Importeur Okhuysen organiseerde recentelijk een proeverij van twintig jaargangen Mas de Daumas Gassac, de ‘grand cru’ van de Languedoc, in het bijzijn van bedrijfsleider Samuel Guibert. Samuel is de oudste zoon van Aimé Guibert, de man die het wijngoed in de jaren zeventig stichtte. Een uitvoerig profiel van dit bedrijf staat in Perswijn nummer 5.
Twintig oogstjaren proeven van Mas de Daumas Gassac is een leerzame ervaring. Hoewel er zeker sprake is van een min of meer vaste basisstructuur en een bijbehorend globaal smaakprofiel, zijn er toch behoorlijk grote verschillen tussen de afzonderlijke oogstjaren. Die jaren lopen lang niet altijd parallel met die voor de Languedoc als geheel. Ook hierin betoont Mas de Daumas zich een bedrijf dat niet in een hokje valt te plaatsen. Bovendien blijken sommige jaren zich veel sneller te ontwikkelen dan andere. Lange houdbaarheid behoort tot de mogelijkheden, al dat gaat niet voor iedere wijn op.
Terughoudend
De wijnen zijn blind beoordeeld tijdens een proeverij in restaurant Latour van Grand Hotel Huis ter Duin in Noordwijk. Of het iets met de onmiddellijke nabijheid van de zee te maken had of niet, de wijnen kwamen in de neus zonder uitzondering erg terughoudend over. Volgens de aanwezige bedrijfsleider Samuel Guibert (foto rechts) was dat een opvallend verschijnsel, omdat het zich een dag eerder bij een proeverij in Amsterdam niet had voorgedaan. Ook kan hierbij nog worden opgemerkt dat de voor Noordwijk gekozen datum volgens de Steineriaanse kalender een geschikt was. Moraal: proeven is en blijft een gecompliceerde zaak waarbij je je dient te wachten voor al te stellige uitspraken. Hoewel dat bij de aanwezigen niet bekend was, werden de wijnen gewoon in volgorde van jong naar oud geschonken, telkens in series van vijf jaargangen.
Uitzonderlijk bij Mas de Daumas Gassac is hoe nauwgezet het bedrijf zijn wijnen vanaf het prilste begin geanalyseerd heeft en de gegevens daarvan graag deelt. In dat opzicht waan je je eerder in Duitsland dan in Frankrijk, waar men doorgaans een broertje dood heeft aan analyses en feitelijkheden in het algemeen.
Niet dat je je bij de beoordeling van de afzonderlijke wijnen blindelings moet laten leiden door die analyses, want dan zou je makkelijk bedrogen kunnen uitkomen. Smaak is oneindig veel meer dan een verzameling cijfers. Maar helemaal onzinnig zijn al die cijfers natuurlijk ook weer niet.
Assemblage
De samenstelling van de assemblage voor Mas de Daumas, met als dominant ras cabernet sauvignon, is ieder jaar anders. Vergelijking van de percentages per druivenras over de afgelopen 35 jaar biedt even fascinerende als intrigerende informatie en getuigt van wisselende inzichten ten aan zien van gewenste stijlnuances. Ter illustratie hiervan staat daarom bij alle geproefde wijnen de gedetailleerde samenstelling in exacte percentages weergegeven. Daarbij zijn de volgende afkortingen gebruikt: CS = cabernet sauvignon, ME = merlot. CF = cabernet franc, TA = Tannat, MA = malbec, PN = pinot noir, SY = syrah, terwijl OV de noemer is voor alle overige druivenrassen. Bij Mas de Daumas zijn dat buitenlandse exoten die onder de noemer variétés rares vallen.
Onderstaand een overzicht van de hoogste en laagste percentages van de afzonderlijke druivenrassen in de assemblages tussen 1978 en 2012 met de aantekening dat syrah voor het laatst gebruikt werd in 2008.
Druivenras Cabernet sauvignon Merlot Cabernet Franc Tannat Malbec Pinot noir Syrah Overige rassen | Hoogste % 86,7 12,4 13,1 19,0 10,0 4,3 21,0 10,8 | Jaar 1978 2000 1997 1979 1986 2002 1993 2011 | Laagste % 59,0 3,9 1,8 0,3 1,4 1,0 1,4 | Jaar 1993 1997 1989 2001, 2003 2000 1985, 2006, 2007 2008 |
Chemie
Bij de gegevens voor de chemische analyse staat de hoeveelheid alcohol aangegeven in volume %, de hoeveelheid zuren (acidité totale), glycerol en droog extract in g/l. Voor de pH, c.q. de zuurgraad (acidité réelle) van de wijnen, die als indicatie voor de kracht van de zuren relevanter voor de feitelijke smaak is dan de hoeveelheid, wordt een logaritmische schaal gebruikt. Hoe lager de waarde, des te krachtiger de zuren.
De bij Mas de Daumas hoogst gemeten pH was 3,71 in 1998, de laagste 3,34 in 1986. Nog meer uitersten: het jaar met het minste droge extract was 1979 met 24,0 g/l, dat met het hoogste tot nu toe 2003 met maar liefst 36,2. Bij glycerol scoorde 2009 het hoogst met 11,0 g/l, terwijl 2005 bleef steken op 4,5.Een indicatie voor tannines is de Folin index, voluit Folin-Cocialteu index, die betrekking heeft op de totale hoeveelheid polifenolen in een wijn. Voor de bepaling van de Folin index wordt bij Mas de Daumas tweemaal gemeten, de eerste keer na afloop van de vergisting en de tweede eer voor de botteling. De bij Mas de Daumas gemeten waarden zijn gemiddeld hoog, volgens Samuel Guibert 20 tot 30 punten hoger dan bij wijnen uit de Médoc die voor zij vader Aimé destijds model stonden toen die met zijn eigen wijnproject begon. Alles goed en wel met die analyses, maar hoe smaakten die wijnen nu eigenlijk?
In het glas
Mas de Daumas Gassac 2012 ***(*) / ****
CS 75,6% | ME 5,5% | CF 3,9% | TA 4,4% | MA 1,8% | PN 1,8% | OV 7,0% |
Alcohol 13,4 | Zuren 3,33 | pH 3,63 | Folin 56 | Glycerol 6,7 | Droog extract 26,8 |
De benjamin in het gezelschap, erg jong. Te jong eigenlijk, want nog niet alle onderdelen zijn optimaal versmolten. Hechte kleur. Middelintense neus, pittig, gedomineerd door zwart fruit en met ook nogal wat hout. Ook in de smaak nog wat roostertonen van hout, evenals het uitgesproken zwarte fruit, duidelijk cabernetkarakter, markante tanninebitters, goede lengte en potentieel.
Mas de Daumas Gassac 2011 ****
CS 71,6% | ME 5,6% | CF 5,0% | TA 2,8% | MA 1,6% | PN 2,6% | OV 10,8% |
Alcohol 13,8 | Zuren 3,44 | pH 3,54 | Folin 65 | Glycerol 5,6 | Droog extract 28,7 |
Fractie dieper van kleur dan 2012. Gesloten in de neus. Plantaardig trekje, niet negatief, maar ‘typisch’ cabernet. Compacte en pikante smaak, met bijna een half procent meer alcohol, net even wat voller dan 2012, krachtige tannine, tabak, ‘spicy’. Lijkt zich momenteel te sluiten en komt daardoor wat afstandelijk over. Voorlopig dus maar even met rust laten.
Mas de Daumas Gassac 2010 ****(*)
CS 70,0% | ME 5,3% | CF 6,2% | TA 3,2% | MA 2,0% | PN 3,6% | OV 9,7% |
Alcohol 13,6 | Zuren 3,64 | pH 3,46 | Folin 67 | Glycerol 9,3 | Droog extract 29,6 |
De eerste wijn die echt ‘iets doet’ en er bovenuit springt. Goede kleurintensiteit, maar nu zonder de paarse trekjes van de twee vorige wijnen. Middelintense geur, uitgesproken pittig en aards. Krachtige smaak, machtige tanninestructuur, maar van de wenselijke soort, flink wat body en ook de nodige zuren, nog een spoortje hout, strenge finale. Zeer goede wijn die een lang leven voor zich heeft. Klassieke Mas de Daumas die (veel) geduld vraagt. Liefst pas vanaf 2020 drinken.
Mas de Daumas Gassac 2008 *** (?)
CS 70,0% | ME 6,5% | CF 5,3% | TA 3,7% | MA 1,9% | PN 4,1% | SY 1,4% | OV 7,1% |
Alcohol 13,1 | Zuren 3,40 | pH 3,44 | Folin 55 | Glycerol 6,9 | Droog extract 26,6 |
Een flinke stap terug na 2010. Ontwikkeling in kleur en meer nog in de geur. Beetje boers, dierlijk, vleugje Brett (?), ook wat metalig, mist precisie. Vrij losse smaakstructuur zonder veel beet of diepte, groene paprikatoets, balans niet optimaal. Een van de mindere wijnen van de proeverij. Niet helemaal rijp? Lastige fase? Enige twijfel is wel op zijn plaats.
Mas de Daumas Gassac 2007 ***(*)
CS 71,0% | ME 6,2% | CF 5,6% | TA 2,8% | MA 2,1% | PN 1,0% | SY 2,7% | OV 8,6% |
Alcohol 12,9 | Zuren 3,56 | pH 3,49 | Folin 64 | Glycerol 5,8 | Droog extract 30,2 |
Ook 2007 lijkt geen topjaar te zijn. Al verrassend ver ontwikkelde neus, zuiders, Provençaals kruiden en een vleugje jodium. Die jodiumimpressie doet zich ook in de nogal lichte en geëvolueerde smaak voor, terwijl de bitters aan de straffe kant zijn. Volledig op dronk en niet te lang meer laten liggen. Beetje teleurstellend eerlijk gezegd.
Mas de Daumas Gassac 2004 ***
CS 72,4% | ME 6,3% | CF 4,4% | TA 3,6% | MA 2,6% | PN 3,1% | SY 5,8% | OV 1,8% |
Alcohol 13,2 | Zuren 3,44 | pH 3,49 | Folin 53 | Glycerol 6,8 | Droog extract 29,7 |
En nog een wijn die vraagtekens oproept. Roest in de kleur. Gesloten en weinig intense neus, lijkt wat oxidatief, soupçon van een putluchtje, maar dat trekt gelukkig bij na beluchten. Ook de smaak, hoewel beslist niet dun, komt al ver ontwikkeld over en heeft vreemde, metalige tannine. Sterk vermoeden dat de fles niet in optimale conditie verkeerde, omdat de wijn bij eerdere gelegenheden beter presteerde. Definitief oordeel daarom voorbehouden.
Mas de Daumas Gassac 2002 ****
CS 69,2% | ME 9,0% | CF 8,2% | TA 1,1% | MA 2,2% | PN 4,3% | SY 3,2% | OV 2,8% |
Alcohol 12,8 | Zuren 3,35 | pH 3,47 | Folin 50 | Glycerol 4,8 | Droog extract 31,8 |
Met 2002 een wijn die gelukkig geen mitsen en maren nodig heeft. Volledig op dronk, dat wel, zonder dat haast geboden is. Sporen van verkleuring. Middelintense geur, ook met ontwikkeling, wat plantaardig, eucalyptus (eenmalig, want alleen in dit jaar waargenomen). Een voor Mas de Daumas soepele smaak, aan de elegante kant qua body, evenwichtig, geen droge tannine, fijne zuren. Nu of in de volgende vijf jaar drinken.
Mas de Daumas Gassac 2000 ***(*)
CS 69,5% | ME 12,4% | CF 3,0% | TA 1,3% | MA 4,0% | PN 1,4% | SY 7,4% | OV 1,0% |
Alcohol 12,8 | Zuren 3,35 | pH 3,47 | Folin 50 | Glycerol 4,8 | Droog extract 31,8 |
Ontwikkeling in de kleur, randje. Gesloten, animale toets, na opening zwart fruit in confiturevorm en specerijen. Behoorlijk ver gerijpte smaak, roostertoon, nootachtig, maar paradoxaal genoeg ook een vegetaal accent, qua body veel lichter dan in 2000 misschien verwacht zou hebben, tannine in orde, voor het mooi echter te weinig zuren, mist daardoor focus en spanning. Liever niet te oud laten worden.
Mas de Daumas Gassac 1998 ****(*)
CS 64,5% | ME 8,8% | CF 6,6% | TA 1,4% | MA 5,6% | PN 2,5% | SY 8,0% | OV 2,6% |
Alcohol 13,1 | Zuren 3,59 | pH 3,71 | Folin 67 | Glycerol 8,6 | Droog extract 29,2 |
Voor de verandering eens een neus die wel open is, lijkt meer cabernet te bevatten dan er in zit, ontwikkeld, vrij kruidig, tabak, ietsje boerderij. Bordeauxachtige smaak, weer een (licht) dierlijke toets, samen met leer en kruidigheid. Evenwichtige structuur. Gerijpt en op dronk, maar met voldoende potentieel om de twintig jaar probleemloos vol te maken. Heel goed.
Mas de Daumas Gassac 1997 ****(*)
CS 70,3% | ME 3,9% | CF 13,1% | TA 2,1% | MA 2,8% | PN 1,3% | SY 5,1% | OV 1,4% |
Alcohol 12,9 | Zuren 3,34 | pH 3,60 | Folin 50 | Glycerol 8,0 | Droog extract 27,3 |
Ontwikkelde kleur. Intrigerende neus. Eerst gesloten en aards, later mooi uitwaaierend. Ondanks het royale aandeel cabernet meer Languedoc dan Bordeaux, garrigue, Provençaalse kruiden. Ontwikkelde en soepele smaak, volledig op dronk, alle elementen in voorbeeldige harmonie, umamikarakter, complexe finale, uitstekende lengte. Nu op zijn top. Gewoon erg lekker dus.
Mas de Daumas Gassac 1995 ****(*)
CS 68,0% | ME 6,5% | CF 7,0% | TA 1,5% | MA 6,0% | PN 2,0% | SY 8,0% | OV 1,0% |
Alcohol 12,9 | Zuren 3,34 | pH 3,60 | Folin 50 | Glycerol 8,0 | Droog extract 27,1 |
Eerste fles geoxideerd. Tweede fles gelukkig wel zeer overtuigend. Kleur begint te bruinen. Gerijpte maar nog niet echt tertiaire neus, fijne specerijen, ceder. Uitgebalanceerde smaak, vlezig en gespierd tegelijk, fruit met pikante ondertoon, vitaal, nog volop toekomstpotentieel. Nog maar eens een voorbeeld van een piekende Mas de Daumas tussen 15 en 20 jaar oud.
Mas de Daumas Gassac 1993 ***
CS 59,0% | ME 6,0% | CF 3,0% | TA 1,0% | MA 7,0% | PN 2,0% | SY 21,0 | OV 1,0% |
Alcohol 12,6 | Zuren 3,80 | pH 3,61 | Folin 64 | Glycerol 7,8 | Droog extract 30,5 |
Een mindere wijn uit een ‘uitdagend’ jaar. Gevaarlijk vluchtig zuur, meer passend bij azijn dan bij wijn. Ook de smaak met zijn gemiddelde vulling is er allesbehalve vrij van, terwijl er een onmiskenbaar ouderdomstoontje is waar te nemen. Diepte en lengte zijn zo zo. Zwakke broeder in het gezelschap.
Mas de Daumas Gassac 1992 **** / ****(*)
CS 70,2% | ME 7,2% | CF 4,5% | TA 1,4% | MA 5,8% | PN 2,1% | SY 7,8% | OV 1,0% |
Alcohol 12,5 | Zuren 3,64 | pH 3,76 | Folin 44 | Glycerol 7,2 | Droog extract 28,4 |
Opvallend goede kleurdiepte. Nog opvallender neus met evenals de 2002 een sterke impressie van eucalyptus. Harmonieus gerijpte smaak, middelintens, nog wat fruit, merkbare tannine van het aangenaam pittige type, cederaroma, specerijen, keurige lengte. Volledig op dronk, niet meer bewaren.
Mas de Daumas Gassac 1991 ***(*)
CS 71,7% | ME 4,9% | CF 3,5% | TA 1,7% | MA 3,5% | PN 3,5% | SY 10,2% | OV 1,0% |
Alcohol 12,9 | Zuren 3,64 | pH 3,59 | Folin 58 | Glycerol 9,5 | Droog extract 27,0 |
Ver ontwikkelde wijn waarvan de neus maar matig kan overtuigen. Tawny-achtig, oxidatief, komt precisie tekort. De smaak geeft een betere indruk, onmiskenbaar door cabernet gedomineerd, stevige tannine zonder dat het erg bitter of droog wordt. Allesbehalve groots, wel voldoende.
Mas de Daumas Gassac 1989 ****
CS 66,9% | ME 6,0% | CF 1,8% | TA 1,7% | MA 7,0% | PN 1,6% | SY 14,0% | OV 1,0% |
Alcohol 13,0 | Zuren 3,80 | pH 3,60 | Folin 57 | Glycerol 9,0 | Droog extract 31,3 |
Evenals bij de 95er flesvariatie, zoals ook vastgesteld is door andere proevers bij andere proeverijen. Men zij wat dat betreft dus gewaarschuwd. In het geval van een fles in goede conditie is dit een wijn waarmee je best gestraft wilt worden. Ook hier is de neus weer lastig. Frisse, pittige smaak, tikje drogend. Kortom, een wijn voor aan tafel. Nu drinken.
Mas de Daumas Gassac 1988 ****(*)
CS 70,0% | ME 5,4% | CF 4,3% | TA 1,6% | MA 5,6% | PN 1,5% | SY 9,6% | OV 1,0% |
Alcohol 12,8 | Zuren 3,50 | pH 3,63 | Folin 57 | Glycerol 8,4 | Droog extract 29,7 |
Een heel goede Mas de Daumas, deze 88er. Prachtig gerijpte neus, puur cabernet, bordeauxachtig (‘sigarenkistje’), harmonieus. Verleidelijke smaak, rond, soepel en evenwichtig, perfect versmolten tannine, meer finesse dan kracht. Perfect op dronk, dus waarom nog langer wachten?
Mas de Daumas Gassac 1986 **(*)
CS 65,0% | ME 5,0% | CF 4,0% | TA 2,0% | MA 10,0% | PN 2,0% | SY 11,0% | OV 1,0% |
Alcohol 12,7 | Zuren 3,90 | pH 3,57 | Folin 44 | Glycerol 9,9 | Droog extract 27,6 |
De minste wijn van de proeverij. Ver ontwikkel in zowel kleur als geur. Oxidatief en onaangenaam aards, sterk tertiair, geen precisie. Ook in de smaak oxidatief met Firne karakter, geen fruit, wel; zilt, hartig en drogend. Heeft zijn beste tijd duidelijk achter de rug.
Mas de Daumas Gassac 1983 ***(*)
CS 67,0% | ME 4,0% | CF 4,0% | TA 2,0% | MA 8,0% | SY 14% | OV 1,0% |
Alcohol 13,4 | Zuren 3,30 | pH 3,66 | Folin 47 | Glycerol 10,0 | Droog extract 29,4 |
Een van de meest alcoholische jaren met tegelijkertijd hel weinig zuren. Intrigerende, want jeugdige tint. In de neus wel teken van ouderdom, oxidatief, tertiair, jodium, leer, aards. Voor een ver gerijpte Mas de Daumas ongewoon volle en ronde smaak, tannine ietsje drogend, nogmaals jodium, hartig, dropachtig en kruidig.
Mas de Daumas Gassac 1981 ****
CS 80,0% | ME 6,3% | TA 5,6% | MA 3,2% | PN 3,9% | OV 1,0% |
Alcohol 12,5 | Zuren 3,40 | pH 3,48 | Folin 45 | Glycerol 9,2 | Droog extract 26,8 |
Ver ontwikkelde kleur, oranjebruin. Aanvankelijk problematische neus, putluchtje, trekt snel bij, na beluchten gerijpte aroma’s als bij madeira, sterke rooktoon als bij Schotse whisky. Toegankelijke aanzet, redelijk soepel, elegant (nog uit de tijd voordat 13% alcohol normaal werd), tannine een beetje drogend maar niet erg storend, bevredigende afdronk. Wijn in een nog verrassend goede conditie voor zijn leeftijd.
Mas de Daumas Gassac 1979 ***
CS 75,0% | TA 19,0% | MA 6,0% |
Alcohol 12,0 | Zuren 3,40 | pH 3,40 | Folin 40 | Glycerol 8,0 | Droog extract 24,0 |
Eerste commerciële jaargang van Aimé Guibert en van alle tot nu toe geproduceerde jaargangen die met het op twee na hoogste percentage cabernet sauvignon en een waarschijnlijk nooit meer te evenaren aandeeldeel tannat. Een inmiddels (te) ver ontwikkelde wijn, maar ondanks ouderdomsverschijnselen – hij is al een poosje over zijn hoogtepunt heen – nog wel drinkbaar. Roestbruine tint. Het meest intrigerend is de neus: intens, balsamiek als oude port, aards en uitgesproken kruidig. Ouderwets lichte smaak, hartige, zilt en leerachtig, waaruit het fruit volledig verdwenen is en waarin gevaarlijk droge tannine de toon zet. Wat had je anders verwacht bij zo’n samenstelling? De complexe afdronk maakt dat slechts ten dele goed. Maar, alis het een cliché, je proeft natuurlijk wel een uniek stukje wijnhistorie.
