Ons proefpanel is een van de vaste waarden van Perswijn. Elke dinsdagavond is gewijd aan een blinde proeverij van één van de proefthema’s die in Perswijn aan bod gaan komen. Mooie avonden, met mooie discussies, waarbij ieder in zijn waarde wordt gelaten. Dat maakt wijn ook zo mooi. Een van de meest flamboyante leden die we hadden was Allard Botenga. Hij verliet het panel enige tijd geleden vanwege zijn gevorderde leeftijd. Maar hij is still going strong. Bij ons jaarlijkse diner kwam hij vaak met opmerkelijke oude flessen uit zijn enorme voorraad. Met het naderen van zijn 90e verjaardag besloot hij onlangs een groot deel van deze indrukwekkende verzameling te laten veilen. Naar eigen zeggen bestond deze voorraad ooit uit maar liefst 55.000 flessen. De veilinghuizen stond bij hem op de stoep en uiteindelijk was het Christie’s dat de veiling ‘mocht’ doen. Christie’s maakte een speciale video over deze veiling. Afgelopen week was de veiling, met een editie in Hongkong en eentje in Londen. De hamerprijs in Hongkong bedroeg € 5.043.480. In Londen € 2.152.975,50.
Indrukwekkende bedragen, die andere liefhebbers -want Allard is zeker ook een liefhebber- zouden kunnen stimuleren in wijn te beleggen. Anderen doen dat al veel langer, uiteraard. Het mooie van beleggen in wijn is dat je je belegging bij een tegenvallend resultaat altijd nog op kunt drinken. Een bijzondere vorm van liquiditeit, om het zo maar te noemen. Al zal dat lastig worden bij een verzameling van 55.000 flessen, mogen we wel zeggen. Voor diegenen die beleggen in wijn een goed idee vinden, is het verstandig om te beseffen dat iemand als Allard Botenga een flink deel van zijn voorraad bijzondere oude flessen heeft opgebouwd in een tijd dat dit soort wijnen nog relatief betaalbaar waren. Zelf begon ik redelijk serieus met verzamelen met de oogst van 1982. Ik vond ruim honderd gulden destijds voor een fles Margaux of Latour erg veel geld, maar inmiddels is de waarde van dat soort flessen toch wel flink gestegen.
Maar naar aanleiding van de stijging van de prijzen werden de producenten ook wakker. Ze vonden het niet eerlijk dat anderen gingen speculeren met ‘hun’ wijnen en dat ze er zelf relatief weinig aan verdienden. Ze begonnen met het opdrijven van hun prijzen tot een veel hoger niveau, zodat het de afgelopen jaren in Bordeaux eigenlijk al niet meer aantrekkelijk is om wijnen ‘en primeur’ te kopen. Met uitzondering van wijnen die in heel lage oplages op de markt komen. Want dat is ook een trend van de afgelopen decennia. Wijnen zijn vooral duurder als er weinig van zijn, niet omdat ze beter zijn. Pétrus is niet veel beter dan Lafite-Rothschild – in sommige jaren is het eerder andersom, maar er zijn gewoonweg veel minder flessen van. Dat is ook de achtergrond van de prijsstijgingen van wijnen in andere gebieden, met Bourgogne wellicht als beste voorbeeld. Met kleine oogsten en wijnen die altijd kleine oplages hebben zijn de prijzen daar tot duizelingwekkende hoogte gestegen. Andere wijnstreken ‘leren’ hier van. Producenten maken steeds meer topcuvées onder het mom van een bijzondere wijngaard en/of een unieke terroir-expressie. De kleine oplages, in combinatie met een hoge kwaliteit, zorgen voor wijnen die zeer geliefd zijn bij ‘verzamelaars’. Want juist met dit soort wijnen is het goed beleggen, zoals te begrijpen valt. Consequentie is dat echte wijnliefhebbers afhaken. Ik hoor het om me heen. Liefhebbers van mooie rode Bourgogne zijn naarstig op zoek naar alternatieven. Sommige producenten, zeker in de Bourgogne willen dat helemaal niet. Ze gaan werken met strikte allocaties en vragen van hun importeurs in sommige gevallen ook dat de wijnen, die ze voor een nog vrij redelijke prijs verkopen, ook weer zonder al te hoge marges worden doorverkocht aan goede restaurants en échte liefhebbers. Zij vinden, net als ik, dat wijn is om te drinken, en niet om in te beleggen. Als je toch wilt beleggen in wijn, is het recept duidelijk. Grote namen, kleine oplages, goede jaargangen en hoge prijzen op de wijnveilingen. Een saai, maar beproefd recept. Not my cup of tea.
Met dank aan Frank Jacobs
Ronald de Groot