Tweehonderd jaar bestaat de Bordeauxse uitgever Féret en dat wordt gevierd met de 19e uitgave van Bordeaux et ses vins. Dit standaardwerk verscheen voor het eerst in 1850 en bevat een volledige opsomming van alle wijnproducenten uit de Bordeauxse wijnstreek.
Voor vele wijnliefhebbers is deze wijnbijbel een grondige kennismaking met Bordeaux en levert uitvoerige informatie over wijnbouw, vinificatie, productie, herkomstbenamingen en de vele châteaux. Deze laatste versie bevat bovendien veel nieuwe informatie t.o.v. de vorige uitgave van 2007.
Details
Bordeaux et ses vins is niet zo maar een opsomming van wijnchâteaux met een opsomming van aangeplante hectaren en geproduceerde hoeveelheden in tonneaux, de traditionele volume-eenheid in de Bordeauxse wijnhandel (1 tonneau = 900 liter, ofwel 100 kisten wijn). Vooral het eerste deel van dit lijvige boekwerk (1952 pagina’s) is sinds de vorige uitgave op veel onderwerpen behoorlijk aangepast en gewijzigd, maar daar was ook alle reden toe.Allereerst de wetenschap. In de afgelopen decennia is veel vooruitgang geboekt op het gebied van wijnbouw en de wisselwerking met de omgevingsfactoren klimaat en bodem. Voorbereider in de jaren ’60 en ’70 van de vorige eeuw was Gérard Seguin, inmiddels emeritus professor, die als eerste diepgaand (…) bodemonderzoek verrichtte in de Haut-Médoc. De fakkel van dit onderzoek is inmiddels overgedragen aan professor wijnbouw Kees van Leeuwen die samen met collega onderzoeker Benjamin Bois – uit de Bourgogne nota bene! – het eerste hoofdstuk heeft geredigeerd. En wie dat doorwerkt weet dat de eenvoudige indeling in kiezel-, klei-, kalk- en zandbodems al lang niet meer opgaat. Simpele klimaatdata als gemiddelde temperatuur en millimeters neerslag hebben plaatsgemaakt voor gedetailleerde klimaatkaarten waarop goed te zien waar de warmere gebieden (bijvoorbeeld Pauillac en Margaux) zich bevinden ten opzichte van de koelere streken (het midden deel van de Haut-Médoc).
Etikettering en klassementen
De tweede grote aanpassing is het gevolg van de invoering van de gemeenschappelijk ordening van de markten voor landbouwproducten (GMO), waaronder wijn, door de Europese Unie in 2007. De invoering van productdossiers (cahier de charges), wijzigingen op het gebied van etikettering en de nieuwe indeling in wijnen mét (AOP, IGP) en zonder geografische aanduiding, maken dat er een geheel nieuw hoofdstuk over etikettering en presentatie van wijn is verschenen aan de hand van Docteur en droit Jean-Marc Bahans, specialist op het gebied van economisch recht. Overzichtelijk, gedetailleerd en weer geheel up-to-date, en dat niet alleen voor Bordeaux, maar feitelijk voor de gehele Europese wijnregio.
Ook de diverse klassementen komen uiteraard terug. Tegenover de onveranderlijke klassementen van 1855 (1973 voor de premiers crus) en 1959 van de Haut-Médoc, Graves en Sauternes staan de klassementen van Saint-Emilion (2012) en die van de crus bourgeois uit de (Haut-)Médoc waar juridisch getouwtrek de oorzaak is van ongeldig verklaringen en herroepingen. In deze uitgave staan nog wel de niet meer geldige klasseringen van 1932 en 2003 voor de crus bourgeois met de aantekening dat er uiteraard nog steeds wijnen uit die de betreffende periodes zijn die hun klassement konden vermelden.
Lesboek
De vaste waarde van Bordeaux et ses vins ligt ook in de degelijke hoofdstukken met betrekking tot de wijnbouw en vinificatie. Keuze van druivenrassen, het enten van druivenstokken, geleidingssystemen en onderhoud van de wijngaard zijn als in een lesboek beschreven. Ook de hoofdstukken over bedreigingen van de wijnstok zoals de diverse plantenziektes, dierlijke parasieten, virus bedreigingen e.d. komen uitvoerig en met de laatst verworven kennis aan bod. Professor Denis Dubourdieu van de Faculté d’œnologie van Bordeaux beschrijft de vinificatie van witte en rode bordeaux, terwijl œnologue Nicolas Vivas, specialist en onderzoeker op gebied van houtrijping, zijn bijdrage op dit terrein levert.Wat let je nog zo’n bijbel die niet alleen over Bordeaux gaat, maar ook vele ins and outs over wijnbouw, wijnbereiding, wetgeving weergeeft met de laatste state of the art aan te schaffen? Tja, de taal…. Het Frans is niet iedereen machtig en de laatste Engelstalige uitgave dateert van 2004. Uitgever Bruno Boidron laat echter weten dat voor 2016 een nieuwe Engelstalige versie gepland staat.
Gerhard Horstink, œnologue
Bordeaux et ses vins, XIXe édition, € 125,00
2014 Éditions Féret, Bordeaux, ISBN: 978-2-35156-148-5