Journalistiek gezien is de Franse wijnoogst van 2021 een heerlijke uitdaging. Een enorme puzzel, en dat allemaal uitpuzzelen is een lekker journalistiek werkje. Een jaargang als 2019 is wat dat betreft de dood in de pot. Allemaal lekkere wijnen. Prima, maar voor mij weinig aan te beleven. Hier in de Languedoc, waar ik op dit moment geniet van een heerlijke nazomer, zie je de voorbeelden. Twee wijngaarden naast elkaar, één met grenache, en een met syrah. De syrah heeft helemaal niets opgeleverd, en van de wijngaard met grenache is een prima oogst gehaald.
We liepen afgelopen vrijdag door de wijngaarden van de Côtes de Thongue, even op bezoek in een succesvolle IGP. Een goed moment om het over de nieuwe oogst te hebben. Tot onze verrassing was de stemming niet heel bedrukt, ondanks een gemiddeld 40 tot 50% kleinere oogst dan gemiddeld. De realiteit is altijd weer anders dan je achter bureau vandaan denkt. Als de buitenlandse pers schrijft dat Amsterdam een slagveld van rookbommen en geweld is, merken wij daar in de Watergraafsmeer ook niets van. Een andere realiteit, zogezegd.
De wijnboeren met wie we spreken, benadrukken dat het maken van wijn een visie op de lange termijn vraagt. De kleine oogst werd voorafgegaan door drie ruime oogsten. En de rode wijnen worden niet meteen verkocht. Meestal is het nu de rode wijn uit 2018 of 2019 die in de verkoop ligt. Zodat de pijn van een kleine oogst 2021 niet meteen op alle fronten wordt gevoeld. De pijn wordt over een paar jaar uitgesmeerd. En dat geldt niet alleen voor de producenten hier in de Languedoc.
Het helpt allemaal deze bijzondere jaargang goed te interpreteren. Net als een interview dat ik las met de nieuwe ‘ster’ in Bordeaux, de consulent Thomas Duclos op de website van Figaro Vin. Hij heeft bij Château Troplong-Mondot in Saint-Emilion het stokje overgenomen van Michel Rolland. Het verschil zou niet groter kunnen zijn. De wijn is veranderd van een blockbuster in een glas met elegantie, veel lichtvoetiger. Een opmerkelijke stijlbreuk. Daarmee is Duclos een kind van deze tijd, waarin het geklaag over wijnen met overconcentratie niet van de lucht is.
Zijn uitspraken over de oogst 2021 in Bordeaux zijn buitengewoon omfloerst, je moet zorgvuldig tussen de regels door lezen. Hij legt uit dat Michel Rolland de druiven later en rijper oogstte, omdat de kwaliteit vroeger minder gelijkmatig was, waarvoor het rijpere oogsten van de druiven de oplossing was. Maar tegenwoordig is de kwaliteit naar zijn zeggen zo goed, dat eerder oogsten, met meer accent op het fruit, meer voor de hand ligt. Maar uit zijn verhaal valt ook op te maken dat 2021 voor deze theorie een uitdaging vormde. In principe past de oogst van 2021 wel in zijn straatje: wijnen met minder suiker en meer zuren, waardoor frisheid en elegantie voorop staan. Maar ze hebben ook minder structuur, niet de natuurlijke rondeur van de zonnige jaren. Ze zullen, aldus Duclos, strenger van karakter zijn met minder zwoele, zoete elementen – waaraan we zo gewend zijn geraakt.
Wijlen René van Heusden noemde dit soort jaargangen in Bordeaux altijd spottend ‘klassiek’. Waarmee hij eigenlijk bedoelde dat ze nooit écht lekker werden, ook niet als ze langer rijpten. Jaren van nooit ingeloste beloftes, laten we maar zeggen. Denk aan wijnen uit de jaren negentig, die inmiddels bijna vergeten zijn. Dat maakt ons erg nieuwsgierig naar de nieuwe oogst. Dat wordt lekker ‘puzzelen’. Duclos wil de jaargang per se niet ‘klassiek’ noemen. Als het een klein jaar is, is het een klein jaar. Punt. Hij stelt dat degenen die een goede wijn hebben gemaakt, er hard voor hebben moeten werken. Maar dat niet iedereen die er hard voor heeft gewerkt, ook een goede wijn heeft gemaakt. Dat zegt genoeg, lijkt me.
In elk geval zijn ze in Bordeaux zo slim geweest de primeurproeverijen naar eind april te verplaatsen, wat de wijnen bijna een maand meer de tijd geeft om ‘af te ronden’. Dat zullen ze ongetwijfeld hard nodig hebben.
Ronald de Groot
