Afgelopen dagen was ik aan de slag met mijn artikel over de jaargang 2022 in Bordeaux. Een beetje schaven en puzzelen, even de accenten verleggen. Voor Bordeaux is het zeker een goede, voor een aantal top-châteaux zeer goede jaargang. Maar wat ook speelt, is dat het een jaargang is zonder enig precedent. Heter, droger en intenser dan ooit. Dus hoe groots de wijnen ook zijn, wat precies de invloed van de hitte is op de lange termijn, vind ik lastig in te schatten. Interessant is het wel, natuurlijk, om daarover na te blijven denken. Op 3 maart komt de UGCB met de wijnen van deze jaargang naar Amsterdam, dan kan iedereen zijn mening vormen.
Eerder afgelopen week was ik bezig met een artikel over Château de Fargues, Sauternes. Een bijzonder domein, waar prachtige zoete wijnen worden gemaakt, op basis van edele rotting. Unieke wijnen, zonder meer. Maar hoe mooi ook, ik merk dat ik (te) zelden een fles Sauternes open maak. Daarin ben ik bepaald niet uniek. Dat merken de châteaux daar ook. De verkoop is lastig, eigenlijk al jaren. De Fargues probeert dit op te lossen door wel met de handel in Bordeaux te werken (la place de Bordeaux), maar toch ook te streven naar een vorm van exclusiviteit voor importeurs in de verschillende landen. Dat klinkt ingewikkeld, en dat is het ook.
Als een stuk af is, gaat het naar onze eindredacteur. Streng doch rechtvaardig als ze is, wees ze me er op dat mijn uitleg over de handel in Bordeaux niet duidelijk was. Tja, mijn artikelen zijn altijd te lang. Dan ga je zitten bezuinigen op je tekst. Tot het punt dat het niet duidelijk meer is.
Nu is de place de Bordeaux, zoals de handel daar wordt genoemd, ook moeilijk te omschrijven. In mijn antwoord op de vraag om uitleg heb ik een poging gedaan. De place de Bordeaux omvat zo’n 300 negociants die met elkaar sinds jaar en dag de ‘draaischijf’ vormen tussen de châteaux en de wereldwijd gevestigde importeurs. Een netwerk dat al eeuwenlang bestaat. De importeurs kunnen daar elke wijn kopen die via dit systeem wordt verhandeld. Voor die wijnen is dus ook geen exclusiviteit voor maar één importeur. Iedereen kan dus ‘en primeur’ wijnen aanbieden, aangekocht op de place de Bordeaux. Maar ook alle andere wijnen die daar worden verhandeld – waarover later meer.
Maar als wijnen minder goed verkopen, kan dit een nadeel zijn. Importeurs kunnen elkaar op prijs beconcurreren en niemand voelt zich verantwoordelijk om de wijn te promoten – dat zou de concurrentie alleen maar helpen. Daarom wil de Fargues met zijn bijzondere Sauternes niet zo graag dat willekeurig welke importeur de wijn kan kopen bij een handelaar van de place de Bordeaux. Om die reden werkt De Fargues met maar twee negociants (van de 300). Deze twee stemmen ook nog per land af met wie zaken wordt gedaan. Dus als de ene handelaar zaken doet met – in dit geval – Okhuysen, dan doet de andere geen zaken met een andere Nederlandse importeur. Zo wordt door de Fargues gebruik gemaakt van het wereldwijde netwerk van de négoce (place de Bordeaux) maar in de praktijk komt er dus toch ook een vorm van exclusiviteit, want in Nederland kan de Fargues alleen bij Okhuysen worden gekocht.
Dat châteaux toch zaken doen met de handel in Bordeaux is omdat deze een ongeëvenaard, wereldwijd netwerk heeft. Als je merk sterk genoeg is, werkt dat ook prima. Het is dan ook niet zomaar dat tegenwoordig ook bekende wijnhuizen van buiten Bordeaux hun topwijnen via de place de Bordeaux op de markt brengen. Dat kunnen bedrijven van overal zijn. Voorbeelden zijn Vik uit Chili, Wynns uit Australië, Opus One uit Californië, Solaia en Masseto uit Italië, enzovoort. Een bijzonder systeem, dat doet denken aan de bloemenveiling in Aalsmeer.
Maar er zit wel een addertje onder het gras. Of noem het een tijdbom. Voor de châteaux in Bordeaux is het ook een manier om van hun wijnen af te komen. Naar de négoce en weg. Nu de markt voor veel hoge Bordeaux sterk onder druk staat, zijn er handelaren in Bordeaux die van hun (te grote) voorraden af willen, en deze voor ‘afbraakprijzen’ van de hand doen. Wat de markt verder onder druk zet. Er wordt zelfs gefluisterd dat er wel eens handelaren ten onder zouden kunnen gaan als de primeurcampagne van dit jaar mislukt. Wat zou kunnen betekenen dat dit systeem van ‘en-primeur-verkopen’ nog meer onder druk komt te staan, zeker als er handelaren zijn die hun leveringsverplichtingen niet na kunnen komen – ze kunnen de flessen wijnen die twee jaar geleden op vat werden verkocht, niet leveren. Dat zou dit systeem, dat ook op vertrouwen is gebaseerd, grote schade doen. We wachten in spanning af.
Ronald de Groot
