Overpeinzingen: Vivino, de haken en ogen

Afgelopen week raakte ik met iemand die werkt voor een grote importeur in gesprek over Vivino, het populaire platform met wijnbeoordelingen, waaraan iedereen heel democratisch mee kan doen. Ze meldde ons dat het voor importeurs aantrekkelijk, eigenlijk onvermijdelijk was om hieraan mee te werken. Vivino had wat obstakels weggenomen, zo meldde ze, door te beloven de wijnen die te koop werden aangeboden, voornamelijk via de importeurs te gaan betrekken. En dus het aandeel eigen import (sterk) te beperken. Zo zou Vivino de importeurs helpen in plaats van ze te beconcurreren, zo mochten we daaruit concluderen. Dat lijkt een slimme zet.

Van oorsprong was Vivino alleen een platform om beoordelingen met elkaar te delen. Op zich sympathiek. Maar het is lastig om daar je geld mee te verdienen, dat wisten we al. Toch levert het combineren van lezersbeoordelingen met het bedrijven van handel in beoordeelde wijnen – hoe onvermijdelijk ook – uiteindelijk weer ongemakkelijke situaties op. Je wilt dat alle wijnen worden beoordeeld, maar aan de ene wijn verdien je wel, en aan de andere niet. Als bezoeker kun je dat ook zien. Onder een wijn worden je andere wijnen getoond, met een vergelijkbare smaak, met de aanbeveling ‘Goede alternatieven voor je!’ En ook voor ons, denk ik dan, want daar wordt dan kennelijk aan verdiend. Het doet denken aan The Fork – voorheen Iens – waar je alternatieve restaurants krijgt voorgeschoteld als je zoekt op een restaurant dat niet meedoet met het ‘verdienmodel’ van deze website.

Ook op de beoordelingen zelf valt het nodige af te dingen. Zo maakt het sterrensysteem van Vivino totaal geen onderscheid in prijs. Goedkope wijnen als Blue Nun of Schwarze Katz hebben dezelfde score als de Erdener Treppchen van Markus Molitor met 3,8/5. Het is maar een voorbeeld, het geldt voor alle wijnen. Het is eigenlijk niets anders dan appels met peren te vergelijken. Onze lezers zullen dat verschil wel begrijpen, maar veel consumenten raken op zo’n moment de weg kwijt.

Bovendien zorgt de sterrenwaarding voor smaakvervlakking, zo valt te vrezen. Stel dat veel wijndrinkers rode wijnen uit Zuid-Italië met duidelijk restzoet het lekkerst vinden, dan krijgt dit type wijn steevast een hoge waardering. In Italië breidt dit type wijn zich dan ook als een olievlek uit. Ook in Spanje steken dit soort zoetige rode wijnen de kop op. We hebben daar helemaal niets tegen – laat iedereen drinken waar hij/zij zin in heeft – maar zullen wijndrinkers beseffen hoe dit werkt? Lang niet iedereen, zo valt te vrezen. Er zijn zelfs wijndrinkers gesignaleerd die geen wijnen willen drinken die lager scoren dan 3,5*. Tja. Dan schakel je je eigen smaak uit. De kans bestaat dat wijnen die wat droger of strenger overkomen – en die bijvoorbeeld prima bij een gerecht te combineren zijn  – op die manier worden afgeserveerd. Zelfs bijzondere wijnen. Zo horen we zelfs verhalen van kleine importeurs die zakelijke klanten kwijt raken omdat een bepaalde wijn een te lage Vivino score had. U leest het goed. Dus niet omdat de wijn slecht zou zijn.

En dan heb ik het nog niet gehad over de gepresenteerde informatie. Ik zat onlangs te surfen naar Le Rosé X Giscours 2020 van Château Giscours, en werd al snel ‘gevangen’ door Vivino. Maar de prijs die bij die wijn stond, € 68,40 is niet die van de rosé, maar van de ‘gewone’ Giscours, de rode wijn. Dat kon ik ook zien aan de vermelde druiven: cabernet sauvignon, cabernet franc, merlot en petit verdot. Directeur Alexander van Beek had me juist verteld dat de rosé een blend is van 50/50 merlot en cabernet sauvignon. Er stond ook een beoordeling bij van de jaargang 2018, maar die rosé is totaal anders, en heeft ook een andere flesvorm en een andere naam, ‘Le Rosé de Giscours’. Ik begrijp heel goed dat een website met zoveel wijnen niet foutloos kan zijn, maar dit komt toch vrij slordig over. Het zou goed zijn als de argeloze wijndrinker beter zou beseffen wat de haken en ogen van dit op het oog sympathieke platform zijn.

Ronald de Groot