Terwijl afgelopen donderdag iedereen met het overlijden van the Queen bezig was, viel de eerste e-mail rond de nieuwe classificatie van Saint-Émilion in mijn elektronische brievenbus, van Château Figeac. Met trots werd meegedeeld dat dit château eindelijk was gepromoveerd tot Premier Grand Cru Classé A in de nieuwe classificatie van Saint-Emilion. Op dat moment had ik nog helemaal niet vernomen dat de nieuwe classificatie bekend was gemaakt. Maar inderdaad, Figeac was de bekendmaking blijkbaar voor. Dit volgde later die dag.
Het feit op zich dat er tien jaar na de vorige classificatie, die van 2012, weer een nieuwe classificatie komt, is bijzonder genoeg. Geen enkele andere streek durft het aan de classificatie te veranderen, en zeker niet zo vaak. De gang van zaken in Saint-Émilion laat zien waarom. Al decennia is deze classificatie een bron van conflicten en aanleiding tot vele rechtszaken. De classificatie van 2006 werd door de rechter vernietigd na rechtszaken van vier gedegradeerde châteaux. Na dit debacle kwam er in 2012 een nieuwe classificatie, mede om de gepromoveerde châteaux van 2006 alsnog te kunnen laten promoveren, want ook die promotie was vernietigd.
Naar aanleiding van de classificatie van 2012 werd Hubert de Boüard van Château Angélus vorig jaar veroordeeld, omdat hij in zijn functie bij het INAO de promotie van Angélus tot Premier Grand Cru Classé A zou hebben beïnvloed. Angélus trok zich vervolgens terug voor de nieuwe classificatie van 2022, kennelijk mede naar aanleiding van deze veroordeling. Twee andere Grands Crus Classés A, Cheval-Blanc en Ausone -decennialang de enige twee ‘A’s’- trokken zich al eerder terug. Als reden voerden ze aan zich niet in de criteria voor de classificatie van 2022 te kunnen vinden. Boze tongen beweerden dat ze de promotie van Angélus en Pavie niet konden verdragen. Maar de argumenten, met name van Ausone, sneden wel hout. Tot de criteria behoorden bijvoorbeeld de manier waarop toeristen werden ontvangen en hoe het betreffende château zich presenteerde in sociale media en zelfs ‘product placement’. Maar ja, dat Angélus sinds 2006 in meerdere Bond-films werd geschonken, was te danken aan de vriendschap tussen de familie De Boüard met de families van Broccoli en Wilson, de producenten van de films. Anders zou het onbetaalbaar zijn. Maar Ausone vragen om toeristische infrastructuur of aanwezigheid op sociale media, tja, dat lijkt me echt onzin. Het kleine château kan die helemaal niet bieden. Maar de wijn is en blijft top. Vrij kort geleden maakte ook La Gaffelière bekend niet meer bij de classificatie te willen horen. Naar het schijnt omdat het geen goed nieuws kreeg over zijn status.
Hoe dan ook, vóór de bekendmaking van de nieuwe classificatie, afgelopen donderdag, was Pavie de enige overgebleven Premier Grand Cru Classé A die nog opging voor bestendiging van deze status. En Pavie wist hem ook te behouden. We mogen rustig stellen dat deze soap die rond het overlijden van the Queen met gemak naar de kroon steekt. Met de promotie van Figeac, afgelopen donderdag is het aantal Premier Grands Crus Classés A weer op twee gebracht, zoals het vroeger was. Figeac heeft miljoenen gestoken in een grootse verbouwing en de nieuwste techniek, dus deze promotie werd algemeen verwacht. En is ook terecht. Op Figeac zou de teleurstelling ook enorm zijn geweest, na alle inspanningen en investeringen. Eerlijk gezegd zou ik het niet gek hebben gevonden als ook Canon zou zijn gepromoveerd, maar dat zat er kennelijk niet in.
De vertrekkende châteaux mogen zeggen dat ze zich niet meer in de classificatie kunnen herkennen. Maar degenen die promoveren denken daar zeker anders over. Bovendien is er een recordaantal châteaux in de nieuwe classificatie opgenomen, dus met de belangstelling valt het ook wel mee. Het aantal Grands Crus Classés is toegenomen met 16 tot 71, waarvan Tour Saint-Christophe van Peter Kwok, waar prachtige wijnen worden gemaakt, zich vrijdag bij me meldde.
Ik ga niet zeggen wie gelijk heeft of wie ongelijk. In elk geval is de weging van de blinde proeverijen van tien jaargangen – vijftien voor Premiers Grands Crus Classés – toegenomen van 30 naar 50%, dus weegt zwaarder. Alleen voor Premiers Grands Crus Classés telt reputatie mee voor 35% (20% bij Grands Crus Classés), en terroir slechts voor 10%. En dat was wellicht niet zo’n verstandige beslissing.
Ronald de Groot
