Foto’s: Pasteuning
Van boven naar beneden:
1
Achterste rij: Martijn Nijntjes (chef Nevy) – Michiel van der Eerde (corporate chef IQ creative) – Erik Muller (eigenaar Pasteuning)
Voorste rij: Daniel Wagner (Wijnmaker Wagner-Stempel) – Alexander Stodden (Wijnmaker Jean Stodden) – Alain Caron (freelance chef)
2 Gerecht dat geserveerd werd bij de riesling, volledig vegetarisch
3 Kaasdessert dat bij de riesling auslese werd geserveerd
4 Alle geproefde wijnen
