Net toen mijn stukje vorige week op de website werd gezet, bereikte mij het bericht dat Jean Gautreau op 92-jarige leeftijd was overleden. Toch is er reden genoeg om een week later nog aandacht aan dit overlijden te schenken. Want Jean Gautreau, eigenaar van Château Sociando-Mallet, was een bijzondere persoonlijkheid, zeker naar de maatstaven van Bordeaux, waar de meesten de neiging hebben om in de pas te lopen. Jean Gautreau bepaald niet.
Want Bordeaux, de geboortestreek van mijn wijnliefde, kent goedbeschouwd maar weinig écht markante persoonlijkheden. Dat heeft wellicht ook te maken met de heel Franse mentaliteit van deze wijnstreek, zeker van de Médoc, een streek met een eigen sfeer en karakter. Je zegt dingen omfloerst, beleefd, en zeker niet recht voor zijn raap. Gautreau was een uitzondering op deze regel. Er was niets mooiers dan tijdens de week van de primeurs bij hem aan te schuiven op Sociando-Mallet. Je kon daar altijd even lunchen. Jammer dat het in Saint-Seurin de Cadourne ligt, erg ver naar het noorden. Jean Gautreau zat daar dan op zijn ‘praatstoel’, een kruk aan zijn eigen wijnbar, bij de proefglazen. Lekker mopperen op alles wat naar zijn mening ‘fout’ was. En dat was nogal wat.
Zijn belangrijkste klacht gold de classificatie van 1855. Hij vond dat Sociando-Mallet het ‘recht’ had om Grand Cru Classé te zijn. En hij vond ook dat de classificatie aan deze realiteit zou moeten worden aangepast. De heuvel waar dit château op ligt, is inderdaad een voortzetting van de heuvels van Saint-Estèphe. Inclusief uitzicht op de Gironde, zoals alle topchâteaux van de streek. In de tijd van de classificatie van 1855 was dit deel van de Médoc, ver van Bordeaux, nog niet ontwikkeld, en dat is historisch gezien waarschijnlijk de reden dat het château niet werd geklasseerd. Maar dit soort fouten ‘rechtzetten’ is tegenwoordig politiek lastig haalbaar. Gautreau wenste in elk geval geen deel uit te maken van de Crus Bourgeois. Dat was hem te min.
In de tijd dat ik lid was van de Grand Jury Européen toonde de wijn zijn klasse door met zijn 1990 te scoren als beste wijn. Een unieke prestatie, hoewel natuurlijk altijd een momentopname. Kees van Leeuwen, werkzaam bij Cheval Blanc, kon moeilijk geloven dat Sociando 1990 beter scoorde dan Cheval Blanc 1990. We besloten de twee wijnen tijdens een lunch op Cheval Blanc naast elkaar te zetten en we moesten concluderen dat de Sociando 1990 wel degelijk geweldig was, ook toen weer.
Dat is nog opmerkelijker voor wie weet dat ook op het vlak van rendementen Gautreau zich niet graag iets van de regels aantrok. Hij zat in goede jaren altijd aan de limiet van wat geoogst mocht worden, en ging er zelfs overheen. Dat werd gedreigd met het intrekken van de appellation, interesseerde hem niets. Hij vond dat zijn eigen wijn, en hij vond zijn wijn goed genoeg. Hij verkocht hem ook altijd voor goede prijzen, niet veel lager dan sommige goede Grands Crus Classés. Dat deed hem goed.
Het zijn heerlijke herinneringen aan een flamboyante Médocain.
Ronald de Groot
Geweldige wijnen maakte deze man. Vaak beter dan de gemiddelde Grand cru ook in tussen de jaren met als hoogte punten 1982. 1986, 1989, 1990, 1996. En de jongere jaren👋🏻👋🏻👋🏻👋🏻