Jesús Barquín is een profeet en hij gelooft in sherry. Samen met zijn goede vriend Eduardo Ojeda is hij onder de naam Equipo Navazos verantwoordelijk voor een recente -zij het bescheiden- opleving van de aandacht voor sherry. Onlangs was hij in Amsterdam om zijn blijde boodschap te verkondigen. Wij luisterden en proefden met hem mee.
Elke keer moet Jesús Barquín opnieuw uitleggen hoe en vooral waarom hij zo verslingerd is geraakt aan sherry. Hij is professor aan de universiteit van Granada in het vak criminologie. Naast zijn werk is hij een groot wijnliefhebber en hij schrijft over wijn. Zo is hij bijvoorbeeld medeauteur van het boek over Rioja verschenen in de prestigieuze serie The Finest Wines of… en vorig jaar verscheen een boek van hem en Peter Liem over sherry. Hij is dus een kenner en liefhebber van Spaanse wijnen in het algemeen en sherry in het bijzonder.
Het eerste vat
In Andalusië, zijn woongebied, bezoekt Jesús Barquín regelmatig de kelders waar de vaten met sherry worden bewaard. Tijdens een van die bezoeken in 2005 proeft hij een oudere amontillado uit een bepaald vat die hem duidelijk beter bevalt dan dezelfde wijn uit andere vaten. Dat vat moet binnenkort leeggemaakt worden om er nieuwe wijn in op te slaan, zo laat de eigenaar weten. Daarop besluit Jesús een aantal wijnvrienden te benaderen met het voorstel dat vat te kopen en de inhoud zelf te bottelen voor privégebruik. Op het etiket van deze eerste botteling onder de naam La Bota de Amontillado no.1 stond met grote letters not for sale.
Barquín maakt er niet alleen zijn ongeveer veertig wijnvrienden erg blij mee, hij trekt er ook de aandacht mee van schrijvende collega’s in binnen- en buitenland. Jesús: “De eerste botteling was puur voor privégebruik. We wilden geen concurrentie aangaan met de bestaande wijnhandel. Maar toen ook een tweede botteling veel publiciteit kreeg, hebben we in overleg met producenten en handelaren besloten de door ons geselecteerde sherry’s te koop aan te bieden. Dat komt de hele sherrybusiness ten goede.”
Hebberig
De wijnen die Jesús en Eduardo selecteren komen onder de naam Equipo Navazos op de markt. Elke nieuwe botteling krijgt behalve een naam ook een nummer mee. Maar wat het meest opvalt: de flessen vliegen de deur uit! En dat voor sherry, een wijnsoort die al jarenlang in het verdomhoekje zit met een gigantisch imagoprobleem.
Waarom zijn de wijnen van Equipo Navazo zo ontzettend hip en gewild? Jesús: “Omdat ze zo goed zijn. Wij brengen het beste wat het sherrygebied te bieden heeft op fles. Veel mensen denken dat we alleen treasure hunters zijn, schatgravers die de weg kennen in de opslagplaatsen van kleine en grote sherryhuizen en daar de schatten selecteren om te bottelen. Maar dat is niet waar. Of liever gezegd: niet meer waar. We selecteren inderdaad alleen wat we zelf interessant vinden, maar vervolgens behandelen we de wijn op onze eigen manier: we bottelen hem zo uit het vat, met zo min mogelijk filtratie, bijvoorbeeld. Dat is heel belangrijk voor de smaak. Onze fino kan daarom ook best veel geler zijn dan gebruikelijk.
Bovendien zitten we op dit moment ook midden in het proces van zelf wijn maken van gekochte druiven. Onze wijnen variëren van een mousserende wijn en een Florpower – onversterkte ‘sherry’ van 100% palomino fino – tot onze eigen versie van de PX.” Bij het zelf maken van wijn heeft Jesús veel baat bij de inbreng van Eduardo Ojeda. Die is productiedirecteur bij Grupo Estévez, waar onder andere de bodega’s La Guita in Sanlúcar en Valdespino in Jerez onder vallen.
De Florpower 2010 is een van de laatste releases en nu al helemaal uitverkocht, vertelt Barquín trots, maar gelukkig heeft hij voor deze proeverij nog een paar flesjes meegenomen. De beperkte verkrijgbaarheid is een van de geheimen van het succes van Equipo Navazos; elke uitgave bevat slechts 3 tot 6 duizend flessen. Het spul is bijna niet te krijgen en daar worden wereldwijd heel veel wijnliefhebbers heel hebberig van.
Methode Niepoort
Het idee om een niet-versterkte sherry uit te brengen, is overigens niet van Equipo Navazos zelf, maar van een andere wijngrootheid: Dirk van der Niepoort. Die kwam naar Andalusië om in 2008 de eerste editie te maken van de Navazos Niepoort. Een wijn gemaakt volgens de klassieke methode – in grote, niet helemaal volle vaten, zodat de flor de kans krijgt om te groeien – maar zonder alcohol toe te voegen. Het idee dat een alcoholpercentage van 15% noodzakelijk is om de flor te laten gedijen, wordt door Jesús als onzinnig van de hand gewezen. Uit oude boeken blijkt dat het versterken van de wijn pas veel later is toegepast.
De laag-alcoholische Niepoort Navazos bleek een frisse, crispy sherry met veel karakter en werd in snel tempo populair. Waarom dan nog een tweede niet-versterkte wijn onder de naam Florpower? Jesús: “Dat heet risicospreiding. Door een onverwachte temperatuurschommeling in de zomer van 2009 verdween de flor plotseling en kreeg een verkeerde bacterie de overhand. Van de veertig vaten jonge wijn hebben we er slechts tien kunnen gebruiken. In 2010 hebben we er toen voor gekozen om een deel volgens de ‘methode Niepoort’ te maken, met druiven uit Jerez en een vergisting en langdurig verblijf op vaten, en een ander deel op een nieuwe manier. De Florpower komt van druiven uit Sanlúcar de Barrameda en ligt van de 32 maanden dat hij onder de flor zit er slechts 8 op vat. De rest van de tijd rijpt hij op roestvrijstalen tanks. Het zijn twee zo verschillende wijnen geworden, dat het gerechtvaardigd is ze naast elkaar uit te brengen.”
Topwijn
Is wat Equipo Navazos doet alleen een hoop heisa creëren? Met andere woorden: is het oude wijn in nieuwe zakken, of is de hype terecht? Dat laatste is zonder meer het geval. Wat zij brengen, is werkelijk de crème de la crème van wat het sherrygebied te bieden heeft. Wellicht moeten we toegeven dat we nauwelijks nog weten hoe topwijnen uit dit gebied kunnen smaken. Proef een La Bota 42 Manzanilla of een La Bota 37 Amontillado en probeer je te herinneren welke wijn in complexiteit en smaakfinesse in de buurt komt van deze twee wijnen. Dan kom je vanzelf met wijnen met een wereldreputatie.
Een opmerking over de prijzen. De wijnen van Equipo Navazos zijn inderdaad niet goedkoop. Een citaat van Jancis Roberson in dit verband: ‘They are not cheap. But then nor is Grand Cru Burgundy.’ Met andere woorden: het is maar waar je ze mee vergelijkt. In de categorie topwijn zijn ze nog steeds goedkoop!
Importeur
Equipo Navazos zet sherry opnieuw op de kaart. Sterker nog, ze zijn het nieuwe ijkpunt voor kwaliteit. Nu maar hopen dat sommeliers, wijnhandel en wijndrinkers het idee ook oppikken. Een compliment is in ieder geval op zijn plaats voor het jonge importbedrijf Cuimed dat Equipo Navazos naar Nederland haalt. Daarnaast is het ook te krijgen bij Horizon Wines.
In het glas
Cuimed en Barquín hebben een 7-tal wijnen klaar gezet om te proeven. Een impressie. Prijzen bij benadering in de winkel inclusief BTW.
Colet Navazos Extra-Brut 2009 € 33,00
Een voorbeeld van de samenwerking die Equipo Navazos met andere bedrijven aangaat. Dit keer met Sergi Colet, een cavaproducent uit Penedès. Het bijzondere van deze wijn is dat er voor de dosage een palo cortado gebruikt is. De wijn heeft een mooi zuivere geur, licht oxidatief, appel, amandel en een fris hoog zuur na.
La Bota de Vino Blanco MMX No 44 Florpower (niet verkrijgbaar)
Omdat dit officieel een landwijn is, mag er geen jaartal op het etiket. Daarom staan er de Latijnse letters MMX, 2010. Het is een niet-versterkte Palomino Fino, die eerst vergist is in stalen tank, daarna acht maanden onder flor op houten vaten heeft gerijpt en vervolgens weer op staal rijpte, ook onder een laag flor natuurlijk. In de laatste fase voor het bottelen is bewust wat lichte oxidatie toegestaan. De kleur is goudgeel, met noten en amandel in de smaak. Gerijpte, licht oxidatieve afdronk.
Navazos Niepoort 2010 € 24,00
Ook een onversterkte Palomino Fino, nu echter vergist op houten vaten. De druiven komen uit het gebied rond Jerez, waar de Florpower rijpt in Sanlúcar de Barrameda. In vergelijking met de Florpower is deze wijn frisser en eleganter. Minder oxidatieve stijl.
La Bota de Fino No 35 € 33,00
Een fino, geselecteerd uit de kelders van Valdespino, die maar liefst 10 jaar onder flor heeft gerijpt. De geur is lichtgeel: niet alleen een gevolg van de leeftijd, maar ook van de geringe filtering die is toegepast. Geur en smaak zijn heel fris, elegant met een hint amandel en mineralen.
La Bota de Manzanilla No 42 € 32,00
Deze manzanilla No 42 is minder oxidatief dan de fino No 35. Hij heeft een verfijnde elegante smaak, met lichte fruittonen (appel, citrus) en een krachtige, frisse afdronk. Prachtige, indrukwekkende wijn.
La Bota de Amontillado No 37 € 59,00
Deze wijn heeft 12 tot 15 jaar op vat gelegen en komt uit de kelders van La Guita. Smaak en geur zijn heel complex, aards en kruidig met een stevig alcoholgehalte van 18,5%. We proeven en ruiken leer, bouillon, boenwas, specerijen, frisse, droge zuren. Ook indrukwekkend.
PX Casa del Inca 2001 € 33,00
Een nog heel jonge PX uit 2011. Met meer dan 400 gram suiker per liter heel erg zoet. Gemaakt van ingedroogde druiven die niet zijn gerijpt in vaten, maar in cementen amfora’s. In geur en smaak dadels, gedroogd fruit, cacao en chocola. Ondanks de suikers ook een frisse toets.
Tekst en foto’s: Gerard Reijmer
Verkoopinformatie: www.cuimed.com en www.horizonwines.com
