Reportages & Reizen

Er was eens een verbitterde oude man met een kwade dronk die door niemand aardig gevonden werd. En die zich tegen beter weten in een onbegrepen genie voelde. Teneinde zich regelmatig op andermans kosten te kunnen laten vollopen, gaf hij zich uit voor iemand met verstand van wijn. Ook gaf hij voor over wijn te kunnen schrijven.
Er was eens een verbitterde oude man met een kwade dronk die door niemand aardig gevonden werd. En die zich tegen beter weten in een onbegrepen genie voelde. Teneinde zich regelmatig op andermans kosten te kunnen laten vollopen, gaf hij zich uit voor iemand met verstand van wijn. Ook gaf hij voor over wijn te kunnen schrijven. Sterker nog, hij meende dat zelfs op ‘geestige’ wijze te kunnen! Wel met altijd het vingertje geheven, want onze scribent meende dat op hem zelf na niemand deugde. Hij bood zijn verbale afscheidingen voor niks aan, dus kwam er belangstelling van dubieuze media en bijbehorende personages. Die hij dan op zijn beurt weer de hemel in prees. Als jij mij aardig vindt, vind ik jou aardig. En ja hoor, hij mocht naar proeverijen in de grote stad komen en zelfs in een heuse persjury zitting nemen!

Tijdens een rusteloze nacht na een iets te royale inname had onze tragische volloper uit de provincie een openbaring. Hij was de Geroepene om al die zondaren in wijnland eens onverbloemd mores te leren! Meer nog dan vroeger zou de zondaar de zonde gaan bestrijden. De vos die de passie preekt. Pek en veren voor die verdorven types die in persjury’s zitten, en zo. En natuurlijk ook voor diegenen die voor mooie reizen en fijne maaltijden worden uitgenodigd. Dat stemde hem als onbeduidende krabbelaar jaloers en bitter, maar dat kon hij natuurlijk niet hardop bekennen. Vandaar die moraliserende draai aan het verhaal. Over vermeende omkoping, corruptie, vriendjespolitiek en nog heel veel meer verschrikkelijks dat hier beter maar niet in detail genoemd kan worden.

Helemaal verkorven bij hem heeft het Nederlands enige Master of Lunch, die zich bij diens frequente studiebezoeken op andermans kosten aan sterrenzaken altijd door even briljant als verpletterend mooi vrouwvolk omgeven weet. Om onze met de onderkant van een heipaal schrijvende en sociaal onaangepaste antiheld lopen die uiteraard altijd met een grote boog heen. Vandaar dat hij dan zelf maar in het geniep met die door hem zo verafschuwde promotiebureaus belt om op hoge toon te eisen dat men hem voor een leuk reisje uitnodigt. Want dat hij anders wel eens nare dingen over ze zou kunnen schrijven. Maar bij de promotiebureaus doorzien ze dit soort chanterende charlatans inmiddels wel.

De gemankeerde versjesschrijver – dit pijnlijke detail waren we nog vergeten te vermelden – pleitte recentelijk in een eindeloos saai stuk in een periodiek van nota bene de Wine & Food Association voor een ‘gedragscode’ voor degenen die over wijn schrijven. Dat mag nog eens een ongeëvenaard staaltje van ironie heten! Of een ongeëvenaard bord voor de kop? Psychiaters kennen een dergelijke klassieke combinatie van minderwaardigheidsgevoel, verdringing en overreactie overigens maar al te goed. Je zou er bijna medelijden mee krijgen.

Van lieden die zich moreel superieur achten, verwachten we maar één ding. Wacht even met anderen te wijzen op een splintertje in het oog alvorens de balk uit het eigen oog te hebben weggenomen. En ook dat bord voor de eigen kop. Op dat gebied is er nog heel wat werk te verzetten. Ons moraliserend orakel zou er verder goed aan toe eens wat minder te hijsen, meer op zijn taal te letten en het eigen gedrag in overeenstemming te brengen met al die normen en waarden waaraan hij anderen meent te moeten onderwerpen. Een goede wijncursus volgen kan ook geen kwaad. Proeven is namelijk nog iets meer dan alleen maar slikken. Misschien wordt hij dan toch nog eens een keertje voor zo’n fijne ‘persjury’ gevraagd…

René van Heusden

Wat is er toch aan de hand met Zuid-Afrikaanse wijnen? Lopen die niet meer zo hard als de afgelopen jaren het geval was? Is het nieuwtje er af? Zijn ze ineens minder ‘trendy’ dan rosé of die vermaledijde Prosecco? Of toch wat minder fán-tás-tisch dan de onwaarschijnlijke stuntprijzen even wilde doen geloven? Zo de groei er uit is, is dat dan erg? Nee, dat is helemaal niet zo erg.
Wat is er toch aan de hand met Zuid-Afrikaanse wijnen? Lopen die niet meer zo hard als de afgelopen jaren het geval was? Is het nieuwtje er af? Zijn ze ineens minder ‘trendy’ dan rosé of die vermaledijde Prosecco? Of toch wat minder fán-tás-tisch dan de onwaarschijnlijke stuntprijzen even wilde doen geloven? Zo de groei er uit is, is dat dan erg? Nee, dat is helemaal niet zo erg.  

Met cijfers kun je alles bewijzen en ontkennen, afhankelijk van wie die cijfers aanlevert én van wat je er in wenst te zien. Cijfers van de Rotterdamse douane over containers en hectoliters vertellen een heel ander verhaal dan die van een marktonderzoeksbureau dat consumenten vraagt naar hun drinkgewoonten. Cijfers die in beide gevallen maar een deel van de werkelijkheid weergeven. Of de consumptie van Kaapse wijn net zo dramatisch is teruggelopen als het afgelopen jaar ingevoerde volume, is nog maar de vraag. Immers, wat leerden we altijd op school? Dat veel van de goederen die Rotterdam binnenkomen niet voor Nederland bestemd zijn. En ze dat dus de afgelopen jaren ook niet allemaal waren. Wanneer een grote Duitse afnemer zijn wijn via Hamburg of Bremen betrekt in plaats van via Rotterdam, dan beïnvloedt dat de statistieken ineens behoorlijk. Bovendien was wat wel in Nederland gedronken werd – al dan niet aangevoerd via Antwerpen! – nu niet altijd van een kwaliteitsniveau om blij van te worden.

Wanneer er daadwerkelijk sprake is van een stagnatie of zelfs een afname in de consumptie van Zuid-Afrikaanse wijnen – en er lijkt voldoende reden om aan te nemen dat dat momenteel inderdaad wel het geval is – dan is dat eigenlijk helemaal niet zo rampzalig. Hebben we immers niet altijd te horen gekregen dat het juist de bedoeling was om de mensen aan de ‘betere’ Kaapse wijn te krijgen? Aan Wijnen met een Verhaal, volgens het beginsel ‘minder maar beter’? Ja, natuurlijk. Totdat puntje bij paaltje komt.

Bij Wines of South Africa in Stellenbosch is men in ieder geval  niet zo geamuseerd over de (vermeende) gang van zaken in Nederland, zo vernam ik uit een zeer betrouwbare bron. Alle mooie verhalen over idealistische doelstellingen ten spijt – een wijnbouw die in het teken zou moeten staan van duurzaamheid, biodiversiteit, fijne bloemetjes, terroir én een rechtvaardiger maatschappij – staart men zich daar momenteel blind op statistieken en lijkt de kortzichtige koopman het ook daar te winnen van de dominee die over de hemel op aarde preekt. Of: hoe kortetermijndenken het weer eens wint van visie. In andere landen is dat trouwens niet anders.

Het valt te hopen dat de Zuid-Afrikanen zichzelf eens een spiegel voorhouden en de duurzame ontwikkeling van hun wijnbouw en wijnexport niet alleen met de mond belijden, maar daar ook in hun marktbenadering blijk van geven. Nederland is immers klaar voor die volgende fase, waarin de overstap van veel naar goed – of in ieder geval: beter – gezet wordt. Van anonieme bulkwijn naar wijn met een herkomst. Wanneer de conjunctuur nog even mee blijft werken, dan is dat beslist geen onmogelijke opgave.

Men zou er goed aan doen zich nog eens af te vragen waarop die overdreven populariteit van Kaapse wijnen de afgelopen jaren bij Nederlandse supermarktklanten gebaseerd was. Een hype die niets met de intrinsieke kwaliteit van de meeste wijnen had, maar zoveel te meer met vals sentiment (inclusief ‘grappige’ namen…) en een prijspeil dat elke vorm van duurzame wijnbouw, zonder excessieve opbrengsten en met emancipatie van de onderbedeelde gekleurde medemens via eerlijk delen, op voorhand onmogelijk maakt. Wel beschouwd te absurd voor woorden, maar logisch en consequent denken zijn niet de sterkst ontwikkelde vaardigheden in wijnland. Bij producenten noch consumenten. Je zou desgewenst ook van schijnheiligheid kunnen spreken.

En er zijn voorzichtige tekenen dat ook de grootgrutters van deze wereld en hun toeleverende handlangers wel inzien dat een al maar neerwaartse prijsspiraal uiteindelijk een doodlopende weg is. Dat biedt al vast een sprankje hoop. Wat nog meer hoop biedt, zijn de inspanningen van gespecialiseerde importeurs van Kaapse wijnen, die niet in termen van containers denken maar van pallets. En die, net als collega’s die met wijnen uit gebieden als de Bourgogne of Piemonte werken, weten dat het opbouwen van een duurzame reputatie het niet gebaseerd is op volumes, maar op inhoud. Daar heeft de ‘brand’ Zuid-Afrika pas echt baat bij. Wat alle nitwits van de marketingafdeling ook mogen beweren.

René van Heusden

< Stuur deze pagina door >

Helemaal gek word je er van. Van al die reclamespots op de radio waarin je wordt opgeroepen om toch vooral maar te gaan beleggen. Zodat je je helemaal aan je hobby’s kunt wijden. Ja, ja. Nogal wat beleggers gedragen zich inderdaad als hobbyisten, in de minder gunstige betekenis van dat woord. Kennelijk volstaat al het eerste het beste flut verhaaltje, gekoppeld met de belofte van fán-tás-tische rendementen, om hele volksstammen vlot van hun centjes af te helpen.
Helemaal gek word je er van. Van al die reclamespots op de radio waarin je wordt opgeroepen om toch vooral maar te gaan beleggen. Zodat je je helemaal aan je hobby’s kunt wijden. Ja, ja. Nogal wat beleggers gedragen zich inderdaad als hobbyisten, in de minder gunstige betekenis van dat woord. Kennelijk volstaat al het eerste het beste flut verhaaltje, gekoppeld met de belofte van fán-tás-tische rendementen, om hele volksstammen vlot van hun centjes af te helpen. Nou ja, centjes? In de regel gaat het wel om bedragen waar menigeen vrij lang voor dient te werken. (Maar dat terzijde. Hadden we maar een echt vak moeten leren.)

De drijfveer om al die mooie praatjes van zelfbenoemde ‘beleggingsadviseurs’ klakkeloos te geloven is niets anders dan hebzucht. Die verhindert dat zeepbellen, drijfzand en windhandel al in een vroeg stadium als zodanig herkend worden. Geen wonder dat listige zakenlieden op de gedachte gekomen zijn om ook beleggingen in wijn aan te bieden. Het begon ooit vrij onschuldig met het leasen van stokken, gevolgd door het participeren in hele wijngoederen om te eindigen met pure speculatie in flessen wijn. Wat dat laatste betreft zij nog maar eens benadrukt dat wijn hooguit bedoeld is om op te leggen, niet om in te beleggen.

Beleggen in wijn dus. Hier wordt het dubbel gevaarlijk, want ook zonder beleggingsaspect zorgt wijn er al vaak voor dat zelfs – nee: juist – gestudeerde mensen ineens een merkwaardig waas voor de ogen krijgen. Zo’n waas dat de kijk op de nuchtere werkelijkheid ernstig vertroebelt, vooral op het financiële aspect daarvan. Vanwege het vermeend ‘romantische’ aspect ervan? In de economie draait het uiteindelijk echter toch gewoon om vraag en aanbod.

Hoe dat werkt, is tot op zeker hoogte aardig verifieerbaar. Daar hoef je geen professionele analist voor te zijn. Gewoon even het gezonde verstand zijn werk laten doen volstaat. 
Ik heb daarom absoluut geen medelijden met al die mensen die zich gedupeerd voelen door de praktijken van charlatans die handig op hun hebzucht hebben ingespeeld. Die kennelijk van een uiterst gewiekste babbel voorziene oplichtertypes van de Bordeaux Advisory bijvoorbeeld, die gouden bergen beloofden wanneer je eerst zo goed wilde zijn een woekerbedrag voor volstrekt obscure wijnen te betalen. Bedragen waar zelfs de meeste eigenaars van crus classés in Bordeaux vooralsnog alleen maar van mogen dromen. Kun je nagaan, want wanneer men ergens bedreven is in de kunst van het speculeren…. Hetzelfde geldt voor de slachtoffers van het Bergwater project in Zuid-Afrika. Hier gaat dus het gezegde op dat de gelegenheid de dief creëert. Of liever: get real!

Heeft nu niemand van die al maar meer geld beluste beleggers ook maar even de moeite genomen even zijn of haar licht op te steken hoe dat nu zo’n beetje werkt in wijnland? Dat als je zonodig wilt speculeren, je dat alleen kunt doen met wijnen die ook daadwerkelijk aan speculatie onderhevig zijn? Als je een grote som geld aan derden overhandigd, is dat toch vrij voor de hand liggend. En als je een auto koopt, steek je toch ook eerst je licht op, zodat je niet voor een blitse Testarossa betaalt om een aftands Trabantje geleverd te krijgen?

Daarom ter afsluiting geen beleggingstip, maar een belevingstip. Wijn is bedoeld om van te genieten. Wanneer je dan aardig in je slappe was zit, koop dan gewoon van een bonafide wijnhandelaar een paar dozen of kisten bewezen lekkere wijn om van te genieten. Het zou me alleen niet verbazen, wanneer die ‘wijnbeleggers’ voor hun dagelijkse fles een voorkeur voor ramsjwijnen van Duitse hard discounters hebben. Chablis voor maar 4,99, echt een ‘vondst’! Tja, dan verdien je ook wel straf.

En wat hoorden we vandaag ineens in het Sterblokje? Ja hoor, een spotje van die oude, vertrouwde Nederlandse Wijnbeurs. Wie dus iets meent te moeten hebben met ‘Grand Cru’ wijn, houde derhalve de oren gespitst! Maar pas op, die aanhalingstekens staan er niet voor niets. Ervaringen uit het verleden bieden een waarschuwing voor de toekomst…

René van Heusden

In menig aangrijpend verhaal over spraakmakende chefs lezen we hoe bezorgd die zijn om de kwaliteit van hun ingrediënten. Hoe alles van de beste kwaliteit moet zijn, verser dan vers en een authentieke smaak moet hebben. Geen industriële convenience derhalve. Dit is een waarlijk fijne instelling die we als restaurantbezoekers alleen maar kunnen toejuichen. Immers, alleen op basis van niet-gestandaardiseerde producten kan een chef zijn of haar individuele klasse ten volle tonen.
In menig aangrijpend verhaal over spraakmakende chefs lezen we hoe bezorgd die zijn om de kwaliteit van hun ingrediënten. Hoe alles van de beste kwaliteit moet zijn, verser dan vers en een authentieke smaak moet hebben. Geen industriële convenience derhalve. Dit is een waarlijk fijne instelling die we als restaurantbezoekers alleen maar kunnen toejuichen. Immers, alleen op basis van niet-gestandaardiseerde producten kan een chef zijn of haar individuele klasse ten volle tonen. Het zou dus ondenkbaar zijn dat ze zich overleverden aan een multinationale producent van diepvriesmaaltijden.

Bij wijn, en meer bepaald champagne, ligt dat anders. Sla je in diezelfde zaken waar alleen lijngevangen vissen worden toegelaten de wijnkaart open op pagina 1, dan is het in 9 van de 10 gevallen raak. De eerste champagne op de kaart is de standaard Brut van de meest industriële onderneming die in Epernay en omgeving actief is, jaarlijks goed voor miljoenen flessen. Op een uitgesproken individuele stijl kun je die wijnen dus niet betrappen. En het woord ‘ambachtelijk’ is al helemaal niet van toepassing. Die onderneming heeft het niettemin wel slim aangepakt. Ere wie ere toekomt. Een aantal clubs van samenwerkende restaurants is een vette kluif voorgehouden in de vorm van speciale inkoopprijzen en verkoopondersteuning wanneer die collectief het merk op de kaart zouden zetten. Wat de fabrikant van diepvriesmaaltijden nog niet gelukt is, is de raffinaderij in Epernay wel gelukt.

De zelfverklaarde fine fleur van de Nederlandse gastronomie heeft gretig toegehapt. En dus voeren al die grensverleggende restaurateurs dezelfde convenience huischampagne. Vanwege de kennelijk niet te versmaden marge die hierop te realiseren valt. We zagen daar pas nog een staaltje van op de wijnkaart van een etablissement in Noordwijk. Men heeft daar de euvele moed om 75 euro in rekening te brengen, terwijl de meeste collega’s het op de toch ook niet kinderachtige 65 euro houden. Het zou verboden moeten worden. Nieuw is het verschijnsel van deze schaamteloze volksverlakkerij niet en het is eerder al aan de kaak gesteld. Beangstigend is alleen dat het maar blijft voortduren. Een toppunt van cynisme?

Nu we het toch over wijnkaarten hebben, op wijnkaarten van ‘betere’ restaurants – zoals aangesloten bij die clubs die zich graag laten ondersteunen door kapitaalkrachtige industriële giganten – tref je nog vaak grote selecties witte Bourgogne en rode Bordeaux aan. Niet dat zoiets nu echt veel keuze betekent, want je bestelt er per keer toch maar hooguit een van. Vooropgesteld dat je je dat als gewone sterveling al kunt veroorloven. Goed, het zal nog wel iets met verkeerd begrepen ‘prestige’ te maken hebben om zulke wijnen in zulke grote aantallen te voeren. Imponeergedrag? Een beetje zoals gebruik van ganzenlever en kaviaar garant zou moeten staan voor een keuken van niveau. Niet dat er op zichzelf iets mis is met die ‘grote namen’ en luxe ingrediënten, maar het is allemaal zo voorspelbaar.

Daarom is het des te vreemder en paradoxaler dat realistische Bordeaux er helemaal niet aan te pas lijkt te komen in wijnarrangementen. Het gaat daarbij uiteraard niet om het tragisch ondrinkbare werk uit de obscure buitengewesten, maar om wijnen uit bijvoorbeeld de satellietappellations van Saint-Emilion en Pomerol of uit de Côtes (Castillon, Francs, Bourg, Blaye en Premières Côtes de Bordeaux). Goed gemaakte wijnen, karaktervol en nog beschaafd geprijsd ook. Tien jaargangen van een premier cru voeren vereist geen enkele kennis, alleen geld om ze aan te kopen. Een mooie Côtes de Castillon vinden en die durven schenken is een ander verhaal. Dat is een demonstratie van actuele kennis en originaliteit binnen een klassiek kader. Wie durft nu eens een keer? Je hoeft je voor Bordeaux toch zeker niet te schamen? Maar ja, petits châteaux hebben niet de financiële middelen om leuke sponsorcontracten af te sluiten.

René van Heusden

Les 1 in elk wijnboek of elke wijncursus leert ons dat een goede wijn een goed glas verdient. Glaswerk is terecht een pijler van wat zo mooi ‘wijncultuur’ heet. Toch wordt die vanzelfsprekende raad uit de wijnboeken door lang niet iedereen in wijnland ter harte genomen. Helaas zijn er nog hele volksstammen voor wie het glas niet meer dan een onbeduidende bijzaak lijkt te zijn. Zowel bij producenten met pretenties als in restaurants met pretenties.
Les 1 in elk wijnboek of elke wijncursus leert ons dat een goede wijn een goed glas verdient. Glaswerk is terecht een pijler van wat zo mooi ‘wijncultuur’ heet.
Toch wordt die vanzelfsprekende raad uit de wijnboeken door lang niet iedereen in wijnland ter harte genomen. Helaas zijn er nog hele volksstammen voor wie het glas niet meer dan een onbeduidende bijzaak lijkt te zijn. En dus krijg je hun wijn in belachelijk kleine gevalletjes die de naam ‘glas’ nauwelijks waardig zijn. Zowel bij producenten met pretenties als in restaurants met pretenties. 

Fransen, die graag pretenderen zo trots te zijn op hun vermeend superieure wijncultuur, zijn nog altijd berucht om hun ongeëvenaarde klungeligheid op het gebied van presentatie. Grands crus uit eierdopjes of tandenborstelglazen, het gebeurt nog regelmatig! Om over hygiëne nog maar te zwijgen. Alleen in Bordeaux – waar anders dan daar, waar uiterlijk vertoon zo mogelijk belangrijker is dan inhoud – ziet het er wat beter uit. Bij de primeurproeverijen althans. In werkelijk beschaafde landen als Italië en ook het 21^eeeuwse Duitsland is het daarentegen wel een goede gewoonte om wijnen in eersteklas glaswerk te presenteren.  

En in Nederland? Mwa. Het houdt niet over. Recente proeverijen in respectievelijk een groot hotel, een congrescentrum – herstel: convention centre – een passagiersterminal en een  historisch kasteel stemden niet echt vrolijk. Jammer, want het ging in alle gevallen ten koste van mooie wijnen. Beseffen de organisatoren dat niet? Is het een kwestie van zuinigheid? Dat zou vreemd zijn, want ze hebben wel geld over voor zaken als ‘seminars’, ‘smaakcolleges’ en ‘masterclasses’. Voortaan graag even beginnen bij het begin. Met echte glazen in plaats van opgeblazen nep. Dat komt de promotionele boodschap van een evenement pas echt ten goede. Hoe het ook kan, lieten het nuchtere Poot Agenturen en het al even pretentieloze Van der Valk begin dit jaar in De Gouden Leeuw in Voorschoten zien. Twee clubs die wars zijn van poeha, maar het gewoon wel begrepen hadden.   

Restaurants die het nog steeds wagen om wel straf te calculeren maar niet te investeren in fatsoenlijke glazen, dienen simpelweg geboycot te worden totdat beterschap is betoond. Ruil die dure maar nutteloze glimbladen liever in voor goede accessoires. Tussen haakjes, beste restaurantuitbaters aller landen, ook witte wijnen verdienen een ruim glas. Net als rode.  

Nu we het toch over restaurants hebben, we aten afgelopen week in een ‘trendy’ etablissement in een zeer dure Gooise gemeente. Zo’n zaak met een lounge (!) en een restaurantgedeelte. En met ronkende teksten over de Chef op de menukaart. De keuken zou min of meer Japans hebben moeten zijn. Duur dus. Achteraf gezien veel te duur, gelet op de kwaliteit van het gebodene. Maar voor het lokale foute publiek niet bezwaarlijk. Op de wijnkaart – met alle wijnen van een en dezelfde leverancier! – ontbraken oogstjaren. Niet zo sterk. Een zoveelste schoolvoorbeeld van desinteresse? Ja, want toen mijn bijdehante gastvrouw het ook nog waagde om aan de dienster even te vragen hoe dat nu toch zit met die uiteindelijk bestelde Grüner Veltliner, volgde een diepe stilte. I know nothing… Overbodig te melden dat de glazen al evenmin indrukwekkend waren. Meer verstand van  rekenen? Of gewoon verpletterende onkunde?  

René van Heusden

Er zijn hele volksstammen die in de veronderstelling verkeren dat ik nooit een glas rosé zou aanraken. Welnu, het tegendeel is waar. Een Bandol van Tempier, 2005 van Knipser uit de Pfalz, zo’n onvolprezen Dom Ruinart van 1990… Reken maar dat dat er in gaat. Of de 2006 Rosé Cuvée Jules van Domaine de Marotte. Die dronk ik op 18 april op het met avondzon overgoten terras van De Stenen Tafel in Borculo. Bij wijze van aperitief voor wat een van mijn mooiste culinaire belevenissen van de afgelopen maanden zou worden. Waar hebben we het over? Over wijnen van Domaine de Marotte van Daan en Elvira van Dijkman, afkomstig uit het gebied  Côtes du Ventoux. En over gerechten van chef Raymond Prinsen. Ventoux meets Achterhoek. Wat een feestje was dat!
Er zijn hele volksstammen die in de veronderstelling verkeren dat ik nooit een glas rosé zou aanraken. Welnu, het tegendeel is waar. Een Bandol van Tempier, 2005 van Knipser uit de Pfalz, zo’n onvolprezen Dom Ruinart van 1990… Reken maar dat dat er in gaat. Of de 2006 Rosé Cuvée Jules van Domaine de Marotte. Die dronk ik op 18 april op het met avondzon overgoten terras van De Stenen Tafel in Borculo. Bij wijze van aperitief voor wat een van mijn mooiste culinaire belevenissen van de afgelopen maanden zou worden. Waar hebben we het over? Over wijnen van Domaine de Marotte van Daan en Elvira van Dijkman, afkomstig uit het gebied  Côtes du Ventoux. En over gerechten van chef Raymond Prinsen. Ventoux meets Achterhoek. Wat een feestje was dat!

Daan van Dijkman heeft geen rare Chinese hangsnor en slaat niet wild om zich heen met allerhande beledigende wartaal aan het adres van derden om toch maar de aandacht te trekken van dom Hilversums TV-volk en andere populistische media. Hij heeft wel heel veel verstand van drankentechnologie en maakt (dus?) gewoon wijnen die ieder jaar beter en beter worden. Elvira noemt zich geen Turf, maar runt een gezin met een man en vier kinderen. Ze heeft verstand van tuinbouw én weet dus zelf hoe je het best met een wijngaard omgaat. Bovendien ziet ze er ook nog stralend mooi uit. Kortom, dit zijn echte mensen en geen derderangs poseurs die rommel via een grootgrutter slijten. Hier durf ik dan ook dat zo vaak misbruikte woord ‘passie’ zonder enige reserve te gebruiken. Ze hebben het afgelopen decennium met eigen handen een wijngoed van de grond af nieuw opgebouwd. Dat is nog eens een prestatie. Wellicht zijn de Van Dijkmans nog altijd iets té bescheiden gelet op wat ze inmiddels bereikt hebben. Door alles zelf te doen, af te zien – leven en lijden in Frankrijk is niet altijd even leuk – en  keihard te werken. Hoeveel Nederlandse ‘wijnboeren’ kunnen ze dat nazeggen? Inderdaad. Geldbezit, hoe aangenaam ook, maakt iemand nog niet tot een ‘wijnboer’. Dit echter terzijde. Wat Marotte betreft, de wijnen waren er nog nooit zo goed als in 2005 en 2006! Anderen delen die mening. De Cuvée Eline werd afgelopen door de Franse oenologen bekroond met een en Grand Prix d’Excellence.

Op het moment van schrijven toeren de Van Dijkmans door Nederland voor een serie wijn-spijsproeverijen. Vorig jaar had Elvira er al een paar gedaan, en dat smaakte naar meer. De primeur voor voorjaar 2007 was voor De Stenen Tafel. In dat verre Borculo dus. Uitnodiging op korte termijn ontvangen, maar dat heeft soms z’n voordelen. Er stond voor dezelfde dag al een lunchafspraak in Het Savarijn in Nijmegen, en dat is niet al te ver weg van Borculo. Aangezien die alleszins bevredigende lunch pas om half vijf afgelopen was, vroeg ik me onderweg toch even af of dat diner nog wel goed zou vallen. Hoe naïef! Dit was buiten de kwaliteiten van het duo Raymond Prinsen en Gea Meppelink gerekend. Hij kookt, zij doet de wijn. En hoe! Zelden heb ik zo’n fantastische wijn-spijsavond meegemaakt!
Dat is én een compliment aan Daan en Elvira van Dijkman én aan het voornoemde duo van De Stenen Tafel. Ze waren met elkaar in contact gebracht door een wederzijdse relatie in Borculo, de ambachtelijke varkensslagerij De Schelfer (http://www.schelfer.nl/), die ondermeer verrukkelijke ‘Parmaham’ en varkensvlees aan Prinsen levert. Over streekproducten gesproken.

Het menu zag er als volgt uit:

Amuses: sardine met ui en kostdeeg, beantri-ham, gougères
Rosé Cuvée Jules 2006
*
King krab met bospeen-gember en citrusvinaigrette
Viognier 2005
*
Rode mul met venkelpuree en jus van bouillabaisse
Cuvée Luc blanc 2006/ Cuvée Vieilles Vignes 2005
*
Op lage temperatuur gegaarde varkensbuik met truffel
Cuvée Niels rouge 2004
*
Pepersteak van Hollands lam, lamjus met rozemarijn
Cuvée Eline rouge 2004
*
Tarte Tatin met specerijenschuim en vanille-ijs
Viognier Late Harvest 2006
*
Koffie met friandises

Van amuses tot friandises wáánzinnig goed! Daar rijd je graag een stukje extra voor. Subtiele maar toch duidelijk geaccentueerde gerechten, perfect naar de wijnen toegekookt. Met ook ‘gedurfde’ combinaties als een gekoelde rode bij de rode mul. Dat soort dingen. Alles, maar dan ook alles klopte. En dat voor een deelnemersprijs van maar 50 euro. Geen wonder dat het festijn al lang tevoren driemaal overtekend was. Niemand die het zonodig een ‘masterclass’, ‘smaakcollege’ of ‘seminar’ wenste te noemen. Gewoon genieten op het allerhoogste niveau, zonder poeha of gewichtigdoenerij. Zo kan het dus ook. Warm aanbevolen derhalve, dit wijngoed en dit restaurant!

http://www.marottevins.nl/
http://www.destenentafel.nl/   

René van Heusden, ML

Met statistieken kun je alles en niks bewijzen. Een klassiek voorbeeld daarvan zijn de Marktgegevens van het Productschap Wijn. Volgens de meest recente cijfers zou de wijnconsumptie in 2006 gestegen zijn tot 21,5 liter per hoofd van de bevolking tegen 21,3 liter in 2005. Er is echter geen enkele Nederlander die statistisch gemiddeld 21,5 liter wijn drinkt. Waarmee we direct bij de vraag komen: hoe meet je eigenlijk wijnconsumptie? De meest realistische methode is die waarbij alleen rekening gehouden wordt met potentiële drinkers, c.q. reële gebruikers. Een minder realistische is die waarbij de hele bevolking over één kam geschoren wordt.
Met statistieken kun je alles en niks bewijzen. Een klassiek voorbeeld daarvan zijn de Marktgegevens van het Productschap Wijn. Volgens de meest recente cijfers zou de wijnconsumptie in 2006 gestegen zijn tot 21,5 liter per hoofd van de bevolking tegen 21,3 liter in 2005. Er is echter geen enkele Nederlander die statistisch gemiddeld 21,5 liter wijn drinkt. Waarmee we direct bij de vraag komen: hoe meet je eigenlijk wijnconsumptie?

De meest realistische methode is die waarbij alleen rekening gehouden wordt met potentiële drinkers, c.q. reële gebruikers. Een minder realistische is die waarbij de hele bevolking over één kam geschoren wordt. Want lang niet elke gemiddelde Nederlander consumeert alcoholhoudende dranken. Zelfs de vroegrijpe tieners van vandaag de dag hebben er al de nodige jaren opzitten voor ze zich op alcoholica storten. En er zijn diverse groeperingen in de samenleving die op basis van zogenaamd ‘heilige’ boeken menen het bij water of een fruitsapje te moeten houden. Een gewogen meting zou daarom heel andere resultaten te zien geven. De gemiddelde drinkende Nederlander blijkt dan ineens flink wat meer wijn te consumeren dan die 21,5 liter van nu.

Dat het Productschap toch voor de ‘verwaterde’ aanpak kiest, betekent niet dat daar domme of wereldvreemde mensen zitten. In tegendeel! Een dergelijke keuze is in hoge mate ingegeven door de noodzaak om als overheidsinstelling behoedzaam te manoeuvreren. Immers, de Nederlandse overheid pretendeert bezorgd te zijn om de gezondheid van haar burgers. Daarbij hoort ook bezorgdheid om alcoholisme. Nu weten we allemaal dat alcoholisten, zeker die van het jeugdige type, zich zelden of nooit bezatten aan wijn, maar darvoor hun toevlucht nemen tot bier en gedistilleerd. Een dergelijke fijne nuance is aan de overheid evenwel niet besteed. In het kader van ‘verantwoord alcoholgebruik’ wordt de wijnbranche op één hoop geveegd met de ware veroorzakers van het kwaad. Het is in dat kader dus niet onverstandig om de waarheid een beetje aangepast naar buiten te brengen. Desnoods met naar beneden afgeronde cijfers. (De bezorgde overheid strijkt ondertussen natuurlijk wel met gretigheid de accijnzen op. Hoe meer, hoe liever zelfs.)

De Marktgegevens staan al weer een jaar of wat volledig in het teken van wat zich in de vaderlandse supermarkten afspeelt. De gespecialiseerde vakhandel is daarmee in feite tot een marginaal verschijnsel gedegradeerd. Wanneer enkel nog aantallen en volumes tellen, ziet het er slecht uit. Het product wijn dankt zijn status als bijzondere drank met een verhaal immers niet aan de inspanningen van de supermarkt, maar aan die van de klassieke vakhandel. Waarbij ‘ status’ allesbehalve een elitair begrip is. Noem het desnoods ‘uitstraling’ of ‘toegevoegde waarde’. Dat status er ook in tijden van democratisering nog steeds toe doet, blijkt keer op keer uit wat consumenten bij ‘kwalitatief onderzoek’ te melden hebben over hun beleving van wijn. Een beleving die alleen zo weinig mogelijk mag kosten.

De gemiddelde prijs van een in de supermarkt ver- en gekochte standaardfles stille wijn bedroeg in 2006 2,62 euro, inclusief accijns en BTW. Deprimerend? Geenszins! Een beetje spin doctor merkt hierbij juist enthousiast op dat de gestage prijsdaling van de afgelopen eindelijk tot staan is gekomen. Fantastisch nieuws dus. Tegelijkertijd lezen we dat diezelfde lieden die nauwelijks iets overhebben voor de inhoud van een fles zich bij alternatieve vormen van verpakking en afsluiting wel bezorgd maken over waarden als ‘luxe’ en ‘uitstraling’. Of: hoe proleten ineens de elitaire bal gaan uithangen. Wedden dat ook hier weer een ‘stukje educatie’ op losgelaten moet worden? Maar pas op, sommige mensen zullen het nooit leren.

René van Heusden

Lastig, lastig, lastig, dat opstellen van zo’n eindejaarslijstje met favoriete wijnen. Ongeacht of het er nu vijf, vijftien of vijftig zijn. Dat vraagt dus om een zekere listigheid waardoor je er nog een paar extra kunt meesmokkelen. Maar zelfs dan blijven er beperkingen. Wat maakt een wijn tot een favoriet? Punten van? Nee. Grote intrinsieke klasse? Ja, uiteraard. Maar meer nog de ‘beleving’ op het moment van proeven en/of drinken. Het zijn dus niet per se de allergrootste of allerduurste namen, maar wijnen die me geraakt hebben. Al zit er eerlijk gezegd weinig goedkoops bij. Dat kan ook niet.
Lastig, lastig, lastig, dat opstellen van zo’n eindejaarslijstje met favoriete wijnen. Ongeacht of het er nu vijf, vijftien of vijftig zijn. Dat vraagt dus om een zekere listigheid waardoor je er nog een paar extra kunt meesmokkelen. Maar zelfs dan blijven er beperkingen. Wat maakt een wijn tot een favoriet? Punten van? Nee. Grote intrinsieke klasse? Ja, uiteraard. Maar meer nog de ‘beleving’ op het moment van proeven en/of drinken. Het zijn dus niet per se de allergrootste of allerduurste namen, maar wijnen die me geraakt hebben. Al zit er eerlijk gezegd weinig goedkoops bij. Dat kan ook niet.   

Winningen Röttgen Erste Lage Riesling ‘alte Reben’ 2005, Weingut Heymann-Löwenstein
Het liefst had ik een lijst van wel twintig Duitse Rieslings gegeven, want dat in nu eenmaal mijn favoriete type witte wijn. Droog, wel te verstaan, van het type Grosses Gewächs/Erste Lage. Als runner up de Königsbacher Idig Riesling Spätlese trocken 2001 van Weingut Christmann. Geproefd en gedronken in de wijngaard zelf, na de 2004 en voor de 1997. Hmm, de Pfalz op z’n best, en dat wil heel wat zeggen. Het barst daar immers van de toppers. De hoofdprijs gaat evenwel naar Reinhard Löwenstein, een man die als geen ander bezeten is van terroir en laat zien de Moezel niet bij Traben-Trarbach ophoudt maar ook onder de rook van Koblenz grootse wijnen oplevert. Zijn Röttgen 2005 Alte Reben is van een zeldzame intensiteit, met en de essentie van fruit en de essentie van mineralen. 
(Résidence Wijnen / De Gouden Ton)

Alsace Riesling ‘Clos Ste. Hune’ 2000, F.E. Trimbach
Soms twijfel ik wel eens ernstig aan de intenties van de Elzassers, wanneer ze weer slappe zoete hap proberen te slijten onder het mom van ‘typisch’. Maar er is nog hoop voor de Elzas zolang er ‘calvinistische’ puristen zijn die niet meedoen aan cocacolawijnen! Trimbach is zo’n bedrijf. Hun vlaggenschip is de Riesling Clos Ste. Hune. Een terroirwijn uit een perceel binnen de grand cru Rosacker in Hunawihr. Die echter als ‘gewone’ Alsace op fles komt. Concentratie en mineraliteit ten top, maar zonder overdaad aan alcohol en/of restzoet? Het kan. Getuige deze beste droge Riesling van het gebied, jaar in, jaar uit. Moraal: om mooi te rijpen heb je niet per se restsuiker nodig. De strakke, droge stijl van wijnmaken in optima forma! Bij gebrek aan een helaas uitverkochte, on-waar-schijn-lijk mooie 1990 is 2000 geen straf. In Trimbachtermen is dat overigens nog wel nog een ‘jonkie’… Voor doordeweekse (feest)dagen is er trouwens ook nog de bijna even mooie Cuvée Frédéric Emile, geassembleerd uit Geisberg en Osterberg in Ribeauvillé. Rrrrrriesling!
(van der Linden, Walraven & Sax)

Kamptal Grüner Veltliner Heiligenstein 2005, Weingut Hiedler
Iedere keer wanneer ik in Oostenrijk kom en daar wijnen proef, moet ik mezelf even in de arm knijpen. Is het onwaarchijnlijk hoge kwaliteitsniveau nu droom of werkelijkheid? Werkelijkheid dus. Geen enkel ander land in Europa lijkt in staat zo’n hoge gemiddelde kwaliteit te leveren. Lastig kiezen dus. Of eigenlijk ook niet. Ludwig en Maria-Angeles Hiedler in Langenlois (Kamptal) combineren zolang ik ze ken kwaliteiten als vakmanschap, gastvrijheid en goede smaak. Hij de geboren Oostenrijker, zij de ‘spicy’ Catalaanse. Wat een koppel! En wat een wijnen! Hiedler produceert diverse prachtige ‘Grüners’, maar de Heiligenstein is wel het summum, een terroirwijn pur sang met in een rijp jaar als 2005 nog een schepje extra rijkdom en complexiteit. Riesling trouwens idem dito…. 
(Imperial) 

Rueda 2005, Viñedos de Nieva
Rueda is het toonbeeld van hoe de Spaanse wijnbouw zich opnieuw heeft uitgevonden. Met een bestaand maar ‘onontgonnen’ terroir en met een betstaand maar onderschat druivenras in de vorm van de verdejo. En vooral met een compleet nieuwe technische aanpak. Resultaat: een heerlijk frisse, herkenbare witte wijn. Rueda met grote complexiteit kom je echter (nog) maar weinig tegen. Toch kan dat wel degelijk, zoals bewezen wordt door Viñedos de Nieva, een bedrijf dat zich in een verre uithoek van de DO bevindt in de provincie Segovia. Trefwoorden: mineraliteit, gelaagdheid, complexiteit en lengte.

Santorini 2005, Sigalas
Dat er van het Griekse eiland Santorini wijn komt, is op zich al een wonder. Dat er zulke unieke wijn vandaan komt een groot wonder. Zie de bijna zwarte vulkaanbodem en de altijd waaiende winden. Dat vraagt om een extreem laagbijdegrondse geleiding. Je moet die gezien hebben om het te kunnen geloven. Maar het gebeurt echt. Verantwoordelijk druivenras is de asirtiko. Die geeft bij Sigalas een knisperend droge wijn met uitgesproken citruszuren (6 à 7 gr/l!). Dat zou je van een mediterrane witte wijn misschien niet zo een. twee, drie verwachten. Griekenland heeft echter het patent op dit soort wijnen, ook op het vasteland. Vergeet dus al die trieste industriële Chardonneetjes van waar dan ook. Zo’n wijn van Santorini, dat is pas echt! Griekenland, beste wijnliefhebbers, houd dat land in de peiling…
(Aridjis)

Cullen Sauvignon Blanc / Semillon 2004, Margaret River
Er is niks mis met Australische Shiraz en al die andere imponerende zaken van Down Under. Echt fascinerend wordt het echter pas, wanneer de wijnen ‘Europese’ trekjes gaan vertonen. Daarvoor moet je bij specialisten als new World Wineries zijn. En bij wijnen zoals de Australische ‘witte Graves’ van Vanya Cullen in Margaret River, West Australië. Die daar trouwens ook prachtige rode ‘Bordeauxblends’ maakt, maar dat is weer een heel ander verhaal. Klassieke blend, op hout gevinifieerd, krachtig, met diepte, complexiteit en rijpingspotentieel. Ook dit is Australië! 
(New World Wineries)

Bürgstadt Centgrafenberg ‘R’ Spätburgunder Grosses Gewächs 2004, Weingut Rudolf Fürst
In het kielzog van de droge Rieslings hebben Duitse Spätburgunders zich de afgelopen tien jaar ontwikkeld van lelijke eendjes tot serieuze rode wijnen. Groot voorbeeld was de Rheingauer August Kesseler, die al in de jaren ’80 ‘echte’ wijnen begon te maken. Zijn Assmannshäuser Höllenberg en Rüdesheimer Berg Schlossberg zijn terecht internationale referenties. Proef maar eens die van 2003. Ook in Franken is een tovenaar opgestaan in de persoon van Paul Fürst (Weingut Rudolf Fürst). Zijn wijnen combineren trekjes van grote Bourgogne met eigenschappen van al even grote Pinot Noir uit de Nieuwe Wereld. Wijnen om blind te (laten) proeven…

Kopár Villány Cuvée 2003, Attila Gere
Net als Griekenland is Hongarije is een land om tegenwoordig extra scherp in de gaten te houden! Van de voormalige Oostblokstaten heeft het zich verreweg het meest voorspoedig ontwikkeld dankzij particulier initiatief. En dat maakt nu juist het verschil. Een van Hongarijes onbetwiste sterren – geheel en al terecht – is Attila Gere in het zuidelijke Villány. Zijn Kopár 2003 is een Bordeauxblend van een groot jaar uit een specifiek terroir binnen datzelfde Villány. Wat een fantastische wijn! Zeer rijk, complex en toch prachtig uitgebalanceerd. Zoals je in Villány trouwens ook bij collega)í van Gere regelmatig tegenkomt. Mindblowing, zouden ze dan in Amerika zeggen.   
(D.R. Trading)

Walla Walla Valley Merlot 2003, L’Ecole No. 41
Washington State was voor mij dé ontdekking van het jaar, en dan met name het district Walla Walla. Wijnmaken is hier een hoogtechnologische aangelegenheid. In combinatie met de enorme hoeveelheid zonlicht en wortelechte stokken levert dat wijnen van een enorme intensiteit op. Marty Clubb was met zijn Ecole No.41 een van de pioniers in dit nog jonge wijngebied dat nu boomt dat het een lieve lust is. Zijn Merlot kan zich meten met eersteklas Pomerol of Saint-Emilion. Of misschien moeten we de zaken wel omdraaien: hoe veel wiijnen uit de Libournais kunnen zich eigenlijk meten met Merlots uit Washington?  

Tulbagh Syrah Mourvèdre 2004, Tulbagh Mountain Vineyards
Zuid-Afrika produceert, zoals bekend, grote hoeveelheden treurige bulkwijn die funest zijn voor het imago van het land. Maar er zijn geluukig ook boutique wineries die het liever houden op small is beautiful en die terroir serieus nemen. Een goed voorbeeld daarvan is Tulbagh Mountain Vineyards, inderdaad te vinden op de hellingen van de Tulbagh Vallei. Dat gebied is pas de afgelopen jaren ontdekt. Evenals het aangrenzende Swartland blijkt het een perfecte omgeving voor syrah. Wat toch heel iets anders is dan shiraz. Meer Rhôneachtig dus, en waarvan je ondanks de krachtige structuur wel met plezier een fles leegdrinkt. Nieuwkomer Tulbagh Mountain Vineyards, met als wijnmaker de Frans geïnspireerde Chris Mullineux, is daar een exponent van. Zie de Syrah Mourvèdre, een kanjer met 85% syrah, Frans hout en vooral heel veel smaak. Goede hoop voor de Kaap dus.  
(Unique Holland Wine Import / Henri Bloem)

Penedès Cabernet Sauvignon ‘Mas la Plana’ 2001, Torres
Ik proefde dit jaar een uitgebreid gamma wijnen van dit beroemdste van alle Spaanse wijnhuizen. Alle wijnen, van basisniveau tot icoon, bleken van een onberispelijke kwaliteit. Gelet op de diversiteit en de omvang van de productie dwingt dat bewondering af. Torres is verknocht aan Catalonië, maar daarom niet bang van wijnen in internationale stijl. Dat internationale gaat wel samen met een eigenheid die ontleend is aan de specifieke herkomst. Vandaar dat Torres’ Mas la Plana enerzijds doet denken aan een grote Bordeaux, anderzijds een geheel eigen signatuur heeft. Een echte aristocraat. Nu al lekker…
(Oud Reuchlin & Boelen)

Bolgheri ‘Ornellaia’ 2001, Tenuta Ornellaia
Ondoorzichtig land, dat Italië. Maar tegelijkertijd wel een land dat keer op keer voor verrassingen zorgt. Ornellaia is dat overigens niet. Ook vorig jaar was dit al een favoriet. En dit jaar weer. Wat een fantastisch mooie wijn. Verpletterend. Bordeaux op z’n Toscaans. We kunnen het daarom heel kort houden. Bij een complexe wijn als deze is alle gezever en gezeur over traditie en terroir of over Oude versus Nieuwe Wereld ineens totaal irrelevant. Net als bij Mas la Plana eigenlijk.
(Vinites)

Château Pavie 1998, Saint-Emilion Premier Grand Cru Classé B
Volgens een – overigens bevriende – wijnhandelaar zou dit een wijn zijn voor ‘sletten’. Vanwege Michel Rolland en die zogenaamd bizarre 2003. Die in de praktijk helemaal niet bizar is. Sorry, Jancis, maar hier zat je er echt lelijk naast. De voornoemde handelaar weet in zijn immer jeugdige overmoed trouwens niet waar hij het over heeft en wat hij mist. Zelfs de oer anti-Angelsaksische Grand Jury Européen valt keer op keer voor de ‘Parkeriaanse’ Pavie. Bij 1998 en 2000 was dat bijvoorbeeld het geval. En terecht Of: waarom rijpheid een deugd is. Voor de Rolland-skeptici: proef voor de aardigheid eens hoe iedere jaargang een eigen karakter heeft! Zoals bij bijvoorbeeld ook die magnifieke 2004.

Château Haut-Bailly 2004, Pessac-Léognan
Of het door châtelaine Véronique Sanders komt, door de wijn of door een combinatie van beide, maar Haut-Bailly is al sinds een tijdje een van mijn grote favorieten in Bordeaux. De wijnen ervan combineren sinds eind jaren ’90 elegantie en balans met structuur en precisie. Op een heel natuurlijke manier, zonder trucs. Zoals gedemonstreerd met een delicieuze 2004. Met een vergelijkbare klasse als de prachtige 2001 en 1998. Alle drie geserveerd tijdens een prachtig -tiggangendiner in het Brusselse Comme chez Soi. Toen nog net even ***.  Minor detail. Ze weten daar trouwens nog steeds hoe ze een bordeauxvriendelijke zwezerik moeten bereiden…

Champagne Billecart-Salmon Réserve Brut
Champagne mag natuurlijk niet ontbreken. Lange tijd leek Cuvée Les Echansons’ 1996 van Mailly Grand Cru de winnaar te gaan worden. Een prestigewijn van een ‘millésime d’anthologie’, afkomstig van een onderschatte producent. Dat het toch de Billecart is geworden heeft alles te maken met de emotie op het moment van drinken, al vind ik de wijn in kwestie overigens ook onder minder subjectieve omstandigheden verrukkelijk. Wat het drinken ervan zo’n genoegen maakte? Een lieve vriendin, als weinig anderen champagne toegedaan, was bevallen van een wolk van een zoon. Dat moest dus passend gevierd worden. Niets smaakt dan beter dan eersteklas champagne bij beschuit met muisjes! 
(De Gouden Ton)

Of er behalve ten huize van John Bindels nog meer zuchten van verlichting geslaakt zullen worden in Nederwijnland weet ik niet, maar feit is wel dat plaaggeest Hendrik Boom niet langer meer op deze plaats zijn mening ten beste zal geven! Boom is afgelopen week in Bordeaux namelijk bezweken aan een overdosis. Gebakken lucht, wel te verstaan. Het was zodoende tegelijk zijn eerste en zijn laatste Vinexpo. We hadden hem van tevoren nog zo gewaarschuwd, maar het heeft niet mogen baten.

Vrijwel onmiddellijk na Hendriks verscheiden heeft de immer wakkere Hoofdredacteur van Perswijn mij verzocht of ik de rubriek Ongefilterd wilde overnemen. Dit verzoek bereikte mij uitgerekend op de dag waarop in de landelijke media bekend gemaakt werd dat een paar dagen warmte in de vaderlandse supermarkten gezorgd had voor een extra grote vraag naar rosé en naar … karnemelk! Quod erat demonstrandum? Zoiets kan maar in één land het geval zijn. Ik beschouwde deze allermerkwaardigste coïncidentie daarom als een vingerwijzing van Hogerhand. En besloot het eervolle verzoek te aanvaarden. Het is alleen niet niks om in de voetsporen van zo’n spraakmakende voorganger te treden. Ik zal niettemin proberen er het beste van te maken.

Om in de sfeer van Bordeaux en gebakken lucht te blijven, wilde ik het deze eerste keer maar eens hebben over het verbazingwekkende fenomeen voorverkoop. Hoewel zo ongeveer alle weldenkende mensen er anno 2005 de absurditeit van moeten inzien – men denke even aan de enorme onvekochte voorraden in Bordeaux! – blijft het een hardnekkig bestaan leiden. Dat is vreemd, want substantiële speculatiewinst valt eigenlijk alleen nog maar te realiseren bij een handjevol crus. En om nu te zeggen dat 2004 een verpletterend goed jaar is? Niet echt dus. De Bordelais en hun handlangers spreken eufemistisch van een ‘klassiek’ jaar. Dan weten we dus wel hoe laat het is: onrijpheid en/of tannines te over bij minstens 90% van de wijnen. Voeg daar aan toe dat het volume allesbehalve kinderachtig was. Waarom zou je dan zo nodig nu al 2004 kopen, terwijl 2005 met zijn zonnige maand juni ongetwijfeld weer een Jaar van de Eeuw wordt? Wie toch geld aan een of andere vorm van voorverkoop wil spenderen, kan dat beter doen aan Vintage ports 2003. Ook dat is een klassiek jaar, maar in de Portstreek heeft dat woord gelukkig een andere betekenis dan in Bordeaux. Klassiek staat daar nog voor groots. Nog iets ten voordele van de portproducenten. Ondanks het zeer beperkte oogstvolume liggen de prijzen voor de wijnen van 2003 maar een fractie boven die van 2000. De prijsverlagingen waar de Bordelais in hun oneindige menslievendheid mee schermen zijn daarentegen hoogst betrekkelijk. Aardig in vergelijking met het zwaar overprijsde 2003, maar in heel wat gevallen nog boven het niveau van 2002. Tel uit je winst. Ik snap wel een beetje waarom het Boom uitgerekend in Bordeaux te veel is geworden.

René van Heusden

Rosé is de ultieme natte droom van marketeers die nog werkelijkheid geworden is. Een behartenswaardig leerstuk voor eenieder onder ons die ook nog eens succes wil hebben met het verkopen van gebakken lucht. Des te meer nu er nog een extra tandje wordt bijgestoken om de hype op een hoger plan te tillen. Een van de sceptische redactieleden van het prachtblad Perswijn – nou ja prachtblad, het lijkt inmiddels net als de rest af te glijden tot een medium dat zich wel erg kritiekloos ten dienste van de vaderlandse rosékerk opstelt – liet uw Hendrik Boom onlangs weten dat Sopexa op het buitengewoon lumineuze idee was gekomen om Nederland te laten kennismaken met een nieuw fenomeen genaamd Mosselrosé. U leest het goed: Mos-sel-ro-sé! Mijn zegsman voegde er bedrukt aan toe serieus emigratie te overwegen naar een land waar dit soort bedrukkende zaken van overheidswege niet getolereerd worden. Kortom, naar een land waar men normen en waarden mogelijk nog wel serieus neemt.

Maar om die 'mosselrosé' kunnen we dus al niet meer heen. Altijd gedacht dat de Fransen bij moules met Muscadet, witte Bordeaux , Pinot Blanc of iets dergelijks voor de dag zouden komen, maar nee, ook de mosselen moeten er nu aan geloven. Volgend jaar zullen ongetwijfeld de asperges volgen. Op zichzelf is dat trouwens ook al zo'n zwaar gehypet product dat in feite nergens naar smaakt, maar dat terzijde. Daarna rest ons alleen nog de Achtehoekse wildrosé. Zorgvuldig voor U geselcteerd. En niet te vergeten rosé in de business class van een zekere luchtvaartmaatschappij. Daarom bij deze maar vast een tip aan al die geplaagde Franse boeren die nog in de illusie leven dat ze echte wijn moeten maken vanwege terroir en traditie en wat dies meer zij: als ze willen overleven kunnen ze maar beter rosé gaan maken. Een absurd voorstel? Het ligt er maar aan hoe je het bekijkt. Het gegeven dat een reeds genoemde club als Sopexa, ooit zeer eerbiedwaardig en per slot van rekening toch het agrarische uithangbord van la grande nation, het trendy uitgaansvolkje langs de Noordzeekust aan het dansen weet te krijgen met Rosé d'Anjou in plastic bekertjes geeft aan hoe diep zowel Frankrijk als Nederland reeds gevallen zijn. Malaise et confusion. (Toegegeven, er schijnen volgens Aad van de Werf, zeer gewaardeerd medewerker van Wijnplein en vooral eminent kenner van het trendy uitgaanscircuit, in die strandclubs ook luchtig geklede hitsige dames met zweepjes aan te pas te komen om het publiek in de stemming te brengen, maar dat is slechts een detail in de marge.) Uw Hendrik had tot voor kort in zijn kennelijk onbegrensde wereldvreemdheid nog gedacht dat een naar brouwsel als Rosé d'Anjou al lang en breed buiten de wet gesteld was wegens grove belediging van de goede smaak n de volksgezondheid. Niet dus. Vloeibare zuurstokken mogen weer. O tempora, o mores! Ter vertroosting en bemoediging daarom bij deze een constructief tegenvoorstel: wordt het zo onderdehand niet eens tijd voor een tegenbeweging van weldenkende en beschaafde mensen met goede smaak die aan al deze ongein voor eens en voor altijd een eind gaat maken. De eerste actie van deze beweging wordt de introductie van de Mosselchampagne. Ook Frans, maar dan met stijl en zonder vals populisme. Wat duurt ook al weer het langst?

Uw Hendrik Boom