Le Clos des Cazaux is een mooi gelegen wijndomein, net buiten Vacqueyras. Eigenaar Jean-Michel Vache lijkt meer op een surfer dan een wijnboer, met zijn Billabong petje en zijn Bollé zonnebril. Deze vigneron heeft geen alledaags karakter, zijn wijnen ook niet. Hoewel hij toch een kind van de streek is. Lars Daniëls MV ging op bezoek en proefde.
De hitte is zinderend als we op een middag in juli het stoffige landweggetje naar Le Clos des Cazaux opdraaien. De zon brandt op de wijngaarden en de cicaden gaan tekeer. Gelukkig zorgt de mistral nog enigszins voor verkoeling.
Le Clos des Cazaux is een mooi gelegen wijndomein, net buiten Vacqueyras. Eigenaar Jean-Michel Vache, die ons hartelijk ontvangt, lijkt meer op een surfer dan een wijnboer, met zijn Billabong petje en zijn Bollé zonnebril. Deze vigneron heeft geen alledaags karakter, zijn wijnen ook niet. Hoewel hij toch een kind van de streek is.
Terroirwijnen
Het domein bestaat uit 25 hectare wijngaarden op de heuvel rondom het huis en de wijnmakerij in Vacqueyras en 15 hectare wijngaarden aan de voet van Les Dentelles de Montmirail in Gigondas. Vache maakt terroirwijnen en dat is geen marketingverhaal hier. Hij speelt op boeiende wijze met wat hem en zijn broer door zijn ouders gegeven is: diverse goede terroirs en de bijbehorende traditionele druivenrassen van de streek. Daaronder zijn natuurlijk grenache noir, syrah en een beetje mourvèdre voor de rode wijnen, maar ook roussanne (ook vaak geschreven als ‘roussane’), grenache blanc en clairette voor een paar zeer fraaie witte. Apart is wijngaard met oude cinsaultstokken, kort geleden aangekocht. De wijngaard ligt direct achter het domein, hij gebruikt de druiven voor rosé.
Witte Vacqueyras en houtgerijpte rosé
Het assortiment is lekker overzichtelijk. Vache maakt twee droge witte wijnen. Vacqueyras blanc Les Clefs d’Or is een eenvoudige, maar zuivere en sappige wijn van clairette, roussanne en grenache blanc. Interessanter is de Vacqueyras blanc Vieilles Vignes, waarin het edele fruit van meer dan vijftig jaar oude roussannestokken de hoofdrol speelt. Het is een buitengewoon mooie zuidelijke witte Rhônewijn, rijk, crèmig en zeer gastronomisch. Ook de rosé is wel bijzonder. Die van 2008, een saignée van 50 procent cinsault, 30 procent syrah en 20 procent grenache noir, heeft malo gehad en is houtgerijpt, maar mooi fris.
Oude grenache
Maar natuurlijk draait het in de zuidelijke Rhône om het rood. En terecht, al is het maar om een van de schatten van de regio: oude planten van grenache noir. Dit druivenras is nergens zo op zijn plek als op de keienrijke bodems van de Vaucluse en de Gard. Isabelle Sabon van Domaine de la Janasse in Courthézon (Châteauneuf-du-Pape) beschrijft hem prachtig: “Grenache noir is heel eerlijk, hij maskeert niets en is dus bij uitstek geschikt om onze terroirs te doen spreken.” De wijnen op basis van grenache noir van Le Clos des Cazaux worden dan ook in principe nooit in hout gefermenteerd of opgevoed.
Bij Le Clos des Cazaux staat grenache noir op de meer kalkrijke bodems (calcaires) en is hij vooral belangrijk in de Vacqueyras ‘Cuvée Saint-Roch’. Het is een wijn die je hoopt bij elke producent tussen Montélimar en Carpentras aan te treffen!
Cuvée des Templiers
Toch is er in de meest gelauwerde cuvée van Le Clos des Cazaux, Vacqueyras Cuvée des Templiers, slechts een bijrol weggelegd voor grenache noir. Deze wijn komt hoofdzakelijk van syrah, aangeplant op meer leemrijke bodems (argiles). De wijn overtuigt door diepgang en lengte, maar is nooit zwaar of alcoholisch; sublieme expressie van ras en terroir.
Zoals gezegd, heeft Vache een aanzienlijk oppervlak aan wijngaarden in de AC Gigondas. De wijngaarden liggen direct onder de Tour de Sarrazine en er is, naast grenache noir en syrah, ook aanplant van mourvèdre. De Gigondas Cuvée La Tour de Sarrazine is vlezig en masculien, een krachtige, maar elegante wijn, met een heerlijke touche van witte peper. In grote jaren, zoals 2005, maakt Vache ook nog een Cuvée Prestige, een zeer krachtige, wat zwoele en kruidige wijn, die deels -op goed gedoseerde wijze overigens- gerijpt is in nieuwe barriques.
Botrytis
Eén bijzonderheid moet nog genoemd worden: Vache maakt wijnen van gebotrytiseerde druiven! Zoals bekend moet je daarvoor water of vochtigheid hebben. En wie ooit in Vacqueyras is geweest, weet dat daar eerder een gebrek aan is. Maar de natuur heeft soms vreemde kuren. De heuvel waarop Le Clos des Cazaux ligt, bestaat bovenop uit kalkzandsteen, met daaronder een dichte leemlaag. Het weinige water dat er valt, sijpelt door het kalksteen naar beneden totdat de leemlaag het tegenhoudt. Op die hoogte wordt het water de heuvel uit gewerkt en geeft het een klein vochtig bereik, juist daar waar Vache grenache blanc heeft aangeplant. Onder gunstige omstandigheden vormt zich botrytis cinerea op de druiven en daarvan maakt Vache zijn Grains de Novembre. Dit is een interessante en goed gemaakte wijn, al mist hij natuurlijk de zuren die zo’n wijn echte spanning geven. Heel soms vormt zich ook op grenache noir de edele schimmel; de wijn daarvan heet Grenat Noble.
Grote jaren?
Toen we vanuit de comfortabele koelte van de kelder weer de hitte van de Rhône Méridional in kwamen, was ik erg onder de indruk van dit wijndomein. Natuurlijk door de wijnen, maar ook door de bevlogen en uiterst vriendelijke eigenaar Jean-Michel Vache en zijn professionele team. Opvallend was dat hij zei dat hij niet zo hield van zijn zogenaamde grote jaren, zoals 2005 en het nu al legendarische 2007. “Ces vins ont un peu trop de tout”, vindt hij. Hij is daarin overigens niet de enige, ook Isabelle Sabon zei dat. En als je bijvoorbeeld 2004 naast 2005 mag proeven, is die mening heel begrijpelijk; 2004 is prachtig verteerbaar, om maar eens een populaire term te gebruiken. Maar ja, dat un peu trop de tout’ heeft de zuidelijke Rhône de laatste jaren wel weer fors op de internationale kaart gezet. En daar vaart ook Le Clos des Cazaux wel bij.
Lars Daniëls MV.
De wijnen van Le Clos des Cazaux zijn verkrijgbaar bij Noordman Wijnen en La Bordelaise Wijnen in Leiden.