Weingut Koehler-Ruprecht geldt sinds jaar en dag als een van de bekendste en meest toonaangevende domeinen in de Pfalz.Tekst en fotografie: Frank Jacobs
Het markante domein in Kallstadt, dat al sinds de oprichting in 1910 – een zogenaamd Gründungsmitglied – lid is van de VDP (Verband Deutscher Prädikatsweingüter) telt 10,5 ha. aan wijngaarden en wordt beschouwd als een toonbeeld van traditie.
De wijngaarden zijn beplant met 54% riesling, 20% spätburgunder, 8% weißburgunder, 3% grauburgunder, 3% chardonnay en 12% andere druivenrassen als bijvoorbeeld gewürztraminer, scheurebe en muskateller. De wijngaarden bevinden zich op een gevarieerde bodem van voornamelijk kalkzandsteen in combinatie met ondermeer kalkmergel, zand, löss en leem. Met een gemiddelde opbrengst van 68 hl/ha produceert Koehler-Ruprecht jaarlijks zo’n 75.000 flessen.
Potentie
De traditionele, en soms ook wat risicovolle, wijze van wijnmaken, uit zich ondermeer in een late oogst, gevolgd door een langdurige spontan vergärung (nooit worden hier gecultiveerde gisten gebruikt, evenmin worden de wijnen aangezoet of aangezuurd) en een – ook al vaak lange – rijping op louter, veelal kleine en oude, houten vaten. Zo ontstaan wijnen die een harmonische balans vormen tussen enerzijds kracht plus extract en anderzijds elegantie en mineraliteit, met daarnaast de potentie om lang te kunnen rijpen.
De grote animator hierachter is eigenaar Bernd Philippi, kleinzoon van een van de beide naamgevers van het wijngoed. Overigens is het wijngoed al sedert 1680 in handen van dezelfde familie.
Klasse
De wijnen, en zeker de Rieslings, van Koehler-Ruprecht gelden absoluut niet als gemakkelijk. Het zijn zeker geen commerciële instapwijnen voor een breed publiek en beginnende wijnliefhebbers. Het zijn veeleer eigenzinnige wijnen die in hun jeugd ongenaakbaar en onvoorspelbaar kunnen zijn en vaak pas na verloop van – soms vele – jaren op fascinerende wijze hun werkelijke klasse tentoonspreiden.
Naast de standaardwijnen worden er in de betere jaren ook reservewijnen uitgebracht die langer rijpen en pas later gecommercialiseerd worden. Zij zijn herkenbaar aan de letter(s) R of RR op het etiket.
Wijngaard
De meest gereputeerde wijngaard van Koehler-Ruprecht is de Kallstadter Saumagen, een wijngaard aan de westzijde van het dorp met een bodem van vooral kalkzandsteen – de wijngaard ligt feitelijk in een oude Romeinse kalksteengroeve – en een vrijwel louter zuidelijke expositie. Het is een wijngaard waarin de riesling, maar ook de verschillende Burgundersorten goed gedijen.
Proeverij
Wim Dooge, niet alleen een liefhebber van wijnen uit Italië en Bourgogne, maar sinds jaar en dag ook een warm pleitbezorger van de kwaliteit van Duitse wijnen en goed bevriend met Bernd Philippi, organiseerde voor een klein gezelschap, waaronder Bernd Philippi, onlangs een proeverij van 20 jaargangen (1990 – 2010) Kallstadter Saumagen Spätlese trocken afkomstig uit zijn eigen kelder en de kelder van een Duitse vriend.
De proeverij bevestigde een aantal zaken die hierboven al werden gesteld. Het feit dat de wijnen volledig voldeden aan hetgeen vooraf al enigszins mocht worden verwacht, impliceert niet dat er geen spanning was. In tegendeel!
Soms tintelde de spanning werkelijk uit het glas, zeker bij enkele wijnen die de tevoren reeds hooggespannen verwachtingen volledig waar maakten. Zoals de magistrale Kallstadter Saumagen Spätlese trocken 2004 en de werkelijk fenomenale, levendige en nog altijd jeugdige Kallstadter Saumagen Spätlese ‘R’ trocken uit 1998 en 1990. Dit waren slechts de uitschieters van een serie bijzondere wijnen, die in veel oogstjaren zowel het aankopen als het bewaren waard zijn.
