Ondanks het feit dat het oogstjaar 2022 zelfs voor de portproducenten in de Douro extreem was door hitte en droogte brengt Symington Family Estates toch acht vintage ports op de markt. Geen ‘klassieke’ vintage ports, maar single quinta vintage ports, afkomstig van zeven verschillende quinta’s.
Ooggetuige
Tijdens de oogst van 2022 bracht ik op uitnodiging van de familie Symington een aantal dagen in Porto en de Douro door, waar ik logeerde in het familiehuis van de Symingtons op Quinta do Bomfim, de belangrijkste quinta voor Dow’s, vlakbij het dorp Pinhão. De oogst was op het moment van mijn bezoek, 20 september, na een onderbreking van tien dagen vanaf 9 september vanwege een periode met zeer welkome regen, net weer opgestart en in volle gang en het is altijd heerlijk om een wijnbedrijf in full swing te zien, het verwerken van de druiven te bekijken en de geur van de gistende most op te snuiven. Op dat moment werd ingeschat dat de oogst 2022 bij de bedrijven van Symington door droogte en warmte uiteindelijk zo’n 20% kleiner zou gaan uitpakken dan normaal. Het volume van de oogst zou weliswaar klein zijn, de kwaliteit leek echter goed. Ik zag kleine trossen zeer gezonde en geconcentreerd touriga franca binnenkomen met een voor dit ras dikke schil, maar met relatief weinig sap.
Het oogstjaar
De groeicyclus van 2022 was een van de meest uitdagende ooit in de Douro, want zelfs voor dit van oudsher warme wijngebied, waar men op het gebied van warmte en droogte wel iets gewend is, waren de omstandigheden ongekend. De drie maanden voorafgaand aan de oogst behoorden tot de heetste en droogste uit de geschiedenis. In Pinhão, in de subregio Cima Corgo, het centrale deel van het wijngebied, werd op 14 juli een temperatuur van 47 °C geregistreerd, de hoogste temperatuur ooit in het land gemeten.
Tussen november 2021 en augustus 2022 viel er op Quinta do Bomfim in de Cima Corgo slechts 170 mm regen. Een afname van 70% vergeleken met het dertigjarig gemiddelde. In diezelfde periode viel er op Quinta do Vesúvio en Quinta da Senhora da Ribeira, die beide tegenover elkaar stroomopwaarts, oostelijk van Pinhão en Quinta do Bomfim in de warmere subregio Douro Superior in de richting van de Spaanse grens liggen, slechts 136 mm regen, wat 66% minder was dan het langjarig gemiddelde.
Aangezien het al het vierde opeenvolgende jaar met regenval beneden het langjarig gemiddelde was, werd de droogte van de bodems nog extra verergerd door hogere temperaturen dan gemiddeld in de zomermaanden, inclusief de warmste julimaand sinds 1931 met een gemiddelde temperatuur van 28,3 °C.
De oogst
Metingen in augustus lieten lage suikerwaarden en zuurgraadniveaus zien vanwege de droogte. De fenolische rijpheid was echter vergevorderd en de schillen van de touriga nacional en touriga franca suggereerden dat er wijnen met een goede structuur geproduceerd zouden kunnen worden.
De oogst in de Douro Superior begon op 22 augustus – het vroegst dat de Symingtons ooit met de pluk in de Douro zijn begonnen – met vroeger rijpende rassen in lager gelegen wijngaarden, zoals alicante bouschet, tinta amarela, sousão en de oude wijngaarden beplant met gemengde druivenrassen, de zogenaamde field blends. De zuurgraad was uiteraard lager, maar de kleur van het sap in de lagares was goed. In totaal heeft de familie Symington 131 hectare zeer oude wijnstokken verspreid over de diverse quinta’s. De diepe wortels van die oude stokken zorgden ervoor dat ze ondanks de extreme omstandigheden toch water konden vinden om hun druiven te laten rijpen. Het keerpunt kwam in de eerste week van september toen de gemiddelde dagtemperaturen daalden tot tussen de 22°C en 25°C, waardoor de rijping meer gelijkmatig en geleidelijk kon verlopen. De helft van de touriga nacional werd geplukt in de eerste periode van september. Zoals hierboven al aangegeven volgde tussen 9 en 20 september een periode met regen die zeer welkom was. Het oogsten werd tien dagen gestaakt – de langste oogstpauze ooit voor de Symingtons – waarin, afhankelijk van de locatie van de quinta tussen de 30 en 42 mm regen viel, waarna de temperatuur weer geleidelijk steeg, ideaal voor de laatste fase van de rijping van de touriga franca en de resterende touriga nacional. Pas daarna werd begonnen met het plukken van de allerbeste percelen van deze beide druivenrassen, wat fijne en diepgekleurde wijnen opleverde.
Het resultaat
Uiteraard was de impact van de extreme droogte en hitte op de wijnstokken aanzienlijk en waren de geoogste trossen en bessen kleiner dan normaal. Maar net zoals ik op 20 september op Quinta do Bomfim zeer gezonde en geconcentreerd touriga franca zag binnenkomen, kwam er ook op verschillende andere quita’s van Symington gezond fruit van de traditionele druivenrassen voor port in de gistkuipen.
De oogst 2022 in de Douro was er een waarin de omstandigheden de veerkracht van de wijnstokken en hun vermogen om zich aan te passen aan een nieuwe realiteit werkelijk tot het uiterste testten. Verrassend en zelfs verbazingwekkend is de constatering dat de wijnranken nog steeds goed kunnen presteren met veel minder water en hogere temperaturen dan men ooit voor mogelijk had gehouden. De traditionele, inheemse druivenrassen van de Douro toonden hun veerkracht en flexibiliteit en pasten zich aan door trossen te produceren die 10 tot 15% lichter waren dan gemiddeld.
Iets soortgelijks kan worden gezegd over de mensen in dit wijngebied. De wijnbouwers en wijnmakers hebben naar hun beste vermogen gereageerd om onder deze uitdagende en tot op heden ongekende omstandigheden het fruit in de wijngaard goed te beschermen en druiven te telen en te vinifiëren op het optimale rijpheidsniveau. Natuurlijk, de klimaatverandering is al even aan de gang en de oogst 2022, hoe recordbrekend ook, kwam niet zomaar uit de lucht vallen. Zeker een ervaren wijnmaker als Charles Symington is inmiddels wel enigszins gewend aan bijzondere omstandigheden. Die ervaring, in combinatie met hard werken, resulteerde uiteindelijk in een oogst van kleine, zeer geconcentreerde, maar perfect gezonde druiven. Het resultaat is weliswaar niet goed genoeg voor een klassieke vintage port, maar de drie single quinta ports van Symington die ik proefde, kunnen de toets der kritiek absoluut doorstaan.
De Quinta’s
Zoals hierboven al aangegeven liggen Quinta do Vesúvio en Quinta da Senhora da Ribeira tegenover elkaar in de subregio Douro Superior, het warmste en droogste gedeelte van de Douro, in de richting van de Spaanse grens. Quinta da Senhora da Ribeira ligt op de noordelijke oever van de rivier en Quinta do Vesúvio op de zuidelijke. Deze laatste is met een oppervlakte van 326 ha, waarvan 137 ha beplant met wijnstokken, de grootste van de twee. De wijngaarden liggen op een hoogte van 110 tot 450 meter op zeven heuvels en hebben veelal een noordelijke en noordwestelijke expositie. Het huis, de kapel en de wijnmakerij dateren uit 1827 en de Familie Symington kocht het domein in 1989. De druiven worden hier al twee eeuwen – met uitzondering van de Covid-19 jaren – met de voeten getreden in open granieten lagares. De Capela do Vesúvio is vernoemd naar de prachtige kapel van het landgoed en de aangrenzende wijngaard met oude stokken, een van de drie percelen op het domein waar de druiven voor deze wijn vandaan komen. De oogst 2022 is, na 2007, 2011, 2016 en 2017, pas de vijfde editie van deze wijn.
Quinta da Senhora da Ribeira is eveneens een domein met een hoog percentage aan oude wijngaarden. De druiven worden hier deels op klassieke wijze in granieten lagares met de voeten getreden, maar ook voor een belangrijk deel verwerkt in moderne robot-lagares. De totale oppervlakte van de quinta bedraagt 43 ha waarvan er 25 zijn beplant met druivenstokken, die liggen op een hoogte tussen de 105 en 420 meter met voornamelijk een oostelijke en zuidoostelijke expositie.
Tot ver in de twintigste eeuw was deze quinta vanuit Porto niet over de weg te bereiken maar alleen middels een treinreis naar het Vesúvio-station aan de overkant, gevolgd door een overtocht over de rivier per boot. Ook quinta Senhora da Ribeira (Vrouwe van de rivier) dankt de naam overigens aan een gelijknamige kleine eeuwenoude kapel op deze plek.
De wijnen
Symington Family Estates heeft acht single quinta vintage ports gedeclareerd die afkomstig zijn van zeven verschillende quinta’s. Die wijnen worden op twee verschillende momenten op de markt gebracht, vier nu, en primeur, en vier andere op een nader te bepalen later moment na rijping in de eigen kelders.
En primeur gaat het om:
Quinta do Vesúvio 2022
Capela da Quinta do Vesúvio 2022
Dow’s Quinta da Senhora da Ribeira 2022
Graham’s Quinta do Tua Vinhas Velhas 2022
(Deze laatste wijn, die voor het eerst is gemaakt, wordt echter niet in de vrije verkoop gebracht, maar is exclusief bestemd voor leden van de Matriarca wijnclub in de UK, een club van liefhebbers van Portugese wijn die eind 2023 door de Symingtons is opgericht, en voor proeverijen in de Graham’s Lodge in Vila Nova de Gaia.)
In een later stadium zullen nog de volgende wijnen worden uitgebracht:
Graham’s Quinta dos Malvedos 2022
Dow’s Quinta do Bomfim 2022
Warre’s Quinta da Cavadinha 2022
Cockburn’s Quinta dos Canais 2022
Ik kreeg monsterflessen van drie single quinta ports van Symington die nu en primeur verkocht worden toegestuurd.
Dow’s Quinta da Senhora da Ribeira 2022
55% touriga nacional, 26% touriga franca, 19% sousão; zuurgraad 4,77; pH 3,60; alcohol 20%; gebotteld mei 2024; productie: 1.030 kisten (12 x 75cl) – 16% van de totale wijngaardproductie van Senhora da Ribeira in 2022
in de geur open en heel aromatisch, opvallend floraal met rozen, viooltjes en veldbloemen naast vers rood fruit – kersen en bosaardbeien – en specerijen zoals witte peper; de smaak is zuiver en sappig met een goede vulling, wat zwoelheid en warmte in combinatie met zuren en een verrassende frisheid en mooi rijpe tannine; dit is de elegantste en meest delicate van de drie. 16½ pnt
Quinta do Vesúvio 2022
45% touriga nacional, 33% touriga franca, 22% alicante bouchet; zuurgraad 4,70; pH 3,63; alcohol 20%; gebotteld mei 2024; productie: 1.710 kisten (12 x 75cl) – 4% van de totale wijngaardproductie van Vesúvio in 2022
een open, geconcentreerd en stevig aroma met chocolade, zwart fruit – bramen, pruimen, bosbessen – en kruidigheid; een geconcentreerde, stevige smaak, heerlijk zoetfruitig, met meer kracht, structuur, diepte en grip dan de Quinta da Senhora da Ribeira, maar ook met voldoende frisheid en elegantie plus goede, rijpe tannine in de lange afdronk. 17 pnt
Capela da Quinta do Vesúvio 2022
31% touriga nacional, 23% field blend van oude stokken, 19% touriga franca, 15% sousão, 12% alicante bouchet; zuurgraad 4,60; pH 3,64; alcohol 20%; gebotteld mei 2024; productie 720 kisten (6 x 75cl), 300 magnums en 200 tappit hens (2,25l) – 1% van de totale productie op Quinta do Vesúvio in 2022
wat minder explosief aromatisch in de geur met veel donker fruit, cacao, chocolade, groene thee, tabak en peperige kruidigheid; de smaak is intens, compact, breed, krachtig en stevig, boordevol structuur en concentratie, met geweldige, rijpe tannine, prachtige zuren naast het zoet, een enorme lengte en heel veel potentie voor de toekomst; maar… wat is jonge vintageport van hoog niveau in zijn jeugd toch heerlijk en verleidelijk! 17½ pnt
Importeurs:
Dow’s Quinta da Senhora da Ribeira: DGS Wijn
Quinta do Vesúvio en Capela da Quinta do Vesúvio: André Kerstens
Tekst: Frank Jacobs
Foto’s: Symington Family Estates; Frank Jacobs
