Afgelopen week verschenen er in de kranten berichten dat er in een paar steden lokale outlets van het Chinese merk Shein waren geopend. Althans, daar leek het op. Want even later werd door Shein ontkend dat het bedrijf iets met deze outlets te maken had. Een curieuze situatie rond een bedrijf dat bekendstaat om zijn productie van ultra fast fashion. Shein plaatst tot wel 10.000 nieuwe producten per dag (!) op zijn website. Ronduit duizelingwekkend. Een goed voorbeeld van het korte-termijn-denken dat we in bepaalde delen van onze maatschappij zien. Op de een of andere manier lijkt mode voor een deel van de consumenten een wegwerpproduct geworden.
We kunnen hier een oordeel over hebben, maar het is ook een onvermijdelijk onderdeel van deze tijd, met het alomtegenwoordige internet. Influencers en tiktokfilmpjes vertellen ons hoe we moeten leven, en waar we moeten eten en drinken. Een van onze favoriete Chinese restaurants in de buurt van het Leidseplein was niet zo lang geleden ontoegankelijk geworden door een lange tiktokrij. Klein leed, natuurlijk, maar wel veelzeggend.
Voor de wijnindustrie zijn dit soort snelle veranderingen in drinkgedrag een grote uitdaging. Overal waar je komt, zitten producenten van rode wijnen met de handen in het haar. Rioja, Bordeaux, Chili, noem maar op. Dat er trends zijn is te volgen, en veranderingen zijn van alle tijden. Maar zo snel als de drinkers van rode wijn in een jaar tijd zijn afgehaakt, dat is nog nooit vertoond.
Het probleem is dat wijnbouw gericht is op de lange termijn. Als je naar producenten gaat, dan zeggen ze vaak dat ze hun wijngaarden planten voor de volgende generatie. Een wijngaard plant je al gauw voor dertig jaar. Maar als de wijndrinker zo snel wisselt van voorkeur, dan wordt dat een lastig verhaal. Ik zie niet zo gauw hoe je op die manier op de korte termijn kunt inspelen.
Wie naar Franse websites kijkt, ziet alleen maar verhalen met kommer en kwel. Schulden, onverkochte voorraden, problemen door slecht weer, alles komt voorbij. Heel heftig, en heel deprimerend. Er is ook een constante roep om wijngaarden te rooien. In Bordeaux is dat al aan de gang.
Toch zijn er ook opmerkelijke verschillen. Aan de reacties in Frankrijk kun je zien dat de producenten daar er aan gewend zijn dat de overheid ze te hulp schiet. En dus verwachten de boeren dat ook. Sterker nog, ze eisen dat. In Italië werkt dat anders. Wellicht verwachten wijnproducenten daar sowieso minder van de overheid, maar in elk geval lossen ze hun problemen daar toch meer zelf op. Hoe? Ze passen zich in elk geval gemakkelijker aan, zo lijkt het. Zo schoof de markt de afgelopen jaren in de richting van ‘droge’ wijnen met wat restzoet. In Italië wisten ze daar wel raad mee. Eerst was er Amarone en Ripasso. Puglia volgde al snel met licht gesuikerde Primitivo en Negroamaro. Dit soort wijnen doet het op de wereldmarkt heel goed, wat helpt om dit soort crises te overleven. Wat overigens ook geldt voor de witte variant, Pinot Grigio.
Of dat minder somber stemt? Daar ben ik nog niet zo zeker van. Italië heeft een lange traditie met zijn tafelwijnen, wat tegenwoordig IGP is. Wijnen waarvoor de regels niet zo streng zijn, en waarbij je dus gemakkelijk met wat zoet kunt ‘spelen’. Maar wat de wijnen ook vlakker maakt. Frankrijk heeft van oudsher een sterk middenveld. Appellationwijnen uit de Rhône en de Languedoc, de Loire en Bordeaux die niet de mogelijkheid hebben om ze (veel) zoeter te maken. En wellicht ook niet de wil, omdat zelfs een paar gram restsuiker het karakter van een wijn al kan veranderen.
Hier komen we dus voor een lastig dilemma. Waar moet je voor kiezen? Als ik moet kiezen tussen suiker of typiciteit, dan weet ik het wel. Maar veel wijndrinkers denken daar toch echt heel anders over.
Ronald de Groot
