Het zijn roerige tijden op de Campus. De verschillende studentenverenigingen halen alles uit de kast om nieuwe zieltjes te winnen, dagelijks strijden Democraten en Republikeinen op het schoolplein om het hoogste woord en alle stilteruimtes zitten vol met studiebollen die zwaar zuchten boven leerboeken, want de eerste examens worden alweer afgenomen. Zelfs het weer lijkt van slag te zijn. Het zou wel eens kunnen gaan regenen vandaag. Andy, de prof, had ons nog zo gewaarschuwd: “We will go to the field, rain or shine, for the lab portion of the class.” Het is tijd voor mijn derde les in de wijngaarden van UC Davis. Voor de laatste keer controleer ik mijn jaszakken op de aanwezigheid van mijn benodigde schoolspullen. Skibril, “check”. Regenjas, “check”. Knipschaar, “check”.
Na een uur de theorie achter het snoeien van wijnranken verder uitgediept te hebben, worden we met een wit bestelbusje van het klaslokaal naar het slagveld gebracht. Vanaf de weg kun je de gesnoeide takken al op de grond zien liggen. Die rommel is nog van vorige week. Het wijngaardarsenaal van de universiteit telt ongeveer zeven hectaren aan verschillende druivenrassen, zoals Cabernet Sauvignon, Chardonnay en Sauvignon Blanc. De leeftijd van de wijnstokken varieert van één tot twaalf jaar oud. Veel van de volwassen wijnstokken vertonen kenmerken van uitdroging en rot, omdat ze zijn aangetast door “eutypa (dieback)”. Deze schimmelinfectie vormt een van de grootste bedreigingen voor de Californische wijngaarden en de rest van de wereld. De schimmel komt met de wind de wijngaarden in en nestelt zich, veelal tijdens de eerste winterse regenbuien, op de wonden van de gesnoeide wijnranken en werkt zich een weg door de plant totdat de dood erop volgt. Tot op dit moment is het niet mogelijk om deze ziekte te genezen, maar wel enigszins te voorkomen. Een van de belangrijkste manieren is een juiste tijdsbepaling van snoeien. De wijnboer die besluit om laat in de winter te snoeien (begin maart), heeft de minste kans op infecties, omdat het aantal sporen in de wijngaard minder is. Op die manier blijven veel wijnranken een infectie bespaard. Ook bestaat er in deze periode een verkleinde kans op bevriezing van de knoppen op de overgebleven takken van de wijnplant. De gemiddelde dag- en nachttemperatuur stijgt naarmate het seizoen vordert. De tijdsfactor voor wijngaardonderhoud is dus zeer bepalend.
Voordat de leerlingen zich mogen uitleven op het plantenmateriaal, geeft professor Andy nog gauw de laatste aanwijzingen. De manier waarop hij de planten te lijf gaat, is zeker niet als zachtaardig en elegant te omschrijven. Na eerst de aanvalstechniek aan ons te hebben uitgelegd, wordt de wijnplant vervolgens eens goed op zijn nummer gezet. De afgesnoeide takken vliegen door de lucht en Andy knipt als een bezeten kapper die helemaal opgaat in de lange haren van zijn cliënt. Toch maar goed dat ik mijn skibril zo-even heb opgezet, zodat ik ernstige beschadigingen aan mijn ogen voorkom. Tot onze geruststelling deelt Andy ons mee dat er pas één iemand in zijn klas gewond is geraakt gedurende zijn 24 jaar als leraar, namelijk hijzelf. Eerlijk gezegd verbaasde mij dat niets. Met gepaste trots beschrijft hij hoe zijn vrouw, een verpleegster, het puntje van de pink van zijn linkerhand er eigenhandig weer had aangeplakt, nadat hij zich eens lelijk had verknipt. De klas is duidelijk onder de indruk en met veel eerbied en respect voor onze leermeester luisteren we naar de wijze woorden die volgen. We worden erop geattendeerd dat we een wijnplant in zijn geheel moeten beoordelen. Hierbij laat ik de wijze van geleiding even buiten beschouwing, welke natuurlijk ook bepalend is voor de manier van snoeien. Desalniettemin heeft het snoeien van de wijntakken drie doeleinden: de toekomstige, vegetatieve capaciteit van de wijnplant bepalen, de groei van de plant te leiden en de wijnplant op die manier in balans laten komen. Balans schijnt het kernbegrip te zijn. Het gaat hierbij om het aantal en de lengte van de wijnstokken, het aantal knoppen per wijnstok en dit alles gerelateerd aan de gezondheid en sterkte van de plant. Een wijnplant die niet in balans is, zal ook nooit de druiven kunnen leveren om grote wijnen van te maken. Ook Andy is ervan overtuigd dat het werk van de wijnmaker in de wijngaard begint en niet in de wijnkelder.
Nadat alle vlijtige studenten zelf aan het knippen zijn geslagen, beginnen de wolken samen te trekken boven de wijngaarden. Het zal niet lang meer duren voordat de hel boven ons losbreekt. Op verzoek van de leerlingen wordt de les dan ook voortijdig beëindigd. We worden vervolgens snel terug naar het beginpunt gebracht, ons leslokaal. Tijdens de rit word ik gewezen op een riviertje dat langs de weg stroomt en “Putah Creek” wordt genoemd. In tegenstelling tot wat ik in alle onschuldigheid verwachtte, was de naam van dit beekje geen eerbetoon aan een befaamde nabijgelegen wijngaard, maar een verwijzing naar de vroegere tippelzone van Davis. Even later zie ik mijn geregistreerde fiets weer eenzaam geparkeerd staan tegen een olijfboom. Na het uistappen haasten alle studenten zich naar hun eigen terreinwagen (!). Als enige persoon haal ik mijn regenjack tevoorschijn om mijzelf klaar te maken voor de lange weg naar huis. Zodra ik op mijn tweewieler stap, valt plotsklaps de regen met bakken uit de hemel. Achter mij hoor ik nog net een Amerikaanse medestudent roepen: “You crazy Dutch people and your bikes”. Er verschijnt een glimlach op mijn gezicht en ik begin met fietsen.
