Chili is een boeiend wijnland met zeer uiteenlopende wijnen gemaakt door gepassioneerde wijnmakers. Ik wilde hier naartoe om mijn absolute voorkeur voor wijnen uit klassiek Europa te testen. Met de laptop op schoot mét uitzicht op de majestueuze Andes schreef ik in de bus een verslag van het bezoek aan een aantal viñas. Al deze bedrijven hebben een verschillende achtergrond en een eigen visie. Het zijn bedrijven die al honderden jaren wijn maken óf het zijn juist nieuwkomers die net een eigen herkomstbenaming hebben aangevraagd. Het zijn landverhuizers met een heel eigen stijl óf commerciële bedrijven die de meer gebaande paden volgen. Vele tegenstellingen dus.
Alle Chileense wijn is biologisch?
Alle viñas in Chili zijn biologisch, of zelfs biodynamisch. Tenminste, dat beweren de boekjes. Maar is dat ook zo? Bij Matetic is het echt zo. Ja, hier is het biodynamie ten top en ze hebben het Demeter keurmerk. Het is een mooie winery met een indrukwekkende kelder waarin de betonnen cuves in ei-vorm prachtig zijn beschilderd met pasteltinten.
Sinds 1999 bestaat dit dynamische bedrijf met als USP de shiraz (klonen 300, 174 en 470) en de sauvignon blanc druif. Destijds werden ze voor gek verklaard met de keuze voor syrah. Maar gelegen in het noordelijke San Antonio vallei maken ze gebruik van de verkoelende invloed van de Atlantische oceaan. En dat geeft een verrukkelijke, frisse syrah die niet onderdoet voor zijn verre neef uit de Noord-Rhône. Nu liggen de meeste kust wijngaarden op acht kilometer van de kustlijn. En volgens wijnmaker Emanuel Campagna kan dat in de toekomst nog wat dichterbij komen. “De invloed van de oceaan is zo krachtig dat we nu nog niet veel merken van de klimaatveranderingen”.
Maar ook hier is het qua luchtvochtigheid zo dat er toch ziektes voorkomen die behandeld worden met het zo omstreden koper. Matetic is verder gewoon een heel modern bedrijf, waar ze zeer gericht kiezen uit een aantal klonen met bepaalde eigenschappen. En hun phylloxera-vrije planten toch overzetten op niet-originele onderstokken. Is het zo dat in klassiek Europa alles verplicht overgeënt moet worden, bij Matetic doen ze dit omdat ze er betere resultaten mee behalen. Het oogsten gebeurt gedeeltelijk met de hand, maar ook vaak machinaal.
Dat is niet zozeer een ideologische als wel een praktische keuze: “It’s better to choose the day, than the way to harvest”, is Emanuels laconieke reactie op het gebrek aan beschikbare en betaalbare plukkers. Er wordt geïrrigeerd, maar dat kan ook niet anders met de zeer geringe hoeveelheid regen die jaarlijks valt. Het water dat er valt, wordt zorgvuldig opgevangen in bakken van het formaat van een zwembad. Daarnaast is Matetic ‘gewoon’ een boerderij waar een ecosysteem van dier en plant elkaar in evenwicht houdt. Ze maken er ook heel fijne wijn, van de gebruikelijke druivensoorten, maar ook cabernet franc, riesling en gewurztraminer. Dat dan weer wel.
Importeur: Résidence
Een mooi voorbeeld van hoe Chili nog steeds beïnvloed wordt door de invloeden van klassiek Europa, is Viña von Siebenthal. Op zijn veertigste verhuisde eigenaar Mauro von Siebenthal van Zwitserland naar Chili. En in 1998 beplante hij de eerste tien hectares in Panquehue in de Aconcagua vallei. Vandaag zijn het er dertig, met de wijnstokken van cabernet sauvignon, carménère, petit verdot, merlot, syrah en de viognier. Hij maakt er maar zes wijnen van, maar dat zijn dan ook stuk voor stuk uitgesproken persoonlijkheden, net als hij zelf. Mauro mist de verbale uitdagingen van zijn vorige beroep als advocaat. Dat merk je als je bij hem wijn komt proeven. Je ontkomt niet aan zijn spraakwaterval en stevige uitspraken over zijn wijnen.
Vraag niet naar frisheid en zuren, want “Als je iets fris wilt in je glas, dan drink je maar bier. Mijn wijnen dienen voor genot met diepgang”.
We proeven er vier. Als eerste Parcela #7 2014 van de vier Bordeaux druiven. Ja natuurlijk is dit geen Bordeaux, maar misschien wel beter. Je hebt natuurlijk Bordeaux en Bordeaux. Maar dit steekt een heel groot deel van de wijnplas die daar vandaan komt naar de kroon. Weelde..! Ook de Carménère is een schoolvoorbeeld van mooi rijp fruit en intelligent houtgebruik. De Montelig 2011 is door de blend van cabernet sauvignon, carménère en petit verdot een interessante variatie op het Bordeaux verhaal. Deze heeft pit, is intens en complex. Maar ik ben vooral onder de indruk van de Viognier. Duidelijk niet de favoriet van Mauro, maar in deze wijn proef ik de Noord-Rhône. Rond, romig, mineraal en geweldig in balans. Net als Mauro.
Importeur: Les Généreux
Viña Leyda in Leyda vallei
Maar toch, als je dan een paar uur later een stuk verder naar de kust over de wijngaarden van de Leyda vallei uitkijkt en het zeer enthousiaste verhaal van wijnmaker Viviane Navarette hoort, is dit ook weer heel bijzonder. Dit voelt het weer heel anders. Staat een bedrijf als Viña von Siebenthal voor het maken van wijnen met een klassieke twist, bij Viña Leyda is het totaal tegenovergesteld. Ze kozen in 1998 als pionier voor dit gebied, slechts 4 km van de Stille Oceaan vandaan. Er moest destijds zelfs een aparte appellatie voor het 2000 hectare grote gebied aangevraagd worden. Hier geen statig landhuis omringd met wijngaarden. Ter plekke is de Granito winery een omheind stuk grond met het hoognodige om de wijngaarden te onderhouden.
In 2001 kwam de eerste oogst van de 160 hectares van Viña Leyda van het land. In alle opzichten is het een verfrissend gebied. Het is in zeer korte tijd uitgegroeid tot hét koele gebied van Chili. Zo vertelt Viviane dat ze de guyot geleide stokken niet van noord naar zuid aanplant, maar van west naar oost. Om zo optimaal van de aanlandige wind te kunnen profiteren. Die blaast zo het vocht van de ochtendmist weg, de grote veroorzaker van botritus en meeldauw. En we spreken niet alleen over bepaalde druivenrassen, nee, daar hoort ook een kloonnummer bij. Want alle klonen hebben hun specifieke eigenschappen. Het is even wennen -toekomstige wijn studenten krijgen er een nieuwe uitdaging bij- maar de wijnen profiteren van de bewuste keuzes hierin. Er worden 20 wijnen gemaakt, allemaal met een schroefdop als afsluiter. De grote succesnummers zijn de sauvignon blanc, sauvignon gris, pinot noir en syrah.We proeven de sauvignon blanc, de chardonnay en de pinot noir op een drietal niveaus. Er wordt bij alle wijnen heel bewust gekozen voor het gebruik van beton en /of hout.
Volgens Viviane heb je geen nieuw hout nodig als je mooi druif materiaal hebt. Dat maskeert alleen maar. De sauvignons zijn lekker crisp en hoog in de zuren. Een uitzondering is de Garouma, van kloon 317 uit de Sancerre. Die heeft een tijdje op z’n gisten gelegen en is iets romiger. Bij de chardonnay is het kloon 59, gecombineerd met wilde gisten en een gecombineerde opvoeding op gebruikt hout en cement die veel bewondering oogst.
Maar het zijn de pinots die de meeste indruk maken. Een serie die start met een bijzonder fruitige instapper en eindigt met de Lot 21, 2016. Een blend van verschillende klonen, van een kalkstenen bodem en wederom een gedeelte gevinifieerd op hout en beton. Pure elegantie, diepgang en verfijning.
Conclusie van deze reis: ook ik ben bekeerd tot de nieuwe wereld.
Importeur: J.Bart
Petri Houweling
