Domaine Gayda: Kwaliteit uit de Languedoc

‘We had no fear, no idea what we were doing, but we were happy!’
(Tim Ford, Managing Director Domaine Gayda)

Wat krijg je als je een gepassioneerde Fransman, Zuid-Afrikaan en Engelsman loslaat in de Languedoc-Roussillon? Nou, een bonte collectie van meesterlijke 21^e eeuwse wijn van veel verschillende druivenrassen dus. Maar welk ras of welke blend het ook betreft, ze worden stuk voor stuk gemaakt met a sense of place en respect voor natuur en milieu. Getuige Maison Gayda.

Maison Gayda is een bijzonder verhaal van een groepje mannen met een droom. Anthony Record, Tim Ford en de jonge wijnmaker Vincent Chansault ontmoetten elkaar in Zuid-Afrika. De eerste twee hadden het vermogen en de laatste het talent. Het klikte. Ze bundelden hun krachten en vertrokken vanuit Zuid-Afrika naar de Nieuwe Wereld van het Franse zuiden: de Languedoc-Roussillon. Op de uitlopers van de Pyreneeën, in het dorp Brugairolles ten zuidwesten van Carcassonne startten ze in 2002 met Domaine Gayda. Met een state-of-the-art wijnkelder en omgeven door oude, in traditie gewortelde wijngaarden, gingen ze op zoek naar de ideale vorm van biologische wijnbouw in dit relatief nieuwe gebied. Hun doel? ‘Eerlijke’ wijn met herkomstbeleving creëren, wijnen die een weerspiegeling zijn van de kwaliteit en diversiteit van de regio. Nog geen tien jaar later behoorden ze tot de beste domeinen van de Languedoc.

The spirit of the Languedoc

Domaine Gayda’s splinternieuwe importeur en brand ambassador LFE organiseerde ter gelegenheid van hun samenwerking een wijnmakersdiner met de Engelse managing director Tim Ford en hipster-vigneron Vincent Chansault. Ik was bij voorbaat enthousiast, want ik kende al twee pareltjes uit het Gayda-assortiment. Hun Figure Libre Cabernet Franc en de syrah-gedreven Chemin de Moscou waren namelijk al eerder geselecteerd voor de Pays d’Oc IGP Collection 2018, de jaarlijks terugkerende erelijst met de crème de la crème ambassadeurs van de IGP Pays d’Oc. Op een wijn na valt het gehele Gayda-assortiment (19 verschillende wijnen) dan ook in deze Indication Géographique Protegée. Bij Gayda kijken ze liever naar het specifieke terroir, dan naar de strikte regelgeving van een appellation. Ford: “We believe in the appellation in the vineyard itself, in the sense of place of the terroir. We are always looking for the spirit of the Languedoc.”

Oude Wereld in nieuw jasje

Ze wilden experimenteren met oude wijngaarden op verschillende bodems en diverse klimaten. Languedoc-Roussillon bood deze mogelijkheden en had bovendien veel overeenkomsten met het voor de mannen overbekende Zuid-Afrika. “We had no fear, no idea what we were doing, but we were happy! Without parachutes we jumped. Into a region which is all about diversity”, aldus Ford.

Ondertussen hebben ze door de gehele Languedoc wijngaarden, met verschillende terroirs, variërend van kalksteen, graniet, leisteen tot zandsteen. Zo bezitten ze de ruige, oude wijnstokken van La Livinière in de Minervois, een gebiedje dat tijdens de Romeinse overheersing al als uitzonderlijk werd betiteld. De van deze wijngaard afkomstige Villa Mon Rêve (syrah) is die enige AOP-wijn (AOP Minervois La Livinière) van het huis.

De wijngaarden van Gayda zijn biologisch gecertificeerd en er worden enkele bio-dynamische principes gevolgd. De opbrengsten zijn door de gemiddelde leeftijd van de stokken en het type bodem van nature laag. Door te streven naar een verhoogde biodiversiteit in de wijngaard wordt een beter natuurlijk evenwicht bereikt. Ook tijdens de vinificatie en rijping is er zo min mogelijk interventie. Percelen worden apart gevinifieerd, er wordt minimaal gebruik gemaakt van chemische toevoegingen en het gebruik van eiken is gematigd. Tegelijkertijd experimenteren ze uitbundig met diverse alternatieve rijpingsmethodes, zoals zandstenen potten en eieren van terracotta, beton en plastic.

Interessant is dat slechts 30% (met een verwachte stijging naar 40%) van de gebruikte druiven van eigen wijngaarden afkomstig is. De andere 70% wordt gekocht en daar wordt allesbehalve schimmig over gedaan. Volgens Chansault is de kwaliteit van de gekochte druiven net zo hoog als die van henzelf en geeft deze verdeling juist de noodzakelijke ruimte om beter te focussen waar het nodig is. Het houdt wel in dat hun ‘instapwijnen’ op dit moment nog niet biologisch gecertificeerd zijn.

A bit of oompf

Vincent Chansault bereidde zich in het Zuid-Afrikaanse Boekenhoutskloof eigenlijk voor op een wijncarrière in de Loire-vallei, zijn geboortegrond. Toen hij onverwacht de overstap naar het Franse zuiden maakte, kon hij zijn afkomst toch niet helemaal achter zich laten. Hij was nog jong, maar nauwgezet en getalenteerd. En in de loop der jaren wist hij naast overtuigende wijnen van rassen als viognier, syrah en grenache, ook met twee klassieke Loire-rassen cabernet franc en chenin blanc bijzondere wijnen te creëren. De eerdergenoemde Figure Libre Cabernet Franc is sowieso al een succes. Ook de Selection Chenin Blanc Late Harvest (10-15% botrytus) die tijdens het diner werd geschonken had – om in Fords eigen woorden te spreken – ‘a bit of oompf’. Alle geselecteerde wijnen waren trouwens gewoon lekker en goed. Ook al is mijn topper nog altijd de rijke en verfijnde Chemin de Moscou. Dit dieprood gekleurde vlaggenschip met een explosie aan geur en smaak (beetje ziltig hier, beetje stropig daar) zou je zomaar een echte zuidelijke Grand Cru kunnen noemen.

De wijnen van Gayda zijn goed beschouwd een beetje Loire, een zweempje Rhône, een toefje Zuid-Afrika en een tikkeltje Engeland door elkaar. Maar dan wel met een stevige Pays d’Oc-saus eroverheen. Gewoon goed gemaakt en fijn geprijsd. Innovatie en traditie gaan hier prima samen. Deze mannen hebben de geest van de Languedoc terug in de fles weten te brengen. Ik kan trouwens bijna niet wachten tot het zomer is. Want dan mag ik hun experimentele Syrah’s uit beton, plastic, terracotta, RVS en vele soorten hout komen proeven op het domaine. Keep up the good work, guys!

http://www.gaydavineyards.com/

Romy Kooij