Zeg Ardèche, en de eerste associatie van velen is een overvolle toeristische bestemming met sportieve peddelaars. Maar in het voor- of naseizoen is het verrassend aangenaam vertoeven op culinair én cultureel vlak in dit bijzonder mooie gebied. Wist u dat er hier ook interessante wijn gemaakt wordt? Wijnen uit deze streek zijn namelijk redelijk onbekend, mede omdat het voor les vignerons Ardèchois wel moeilijk opboksen is tegen grote buur Rhône.
Wijn uit de Ardèche
Volgens Philippe Dry, directeur van de overkoepelende organisatie van Vignerons Ardéchois, verhoudt de Ardèche zich qua wijn zoals Corsica zich tot Frankrijk verhoudt. Net zoals het eiland op het vasteland niet serieus genomen wordt, zo wordt de wijn uit de Ardèche ook niet serieus genomen. En geheel ten onrechte! De meeste wijn uit het zuidelijke deel van de Ardèche is afkomstig van een van de twaalf caves coöperatives. Maar dit is geen belemmering voor het maken van uitstekende wijn. Men is hier zeer gestructureerd bezig. De productie op de 6000 hectaren van 1000 families wordt nauwlettend gevolgd en gecontroleerd door de experts van de coöperaties. Er staat chardonnay, sauvignon blanc, viognier, gamay, grenache noir en blanc, syrah en de zeer locale druif chatus aangeplant. Er wordt gedaan aan sélection parcellaire, vinificatie per perceel. Er worden verschillende rijpingsmethoden toegepast. Zo proeven we bijvoorbeeld wijnen die lange tijd op hun gistcellen hebben gerijpt. Het gebruik van hout is niet vanzelfsprekend, rijping op beton is hier ter plekke het moderne antwoord op. Het mooiste wit komt van de viognier, het beste rood van de syrah. De meeste wijnen vallen onder de IGP-status, met uitzondering van de AOC’s. Dit zijn o.a: AOC Côtes du Vivarais –een klein wijngebied met 700 ha wijngaarden–, Côtes du Rhône en Côtes du Rhône Villages.
De drie belangrijke druiven voor wit zijn chardonnay, sauvignon blanc en viognier. We proeven wijnen van deze cépages, alledrie gemaakt zonder houtrijping maar met een lange rijping op droesem:
- IGP Gravettes Chardonnay 2017: uitgesproken en krachtig. Mineraal met ingehouden zuur.
- IGP Sauvignon Sarrasine 2017 : deze sauvignon is weer iets heel anders dan de versies uit de Loire of Marlbourough. Krachtig zuur gecombineerd met florale tonen en complexiteit.
- Viognier 2017: de flagship druif van de Ardèche. Er mag niet meer dan 35hl per ha gemaakt worden voor o.a. de Grès du Trias. Afkomstig tussen het Coirongebergte en de Cevennen op een bodem van zandsteenlaag. Met gedeeltelijke malolactische fermentatie om de zuren en frisheid te behouden.
Qua rood proeven we twee wijnen uit de Côtes du Vivarais:
- Grand Aven 2015: lekker spicy met zwart fruit, clean en met lengte.
- Grand Cuvée Réserve 2017: een blend van syrah in een blend met grenache. Kan nog even liggen qua tannines. Wel mooi lichtrood fruit.
Pre-phylloxera druif: chatus
Net als elders in de wijnwereld is men ook in de Ardèche op zoek naar manieren om gebruik van bestrijdingsmiddelen te beperken. Dit doen ze onder andere door op zoek te gaan naar druivensoorten die al eeuwen resistent bleken tegen de druivenziekten van vandaag.
Het antwoord in de Ardèche is de chatus-druif. Vaak verwerkt in een blend, maar ook wel als monocépage te vinden. Dan is het een intense –niet de meest verfijnde– wijn met een behoorlijke ruggengraat van tannines en zuren. Maar wel weer heerlijk bij een Picodon kaasje.
Alle wijnen werden geproefd in het Néovinum in de Ardèche, een speciaal voor de consument ingericht espace découverte oenologique met een educatieve en commerciële functie.
Lokale specialiteit voor bij de wijn
Wijn van de chatus-druif vraagt om een lokale specialiteit: de Picodon. Een typische Ardèche geitenkaas in verschillende gradaties van rijping vertegenwoordigd in de lokale restaurants. Voor liefhebbers is Terra Cabra een aanrader, het museum van de geit en van de Picodon. Naast een uitgebreide winkel is het dé plek om het productieproces van a tot z te volgen en meteen de kaasjes in verschillende stadia van rijping te proeven. Vader of zoon Moyersoen nemen je mee en laten je het productieproces ervaren. Ze adviseren er wijn bij van de chatus-druif.
Ver onder de grond
De grootste groep bezoekers komt inderdaad voor de gelijknamige rivier. Die is prachtig, en een dagje op het water is heerlijk. Maar er is meer dan dat. Neem bijvoorbeeld de grotten, een absolute bezienswaardigheid. Persoonlijk blijf ik liever in de zon, maar eenmaal afgedaald verwonder ik me over de vormen van de door water en tijd uitgesleten ruimtes met meertjes en stalagmieten. Om ook een ander publiek te trekken worden hier ondergrondse wijnproeverijen georganiseerd. Want dit is een ideale plek om wijn op te slaan. Er heerst een constante, koele temperatuur, het is er vochtig én het is er donker en stil. Of het echt waar is dat de hier gerijpte wijn er inderdaad beter van wordt, is helaas niet te proeven, want vergelijkingsmateriaal is (nog niet) niet beschikbaar. De geproefde wijn heeft ter plekke twee jaar vat- en één jaar flesrijping gehad in de grotten. We proeven in ‘les caves de Marcel’ de Vinolith 2015 Noir Absolu. Een Côtes du Rhône Villages (terroir van Saint Marcel d’Ardèche). Mooie, aardse syrah-expressie, zwart fruit en kruidigheid. En ter plekke te koop.
Slapen in de Ardèche
Anders slapen kan bij het Prehistoric Lodge Vallon Pont d’Arc, prachtig gelegen aan de rivier. Verwacht geen haute cuisine bij dit originele etablissement, strak geleid door Corinne Hell. Op de wijnkaart staat wel een aantal wijnen uit de regio. Slapen doe je in een unieke slaapkamer in de vorm van een origineel ingerichte tent, met genoeg plek voor de hele familie. Het is weer eens anders, badderen in de jacuzzi op de veranda met uitzicht op de rivier.
Een beetje thuis slapen doe je in het Maison d’hôtes le Mas de la Cigale van de energieke madame Catherine Gohier. Hier vindt je het allemaal: de service van een vijfsterren hotel met origineel ingerichte kamers, een fijne combinatie van klassiek en design en vooral een bijzonder warme ontvangst. Ook krijg je ‘s avonds een heerlijke, huisgemaakte maaltijd en in de ochtend een verzorgd ontbijt. Een absolute aanrader!
Lunchen in de Ardèche
De Belgische Nany bestiert een knus restaurant. In haar la maison de Nany wordt alleen maar met lokale producten gewerkt. Een fijn adres na een tour door het kastanjemuseum Castanea dat er praktisch naast ligt. Kastanjes zijn geen hot item in Nederland, maar in de Ardèche kun je er niet omheen.
Auberge les Murets is een klassiek adres met een aangename ontvangst van het echtpaar Rignanèse. Probeer er eens het lokale aperitief, een mousserende wijn, bijvoorbeeld een Saint Péray met een drupje sirop de Châtaigne. Verrassend lekker.
De lokale specialiteit is een salade ardéchoise, een mooie verzameling lokale produkten op een bord van het ‘terroir ardéchois.’ Deze salade wordt in de meeste lokale restaurants geserveerd.
Voor meer informatie kijk op Ardeche Guide en lees meer op ilovefoodwine.nl.
Petri Houweling
WijnDijck uit Heiloo heeft al enige tijd wijn uit de Ardeche in huis van Domaine du Pére Lèon men is gestart in 2016 op een aantal bestaande akkers van totaal 5 hectaren groot. De wijnmaakster Nathalie Soboul heeft het domein vernoemd naar haar overgrootvader die ooit begon druiven te verbouwen en wijn te maken. Al het oogsten wordt handmatig gedaan en er is veel aandacht voor het ‘terroir’ en uiteraard voor de kwaliteit van de druiven. Prachtige wijn met een goede prijs kwaliteits- verhouding.