Veel mensen denken bij een distillaat dat de meeste raakvlakken heeft met wijn aan cognac. In technische zin klopt dat natuurlijk ook: cognac is gestookte wijn. Maar qua karakter heeft wijn veel meer overeenkomsten met grappa. Waar cognac gemaakt wordt van een neutrale basiswijn die maar weinig mensen zouden willen drinken, wordt grappa gestookt uit druivendraf die overblijft na het maken van kwaliteitswijn. Steeds vaker gaat het hierbij zelfs om topwijnen als Barolo en Amarone. Terecht dus dat grappa al lang niet meer wordt gezien als restproduct. Grappa is het ultieme distillaat voor wijnliefhebbers. In deel 1 ging het over de definitie van grappa en de keuzes die de grappastoker heeft voorafgaand en tijdens het distilleren. In dit tweede deel ga ik in op de rijping, eventuele aromatisering en de gastronomische inzetbaarheid van grappa en eindig ik met mijn proefnotities.
Zeg Ardèche, en de eerste associatie van velen is een overvolle toeristische bestemming met sportieve peddelaars. Maar in het voor- of naseizoen is het verrassend aangenaam vertoeven op culinair én cultureel vlak in dit bijzonder mooie gebied. Wist u dat er hier ook interessante wijn gemaakt wordt? Wijnen uit deze streek zijn namelijk redelijk onbekend, mede omdat het voor les vignerons Ardèchois wel moeilijk opboksen is tegen grote buur Rhône.
Veel mensen denken bij een distillaat dat de meeste raakvlakken heeft met wijn aan cognac. In technische zin klopt dat natuurlijk ook: cognac is gestookte wijn. Maar qua karakter heeft wijn veel meer overeenkomsten met grappa. Waar cognac gemaakt wordt van een neutrale basiswijn die maar weinig mensen zouden willen drinken, wordt grappa gestookt uit druivendraf die overblijft na het maken van kwaliteitswijn. Steeds vaker gaat het hierbij zelfs om topwijnen als Barolo en Amarone. Terecht dus dat grappa al lang niet meer wordt gezien als restproduct. Grappa is het ultieme distillaat voor wijnliefhebbers. Het eerste deel van een tweeluik.
Soms zit het tegen. Een van de redenen om –maar wat graag hoor– naar Sicilia en Primeur te komen voor PERSWIJN, was het vooruitzicht op een bezoek aan de Eolische Eilanden, in het bijzonder Salina. Dat is niet alleen beroemd om de heerlijke kappertjes, maar ook om haar wijnen van malvasia, verkocht als Malvasia delle Lipari di Salina. Maar het weer werkte tegen, het was te onstuimig op zee en de veerboten bleven in de haven van Milazzo. Wat ons restte was een proeverij van de wijnen van Cantine Colosi aan wal en een diner in het mooie oude centrum. Maar ieder nadeel hep zun voordeel.
De proeverij was interessant (mooie Malvasia delle Lipari Naturale en Passito di Salina) en het eten en de sfeer in Locanda del Bagatto geweldig. En doordat de tocht naar en overnachting op Salina uitviel, hadden we de volgende dag (gisteren) meer tijd. ’s Ochtends brachten we een heel goed bezoek aan Le Casematte, een prachtig gelegen domein in Faro Superiore. Eigenaren zijn Gianfranco Sabbatino en Juventusspeler Andrea Barzagli en zij hebben o.a. veel nocera, dé druif van Faro DOC, aangeplant. Mooie wijnen van een schitterende plek, waar wilde venkel en citroenbomen de omgeving heerlijk parfumeren en met een spectaculair uitzicht op de Straat van Messina, Calabrië en Stromboli. Jammer genoeg was Barzagli er zelf niet; ik had eigenlijk even over Juve-Ajax willen praten met hem;-)
Na het bezoek aan Le Casematte volgde weer iets dat het wegvallen van het bezoek aan de Eolische Eilanden goed maakte: lunch in Taormina. Tischi Toschi is een absolute aanrader, met zijn ongedwongen ambiance, uitstekende wijnselectie (ook voor de naturalistas onder u) en (h)eerlijke cucina familiare op basis van zeer verse ingrediënten. Die gamberi rossi, o la la…, om je vingers bij op te eten.
Om uit te buiken gingen we wandelen door de wijngaarden van Cantine Nicosia, op zo’n 700 m hoogte op de zuidoostkant van Etna. Schitterende wijngaarden, met oude nerello mascalese, nerello cappuccio, carricante en catarratto, geplant in donkerbruine vulkanische zandbodems op basaltlava. Dit blijft een van de meest bijzondere terroirs van de wereld, en een geweldige ‘symbiose’ van druivenras, bodem en klimaat. En dus komen er van Etna grote wijnen, waarvan de beste een soort van mix zijn van Pinot noir, klassieke Sangiovese en vooral Nebbiolo. Wijnen die geen extract noch veel alcohol nodig hebben voor grote smaakintensiteit, wijnen met finesse en frisheid, en ja, iets dat je mineraliteit kan noemen (tenminste, de lokale wijnproducenten hebben het over niets anders;-)). Maar bovenal heel oorspronkelijke wijnen, die vertellen over hun unieke herkomst.
Die unieke herkomst gaan we (da’s geen Pluralis majestatis, maar gewoon omdat we met een groep onderweg zijn) vandaag verder ontdekken, met bezoeken aan Terra Costantino en Benanti. Vanavond zijn we dan in Siracusa/Ortigia, voor de primeurproeverijen van Sicilië, die morgen (9 mei) aanvangen. Wat een geweldig eiland is dit. En wat een voorrecht om hier weer een aantal dagen te kunnen zijn voor PERSWIJN.
Lars Daniëls MV
De wijn is gemaakt op Wijnkasteel Vandeurzen in Linden, dicht bij Leuven (niet ver van Brussel). In de neus nog wat discreet (oogstjaar 2017, verkeerdelijk 2018 op het etiket gedrukt), hout en fruit mooi door elkaar. Zuivere neus met mooie houttoetsen, zoethout, wat chocolade, koffie, gerookt, duidelijk drop, Goed fruit met een praliné-toets, krieken, aardbei, kers met zekere sappigheid, Aanzet in de mond zacht, mooi gevuld aromapalet, vol, tannine mooi rijp en fijn structurerend, zuren prima present en goede afdronk. Wijn helemaal in evenwicht. Lekker. Knap! Tempranillo zonder Spaans gevoel. De tempranillo groeit in een naar het zuiden hellende wijngaard met een bodem bestaande uit klei en leem met daaronder ijzerzandsteen.
Een nationale tragedie was het: de Notre-Dame stond in brand. Het vaak bespotte Franse chauvinisme leidde plotseling tot een indrukwekkende eenheidszin. Een solidariteit die werd vertaald in een kleine miljard euro, bestemd voor restauratie van de kathedraal. Grotendeels gedoneerd door extreem rijke eigenaren van beroemde châteaux. Wie zei ook alweer dat wijn niet verbindt? Nou, de gele hesjes dus…
Wijnen van oudere jaargangen zijn over het algemeen lastig te vinden.
Weinig wijnboeren hebben de gelegenheid wijnen te laten rijpen tot deze echt op dronk zijn. Een slechte zaak, vond Dieter Hoffman, CEO bij Schloss Halbturn. Bij hen is het juist hun unique selling point om wijnen van acht verschillende oogstjaren minstens vijf jaar te laten rijpen tot ze perfect op dronk zijn. Daarna zijn ze ook nog, van een halve tot een fles van 15 liter – een Nebukadnezar -, te bestellen.
