Op de steile hellingen van het Saardal is riesling heer en meester. De groeicondities aan de zijrivier van de Moezel zijn dusdanig ideaal voor het ras, dat bijna 80% van de wijngaarden ermee is beplant. In combinatie met extreem lage opbrengsten resulteert dat in unieke wijnen met een uitzonderlijke kwaliteit en een eigen smoel.
Wist je trouwens…
… dat de Saar-wijngaarden hoger liggen dan die aan de Moezel?
… dat het in de Saar gemiddeld 2 graden koeler is dan in de rest van de Mosel-wijnregio?
… dat Saar-riesling heel langzaam rijpt? Want met zijn 140 dagen heeft de druif hier misschien wel het langste groeiseizoen wereldwijd.
… dat de Saar-bodem voornamelijk bestaat uit het donkere devoonleisteen (Devonschiefer)?
… dat de Saar-riesling zich onderscheidt van andere Moselwijnen door een opvallende finesse en mineraliteit?
… dat er nauwelijks lichtere wijnen bestaan dan de Saar Riesling Kabinet met zijn alcoholpercentage van zo’n 8%?
… dat de Scharzhofberg – een van de bekendste rieslingwijngaarden ter wereld – zich bevindt aan de Saar?
… dat zelfs meer dan een derde van de Mosel VDP. Erste Lagen – dus de topwijngaarden in het Mosel-Anbaugebiet – aan de Saar ligt?
… dat van de 31 VDP-wijnmakers in de Mosel-regio er al tien afkomstig zijn uit de Saar?
… en dat dus wijnhuizen als Reichsgraf von Kesselstatt, Forstmeister Geltz-Zilliken, Van Volxem, Peter Lauer en Egon Müller – allemaal hun spatzuivere Rieslings aan de oevers van de Saar produceren?
Het Filetstück van de Mosel
Op de bijna 800 hectaren aan Saar-wijngaard is de Königin der Reben riesling dus oppermachtig. De 25 kilometer lange, kronkelende zijtak van de Moezel heeft de druif dan ook veel te bieden. Want ondanks dat de rivier van het zuiden naar het noorden stroomt, zorgt het geslinger onderweg toch veel reine Südlages. Bovendien is het water al miljoenen jaren bezig om zich diep in het Rijnlandse leisteengebergte te slijpen. Daardoor zijn vooral tussen de Saarschleife (de bijna perfecte ronding van de rivier) en de monding in de Moezel bij Konz extreem steile hellingen ontstaan. Het perfecte rieslingterroir dus.
Die 80% aanplant is dan ook indrukwekkend, helemaal als je bedenkt dat de druif in de gehele Moselregio de 60% nauwelijks overstijgt. De koele Saar-oevers zijn duidelijk das Filetstück (zoals de Duitsers liefkozend hun mooiste stukjes wijngaard noemen) van het omringende rieslingparadijs.
Spannend en uniek
De bodem met het donkere devoonleisteen – dat nauwelijks water vasthoudt en razendsnel opwarmt – is ook een voordeel voor de druif. Samen met wat vulkanisch diabaas hier en daar zorgt het voor een elegante, kruidige touch in de wijn. Saar-Rieslings onderscheiden zich door net dat beetje extra finesse en ziltige mineraliteit. En of ze nu droog zijn of edelzoet, ze hebben stuk voor stuk frisse citrusaroma’s, veel diepte en een laag alcoholpercentage. In de geur en smaak sappig fris fruit (appel, peer, perzik), terwijl bij de zoete vooral het exotische domineert. De balans tussen al dat fruit en de frisse tonen maakt de wijnen behoorlijk spannend en uniek.
Recordprijzen
Rieslings uit de Saar hebben een indrukwekkend bewaarpotentieel. De zoete varianten worden dan ook voor recordprijzen op veilingen verhandeld. In 2015 brak een wijn van Egon Müller zelfs een wereldrecord tijdens de VDP.Autumn.Wine.Auctions. Voor zijn 2003 SCHARZHOFBERG Riesling Trockenbeerenauslese werd 14.566 euro betaald (een record dat afgelopen september alweer werd verbroken door de 1921 Trockenbeerenauslese Gut Hermannsberg uit de Nahe die een slordige 14.994 euro opbracht).
In september wisselde ook een magnum Forstmeister Geltz-Zilliken Rausch Riesling Eiswein 1988 voor 2.561 euro van eigenaar. Nog geen week later mocht ik bij Weingut Zilliken die wijn even proeven: na 30 jaar was de elegantie en frisheid van deze wijn nog altijd indrukwekkend.
Vlinders in mijn glas
Toch is de kans klein dat ik mijn pinpas voor zo’n wijn door de gleuf zal halen. Dat deed ik weer wel voor ‘instapper’ Butterfly van Zilliken. Deze lichtvoetige Riesling met 20 gram restzoet dankt zijn naam aan het label ’as light as a butterfly’ dat de wijnen van dit wijnhuis vaak in de pers krijgen opgeplakt.
In die vlinders kan ik mij wel vinden. Want uit hun diepe, natte kelders – met grote, vochtige tonnen en kunstzinnig schimmelende flessen – komen uiteindelijk de zuiverste Rieslings. Zelfs voor betaalbare prijzen. En dat geldt gelukkig ook voor de rest van de Saar.
Romy Kooij